Newsletter Krajowej Rady Izb Rolniczych 13.03. 19.03.2015 13.03.2015 Zgodnie z wnioskiem skierowanym przez Prezydium Rady ds. Kobiet i Rodzin Wiejskich, 13 marca 2015 r. Zarząd KRIR zwrócił się do Prezydenta RP, Prezesa Rady Ministrów oraz Marszałka Sejmu o podjęcie działań mających na celu przyspieszenie prac nad zmianą przepisów o sprzedaży bezpośredniej rozszerzających zakres produktów oferowanych w ramach sprzedaży bezpośredniej, z surowców wytworzonych w gospodarstwach. Zarząd KRIR zauważył, że obecne prace nad rozszerzeniem zakresu sprzedaży bezpośredniej trwają już 3 lata, a oczekiwania rolników wynikają z silnego zainteresowania polskiej społeczności możliwością prowadzenia takiej działalności i popytu na nią. Nie tylko rolnicy oczekują zmian, również polski konsument oczekuje, że regulacje prawne umożliwią mu legalny zakup świeżych przetworów, w tym również przetworzonego mięsa bezpośrednio od rolnika z jego gospodarstwa. Zarząd KRIR liczy na zainteresowanie Rządu RP tą tematyką i rozważenie podjęcia stosownych działań przyczyniających się do zmian obowiązującego prawa krajowego i stworzenia odpowiednich warunków dla rozwoju krótkich łańcuchów dostaw
żywności i produkcji przetworów z produktów rolnych przez rolników, z własnych gospodarstw na rynki lokalne. W odpowiedzi na wniosek z XVI Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych, które odbyło się w dniu 29 stycznia br. w Warszawie, w którym Zarząd KRIR zwrócił się do Prezesa ANR kolejny raz w kwestii bezumownych użytkowników małych działek, w dniu 13 marca 2015 r., Prezes ANR przedstawił swoje stanowisko w tej sprawie. Zgodnie z ustawą z dnia 19.11.1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, Skarb Państwa powierzył Agencji Nieruchomości Rolnych, m.in. wykonywanie prawa własności w stosunku do mienia stanowiącego Zasób. Dlatego też, to Agencja dysponuje nieruchomościami na zasadach określonych w ustawie. W związku z tym, w przypadku samowolnego zajęcia nieruchomości, Agencja zobowiązana jest do podejmowania działań prowadzących do odebrania nieruchomości i obciążania użytkowników opłatą za korzystanie z nieruchomości. Obowiązujące przepisy nie dopuszczają zatem, zaniechania naliczenia opłat z tytułu bezumownego użytkowania nieruchomości oraz zaniechania podejmowania działań windykacyjnych. Pozwalają jednak na uproszczenie procedury w zakresie ich dochodzenia i umorzenia w przypadku, gdy wysokość należności nie przekracza pięciokrotnej wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym (obecnie 58 złotych). Z dniem 03.12.2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, w której zgodnie z art. 39b wysokość wynagrodzenia o którym mowa wyżej, stanowi 5-krotność wywoławczej wysokości czynszu, który byłby należny od tej nieruchomości, gdyby była ona przedmiotem umowy dzierżawy po przeprowadzonym przetargu. Ustawodawca nie przewidział jakiegokolwiek różnicowania wysokości wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości Zasobu. W świetle tego przepisu nie ma znaczenia powierzchnia bezprawnie użytkowanych gruntów, sposób wejścia w ich posiadanie
(świadomy lub nieświadomy, zawiniony lub nie), czy korzystanie z nieruchomości jest następstwem zakończenia umowy, czy wynikiem samowolnego jej zajęcia. Mając powyższe na uwadze, w świetle obowiązujących przepisów prawa, brak jest przesłanek do odstąpienia od naliczania i od dochodzenia należności, powstałych z tytułu bezumownego, użytkowania niewielkich powierzchniowo działek Zasobu - poinformował Prezes ANR. 16.03.2015 Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych popierając wniosek Walnego Zgromadzenia Śląskiej Izby Rolniczej wystąpił do Ministra Środowiska o rozwiązanie prawne problemu szkód, jakie w gospodarstwach rolnych powodują dzikie gęsi. Zaproponowaliśmy wydłużenie okresu polowań na te ptaki, podobnie jak to zostało przyjęte w województwach zachodniej Polski, w następujących terminach: - gęsi zbożowe i białoczelne od 30 sierpnia do 1 lutego, - gęsi gęgawy od 30 sierpnia do 15 stycznia. Zdaniem samorządu rolniczego konieczne jest objęcie strat powodowanych w uprawach przez gęsi mechanizmem odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne. W odpowiedzi, Ministerstwo Środowiska poinformowało, że ustawa - Prawo łowieckie przewiduje możliwość zapobiegania szkodom w uprawach i płodach rolnych czynionych przez ptaki łowne, przez wydanie stosownej zgody przez marszałka województwa na ich płoszenie. Dzikie gęsi nie zostały zaliczone do tych gatunków za których szkody przez nie czynione przewidziano możliwość ich oszacowania i wypłacenia odszkodowania. Szkody w porównaniu ze szkodami, jakie czynią wyznaczone inne gatunki zwierzyny, są uznawane jako marginalne i mające miejsce przeważnie w okresie przelotów, choć w indywidualnych przypadkach mogą być one dotkliwe. Obecnie na rynku dostępne są różne urządzenia odstraszające ptaki.
Wydłużenie okresu polowań na dzikie gęsi w pozostałej części kraju było już kilkakrotnie wnioskowane jednakże znaczna część opinii publicznej jest temu zdecydowanie przeciwna uzasadniając swoje stanowisko argumentami natury biologicznej oraz przepisami unijnymi. Obecnie w Sejmie RP znajdują się dwa projekty zmiany ustawy - Prawo łowieckie: poselski - druk nr 2970 oraz rządowy - druk nr 3192. W obu przypadkach temat rozszerzenia katalogu zwierząt łownych za które przysługuje odszkodowanie za szkody w uprawach i płodach rolnych przez nie uczynione, nie został podjęty. Resort również nie przewiduje w najbliższym czasie wniesienia wniosku o nowelizację ustawy - Prawo łowieckie w ww. zakresie, jak i dokonywania zmiany okresów polowań na dzikie gęsi. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zaprasza rolników do składania wniosków o przyznanie płatności obszarowych za 2015 r. Osobiście rolnicy mogą je składać w biurach powiatowych ARiMR od 16 marca. Kto złoży wniosek do 15 maja, może liczyć na otrzymanie należnych mu płatności w pełnej wysokości. Kto nie zdąży i złoży go od 16 maja do 9 czerwca, będzie miał obniżone należne płatności o 1% za każdy roboczy dzień opóźnienia, a wnioski składane po 9 czerwca nie będą rozpatrywane. Wnioski można również składać za pośrednictwem internetowej aplikacji e-wniosek. Od 2015 r. nastąpiły zmiany w zasadach płatności bezpośrednich. Wprowadzona została m.in. tzw. płatność na zazielenienie. Przysługuje on zasadniczo wszystkim rolnikom. Warto jednak zwrócić uwagę, że aby ją otrzymać rolnicy, którzy posiadają grunt orne o powierzchni ponad 10 ha, muszą wprowadzić dywersyfikację upraw, a powyżej 15 ha powinni zachować obszary proekologiczne. Gospodarstwa ekologiczne automatycznie otrzymają płatności za zazielenienie. Płatność za zazielenienie wraz z jednolitą płatnością obszarową wyniesie ok. 180 euro/ha i może być przyznana rolnikom do gruntów, które są w ich posiadaniu 31 maja br.
Innym nowym rodzajem płatności obszarowych wprowadzonym od 2015 r. są płatności dla młodych rolników. Generalna zasada mówi o tym, że mogą je otrzymać osoby, które rozpoczynają samodzielne prowadzenie gospodarstwa rolnego i które w dniu złożenia po raz pierwszy wniosku o płatność obszarową nie przekroczyły 40. roku życia. Płatność, która wynosi 60 euro/ha, może być przyznawania maksymalnie przez 5 lat do powierzchni nie przekraczającej 50 ha. Nowym rodzajem wsparcia jest również tzw. płatność dodatkowa. Przysługuje ona tym rolnikom, którzy posiadają grunt o powierzchni od 3,01 ha do 30 ha. Jej stawka wynosi 40 euro/ha. 17.03.2015 Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych realizując wniosek XVI Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych, wystąpił do Ministra Środowiska z prośbą o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania dotyczące nowelizacji ustawy o ochronie przyrody: 1. Czy trwają prace nad nowelizacją ustawy o ochronie przyrody i na jakim etapie się znajdują? 2. Czy resort środowiska zlecił badanie kosztów "produkcji" drzewa, bowiem cena (od kilku tysięcy złotych za 1 cm obwodu) z rozporządzenia Ministra Środowiska - jest ceną wyprodukowania" drzewa w warunkach warszawskiej aglomeracji? 3. Czy w projektowanych przepisach w dalszym ciągu nie przewiduje się przedawnienia na nakładanie kar od daty usunięcia drzewa? Jak regulują tę kwestię obecnie obowiązujące przepisy? 4. Czy w projektowanych przepisach nastąpi zróżnicowanie opłat i kar w zależności od miejsca (tereny wiejskie a miejskie) usuwania drzew? Jest oczywiste, że koszt "produkcji" drzewa (w tym samosiejki) na polu, łące i nieużytku jest inny niż w mieście i lesie.
W odpowiedzi na pismo Departament Leśnictwa i Ochrony Przyrody MŚ, po uzyskaniu informacji z Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, odpowiedział: 1. Projekt ustawy wpłynął do Sejmu RP w dniu 25 lipca 2014 r. Następnie 29 sierpnia 2014 r. odbyło się I czytanie projektu na posiedzeniu Sejmu, podczas którego został on skierowany do dalszych prac w komisjach Sejmu. W dniu 3 marca 2015 r. odbyło się pierwsze posiedzenie podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy, które dotyczyło zmian w zakresie ochrony zadrzewień i terenów zieleni. 2. W celu opracowania nowych stawek opłat za usunięcie drzew, resort środowiska zlecił Instytutowi Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa wykonanie ekspertyzy pt. "Opracowanie nowej metody określania wartości drzew wraz ze współczynnikami różnicującymi oraz z merytorycznym uzasadnieniem metody i zasadnością jej wprowadzenia do obiegu prawnego". (http://www:gdos.gov.pl/planowane-zmianyprawne-w-zakresie-ochrony-zadrzewien-i-terenow-zieleni) Podstawę określenia wysokości stawek opłat stanowią koszty odtworzenia drzewa o podobnej wielkości danego gatunku lub rodzaju. Koszt ten obliczony został na podstawie aktualnych cen produkcji materiału szkółkarskiego spełniających normy jakościowe oraz kalkulacji kosztorysowej prac obejmujących sadzenie i pielęgnację drzew, według standardów technicznych obowiązujących w Polsce. Nowe stawki opłat można sprawdzić w projekcie rozporządzenia w sprawie opłat za usunięcie drzew i krzewów, stanowiącym materiał informacyjny do projektu ustawy. (www.sejm.gov.pl/) 3. W projekcie ustawy zaproponowano, by odpowiedzialność za wykonanie czynów podlegających karze administracyjnej, o której mowa wart. 88 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627, z późno zm.), uległa przedawnieniu w ciągu pięciu lat od końca roku, w którym dokonano tego czynu. Obecne przepisy nie przewidują przedawnienia tych kar. 4. Opłata za usunięcie drzew będzie ustalana poprzez przemnożenie stawki opłaty i współczynnika lokalizacji drzewa. Współczynnik lokalizacji będzie różnicował
wysokość opłaty ze względu na zróżnicowane warunki wzrostu poszczególnych drzew i krzewów oraz funkcje przez nie pełnione. 18.03.2015 Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz w dniu 18 marca 2015 r. w Sękocinie Starym wygłosił referat pt. Zwierzyna a gospodarka rolna (szkody, wycena, odszkodowania) podczas VII sesji Zimowej Szkoły Leśnej przy Instytucie Badawczym Leśnictwa pn. Łowiectwo w zrównoważonej gospodarce leśnej. Prezes KRIR zwrócił uwagę, że szkody powodowane przez zwierzęta łowne to problem, z którym borykają się zarówno rolnicy, jak i myśliwi w naszym kraju. W ostatnich dziesięciu latach stale obserwujemy wzrost liczebności zwierzyny (szczególnie dzików), czego skutkiem jest analogicznie wzrastający poziom szkód. Projektowane rozwiązania w zakresie: tworzenia obwodów łowieckich, roszczenia odszkodowawczego właściciela i użytkownika wieczystego nieruchomości wchodzącej w skład obwodu łowieckiego, prawa wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie zakazu wykonywania polowania, obowiązków informacyjnych oraz prawa skargi na sposób wykonywania polowania, wzmacniają uprawnienia osób władających nieruchomościami wchodzącymi w skład obwodu łowieckiego oraz zmniejszają niedogodności związane z koniecznością znoszenia przez nie realizowania gospodarki łowieckiej przez dzierżawców albo zarządców obwodów łowieckich, przy jednoczesnym zachowaniu obecnego modelu łowiectwa i zasad tworzenia obwodów łowieckich zapewniających warunki do prowadzenia łowiectwa (art. 23 ust. 1 Prawa łowieckiego), jednak nadal są niesatysfakcjonujące dla samorządu rolniczego i dla samych rolników. 19.03.2015 19 marca 2015 r. Komisja Europejska przedstawiła wniosek o przedłużenie terminu składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich do poniedziałku 15
czerwca 2015, tj. o jeden miesiąc. Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Phil Hogan, wyjaśnił: Zaproponowałem umożliwienie państwom członkowskim przedłużenie terminu, tak aby rolnicy nie cierpią z powodu opóźnień ze strony administracji, która boryka się z problemami w pierwszym roku realizacji nowej wspólnej polityki rolnej. Jest rzeczą oczywistą, że państwa członkowskie, które zdecydują o przesunięciu ostatecznego terminu składania wniosków o płatność powinny zapewnić, że ich system zarządzania i kontroli pozwoli na zabezpieczenie należytego zarządzania finansami. Terminy składania wniosków o przyznanie pomocy są ustalane przez państwa członkowskie (zgodnie z obowiązującymi przepisami nie później niż do 15 maja). Taka możliwość będzie mieć zastosowanie tylko w roku 2015 oraz będzie dobrowolna.