Instytut Statystyki i Demografii Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Emancypacja kobiet a praca i opieka w przebiegu życia Irena E.Kotowska Sękocin Stary, 22-23 listopada 2018
Proces emancypacji kobiet niedokończona rewolucja? G.Esping-Andersen, The Incomplete Revolution: Adapting Welfare States to Women s New Roles, Cambridge, UK: Polity Press, 2009 Wzrost aktywności zawodowej kobiet i jego zróżnicowanie w krajach europejskich Praca zawodowa kobiet a rodzina - warunki łączenia pracy zawodowej z rodziną Nierówności według płci na rynku pracy z perspektywy przebiegu życia O reorientacji polityki łączenia pracy zawodowej z rodziną
Zmiany współczynników aktywności zawodowej kobiet w wybranych krajach Europy Źródło: Stefańska, 2008.
Wskaźniki zatrudnienia według wieku i płci w wybranych krajach, 2016 Źródło: OECD Family Database
Krzywe aktywności zawodowej kobiet według wieku a ekonomiczne modele rodziny Ekonomiczne modele rodziny (Leira 2002) utrzymanie rodziny vs. obowiązki rodzinne model z jednym żywicielem rodziny - male breadwinner model praca zawodowa kobiet podporządkowana fazom rozwoju rodziny modernised male breadwinner model model z dwojgiem pracujących rodziców dual earner model - model z podwójnym obciążeniem kobiet (dual earner double burden of women) - model partnerski (dual earner dual carer) Źródło: Kocot-Górecka, 2004, s.58-59
Czynniki kształtujące warunki łączenia pracy zawodowej z obowiązkami rodzinnymi Źródło: Matysiak, Węziak-Białowolska, 2016.
Nierówności świadczeń emerytalnych kobiet i mężczyzn Źródło: European Commission, Pension Adequacy Report 2018. Current and Future Income Adequacy in Old Age in the EU, Vol.1. Brussels, s.69
Nierówności świadczeń emerytalnych kobiet i mężczyzn i ich źródła Współczynniki zatrudnienia według wieku, 2002, 2010, 2016 Najważniejsze źródła to różnice płci: we wskaźnikach zatrudnienia płacach wymiarze czasu pracy przebiegu kariery wieku emerytalnym Źródło: A.Chłoń-Domińczak, M.Góra, I.E. Kotowska, I.Magda, A.Ruzik-Sierdzińska, P.Strzelecki - Polish Pension Group, Warsaw School of Economics (PPG-SGH), The impact of life-course developments on pensions in the NDC systems in Poland, Italy and Sweden and in the German point system, 2018 (w druku)
Wskaźniki zatrudnienia osób w wieku 20-49 według liczby dzieci w wieku do 6 lat (LFS) 2010 2016 2010 2016 kraj liczba dzieci Mężczyźni Kobiety Polska 0 75.4 79.2 74.5 78.8 1 90.3 93.5 64.1 69.1 2 91.1 94.5 60.3 66.0 3+ 86.7 88.7 54.3 49.2 Szwecja 0 78.6 77.6 74.4 74.5 1 90.0 95.1 69.3 85.1 2 95.0 94.2 80.4 80.8 3+ 87.4 92.1 74.9 79.5 Źródło: A.Chłoń-Domińczak, M.Góra, I.E. Kotowska, I.Magda, A.Ruzik-Sierdzińska, P.Strzelecki - Polish Pension Group, Warsaw School of Economics (PPG-SGH), The impact of life-course developments on pensions in the NDC systems in Poland, Italy and Sweden and in the German point system, 2018 (w druku)
Luka zatrudnienia według płci, 2016 Source: Employment and Social Developments in Europe 2018, European Commission, June 2018, p.108
Średni wiek wyjścia z rynku pracy według płci, EU-28, 1970-2016 Czas pozostawania na rynku pracy według płci, 2016 Źródło: European Commission, Pension Adequacy Report 2018. Current and Future Income Adequacy in Old Age in the EU, Vol.1. Brussels, s.85 i 88
Nierówności według płci w zatrudnieniu i płacy; wpływ obowiązków rodzinnych na zatrudnienie Nierówności płci się utrzymują w ostatnich latach Obowiązki opiekuńcze zwiększają lukę zatrudnienia według płci Source: Employment and Social Developments in Europe 2018, European Commission, June 2018, p. 33, 102
Przyczyny pracy w niepełnym wymiarze według płci Obowiązki rodzinne przyczyną pracy w niepełnym wymiarze dla: 14,1% M i 42,8% K Source: Employment and Social Developments in Europe 2018, European Commission, June 2018, p.104
Gender Gap in Pensions: Looking Ahead. Study for the FEMM Committee by Agnieszka Chłoń- Domińczak, European Parliament, 2017
Kraje 28 EU Wskaźnik luki emerytalnej oszacowanej na podstawie danych z 2013 (Forward looking Gender Pension Gap Index) Najmniejsza luka
Relacja między dochodami z pracy w przebiegu życia (life-course labour income) (w %) kobiet i mężczyzn według typu kariery zawodowej Mężczyźni Kobiety Ciągłe Nieciągłe Ciągłe Nieciągłe Polska 100 57 63 16 Udział osób w grupie charakteryzującej się nieciągłymi karierami zawodowymi Mężczyźni Kobiety 35.7% 24.4% Szwecja 100 41 83 46 4.1% 37.0% Źródło: A.Chłoń-Domińczak, M.Góra, I.E. Kotowska, I.Magda, A.Ruzik-Sierdzińska, P.Strzelecki - Polish Pension Group, Warsaw School of Economics (PPG-SGH), The impact of life-course developments on pensions in the NDC systems in Poland, Italy and Sweden and in the German point system, 2018 (w druku)
Jak przeciwdziałać nierównościom płci na rynku pracy? Dostosowanie do zmian na rynku pracy i zmian ról społecznych kobiet i mężczyzn - polityka uwzględniająca łączenie pracy i opieki przez kobiety i mężczyzn w przebiegu życia polityka rodzinna nie tylko rozwiązania umożliwiające opiekę nad dziećmi, ale także nad dorosłymi i starszymi konieczność uwzględniania długookresowych skutków rozwiązań dotyczących określonego etapu przebiegu życia (np. urlopy na opiekę nad dziećmi) uprawnienia dla kobiet i mężczyzn zmiana modelu opieki rozwój usług opiekuńczych wspieranie wydłużania aktywności zawodowej kobiet i mężczyzn system emerytalny uprawnienia emerytalne związane z przerwami na opiekę nad członkami rodziny zrównanie formalnego i wyrównywanie faktycznego wieku przechodzenia na emeryturę kobiet i mężczyzn