W tu ty m 1 8 6 9 - lecze po K h r y stu ß u, kotrez 365 d n jö w w o p sch ija, lic^ i ßo: wot stworjenja ßweta... 5818, wot sakozenja budyskeho tachantstwa.... wot wustajenja julmnsteje protyki...1914, wot spoczatka reformazije... wot czerpjenja a horjestacza Khrystußoweho.. 1836, wot naroda krala Iana........ wot spoczatka kschesczijanstwa we Sserbach.. 849, wot satozenja «naczizy ßerbskeje... Zyrkwinske letne snamjenja. W porjedzenej R eho- W starej julianskej rjow ej prothzh prothzh. V I I I skota liczba V I I I X V I I epakth X V I I I 11 wobwöd ßkönza I I X I I romske danske czißko X I I c pißm ik njedzelski E 2 8. m erza jutrow niczka 2 0. haperleje. 2 6. njedzele Po ß w j.' trojizy do 1. adv. 2 2. Saczmicze ßlönczka a meßaczka. W l. 1 8 6 9 ßo ßkdnczko d w aj kröcz a meßaczk dw ai kröcz saczm itaj, p o la n a ß budze pak jenoz prenje saczmicze mkßaczka widzene. T u to prenje saczmicze meßaczka smöje ßo 2 8. ja n u a r a ; sapocznje ßo ra n o w 1 hodz. 19 m in. a tra je hacz do 3 hodz. 37 m in. Skönczko ßo preni kröcz saczm i: 11. febr. a budze to jenoz w pokonschej A m erizy a A frizh wibzene. P re n je saczmicze meßaczka 2 3. ju lija budze ßo jenoz w A ustraliskej, w ranischej Asiskej a A frizh widzicz dacz.^ D ru h e saczmicze meßaczka 7. an g u sta budze jeniczzh w poknöznej Asiskej a w poknöznej a ßrjedznej Am erizy widzene. 6 4 9 3 5 ^ 68 21 Schtyri letne czaßy. S ap o czatk nalecza: 2 0. m erza popoknju 2 hodz. 13 min, - lecza: 2 1. ju n ija dop. 1 0 hodz. 5 0 m in. - n ash m h : 2 3. septem bra ra n o 1 hodz. 18 m in. - shm y: 2 1. dezem bra wjecz. 7 hodz. 1 8 m in. Schtyri kwatembry. W porjedzenej Rehorjöwej a w starej julianskej prothzh. 17. februara. i Reminiscere 1 12. merza 19. meje. /ßwj. trojizy! 11. junija 16. septembra \ kschiza / 17. septembra. 15. dezembra ( Luzije 17.'dezembra. 1870: 17. haperleje. 1871: 9. haperleje. 1872 : 31. merza (psch. l.) 1873: 13. haperleje. 1874: 5. haperleje. 1875: 28. merza. Iutrow na tabella. 1876: 16. haperleje (psch.l.) 1877: 1. haperleje. ' 1878: 21. haperleje. ' 1879: 13. haperleje. ' 1880: 28. merza (pscb. l.) 1881: 17. hazerleje.. W l. 1869 knjezi M ars (d'). S to le tn a protvka p ra ji, so ßu te l t t a, w kotrhchz M a r s knjezi, böte ßuche, dhzli mokre. N a le to budze ßuche a shm ne a smeje hacz do 9. ju n ija w jele schködnhch m rösow. W leczu je w ulka h orzota a ßuchota k doczakanju. T dz nash m a je böle ßncha, dyzli mokre, a shm a ja ra posdze sastupi, tak so ja r a njew obstajne w jedro s tw je r- dhm m jersnjenjom smejemp. S ch to z n aletn h ßhw n a s tu p a, dha jeczm jen sahe w oßhth, ßo derje radzicz möze, bjes tym so mako w ow ßa, lena, ßyna a w otaw y budze. N a sh m n y ßhw budze rja n e znje d aw acz, hacz ru n je budze s pschenzu ja ra njeweste. Dokelz fern ja sahe njesam jersnje, dha ßo w ußhw om nashm u ja ra khwatacz njetrjeba. M ako ßada a mako rhbow, ale wjele w ina budze. T ez njebudze w jele deschczika, ale w jele czezkich hrim anjow. N ashm u smejemh w jele heznhch khorosczow. Njebjejke snamjenja. Koran, M law, M - tselnik, byk,. knjezna, ^ k o s o M, U dwöjnikaj, ifa w aha, M wödny muz,» M ra s, schkorpion, ^ rybje. Abbreviatury abo pschikrötschenja ßlowow. O ßkönczko, D meßaczk, P okny meßaczk, :1 P o ß le n i bertlik, M kody meßaczk, K P re n i bertlik, skh. p. skhadzenje popoinju. I skh. d. skhadzenje dopolnja. I kh. p. khowanje popoinju.' kh. d. khowanje dopolnja: hod. hodzina. min. minuta. * skötne wiki. Maczicznych spißow czo. 5f>.
1 8 6 9. Januar, wulki rözk,. ma 31 dnjow. Tydzenje P o rjed zen a protyka S ta r «julianska O t D a dvy. e v a n g e ls k a. k a th o ls k a. December. skhad. sih.kh. h. m. ft. m H 6. m. Text dop.: Luk. 12, 15 10; pop.: Matth. 16, 24-26; Ps. 102, 26 29. Ipjatk Oiotoe lcto Vicit''. leto 20lgnaca 8 6 4 2 m 7 57 2ßobot. M alcharja. M akarija 21 Julija 8 5 4 3 916 1. tydzen. Text dop.: Luk. 2, 33 30; pop P.: l.möjß. 17, 1 4; Jes. 45, 1-7. 3 'icti. liicbi. v. n.lötn njedi.p. n.letr 22 i * < ' o- 8 5 4 4 1035 4 pöndz. Bakzarja ; Tita 23 D agobert. 8 5 4 5 1152 5 Wut. S i m e o n a ' ^ Telesfora 2 4 H ad.ajev. 8 5 4 7 ł l skh.d. Kßrjeda " iicj) fi'.i!.", 25»ju/.i tiz-cn 8 4 4 8 Ć l 1 7 7 schtw. Juliany Bozidara 26 Bož. roać. 8 4 410 M 2 21 8 E r h a r d «Srvrrrna 27 bvv.paua 8 3 411 M 331 Oßobot. Czesczimera Julian«2820,000 M. 8 2 412 & 440 2. tydzen. Text dop.: Luk. 2, 41 52; pop.: l.möjß.28,10 17; Kol. 2, 18. 10»jedz. I.u. p. J lral. l. r i. p. 3 tral. 29 n.p no<i/>. 8 2 414 544 11 pöndz. Aloysije Hhgiena 30 Anisije. 8 1 415 642 12 wut. Reinhld. Arkstdij«31 Sylvestra 8 1 417 kh. d. 1 3 f r ie b a Hilarija Leontija 1 januara 8 0 418 510 14 schtw. Felix«^Ftlartj«2 M elanije 7 59 419 (Ł 610 löpjatk Bohuw. Pawota 3 70 jap. 7 58 421 & 714 16ßobot. Erdmuth. Mareella 4 Theofan ta 757 423 817 3. tybieh. Text dop.: Jana2, 1-11; pop.:xl. Möjß. 50, 15-21; Jak.3,17. 18. 17 'licbi 18 Pöndz. 19 Wut. 20 ßrjeda 21 schtw. 22pj«tk 23ßobot. 2. n. p. 3 traf. Felieity Priski Fab. Sebast. Hanze ^ Vineene. 'J g ) Charity 2. n. v 3 fral. Pe'tr stow. R. Kanuta Fabistna a B. Hanze Vineenea M arije slub. 1) J1,p< ;.Sl-ł w.i 6 Třoch kral 7 Jan. kćen. 8 Jurja kr. 9 Polymut. 10 Reh. ]Nys. 11 Theodos. 7 56 7 55 7 54 7 53 7 52 7 51 7 50 4 24 425 426 427 429 4 31 433 4. tydzen. Text dop.: Matth. 20, l 16; pop.: 1. Krön. 18, 15 20. 24!;edz. Sepluagesuna Septuagesimaj 12 l.n.p.3 kt-j 749 4 3 6 j $ 25 Pöndz. P a w o t to c l r Bawok roobr. 13 Hermila 7 48 4 3 8 26 Wut. Polykarpa Polykarpa 14 Zacheja 7 47 4 3 9 * f g 27 ßrjeda I. Khryst. Jana Khrys. 15 Paw. th. 7 45 4 4 1 28 schtw. Karoliny Cyrilla 1(? M areella 7 44 4 4 2 29pjatk Theobalda Franea S al. 17 Antona 7 42 4 4 4 30 6060t. Adelgundy Martiny 18 A thanasija 7 41 4 4 6 P - 9 20 1022 1128 kh- P. 033 140 249 358 5 6 6 9 7 6 skh. d. 650 813 5. tydzen. Textdop.: Luk. 8^ 4 15; pop.: 2. am. 42,1 7; 1.Kor. 6,19. 20. I ujedz.; Sexagesiina Sexagesima 119 2 n.p.3 kr. 7 40 J4 4 3 1 j 9 34 M eßaczkow e pschemenjenje. W jed ro. S to le tn a protyka. $ P o ß leni bertl. 5. ja«, ra n o 7 hodz. 1 2 m in. pokaze n a njew obstajne w jedro. H M lo d y m eß. 12. jan. wjecz. 7 hodz. m in u t. m a w e tr. D P re'ni b ertl. 2 1. ja n. ra n o 1 hodz. 1 6 m in. rnöze shrnu pschinjescz. T ' Pokny m eß. 2 8. ja n. ra n o 2 hodz. 2 0 m in. pschinjeße ßuche m jersnjenje. S t o l e t n a p r o t y k a. J a n u a r ßo sapocznje se ßuchim a niz ja ra shm nym wjedrom. 14. do 2 0. poinröczene n jeb jo ; 21. hacz do könza ßuche m jersnjenje a m ato ßneha. Hermanki a skötne wiki. 1. Lipsk. 5. Bart (lane wiki). 11. Rakezy. KinSbörk.* 12. Halschtrow.* 23.Budyschin* N B. W N jeßwaczidle ßu közdu p re n ju ßrjedu rneßaza, w H alschtro w jo közdu. d ru h u w u to ru m e ß a z h,w R a - kezach közdu tseczu ßrjedu skötne wiki. T ez ßu toe Lubiju sa rnößazh ju n ij, septernber, Novem ber, december wo«ßebne skötne wiki postajene. T eh o r u n ja w Biskopizach. D n y, n a so«trhchz ßo dzerzachudza psches now inh too«fjcw jene. W opom njenza hödiie dny. 1. now e leto. 2. L an d tag. 6.T sjochkral. 2 0. F a b ia n» a S e b a stia n a. 2 2. V inzenza 2 5. P a w o ta w obroezenje abo ptaczi kw aß.
1 8 6 9. Februar, mach rözk, ma 28 dnjöw. Tydzenje P o rje d Z e n a protyka S t a r a ju tia n ffa - O skhad I khow. a dny e v a n g e ls k a. I k a th o ls k a. Aanuar. ' 1) m, 1) m. 1 pöndz. Brigitty Jgnaca 2 0 E u t y m i j a 7 3 8 1 4 4 9 2 wut. M arije wucz. SwöczkMar. I21 T riodion. 7 3 6 1 4 5 1 3 ßrjeda Bkazija ^ Btazija 22 Tim otheja 7 3 5 4 5 3 4 schtw.1veronikivl^ Handr. Kors. 23 K lem enca 7 3 4 4 5 4 5 pjatk Agathy Agathy j24x enije 7 3 2 4 5 6 6ßobot. Dorotheje Dorotheje 25R ehor. th. 7 3 0 4 5 8 7 ujedz^estomihi 8 pöndz.? H o n o r. 9 Wut. Postnizy 10 ßrjeda 11 schtw. 12 pjatk 13ßvbvt. Popj.ßr. Eufros. Jordana' Eulalije : Luk. 18, 3 1 - -43; pop.: 1. Kual. 2, 2 - Hebr. 13 ' 7 -. Quinquages. 26 4 u. p 3ki 7 2 9 5 0 Ian a martr. 2 7 J a n a K h r. 7 2 8 5 2 Postnicy 2 8 E u f r. 8. 7 2 6 5 4 Popjelna srj. 2 9 l g n a c a 7 2 4 5 6 Desiderija 3 0 B a s ila W. 7 2 3 5 7 Eulalije 31 C y r i a k a 7 2 1 5 9 Jordan» 1 f e b r u a r a 7 1 9 5 1 1.2Ł 5 D skh. kl,. h. m. m i t är 1 0 5 3 skh-d. 0 9 1 2 2 2 3 2 3 37 4 3 ß 5 2 9 6 I 4 6 3 3 kh-p. 6 6 7 8 7. tydzen. Text dop.: Jan. 18,12 26; Pop.: I.Kral. 3, 5 15; Ramsk. 12, 7. 8. 1 4 njedz. Jnvocavit l.njedi. pösta 2 5.n.p. 3 k 717 512 813 15 pöndz. Faustina Faustina 3 Błaž'ja. 715 514 ( r / 917 16 wut. Onesima Juliany 4 Isidora 714 515 1022 17 ßrjeda Kwatemb er Suche bnto 5 A gathy 712 517 1127 18 schtw. 1 9 pjatk Konkor. Susann. Konkordije Gabina 6 Dorotheje 7 Parthena 710 519 7 8 521 kh. d. 033 20ßobot. Lebrechta Eucharija 8 Theofila 7 6 5 23 141 8. tydzen. Text dop.: M a tth. 15, 2 1 2 8 ; pop.: Ezech. 33, 7-9 ; 2. P e tr. 1, 1 9 2 1. 21 njedz. Reminiscere 2. n je d z. p ö sta 9 H. s i V 7 4 5 25» 247 2 2 pöndz. P etr. stow. P etr. stol. 10 Charalam. 7 2 5 27 350 2 3 wut. Lazara Romana 11 Eufrosiny 7 0 5 29 H B 449 24 ßrjeda M atthiaßa Match'? 12M eietija 658 5 31 m 539 25 schtw. V iktorinm ^. Porsira 13 Mavtinian. 655 5 32 m 6 22 2 6 pjatk P o k. p j. W Nestor» 14 A uxencija 653 5 34 skh. p. 27 ßobot. VoÜbrechta Leandra 15 Ouesim a 6 51 5 36 & 7 5 9. tydzen. Text dop.: Luk. 2 0, 9 20; pop.: Nehem. 9, 30 3 4 ; 2 8 njedz. jokuli 3. njedz. ^öfta l6 S ep tu a g es. 6 4 9 15 3 8 1 I 82? M eßah kow e pschemenjenje. W jedro. S tv le tu a protyka. H P o ß leni bertl. 3. febr. wjecz. 5 hodz. 4 5 m in u t. m a czoplische w jedro. G M Lody m eß. 11. febr. pop. 2 hodzin. 4 3 m in. pschli e ß e shmnische w jedro. D P re n i b ertt. 19. febr. wjecz. 5 hodz. 5 5 m in.pokaze n a ßneh a shmu. P okny 'm eß. 2 6. febr. pschip. 12hodz. 5 4 m in u t. m a jenajke symne dny. S t o t e t n a p r o t y k a. F e b ru a r m a pschi spoczatku czopty czaß, w ot 14. do 18. budze ßneh a w e tr, w ot 19. hacz do könza budze ja ra wulka shm a. Hermanki a skötne wiki 1. Rumburg? 3. N;eßwaczibfo. 4. Radeberg? Kalawa.* 8. Biskopizy? Shorjelz. * Wojerezy* Wostrowz* Brody.* Nowosalz. 10. Bjernaczi- M* 11. Lubij.* 13. Trebule? 15. Drazdzany st. inesto. Luboras? Hrödk* 16. Barschcz? Grvdzifckczo. 17. Rakezy* 20. Zitawa. 22. Stolpnjo? Rosbork.* 23. Dobroiug* 24. Radeburg* Jasonza.* W y p o in n jtu ja hödne dny: 1. Kralowske dawki. 2. S sw eczk M a rije. 9. P ostnizy. 17. K w atem b. 2 4. M a tth ia - ßa. 2 6. P okutny pjatk w Sakskej.
1869. M erz, naletnik, ma 31 dnjow. Meßaczkowe pschemenjenje. Wjedro. Stoletna protyka. Hermanki a skötne reift Tydjenjkj Porjevzena protyka a dny. i evangelska. katholska. 1 pöndz. Albina 2 wut. 3 ßrjeda 1 schtw. 5 pjatk 6ßobot. Amalije, Kunigundy H adriana/a ^. B jedrich a^, Fridolina Albina Simplica Kunigundy Adriana Bjedricha Fridolina Stara julianska I O l l j 2 Februar. I Ti. m. ti. m 17 Konstanc. 6 47 18 O rthodox. 644 19 A rchippa 642 20 Lea Kat. 6 40 21 T im otheja 6 38 22 Eugena 6 36 540 541 543 545 546 548 10. tydzen. Text dop.: Jan. 15, 18 25; pop: Hiob 22, 21-7 njedz. i'ätnvc 4.njedz. pösta 23 M jasopdstlß 34 549 8 pöndz. Filemona Filemona 24 Polykarpa 6 32 551 9 wut. Rebeki Franciska 25 H łow yjan 6 30 552 10 ßrjed«Alexandra 11 schtw. Rosiny Kaja Rosiny 26 Theresije 27 Porfyra 6 28 5 54 626 5 55 12pjatk Rehorja Rehorja 28 Prokopa 624 5 57 13ßobot. Salom. Nicefora 1 merca 622 559 949 «1 1 7 «,sk h.d. S t 1221 S t 129 ^ 231 30. 3 ^ 326 414 453 527 556 6 20 ffi. P. 11. tydzen. Text dop.: Jana 16, 16 22; pop.: Ies. 53, 4. 5. 14 njedz. Judica 5. itjcdz. pösta 2 Syropösia 619 6 0 7 9.15 pöndz. Khrystofa Longina 3 Eutvopija 617 6 2 <S 814 16 reut. Henrietty Heriberta 4G erasim a 615 6 4 S f 919 17 ßrjeda Herty Patricija ök onona 613 6 6 p k 1025 18 schtw. Anselma Cyrilla 642 mavtv. 610 6 7 ii3i i 19 pjatk Josefa Josefa 7 Basilija «6 8 6 9 kh-d. 20ßobot. Joachim«Joachim«STheofila 6 6 611 N 1237 12. tydzen. Text dop.: Matth. 21, 1 9; poch: Ies. 53, 11. 12. 21 : Bowonczka 9 Quadrng. 6 3 612 140 22 pöndz. Kasimir, s j? Octaviana 10 K odrata 6 1 614 2 39 23 reut. Eberhard«Biktorina 11 Tofrotiija 5 59 616 m 3 30 25 ßrjeda Gabriela Limona 12 Q w aiejnh 556 617 m 415 24 schtw. Jeleuy schtw. Zeleny schtw. 13 Nicefora -> 554 619 453 26 pjatk Wnlki pjatk 14 ßen ed ik ta 552 6 20 525 21 ßobot. R uperta^ä^ Ruperta 15 Agapita 550 622 ł i sth.p.. 13. tydzen. Text dop.: Mark. 16, 1 9;. pop.: Luk. 24, 1 9. 28 uiedz 1. tzw.;utrow. l.sw.dz.zutr. l>.n. pösta 548 623 «4-i 7 17 29 pöndz. 2. ßw.jutrow. 2.srv. dz. jutr. 17 Alexija 546 625 «8 39 30 reut. Guida Kreirina 18 Cyrilla w. 544 627 959 31 ßrjeda Detlava Balbiny 19 Josefa 541 628 Hre 11 3 & Poßleni bertl. 5. merz rano 6 hodz. 32 min. möze czoplische wjedro pschinjescz. M lo d y j m eß. 13.m erza dop. 9 hodz. 3 6 m in. pschinjeße kurjaw u. Z P re n i b e rtl.2 1.m e rz. ra n o 6 hodz. 4 3 m ittut, m a njew obstajne w jedro. V G P o tn y m eß. 2 7.m e rza wjecz. 1 0 hodz. 2 2 m in. pschinjeße czopke w jedro. S t o l e t n a protyka- M e rz ßo sapocznjesesym - nhm w je d ro m ; ra n o a w jeczor budze tacz; -8. a 9. deschcz a ß n e h ; 1 0. do 2 1. m jersni'en ja ; w ot 2 2. do kbnza je jaßne n je b jo ; to la w nozy je sym a. 1. Sstankn.* Halschtrow.* Rychwatd?. Lubin. Zahan* 2. Bart* 3. NoweMesto p. St. Wöspork. * Ruhland. 8. Pokczniza.* Rychbach.* Dubz.* Grabin.* 9. Wulke Sdzary. 10. Zenir. 15. Lubij.* Biskopizy.. Muzakow* Woßlink. Lubnjow? 18. Kamjenz* Shorjelz.* 19. Stara Darbna.* 20. Budyschin* Trjebule,* 22. lutcto* Luboras.* Ortrand.* 23. Barsche;.' 30. Dzeze* Scherachow. Wopomnjenja hödne dny. 2 5. M a r ije pschipowjedanje. 2 6 czichi pjatk. 2 8. ju tro w - niczka.
Tydzenje! PorjedZena protyka a dny j evangelska. kathvlska. 1 schtw. 2pjatk 3 ßobot. Theodory Stcftm unw ' Darija Hugo Franca s. P. Darija 1 8 6 9. A pril, jutrownik, ma 30 dnjöw. Stara julianska M e re. 20 Jana Kř. 21 Jak. bisk. 22 Basilija o skhad. I khow. t). m. 1h. m. 540 538 535 630 632 6 33 1 SJ'fř S.5 'S s B Z D ffk f6. h.»i skh. d. 0 20 121 14. tydzen. Text dop.: Jan. 20, 21 29; pop.: Jan. 14, 1 6; 1. Kol. 3,1 4. 4 niti;..uodog. l.nj. po jutr. 23 post. 11 533 635 212 5 pöndz. Maxim«Vincenca 24 Sacharja 530 637 & 2 54 6 Wut. Jrenaj«Sixta 25 Mar. pt-i > 527 638 i 4 3 30 7 ßrjeda Herm. Joses«26 K astula 525 640 4 0 8 schtw. Cölestinß' Mansueta 27 fiu p erta 523 642 425 9 pjatk Theofila M ar. Kleoph. 28 H ilarija 521 644 448 10 ßobot. Daniela Mechthildy 29 Marka 519' 645 f c T 5 9 15. tydzen. Text dop.: Jqna 12, 15--1 7 ; pop.: Match. 18, 10-1 4 11 Miser. Dom. 2. uj. po jutr. 30 4, posi. u. 517 6 46 ( r f 5 30 12 pöndz. Eustora. Ju lija 31 Hygaza 515 6 48 i r ř kh. P. 13 Wut. Justin«' 0 ' Hermogena 1 haperleje 513 6 50 MK 818 14 ßrjeda Tiburza Tiburc«2 T ita 510 6 51 F - 925 15 schtw. Patern«Anastasija 3 Jos. a R e h. 5 8 6 53 10 30 16 pjatk Aarona Aarona 4 Niketasa 5 6 655 1135 17 ßobot. Rudolf«Rudolf«. 5 T h eo d u la 5 4 6 57 kh. d. 16. tydzen. Text dop.: Luk. 24,'46 49; pop«iana 12, 24 26. 18 3. nj. po jutr. 6 5. post. n. 5 1 6 5 8» ü 0 3 4 19 pöndz. Hermag. Timona 7 J u r i j a 4 5 9 7 0 H SS 1 2 7 20 W ut. Sulpiza nj p Severina 8 D o n ia s a. 4 5 7 7 2 m 2 1 2 21 ßrjeda Adolara Anselma 9 E u p s y c h a 4 5 5 7 3 2 5 0 22 schtw. Sotera Sotera l O T e r e n c a 4 5 3 7 4 3 2 4 23 pjatk Jurj«Jurj«1 1 E u t y p a s a 4 5 2 7 6 3 5 3 24 ßobot. Albert«Fidel«1 2 B a s ilija 4 5 0 7 8 4 2 0 25 u,edz. 26 pöndz. 27 wut. 28 ßrjeda 29 schtw. 3Opjatk 17. ttybjeń. Text dop.: Iana 16, 5 15; pop.: Iana 5, 28. 29. Kantate 4.nj.pojutr. 13 6. post. n. 4 4 8 Kleta Kleta ' 14 Martina 4 4 6 Txrtulliana Anthima 12 Aristarcha 4 4 4 Vital«Vital«16 Agapy 4 4 2 Sibylle Pötra m. 17 Z v l e n y š t. 4 4 0 Eutropja I Kathy Sien. 18 Cichi pjatty438 i 9 4 4 8 7 1 1 t W s k h. p. 7 1 2 M 8 4 9 7 1 3 ^ 1 0 2 7 1 5 7 1 7 11 8 skh.d. M eßaczkow e pschemenjenje. W jed ro. S to le tn a protyka. E P oßleni b ertl. 3. hap. w jeczor9hodz. 3 7 m in u t. Pokaze n a w etr a m je rsn je n e. # M dy meß. 1 2. h ap. ra n o 2 hodz. 3 7 m in. pschinjeße sym ny deschcz. H P re n i b ertl. 19. hap. pop. 3 hodz. 5 5 m in. möze ßneh pschinjescz. * P o ln y m^ß. 2 6. hap. ra n o 7 hodz. 11 m in u t. pokaze n a czoplische tojebro. Stoletna protyka. H acz do 10. h ap erl. m jersnjenje, n a to czoplische w jedro n a s ta n je ; w ot 2 3. do 2 9. saßo m rösh a m je rsn je n ja ; Hermanki iffotne roifi. 3. Stara Darbnr? 5. Wospörk? Khoczebus.' 7. Radebcrg? 8. Lubij? 10. Drjowk? 12. Nowosalz. Mitoras. Brody.* 18. Lipsk. 19. Rakczy? Nanijenjow.' Wetoschow. 20. SlhKomorow. 26. Wojerezy? Radmerizy. Luboras? Hukow? 30. Kalawa? W opom njenja hödne dny. 1. D aw ki sa wopalensku pokkadnizu. 15. Parschonske a rjemjeßniske. dawki. 2 3. _ J u r ija. pschi könzu sa-125. M arka. pocznje czo- 28. pokutny plische bhez. ' dzen w Pruskej.
r Tydzenje a dny. I o 1 8 6 9. M eja, rözownik, ma 31 dnjow. P o r je d z e n» protyka I S t a r a julianska o f I D skhad Ihow. e v a n g e ls k a. I, k a t h o l s k a. Haperleja «f ff6.fl». h. m I 6. m. St,1 I 6. m. I ßobot. Fil. a Iakuba Fil.»Iakuba 19H erm og. 437 718 0 5 18.tydzen. Text dop.: Jan. 16, 23 28; Pop.: Matth. 7, 7 11; Jak.5, 7-8. 2 ': 1*3 «liogate N. 5. nj. p. jutr. 20 l.sw. jutr. 4 35 7 20 ckt! 050 3pöndz. Ksch. tm tm. Kschiz.nam. 21 2-sw. jutr. 433 7 22 A 131 4 tont. Florian» Moniki 22 3-sw. jutr. 431 7 24 A 2 3 5 ßrjeda Gottharda P ia pat. 23Rehorjaw. 429 7 25 >#! 46K ; 2 30 6schtw. stpicze. Bozeyo stpecza 24 Sawwy 427 7 26 2 54 7 pjatk Bohumera Stanislaw» 25 Marka ev. 425 728 m 315 8ßobot. Dzktricha Michala zjew. 26 Basilija 424 7 29 ( s r i 336 19. tydzen. Text dop.: Jana 15, 26 16, 4; pop.: Jana 14, 12 17. 9!!' lopöndz. Viktor. Antonija 28 Jasona 420 7 33 318.n iti 0! ( i :.,11' 27 Qnasimod '422 7 31 356 11 tout. Adolfa Florentina 29 o m artr. 419 7 34 441 12 ßrjeda Pankraza Pankraca 30 Jak. jap. 417 7 36 kh. p. 13schtw. Servaza Servaca 1 m eje 416 7 37 928 14 pjatk Khryst. Pachomija 2 Athanasija 414 7 39 1030 lüßobot. Sofije Sofije 3 Tim otheja 413 740 H E 1125 M eßaczkotoe pschemenjenje. W jedro. S to le tn a protyka. d P o ß leni b ertl. 3. m eje pop. 2 hodzin. I 3 0 m in u t. pokaze n a m jersnjenjew nozh. G M to d y meß. 11. meje pop. 4 hodz. 5 6 m in u t. m a czoplische dny. H P re n i b e rtl. 1 8. meje tojecz. 1 0. hodzin. 19 m in. pschinjcße sym ne deschcziki. 3 t P okny meß. 2 5. meje pop. 4. hodz. 12 m in. smeje czopke w jedro. 16 njedz. I.ßwj.ßwjatk. l^wj.swjatk. 4 Mis. Dom. 412 74i:» sgj 17pöndz. 2.ßw j.ßw M. 2.swj. swjatk. 5 Ireny 411 742 014 18 rout. Venanza Felix«6 H ioba 4 1 0 743 055 19 ßrjeda Kwatember Suche dny 7 Křiž nam. 4 8 7 45 & 128 8 t o le t «0 protyka. 20schtw. Theresije Bafilija 8 Jan ath eo l. 4 7 7 46 & 156 21 pjatk Prudenza Donata. 9 Nikořaja 4 6 7 47 224 3. m eje h rim an je pschin- 22ßobot. Heleny Heleny 10 Sim ona 4 5 7 48 2 49 dze; a n a to 21. tydzen. Text dop.: Jana 3, 1 16; pop.: 1. Jana 4, 12--16. sym nischew je- 23! r* v Söw.ßw.troj. Swj.swj.troj. 11 Jnbilatc 4 3 7 49 315 dro n a s ta n je ; 2^l pöndz. Hany M Hany 12 Epiphan. 4 2 7 50 W 342 8. do 11. böte czoplo; löd 25 tout. HurbanwL^ Hurbana 13318 wote. 4 1 7 52 skh.p. m jersnje a 26 ßrjeda Bedy Wylema 14Jsidora 4 0 7 53 850 hacz do 2 0. 27 schtw. Florenz. J a n a s P. a 15 Pachoma 359 7 55 Mr 953 shm a toobstaj- 28 pjatk Wylema Germana 16 Sery 358 7 56 1045 n e ; 2 1.d o 2 7. 29 obot. M anilija Maximiana --- 17,----- Andronik. M------ 357 7 57 ßu rja n e b n b ; a > 1129 3 0. löd a tuv^u> Luk. 17, 20. 21. m rö s. 30 njedz. l.n.p.ßw.tr 356 7 58 31 pöndz. Petronelle Petrvnelle 19 Potencia. 3 55 A skh-d. 7 59 & 0 5 Hermanki a skötne wtki. 1. Bart.* 3. Karnjenz.* Lubij.* Kalawa. Gubin.* 5. Zemr." W eteniza. 7. Pschibus.* Grodzischczo. 8. A itaw a.* 10. K insbörk.* W öspork.* Lubin.* Zahan* Hrödk.* S stanknow.* 17. Barschcz.* Radeburg.* Wulke Sdzary * 18. Wokbramezy.* Kulow.* Zybalin. 24. Biskopizy* Pizn* Stara Darbna.* 29. Lubin* 31. Shorjelz * Lubnjow.* Wopomyjenja hödnr dny. 1. Kralowske dawki. W a lp o ra. 6. B oze ftp. 12. P a n k ra z a. 13. S e rv a z a. 16. S s w ja tk i. 19. K w atem b. 2 5. H u rb a n a. 3 1.P e tro n e lle.
TydZenje i P o rje d Z e n a p ro ty k a a bitt). I evangelska. j katholska. 1 8 6 9 J u n i j. M eßaczkowe pschemcnjenje. H e rm a u k i ßmaznik, W jedro. a nisl 30 dnjöw. j Stara julianskc 1 M e ja. o skhad.ikhowh. m. 6. m. - 'S = s i D ist), ftj. h. m. 1 Wut. Nikodema Fortunata 20Tha]gleja 354 8 0 038 2 ßrjeda M a r z e l i n ^ Marcelina 21P. F. A. 354 8 1 >48» 059 Zschtw. Erasma Erazma 22 Basiliska 353 8 2 *48» Ä*! 121 4 Pjatk üßobot. Karpasija Kwirina j 23 Michala 3 62 8 3 a r h o Bonifaza Bonifaca! 24 Sim eona 3 51 8 4 <HT 2 0 23. tydzen. Text dop.: Luk. 14, 16 21; pop.-. Iana 5, 23. 24. 6 "".. 4.. 'iv. 351 25 F 8 5 2 22 7 pöndz. Lukrezije Lukrecije 26 Karjia 351 8 6 p 2 44 8 w ut. M edarda M edarda 27 Jana P. 350 8 7 310 9 ßrjeda P rim a P rim a 28N ikity 350 8 8 341 loschtw. Onosrij. Onofrija 29 stn. 349 8 9 m kh- P- 11 pjatk Baruabaßa Antonija 30 Isaaka 349 8 9 n m 9 20 12ßobot. Basilida Basilida 31 H erm iasa 349 810 1013 24. tydzen. Text dop.: Luk. 15, 1 10; pop.: Jana 5, 39 44; 2. Tim. 3, 15 17. 1 3 njedr. J.n. v. sir.:v 4. n.p. sw. 1 jun.e xaud 6349 811 m 1057 14 pöndz. Eliseja Basilija 2 Nicefora 348 812 m 1138 45 wut. Vita Engelb. sw B ita 3Luciana 348 812 a v j kh. d. 16 ßrjeda Rainer«4M etrofana 348 812 & 0 4 17 schtw. Lawry Mark«. 5 Dorotheje 347 813 shi 030 4 8 pjatk Arnolfa Jnliany 6 Norberta 348 814 A 054 49ßobot. Gerdas. Gervasija 7 T heodota 3 48 814 120 25. tydzen. Text dop.: Luk. 6, 36 42; pop.: Jana 6, 47 51 2 0 ;l p. ßw. t r. 5 i 'w. 8 l.sw. swj. 3 48 8 1 4 «145 21 Pöndz. Filipiny Aloysija 9 2.sw. swj. 349 8 1 4 «213 2 2 wut. Pomhajboha Paw liny 10 3. sw. sw. 349 815 M 246 2 3 ßrjeda Basilija, Agrippina 11 K w atem b 349 815 325 24 schtw. ana l-ch. j.u iu f 12 O nofrija 349 8 i 5 a a kh. P. 2 5 pjatk Elogija Prospera 13 A kw iliny 350 815 2 * 924 26ßobot. Jerem. Ja n a Paw. 14 Eliseja 350 815 4 1 0 4 26. tydzen. Text dop.: Luk. 5, 1-11; pop.: Jana 8, 3 1-36. 2 7 njedz. 5.N.P. ßw. tr. ti..t. p. sw. 15 1-3- p >,H 351 815 ^ 11035 2 8 pöndz. Lea " Lea drnh. 16 Tychona 351 814 # < 11 1 29 Wut. P itra a Paw. Petra a Paw. 17 Em anuela 352 814 1124 3 0 ßrjeda Paw. wvp/ Paw. wvp. 18 Leoncija 352 814 * < 1146 S to le tn a protyka. řs P o ß leni bertl. 2. ju n. ra n o 8 hodz. 11 m in u t. m a deschczi kbjte a yjew obstajne w jedro. M M to d y meß. 1 0. ju n. ra n o 4 hodzin. 41 m in u t. pokazenaczopkotu a deschcz. D P re n i bertl. 17. ju n. ra n o 3 hodzin. 4 m in u t. m a njew obstajne w jedro. T P o tn y meß. 2 4.ju n ija r a n a 2 hodz. 2 8 m in. pschinjeße rja u e dny. S t o 1 e t n a p r o t y l r a. J u n ijß o s m r ö - som sapocznje a n a to ja ra njew obstajne w jedro n astan je ; 9. m rö s; 10. do könza rjen je czopko. sk o tn e wiki. 3. Lubij* Ortrand.* 7. Luban/ Brody? 14. Grabin? Rychwatd.' - Gubin* 21. Huczina? Halschtrow/ Muzakowl' 24. Wößlink.' Wjcleczin? 28. Drazdzan^ n. m. Rychbach? Drjöwk? Luboras. Rösbörk? Zarow* 29. Bart* S k y Komcroto. HWopomnjtnj«hodne dny. 5. Bonifaza. 8. M edarda. 15. B ita. 2 4. J a n a. kschczenika. 2 9..P e tra a Paw ola. 3 0. Kralowska renta.
1 8 6 9. J u l i j, proznik, ma 31 dnjöw. M eßaczkow e pschemenjenje. W jedro. S to le tn a protyka. Hermankt a skötne roifi. Tydzenje Porjedjeu a protyka IStara julianska o t D a bitt). cvangelska. katholska. Juni. skhad.! khow. sth. kh. b. m. t). m- # 1 6. m. 1 schtw. TheodorMd Theodoricha 20 Ju d ašaj. 352 814 M skh. d. 2 pjatk M.dom. w M arj. domp. 21 M ethodija 353 814 M 0 5 3 ßobot. KorNelija Euloga 22 Juliana 354 814 M 026 27. tydzen. Text dop.: Match. 5, 1-12; pop.: Iana 10, 23--33. 4njedz. 6.1t. s). ßw:tr. 7.n. p. sw. 232. u. p. sw. 355 813 F 048 5 pöndz. Charlotth Filorneny 24 A gripiny 355 813 f J 112,6 Wut. Jesaiaßa Dominiki 25 Jana Kř. 3 56 812 ss 140 7 ßrjeda Wilibalda Wilibalda 26 Febronije 357 812 213 8 schtw. Kiliana Kiliana 27 Davita 3 58 811 256 9 pjatk Cyrilla W Cyrilla 28 K dnc P. p. 369 811 *#S kh.p. 10 ßobot. Bohakhwala Felicity 29 Cyrilla 4 0 810 m 833 28. tydzen. Text dop.: Mark. 8, 1 9; Pop.: Match. 16, 15 19. 18.1t. p. sw. 30 3. ii. p. sw. 4 1 8 9 m 9 32 J a n a Gualb. 31 w š.jap. 4 2 8 8 10 6 Anakleta 1 julija 4 3 8 7 % 1035 Bonaveutury 2Sukn.M ar. 4 4 8 6 # 11 2 Hendricha 11. 3 H yacintha 4 5 8 6 s h 1126 11 Vi. 12 pöndz. 13wut. 14 ßrjeda 15 schtw. 16 pjatk 17 ßobot. Hendricha Margarethe Ponaventury Jap. dz. Rafaela Alexija 3 M ar. Karm. 4 Handrija 4 6 8 5 1150 Alepija 5 A thanas. 4 7 8 kh. d. 29. tydzen. M atch. 7, 15 23; pop.: M atch. 9, 9 13; 18 njedz. 8.n. p.ßw.tr. 9.y.p.sw. 6 4.n.p. sw. 4 9 8 3. M 018 19 pöndz. Rufina Vincenca 7 Dom. Ak. 410 8 1 048 20nmt. Eliaßa Marthy 8 Prokopa 411 8 0 H - 124 21 ßrjeda Prapeda Praxeda 9 Pankraca 413 7 58 L L 2 6 22 schtw. M ar. M M M ar. Madl. 1045 m artr. 414 7 57 2 50 23 pjatk A postinam - Apollinara 11 E ufem ije 415 7 56 skh.p. 24 ßobot. Khrystiny Khrystiny 12 Prokla 416 7 55 A 8 36 30. tydzen. Text dop.: Luk. 16, 25 njedz. S.n. P.ßw.tr. 26 pöndz. Haut, 1 0. N.P. sw. Haue 27 Wut. Marthy Pantaleona 28 ßrjeda Pantaleona 29schtw. Beatripy Makarija Beatricy 30 pjatk Ruthy Julitth 31 ßobot/ Florentinß Jgnaca Loj. 1 9; pop.: Sitf, 13 5.n.p. sw. 14 Akw ile 15 Cyriaka 16 A theneg. 17 M ar.m adl. 18 Hyacmtlia 19M akriuy 12, 42-7 54 7 53 7 52 7 50 7 49 7 47 7 46 417 418 419 421 422 424 425 48. i &, 9 5 3g; 929 3g; 950 ( f ^ i o n 1030 M I O 51 M. 1 1 1 3 C P o ß leni Berts. 2. ju l, ra n o 1 hodz. 3 4 m in u t. pokaze n a rja n e w jedro. G M to d y m eß. 9. ju l. pop. 2 hodzin. 27 m tn. pschinjeße w etr a deschcziki. Z P re n i Berts. 16. ju l. ra n o 7 hodzin. 37 m in u t. m a njew obstajne U vjedro. B P o tn y meß. 2 3. ju lija pop. 2 hodz. 3 4 m inus pokaze n a czopsh a czaß. P o ß le n i Berts. 3 1. jul. pop. 5. hodzin. 5 6 m in u t. m a po deschczikojth m w je d rje rjan e dny. 2. Huska* Kalawa.* Dubz.* 3. Lubin* 5. Bjernaczi- «* S to lp n jo? Dzeze* Trjebule* 6. Barschcz.* Grodzischczo. 12. BiskopizyA Nowosalz. 13. Wulfe S d zary. 14. Nowo M - sto P. S t.* 19. Lubij* Potczniza? Scherachow. 24. Lubin.* 26. Wöspork? 29. Kamjenz.* 31-Bndyschin.* Wopomitjeiya S t o l e t n a hädne dnyprotyka. J u l i j ß o s w u l- \ 2- M a r ije dofej horzotu sa- j m ap y tan je. pocznje;wsche- 4 3. M a r g a - dnje ßo h rim a ; rethy. rjen je hacz do 2 5. J a k u b a. 1 2 ; n a to hacz do 2 8. njew obstajne w jedro; 2 6. H a n h. w o t2 8.h a c z d o kbnza pöndze deschcz.
1 8 6 9. August, znjenz, ma 31 dnjow. Tydjenje PorjedZen a protyka!stara justanska o.2. ä S D a dny. evangelska. katholska. J u l i j. h. m. fyow. h. M. i skh. kh. h. m. 31 tydjen. Text dop.: Luk. 19, 41 48; pop.: Luk. 13, 31 35. 1 njedz. lo.u.p.ßw.tr. 11. n. p.sw. 20 6.n. p.sw. 4 2 6 7 4 5 F * 1 1 3 9 2 pöndz. Gustav«Petr. rjecz. 21 S i m e o n a 4 2 8 7 4 3 skh. d. 3 wut. August«Schczepana 2 2 M a r.m a d l. 4 3 0 7 4 1 4 ßrjeda Dominika Dominika 2 3 T r o f i m a 4 3 1 7 4 0» 0 4 7 5 schtw. Oswald«Afry 2 4 K b r y S t i n y 4 3 3 7 3 8 1 2 5 6 pjatk Ulriki m Khrysta pschek. 2 5 H a n y 4 3 5 7 3 6 H E 2 3 2 7 ßobot. Donata H M ' Kajetana 2 6 H e r m o l a 4 36 7 3 4 m 3 4 2 32. tydzen. Text dop.: Luk. 19, 9 14; pop.: Luk. 13, 23 25. 8 uzedr. 1 1. n. p. M. t t. ' 2 7 ~.si. 43,7 7 3 2 m H. P. 9 pöndz. Erich» Roman» 2 8 P r o c b o r a 4 3 9 7 3 0 i v 8 3 6 1 0 Wut. Lawrjenza Lawrjenca 2 9 K a l i n i k a 4 4 0 7 2 9 9 4 1 1 ßrjeda Hermana Susanuy 3 0 Z i l i a s a 4 4 2 7 27 9 2 9 12 schtw. Klary Kassianna 3 1 E u d o s i j a 4 4 4 7 2 5 i h 9 5 5 13 pjatk Aurory Hippolita 1 a u g u s t a 4 4 5 7 2 4 m 1 0 2 1 14 ßobot. Eusebija>>M Eusebija 2 Š ć ĕ p a n a 4 4 6 7 2 2 1 0 51 33.tydzen. Text dop.: Match. 13, 24 3(); pop.: Luk. 15, 11 32; Jak. 2, 10. 15 ujedz. 12.n.p.tzw.tr. lö. n. p. sw. 3 8. n. p. sw 4 4 8 7 2 0 1 1 2 5 16 pöndz. Rocha Rocha 4 g m a r t r. 4 4 9 7 1 9 % kh.d. 17 wut. Liberata Liberata 5 E u s i g n a 4 5 0 7 1 7 M. 0 5 18 ßrjeda Augustiny Heleny 6 S i x t a 4 5 2 71Ö L 0 5 2 19 schtw. Sebalda Julija 7 D e m i c i j a 4 5 3 7 1 3 Ä 1 4 5 20 pjatk Bernarda Bernarda 8 E m i l i a n a 4 5 5 7 1 1 2 4 5 21 ßobot. Anastasija Franciski 9 M a t t b i a s a 4 5 6 7»1* 3 4 8 34. tydzen. Text dop.: Luk. 1 0, 2 5 37; pop.: Luk. 9, 57 62; 1. Kor. 7, 24. 22 uiedz. 1 4. Jt. P. jlv. 10". u. p.sw 4 5 8 7 7 >< skh.p. 23 pöndz. Lacheja ^ Iilip a Peniz. 11 M a t t b e j a, 4 5 9 7 4 4*< 7 5 5 24 wut. Bariromja Bartromja 12 F o k i j a 5 1 7 2 8 1 6 25 ßrjeda Ludwika Ludwika 1 3 M a x i m a 5 3 7 0 d e s 8 3 6 2V schtw. Samuel» Zefyrina 14Koncp6st. 5 5 6 5 8 d e s 8 5 6 27 pjatk Gebharda Gebharda l ö M a r. k. n.s t 5 6 6 5 5 F* 9 1 7 28 ßobot. Pelagija Hawschtena 16 P d t. r u b a 5 8 6 5 3 F* 9 4 1 2 g n ie d Z. 30 pöndz. 31 wut. 35, Tex^dop.: ^.Luk. 17,^1 19; pop.: Match. 11, 16 19. n. p. C 15.». p.'sw. 17 fo.n.p.sw 5 1 0 6 5 1 F * Ernst«Rosy l S N i k o n a 5 1 1 6 4 9 Iosuy Naimunda 1 9 H a n d r. w. 5 1 2 6 4 7 1 1 0 9 10 8 1 0 4 1 1 1 2 3 M eßaczkowe pschemenjenje. W jedro. S to le tn a protyka. G M to d y m eß. 7. aug. wjecz. 1 0. hodzin. 5 7 m tn. pokaze n a ßuchotu. H P re n i b ertl. 14. au g. pop. 1 hodzin. 3 0 m in u t. m a kurjaw u a njew obstajnew te- _ dro. **' P o tu y m eß. 2 2. aug. ra n o 5 hodz. 1 3 m tn. möhk njew obstajne w jedro pschinjescz. Poßleni bertl. 30. aug. dop. 8. hodz. 47 nun. pschinjeße czoptotu a ßuchotu. Stoletna protyka. Z ykh m eßaz aug. smeje czop te w jed ro ; ra n o budze kurja w a a wo dnjo rje n je ; pschi könzu w ulka horzota n astan je. Hermanki a skötne mist, 2. Radebmg,' Kulow? 9. KinSbörl? G ubin? 10. Bart? SiyKomrow. 1 2. Lubij? 16. Shorjelz? Wostrowz? Ramjenjow? Sstanknow? Zahan? 17. Dobrolug? 18. Radeberg? 23. Pözkowy.' Grabm? Wetoschov. 24. Halschtrow? Hrödk? 27. Stara Darb»».* 28. Ortrand. 30. Wöspork? Luban? Lubnjow? Hukow? Brody? 31. Trebule. Wopomnjenj«hödne dny. 1. Kralowske dawki. lo.lawrjenza. 2 4 B artrom ja
Tydzenje a dny P o rje d Z e n a protyka e v a n g e ls k a. j k a th o ls k a. 1 8 6 9. September, poznjenz, ma 30 dnjöw. S t a r a julianska August. o skhad. 1ft)cro. t). m. I h. m. f i «1 fft). kb i).»> 1 ßrjeda! Egidija Egidija 208am uela 5 1 3 644 H E skh. d. 2 schtw. Absaloma Rahele 21 T haddeja 5 1 5 6 4 3 H E 0 4 3 Matt Mansueta Mansyeta 22 A gathy 5 1 7 640 W 1 1 7. 4ßobot. Mojsaßa Rosalije 23 Zacheja 519 6 3 8 3 $ 2 29 36. tydzen. Text dop. M atth. 6, 2 4-3 4 ; pop.: M atch. 11, 2c 30. 5: 1 - *- n.p. fw. 24; 521 6 35 & 3 4 8 6pöndz M agna Onefifora 25 B artrom ja 5 22 6 3 4 & kh. p. 7 Wut. Reginy Reginy 26 Adriana 5 24 631 Ä 7 30 8 ßrjeda M ar. narod. M ar. narodz. 27 Pojm ena 526 6 29 Ć I 7 56 9 schtw. Sidonije Georgonija 28 Mojzasa 527 627 «822 10 Matt Pulcherije M ittaw.theol. 29 Jan. sm. 528 6 25 8 51 llßobot. Abraham«P ro ta 30 A lexandra 530 623 9 24 37. tydzen. Text dop.: Luk. 7, 11 1 7 ; p o p.: I a n a 9, 1-- 5 ; Jak. 4, 7-10. 12 17. n.p. fw. 31l2.LLp.SVV. 5 3 1 621 10 3 13 pöndz. Amata ns ' Amata 1 septem bra 532 6 1 9 f t 1049 14 tout. Kschiza pow. Ksch. powysch. 2 A nthim a 534 6 1 7 A 1139 15 ßrjeda Znchc d n y 3 Babyla 535 614 16 schtw. Eufemije Kornelija 4 Zachariasä >5 37 612 «k 037 17 pjatt Lamberta Iosefa Kup. 5M agna 538 6 9 139 18ßobot. T ita Ianuarija 6 Reginy 540 6 7 L 244 38. tydzen. Text dop.: Lnk. 1 4, 1-- 1 1 ; pop.-. Luk. 12, 54 57. 19... * n. v. fw. 7l3.il [> ;W. 542 6 5 >*$*> 3 46 20 pöndz. Kalixta P risti 8 M ar. nar. 543 6 2 > * skh. P. 21 tout. I t a t e ja :Rateja 9 Joachim a 545 6 0 d e s 640 22 ßrjeda Moritza M aw ricija lo M enodory 547 558 7 1 23 schtw. Theile Polixeny 11 T h e o d o ry 548 555 7 22 24 pjatt I a n a pod. Gerarda 12 A ntonija 550 553 7 44 2ößobot. Kleofaßa Kleofaßa 13 K ornelija 552 551 8 9 39. tydzen. Text dop.: M a tth. 2 2, 3 4 4 0 ; pop.: M atth. 10, 1 6 22. 26t:? 'bj. ÜJ.n.p.ßw.tr. 19. n, p. fw.,jw. 5 5 3 5 4 8 8 4 0 27 pöndz.! Kos. asiam. Kos. a Dam. 12Nike tasa 5 5 5 5 4 6 9 1 7-28 - wut. Wjazß - - l U f, Wjacskawa IßEufemije 5 57 5 4 4 HE 1 0 5 U ß r je d a in ü L "!? d i tctjähx 17fv' V' t.u. 5 5 8 5 4 1 4 S 11 0 MschtN). Hieronyma Hieronyma 18-Eumena 6 0 5 3 9 skh. d. M eßaczkow e pschemenjenje. W jed ro. S to le tn a protyka. # M kody meß. 6. sept. ra n o 6 hodz. 5 6 m ittut, pokaze n a rjan e dny. _ P re n i bertl. 19. sept. wjeez. 10 hodz. 1 2 m iu. möze deschcz pschinjescz. G P o tn y m eß. 2 0. sept. w jeczor9hodz. 3 0 m in u t. pokaze n a shm ne dny. (f P o ß le n i b ertl. 2 8. sept. w jeczor9hodz. 5 9 m in. pschinjeße deschcz. S t o l e t n a protyka. do 27. böte p ak rje n je; 2 8. deschcz. Hermanki a skötne wlki. 1. Barsche;.* 4. A ita w a.' 6. Stokpnjo.* Khoczebus.* 8. M uzakow.* W oibramezy.* Zem r. 9. Lubij.* 10. K a la w a * 13. Nowosalz. Biskopizy.* D^eze. Z aro w.* 1 5.R adeburg.* 18. Drjow k.* 2 0. K am jenz* W ostrowz*. R ychbach/ G ubin.* L ubin* M ib o ras. 2 1. B a rt.* 2 2. Pokczniza* 27, Biskopizy. W ojerezy.* Sskanknow.* Trjebule.* 2 9. Wjeleezin.* W ößlink* Grodzischczo. 3 0. Huska.» Wopomnjenja hodne dny. 1. S apoczatk Hontwh. 1 2. Kerm uscha hodnska. 2 1. M a te ja. 2 9. M ich ala. 3 0. K ralow ska re n ta.
1869. Oktober, winowz, ma 31 dnjow. Tydzen je P o rje d z en n p r o t y k a S t a r «julianska o D a dny. e v a n g e ls k a. k a th o ls k a. [ S e p t e m b e r. ühar. khow. E skh. kh. M kody 4. Bjernacji f). m. 1 h. m ŠT1 h, m. meß. 5. oktbr. sb-: pop. 3 hodz. ScherachM 1 pjatk j Remigija Remigija 19Trofima j 6 2 538 0 6 9 m inut. möze Huczim? 2 ßobot. zrahele Rahele 20Eustachija}ß 3 5 35 1 1 9 njew obstajne Rakezy.* 40. tydzen. Text dop.: Luk. 10, 38 42; pop: Mark. 9, 31 41. pschinjescz. Dubz?. (Srabitt? 3 medz. 19.n. p.ßd " u t. P. sw. 21 15.n,p.swJ 6 4 5 33 2 40 H P re n i LubvraS? 4 pöndz. Franz, Franca 22 Fokasa 6 6 5 31 ^ 4 4 b ertt. 12. okt. 5. Hrödk? 5 Wut. Plazida Placida - 23Jan. pod. 6 7 528 kh. P- dop. 10. hodz. 6 ßrjeda Fidy Bruna 24T bekle 6 9 526 620 5 2 m inut. po- 7 schtw. Esthery M arka 25 Eufrosiny 6 11 524 6 48 kaze n a shmu. 8 pjatk Efraima Brigitty. 26Janatheol. 6 13 522 7 21 A Pokny 9 ßobot. Dionhsija i Dionhsija 27 K alistrata 614 5 19 7 57 meß'. 2 0. okt. 4 k tydzen. Text dop.: Luk. 13, 6 9; pop.: Matth. 19, 3 8. pop. 2 hodz 10 njedz. 20.n.p.ßw.tr. 21.N.P. sw. 28 16.n.p.sw]616 517 841 4 7 m in u t. m a symne nozy. 41 Pöndz. Gereon«Placidi)e 29 Micbała. - 6 18 515 931 42wut. Maxim. Maximilian«30Rehorja 6 20 513 1028 < P oßleni 13 ßrjeda Kolom. Eduard«1 oktobra 6 21 511 1130 berff. 2 8. okt. 44 schtw. Burkharda Burkharda 2 Cyprijana 623 5 8 Mjkh.d. dop. 9 hodz. 45 pjatk Hedwiki Hedwiki 3 Dionysija! 6 25 5 6 2 3 m in, pokaze AI 034 na rjan e dny. 46ßobot. Hawka Hawta 4 H ieroth. j6 26 5 4! 138 42. tydzen. Text dop.: Matth. 25, 1 13; Ap.: Matth. 12, 46 50. 17 n ieb i 21.n.p.ßw.tr. 2 I. n. P. sw. 5 17.n.p.sw. 6 27 5 2 48 pöndz. Luk. evangel. Lukascha 6 Dom. jap 629 5 0 49 wut. F e rd in a n d s P ttra s Alk. 7 Sergija 6 31 458 20 rjeba SÖenbeL SBenbeKn«SPelagija 6 33 456 21 schtw. Wurschle Wurschle 9Jak. jap. 6 34 455 2 2 pjatk Kordule Kordule 10 Eulam pija 6 36 453 2 3 ßobot. Severina Severina l lf i li p a 6 37 451 43. tydzeü. 25 24 pöndz: 26 wut. 27 ßrjeda 28 schtw. 29 pjatk 30 ßobot. M-Ä 44. tydzen. Text dop.: 31 n je d ^. S s w. re fo rm J 2 4 3 M 3 4 8 452 fäfm-p- " 5 48 6 1 2 g» 6 41 Text dop.: Matth. 18, 21 35; pop.: Matth. 21, 28 31. 23. n. P.sw. 12 IS.n.p.sw 6 39 449 m 7 16 to'tr Khrysantha 13 Kampa 641 447 N 7 58 Hioba Evarista MNacaretha 642 445 HE 849 Sabiny Sabiny 15 Euthimija 644 444 HE 950 Sch.Sd.U- SchÜN., Judt. 16 Longina _ 6 45 4 42 1059 Narzissa Narciffa 17 Hozea 647 440 E skh.d. Klaudija Klaudija 18 Luk, w. 649 4 38 & 016 Matth. 22, 15 22; pop.: Mark. 12, 41 44. 2 4,n.p.sw.! 19 1 9.n.p.sv s6 5 1 4 3 6 ^ 134 M eßaczkowe pschemenjenje. W jedro. S to le tn a protyka. S t o l e t n a p-rotyka. O ktober ßo s hrosnym wje- drom sapoczttje; 10. hacz do 17. pada m rö s ; n a to rja n e czopke d n y ; 2 5. shm a a na to rjen je; w ot 2 7.d o 3 0. budze khetro sym a. H erm avl! st skötne roič 9. Lubin? 11. M ij* Kulow? Zybalm. 12. Barsches Sky Kow row. < 18. Kinsbölk Wöspm!? Zahan* 15. Drazdjai^ ft. mefto.! Halschtrvw? Rychwatd.' Weteschod. 28. Jasvnza. Ortrand? 30. Budhschin' Wlipomnzeoji hödne bn). 16. Hawka. 2 8. Schiinam Judascha. 31.Kcrmuscha makobudhschanska, porschiska, bukeczanska, rnaleschansk«, hrodzischczanska, kotowska, meschczanska a t. d.
I 18<i9. 9lobeinber, nasymnik, M eßaczkowe : pschemenjenje. i H e r m a n k i W jedro. a ma 30 diijöw. S to le tn a ffotne»ist protyka. Tydzenje Porjed^ena prolyka Stara julianska 2..2. o 2 I I a dny, evangelska. kathvlska. ffliab fhvlv. sth. kh. 4 3 c to b c r. Ib m. h- m. =>i. h.»i. Ipöndz. Wschech ßw. Wschech swj. 20 Arthenija 652 435 ł l 256 2wut.!Wschech dusch. Wschech dusch. 21 Hilariona 6 54 433 ł l 419 Zßrjeda^ Huberta Huberta 22 A lberta 656 4 31 545 4 schtw. Korke ö r ' Korke Bor. 23 Jsk, "j^p. 6 58 429 «kh. P. 5 pjatk Blandiny Zacharija 24 Arethasa 6 50 428 6ßobot.! Leonharda Leonharda 25 Marciana 7 1 426 549 St 6 30 St 45. tydzen. Text dop. Matth. 25, 31 46; pop.: Match. 20, 20 23. 7 njedz.! 24.n.p.ßw.tr. 25.11, p. sw. 26 20.n.p,sw. 7 3 4 24 a a 718 KpöM.! Emerrcha Ood^sreda 27 N estors 7 5 422 8 1 4 9 Wut..Bvzidara Ursina 28Terenca 7 6 421 Z a 9 16 10 ßrjeda Marcz. Luth. Tiberija. 29 Anastasija 7 8 419 a 1022 t t schtw. Mrcz. b. M arcz. bisk. 30CenoLija 710 418 1127 12Pjatk! yjiobefta J g y Kuuiberta 31 Stachysa 712 4 17 kh. d. 13ßobot. Arkadija Stanistaw a 1 novem bra 714 415 5 31 46. chdzen. Text dop : Match. 24, 15 22; pop.: Match. 13, 47 50. 14 njedz 25.n.p.ßw.tr. 26. n. p. sw. 2 21.n.p,sw [716 414 137 15pöndz. Leopolda Leopolda 3 Acepsima 718 412 (rf 241 16 wut. Edmunda Edmunda 4 Jana jap. 719 4 11 345 17 ßrjeda Huga O thm ara 5 Paw ola 7 21 410 Fh- 451 18 schtw. Hesychija Hesychija 6 Galakieon 7 22 4 9 557 lopjatk Pok. vj. Hilze 7 33 m artr. 7 23 4 8 skh. P. 20ßvbot. Arkadija Benigna 8 M ichala 7 25 4 7 516 47. tydzen. Text dop.: Iana 12, 44 50; pop.: Sjew. 3, 15--1 7. 21 njedz. 2tz.n.p.ßw.tr. 27.n. p. sw. j 9 22.n.p.sw. 7 26 4 6 R 555 22pöndz. Cäcilije Cäcilije 10 Oresta 728 4 5 HE 6 45 23 Wut. Klemenza Klemenca 11 Minasa 7 30 4 4 HE 7 42 24 ßrjeda Khrysogena Khrysogena 12 Jaua jalm. 7 31 4 3 849 25 schtw. Katrziny Katrziny 13 Jana Chr. 7 33 4 1 ß ß 10 1 26 pjatk Konrada Konrada 14 Filipa jap. 7 35 4 1 1118 27 ßobot. Hunczerja Basilija 15 Jap. post. 7 36 4 0 skh. d. 48. tydzen. Text dop.: Romsk. 13, 11 14; pop.: Iana 15, 1 16. 28 njedz 1. adventa 1. adventa 16 23.n,p.sw 7 37 359 036 29pöndz. W alterja Saturnina 17 Rehorja 7 39 3 59 155 30 wut. Handrija. Handrija. 18 P laiottam. 7 40 3 58 316 G M to d y m eß. 4. nov. ra n o 0 hodz. 2 5 m in u t. m a rja n e ale shm ne dny. H P r e n t b ertl. 11. nov. ra n o 3 hodz. 5 5 m in.pokaze n a w etr a deschcz. fohlt) meß. 19. nov. pop. 8 hodzin. 7 m in. sapocznjeßo seshm u. 9, P o ß leni bertl. 2 6. nov. wjecz. 7 hodz. 3 m in u t. möze sym u a m jer- snjenje pschinjescz. S t o l e t n a protyka. I. Kukow.* Brody.* Hrödk.* 2. Bart* a lane wiki. 3. Radeberg.* 5. Stara Darbna.* 6. Trebule* 8. Nowosalz. Gubin.* Rosbork* 9. Wulke Sdzary.* 10. NoweMesto p. St. II. Pokczniza Lubij.* 15. Rychbach* Stotpnjo.* P iz ü * lß. Iasonza.* 22. Wöspork* Lubin. 23. $)c6rofng* Sty Komorow. 24. Radeburg* Zemr.* 27. Zitawa. Wopomnjenja 1. do 1 0. nov. hödne dny: je sy m a; p o = j _ polnje pak fj1* K ralowske wjetscheho rje-j dawki. njeczopko; ' 11. 7. K jcrm uscha do,13. deschcz; b artsk a, h u - 14. do 3 0. czinjanska, m jersnjenje w 14. klukschann o zh ; n a po- ska, rachlow - pokdnjach je ska, minikakrjenje a czopko. ska. 19. P okutnh pjatk. 3 0. H a n d rija.
Tydzenje a dny. Porjedzena protyka evangelska. katholska. 1 8 6 9. December, hodownik, ma 31 dnjow. Stara julianska November. o skhad. fftjoto' h. m.jf). m H-Z- 'S? S D skhkh. h. m. 1 ßrjeda Logina Eligija 2 0 A b a d i a s a 7 4 1 3 5 7 M 4 3 9 2 schtw. Amalija Pauliny 21 R e h. z D. 7 4 2 3 5 7 P 6 1 3 pjatk sxr. Franca Xato. 2 2 M a r. "w o p. 7 4 4 3 5 6 kh- p- 4 o B c t. Borbory Borbory 2 3 F i l e m o n a 7 4 5 3 5 5 * 5 3 49. tydzen. Text dop : Iap. sk. 3, 22-25; pop.: Matth. 5, 17 19 Zniedz. ž. adventa 1?. adventa 2 4 2 4.n.p.s w - 7 47 3 5 5 5 5 7 6 pöndz. Mikkawscha Miklawscha 2 5 K a tr ž i n y 7 4 8 3 5 4! Z K 6 5 7 7 Wut. Markwarda Ambrosija 2 6 K l e m e n c a 7 4 9 3 5 4 8 3 8 ßrjeda M ar. podj. M ar. podj. 2 7 J u r i j a 7 5 0 3 5 4 t k 9 1 0 9 schtw. Ägrippiny Leokadije 2 8 J a k u b a m. 7 5 2 3 5 4 1 0 1 7 10 pjatk Judithy Judithy 2 9 Š ć ĕ p a n a 7 5 3 3 5 4 1 1 2 4 11 ßobot. Damasa s J F Damasa 3 0 P a r a m o n a 7 5 4 3 5 3 kh. d. 50. tydzen. Text dop.: Koloss. 1, 12 17; pop.: Matth. 11, 2 10. I 2 >'.jedz. 3. adventa 3. adventa 3 1 i. a d v e n t a 7 5 5 3 5 3 < n ř 0 2 7 13 pöndz. Luzije Lmije 1 d e c e m b r a 7 5 6 3 5 3 1 3 2 14 wut. Jsrdora Ltikasiia 2 H a b a k u k a 7 57 3 5 3 2 3 7 15 ßrjeda ^Watember suche dny 3 S o f r o u a 7 5 8 3 5 3 3 4 1 16schtw. Ananiaßa Eusebija 4 B o r b o r y 7 5 9 3 5 3 4 4 9 17 pjatk Jsaaka Lazara 5 S a b a s a 7 5 9 3 5 3 i 5 5 6 18 ßobot. Wunibalda Wunibalda 6 M i k ł a w š a 8 0 3 5 3 t 7 3 51. tydzen. Text dop.: 1. Iana 1, 1 4; pop.: Zana 1, 19 27. ISjedz. 4,«bbent, ' ' ' 1. ' adventa 7_'. a d v e n ta 8 354>»W 20 pöndz. AmmonM 21 Wut. ' Aomascha 22ßrjeda Beaty 23schtw. Dagobert«21w«tf s3 ' 'atvrziza 25ßobot.Pozi dzen Ammona ^omascha Demetrija Biktorije S )atorzica L. swj. hodow S P a t a p i j a i 8 9 M a r. p o d. 8 1 0 M e n a s a 8. 11 Daniela 12 Spiridija 1 3 E u s t r a c a 3 5 4 3 5 4 3 5 5 3 5 5 3 5 6 3 5 6 sih.p. 5 3 3 6 3 9 7 5 0 9 6 1 0 2 4 1 1 4 4 52. tydseri. Text dop.: Hebr. 1, 1 11; pop.: Luk. 2, 15 20. chß.hod. fs T '' 1. swj. hodow 14>. a d v e n t a 8 4 3 5 7 A!ffi).b. 27 pöndz. Ia n a f jä * Ia n a sj. l ö E l e u t h e r. 8 4 3 5 8 ^ 1 2 28 Wut. Njewin. dz. Njewin. dz. 1 6 H a g g. p r. 8 4 3 5 9 S f g 2 2 1 29 ßrjeda Jonathana Domaschabsk. r i Q w a t e m b. 8 4 4 o m 3 3 8 3 0 schtw Davit«Honorija 1 8 S e b a s t i a n a 8 5 4 1 \& 4 5 7 31 pjatk Sylvestra Sylvestra 1 9 ß o n i f a c a 8 5 4 6 1 3 M eßäczkowe pschemenjenje. Wjedro. S to le tn a protyka. G M to d y m eß. 3. dezbr. dop. 11 hodz. 3 0 m m u t. m a pom röczene dny. H P re n i b ertl. 11. dez. rario 0 hodz. 1 m in. pokaze n a shm u. Pokny m eß. 1 9. dez. r a n s 0 hodz. 3 9 m ittut, sapocznje ßo s deschczikojthm w jedrom. $ P o ß leni b ertl. 2 6. dez. ra n o 3 hodz. 2 5 m in. pschinjeße ßneh a shmu. Stoletna protyka. D ezem ber ßo s m jersnjeujom sapocznjeh 10. deschcz; w ot 12. do 19. dze ßneh a sem ja sam jersu je;2 0. saßo deschcz; w ot 2 1. do kbnza ßneh a shm a. Hermanki a skötne wiki. 2. Lubij? 6. Biskopizy. D zeze? M ikoras. B rody.* 7. Bart (laue wiki.) 10. S ta r a D arb n»? 13. Luboras? Hrödk. 14. Barsches? 15. Ruhland. 18. Wojerezy. Trebule. 20. Muzakow. Wopomojeyj«härme dny. 4. B orborh. 15. Kwatemb. 21.D om ascha. 2 5. B ozi dzen. 31.K ralow ska renta.
W uliczbow anje baute. i»'s «*» es s st- «L ä 1 s n E in - «š ä -S- ~ "5 l'll S> S -3 t - 5 a s f g r-»» r t t f r*ri»«<n«m'y-'f>0t0t-- l e i o o i f l o i o o i o o o 0 e 0 0 e ) o c e o O o O o ' o O o O o W W W W W W o o. o w, w. 04 x hp k o k 3> 3> I e St,. 93,. 4. ^ N «!. # t l 18 1 - e t >Ä k k CO X nfm Q «h 00 O 1-1 04 Ist h O «Ist K5 ^4 - t-«04 04 04 n n Ö4 Hf O 04 b*»ä 04 n <N I I I 1 I M I I I 10 I 16 I I I I I I I M I I I 2 Š 1 ^ 5 ł - 1 ~ I 1 I I I 1 I r«i-i r* i-< ie<»ei5co'^''fl, st 'sto^ i-i e«e» K5 ö u) m I I I 3? 3? 5? I ^ *n-focococi>c>*t> <o ao e«-o r- **»» V» I im-i»«c<ceco'9 >eie t^» i-<»«w>o 5»e4 i ^ ^ ^ stl vł stł pi n CO X M i!! i I I! I I 3 ^ ^ I ^ ^ ^! x r» k 4 ~ t-~» 4 h» ist k H «C W O h W O b ^ b - it 04 04 ^ h IN I 04 1 M,-i 4e4o4XXHt «pe5xxg4i i l i l l l A- H»st j»st I»O ko 1 ko 1 i, 1 1 1 i 1 1 1_ i 'I i I 1 " * 04 X X H* 'O kst b X 05 n 04 s 2 l i l l l 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 -> X i i S ^ I I I I : 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 i 1 1 1 1 X 04 X HP >«- 04 l. * S X H# 04 Hf 04 1 04 X 1 1 i i 1 1 1 l i l l l o o c o i I 10 20 T-, rt 04 04 04 X X HP X 04 04 f hp x x b» hi to kst 05 X 04 t 1 ifm X b kst 04 1 3? b * k I -U 04 04 X SO COHP b b X b O»st Cst b b e A tz I M ' " 04 04 > s S M I M i 1 1 1 1 1 1 i 1 1 1 1 1 FH 04 HP N- co tz l ^ 1 st) ist b 5 10 15 21 5? 5? 3? <n m t'- a to O 1 04 2 l i l l l 1 " I 10 40 g> 200 1 ko 1 i 1 l i 1 1 1 1 04 b 04 04 X X HP 04 HP k 1 ist 1 k i l i-l 04 04 04 X X b HP b HP k X b t 1 1 1 1 1 I :t «b ^ l s t X 04 es X b to 04 b k i k -U 04 04 X X X ko b k 04 ł> k k $s 4 I I I " " 04 1 S5 E l i l l l 1 1 1 1 1 I ri ^1 04 04 1 1 1 1 1TI 1 St- X ist >st kst. 1 * 1 i i 1 1 1 1 i 1 1 1! 1 CO i Ht 05 X X 04 l> = 55. es kst X 04 I i-i fh 04 04 04 04 1 i 1 1 1 1 1 L = n F1 Z l i l l l 1 1 " T"i 04 04 04 X 04 X <3 O «H Ist O Ist O IH st) L 25 30 35 40 45 50 b* X Oi o M»- Q O o rh ^ H E VCbO _ i i CO %; V-4 <N ««^2. lo.«o ««. J> >4 ^ o Z Z» e 'S * L Z o «S s u q M ' tz *» _c * «" s *-* CQ «u" f s o * «L L A. = Ä "c ^ I š e 1 ^ 1L* i» S 5Ł t «1 1 S L s M,» I H 5 53 i = L š 1 = t = a tz - - L - co es 04 b b h sti «(N X 04 00 04 X 05 05 05 O 04 04 04 4 X 04 X Hp k b» X 5 05 Oi 05 5 05 05 i-4 e o o o i N i s t c o r t ^ b i f i f (0 (C O b 04 04 04 04 4 04 04 04 04 04 H O i«x X X Hp k tß x x x b- X 05 X X X 05. C s t^ A N is tx H ^ b H H n 04 04 04 04 04 04 04 04 04 X 04 04 X 04 X Ž Hř i-l 04 X b b b k b b b b» X 05 o b b b Ost W<ßO)OlistXHTfb X X X r-< r-< -H ih 04 X Hp ist to es es es es es es X es 05 4 ist X ist ist ist X X CO o e o r-ł 04 04 04 04 x 05 o es es es b- b» b- X 04 X ^ is t«ist ist ist b X 9) O ist ist ist O X es 05 st) ist X i i 4> j 04 04 04 X X X k 04 X ^ ist b* X 05 O ^ if Tf Hf Tp «P Hf Hp i p k X CO 05 st) ist X - 04 X X x O O O IH ^ b Tti ist X b COco co co X X 05 ^ O X es 05 04,*st X n es es es b» b* b» X b X X 06 h N W H p Ist es b. 04 04 04 04 S4 04 04 X 04 05 04 X O X 04kstXF-lHp > XXXHpHp^ k kst 0 4 X ^» 0 d ^ X WOO)st)istQDH^b I -H = 1 ä KŁ I j 1 j 1 F- Pt 04 04 OI 04 1 t * st) W^ist «b O O O O H j
P f ch i - a w k. Nekotsi europiscy wjerchojo. Jan, kral sakski, rodz. 12. dezembra 1801; zenjeny s Ludwig!!., kral bajerski, rodz. 25. augusta 1845. Zlmaliju Augustu, bajerskej prynzeßynu, rodz. 13. Leopold II., kral belgiski, rodz. 9. haperleje 1835. novembra 1801. Dzöczi: 1) Bjedr^ch August Al- Khrystian IX., kral danski, rodz. 8. haperleje 1818. Bert, rodz. 23. haperleje 1828: zenjeny s prynzeßynu Jurij 1, kral grichiski, rodz. 24.dezembra 1845. Karolu s Wasa, rodz. 5. augusta 1833; 2) Marja Wylem III., kral niederlandski, rodz. 19. febr. 1817. Hilzbj eta, rodz. 4.februara 1830, wudowa njebo Louis I., kral Portugalski a algarbisti, rodz. 31. oktogenuesiskehö wöjwody Ferdinands: 3)Bjedrich Au- bra 1838. gust Jurij, rodz. 8. augusta 1832, zenjeny s portu- Pius IX., bamz romski, rodz. 13. meje 1792. galskej pryzeßynu: Hanu Marju, rodz. 21. julija Viktor Emanuel, kral italski, rodz. 14. merz«1820. 1843. Korla XV., kral schwedski, rodz. 3. meje 1826. Bjedrich Wylem I., kral prüfst, rodz. 22. merza 1797. Korla, kral würtembergski, rodz. 6. merza 1823. Franz Josef, khezor rakuski, rodz. 18. augusta 1830. Viktoria, kralowa jendzelska, rodz. 24. meje 1819. Alexander II., khözvr rufst, rodz. 29. haperleje 1818. Miktawsch, wjerch czornohörski, rodz. 6.dezembra 1841. Napoleon III., khezor franzowski, rodz. 20. hap. 1808. Milan, wjerch ßerbski, rodz. 4. augusta 1852. Abdul Aziz, khezor turkowski, rodz. 9. febr. 1830. K o r la I., wjerch rumunski, rodz. 20.haperleje 1839. 1. Pomhaj Böh w am! Wschitkön dobry a wschitkön dokonjany d a r pschindze s swyßökoscze bete toot w ötza teho ßwetka, pola lotrchoz njeje zane w otm enjenje a n t wvbroczenje teje ßwetboscze a czemnostze. W o t njeho a psches njeho a we nim ßu wschitke wezy. T eho d la je to ßkowo, s kotrym z ßo stro w im y, pschistojne a sdobne ßlowo: pom h aj B ö h w a m, pscheto; hdyz w ön n am pomha, dha budze nam spom ozene; hdyz w ön n aß wustrowi, dha budzemy w ustrow jeni. P o tajkim je w erno a wopraw dze Weste, schtoz ßo spew a: ty dyrbisch B oha zadacz, ßo jemu dowericz, na jeho skutki hladacz, po jeho pucjach hicz,.
ty niczo se starosczu wot B oha njewosmjesch, wscho s wulkej wjeßokosczu psches pröstwu dostanjesch. ". P rajene a pschikasane drje n am je : pytajcze n a j- prjedy B oze kralestwo n jeho praw doscz, dha budze wam to druhe wschitko pschidate a tö n knjes J e s u s Khrystus we ßw ojej m odlitw je wötzenascha nusuje pschede wschitkimi druhim i wezam i wo duchomne fu b ta a dary proßycz, ja k o : ßweczene budz tw oje m jeno^ pschindz k nam twoje kralestw o, tw o ja w o la ßo stau to la pak je wön ßam tez wotpuschczik, so ßmemy ßo m odlicz: nasch wschedny khleb daj n am dzenßa. s S andzene leto 1 8 6 8 Pak je naß, kaz zane druhe, na to dopom niko, schto tu ta pröstw a n a ßebi m a. Böh luby knjes je derje n a m wschitkim wobradzik, schtoz k ziwnosczi a potrjebnosczi teho czeta ßkuscha. Wön je nasym ny ßyw w symje w obarnow ak a se ßnehvwej pkachtu derje wodzewak a je rja n y H aß spozczit k rosczenju tych pkodow a be tu st s tra w u a sahrody se ßadom nanajbohaczischo po^ohnowak. W o n be nam dobry m er sdzerzak a czinik, so ßo sahe zito domkhowacz hodzesche a so hizom wokoko J a n a, kaz na to ßo nichts dvpomnicz njemöze, nowopjeczcny khleb tu a tarn n a blidze mejachu. B e to w ulka dobrota, dokelz bö pkaczisna zita wyßoka a luby khleb ja r a drohi. Tola pak wschilko tak njebe, kak budzichmy ra d m eli. Pschctoz w ot meje ßem nasta ta ska ßuchota a horzota, kotraz psches tsi meßazy trajcschc a wulku schkodu n a - letnym ßyw am pschinjeße. T ehdy je nekolry naleznischo, dyzli hewak, ßo m odlik: nasch wschedny khleb daj nam d zenßa," a k njebju horje pohladajo peknje ßebi prajicz dyrbjak, s naschej m ozu a m udrosczu dha tola niczo njeje czinjene, jenoz, hdy^ t y, knjeze, nam pomhasch, dha budze n am pom hane. S r u d n y a styskny czaß be to, hdyz dzeczel sa sköt n a ßm ahach a tiatoa n a kukach a mjesach hinjesche a wjadnjcsche, jeczmjen a w ow ß n a Polach ßo w uhori, berniczka n a woßrjcdkach zanejc kuhi njenam akajo roscz sasta, közdn hewak seleny brjözk wo w ßy, n a hörzy a n a mjesvczkach be kaz w ot w ohenja spaleny a ßam o liscze n a schtomach ßrjedz lecza sapoczinasche wozokczecz. S a - wescze srudny czaß to be! M ödre njebjo wyschc fern je ßo wupschesczeraschc, ßtönczko se ßw ojim i p ru h a m i jcnak möznje wscho palesche, horzy pow etr se ßuchimi w e tram i wscho ßuschesche a hdyz druhdy mröczele s hrim an jo m ßo pokafowachü, 1 dha wone nim o leczichu, jako bychu zaneho dcschczika ^ njem eke; a hdyz kapki n a semju padzechu, be to, jako by krepka wody n a ^ehliwo ^eleso pschischla. W tajkim czaßu my czlowjekojo p raw je nashonim y, kak njem vzni ßm y. M y peknje ro lu wobdzekamy, m y w o ram y a wtöczim y a ßym jo do brüsdow ßyjem y, a to la niczo druhe njesam ozcm y, hacz wschitko tem u knjesej poruczicz a ßo jem u dowericz, so sazny a pösdny deschcz Posczele w ßw ojim czaßu a tycze da k rosczenju pkodow. T u ßo pokaze, kak nusna je ta pröstwa: nasch wschedny khleb d aj n a m dzenßa",^ a kak w erno je to ßkowo D a v ito w e : wschitkich woczi czakaju n a. tebje, a ty dawasch jim jich schpajsu w ßw ojim czaßu, ty wotewrisch ßw oju ruku a naßyczisch wschitko, schtoz ziwe je, s dobrym spodobanjom. W tajkim czaßu n am pschisteji ryczecz: möz nascha dobycz njcmöze, my ßm y s njcj ja r a ßkabi; ty maczesch hory s wyßoka dele: ty naßyczisch semju s p k o d am i, kotrez stw orisch: ty G nisch, so tra w a sa sköt roscze a zito ludzom k w u - zitkej, so by khleb se semje wuwjedk. S h o n ili ßm y sandzene le to, so je Weste 'a w ern e, schtoz tön knjes psches ert ßw ojeha prophety H a g g a ja (1, 5 ) p r a j i : netk hlajcze, kak ßo w am dze: wy wußyjecze w jele a khowacze m a to b o rn ; w y jescze a ßo njcnaßyczicze z wy pijecze a do w ole ßo njenapijecze; d rastu ßo w o- blekacze a njemözecze ßo shrecz a schtoz pjenjesy saßkuzi, skhowa je do dzeraweje möschnje; ja ßym ßuchotu wokak woboje n a kraj a n a hory a n a zito a n a w olij a n a wscho, schtoz se semje pschindze, tez n a lu d a n a sköt a n a wscho dzeko tych rukow. Teho d la nichtö ßo njeku val ßwojeje mudroscze a n i ßwojeje w u - stojnoscze ale küzdy wschak w o pom n: hdyz tön knjes tu khezu n je tw a r i, d h a dzetaju p o d a rm o, kotsiz ju t w a r ja ; w ön je tö n k n jes, n a kotrehoz zohnow anju wschitko je lezane, ki^ s njebja deschcz a ptödne czaßy d a a nasche w utro b y napjelni se ziwnosczu a s w jeßotosczu a k kotremuz sdychowacz m am y wschednje n u trn je : nasch wschedny khleb daj nam dzenßa." Pschi könzu tu te h a leta a pschi sapoczatku now eho m am y pösnacz: d o b ro ta teho knjesa czini, so s n am i könz n je je, dokelz jeho ßmilnoscz njepschestanje ale J e közde ra n je n o w a. H dy by mesto ßuchoty a czopkoty m okrota byka, kak w jele srudnischi czaß bychmy m eli! H dyz by deschcz schok a s nim ßo wschitko tepito a skasyko n a polach a n a kukach, kak wjele böle bychmy skorzicz m eli, kak wjele wjetscha schkoda by ßo n am staka. O ne! khwalm y teho knjesa, kiz najlepje we 3
3 tvschitko sawjescz a wuwjescz a budzmy s pokojom s ty m, schtoz w ön n am w obradzi a H akujm y ßo jem u a pösnajm y w poniznosczi: w ön löst a w etry w odzi a wschitke m röczele, pucz, Po kotrym z ßo khodzi tym, ßw ojim sjewicz w e. Wschak w ön wschedny khleb d aw a bjes nascheje m odlitw y wschitkim slym ludzom, ale my jenoz proßycz m am y, so by n a m to spösnacz b a t, so s jeho hnady wschitko w u z iw am y, schtoz k ziwnosczi a potrebnosczi teho czeta ßtuscha, so bychmy s dzakom sa lubo w sali közdy czaß, schtoz w ön n a m w obradzi, njech je to wjele abo m ako. J e li so pak taste pösnacze m a m y, dha mvzemy se spokojnym duchom a s poknym dow erjenjom to now e leto sapoczecz. H a j! s pokojom chzemy bycz, pschetoz wulki dobytk je, schtöz je bohabojasny a m a doscz n a tym, schtoz jem u B ö h d a. Nasche waschnje budz bjes lakom stw a sa pjenjesam i a dajm y ßebi doscz bycz n a tym, schtoz m am y ; pschetoz tön knjes je p ra - jik: ja cze nochzu wovuschczicz an i nihdy cze skomdzicz, t a t so ßo jem u dowericz a rjeknycz m özem y: tön knjes je m öj pomoznik. P o n iz n a a spokojna w u tro b a wschedneho khleba d la ßebi zanu staroscz. njeczini ale n a to ßtowczko d z en ß a" we schtwörtoj pröstw je spom inajo K hrystußow ym ß to w am w eri, kiz n a m je p ra jik : njestarajcze ßo sa wasche ziw jenje, schto byschcze jedli a p ili; tez niz sa wasche czeko, schto byschcze ßo woblekli; njeje ziwjenje w jazy dyzli jedz a czeko w jazy dyzli d ra s ta? wasch njebjeski wöczez w e, so wy teho wscheho potrjebacze; njejtarajcze ßo wo jutsischi d zen, Pschetoz jutsischi dzen budze ßo wo to ßwoje staracz; doscz je, so m a közdy dzen ßw oju wobczeznoscz l^ T o pak derje w em y, so ßo to ta t n im a srosem icz, jako njebychmy bäte niczo czinicz a ß am i ßo prözowacz n jetrjeb ali. M o n o ßo p r a ji : spew aj a dzekaj, a to dw oje hrom a d u ßkuscha. P o tajkim ßo n am pschisteji, se ßw ernosczu stajnje ßwoje wschedne dzeko w obstaracz a pschezo saßo s now eho woßycz n a n a d z iju, so bychmy jedyn közdy ßw üj wschedny khleb m eli. Pschetoz tez tajki khleb je, kotryz nasch njeje, a kotryz B ö h njeda, ale kotryz czlowjek n a hreschne waschnje ßebi psches v a- duchstwo, jebanje, lichom nstw o, njeßmilnoscz, njeßw ernoscz, lönjoscz dobudze. Nasch khleb je tö n, kotryz m y psches nasche dzeko ßebi ßm y w a rb o w a li a kotryz B ö h tön njebjeski wötz w udzeli s tym, so ßw oje zo- hnow anje pokozi n a nasche fernste pow o k anje, w kotrymz m y p o w v tan i ßm y. T eho d la h lad ajm y teje Hescze, so bychmy s pokojom byli a to ßwoje czinili a se ß w o jim aj rukom aj dzekali, jako n am pschikasane j e ; pschetoz schtöz ßw oju ro lu dzeta, budze khleba doscz mecz a s m udrosczu budze kheza n a tw a rje n a a s rosom om sd zerzana; psches mudroscz a ßw ernu dzetawoscz budza komory napelnjenc se wschitkim kraßnym a rjan y m bohastwom. H dyz m y Pak tu tu schtw örtu pröstw u spewamy, dha njeßm jem y sapomnicz, so ju niz jenoz ßam o sa ßo czinimy. Nasch wschedny khleb d aj n a m s tym ßobu sa ßwojich b ra tro w proßym y. T u d y buch Khrystußoweje a Po tajkim kschesczijanskeje luboscze ßo sjewi. M y pschi wschem, schtoz ßebi w uproßym v, niz n a ßa- mych ß o, n a ßw öj w uzitk, n a ßw oje czelne derjehicze a sboze myßlicz ale to prjödkwsacze a ßlubjenje mecz d y rb im y, so chzemy t o, schtoz B ö h nam wob ra d s t, ßobu k lepsckemu ßwojich b ra tro w a ßotrow w tym knjesu w lubosczi nakozicz. B ö h naschu pröstw u wo czelnu potrjebnoscz s hnady wußkyschi, ale k tem u n a mescze tez neschto pschipotozi, schtoz jako jeho ßw erni sastojnizy druhim i wudzelicz dyrbim y. Scze wy to pschezo czinili? B je s w a m i ßu, to derje wem, taste w o t luboscze sahorjene w u tro b y, kotrez to s wjeßekosczu czinja, so khudym ßw öj khleb k am aju a druhim ßkuza s tym d aro m, kotryz dostali ßu. Ale njeje tez wjele tajkich, kotsiz ßebi m y ß la, hdyz m y jenoz ßw öj khleb m a m y, schto n aß brüst) s ta r a ju.' Ne! tw ö j wschedny khleb budze häkle tehdy p raw je pozohnow any khleb, hdyz ty njehladasch n a to ßwoje ale tez n a to schtoz druhcho je, hdyz ßo Po potrebnosczach khudych, w udow ow a ßyrotow horjebjeresch. Teho dla dobrotu czinicz a wudzelicz njesapom ncze; pschetoz taste w opory spodobaju ßo B o h u derje a schtöz ßo n a khudym ßm ili, tö n pozczujc tem u knjescj, kotryz jem u saßo dobrotu sapkaczi.. Czlowjek Pak njeje w ot khleba ßam eho ziwy ale w ot közdeho ßkow a, kotrez Psches B o z i rö t wundze, steji pißane. A hdyz bychmy ru n je doscz a nadoscz teho m eli, schtoz k wschednej potrjebnosczi czeka a ziw jenja ßkuscha, hdy bychu nasche bröznje a kubje a kschinje a möschnje pokne byke, so ßo n aß zana nusa njeby dötknycz mohka, a nasche dusche bychu prösne a puste byke, dha to nam niczo njeby pom hako. Schto dha by n am pom hako, hdyz bychmy zyky ßwet dobyli, a wschak to la fchkodu meli n a ßwojich duschach? Po tajkim m am y, jeli so dyrbi ßo n a m w o praw d je derje hicz, tez w o njebjeski khleb ßobu proßycz, wo to m anna, kotrez w tu tej pusczinje n aß najböle möze wokschewicz
a sdzerzecz, wo tu möz a tö n d a r h n a d n y, kotryz k zilvjenju w nim a psched nim potrjebam y, kotryz n eu «je nusny, so bychu ßo wschitke nasche potrebnoscze, czelne kaz duchomne, spokojike. Teho b s a, lubi czitarjo, budzmy wjeßeli w hnadziji, sczerpliwi w czeßnosczi a w obstajni w m odlitw jc: nasch wschedny khleb nam dzenßa das, a czeko derje wobstaraj, naß, knjeze, sw arnuj psched w öjnu, _ psched morom a psched drohotu, sdzerz dobry mer nam 'közdy czaß a psched starosczu sw arnuj naß. 2. Hudamzka, kotrez pschedzenak wc pschidawku k prottzzy n a l. 1868 je ßobu pschinjeßk, ßu ßo wescze w ot m udrych ßrrbskich hkojczkow w uhudake! P renje ryczi w ot h u ß l o w, druhe w o t kißakeho kaka a tsecze w ot l a w o w a k a w o w. N a noroe leto njemoze ßo w on sdjerzecz nekotre now c ßwojim lubym czitarjam pschepodacz! H udajcze, schto to je : M tynk bije tnje, Khlam ar wazi tnje, W oda njeße mje,, Piöm jo zerje mje. 1 3. Hanza a Lenka. Jako njcdaw no w H. po pschcdzcno wokoko behaw, pschindu tez B... c^iz nanej a m aczcri. W o b a j ßedzitoj na taw zy pschi woknje a sp y tataj list czitacz, kotryz jimvj postiiy poßcliiil be pschinjeßk. B... cziz n a n a macz staj d v b raj czlowjekaj a pschedzetaj doscz l rja n e pschedzeno, ale jene njem ozetaj dokonjecz, m jenujzy pißane czitacz. P o tajkim be jim a j lubo, so k n im a j pschindzech; pschetoz B... cziz n a n ßebi n a meseze ßw oju b ry lu s woczow sczahny a m i list poda, so bych jim a j jön prjödk czitak. J a czißnych ßw öj mech s khribjeta n a taw ku pschi durjach a ßynych ßo s n im aj k b lid u. List Pak, kotryz beschtaj dostakaj, mejesche ßo'tak: P. P. Psches tu te rynczki czinju w a m k w jedzenju, so byschtaj tak d v b ra j bykaj a m i neschto pjenjes p o ß takvj, dvkelz ja ßebi n ow u w okm janu ßuknju a now y ktobuk a w ulki U m schlagetuch" a nekajke druhe wezy, kotrez nusnje trjeb a m, kupicz dyrbju. K njejstw o, p o la kotrehoz ßkuZu, je dobre; jenoz knjeni druhdy ja r a ß w a ri, ale ja ßebi s teho niczo njeczinju; n a ßw jatki ja born pschincz njem ozu, dvkelz m öj lubvw any P e tr tez tu w vstanje; m ono ßo m i tu derje lubi, woßebje njedzelski dzen, hdzez ja häkle w nozy born pschindu. D a le ja niczo njew em pißacz; stro w a ßym a nadziju ß o, so tez. tot) wschitzy stw ori scze. W jele dobreho w ot wascheje Hanze, kotrejz tudh rekaju A m alija. T o te nim ale stejesche w tym liscziku, kotryz be SS... cziz H anza n a ßwojich starschich poßkaka. Lisczik be w o t teje ßerbskeje holczki nemszy pißany a to tak hubjenje a n jep o rja d n je, so ja prözy doscz mejach, wschitko srosemicz. * T u ta holczka, kotraz tole pißasche, je Pak najstarsche dzeczo ßwojich starschich, kotrajz hewak hischcze schescz druhich m a ta j. B... c z i z ludzo Pak ßu khudzi, so ledom ßam i sa ßo a sa ßw oje dzeczi khleb a berny m aju a Po tajkim p o la nich zane pjenjeßy njejßu, so bychu sa tu t» ßw oju dzow ku, kotraz w D rezdzanach ßkuzi, rjan e ßukniczki kupicz m o h li. J e jn a pschißtuschnoscz by byka, starschich podpjeracz. H a n z a to derje we, t a t khudzi jeje starschi ßu. H dyz be n a paczerje w ukhvdzita n ßw öj kschczenski ßlub w obnow ika, je hischcze jene leto dom a w ostaka a n a to tu a tarn w S serb a ch ßkuzika. S an d zene ju try Pak, woßom nacze let s ta ra, je w one do N em zow czahnyka a ßo w D rezdzanach pschistajika. Teho dla w o n a derje' wjedzicz m o je, so ßo khudoba starscheju njeje pomjenschika a to la w ona ßebi zada, so byschtej w o n aj jej Pjcnjesy poßkakoj. Kajka je to to la lohko m y ß l! T o n zyky lisczik wschak d aw a sjaw ne ßwedczenje wo ty m skazenju, w kotrymz nekotra ßkuzobna holza w Nemzach tzi. Z ad y n wuczeny m uz, a hdy by w ön
ru n je totste knihi spißat, njeby n a m te ste njepoczinki, k kotrymz je tak nekotra holza to zusbje polhilena, wopißacz m öht, kaz to tu tö n krötki list H anziny czini. Wopschijecze teho ßam cho m i ) m yßlow njepschindze a ja ßo teho njem özu w ostajicz, so njebych t» dale wobschernischo wo tym ryczat, kak sle s tajkim i m todym i duschemi steji, kotrez czertej, ßwetej a ßwojcho czeta zadosczi ßo poddadza. H dyz jedyn H anziny lisczik s n u trn y m duchom w o p o m n i, dha ßo hnydom pokaze, so hordoscz jeje hkowu a w u tro b u saßlepi. W o n a ßebi w ot ßwojich khudych starschich, kotrymz w o n a by k pomozy bycz d y rb ja ta, pjenjesy zada, a k czom u? K tem u, so by w ona ßo w rjanych mefchczanskich ßuknjach hordzicz " m o h ta. W o n a chze ßebi schtö w e kajkn" p iß an u rja n u ßukniczku kupicz, ßwoje czeko do nekajkeho noweho ru b a saw alicz, n a ßw oju htöjczku ßebi nekajki ß tü m jany abo zidzany ktobuczk stajicz, wokoko schije postoczany rjeczask pojßnycz a n a ßwoje porsty stoty pjcrschczen ßebityknycz! N jeje to waschnje wschitkich ßtuzobnych holzow w m estach? H ordoscz je, kotraz jich sdu, kajkaz w ulka tez je, sezerje. S s tu z o b n a holza w id zi, kak jejn a knjeni a jejna dzowcziczka n a najrjeuischo.stej swoblekanej a w ona ßebi m yßli, so sa nju je h an ib a, hdyz d y rb ja ta w poniznej drascze lhodzicz. Wschak to tej knjeni a jejnej dzowcziczzy tak berje a rjenje pschisteji, hdyz w ßwojich rjanych ßuknjach Po haßy khodzitej, czoho d la dha n jcd y rb ja ta w ona tez ßo tak swoblekacz? S s a m o ßo we, so njemoze ßebi tajka ßtuzobna holczka zidzane ßukniczki kupicz; ale tu ßu potzidzane, pokw o tm jan e wezy, psches m eru tu n je ; te w ona ßebi kupi sa w jele Pjcnjes a to la njejßu niczo w inojte, a ro s - to rh a ju ßo sa krötki czaß a njehodza ßo k wschednjazemu dzetu trjebacz. Tez njeje mo^no, so by ßebi tajka ßtuzom na towarschka m o h ta zyle dobre stote a ßleborne bröschki a rjeczaski kupicz; dha pak to tez postoczane a now oßleborne wezki czinja a sa te ßu pjenjesy prjecz czißnjene, pschetoz w one njejßu Potojzu w inojte, schtoz ßo sa nje d a. B je s tajkich tschepelkow pak to la zana p ra w a ßtuzobna holza w D razdzanach abo tez w B udyschinje abo w B a rlin je abo druhdze bycz njemoze, to by st a h an ib a b y ta, hdyz by hubjenje sw oblekana b y k ä, woßcbje njedzelski dzen, n a kotrym z, niz ke mschi, B ö h sw arn u j, ale n a reje, do konzcrta abo do keklije ßo khodzi! O h! n a tu tu hordoscz! ta je zörko wjele steho, ta je kaz Pözcrazy wohen. W o n a spözera. wschitku ßwe'rnoscz. Hdzez tajka hordoscz knjezi, tarn közdy dru h i hrech ßob» knjejstwo dobudze. T a jk a h o rd a h o fartn a ßtuzobna, so by ßwojej hrosnej m yßli doscz czinita,.. njebudze ßo bojecz, kranycz, tu kusk banczika, kam nekajku schtrynt- Piczku, jow jene rubischko, a napoßledk tarn a ßem neschto pjenjes! Hordoscz wschitku ßwernoscz skasy a wschitku lubvscz pschecziwo starschim m o ri. T ajk a w otrosczena dzowka zyle sabudze ßwoje dzeczaze pschißtuschnoscze pschecziwo nancj a m aczeri. S s w o ju sdu w ona pscheczini mcsto teho, so by neschto w ot njeje ßw ojim khudym a khory m starschim p ü ß ta ta. Ssukniczki a jeczki a kkobuczki a czrijczki w o n a ßebi nakupi a ßo hordzi kaz p aw se ßw ojim pißanym pjerom, so hdyz nim o njeje dzesch, ßebi myßlisch, so je najw oßebnischa knjeni a bjes tym lezi n a n dom a w pastyrni a n im a kuscziczk khleba, so by ßo m o h t najescz abo macz ßebi napro- schene berniczli w a ri a n im a ß ö l, so by je do njeje tunkacz m o h ta. S s u wschak bjes nim i tez tajke, kotrez starschim niczo njedadza, ale jich hischcze wuzyzaju. W o n e, kaz H a n za to czini, jich wo pjenjesy proscha, h a j! jich w obkranjeja, so bychu m ohte ßwojej hordosczi ßtuzicz. H dyz stej n a n a macz czrjodku matych dzeczi s nusu wotczahnykoj a m y ß lita j, ßebi n a stare dny nekajku dobrotu popschecz, dha te starsche a wotrosczcne holzy a tez hölzy pschindu a sezeru te poßlenje kuski starschiskeho w um jenka. A nekotra macz je ß ta b a doscz, so khleb a mloko a b u tru n a pozczow anje bjerje a ßw ojej lubej rja n e j dzowcziczzy pjenjesy do jeje njenaßytneje schije hordoscze m jeta. Hdzez tajk a hordoscz w jenej tajkej htow je a wutrobje tz i, tarn ßo tez wschitka ßtuzobnoscz shubi. Czlowjek, kiz j'e hordy, zane m yßle sa to n im a, schtos w ön czinicz dyrbi. J e m u ßo dzetacz njecha, mon k ßtuzbje njeje khm any. H a n z a pische w ßw ojim liscze: knjejstwo, p o la kotrehoz ßtuzu, je d o b re ; jenoz knjeni m je druhdy ß w a ri, ale ja ßebi s teho niczo njeczinjn! Le'pje w ona to njeby prajicz m o h ta, kajkaz wona je. K njejstwo, pola kotrehoz w o n a n a tseczi meßaz ßtuzi, mejesche s njej sczerpliwoscz; w oni jej p ra ja, schto a kak.schto czinicz m a a nadzijeja ß o, so ßo do wscheho n am ak a a wschitko Po czaßu naw uknjc. Ale to Hanzi do m yßlow njepschiüdze, neschto wuknycz! W ona wschitko ßwoje dzeto w obstara a czini, kaz ßo jej najlepje sda a wschitko njeporjadnje a s njelöschtom a közde n apom inanje je p o d arm o a se ßw arow wona ßebi niczo njeczini!
Mözemy dha ßo dziw acz, so ßo tak wjele w ot hospodarjow a hosposow n a hubjenych czeladnikow skorji? N jeje dha tem u ta k, so wulki dzel naschich mkodych ludzi niczo njewe wo tej ßkuzomnosczi, kotraz ßo dyrbi wopokasacz teho knjesa d la? S njew olu stupja tonnt do ßkuzby; hdyz ßo jim neschto kaze, dha njepvßtuchaju abo m yßla ßebi, so wschitko lepje wjedza, hacz knjes abo knjeni; abo w oni sabudu, schtoz je jim prajene, a hdyz ßo jön kröcz s n o w a pow jed a, kak dyrbi ßo schto wuwjescz, dha to la njeczinja; wuknycz niczo njechadza, dvkelz w ßwojej hordosczi m y ß la, so jim to njeje trje b a, abo so ßo w ot nich pschewjele zada. N a druhim boku Pak ßkuzobni skorza, so knjeza spochi w ot ra n ja do wjeczora^ ß w a r ja, so p o la nich njeje k wudzerzenju, a sa ßo jim wostudzi, hdyz niczo njemöza praw je sczinicz. M oze to hinak bycz? S s ä m o ßo we, hdyz ßkuzobny niczo njeczini hacz t o, schtoz jemu je pschikasane, h aj w ön tote hischcze njeczini abo je czini s njew olu a s njelöschtom a njeporjadnje, dha dyrbi hospodar pschihladowacz, so do schkody njepschindze, abo dyrbi napom inacz a ßw aricz. S c h to Pak je w in a teho? Hordoscz a njeroda czeladie ow. Abo d y rb ja ßebi hospodarjo a knjeza w ot ßwojich czeladnikow p ra - jicz a pschikasacz dacz, schto jim w jich dom je a hospo- darstwje k lepschemu ß lu zi? S sk u zo b n i drje ßebi we tym pomhacz w jedza. W o n i w ßw ojim hnew je n a- pschecziwo rycza a kußaja a ßw oju ßtuzbu horje dadza. S teho pschindze to huste pschemenjenje ßkuzbow a ßu ßluzobne holzy, kotrez közde b ertl abo pök leta druhe knjejstwo m aju. Tez n a wßach budzesch tajkich czeladnikow pytacz m ö z, kotsiz P ola jeneho a teho ßam eho knjejstwa dleje hacz jene leto w udzerza! A schto s teho n astan je? Wschitka ßwernoscz bjes m lodym lu - dom ßo dale böle shubi, w ön niczo wuknycz, w ön ßtuzicz a poßkuchacz njecha, a napoßledk tez ßam pschikasowacz a prjödkstejecz njem oze. H ubjenstw o to je, «ulke a srudne, njech jedyn p ra ji, schtoz chze a neschto dobreho sa pschichodne czaßy s teho wescze njewuroscze. P ohladajm y pak dale do H anzineho lisczika! Wona pische ßw ojim starschim : n a ßw jatki ja born pschincz njem özu, m öj lubow any P e tr tez tu w ostanje! Hm! hm! schto s teho widzisch? H a n z a m a hizom ßwojeho h o lza, s kotrymz luboscze czeri. Peknje to, jara peknje! T o je tez jeje hordoscz naczinika. W tym dwvje ßo pscheradzi, schtoz tej lubej holzy k zanej cjesczi njeßkuzi. Je n e je to, so w ona, t a m koda to - toarschka, hstom ßo s hülzom wodzi, druhe je to, so w o n a ßo n jeh an ib u je, ' to ßw ojim starschim pißacz. Q Tajke Pak ßu holzy w mestach kaz n a wßach, so saneho m e ra n im aju, prjedy hacz hölza njejßu nam akake, n a kotrehoz ßo Püjscheja, s kotrymz ßo w odza. Pschi tym ßo njeprascheja, kajki w ön je, hacz m a ro sto rh a n e czrije abo czistu koschlu, hacz m a schto w sam özenju, hacz chze ßebi ju ju n u bracz abo niz. B ö h sw arn u j! sa tym ßo tajka holza njeprascha! J e j je to doscz, sa möze ßo s hölzom wodzicz. Wschak m a ja druhe towarschki hizom daw no ßwojeho hölza a njeje to preni ale husto tseczi a schesty a w a jchestej kasni, kotruz ßu wuknyke, niczo njewjedza. S chto Pak s teho nastan je? njeroda, njepötsiwoscz, njeßwernoscz, nusa, khudoba a duschow skazenje! N a jp rje d y tajke holzy ßw oju sdu n a rja n e a kraßne swoblekanje ßam e sa ßo w a za, a n a to ßwoje pjenjesy, hdyz zane wysche m a ja, ßw ojim lubow anym hölzam dadza a je s n im i n a rejach a ro korczmach njedzelski dzen pscheczinja. H a j! njedzelski dzen, to H a n z a pische, ßo m i tu w ubjernje lu b i; dha ja häkle w nozy born pschindu! W o n a ßo njehanibuje ßw ojim starschim wo tym Pißacz, so ßo s nekajkim hölzom w odzi; wjele böle w ona sa nusne dzerzi, jim to wupowjedacz, so bychu ßo praw je n ad tym spodziw ali. W o tym Pak, so ke mschi khodzi, abo ßw oje Paczerje spewa abo so n a B o h a ßo dopom ni, niz ßkowczka Pißacz njewe. T o je daw no sabyka; czelna zadoscz je duschu pschewsaka, so wo tajke duchowne wezy wjazy n je ro d z i.. S ch to Pak s njej budze, hdyz budze w oßom a dwaczezi abo tsizeczi let s ta ra? P rajcze to! D o m w o n a pschindze, n a duschi a n a czele skazena a njeje an i k dzeku km ana a n i k ßkuzenju an t k hospodarstw u. Teho d la d aj ßo napom inacz, mkody lu d o, so by tw ojim knjezim poddany byk, a we mschech wezach jim k spodobanju teho Knjesa dla. Ale tez, wy knjeza, p ra ji ß w jate p iß m o, schtoz p raw e a ru n e je, to wopakazcze waschim ßkuzobnym a wescze, so tez wy knjesa macze w njebjeßach. Pschetoz tez w o t boka hospodarjow a knjezich ßo wjele shreschi. W o n i m a ja ßam i wjele w iny n a ty m, so czeledz njeje ta jk a, kajkaz by bycz dyrbjaka. Njech m uzojo a zony w dom je s dobrym ^schiktadom prjedy dzeja a w poniznosczi, bohabojosnosczi a sczerpliwosczi ßo w usn am jen jeja; njech ßwojich ßkuzobnikow psches pscheczelniwoscz a dobrocziwoscz jako tajkich domjazych dzerza, totrychz dusche ßu jim w ot teho knjesa dowerjene, dha ßo wschitko wschudzom k lepschemu wobroczi. M y bychmy njepraw du ryczeli, hdy bychmy p ra -
jicz chzyli, so wschitke nasche m fobe holzy, kotrez n a ßtuzbu do N cm zow czahnu, jcnak njepötsiwe, njerödne a njeduschne ß u, kaz B...c^iz H a n za s H. B o h u b u d ; bzak, bjes n im i ßu tez tajk e, kotrez dobre n a - p o m in an ja ßwojich duchomnych a wuczerjow njesabudza a n a ßwojich starschich ßo w lubosczi dopom nja. W y wescze, so pschedzenak Po ßerbskich wßach wjele m ofoto bet)«, so by pschedzeno kupowak a pschi tej skkadnosczi tobn do m kotreho bontu pschindze, hdzez ßo s ludzim i bo ryczow da. T ak nashoni tobn wschelke srudne abo wjeßeke podaw ki. ŠBŽ to n im ale tsi abo schtyri te t, so w D. k H schizom bo jstwy stupju. S s u to ja r a khubzi lu b zo, kotsiz ßo sa zyke teto s nusu a se starosczu bebza. M a ju zyku czröbziczku bzeczi, kotrez Pak ja ra peknje w otczahnu a k bzekawosczi bzerza. N ajstarscha jich bzowcziczka bĕ ju try se schule stupika a ta be ßo m i pschezo ßwojeho lubosneho waschnja bla berje lu - bika. H byz k nim pschinbu, ßo sa njej w oprascham, hdze w ona je. Ach, Prajesche m acz,' nascha Lenk«je ßo bo m esta sa pestonczu pschistajika a tarn hizom w ot J a n a ßkuzi; m uzow a ß o tra je jej bobre mefto w obstaraka a bo teho czaßa m a ßo w o n a w ßw ojej ßkuzbje ja r a b erje; mt) byrbjachm y ju pschistajicz, bokelz, kaz wescze, khubzi ßm y a khkeb sa bze'czi boßahnycz njccha. B ö h b a j, prajach j a, so by w ona w zusbje pschebe wschitkim skym sw arn o w an a byka a so byschcze n a njej ßwoje wjeßele m eti. Kaz prjeby prajach, pschinbu ja sanbzene teto w o- koko hüb saßo k H schizom. Hbyz k nim nuttz s a n b u, sa blibom ßebza. W o n i m i wschitzy wjeßeke k n am w itajcze" p ra ja. W ulke wjeßele, to ja wibzu, w zykym bom je knjezi a we woc'zomaj m aczerje ßv ßylsyczki syboleja. J a byrbjach ßo ßynycz a wibzu pschi tym n a blibze lezo zyku h ro m ab u papjerjanych pjenjes a lisczik, kotryz najstarschi holz be prjöbkezitak. P o la w aß brje je hizom bzenßa B oze bzeczo wobrabziko, praschach ßo ß m ejo? H a j! wo praw bze, rjeknu macz, a trejcsche ßebi ßylsyczku s woczow, w ulka w o b ra b a je ßo n a m bostaka; nascha lu b o w an a Lenk«, kotraz nett w D razbzanach ßkuzi, je n am tele pjenjesh pschipößkata a n a n aß tonte lisczik pißaka. S tym pschepoba w o n a m i te rynczki, kotrez w najlepschim p raw o p iß u a w ßerbskej ryczi bechu spißane a tak. ßo m ĕjachu: M ö j luby n a n v, m o ja lu b o w an a m aezerka! T h je dokho, so niczo wo w aß njejßym ßyschaka; ja Pak közby bzen n a w a ß wschitkich w mojich moblitwach w lubosczi spom inam a proschu teho lubcho B o h a, so by w aß pschi bobrej strowosczi sbzerzak. M i ßo s B o h a ja r a berje bze a ßym, tcm u Knjesej bubz bzak, strow a a wjeßekejc myßliczki. Dze'kacz m am ja boscz a n a boscz w ot r a n ja hacz bo w jeczora, a byrbju ja peknje speschna bycz, so bych wscho bohotowata. M o ja knjeni je bruhby w obozna, Pschetoz wona je k h o ro w a ta; ale ja jej to sa sko n jew osm u, ale tue wschĕm ßo czim böte n a to p rö z u ju, so bych wscho k jejnej spokojnosczi czinika. K tcm u mje n u trn a m» b litw a p v ß y ln i, kvtruz ra n o a wjeczor spöw am, koz scze wy m je to wuczili w o t mkoboscze ßem. S wjetscheho közbu njebzelu khobzu ja abo bopokbnja abo Po» pokbnju ke m schi, tehby Pak to la közby r a s, hbyj je tuby ßerbske kemschenje. M oblerske a brühe wuzittie knihi ja tez czitam, hbyz m am njebzelu popokbnju abo wjeczor w jazy khwile, byzli hewak. S s y m tez spytaka s b ru h im i towarschkami, kotrez mje k tem u naryczach«, tu a tarn k ßw etnym w jeßelam khobzicz; m t ßo to pol njeje lubiko, schtoz w oni pschi tym czinja, a kaz ßo sabzerza a teho * ( «ja rabscho bom a w ostanu. Dokelz ßo n ett rja n y hobow ny czaß pschiblizuje, b a ßym n a w aß, m oji lubi, spom inaka a bokelz ja wem, s kajkcj khubobu a nusu wy ßo bom a bebzicze, bha ßym ßebi m yßlika, so bubzccze ßo wjeßelicz, jeli mam neschto k B ozem u bzesczu w obrabzu. J a w am tuby pokojzu möjejc sby, bw anacze toter, sczeku; nakupcze ßebi, luby n an o a luba macze, schtoz trjc b a ta j a tez b ra tra m a ß o tra m, schtoz je jim w symskim czaßu nusne. D ru h u pokojzu sby bubu n a nalutow arnju bacz, pschetoz ja w ot njeje niczo ß am a sa ßo njetrjeb am. J e li so Pak w y hischcze w jazy trjebacze, bha Pißajcze m i ; ja chzu lubje ra b y w am pomhacz a njecham, so by w am nusa byka, bjes tym so ja wschehv boscz m am. B jercze te pjenjesy w lt^osczi horje, ja s nim i jenoz tu luboscz nekak saru n am, kotruz wy mi hac^ ßem scze w opokasali. N a ß w jatk i, jeli so Böh chze a ja ziw a b u b u, pschinbu k w am n a wopytanje a w jeßelu ßo n ett hizom n a t o, w aß wsckitkich, moji lu b i, saßo wibzecz. B ö h sbzerz w aß wschitkich strowych, ja w aß jeho hnabze poruczam. M ascha waß horzo lubow aza bzowka Lejna. S ch tö ßo w am lepe lubi H anza abo Lenka? Kotra w ot wobeju k sbozu pschindze?
4. Njewer wuschomaj ale woczomaj. Resnik I. s m esta kupi ßebi n a wßy p o la korczmarja H. czelo. B e to w tym czaßu, hdzez ßebi hischcze meschczanske ra d y w ot küzdeho krucha ftotu, kotryz bu se wßy do m esta wjedzeny abo wjeseny, weste zto pschi w rotach zadachu. Resnik I. a korcz-- mar H., hdyz be kus> sczinjena, ßynyschtaj ßo sa W o a wupischtaj pol sanft czisteho. Pschi tym ßo resnik I. khwalesche, so chze to czelo, kotrez je kupik, na ßwetkym dnju do m esta pschinjescz a Pak niz kroschka zla sa nje pkaczicz. K orczm arjej ßo sda, so to na jjane waschnje m özno njeje a po tajkim w o n aj wjetu czinitaj. Resnik ßebi jenoz to wuczini, so dyrbi kvrczmar jem u n a p o l hodziny ßwojeho p ßa pozczicz. Tuteho pßa tyknje w ön do wulkeho mecha a pokozi jön ßebi n a khribet. T ak poda toott ßo n a pucz do mčfta a pschi wrotach w ön w rötnikej ripsej kiz tarn zko bjerje, rjeknje, so w ön niczo pkaczicz nim a, doketz w mechu p ß a njeße, kotrehoz ßebi n a wßy je stlpik. W rötnik to n a ßtow o w em z njecha, ale chze teho kupjeneho p ß a widzicz. Resnik ßo khwilku ttobara, pak to la napoßledk mech w otczini. S s a m o ßo toe, so poß n a mesczi wuczcknje a resnik sa nim be'ha ßw arjo a klejo. P o td r a hodziny be ßö m inyko, dha je w ön saßo pschi wrotach a njeße ßw öj mech na khribjecze. W y scze m i peknu hontw u n ah o to w a li, rjeknje w ön k w rötnikej, jako nim o dze, ja ßym njemafo nusy mek, mojeho p ß a saßo popanycz! W rötnik drje ßo leßnje ß m e je ale resnik I. hischcze wjele leßnischo, Pschetoz w mechu mejesche wön tö n kröcz niz korc'zmarjoweho pßa, ale jeho czelo. 5. Jan a pschedzenak ßo wo sawesczenju rosryczujetaj. J a n. H dyz ty pvßleni kröcz pola mje besche, dha ty n a to spom ni, so möze ßebi jedyn ßwoje hypo«theki sawesczicz! S chto dha to n a ßebi m a? Pschedzenak. Poßkuchaj n a m nje, ja chzu tebi tütn naleznoscz s wobschernischej ryczu wukozicz! H dyz schtö pjenjesy m a a je n a d an wupozczicz^ chze, dha.tton ßebi westy saw daw k abo Hypothek» zada, kotraz jem u sa to rukowacz m a, so ßw öj kapital njeshubil N etk Pak to la zane wesczische saw daw ki abo hypotheki n je jß u, hacz kubka abo kheze s polem i a tukam i abo lezomnoscze w mestach; pschetoz ta t dokho, hacz sem ja steji, tajke kubka a p o la a kuki tez w ostanu. T y m w obßedzerjam tajkich lezomnosczow husto doscz czezko panje, n a te ßam e westy kapital pozczeny dostacz, hdyz ßu m jenujzy s wulkim dokhom wobczezcni. K apitalistam Pak ßo njemöze sa sko wsacz, hdyz w oni ßwoje kapitalije tajkim njew upozcza, dokelz ßo bojecz d y rb ja, ßw oje pjenjesy shubicz, hdyz tajka lezomnoscz n a pscheßadzow anje pschindze. P o tajkim ßu hacz do teho czaßa kapitalistojo lezomnoscz, so bychu shonili, schto je w in o jta, Po dawkskich jenosczach jenu sa 1 0 tolcr schazowali. H dyz ßu n a tajke waschnje w uliczili, schto kubko abo ziwnoscz abo kheza je w in o jta, ßu s wjetscha pokojzu pjenjes n a n ju pozczili. T o ßo tez netk hischcze s wjetscha tak staw a. Ale nekotra lezomnoscz w mescze a nekotre kubko n a wßy je to la w jele w jazy w in o jte, hacz hdyz je Po dawkskich jenosczach, jenu 1 0 tö te t, wobliczisch. T o la Pak nichtö jem u zane pjenjesy njepozczi, khiba so psches m eru wyßoku dan lu b i. S tym panje w ön do rukow agentow a lichomnikow a czini to srudne nashonjenje, so jeho zakoßnje sjebaja. T ajki nekajki lichomnik n a d ru h u a tseczu Hypothek» ßwoje Pjenjesy wupozczi, ale w ön ßam sa ßo, hdyz kapital wupkaczi, Oprozentsku dan n a dwe lecze h aj n a tfi leta prjedy bjerje, abo mesto ßlebornych pjenjes lute tajke papjery pkaczi, pschi kotrychz jedyn 1 0 abo 1 2 prozentow shubi. W ö n to tak m u d rje wuwjescz w e, so jedyn jenoz 8 0 0 mesto 1 0 0 0 toter do rukow dostanje a Pak tute 1 0 0 0 to ter do hypothekskich knihow nutsw jedzene dostanje a tez tak wjele danicz dyrbi. J a n. T o je Pak to la njekschesczijanske lichomnstw o, w u jo? P s ch e d z. M e j jenoz s tajkim agentom a lichomnikom czinicz, dha ßy borst) shubjeny. Pschetoz hdyz je ßo leto m inyko, dha w ön pschindze a ßebi ßwoje pjenjesy saßo zada. S ch to chzesch czinicz? T y w ot teho ßam eho m uza s nvw eho pjenjesy bjerjesch, masch n a hamcze s noweho khösty pkaczicz a ßy sa nekotre leta psches teho ßam eho lubeho pozczow arja, kotremuz ßo ßy dow erik, t a t tyscheny, so ßo napoßledk tw o ja zyka wez n a pscheßadzowanje pscheda a w ön ju sa tu n i pjenjes kupi, ty pak ßy khudy proscher. M a m y wjele tajkich srudnych hexemplow bjes S s e rb a m i, so ßo ludzom
n a te pom jenow ane waschnje je fdjto, a ßu psches nje«pschemyßlene pozczowanje bo wulkeje nusy a ßam eje khuboby pschischli. T o Pak jcniczzy teho b la, bokelz zana sktabnoscz. njebe skiczena, ßedi kapitalste, kotrez jebyn k polepschow anju a k w ubokonjenju ßwojich lezomnosczow by trjeb at, n a spraw ne waschnje pozczicz. J a n. D y rb i bha Pschezo pozczene bycz, w ujo? Njech bha to la közby ßo prözuje, so bi) bjes bothczinjenja ßwojc hospobarstw o w jebt. T o je jenoz w ulzyczinjenje, so lubzo chzebza Pjenjesy mecz. Pschebz. N e, tte, w ujo, ty njewesch, kak to je, hbyz jebyn burske kubto m a a n a nim hischcze pjenjesy sa ßwojich ßobuherbow steja! H la j! ty wibzisch, so by w jele w jazy wuwikowacz m o h t, hbyz n a řu ft a n a pola neschto wazisch, je ru n je potozisch abo psches b ra i- n iro w anje w obu a w u p a ry saczerisch, bbyz ßebi tu abo tarn kruch p o la abo tust w ot ßußoba pschikupisch. H byz Pak wasch ßw oju wez Po potojzy jeje ptaczisny s bot«hom wobczeczenu, bha tcbi zabyn spraw ny kapitalista zabyn pjenjezk njepozczi a bjes Pjenjes ty to la niczo wubokonjecz njemüzesch. Teho b la tebi niczo wysche njew ostanje, hacz to, so abo p o la nekajkeho agenta abo lichomnika ßebi pozczisch, schtoz trjebasch, abo so ty pschi starym wscho wostajisch. N a woboje waschnje Pak wasch schkobu. K tem u w o p o m ü, kak w tajkim czaßu, hbyz w ö jn a abo njem er ßo sapocznje abo hrosy, ßo tajkem u m uzej bze, kiz w jele, bokha m a. Tehby ßo közby, kiz pjenjesy n a b an wupozczene m a, bo hrosy p o b a, so m oht je nekak shubicz. S ch to w on czini? W ö n ßebi je n a sab zaba a bokelz w tajkim czaßu druhbze njejßu k bostaczu, lezomnoscze, burske fu b ta a kheze w westach sa tu n i pjenjes subhasta ßo byrbja pschebacz. S e wscheho teho je wibzicz, so s tak m jenow anym rcaln y m krebitom burow a meschczanow hu- bjenje boscz steji. B je s tajkeho krebita, to reka bjes pjenjespozczow anja Pak w netczischim c^aßu nichtö, an t b u r an t meschczan niczo wubokonjecz a ßam bo prjöbka pschincz njemöze. J a n. H a j! te lube pjenjesy. tö n luby m am m on, t a pjenjezna luboscz to je a w ostanje w naschim czaßu korjen wscheho steho! Pschebz. T y wschak mozesch s tym peknje ßw öj ßmech m ecz, w ujo. T y ßy sam ozity muz, nimasch zabyn both n a tw ojej ziwnosczi a hischcze pjenjesy w n a - lu to w a rn i stejo! Ale w opom n, so ßo wschitzy tak berje n im aju, kaz ty. T ak nekolry w ot n a n a ziwnoscz bo«stanje a dyrbi b ra tram a ß otram weste Pjenjesy w u- ptaczicz. Abo w on ßebi kupi wjetschu wez a skhom potojzu b o th a a m yßli ßebi s B ozej pomozu a s wustojnym hospobarjenjom bäte pschincz. T ö n trjcba krebit, t. r. tön byrbi pozczowacz a h la b a c z, swotkal pjenjesy boftanje. D e rje jem u, hbyz bobrych Pscheczelow m a, kotsiz jem u pozczuja abo sprawnych kapitalistow nabenbze, kotsiz je jem u sa tu n ju b an wostajii. J e li Pak to njeje, je w ön shubjeny a sa nekotre leta khuby m uz. H la j! to wschitko je k tem u wabito, so je ßo w D rezbzanach to hypothcki sawesczaze tow arstw o satozito. J a n. S ch to Pak tu to tow arstw o n a ßebi ma? kak bhzt motte chze pjenjcznej nusy buro w a meschczanow wotpom hacz? Pschebz. T o chzu tebi n a mescze wupowjedacz! W lecze 1 8 5 8 wobsankuychu nekotsi wütczinszy ßmyßleni muzojo 3 m illiony to ter w h ro m ab u swjescz a saptaczichu n a mescze 5 0 0,0 0 0 to te r, so bychu poklad- nizu sakozili, s kotrejez chzychu tajk im, kotsiz pjenjesy n a ßwoje lezomnoscze trjcb a ju, sa tu n ju ban pozczowacz a b u ram kaz meschczanam jich hypotheki sawesczicz. T o byrbjesche ßo Pak n a ßlebowaze waschnje stacz. W o n i p ra ja ch u, to je n je p ra w b a, so ßo ptaczisna lezomnosczow jeniczzy Po bawkskich jcnosczach, jena 10 to te r, wobliczi. M y chzemy wjele böte küzbe ryczerkubto abo burske kubto psches wustojnych muzow wvtschazowacz bacz a n a to chzemy n a to ßam o hacz bo 7 0 prozcntow nasche pjenjesy wupozczicz abo k naj- mjenschemu s naschimi pjenjesam i k ap italistam, kotsiz n a hypotheku pozczuja, sa to rukowacz, so czi am ßw öj kapital a n i b an njeshubja. H byz m a Po tajkim jena lezomnoscz 2 2 0 jenosczow, bha bu prjeby prajene, so w o n a je 2 2 0 0 toter w in o jta a nichtö ujeby w jazy byzli 1 1 0 0, to je hacz k potojzy abo bo 50 prvzentow, n a n ju wupozczit. T o tow arstw o pak tu wez basche schazowacz a pjchinbze sa ty m, so w ona je 3 0 0 0 toter w in o jta. N a to m ono rjek n y, tu mö'ze ßo 2 1 0 0 tl. n a n ju Pozczicz a my stejimy s naschej poklabnizu sa t o, so nikomu zabyn kroschik shubjeny njenbze, kiz tejko n a n ju Pozczi. P o m y ß l ßebi, schto to n a ßebi m a l W S akskej mjenujzy m a ja wschitke lezom stw a, kaz je to wuliczbow ane, ptaczisnu w ot 700 m illionow to ter. H byz n a nje ßo hacz k potojzy pozczi, bha to 3 5 0 m illionow to ter wuczini, hbyz Pak n a 7 0 p ro c e n to w ptaczisny ßo pozczi, bha je to 490 m illonow to te r, Po tajkim 1 4 0 m illionow toter wjazy. T o pak je Weste, kaz schto, so tajki powyscheny krebst
tak bobrt) je, kaz pjenjesy ßam e. T o hypotheki sawesczaze tow arstw o sawescst közbemu, kiz Pjenjesy w u- pvzczicz m a a je jem u dow eri, so w ön niczo shubicz njemöze. W ön mözc bjes staroscze bycz, hdy by runje tajke lezomnstwo, na kotrez je ßwoje kapitalste w upozczik, na Pscheßadzowanje ßo Pschedacz dyrbjako, dha to towarstwo jem u te ßam e wupkaczi a jeho schkodu jemu saruna. Jan. Kak dha moze tajke tow arstw o wobstejecz, hdyz sa jene leto wjele tajkich lezom nstwow ßo n a pscheßadzowanje Pschedacz d y rb i? J a bych rjekk, so wvne nihdy a nanihdy wobstacz njem öze! Pschebz. T o tak sle nseje, kaz ty ßebi myßlisch. Wvne je ßo w uliczito, so je w Sakskej letnje jenoz 843 nusnych subhastazijow. Pschetoz w Sakskej je 232,454 lezom nstwow bo hrom ady, a po tajkim w ot 275 häkle jene jeniczke n a pscheßadzowanje ßo pscheda. K temu w Pscheresku w mestach w ot 1 8 0 lezom nstwow jene, n a wßach w ot 3 6 2 tw arjenjo w jene letnje n a pscheßadzowanje ßo pschedawa. W nekotrych»wokolnosczach ja ra poredko ßo lezomnstwo n a pscheßadzowanje pscheda. T ak we W üsporku sa 1 2 let jeniczka kheza, w hornym F ried ersd o rfje a M itte lh e rw ig sd o rfje n w nekotrych druhich sakskich wßach zana jeniczka n a tute waschnje n a pschedan njeje pschischta. H dyz ßo to je w ußledziko, dha to to w arstw o ßam o n jetrjeba m hrosy bycz, so bo schkody pschindze. M o n o ßo Po tajkim derje möze sa to staracz, so közby, kiz ßwoje pjenjesy wupozcst, bobru westoscz m a, so je njeshubi, ale wono ßo tez sa to ßobu s ta ra, so w ön ßw oju dan w p raw y m czaßu dostanje. H a j, w one tez ßobu temu, kiz ßebi kapitalste Pozczi, skkadnoscz skiczi, so, hdyz wön to chze, nekotre leta wyschu d an pkaczi a s tym sa 36 let ßw öj zyky dökh wotpkaczi. J a n. T o ßo m i sda ja ra w uzitne tow arstw o bycz! Ale ja to njem özu sapschimnycz, kak to ßam o ßwoje wezy w uw jedzc! Pschebz. T o ja tebi n a dröbne tudy rosestajecz njemözu. M i jenoz to nalezesche, tebi wo tym p ra - jicz, kak n a wschclake waschnje ßo netk sa to sta ra, so by ludzom ßo k polepschenju c^aßneho sboza pom hako. J a n. H dy bychu ßo jenoz tez'tak ludzo sa ßwoje dusche stara li. J o w ßo to ßkowo teho knjesa Jesom Khrysta natozicz hobst, bzeczi teho ßw eta ßu mubrische, dyzli bzeczi teho ßwetka. Pschebz. J a chzu tuby hischcze jene pschispomnicz, schtoz bjes ludom m alo, snate je, schtoz Pak k jich wulkemu w uzitkej. w Sakskej je w ustajene. T a ^ wez m jenuje ßo: L andescultur-r entenbank. T o je jena krajna pokkadniza, s kotrcjez ßo b u ra m, wulkim kaz m akym, kapitalste abo pjenjesy pozczuja, hdyz w oni cdzedza ßw oje p o la abo kuki porjedzicz abo reku ru n je pokozicz. T y wesch, so druhdy reki w wulkich kschiwisnach psches jenu wokolnoscz beza a psches to, hdyz w ulka w oda n a sta n je, schkodu czinja a pola kaz tu st pow odza; tez psches to wjele dobreho a ptödneho kraja skaza. H dyz ßo tajka reka ru n je Pokost, dha ßo schkodze psches powodzenje w o b a ra a wjele dobreho g ru n ta dobudze. K tem u pak je w jele pjenjes trjeba, hdyz jebyn chze to wuwjescz a teho b la wschak ßo to njewuw jebze. T eho ru n ja je tebi snate, so n a polach ßu wschclake w u p a ry, kotrychz bla ßo zito woßebje w m okrym czaßu skasy, a ßu tez kuki husto tak mokre, so n a nich niczo njeroscze hacz lu ta resyna a njekniczomna kißata tra w a. Tajke kuki a pola Pak hodza ßo ptödne sczinicz psches to, so ßo rokki bo semje pokoza a spödna w o d a Psches nje ßo wotwjedze. T o Pak ru n je tak pjenjes khoschtuje a schtöz je n im a, tön ßo teho peknje w o staji! Teho b la je sakon w ot 2 6. novem bra 1 8 6 1 postajik, so m a ßo krajna pokkadniza sakozicz, s kotrejez m öza burjo a ra ta r jo k w uw jedzenju tajkich w uporjedzenjow Pjenjesy dostacz. T u te pjenjesy ßo dyrbja s 5 Prozentam i danicz a sa 41 let ßu wone sapkaczene, so niczo w jazy pkaczicz njetrjebasch. J e li so schtü tu - bobrotu tuteho w ustaw jenja wuziwacz chze, tö n m a wschelake w um enjeuja dopjelnicz, kotrez w tym prjedy pom jenow anym sakonju w ot leta 1 8 6 1 drübnischo ßu w opißane. Tez nashoni közby w tym sakonju, kak m a ßo sabzerzecz a schto m a czinicz, so by n a L andescultur-r entenbanku" pjenjesy pozczene dostak! J a n. T o njeje zana hkupa w ez! Ale mono ßo jenoz prascha, hacz maky burik tarn tez neschto krydnje! W ulzy ryczerkublerjo a knjeza drje s teho wuzitk sm eja, niz Pak tön maky b u r n a wßy. Psched. W e r m i to, so közby, njech je maky abo wulki wobßedzer, p raw o m a, ßebi s tuteje poktad- nizy pjenjesy zadacz. Czi wulzy knjeza drje, kaz ßam wesch, tarn ßebi w jele pjenjes zadaju a s nim i ßwoje lezomnoscze, p o la a kuki, p o rjed z a, so m okrota jim scschkodzicz njemöze. J a ßym to widzik, kak te rokki kkadzeja wschudzom w zykej L uzizy: w H uczinje, w H lin je, w Pschiwczizach, w M ak y m Budyschinku, we W orzynje, n a Bekej H o rje, w D ro zdstju, w N jechorn je, w Ketlizach, nö wschudzom knjeza tute rokki
yj ttad zeja a spüdnu w odu w o tw je d u, so p o la rjenje n jeß u ; a czi wschitzy ßebi te! tem u nusne pjenjesy s L andeskultur - R en ten b anka" pozczuja. Jen o z m aty lu d, b u r a ziwnosczer to njecka czinicz a möze to la ru n je kaz tö n wjetschi r a t a r tarn te pjenjesy dostacz a ßebi s ty m wulki wuzitk pschihotowacz. J a n. W uzitk drje j a r a w ulki njebudze, hdzez jedyn sa tajku pozczonku 5 to ter danje abo renty pkaczicz d y rb i! Pschedz. H dyz ßebi s tajkej rc n tu müzesch wo-- ßom h a j dwanacze to ter dobycz, dha je to to la sjaw ny w uzitk, w ujo. A tak wjele w jazy tebi s westosczu polo, kotremuz m okrota schkodzicz njem öze, njeße, hdyz ty jo dränirujesch. J a n. T o ßu lute b la d y, w u jo ; w er komuz chzesch! - Pschedz. N e, ne ' schtöz w netczischim czaßu njecha do prjödka ßobu kroczicz, ale w ostanje pschi ßw o- jim starym w aschnju, tön ßo ßam eho sjeba. J e li so njechasch shonjenjam wustojnych m uzow w ericz, dha w ostan pschi ßw ojej pschiwerje. Niczo sa slo a w B oze mje 1 6. Hudanczko 2. M aieh o snaju ja wojaka, Jed cjty teßak pschi ßebi nta, W naleczu wschednje wvn do pola czeri, W ostanje w symje Pak doma w meri, N adpanje najrjensche hrodziki, S tejaze na horach, Po doli, Hbuboka pin'za ta jemu ßo lubi, Najlepsche toino wön tarn ßebi rubi, B jerje ßej muku tez, njeße ju born, T w ari ßej komorki s wjeßelom, Komorki pjelni ßej s najßködschim moschtom W obstara mndrje ßo s najlnbschim koschtom. Hdy bychmy kaz wön dzebali, Proscherja njebychmy nadeschli. H udaj dha khetsje, m ndra ty hbowa, Kajka ßo zönska. w tym wojaku khowa. 7. Dleschi dzeü a krotscha nöz. P o w je s m i jenoz, n a n o, rjeknu Kawlichez J u rk, kak to po praw ym pschindze, so ßu dny w leczu dle'sche, dyzli w sym je? H tu p y hölcze, w otm olw i n a n, njerosymisch dha tak wjele, so ßlünzo pschi tajkej parjazej czopkocze, kajkaz je w lecze, tak khwatacz njemöze kaz w sym je? 8. Közdy ßwoje lubuje. J e wascha zona, w oprascha ßo lekar M tynkez M ötsa, tu butsjanku, kiz jej ja ßym pschikafak, p ik a? N e, knjeze, w otm olw i M ö t s w o n a be jej trochu kißaka duz ßym ja zokora n u ts n aß y p at a ju potom ßam wupit. 9. Dwöjnikaj. Jczko ßo w l. 1 8 6 6 n a zelesnizy do Drazdzan wjesech, ßedzischc so m nu we wosu m uz, kiz be nehdze pjeczaschtyrzeczi let stary. J a ßo s nim do ryczow dach a m öj bledzachmoj to a m ono. W ö n bc Nemz a jeho rycz jeho pscheradzi, so je s daloka jow. S jeho zykeho w aschnja be widzicz, so be ju n u wojak byk. Dokel^ be tehdy w öjna bjes P ru jk im i a Awstriskmii skönczena, w usna w ön ßo, so je tez husto w bitwach byk a to to t. 1 8 4 9, hdzez P ru szy do Badcnskeje czehnichu, so bychu sbezk, kiz tarn be w udyrik, poduschili. J a ßo sa tym a d ruhim praschach, hacz m i wön na» Poßledk ßledowazy podaw k powjedasche. Jak o m y w l. 1 8 4 9 do Badcnskeje czehnichmy, bech ja podwyschk pola g renad iro w. J a dostach s dw aniczim i w ojakam i porucznoscz, so dyrbjachmy pola jeneho b u ra k w a rtiru wobczahnycz, kotrehoz wulke kubio trochu sdalene w o t m esta Jserlo h n a w dolinje lezesche. T em u burej rekachu S chokta a w ön be muz woßebi- teho waschnja. H dyz be n aß s daloka w uhladak, so k njem u czehnjemy, pschindze w ön nam napschecziwo a da najprjedy m i a n a to közdemu w ot mojich wojakow ruku, n aß pscheczelniwje w itajo. N a puczu powjedasche w ön, so chze n aß pola ßebje nanajlepje sastaracz a w ön je ßtow o dzerzak. Je h o burske tw arjenja bechu najrjensche a sa mojich dwanaczoch wojakow be wön
wulku jstwu pschihototoak, w kotrejz dtoanacze kozoto stejesche, a ja ßam sa ßo mejach rja n u peknu jstwiczku. Nicht» njetrjebasche zanu ru fu hibacz. Je h o czeledz wschitko sw obstara, hölzy ßuknje a schkürnje rjedzichu, holzy stwy mjeczichu a koza posczetachu. T o be ziwjenje to lutym kraßnym w jeßelu sa m nje a sa mo=> jich wojakow, pschetoz k jedzi mejachmy pjeczeü a schinki, so njetoedzachmy, kak to wschitko sjescz, a bechu tarn ßudobje pokue p a le n z a, p iw a a w in a n a blidze, so njebe mözno toscho w upicz. J a chzu közdemu wojakej tajku kw artiru popschecz; ja tej m ozu prajicz, so zenje wjazy tajku njejßym mek. Psched domskimi stejesche najrjenscha lip a, kajkuz jenje njebech widzik. H izom s daloka roona m i a mvjim ludzom do tooczow padzei W o n a be tak wulka, mködna a sröstna, so ßo wschitzy n ad njej spodziwachmy, hdyz do dtoora stupichmy. Jako ja preni wjeczor k woknu mojeje jsttsy stupich, widzich ja, so b u r psched durjem i pod lip u ßedzi, s wulkim spodobanjom n a ton lisczojty seleny kryw pohladujo, kiz ßo toysche njeho wupschesczerasche. J a dze'ch dele a ßo k n jem u ßyzech, P ra jo, kajki to to la rjany a kraßny schtom je! Je h o wobliczo ßo pschekraßni a s tojeßekym m ikujenjom woczow rjekny to o n : h a j! haj! knjes podwyschko, ta lip a je m oje zyke wjeßele. M uz, kaz w y, kiz je ßo to mescze narodzik a w otrostt, njemöze ßebi m yßlicz, so b u r, ka^ ja jedyn ßym, tajki schtom möze lubow acz, kaz ^onu a dzeczi. B v h wvdaj m i ton hrech, ale ja a ta lip a m öj ßm öj hromadze srosczenaj; kaz dw öjnikaj ßmoj! J a chzu w am wupotojcdacz, kak je to pschischko. M ö j n a n, kiz be ßo to B a rlin je narodzit, be ra ta rstw o nawuknyk a be sa inspektarja p o la nascheho kujcsa hrabje. N a jenej kermuschi sesna toön ßo s m ojej m aczerju, kotraz be jemczka dzowka ßwojich starschich. W o n a j ßo bjes ßvbu lubo mejeschtaj a dokel^ starschi do teho stoolichu, wozenischtaj ßo hrom adze. W ö n tu to kubko horje tosa a wjedzesche n a nim raubte hospodarstw o. P re n i dzm januara 1 8 0 0 ru n je dwe minucze po dtoanaczich, buch ja narodzeny a wostach jeniczke dzeczo mojich starschich. Hdyz be mje m öj n a n mokoschak a m ojej m aczeri saßo pschepodak, w u h lad a toon pschi ßweczatej lam pje spody jeje toza selene kopjeschko. B e to mkody kotych toot lipotoeho ßymje'schka, kotrez be nekak do jstwy pschischko a w schmarzy schpundow anja seskhadzako. H la j! zönka, praji wön ßo ßm ejo, B ö h luby knjes je n a m a j dw öjuikaj wvbradzik a wusbeze to selene stwjelczko se schmary a ßadzi je do rüzow eho hornza a nalety do s a h r o d y.^. J a roscjech a schtomik tez. H dyz bechmoj schescz tti'* s ta r a j, ßadzich ja tö n rjenje sröstny lipow y schtomik s pom ozu m ojeho n a n a n a to mesto, hdzez n ett steji. J o w je toon rojtk ta% zadyn schtom hetoak niz n a zykym Juble. J a tu tö n schtom lubo mejach, jako by m ö j b r a tr byt a ßym wjetschi czaß mojeho ziwjenja pod n im ßedzak. Wschitzy ludzo koko wokoko wo tym wjedzichu a nareknychu n a m a j: d w ö jn ik a j" a naschemu kubku: dw öjniski d w ö r." Jak o be'ch dwazeczi let start», dyrbjach k w ojakam. M ojich starschich ja wescze w u tro b n je lubo mejach a w o t mch ßo dze'licz, m i zel czinjesche, ale so m oju lipu wopuschczicz dyrbjach, to m i wjele wjetschu srudobu naczini. A ch! kajke horze zadanje, kajke toutrobne styskanje ßym te tsi le ta m ek, so pola w ojakow bech. Jak o ßo born wröczich' a w uhladach tu lipu, kajke bž to swjeßelenje; ja ju le'dom saßo spösnach, dokelz be hobrszy narostka. D okho po tym njebe, d ha ß o ' s mkodej holzn w naschej wßy sesnach; m öj bechmoj ßebi d o b raj a chzychmoj ßo bracz. M o je j starschej tem u niczo napschecziwo njemejeschtaj a wscho by derje w u p a n y to, hdyz jene njeby byko. B u rsk i ßyn wo rpßy s m jenom M a rc z in daw no sa tej holzn khodzesche a jako widzische, so to jem u niczo njepom ha, pom yßli toon, ßo n a m ni tojeczicz. W nozy po tym d n ju, n a kotrymz bechmoj ßlub czin ik o j, saßkyschu ja nekajke schrötow anje to naschim dw orje a m i to je, jako by schtö s pikn resak. J a s kozu k woknu skocju a w idzu tsjoch czlotojekow, kotsiz p o la lipy neschto czinja. S khw atom bezu po skhodze dele, h ra b n u nekajku schczepku d rjew a, kotraz w khezi le^i a skoczu do dto o ra. T a m nadcüdu tsjoch hülzow, fotfij m oju rja n u lipu toysche korjeujow podresuja. T o m i do wschech ftatooto dhri. N aströzany stejn ja, jako by m je schtö kleßnyk, a born tej schczepzy, kotruj to ruzy mejach, k sem i panycz. H dyz w oni ton w rjeskot saßkyscha, skocza w oni Po wschech bokach Prjecz. J a sa nim i beham, kaz njem dry a honju sa tym jen y m, a to be M a rc z in, hacz do w ßy, njem özu jeho pak dosczehnycz. M o ja lip a m i to myßlach lezesche a k njej ßo ja w röczu. S ch tö pak ta m w o h lad am. S d ö n k be skoro hacz n a pokojzu pscheresnjeny. T ehdy m i be, jako by ßo m i w u tro b a kamacz dyrbjaka. J a ßo k semi czißnych a kaz dzeczo ptakach. Kak dokho ßym tu lezak, njewem. T o la Pak stazech saßo, a spytach, tu dzeru
f hlinu salepicz. Wschitko to czinjach kaz w o ßnje, a wschitke staw y m i tschepotachu. H to w a mje bolesche o ja dzech ßo saßo jbo koza lehnycz. J a wußnych, ale häkle sa tsi njedzelc ßym wotuczik. Pschetoz hezna khoroscz be ßo n a m nje daka, so w zakoßnym bkudzenju se ßmjerczu ßo bech bedzik. T si leta be m öj lipow y schtom khory a ja s nim. N a ty m boku, hdzez be p o d re san y, skora njechasche p raw je roscz a topjena bechu kaz khore. Tez ja njemözach k zanym m ozam pschincz. Közde naleczo m ojej starschej ßo bojeschtaj, so lu b a lip a sahinje, a ja pschi ßebi czujach, so tehdy ja tez to u m ru. J a bech kaz tupy, niczo m i a n i wjcßele a n i srudvbu njeczinjesche. Tez to mje njerudzesche, so ta h o lza, kotruz bech ßebi wuswvlik, be prajika, so wo mu'za njcrodzi, kiz je wobkuskany. Jak o w ona njedokho po tym s M arczin o m kwaß mejesche, bech ja w jeßely, so m je B ö h psched tajkej zonu be w obarnow ak. W jeje dom je tez zane zohnow auje njebe. Wschelke njesboze jcju potrjechi. W o n a j mejeschtaj w jele dzeczi, ale wschitke ßu njeporadzene. H olzy ßu njepötsiwe a hölzy njerödni pacholjo. Jak o w um rjeschtej, ßo dzeczi do hcrbstw a dzelachu a do wschech kutow semje ßo rospjerschichu. Jen icz li, kiz tu w osta, be najstarschi ß y n, kiz nanow e burske kubko n a ßo w sa. W ö n je pilny a dzekawy czlowjek., to je w ern o, ale we w utrobje je w ön lösy a bjeöbüzny a B ö h tych ßwojich dziwnje wjedze. pomyßlcze ßebi, tö n ßam y sa m ojej H ilzu, m ojej jeniczkej dzowku khodzi, so by ju sa zonu dostak. Ale m oja dzowka jeho snjescz njemöze a wo njcho njerodzi, a hdy by jeho ru n je mecz chzyka, ternu ju ja nihdy a nanihdy njebych dak. J a Pak chzych w am toot mojcje lipy powjedacz, rjekny w ön po khwili dale. S ch tw ö rte leto po tej nozy, w kotrejz ßo m öj njepfcheczel be n a m ni wjeczil, rosczcsche w o n a saßo. W o n a dosta now e rja n e ltscze a so nm u ßo tez polepschowasche. W o t tcho czaßa ßem steji tu tö n schtom, kaz by B oze zohnow anje nad nim wotpoczowako. S daloka pschikhadzowachu ludzo, so bychu mojeho dw öjnika ßebi w o b h la d a li, pschetoz powjescz wo nim be ßv daloko a scheroko po zylym kraju ro sn je ß la. Tez w m ojim domje, kotryz w ön se ßw ojim i scherokcmi w otnoham i a liscza bohatym i hakosam i w oblhtödkuje, be lute B o ze zohnow anje. J a ßebi spraw nu m andzclsku wosnych a w o n a m i dzowku yorodzi. Ale tu ta m o ja H ilza je tajka pekna holczka, so mam n ad njej ßwoje wjeßele a ßebi w jazy dzeczi njczadam. W erno je, so bech ßebi w ot B o h a stroweho czerstweho hölza w uproßyk, ale w ön m i to je sapow jedzit a ja ßym ßo do jcho wole podak. Schtö; chze m oju H ilzu sa zonu mecz, tön dyrbi tu na moje kubko czahnycz a jako dobry ßyn ßv pschecziwv mi sadzerzecz. H dyz ßo pak to stanje, dha m yßlu ja ßebi hischcze nekotry wjeczor tudy pod m ojim dwöjnikom ßedzicz. J a ßo teho n ad z ija m, so budze tu hischcze w jele let stesecz, to Pak ja w em, dyrbjakli ßo wön porubacz, dha tez ja w u m ru. D c rje w e m, so mje pschi ty m nekajka pschiwera m oli, ale ja ßebi pomhaez njem özu, s tutej lip u ßym ja psches twjerkky swjask sjenoczeny. Kaz B ö h chze, p ra ju ja ; w ön wschitke wezy Po ßwojej m udrcj radze wjedze, w ön tez to we, k czomuz je to ta t bycz dyrbjako, so n a tu ty m schtom je s tajkej lubosczu w ißam. H tuboko hnujcschc m je to powjedanczko teho bura, -praji«m öj ßobupuczow ar. S ponizuym duchom be mi w ön wschitko w upow jcdak a njebe pschi tym zane jeniczke sie ßkomczko s jeho crta wuschko. M o j bechm oj hnydom kaz dobraj pschcczelej, a ja jem u tez wschitko P rajach, schtö a sw otkal ßym a schtö staj m ojej starschej. Posdzischo ßo pokasa, so tez jeho mandzelska wjele do mnje dzerzesche a H ilz a, jeju dzow ka, bu m i dobra. W o n a be ja ra sdzekana a w ot w utro b y dobrocziw a. M o j ßo lubowachmoj s njcwurjeknjenej horzej lubosczu. N a n a macz do teho sw olischtaj, jako jim a j prajachm oj, so ßm oj njewjesta a naw ozenja. J a chzych m öj czaß jako wojak wußtuzicz a n a to dyrbjesche kwaß bycz. Lepschu zcntwu njemözach sczimcz; pschetoz tu ta zyka ßw öjba be wo praw dze bohabojasna a k tem u ja ra sam özita. Psches p o ld ra m eßaza m y tam w kw artirje lezachmt), jako jenu njedzelu pschikasnju dvstachmy, so dvr«bim y ßo sa tsi dny n a dompucz podacz. B e runje kermuscha w o wßy a m y wschitzy a tez H ilza s nami do korczmy dzechmy. T a m be M arczinez hölz, kiz sa H ilzu khodzesche, s druhim i w jeßnym i hölzam i n a rejach. J a derje spösnach, so p y ta w ön m je ra d y do nekajkeje sw ady saplescz, ale ja jem u po moznosczi s pucza dzech. Dokelz Pak ßo bojach, so njebych ßw oju sczerpliwoscz skhowacz m ohk, hdy by w ön njesastak mje hanicz, dzechmoj s H ilzu s czaßom born. N a dompuczu, hdyz bechmoj nekotre kroczele schkoj, pschibeza M arczinez hölz sa n a m a j, nadpadze mje w o t sady a kko mje s nözom, so m i krej s ra n y bezesche. Pschi wschem tym pak ja tak wjele mozow ßebi skhowach, so jem u s pjasczu
bjes woczi dyrich a to tak ßylnje, so roon n a mescze bjes myßlow lezo w osta. Hilziny n a n ro sh n e w a ßo tutet)o njeskutka dta jakoßnje ja ra a botet; be s rychtarjom w o w ß y, d a wön M arczinez hölza ßabzicz a pschepoba, hacz ru n je proschach, so njeßmje to czinicz, zyku wez ßubnistw u, kotrez teho njebotaka s w ößom m eßacznym jastw om 'Hostasche. H byz bu bo jastw a w otwjebzeny, pschißahasche toon, so chze to H ilzinem u nanej sapkaczicz a so dyrbi tön n a njeho spominacz. Dzeßacz m eßazow be ßo minyko a ja bech s m ojim datalijonom n a puczu bo B a r l i n a, jako w ot niojeje njewjesty list bostach, w kotrymz m t pißasche, so je Bo M arczinez holz s jastw a b o rn wröczik. N aleznje wona mje proschesche, so bych skerje levje k nim pschischot, botet; bojoscz a hrosa ju tyschi. D o telz m öj datalijon sa nekotre bny ßo rospuschczicz mejesche, njemözach ja wo u r la u b " proßycz. S a nekotre- bny dostach now y tist, w kotrymz m i w o n a sjewi, so je Marczinez J a n ßw oje bürste fubto pschebak a wjeß wopuschczit, so Pak je w o n a nett w stysknosczi a staro - sczi, wön möhk ßw oje ffe hrozene wjeczenja wuwjescz. Mi Pak mözno njebe, wöjsko wopuschczstz. P rje b y hacz ßo mözach wscheho sminycz, schtoz m je w B a rlin je dzcrzesche, bostach w ot H itzy tü tn sru b n n powjescz. Jene ra n je, hbyz n a n be stanyk a s kheze bo bw ora slupit, schto w ön w u h la b a? H la j! jeho lipow y schkom je wot horkach hacz bete zakoßnje wobschtobzeny; skora je w otbrapana a sbönt psches pokojzu naresan y. H byz!o wibzi, panje w ön k semi w ot B ozeje ruczki sajaty. Wvni jeho bo jstw y bonjeßu a tarn n a kozo pokoza. Hdyz kam th w ilu lezi, sbĕhnje ßo w o n ta nahte ßylny weir, a lip a s w utkim wrjeskotom panje. Jak o w ön to ßkyschi, sbehnje ßo w ön n a kozu, jasyk hibajo, jako by hischcze nĕschto ryczecz chzyl', panje Pak snak a je njcbohi! 10. Hudanczko 3. J a kschidta m am a husto du, A n a jenym mescze wostanu, K wschem stronam ja ßo wobroczu A tota s blaka njepschindu. 11. Jendzelczanow wöjnski czah bo Äbe ßinskeje w l. 1868. Ju tro w n ic z tn te ta 1 8 6 8, ru n je tö n ßwjctty bzen, n a kotrym z zyko kschesczijanstwo wjeßeke horjestacze ßw ojeho K njesa a S böznika Jeso m K hrysta ßwjeczesche, je ßo ßurow e a srubne krejpschelecze w Abeßinskej n tefo: Jenbzetczenjo ßn tehby to tw jerbe mösto M a g - b a lu s w ozu n abbehali a bobyti a abeßinski tr a t T h eo b o r je pschi w rotach tuteje ßwojeje tw jerbzisny srubny könz w sat. W y ßo pschi tym, lubi czitarjo, sjaw ttje w o p ra - schecze: tajki to kraj je, Abeßynska, a hbze w ön lezi, kajti to tr a t T h eo b o r je b y t a schto je totna byka, so ßo tarn je w öjna w jebka. W ßw ojim czaßu je ßo to Sserbskich N ow inach n a to wschitko spom inato a je ßo w ot jeneho ßerbsteho spißaczela tehby pökny nastaw k w u b z K a l, w kotrymz je ßo S s e r b a m w ot Abeßinskeje neschto powjebacz byrbjako. T u tö n nastaw k Pak je pschebzenakej bo rukow panyk a w ön to sa ßw oju pschißkuschnoscz bzerzi, s njeho to, schtoz wjebzen ja höbne je, tuby w hrom abu sestajecz. Abeßinska je k ra j, kiz w ranischej A frizy lezi, w bliskosczi czerwjeneho m o rja a wopschija te m estna, kotrez w yßoka h o ra Habesch njebaloko w ot E giptow - skeje m ofoto ßo w obsanka. T u tö n kraj je 7 4 5 0 m t l wulki a m a psches 3 m illiony w obyblerjow. Tuczi w obhblerjo ßu lub wulki w ot schtaktnoscze srosczeny a strow eho n ap o h la b a. W o t barby ßu naczornojty niz Pak czorny splah, zani m u ro jo abo neg arjo. Czi, kotsiz n a horach bybla, ßu nim ale betete b arb y. K ra j je ja re skatojty, ale w bolinach rosczeja ta rn n a j- rjenische p to b y, kaz ra jß, nasche sahrobne srostliny, w in o, th o fej, a wschubzom wschelate rja n e schtomy ßw oje wyßoke wjerschti wupschesczeraja. N a rjanych selenych tukach ßo czrjüby howjaseho skotu paßu. W leßach je wjele ptacziny a bziw iny, to ta te; elefantow, law ow, habow, schkorpionow a bruheje jebojteje sw eriny. Z y ty lu b je bo wjele splahow ro sb zelen y, kotrez bjes ßobu stajnje w ü jn u w jebu a Po tajkim m ĕrne hospobarstw o a ^ptarstw o m a to sn aju. W jetschi bzel teta ßu m uzojo w obronjeni a n a b p a n u ßwojich ßußobow jich w urubjejo abo w o b a ra ju ßo pschecziwo tym, kotsiz ßo n a nich babza. 1 b
T u ta Abeßinska jekschesczijanskikraj. W o n i ßu to czi ßam t, kotsiz buch» w start) d) czaßach Aethiopiszy m jenow a- ni. S chtöz ßw jate pißm o s nutrnosczu q i t a, to n ßo dop o m n i, so ßo w japoschtotskich skutkach 8, 2 5 3 8 wo komorniku kralvw e- jc Kandazesy w M u risk ej pow jeda, kotrehoz, jako m 6n n a dom puczu be, japoschtolfilipp we w uqbach kschesczijanskeje wery ro s - w uqvw asche a n a - pvßledk kschczijesche. T u to n komornik je drje do A ethivpiskeje abo netqischejeabeßinskeje kschesczijanstwo pschinjcßt. Kak je ßo to m efo, to n a m snate njeje, jenoz ta t wjele je weste, so ßo Abeßinszy koptiskeho w eruw usnacza d zeq a, kotrez je wjele n a katholske podobne. T o la w oni bam za sa zyrkwinskeho w ötza njeposnaja a ßu tez wc wschelakim druhim n astu p an ju woßebite w aschnja a w ustaw jenja ßebi w obkhow ali. T ak ßo pschi ßw jatej kschczmzy to n, kiz ßo kschczije, tsi kröcz do wody podn u rt a w ot nich ßo B oze w otkasanje pod w obim aj schtaktom aj w uziw a. Jich Biblia abo ß w jate pißm o je w starej aethiopiskej ryczi spißana. W o n i m a ju w jele zyrkwjow, kotrez pak wschitke ßu kulojteje schtaktnoscze a se ßlom u abo se sczinu kryte. W tutych zyrkwjach zanc tarnst njejßu kaz pola n a ß, ale w oni ß w o ju nutrnoscz stejo abo kleczo w otdzerza. S s w j a - tych w o n i woßebje czescza, to la Pak zane s kam jenjow w u ru b a n e ßw jeczata n im aju. Kschize m a ju bjes B o - zeje m a rtry. Küzdy duchomüy njeße w ru k o m aj kschizik, kotryz kozdemu, kotrehoz setka, k wokoschenju poda. Najwyschi biskop reka ab u n a abo P atriarch. Z y ty abeßinski lu d je j a r a njewuczeny a jich kschesczijanstwo je s tak w jele p M w e rk a m i smeschane, so czi, kiz k n u n ßu pschischli, jich k kschesczijanam pschiliczicz njejßu chzyli. Wysche teho bjes nim i wjele nekmanosczow knjezi kaz, n a pschiktad, m andzelstwo tam an je sa zady hrech njeptaczi, a kozdy ßebi tez mi\t w jazy hacs jenu z nu bracz. To [ keho pschmdze, so w kraju wjele Arabskich bydli, kotsiz ßo k muhamedanskej werje dzerso. W o t tych ßu tt ' prjedy fpomnjenc njepoczinki naroutli, a dokelz ßu hewo! w ot kschesczijauskiih ludow sdaleni wostali, ßu je tez hacz do dzenßnischeho dnja wobkhowali W prjedawschich letstotetkach buchn drje jedyn czaß m iß io n aro jo k nim p o ß ta n i, kotsiz dyrbjachu lud, n a kotryz bu dotho sabyte, k lepschemu pösnaczu w kschesezijanstwje ^schiwjescz. Pschtt prözow anje jesu ito w, kotsiz ßo m ißionstw a dla do asriskich horow Habesch bechu P o d a li, bu w lecze 1 6 2 6 tam n y. negus t. r. kral tak daloko pschiw jedzeny, so ßo w ot koptiskeho patriarch i w Aleksandriji, k kotremuz ßo be Prjedy lud wjele czaßvw pschisanknyt, w o tp raji a romskeho bam za jako zyrkwinskeho w ötza pschiposna. Ale tu to sjenoczeüstwo dotho njctrajesche, dokelz koptiszy mnichojo lud naschczuwachu a tu to n katholskich m iß io n a ro w w u h n a a nekotrych mori, Abeßinski kraj tn a k ra la. K ralow ska ßw öjba wu> d a w a, so w o t tam neje kralow eje s m jenom Saba w ukhadza, k o tra z, kaz w knihach kronikow a kralow ßo pow jedct, k ra la S a lo m o n a jcho w utow aneje mubro» scze d la w o p y ta. Tuczi kralojo mejachu Pak pschezo w jele w öjnow wjescz, dokelz te wschelake splahi abeßin- skeho k ra ja ßo jim podczißnycz a jim poßtuchacz ujechachu. W o n i dyrbjachu teho dla wecsnje ßwoje kujejstwo s wulkej krutosczu a ßurowosczu wjescz a 'bjes krejpschelecza njemösachu wobstejecz. T o ß am o tez abeßinski kral T heodor czimsche, kiz ta rn Po ßm jerczi ßw ojeho n a n a w ot leta 1 8 3 0 ßcm kralow ski szeptař wjedzesche. W ö n be muz sröstny, w ulki a wustojny we wsche'ch khumschtach a wedom-
nvsczach. W ön Pak tez se wschej ßurow osczu ßw oju kralowsku möz wopokasowasche. W.ön be ßebi wulke wöjsko nahrom adzit a wschitke ludy a splahi ßebi podczißnyt. Wschudzom be w ön w bitw ach o wöjnach j dobywarjom. Lud ßo jeho bojesche a psched nim tschepotasche. S chtöz ßo jem u pschecziwjesche, tem u w ön je ßamßnej ruku hto w u wotcza. W ö n ßebi zane ßwidomnje s teho njeczinjesche, tsi h a j schtyrl sta njepscheczelow s jenym dobom skönzowacz dacz. Z akoßne kußy ßo wo nim pow jedaju. Psches ßw oju ß u ro - wvscz be w ön ßo sa mözneho knjezerja w horach Habesch sczinit a jeho w o la we wschem pkaczesche. Schtoz be ßebi do htow y stajit, to dyrbjesche ßo w u- wjescz. 1W ö n be kschesczijanski wjerch a khwalesche ßo ßwojeho kschesczijanstwa, ale w ot kschesczijanskeje luboscze njebe jem u an t proschka snate. W ö n Pak ßo tola sa ßw öj lud po ßw ojim waschnju starasche a n a kschesczijansku w eru dzerzesche. W ö n njepschida, so by ta nekak psches nekoho kazena byka a w ön be Pak tez»a b sm yßleny, so by jeho lud s d ru h im i lu d am i dv wikowanja ßo b a t a tak ßw oje samözenje pschisporjat. W oßebje w ön s Jendzelczanam i dobre pscheezelstwo pytasche, dokelz be nashonit, so to m özny lud je, kiz by jem u nehdze pom ozny bycz m ü h t, jeli, kaz o jemu sdasche, Egiptow czenjo, kotsiz s njepopscheczom na jeho pschibjerazu möz hladachu, jeho kraj bychu mdpanyli. Hizom w l. 1 8 6 0 bechu do Abessinije nekotsi R em zy pschiczahnyli, kotsiz ßo tarn saßydlichu. T o bechu lu - dzv s baselskeje m issijonarnje. K ra l T h eo d o r be jim io iw w olit, ale tw jerdze pschikasat, so d y rb ja ßw oju evangelsku w eru ßam i sa ßo wobkhowacz, niz Pak jeho ludej predowacz. Tez bechu ßo tarn nekotsi jendzelszy pschekupzy saßydlili a jendzclske tödze do pschistawow vschijedzichu a ßo tu a tarn tez F ranzow sojo a J t a l - jzq ro kraju saßydlichu. S nim i bechu t q m issionarojo, katholiszy kaz evangeliszy, pschischli, kiz ßo do horow swazichu, so bychu tem u ludej lepschu w eru pschipowjebali. Jendzelczenjo mejachu w Abessiniji konsula a kral T h eo d o r, dokelz be s n im njespokojny, zadasche ßebi, so by jendzelska kralow a pößtan za k njem u po- Btafa. Dokelz pak toona to njechasche, dha ßo kral Theodor na nju roshnew a a wschitkich Europiskich, w o ßebje m issionarow do jastw a czißny, hdyz be jich prjedy mschwikacz b a t. W oßebje beschtaj tarn dw aj s mjenom S te rn ä R o sen th a l, kotrajz beschtaj w ot zidow - skeje wery k jcndzelskej zyrkwi pschistupitoj a jako m issio n a ra j dzetaschtaj. W o n a j Pak beschtaj T h eo d o ro w u 7 4 sakasnju pschestupitoj a do cyrkwinskich a politiskich naleznosczow kraja ßo m eschatoj. Teho dla ßo T h eo d o r n a njeju ro sh n e w a a jeju a wschitkich J e n d z e l-. czanow a N e m z o w, kotsiz tarn bechu, popanycz a w ßw ojej tw jerdzisnje M a g d a le do jastw a ßadzicz d a. Jendzelske m inisterstw o, jako to shoni, tarn n a mescze pößtanza w o tp ö ß ta, kotryz dyrbjesche s kralom T heodoro m tych jatych dla jednacz. T ö n pak ßw oju h to w u n astaji. W ö n zaneho njeda skönzowacz, ale to la tez niz jeneho njepuschczi, wjel^ büke druhich hischcze jatych w sa. D okelz kral T h eo d o r n a zane waschnje te zadan ja Jendzelczanow dopjelnicz njechasche, wjele böle pschecziwo tym ja ty m ßurow je sakhadzesche, dha wobsankny P arlam e n t w Londonje, so dyrbi ßo wöjsko pschihotowacz a do A beßinije k w um özenju jatych w otpüßtacz. A d m ira l R a p ie r bu sa ro sk a so w arja tuteho wöjska pom jenow any a tö n ßo w oktobrje 1 8 6 7 hsiom n a to - dzach se ßw ojim i 1 0,0 0 0 w ojakam i Po m o rju n a pucz da a> tez sbozomnje do pschistawa w Adenje pschijedze. T o Pak be czezki a straschny czah, kotryz tu to jendzelske wöjsko psches hory Habesch csinicz mejesche. Zelesniza tu zaua n jeb e, n a kotrejz ßo tak ja r a duschnje w je se, h aj ßam e wosy tu nicjo njepom hachu, pschetoz po skatach a horach a po dotach ßo pucze w ijachu. P o tajkim bu general R a p ie r nusow any, elefantow a kamelow a w oßtow s Egiptowskeje ßebi Pschincz dacz, kotrez dyrbjachu kanony a tselby a wschu - potrjeb u su wojakow do horow a psches hory njescz. Pschetoz to be najwobczeznische pschi tu tej w ö jn je, so sa tajke wöjsko zanu zyrobu we wyßokich horach njemejachu a so wschitko n a khribjecze kamelow a w ößtow sa nim i ßo s daloka w obstaracz dyrbjesche. Pschi spoczatku noweho leta a n a könzu ja n u a r a, hdzez be p o la n aß sym a doscz a m y ßo n a ßanjach w ozachm y, bechu Jendzelczenjo w Adenje shrom adzeni a ßo n a pucz do horow Habesch podachu. D o th i be to czah, kiz we wschelakich wotdzelenjach w ot mörftich brjohow p o la adenskeho golfa ßo sapoczinasche. E lefanty njeßechu kanony, kamele bechu wobczezene se wschelakim d ru h im wojerskim g ra to m, w ößli pak noschachu wulke korby s khlebom a ßyno a zito a w ino a teho ru n ja. Psches d w aj m eßazaj mejesche ßo tu to jendzelske wöjsko se wschelakej strachosczu a wobczezuosczu bedzicz, do zyle njesnateho k raja ßo wone czischczesche, wschudzom njepscheczel n a nich takasche. T o la pak wschitko derje wotbeza. G en eral R a p ie r wjedzische
^ m u d r j e s m jenschimi w jercham i A b eßin ije, psches kotrychz kraje w ön czahnyc'z mejesche, psches jene Pschincz. Czi, n a T h eo d o r» ßw ojeho krala abo khezora sti, zuseho njepscheczela w itachu, kiz jeho pschindze ponizicz. K ra l T h eo d o r ß a m, dokelz tutym ßw ojim poddatym w jercham wericz njemözesche, ßo njeskhröbli, Jendzelczanam napschecziwo hicz a jich w uhnacz. W jele böle w ön s m erom wotczakowasche, hacz njepscheczel jeho n adpanje. W ö n be ßw oju tw jerdzisnu M a g d a lu, kotraz n a w y- ßokej horje lezi, böle woblw jerdzik a s w ojakam i pschepjelnib. H izom prjedy be general R a p ie r nekotre rasy n a k ra la T h eo d o r«pößkak a jeho ßo praschecz b a t, hacz d ha to la njesechze tych'jatych Jendzelczanow a R em zow puschczicz. T ö n Pak be to közdy r a s krncze sarjekk. T o la Pak dyrbi ßo jem u k czesczi prajicz, so w ön tym ja ty m a n t wkösk n a hkowje njeje ranicz b at.. W ö n tö n w uw okany ßurow nik mejesche jich drje w ßw ojej mozy a w oni ß am i tschepotachu, közdziczki dzen ßebi Myßlo, so jich w ön da skönzowacz. Czim bole k tw jerdzisnje M a g d a le ßo jendzelske wöjsko blizesche, czim wjetscha be hrosa, so kral T h eo d o r, kiz myßlesche ßwojich nje- -pscheczelow tudy n a hkowu dyricz a rosehnacz, tych m iß io n aro w a m uzow kaz z o n y, kotsiz w jastw je ßedzichu, m ori. Riczo Pak w ot teho wscheho ßo njesta. J u tr o w - niczku 1 8 6 8 be general R a p ie r ra n o s napschecza tw jerdzisny M a g d a le ßwoje wöjsko P ostajil. W ö n hischcze jedyn kröcz ßo da psches wotpößkanzow T heodor» p ra schecz, hacz chze tych jatych puschczicz. R e! bu w otm olw jene. R a to sapoczachu jendzelske kanony hracz a rucz a zyke w jele taw synt m uzow ßylne wöjsko hnu ßo a n ad p any tw jerdzisnu M a g d a lu. S a ist hodziny be w o n a tez dobyta. T h eo d o ro w i w ojazy, hacz ru n je w ön jich se ßurow jenjom k bitw je wabjesche, jendzelskim ßylnym kanonow ym kulam wuczöknycz njem özachu. K ra l T h eo d o r pak, hdyz widzische, so jeho wez je shubjena, ßo s pistoliju ßam satseli. Je h o m orw e czeko bu pschi prenich w rotach tw jerdzisny nam akane. T ö n m özny knjes, kiz d o tal be tu w horach knjejstwo wjedk, njebe tu te ponizenje snjescz mohk. Z iw je n ja ß y ty, ßwojeje czescze w u p rö sn je n y, w o t Jendzelczanow sbity a drje jako ja ty wotw jedzeny, to wschitko jeho kaz ju n u S a u l a, krala Jsraelskeho, k tajkem u skönczenju ziw jenja n aw ab i. P re n je, schtoz Jendzelczenjo czinjachu, hdyz M a g d a lu bechu dobyli, be to, so jastw a jatych wotczinichu a jich ßobu wotwjedzechu. R a to pak ßu twjerdzisnu ßattw, tu to hnesdo we wyßokich skakach, po möznosczi M«pusczili a ja r a w jele skotych a ßleborowych wezvw seb ra li a ßu ßo saßo n a dompucz podali. Wojakov k ra la T h eo d o r», kotsis pschi bitw je njebuchu skönzowani, ßu puschczili, jako bechu jim prjedy wschu brön wsali. T w jerdzisnu ß am u Pak ßu m uham edanskej kralowej se splaha G a lla so w s m jenom M e stia t pschepodali, kotras se ßw ojim wulkim wöjskom tam ne hory je wobßadm. Jendzelske wöjsko ßo tu dokho njesadzerza. Hizva 1 8. haperlejeje ßo w one n a dompucz poda a s nim bu ßobu wjedzena m andzelska k rala T heodor», Durii- W ork, 2 5 let fta ra, s kotrejz be w ön w druhim man= dzelstwje ziwy byk, a jeje jeniczki 8letny ß y m : Alem-Aje (t. r. w ön je ßw et widzik). M a c ; n a puczu n a ßuLcczinu w u m rje, mkody T heodorow y ßyn Pak je to Jendzelskcj. H izom wokoko J a n a 1 8 6 8 bechu Jendzelcsenjo saßo d o m o j, a s nim i wjetschi dzel tych Remzo», Jendzelczanow, F ranzosow a Jtaliskich, kotrychz dla ta zyka w öjna bu wjedzena. S ch to Pak ßu Jendzelczenjo chzyli, hdyz ßu tutoti wobczczny a straschny czah do Abeßinskeje wuwjedli? Kaz je ßkyschecz, dha ßu w one n a to w jazy dyzli 5 m illionow to ter w azili. K czomu dha? S s u wvm kschesczijanstwo sakitacz chzyli? S s u w oni nekotrych ßwojich poddanow s rukow ßurow nikow wumöz spht a l i? R e! n e ; Jendzelczenjo pschi wschem tym zane druhe w otpohladauje njejßu m eli, hacz to, ßwoje mjem a ßw oju möz w naranschim kraju p raw je sjawnje wopokasacz a widzics dacz. A czoho dla to? Dokels ßo tarn w niz ja r a dokhim rzaßu wezy a pschemenjenja f ta n u, do kotrychz budz» w oni ßwojej ruzy ßobl! tykacz chzyq. " 12. Hudanczko 4. Pschi srudnosczi a wjeßelu S sw ö j hlöß ja posbehnu, J a wokam, so ßo naströza, A nim am zanoh' jasyka, J a hnuju duschn czlowjesku P ak nim am zanu w utrobu!
1 3. ßw oju pschißkuschnoscz dzer^u, jem u jeho ziwjenje tak wjeßcte hacz mözu pschihotowacz; s teho m i tu t«sböziii ßu czi, kotsiz czickeje myßle ßu. czichoscz a sczerpliwoscz pschindze. Pschcs tu te ßkowa Hacz do poknozy ßcdzichu w H. nekolsi towarschojo buchn wschitzy hkuboko hnuczi a to n löhzy ßm yßleny w korczmje Pijo a h ra jo. S wjetscha közdy wjcczor m uz w o t roskacza' sa ja ty. D zak tebi, ty lu b a m atlrooni to czinjachu a njerödne Ziwjenje wjedzichu, ßebi dzelska, sa tw o ju luboscz, ja chzu ßo polepschecz a s ßamym k skazenju n a czele kaz n a duschi a druhim B o zej pom ozu ßo ßwvjeho njerödncho ziw jenja w ostak wulkemu pohörschcnju. H dyz pjeni born pschindzechu, jicz! W ö n ßtow o dzerzesche a bu lepschi czlowjek, nasta sw ada a njejcdnota, pschetoz zony ßw arjachu a pobüzny kschesczijan a dobry mandzelski. Je h o m an» to s zykym p ra w o m a m ujojo to ßebi njechachu lubicz dzelska be Pak psches ßw oju luboscz a czichoscz a sczertoq. Tych njcrödnych m uzow Pak zonjaze ßw ary pliwoscz jem u p o m o zn a, so w ön do stareho hrecha ajewottraschachu, ale czim böte zony ßw arjachu, a czim njesap an y. wjazy w oni jim klubu pijachu. H dyz hrom adze ßedzichu, w oni ßo ßw ojim zonam ßmejachu a ßebi bjes ßobu powjedachu, kak ßo jim dze, hdyz w nozy dom oj pschmdu. B je s n iw i be Pak jedyn, kiz ßw oju zonu khwalesche, p ra jo, so jem u zenje zane sie ßkowczko njepraji, ale ßo j a r a sczerpliwje sadzerzi.^ H dy byschcze wy w tuteji pvlnvznrj hvdzinje so n m u dvm vj schli, 1 4. Sserbija. T ö n tx aj, kotrehvz d la junkröcz, nichtö tv njem v^r pschistaji wön, a ja bych jej pschikasak, so dyrbi stanycz prajicz hacz w blizschim czaßu abo sa nekotre leta, a jedz pschihotowacz, w o n a by 10 sw ölniw je a s wje- w Europiskej sw ada a w ö jn a n astan je, je Turkow ska. Bdorn czinila. T o w erno njeje, wokachu wschitzy, to T urkojo se ßwojej m uham cdanskej w eru a se ßw ojim nanihdy m özno njeje! Pöjcze, rjeknu ton, m y chzemy shnitym waschnjom do Europiskeje w jazy njeßkuscheja. spytacz, hacz p raw o m am abo niz, a wschitzy sebrachu W o n s n im i s E u ro p y! njech w Asiskej h la d a ja, kak ßo sa nim ßo schm atajo. Hbze je m o ja zo n a, p ra - ßo hischcze khwilu sdzerza! T ak ßo wschudzom p ra ji. ichcsche ßo s njcwestym jasykom tön m uz ßwojeje Turkow ski kraj a su lta n je kaz khory m uz, kntremuz ßluzvbneje holzy, kolraz jem u be khe'zne durje w ot- jeniczzy s tym ßo pom hacz möze, so w um rje. W ö n cjintfa. W o n a ßebzi w kuchinje, w otm olw i t a, a je kaz shnity schtom, kotrchoz korjenje ßu khore n czaka n a w a ß ; tez hotuje w ona sa w aß neschto k n a h n itc, kotrehoz sdönk zane ströme ziwjenje n im a, wjcczeri, hdy byschcze schto jescz chzyli. W o n a dyrbi kotrchoz hakosy ßu ßuche a pkody w ön zane w jazy ti& mescze n u ts pschincz, kasasche w ön a m ojim to w a r- njenjeße. T eho d la hizom daw no ßo p r a ji: p o ru b ajm y jcham a hosczam tu neschto k wjcczeri pschinjescz. S a jün, schto sadzewa w ön semju! nekotre m innty be ta zona tu a witasche pscheczelnje T o Pak je jenoz to praschcnje a tu to p ra - ßwvjeho m uza a jeho nöznych hvsczow. Jedz bu schenje hizom wjele let ßem ßo m jenuje to orientaliske borst) n a blibo nanoschena a ta zona jim poßtuzo- abo naransche praschcnje schtö dyrbi tö n schtom wasche, jako bychu pscheproschcni byli. porubacz a tö n k ra j, n a kotrym z je rostk, bracz, a T uto pscheczelniwe waschnje hnu tych wopikych hdyz tö n khory muz w um rje, schtö dyrbi jeho sam v- towarschow. Jed y n w ot nich, kiz be najböle strösby, zcnje a kubto jako herbstw o dostacz? H dyz nehdze w njemözcsche ßo sdzerzecz, ale w oprascha ßo teje zony: pusczinje sczerb lezi, dha pschilecza se wschech stronow prajcze nam I o t a, kak dha je m özno, so wy tajka rubjezne p tak i, a chzedza zracz, ale w one ßebi bjes kczcrpliwa scze a s n am i tak lubosnjc ryczicze, hdyz ßobu tu ßtödku zra tw u njepopscheja a do sw ady tola wescze, kajzy njerödni a w o p iti ludzo m y ßm y. pschmdu, so ßo ro s d ra p a ju a jedyn druhcho roskaka. 3a wem, w otm olw i w o n a, so m üj m uz se ßw ojim S Turkowskej je ru n je tak. R u ß o jo bychu najradscho, ziwjenjom, kotrez w ön wjcdze, ßo wo ßw oju duschn tak börsy hacz. m özno, zyty turkowski kraj do saka pschmjeße, a m i to zcl czini, so jem u po ßmjerczi löß tyknyli a teho khoreho m uza herbstwo ßebi w sali. A njepanje n a wjeßcte niefto; dokclz dha jem u tajki w oni k tem u weste dobre P raw o m aju. Pschetoz w oni srudny pschichcd pschidomje h ro sy, dha ja to sa ßu najblizschi ßußodzi a pschcczeljo Turkowskeje a
wjetschi dzel jeje w obydlcrjow, kotsiz m uham edanskcje wöry njejßu, je s R u ß a m i grichisko-katholiskeho w eru - w usnacza a s nim i jenajkcje, m jenujzy ßkowjanskeje narodnoscze. T u to herbstwo o tu tö n kras R u ß a m te druhe europiske knjczerstwa njepopscheja. F ran z o w - so jo, Jendzelczenjo, A w striizy a ß am i P ru szy njcchadza pschidacz, so by R u ß a ßwosu m öz w n ara n su powjetschik a w K onstantinopoli m ü ; a knjejstwo dostak. Közdy by najradjcho ßam sa ßo Turkow sku mit abo to la, hdy by mö^no b y lo, wulki kruch w o t nsese. Dokelz Pak njew jedza, kak ßo do njeje dzelicz, dha w oni ruku n ad turkowskim lhezorom dzerza a jem u se wschclakim lekarstw om pom haju, so njeby w um rjek. T u te j njejednocze europiskich wulkich wjcrchow m a ßo Turkow ska jeniczzy dzakowacz, so tu w o n a hischcze je. H cw ak by daw no hizom könz s n jej byk a schkoda to nihdy njeby by ta. B je s tym ßo Pak w Turkowskej ßam ej wschelake pschihotuje, schtoz k tem u pomhacz budze, so w ona m n- krocz rospanjc a sahinje. Turkowski sultan abo khezor mjenujzy m a wulki dzel poddanow, kotsiz ßu kschesczijanskeje w ery. S a sastojnikow tych krajow, w kotrychz kschesczijenjo bydla, wön jenoz tajkich m uzow postaji, kotsiz ßu m uhamedanszy. Tajki sastojnik abo Pascha wschak kraj a woßebje kschesczijanow wuzyza a n a wschitke w a- schnje podtküczuje. S teho ßu hizom w starschich czaßach najkrawnische sbezki nastake. Pschetoz kschesczijenjo ßu spytali, ßo 's turkowskeho spschaha wußwobodzicz. D o turkowskeho khezorstwa, kotrez m a w Europje 6 1 7 5 m it a 11 m ilijonow w obydlerjow, ßkascheja K andija. T heßalija, R u m e lija, B u lg a rija, Mazedonska. W alachija s M o ld aw u netk m jenow ana R um unska, B o ß n ija a S e rb ija. Rum unskej a S e rb iji je ßo po krawnhch bitwach radziko, nekajke ßwobody dvftacz, tak so wobej m atej ßwojich kschesczijanskich w jerchow, kotsiz tarn roskasuia, ale tola hischcze we wschclakim nasiupanju w ot turkow skeho sultana w K onstantinopoli w otw ißuja a tarn westy letny dawk wotedacz maju.- W nojnowischim czaßu pak chzedza ßebi kschesczijenjo w tych druhich Provinzach to ßam o dobycz, schtoz R um unska a S e rb ija wobßedzitej. Teho dla scze c z ita li, so je hizom dleje dyzli leto n a kupje K andiji abo Krecze sbezk, hdzez kschesczijenjo s T M a m i wo ßwoju ßwobodu w ojuja. Teho ru n ja w B ulgarskcj a Bkazedonskej a w ßainej Tließaliskej Yizozn daw no ßo wscho w ari y ßo n a to h o tu je, turkowski spschah wot ßo czißnycz. Czaß pschindze, hd^ez ßo to lschesczijanam derje radzi. Rjech jenoz we wjeczornych krajach hdy nekajka w öjna w u d y ri, dha w naranschim turkowskim khezorstwje muhamedanski th ro n khablacz pocznje a pokmeßaczk bäte böte woblednje. J a prjedy wo S e rb iji prajach, so w ona je ßo ne- kak" s turkowskeho spschaha wuschmataka. T o pak njech nichtö n jem y ß li, so je ßo to jej s löhkej prözu radziko. O! n e, hizom psches pjecz letstotetkow muhamedanska w em kam s kschescsijanskej wojuje. Turkojo ßu w ina, so w S e rb iji kaz w zykym n aran ju ßlönzo a ßwetko lepscheho pösnacza njeje skhadzccz mohko. T u te s wjetscha ßkowjanske a prjedy kczejaze kraje se ßwojim! wobydlerjem i ßu psches turkowske knjezerstwo pod zakoßnym spschahom dzerzane a w ot wscheho dobreho sboza w usanknjcne wostake. S e rb jo ßu wojowali a wjele droheje krwje pscheliwali, so bychu ßwobodu w ery a ziwjenja dobyli, ale ßu pschehrali a pschewinjeni s noweho czim böte w ot muhamedanskich a turkowskich tyrannow tyscheni byli. S e rb ija lezi n a mjesach Turkowskeje, m a najblize do druheje Europiskeje a m a sa ßußodow Awstriskich, M adzarow, Khrvwatow a Skowjenow. Schtoz n a na>wyschu serbski h o ru, s mjenom Kopaonik stu p i, kotraz 6 0 0 0 pokköhczow wyßoka je a n a kotrejz jedyn. kaz p asly rjo, kiz tam ßwoje stadka paßu, praja, zyty ßwet widzicz m öze, a wot tam k pokodnju hlada, tö n wulku ru n in u widzi, psches kotruz reka S i t - niza schumi. T u ta ru n in a koßowe Polo kaz jej reichn, be w l. 1 3 8 9 a 1 4 4 8 to krawne bitwischczo, n a kotrymz S erb jo s M ad z ara m i a s P olakam i sjenoczeni krawne bitwy pschecziwo T u rk am bijachu, a n a kotrymz sultan A m urad a poßleni serbski wjerch ßw jaty Lazar sa jedyn dzcn ßwoje ziwjenje spuschczischtaj. N a to pak psckindze sa S e rb iju nowe dokhe spanje, pschetoz T urkojo tehdy dobywachu. Häkle w tutyin naschim letstotetku je ßo S s e rb a m radziko. turkowske knjejstwo saniczicz. T o Pak jedyn jim k czesczi dyrbi p ra jiq, woni ßam i w ot luboscze k ßwojem u wötzneuiu 'krajcj sahorjcni ßu wulke w opory pschinjeßli, so bychu ßwobodu dobhli. Karadzordze, kaz jeho Turkojo m jenuja, abo C zorny J u r ij, kaz w ön pola S e r - bow reka, jich nawjcdowasche, hdyz woni 1 8 1 2 Turkow s kraja honicj poczachu. P o d n im bechu woni wschudzom dobywarjo. B o h aty kaz khudy ßwoje samözenje a ßwoje pjenesy d a, so by ßo wöjna wjescz' mohka a közdy, njcch be nikody abo stary sa brön pschimasche, so by pschccznvo hidzenemu njepscheczelcj w ojowat. T o ßamo leto Turkojo se S e rb iju m er wobsanknychu, ale
hizom 1 8 1 3 jćii Turkojo saßo skamachu a s noweho ßo tez ra d jilo, so T urkojo 1 8 6 2 twjerdzisnu S o k o l a S erbsku nadpanychu. Karadjordze ßwöj lud do bitw y 1 8 6 7 twjerdzisnu B e lg ra d wopuschczichu. Niczo netk wjcdzesche, ale w ön bu sbity, so dyrbjesche psches hory dale wjazy S erbsku njesadzewa, ßwobodny kraj bycz, hacz do Awstrije czekacz. N a to nowe ßurvwjcnje T urkow to jene, so dyrbi letne 4 2 0 0 0 dukatow dawka Turkow» w S e rb iji a nowe zalvßne podtlöczcnje luda ßo sa- skej Pkacjicz. P rajicz ßo dyrbi, so je M ichak O brenopvcza. W tutym czaßu jedyn druhi patriotiszy smy- wicj sa ßwobodu Serbskeje w jele, wuskutkowak. W ö n * ßleny ßerbski m uz wscho n a nvw y sbejk -hotowasche a to je ßo sa to ftarak, so bychu ßo wschudzom schule sakobe M ilosch Obrenowicz. Njcdsclu P a lm a ru m l. 1 8 1 5 zowakla w B elgradze je ßam a wyßvka schul«. Grichiskoshrcmadzi w ön ßwöj ßerbski lud pola Takow a a naj- katholska abo praw oßlaw na zyrkej drje tam knjezi, ale wyschi duchowny, archim andrit M clcntije, ßam s mje- nikomu ani katholikam ani evangeliskim zadyn sakcin njeczom w opaßany a s kschizom w ruzy pozvhnowa tych w obara ßebi zyrkwje tw aricz, woßady sakozecz a ßwoje khröblych bedzerjow. Czi mejachu tö n kröcz wjazy sboza B oze ßkuzby dzerzecz. W ßwetnych naleznosczach p raw a a T urkow s kraja wuhnachu. M ilosch O brenowicz Pak ßo drje hischcze po starym waschnju ßudzi a schtoz wojerbu w ot nich sa ßerbskeho wjercha w uswvleny. - stwo n astu p a, pod kotrehöz möznym regim entom netk T u tö n M ilosch O brenowicz knjezesche w Serbskej zhla Europiska zakosczi, dha tez tudy n a wojakach njes wulkej m udrosczu a wusiojnosczu. W ö n bu tez w ot pobrachuje. Wöjsko je derje srjadow ane, kaz w zanym turkowskeho sultana jako wjerch pschipösnaty a jem u ßlubjcne, so ßm e jcho ßyn Po jeho ßmjerczi po nim wjerch druhim kraju, a wikowanje sapoczina dale böte sakczewacz w ot teho czaßa ßem, so parne küdze po D onaw je horje bycz. M ilosch knjezesche s wozu a njcdasche ßebi do a dele jesdza, a hdyz hischcze zelesnizy kraj se ßwojim! ßwvjeho knjejftwa w ot nikoho ryczccz, an t w ot Turkow dobrotam i wobsboza, möze ßo.sboze w tu ty m kraju hischcze ant w ot S erb o w. A pschi tym be w ön ja ra n aram n y böle pschisporjecz. Pschetoz serbski lud njeje hischcze a pjenjcs lakom ny. S tym pak wön wjele njepsche- shubik, schtoz wschudzom druhdze ßo pomjmschuje, lu czelow dosta. M ilosch bu teho dla w l. 1 8 4 0 nusow any, ßwoboscz k ßwojemu wötznemü tra iu, sa kotryz közdy, njech je khudy abo bohaty ra d y s horliwosczu sa brün pschima jcm u ßyncj Michakej Obrenowiczej knjejstwo wotstupicz. a ßw oju krej pscheliwa. P ö st a telegraf tam ßwoje T ö n dha 1 5. m erza 1 8 4 0 w B elgradze, schtoz je hkowne mesta a pucze m atej; ratarstw o ßo wescze w tu ty m mesto w Serbskej, ßwöj nutsczah djerzesche. Ale hizom pködnym kraju wudokonja; do teho czaßa burjo n a niczo w l. 1 8 4 2 dyrbjesche w ön saßo wotstupicz. Pschetoz njejßu djerzeli hacz n a ßwinje, kotrez ßo tam we wulkich ßwöjba Obrenvwiczow bu psches serbski ßejm, kotremuz hromadach a czrjödach p lah u ja, a je jenoz k wobzaroskupschczina rekaju, se serbskeho wjerchomnstwa wotßadzena w a n ju, so zadyn serbski ßwobodny m uz wo zane rjea n a jeje mesto bu ßwöjba Czorneho J u r ija wuswolena. mjeßnistwo njerodzi. Serbski kraj sbudzuje dobru nadziju Alexander Karadzordzcwicz, ßyn Karadzordze abo C zorneho a jeho lud je, dali B öh, k tem u powokany, Turkow s J u rja, bu sa wjercha postajeny. M ilosch O b re Europiskeje do Asiskeje wuczischczecz pomhacz. nowicz se ßw ojim ßynom M ichakom poda ßo do M ichak O b ren o l icz, wjerch serbski, je w ot l. 1 8 6 0, W in a, hdzez wonaj w m erje ziwaj beschtaj. Ale w l. to dyrbi ßo jem u k czescji wobßwedczecz, s njcwustaw a- 1 8 5 9 w Serbskej revoluzija w u d y ri, psches kotruz bu zej prözu n a to skutkowak a dzelak, so by serbski lud wjerch Karadzordsewicz w uhnaty a sa wjercha saßo M ilosch a kraj J sbozu pschischok. W ö n be ßebi pak to la tez Obrenowicz powokany. W l. 1 8 6 0 pak w um rje M ilosch njepscheczelow sbudzik! W l. 1 8 5 3 be ßo s rjanej m a- a na jeho mesto bu s wjerchom jeho ßyn M ichak O b renowicz. dzarskej hrabinku, Ju liju. H unyady do mandzelstwa podobrocsiwy T o n ßam y be wschak cjichi a mikoscziwy a dak, ßo pak w l. 1 8 6 5, dokelz zane dzecji hromadze knjes, kiz n a ludowe sboze myßlesche. D o njemejeschtaj, w ot njeje roswerowacz dak. T o ßo sta teho czaßa mejachu hischcze T urkojo tw jerde m esta S e rb - skeje, kaz Uzizu, S o k o l a B e lg ra d s wojakami wobßan a wabjenje ßwojeje c^ety Anki K onstantinowiczowej, kotra z chzysche jem u ßwoju dzowku K atinku sa zonu dacz. dzene.a s tym n a to dopom inachu, so zyky kraj pod Njech to je kaz chze, ale now iny p raja, so to ßobu je turkowske khezorstwo ßtuscha. M ichak Obrenowicz pak w ina jeho ßmjercze byka. njeje sastak, n a to dzekacz, so bychu tute m uham edanfte Je d y n d^en nalecza, be to 1 0. junija 1 8 6 8, hdzez mike a turkowske wvjska serbski kraj wopuschczike. Je m u je ßkönczko rjenje ßweczesche, dha wjerch M ichat ßo wiesesche
bo sahroby f mjettom Topczibere, a stupi s wosa, so by ßopschekhoM. S nim beschtaj AnkaK onstantinow iczow a a jeje dzowka Katinka a nekotsi drusy. P o d dubowym schtomom tarn stejesche R adow anow icz, nehduschi gym - nasialny direktor s B e lg ra d a, se ßw ojim aj ßynom aj a s nekotrym i druhim i woßebnymi towarschemi. W jerch M ichak se ßwojim pschewodstwom pola nich nim o dzesche a tam n i sczezechu ßwoje kkobuki, jem u pom haj B ö h prajo, a tooit ßo jim dzakowasche, pscheczelnje wjerschpomasy wotmolwjejo. Ale ledom be nekotre kroczele bäte schal, dha Radowanowicz spody ßuknje pistoliju wuczehnje a n a M ichaka tseli. Teho ru n ja tez czi drusy czinjachu. Michak bo hkowy trjecheny n a semju pany a po nim tez tej knjeni, kotrejz jem u k stronje dzeschtej. Wysche teho hischcze teho pol morweho wjercha s nözemi kakaju, so w ön mocwy lezo wostanje. S slu zobnizh pschibeza, alc tu zanu pomoz wjazy njebe. M ichak bu m orw y bo mesta donjeßeuy. Zyka Serbska zarowasche a zelesche. M o rd a rjo bechu czeknyli, ale buchn popaujeui. W o n i bechu kaz je netk wußledzeue, wot A lexandra Karadzordzewicza k tem u najeczi a psches pjenjesy na to wabjeni, wjercha M ichaka skönzowacz, so by tö n na jeho mesto stupit. W oni ßn ßo w tym m olili. Pschetoz serbski lud wschak wo njeho njerodzesche, ale wuswoli ßebi mkodeho w uja njebo wjercha s mjenom M ila n a O brenowicza sa wjercha. Rjech S erb ija kczeje a ßo poßylni
pod ßwojim nowym mkodym wjerchom M ila n o m a njech wona bäte böte budze ßwobobny ßkowjanski kraj w naranju nadzija lepschich rjenschich czaßow. 15. Bimbachez kmötr na twjerdzisnje Königsteinje. n a strazi ftejecz! Teho ru n ja ßym jem u start) pschedeschcznik kupik, tö n möze ßebi ßobu w sacz, hbyz w hrosnym w jebrje marschirowacz byrbi, so njcby n a kozu^ smoknyk. T u ßym jem u m aty kaschczik w udzekat, bo kotrehoz kruch khleba, bertlik kanki b u try, neschto kokba>kow a blcschku palenza tyknycz a jön ßebi n a ßw öj tornister pschipaßacz möze, hbyz junkröcz baloko m a r schirowacz byrbi, so njeby n a puczu zaneje nusy czerpicz trjeb a l. D h a bubze ßo Pak tw ö j luby Ja k u b ßmjercz wjeßelicz, kmvtsiko, p ra ji w u j. J a pak ßo tez njemako w jeßelu, jeho w ohlabacz, pschistaji ßo ßmejo Bim bachez n a n ; ja m özu czi p ra jic z, j a njejßym w jazy teho bla sky, so ßu m ojeho J a k u b a bo wojakow w sali; jedyn njemüze tv la wjebzicz, schto s njeho bubze; hby by w ön jako k orporal abo jako general ju n u bom vj pschischok, bha bych ja najwjetscheho m o - jich toototo saresat a hosczinu w u h o to w ak, n a kotruz bych wschitkich w o wßy a tez tebje pschcproßyk. W obaj, Bimbachez km ötr a P rublakez w uj, p ra je - schtaj ßebi n a to bozemje. P re n i pak puczowasche hacz n a Königstein. Ja k ö k w ro ta m tw jerbzisny pschinbze, mejesche w ö n n u su, so jem u n u ts dachn. T o la Pak po w jele praschenjach a prüstwach, bu jem u wotpuscht^ene, ßo hvrje n a sestunku pvdacz a ßwvjeho J a k u b a, kiz ru n je pola jeueje kanony straz mejesche, pytacz. W jeßele saßow idzenja be psches m eru wulke. N a n ßylsy radoscze pscheliwasche, jako ßebi ßwvjeho Ja k u b a w obhladow asche. A j, a jl rjeknu w ö n, kajki ßy ty to la schwarny pachot! kak rjenje to la tebi ta p iß a n a ßuknja pschisteji, kak ßu tw oje w toßy peknje sczeßane, hdy by to jenoz njebo macz widzika! J e n u njedzelu ra n o khetro sahe be ßo B im bachez km ötr n a pucz b a t. W o n be ßo ßw öj najlepschi ro p r Közdy w e, so w o jak, hdyz n a strazi abo wobljekk a njeßesche na khribjecze kaz pod pazu wsche- wasche steji, s druhim i ludzim i ryczecz njeßm je. Jak u b lake bremjeschka a wezy. H dzeha chzesch, kmütsje, sa- pak, kiz w jenym sdalenym kueziku ßwoje mesto mejewoka n a njeho Prublakez w u j, hbyz se wßy bzösche. sche, hdzez nichtü husto njepschindze, wo tu sakasnju D aloko, baloko, w otm olw i B im bachez km ötr, n a sestunku njerodzesche, ale ßo se ßw ojim n a n o m, hdy; be jeho chzu ja k m ojem u Jakubej, kotryz p o la a rtilc rije steji; s wjeßekosczu w ita t, bo ryczow da a jem u w upow jeda, w ön je m i pißak, so je netk wuekscrzirowak a so je kak ßo jem u je d o tal schto a ßo jeho wopraschowasche, hizom wjele kröcz s kanonu tselik, duz ja zaneho m era schto dom a czinja. Bim bachez km ötr najprjedy n u trn je n im a m ; byrbju teho hölza widzicz. T o p ra w je czinisch, _ n a wscho poßtuchasche, sa nekotry czaß 'p ak tu w ulku kmotsje, rjekny w uj, n a to waschnje ty tw jerdzisnu w o- kanonu se spodziw anjom ßebi w o b h lad a jo, ßo w obhlabasch a kan o n y, kotrez hischcze ^ane brje widzik honjowasche, k czomu w ona tu je. H aj, nano, w o t n jejß y ; p ra j m i Pak, schto w tych bremjcschklch m asch? m olw i jem u ßyn, ja byrbju tu stejecz a n a to kedzbu H l a j, w otm olw i Bim bachez k m ö tr, ja chzu m ojem u mecz, hacz zadyn njepscheczel ßo tw jerdzisnje njcpschi- Jak u b e j neschto ßobu wsacz; buz ßym ßebi tudy ßw öj blizuje, hdyz pak jeneho w u h lad am, dyrb ju s tej kanonu start) kozuch a pudelm ezu bo mecha tyknyk, so by ßo tselicz, psches czoz tajka h a r a n astan je, so wschitzy m öj Jak u b to woblez mohk, jeli so w ön w symje byrbi wojazy n a tw jerdzisnje sa b rö n ju pschimaju a ßo shrom adza, so bychu njepscheczela w o tw o b a rali. Jakubje, p ra ji Bim bachez n a n Po khw ili, Jak u b je, ty by m i w ulku wjeßele pschihotowacz m üht. Kajke dha, n an o, w otm olw i ßyn.. T y by m ü h t s tej kanonu jedyn kröcz tselicz, ja to zenje njejßym ßkyschat. T o pak njeßm em, rjeknu Jak u b, to je jenoz tehdy wotpuschczene, hdyz nekajki njepscheczel ßo blizi!. N ü, jedyn jeniczki kröcz sczin to, ty to jenoz ta t kaz k zortej sczinisch; ja bych to la ra d ßkyschat, kak to klinczi, p ra ji n a n. H dy bych jenoz w edzit, so khostany njebudu, jeli so to sczinju, w otm olw i Ja k u b! M o n o ßo jenoz k zortej stan je, ryczesche n a n ß y n ej, a hdy by jedyn wyschk abo podwyschk pschischok a cze ßw arik, dha bych s nim i ryczak a jim prajik, so je ßo to m oje d la stako, so je to jenoz nekajki zo rt a so, hdyz d om a ßw injo saresam y, jim w ulku kokbaßu a kruch Pjecjenje abo schinki pößkacz chzu; n a to budza w oni saßo dobri. T o wschitko, woßebje to dzeczaze pozadanje, ßw o- jem u lubow anem u nanej, kiz be s dalokoscze k njem u n a w opytanje pschischok, wjeßele pschihotowacz. teho
njenashonjeneho Jak u b a n aw ab i, pröstw u n a n a dopjelnicj. W ö n Po tajkim wscho pschihotowa a n a jene dobo sah rim a kanona s m öznym hloßom. B im bachez km ötr, kiz ßcbi to njebe myßlik, so to tajki wrjeskot budze, padze nastrozany snak n a sem ju a lezesche tam kaj m o rw y ; w ön ßebi niczo druhe njemyßlische, hacz so je ß am satsöleny, kaz sajaz. saßo woblekasche a ßw oju pudelm ezu ßej stajesche a ' sa czoplym i khachlewi ßedzo se zelniwosczu n a ßw o- 1 jeho J a k u b a spvm inasche, so jeho w etr a m jersnjcnje tyschi. W ö n w ot teho czaßa ßem ßw oju n aro d n n w jeß njeje wvpuschczik, a n i Zenje w jazy ßo n a puczow anje dak. N a to tselenje pak pschibeza zyte 'to ćjjfo, ki^ n a tw jerdzisnje stejische; tez wyschk khwalasch tu a w o la - sche n a J a k u b a : schto czinisch, hdzcha je njepscheczel? Njepscheczel tu zadyn njeje w otm olw i J a k u b ; S c h to dha P ak, ryczesche tön rvsnjem dreny wyschk dale. Nichtö tu n jeje, w o tm o lw i tschepotajo Ja k u b, hacz m ö j luby n a n, kiz tu lezi! T y ßy Pak to la s kanonu tselik, hrim otasche tö n wyschk n a njcho. H a j! hlejcze, h a jl poßkuchajcze jenoz, m öj n a n chzysche jcdyn jeniczki kröcz ßkyscheez, kak to klinczi, hdyz ßo s kanonu tseli, a duz ßym jem u to wjcßele sczinik; be wschak to jenoz zort. N a to pschistupi B im bachez k m ö tr, kiz be ßo bjes tym w o t semje sbehnyk a rjek n u : luby h n ad n y knjes wyschko, njemejcze to sa sto, mono je ßo jenoz k zortej stako; m ö j Ja k u b to en je w jazy czinicz njeßm je. B im bachez km ötr Pak dyrbjesche n a mescze tw jerdzisnu wopuschczicz, tez wschitke ßwoje bremjeschka soßo ßobu wsacz a Jak u b pschindze n a zyly tydzen do arresta. Ja k o Bim bachez km ötr p o la P rudiakez w ujow eho dom a nim o dzeschc, praschesche ßo t ö n : kak dha be, w u jo, n a K önigsteinje. Ach sie, ja r a slö, w o tm o lw i w ön, a khwatasche dom oj. W symje Pak ßo ßw üi kozuch 16. N a ßwecze wscho sahinje. W zanym letstotetku njcjßu ßo tajke pschemenjenja n a thrönach a w ßwötnhch kraleslwach meke, kaz w netczischim, w kotrymz m y ziwi ßm y. 1 8 1 4.dyrbjesche N apoleon I. w olstupics, kiz chzysche zytu E u ro p u pod ßw ojim szcptarom sjcnoczicz; a bu jaty n a kupu Helenu wolwjedzeny. N a jeho mesto pschindze bourbonska ßwöjba n a franzowski a schpaniski th rö n. Ale hilom 1 8 2 3 w udhri w Schpaniskej rcvoluzija a F erdinand V I I. jenoz psches pomoz Franzosow ßwoje kralestwo skhvwa. 1 8 2 4 bu mcxikanski khezor T urbide w ot ßwojcho luda s kraja w u h n a ty. - 1 8 3 0 3. februara dzelcsche ßo Grichiska wot Turkowskeje. T o ßaw o leto algicrski wjerch ßwoje fnje zerstwo shubi a w Franzvwskcj bu K o rla X. wo»ßad:eny, wojwöda K orla s Braunschweigskeje wotchnaty a H ollandska dyrbjesche Belgisku puschczicz, kotraz ßcbi Leopold«I. sa krala w usw oli. 1 8 3 3 bu D o n M ig u el w P ortugalskej s th rö n a storczcny a kralowa D o n n a M a r ia n a jeho mesto stupi. 1 8 4 8 bu Louis P hilipp, kral franzowski, wotßadzm y a F erdinand khözor awstriski bu nusow any k löpschemu ßwojeho w uja F ran z Josefa wotslupicz. 1 8 5 9 shubichu ßwoje knjezersiwo: wöjwoda modenski, wöjwoda parm ska, wjelewöjwoda toskanski a khezor S o u louque n a H a y ti. 1 8 6 0 bu F ran z I I. kral neapelski s th rö n a storczeny a 1 8 6 2 grichiski kral O tto I. se ßwojeho kraja sdaleny. 1 8 6 5 dyrbjesche wjerch Kusa s Rumunskeje cjökacj; 1 8 6 6 bu F ra n z Jo sef, khezor atostriski nusow any Vencziju n a Jtalskich wotslupicz a kral Hannoverski J u r ij, wöjwoda nassauski A dolf a kurwjerch Hessenski W ylem ßwoje kraje shubichu. 1 8 6 8 je Jsa b c lla, kralow a S chpaniska, ßwöj trat wopuschczicz dyrbjaka. R cvoluzija je wudyrika a bjes wsckeho krejpscheiecza je ßo w Slbpaniskcj lud na to sjenocjik, so njccha niczo wjazy wo ßwojcj kralowej wjedjicj. Schpaniska wopschija 9 2 0 0 m i t a ma 1 6,3 0 0,0 0 0 wobydlerjow s wuwsaczom kvlvnijvw t. r.
:ych krajow w Amerizy, kotrez hischcze k njcj ßinscheja- Kralow a Jsabella je ßo 1 8 3 0 narodzika a po tajkim 3 8 let stara. W o n a bu 1 8 4 3 s kralowej a stejesche m y prjödzy pod sörm indslwom ßwojeje maczerje K hristiny. Zane ja ra khwalobne a pötsiwe ziwjenje w ona wjedka njeje, i je m efa 9 dzeczi, wot kotrychz to najstarsche, tak mjeiiowany ststurski prynz, je 11 let stare. Hacz tö n budze sa krala postajeny abo nechtö druhi sa wjercha pow otany abo hacz budje republika, to ßo hischcze njehodzesche p rajicj, hdyz tole pißachmy. 17. Njebudz wowza, hdyz je cze Böh borana stworik. Bimbachez km ötr m i w ot ßwojeho kmötsenja w M. tole powjedasche. Hlajcze, ja buch n a kschczisna pscheproscheny a wy derje wescze, kak to Prjedy polst burow bĕ, so közdy ßebi nüz a widliczki ßobu pschinjesczdyrbjesche. hdyz chzysche ßobu jeicz. H lejcze, dha bech ja ßebi nüz ßobu n a kschczisna w M. wsak. W praw ym czaßu, hdyz bechmy wot kschczenja, ßo hosczina sapoczinasche. Pschi njej, hlejcze, n a niczim njepobrachowasche; pschetoz, hlejcze, be to bohaty b u r, kiz kschczisna hotowasche. Najprjedypschindze bohrst poliw ka, hlejcze, potom howjase m jaßo s rajßom st s rösynkami, hlejcze, n a to karpy a napoßledk ßwinjaza pjeczcn, hlejcze. N a m wschitko wubjernjc ßlod^esche st doscz mokreho be tu tez pödla, hlejcze, so n a niczim zana misst njebĕ. Hdyz be ßw injaza pjeczcn sjödzena, hlejcze, buchn talerje s blida swotnoschene, hlejcze, a ja pschi ßebi mhßlach, so nett niczo wjazy itst blibo njepschindze. Teho bist, hlejcze, saschlapnu ja rnöj nüz, hlejcze, a tyknu jön ßebi do fasst, hlejcje. N a jene bobo, schto ßo stanje, hiejc'ze! ' Pjcczena hußyza, hlejcze, bu pschinjeßena. T a wonjcsche tak kraßnje a rjen je, so budzich ju wschak najradscho zyku sjedl, hlejcze. Ale, hlejcze, ja bech ßebi ßwöj nüz do fasst tyknyl a hlejcze, to ßo m i sdasche haniba bycz, jön saßo se fasst wuczahnycz. Nasch jedyn dha tola tez trochu we, schto je pschistojne, hlejcze! H u ßyza wonjesche rje n je, so ßo m i w utroba ßmejesche a htüd n a m nje ßo da, hlejcze, jako njebudjich sa zyky wjeczor niczo k jedzi mef. Kak dha Pak nöz se saka dosta n u, hlejcze, so m i nichtü sa sto njew osm je, hlejcze, to be to wulzyschnje wa'zne praschenje. Ale hlejcze, m u d ra hkowa ßebi derje pomhacz wö. P o tajkim, hlejcze, ja rycz n a rubjeznikow a paduchow pschinjeßn a, hlejcze, jim tole powjedam. M je, p ra ju ja, je tez ju n u rubjeznik nadpanyk. J a du jedyn wjeczor psches holn domoj, praju ja. D u z m i nahle, p ra ju ja, khadla do pucza stupi, p ra ju ja, a sawoka n a m n je: pjenjesy abo ziwjenje, p ra ju ja. J a Pak, p ra ju ja, khe'tsje do saka hrabnu a doßahnu ßebi nöz (st hlejcze, hdyj to prajach, ja tez se saka ßwö jnöz wuczahnu a jön ro s - schlapnu) st w otam n a teho rubjeznik«: hölcze, p ra ju j e, njedotkn ßo m je, p ra ju ja, jeli tebi twoje ziwjenje lube. Jako tön njebolak m öj nöz w uhlada, skoczi w ün, p ra ju ja, do boka a ja dzech s m erom domoj, p ra ju ja. Pschi tutej skladnvsczi, hlejcze, bu m öj nöz saßo se fa fa, hlejcze, st ja müzach saßo ßobu jescj, hlejcze, a hußyza pjeczcn m i w u - bjernje ßkodzesche. 1 8. D ziwny höftz. Jed y n zusomnik pschindze n a jenym khetro symnym nasymskim dnju do korczmy a ßyny ßo njcdaioko khachlo w, w kotrychz satcpjcne njebö, sa blibo. W ü n ßebi ba schklenzn piw a porjebzicz a jako po khwili korczmai k