Fahrenheit PR Opinie, tendencje i prognozy firm z branŝy PR Warszawa, lipiec 2009 r.
Spis treści Wstęp...3 Cele badania...4 Metodologia badania...4 Wyniki badania...6 Struktura próby...6 Ocena sytuacji w branŝy PR...8 Ocena kondycji firmy...10 Prognoza zmian rynku...15 Bariery...20 Drivery...21 PR INDEX...23 Spis tabel i rysunków...25 2
Wstęp W dniach 22 26 czerwca 2009 roku zostało przeprowadzone badanie wśród agencji zajmujących się public relations. W badaniu uczestniczyły agencje PR z terenu Polski, które są członkami Związku Firm Public Relations. ZFPR powstał w styczniu 2001 r. i jest reprezentacją branŝy profesjonalnych usług PR w Polsce i obecnie zrzesza 31 agencji. W badaniu wzięło udział 25 firm PR: 1. ALERT MEDIA COMMUNICATIONS 2. COMPRESS S.A. 3. EURO RSCG SENSORS 4. FEEDBACK HILL&KNOWLTON 5. FLEISHMAN-HILLARD 6. GGK PUBLIC RELATIONS 7. GLAUBICZ GARWOLIŃSKA CONSULTANTS 8. ITBC COMMUNICATION 9. LIGHTHOUSE CONSULTANTS 10. MARTIS CONSULTING 11. MULTI COMMUNICATION 12. NBS PUBLIC RELATIONS 13. NEURON AGENCJA PUBLIC RELATIONS 14. ON BOARD PR 15. PARTNER OF PROMOTION 16. PRIMUM PUBLIC RELATIONS 17. PUBLINK 18. RACZKIEWICZ CHENCZKE CONSULTANTS 19. ROWLAND COMMUNICATIONS 20. RPR GROUP 21. SIGMA INTERNATIONAL 22. TELMA GROUP COMMUNICATIONS 23. TWENTY FOUR SEVEN PR 24. UNITED PR 25. WEBER SHANDWICK 3
Uczestnicy badania odpowiadali na pytania dotyczące obecnej sytuacji na rynku branŝy PR, kondycji ich firmy oraz prognoz dotyczących najbliŝszego kwartału zarówno w odniesieniu do agencji z branŝy, jak i firm korzystających z usług PR. Badanie zostało zrealizowane w formie wywiadu telefonicznego. Cele badania Badanie miało na celu dokonanie diagnozy sytuacji na rynku branŝy PR. Bardziej szczegółowo scharakteryzowane cele badania obejmowały ocenę sytuacji w takich elementach, jak: Ogólna ocena aktualnej sytuacji branŝy PR; Sytuacja firm korzystających z usług agencji PR; Ocena kondycji firmy: poziom obrotów, zapytań, konkursów, przetargów oraz płac; Zmiany inwestycyjne w firmie; Prognoza zmian na rynku PR na najbliŝszy kwartał; Ograniczenia w rozwoju branŝy PR; Najbardziej sprzyjające czynniki w rozwoju branŝy PR. Zarówno cel główny, jak i poszczególne cele szczegółowe zostały osiągnięte przy wykorzystaniu kwestionariusza ankiety. Metodologia badania Badanie wśród firm z branŝy PR zostało przeprowadzone metodą ankiety, w oparciu o ustrukturyzowany kwestionariusz. Badania ankietowe to złoŝony i wieloetapowy proces wymagający realizacji określonych reguł metodologicznych. Odpowiadają na pytania: Co? Ile? Jak często? Jak silnie? Kto? Prowadzą do pomiaru oraz identyfikacji faktów. Badania ankietowe są metodą gromadzenia informacji opartą na bezpośrednim komunikowaniu się z respondentem, przeprowadzaną przy pomocy kwestionariusza 4
ustrukturyzowanego o jawnym celu. Strukturyzacja kwestionariusza jest rozwiązaniem najczęściej stosowanym w badaniach społecznych. Ma on być gwarancją na to, Ŝe wszyscy respondenci odpowiadają na takie same pytania (otrzymują jednakowe bodźce). Narzędzia, jakie wykorzystywane są w badaniach ankietowych, to kwestionariusze: z przewaŝającymi pytaniami zamkniętymi, z zastosowaniem skal, stawiające respondentów w sytuacji konieczności dokonania wyboru oraz pytaniami otwartymi umoŝliwiającymi otrzymanie bardziej precyzyjnych odpowiedzi na wybrane pytania. Badanie zostało zrealizowane w oparciu o wywiad telefoniczny, z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania CATI Support 2. Wywiady były przeprowadzane przez doświadczonych ankieterów w profesjonalnym studio CATI, a ich praca była na bieŝąco monitorowana. W analizie odpowiedzi respondentów uwzględnione zostały jedynie te odpowiedzi z kafeterii, które uzyskały jakąkolwiek wartość. Te, dla których wartość była 0%, nie zostały pokazane na wykresach. 5
Wyniki badania Struktura próby Badaniem objęto 25 firm agencji PR zrzeszonych w Związku Firm Public Relations. 24 z nich miało swoją siedzibę w Warszawie, a 1 w Łodzi. W badaniu wzięły udział głównie firmy Public Relations z wyłącznie polskim kapitałem. Firmy, które posiadają udział kapitału zagranicznego, stanowiły 28% ogółu: Wykres 1. Kapitał firm PR. Obroty firm PR mieszczą się głównie miedzy 5 a 10 mln na 25 badanych jednostek, 11 wskazało właśnie ten przedział jako najbardziej odpowiadający ich obrotom. Obrót mniejszy niŝ 5 milionów jest udziałem 7 firm, a większy niŝ 10 4. Przedstawiciele kolejnych 3 odmówili udzielenia informacji na temat wielkości obrotów ich firmy: Tabela 1. Wielkość obrotów w firmach PR. Wielkość obrotów firmy Liczba wskazań do 2 mln 4 od 2 do 5 mln 3 od 5 do 10 mln 11 powyŝej 10 mln 4 odmowa odpowiedzi 3 Ankietowane firmy PR zatrudniają przewaŝnie od 10 do 20 pracowników (10 firm). Mniej niŝ 10 osób jest zatrudnionych w zaledwie 3 firmach, a więcej niŝ 20 w 12 agencjach. W tym tylko 2 zatrudniają więcej niŝ 50 osób: 6
Tabela 2. Liczba pracowników w firmach PR. Liczba pracowników Liczba wskazań do 10 3 od 10 do 20 10 od 20 do 30 4 od 30 do 40 2 od 40 do 50 4 powyŝej 50 2 Agencje zajmujące się PR obsługują przewaŝnie nie więcej niŝ 20 klientów taką odpowiedź wskazało 18 z nich. Większą liczbę klientów posiada tylko 7 firm. Tabela 3. Liczba klientów firm PR. Liczba klientów Liczba wskazań do 10 4 od 10 do 20 14 od 20 do 30 4 powyŝej 30 3 Agencje PR dysponują róŝnym kapitałem: jego wartość kształtuje się od 50 tysięcy zł aŝ do 1 miliona zł: Kapitał firmy Tabela 4. Kapitał firm PR. Liczba wskazań do 50 tys. 7 51-99 tys. 4 100-199 tys. 2 200-499 tys. 3 500 tys. i powyŝej 3 odmowa odpowiedzi 1 jednoosobowa działalność gospodarcza 1 trudno powiedzieć 4 Firmy PR działają przewaŝnie w jako spółki z ograniczoną odpowiedzialnością aŝ 84% z badanych agencji to właśnie spółki z o.o. Inne formy działalności są znacznie rzadsze: 7
Ocena sytuacji w branży PR Wykres 2. Forma działalności firm PR. Aktualna sytuacja w branŝy PR jest przez firmy z tego zakresu oceniana dobrze: łącznie 46% przyznało, Ŝe jest ona dobra (38%) lub nawet bardzo dobra (8%). W 39% badanych firm sytuację w branŝy PR określono jako ani dobrą ani złą. Jedynie 15% agencji uwaŝa, Ŝe sytuacja jest raczej zła, a w Ŝadnej nie pojawiła się opinia zdecydowanie źle : Wykres 3. Ocena aktualnej sytuacji branŝy PR. Ponad połowa firm PR dostrzega kryzys i oznaki załamania rynku w 58% z nich wyraŝono takie przekonanie. 15% jest przeświadczonych, Ŝe sytuacja się poprawia i rynek się rozwija, a w co czwartej firmie wyraŝano opinię o stabilności sytuacji na rynku: 8
Wykres 4. Ocena bieŝącej sytuacji w branŝy PR. Dokładnie w połowie badanych firm PR dominuje przekonanie, Ŝe kondycja firm, dla których świadczą usługi, w porównaniu z sytuacją sprzed 3 miesięcy, jest mniej więcej taka sama i nie dostrzega się większych zmian. AŜ 38% wyraŝa opinię, iŝ sytuacja ich klientów jest nieco gorsza obecnie niŝ była 3 miesiące temu, a jedynie 8% uwaŝa, Ŝe jest ona nawet lepsza: Wykres 5. Ocena kondycji firm, dla których firmy PR świadczą usługi. W przypadku oceny wydatków na działania PR wśród firm, którym świadczone są takie usługi, przedstawiciele firm PR wykazywali nieco mniejszy entuzjazm niŝ odnośnie ogólnej sytuacji ich klientów. 44% uwaŝa, Ŝe ich klienci inwestowali w działania PR w takim samym stopniu jak 3 miesiące wcześniej. 40% jest zdania, Ŝe te inwestycje się zmniejszyły, a 12% - Ŝe się zwiększyły: 9
Wykres 6. Ocena wydatków na działania PR firm korzystających z takich usług. Ocena kondycji firmy W firmach PR aktualna sytuacja jest dobrze oceniania aŝ w 80% z nich. Tylko 4% przyznało, Ŝe sytuacja ich firmy jest raczej zła: Wykres 7. Ocena aktualnej sytuacji swojej firmy. Analizując sytuację z 3 ostatnich miesięcy, poziom obrotów pozostał w większości firm PR bez zmian (64%), a w co czwartej zwiększył się (24%): 10
Wykres 8. Ocena poziomu obrotów firmy w ostatnich 3 miesiącach. Zdecydowanie inaczej sytuacja wygląda jeśli porówna się poziom obrotów z okresu ostatniego roku. AŜ w 44% firm obroty zwiększyły się, ale w 32% - zmniejszyły się. W co piątej firmie (20%) obroty pozostały bez zmian w porównaniu z ostatnim rokiem: Wykres 9. Ocena poziomu obrotów firmy z okresu ostatniego roku. W ponad połowie firm (56%) liczba zapytań, w których uczestniczyły w ciągu ostatnich 3 miesięcy nie uległa zmianie. Jedynie w 16% zwiększyła się, a 28% odnotowało w tym zakresie spadek: 11
Wykres 10. Liczba zapytań, w których uczestniczyły firmy PR w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Liczba konkursów, w których uczestniczyły firmy PR w okresie ostatnich 3 miesięcy, była nieco inna: co piąta firma deklaruje, iŝ liczba konkursów zwiększyła się (20%), a mniej niŝ połowa (48%) twierdzi, Ŝe nie uległa ona zmianie. Wykres 11. Liczba konkursów, w których uczestniczyły firmy PR w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Liczba przetargów zwiększyła się według co piątej badanej firmy (20%). Według 32% uległa ona zmniejszeniu, a dla 44% pozostała bez zmian: 12
Wykres 12. Liczba przetargów, w których uczestniczyły firmy PR w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Płace w zdecydowanej większości firm PR pozostały na tym samym poziomie w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Brak zmian w tym zakresie odnotowały 3 na kaŝde 4 badane firmy (76%). Wykres 13. Poziom płac w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Inwestycje w 80% badanych firm pozostały na tym samym poziomie w ciągu ostatnich 3 miesięcy. 13
Wykres 14. Poziom inwestycji w ciągu ostatnich 3 miesięcy. Firmom z branŝy PR postawiono równieŝ pytanie o to, w jakiej dziedzinie poziom inwestycji zmienił się najbardziej. W 40% firm nie uzyskano odpowiedzi na to pytanie, a 32% wskazało odpowiedź inne. Wśród respondentów, którzy wskazali ostatnią odpowiedź, dominowało przekonanie, iŝ nic się nie zmieniło. Jeśli juŝ w jakiejś dziedzinie poziom inwestycji się zmienił, to miało to zwykle miejsce w obrębie sprzętu i oprogramowania (12%) lub szkoleń dla pracowników (8%). Ewentualne zmiany poziomu inwestycji dotyczyły równieŝ działań promocyjnych, know how firmy oraz przejęcia kapitału (po 4%): Wykres 15. Dziedzina, w której poziom inwestycji zmienił się najbardziej. 14
Prognoza zmian rynku Niemal w połowie badanych firm PR panuje przekonanie, Ŝe w najbliŝszej przyszłości (czyli do 3 miesięcy) sytuacja na rynku public relations nie ulegnie zmianom. Jedynie 16% przewiduje pogorszenie sytuacji, a aŝ 28% - poprawę: Wykres 16. Prognoza sytuacji na rynku public relations w najbliŝszej przyszłości (do 3 miesięcy). Firmy PR wykazują się znacznie większym entuzjazmem odnośnie prognozy sytuacji na rynku public relations w okresie 1 roku. AŜ 68% z nich przewiduje poprawę sytuacji w ciągu roku. Wykres 17. Prognoza sytuacji na rynku public relations w ciągu najbliŝszego roku. 15
Respondenci z badanych firm PR mieli róŝne zdanie odnośnie przewidywanych wyników finansowych ich klientów: 40% przypuszcza, Ŝe będą one mniej więcej takie same jako obecnie a 32% przewiduje ich nieznaczne pogorszenie: Wykres 18. Prognoza wyników ekonomicznych firm, dla których agencje PR świadczą usługi, w ciągu następnych 3 miesięcy. Większość agencji PR jest przekonanych, iŝ firmy, dla których świadczą usługi, w najbliŝszej przyszłości pozostawią zatrudnienie na takim samym poziomie jak obecnie taką opinię wyraziło 60% z nich: Wykres 19. Prognoza zatrudnienia w firmach korzystających z usług agencji PR w ciągu następnych 3 miesięcy. Podobna sytuacja dotyczy prognoz odnośnie wydatków na PR w firmach korzystających z usług agencji PR. 64% firm PR wyraziło przekonanie, Ŝe ich klienci będą w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy dokonywać inwestycji na takim samym poziomie: 16
Wykres 20. Prognoza wydatków na PR przez firmy, dla których agencje PR świadczą usługi w ciągu następnych 3 miesięcy. W większości firm wyraŝano przekonanie o stabilności popytu na usługi PR w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy (56%). 28% badanych agencji przewiduje, Ŝe popyt będzie rósł w takim samym tempie, a 16% - wyraziło opinię o szybszym niŝ obecnie tempie wzrostu popytu na usługi ich firm w zakresie PR: Wykres 21. Prognoza popytu na usługi firm PR w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy. W większości badanych firm panowała opinia o stabilności liczby zapytań, konkursów i przetargów, w których firma będzie uczestniczyć w okresie najbliŝszych 3 miesięcy 64%: 17
Wykres 22. Prognoza poziomu zapytań, konkursów i przetargów, w których firma będzie uczestniczyć w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy. Podobne przekonanie panowało odnośnie liczby konkursów, w jakich będzie uczestniczyć firma w najbliŝszych 3 miesiącach: 68% jest zdania, Ŝe pozostanie ona na tym samym poziomie: Wykres 23. Prognoza liczby konkursów, w których będzie uczestniczyć firma w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy. Dokładnie takie same odsetki firm PR przewidywały stabilizację oraz zwiększenie się liczby przetargów, w których w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy będą uczestniczyć odpowiednio 68% i 20%: 18
Wykres 24. Prognoza liczby przetargów, w których będzie uczestniczyć firma w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy. Zdecydowana większość firm nie przewiduje ani zwiększenia ani zmniejszenia poziomu wydatków na inwestycje brak zmian zapowiada 64% firm PR: Wykres 25. Prognoza wydatków na inwestycje w ciągu najbliŝszego kwartału. W większości agencji PR nie potrafiono stwierdzić, w jakiej dziedzinie dokonane zostaną największe inwestycje w najbliŝszym kwartale. Jeśli juŝ wskazywano jakąś dziedzinę, to najczęściej był to sprzęt i oprogramowanie (16%) oraz szkolenia dla pracowników (12%). Rzadziej były to działania promocyjne, know how firmy czy przejęcie kapitału (po 8%). Wśród firm, które wybierały odpowiedź inne, najczęściej wskazywano, Ŝe poziom inwestycji się nie zmieni (5 wskazań), trudno powiedzieć (1 wskazanie) lub inwestycje będą dotyczyły podniesienia standardu biura (1 wskazanie): 19
Wykres 26. Zmiana poziomu inwestycji w poszczególnych dziedzinach w okresie najbliŝszego kwartału. Większość agencji PR nie przewiduje ogólnego wzrostu płac w ich firmach: 48% z nich przyznaje, Ŝe wynagrodzenia pozostaną na tym samym poziomie, a 40% - Ŝe ewentualnie podwyŝki pensji będą dotyczyły wyłącznie wybranych pracowników: Wykres 27. Prognoza poziomu płac w firmie. Bariery W większości firm PR panuje przekonanie, iŝ największą barierą w rozwoju branŝy PR jest czynnik od tych firm niezaleŝny, czyli zmniejszanie budŝetów na działania PR aŝ 64% 20
agencji wyraziło taką opinię. W znacznie juŝ mniejszej liczbie firm (36%) uwaŝa się, Ŝe głównym ograniczeniem w rozwoju branŝy PR jest deficyt wykwalifikowanych specjalistów, rozproszenie firm PR czy brak zrozumienia specyfiki i niedostateczna edukacja na temat PR. Co interesujące, 28% agencji wskazało na przyczynę, jaką jest brak profesjonalizmu wśród firm z branŝy PR. Dla 16% ograniczenia w rozwoju branŝy są efektem zmniejszonego zapotrzebowania na usługi PR, a dla 4% - istnienie konkurencyjnych związków firm PR. Zaś wśród innych przyczyn wymieniane były: lekcewaŝenie przez klientów wagi komunikacji społecznej i brak szacunku między firmami PR, niepewność gospodarcza w perspektywie roku czy istnienie małych agencji: Wykres 28. Bariery w rozwoju branŝy PR. Drivery Z kolei za najbardziej sprzyjające rozwojowi branŝy PR uznano profesjonalizację tej branŝy i rozwój know how aŝ 84% badanych firm wyraziło takie przekonanie. Bardzo często jako czynnik sprzyjający rozwojowi branŝy wymieniane było takŝe rosnące zapotrzebowanie na usługi PR (76%). Dla nieco ponad połowy badanych firm (52%) istotne jest zwiększanie budŝetów na działania z zakresu PR. Mniej znacząca jest według badanych firm konsolidacja rynku (40%) czy elementy konkurencji: czy to ze strony firm zagranicznych (36%) czy teŝ na 21
rynku krajowym (32%). Inne elementy wskazywane jako te, które najbardziej sprzyjają rozwojowi branŝy PR, to: kryzys (2 wskazania), edukacja na temat działań PR czy połączenie działań związków (po 1 wskazaniu): Wykres 29. Czynniki sprzyjające rozwojowi branŝy PR. 22
PR INDEX PR Index został stworzony w oparciu o wskaźniki zawarte w kwestionariuszu. Poszczególne elementy były oceniane na skali od -10 do 10. Uwzględnione zostały w nim takie składowe jak: OGÓLNA OCENA SYTUACJI NA RYNKU PR AKTUALNA KONDYCJA FIRM PR OBROTY FIRM PR INWESTYCJE W BRANśY PR POZIOM PŁAC W BRANśY PR ŚREDNIA: AKTUALNA SYTUACJA NA RYNKU PR OGÓLNA SYTUACJA - PROGNOZA KWARTALNA WYDATKI NA PR - PROGNOZA KWARTALNA POPYT NA USŁUGI PR - PROGNOZA KWARTALNA INWESTYCJE PLANOWANE NA NAJBLIśSZY KWARTAŁ POZIOM PŁAC W NAJBLIśSZYM KWARTALE ŚREDNIA: PROGNOZOWANA SYTUACJA NA RYNKU PR FAHRENHEIT PR Elementy tworzące Index Fahrenheit PR grupują się na dwie kategorie połowa z nich to wielowymiarowa ocena aktualnej sytuacji w branŝy, pozostałe przedstawiają stan rzeczy spodziewany przez przedstawicieli firm zrzeszonych w ZFPR w ciągu najbliŝszego kwartału. Uśrednione wskaźniki Aktualna sytuacja na rynku PR oraz Prognozowana sytuacja na rynku PR pozwalają na zarysowanie kompletnego obrazu istniejącego stanu rzeczy, a jednocześnie wskazują nastroje w branŝy. KaŜda odpowiedź w powyŝszych pytaniach otrzymała swoją rangę na skali od 10 do 10. Następnie odpowiedzi zostały zsumowane oraz uśrednione. W wyniku tych operacji okazało się, iŝ w branŝy PR nastroje są dość dobre. Jak widać na poniŝszym wykresie, ogólny index wyniósł 1,9. Na 10 uwzględnionych wskaźników, w 9 index znalazł się powyŝej 0. Jedyny ujemny wskaźnik to aktualny poziom inwestycji w branŝy PR wynosił on -0,39. Mimo iŝ nie rośnie 23
on w tej chwili dynamicznie, nastroje równieŝ w tym zakresie są dobre w ciągu najbliŝszych trzech miesięcy poziom inwestycji w opinii respondentów zwiększy się. We wszystkich pozostałych czynnikach dominowały pozytywne oceny dające w efekcie index dodatni. NajwyŜszy, bo wynoszący 5,6; był on w przypadku prognozowanego poziomu wynagrodzeń w najbliŝszym kwartale. RównieŜ wysoki (4,6) był index dla wskaźnika, jakim jest aktualna kondycja firm PR. Pozytywnie patrzono równieŝ na spodziewany popyt na usługi agencji PR w najbliŝszym kwartale index osiągnął wartość 3,7. Dla pozostałych czynników wskaźniki osiągnęły nieco niŝsze wartości, co widać na poniŝszym wykresie. Wykres 30. PR Index. 24
Spis tabel i rysunków Tabela 1. Wielkość obrotów w firmach PR... 6 Tabela 2. Liczba pracowników w firmach PR... 7 Tabela 3. Liczba klientów firm PR... 7 Tabela 4. Kapitał firm PR... 7 Wykres 1. Kapitał firm PR... 6 Wykres 2. Forma działalności firm PR.... 8 Wykres 3. Ocena aktualnej sytuacji branŝy PR... 8 Wykres 4. Ocena bieŝącej sytuacji w branŝy PR.... 9 Wykres 5. Ocena kondycji firm, dla których firmy PR świadczą usługi.... 9 Wykres 6. Ocena wydatków na działania PR firm korzystających z takich usług....10 Wykres 7. Ocena aktualnej sytuacji swojej firmy...10 Wykres 8. Ocena poziomu obrotów firmy w ostatnich 3 miesiącach....11 Wykres 9. Ocena poziomu obrotów firmy z okresu ostatniego roku...11 Wykres 10. Liczba zapytań, w których uczestniczyły firmy PR w ciągu ostatnich 3 miesięcy....12 Wykres 11. Liczba konkursów, w których uczestniczyły firmy PR w ciągu ostatnich 3 miesięcy....12 Wykres 12. Liczba przetargów, w których uczestniczyły firmy PR w ciągu ostatnich 3 miesięcy....13 Wykres 13. Poziom płac w ciągu ostatnich 3 miesięcy....13 Wykres 14. Poziom inwestycji w ciągu ostatnich 3 miesięcy...14 Wykres 15. Dziedzina, w której poziom inwestycji zmienił się najbardziej...14 Wykres 16. Prognoza sytuacji na rynku public relations w najbliŝszej przyszłości (do 3 miesięcy)...15 Wykres 17. Prognoza sytuacji na rynku public relations w ciągu najbliŝszego roku....15 Wykres 18. Prognoza wyników ekonomicznych firm, dla których agencje PR świadczą usługi, w ciągu następnych 3 miesięcy....16 Wykres 19. Prognoza zatrudnienia w firmach korzystających z usług agencji PR w ciągu następnych 3 miesięcy....16 Wykres 20. Prognoza wydatków na PR przez firmy, dla których agencje PR świadczą usługi w ciągu następnych 3 miesięcy....17 Wykres 21. Prognoza popytu na usługi firm PR w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy....17 25
Wykres 22. Prognoza poziomu zapytań, konkursów i przetargów, w których firma będzie uczestniczyć w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy....18 Wykres 23. Prognoza liczby konkursów, w których będzie uczestniczyć firma w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy....18 Wykres 24. Prognoza liczby przetargów, w których będzie uczestniczyć firma w ciągu najbliŝszych 3 miesięcy....19 Wykres 25. Prognoza wydatków na inwestycje w ciągu najbliŝszego kwartału....19 Wykres 26. Zmiana poziomu inwestycji w poszczególnych dziedzinach w okresie najbliŝszego kwartału....20 Wykres 27. Prognoza poziomu płac w firmie....20 Wykres 28. Bariery w rozwoju branŝy PR....21 Wykres 29. Czynniki sprzyjające rozwojowi branŝy PR....22 Wykres 30. PR Index...24 26