Współpraca z partnerami handlowymi na przykładzie rynków wschodnich Zbigniew Bereza Ostrzeszów, 28 października 2014 r.
Wybrane informacje o Polsce i Wschodnich sąsiadach PL FR UA BY Ludność mln 38,5 143 45,3 9,5 PKB mld USD 514 2 113 175 69 PKB ppp mld USD 814 2 553 337 150 PKB p.c. ppp tys $ 21 18 7,4 16 Eksport mld $ 202 515 71 42 Eksport p.c. tys $ 5,2 3,6 1,6 4,4 Import mld$ 207 341 87 45 Import p.c. tys $ 5,4 2,4 1,9 4,7 Saldo hz mld $ -5 174-16 -3 2
Cele krajowej strategii rozwoju eksportu Zwiększenie udziału Polski w eksporcie światowym. Wzrost internacjonalizacji polskich przedsiębiorstw, w szczególności z sektora MSP. Dywersyfikacja struktury geograficznej eksportu drogą ekspansji na rynki pozaunijne, w tym zwłaszcza na rynki pozaeuropejskich krajów nowo uprzemysłowionych. Wzrost udziału w eksporcie wyrobów innowacyjnych oraz zaawansowanych technologicznie, należących do grup techniki wysokiej oraz średnio-wysokiej. Powstanie powszechnie rozpoznawalnych w świecie polskich marek. 3
Priorytetowe kierunki działań Zapewnienie warunków do prowadzenia opłacalnej produkcji eksportowej. Zwiększenie innowacyjności oraz zacieśnienie współpracy między sferą badawczo- rozwojową i przedsiębiorstwami jako dźwignie wzrostu międzynarodowej konkurencyjności polskiej oferty eksportowej. Poprawa warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Stworzenie efektywnego, przyjaznego eksporterom systemu finansowego i promocyjnego wspierania eksportu. 4
Wzrost eksportu i PKB w latach 2000-2011 (roczne tempo wzrostu w %) 5
Główny cel krajowej strategii rozwoju eksportu Realizacja strategii proeksportowego rozwoju gospodarki polskiej powinna doprowadzić do przywrócenia dwucyfrowego rocznego tempa wzrostu wolumenu polskiego eksportu, co umożliwiłoby osiągnięcie w 2020 r. wartości eksportu towarowego na poziomie ok. 500 mld USD (350 mld euro), ponad 2,5-krotnie wyższej w stosunku do 2011 r. 6
7
Handel zagraniczny Polski w latach 2004-2013 8
Dynamika handlu zagranicznego Polski 9
Handel zagraniczny Polski w 2013 r. w podziale na grupy krajów 10
Dynamika handlu zagranicznego Polski w 2013 r. dla poszczególnych grup krajów 11
Motywy biznesowe planowanej ekspansji zagranicznej Zdobycie nowych klientów 84 % Lepsza obsługa obecnych klientów 32 % Redukcja kosztów 26 % Zwiększenie wydajności 13 % Możliwość zatrudnienia wysoko wykwalifikowanych pracowników 10 % 12
Białoruś wybrane informacje 13
Białoruś wybrane informacje 14
Białoruś wybrane informacje 15
Eksport z Polski do Białorusi 16
W 2013r. eksport do Białorusi wzrósł o 16,5%, i wyniósł 1,8 mld EUR Główne grupy w eksporcie to: maszyny i urządzenia (25,1%), środki transportu (13,3%), tworzywa sztuczne i wyroby z tworzyw (10,1%), produkty przemysłu chemicznego (8,6%), metale nieszlachetne i wyroby z nich (8,4%). Najbardziej dynamiczny wzrost eksportu zanotowano w grupach: środków transportu (o 34%). produktów pochodzenia roślinnego (o 26%), produkty przemysłu chemicznego (o 24,9%) Spadek eksportu zanotowano w grupach: produkty pochodzenia zwierzęcego (o 25%). Wzrost eksportu odnotowano w 18 sekcjach, spadek w 3. 17
Najważniejsze towary eksportowane do Białorusi: mięso wieprzowe, jabłka, pojazdy dostawcze, wagony, samochody osobowe, papier i tektura, urządzenia drobiarskie, lekarstwa. 18
Import z Białorusi do Polski 19
Według danych po lipcu 2014 r. polsko-białoruskie obroty wyniosły 1 887 mln USD (wzrost o 8%), w tym: polski eksport na Białoruś 1 320 mln USD (wzrost o 3%), polski import wyniósł 568 mln USD (wzrost o 22%). 20
Perspektywiczne obszary współpracy gospodarczej: energetyka, w tym odnawialne źródła energii i energooszczędność, transport, budownictwo, ochrona środowiska, współpraca w sektorze bankowo-ubezpieczeniowym, współpraca służb celnych i granicznych, certyfikacja, mała i średnia przedsiębiorczość, turystyka. Główne regiony rozwoju turystyki po obu stronach granicy obejmują przede wszystkim Puszczę Białowieską i region Kanału Augustowskiego. 21
Ukraina wybrane informacje 22
Ukraina wybrane informacje 23
Ukraina wybrane informacje 24
Eksport z Polski do Ukrainy 25
W 2013r. eksport do Ukrainy wzrósł o 5,1% do kwoty 4,3 mld euro. Główne grupy w eksporcie to: maszyny i urządzenia mechaniczne i elektryczne (18,4%), produkty mineralne (11,1%), tworzywa sztuczne i wyroby z nich (9,5%), metale nieszlachetne i artykuły z nich (8,9%), środki transportu (8,8%). Najbardziej dynamiczny wzrost eksportu zanotowano w grupach: produkty mineralne (o 28,8%), maszyny i urządzenia (o 11,1%), materiały i artykuły włókiennicze (o 16,3%). 26
Najważniejsze towary eksportowane do Ukrainy oleje lekkie i preparaty z ropy naftowej, podpaski higieniczne, tampony i pieluchy, koks i półkoks, oleje z ropy naftowej i minerałów bitumicznych. 27
Import z Ukrainy do Polski 28
W okresie styczeń sierpień br. Ukraina zajmowała 14. miejsce na liście naszych partnerów handlowych w eksporcie oraz 21. w imporcie (przed rokiem odpowiednio 8. i 21. miejsce). polski eksport do Ukrainy 2 740 mln USD (spadek o 25,6%), polski import wyniósł 1 617 mln USD (wzrost o 16,8%). 29
Perspektywiczne kierunki działalności polskich firm na ukraińskim rynku: energetyka dostawy maszyn, urządzeń i technologii do modernizacji sektorów pozyskiwania surowców energetycznych, wytwarzania i przesyłania energii; dostawy maszyn, urządzeń i technologii energooszczędnych; branża rolno-spożywcza dostawy maszyn, technologii i know-how; budownictwo dostawy i/lub produkcja maszyn, urządzeń i materiałów wykończeniowych, inwestycje infrastrukturalne; sektor dóbr konsumpcyjnych dostawy i/lub produkcja sprzętu AGD, odzieży, kosmetyków, farmaceutyków; sektor usług usługi lecznicze, edukacyjne, turystyczne. 30
Rosja wybrane informacje 31
Rosja wybrane informacje 32
Rosja w polskim hz 33
Eksport z Polski do Rosji 34
W 2013r. eksport do Rosji wzrósł o 6,1% do kwoty 8,1mld euro. Główne grupy w eksporcie to: maszyny i urządzenia (26,5%), produkty przemysłu chemicznego (12,6%), środki transportu (11,3%), metale nieszlachetne i wyroby z nich (8,3%), tworzywa sztuczne i artykuły z nich (6,9%), produkty pochodzenia roślinnego (6,9%). Najbardziej dynamiczny wzrost eksportu zanotowano w grupach: zwierzęta żywe (o 57,9%), maszyn i urządzeń (o 13,9%). Produkty pochodzenia roślinnego (o 12,8%). 35
Najważniejsze towary eksportowane do Rosji: jabłka, nadwozia samochodowe, lekarstwa oraz środki higieny osobistej, ostrza maszynek do golenia, kit szklarski, ciągniki drogowe, sery, mięso wieprzowe, statki rybackie. Łącznie około 4 000 pozycji z taryfy celnej 36
Import z Rosji do Polski 37
W okresie styczeń sierpień br. Rosja zajmowała 6. miejsce na liście naszych partnerów handlowych w eksporcie oraz 2. w imporcie. polski eksport do Rosji 6 481 mln USD (spadek o 8,6%), polski import wyniósł 16 658 mln USD (wzrost o 0,5%). 38
Ranking marek krajów 39
Indeks Postrzegania Korupcji - 2012 40
Doing business 2014 - Ranking Banku Światowego wskaźnik łatwości prowadzenia interesów źródło: http://www.doingbusiness.org/rankings BY FR UA Pozycja wśród 189 krajów 45 63 92 112 Podjęcie działalności gospodarczej 116 15 88 47 Pozwolenia na budowę 88 30 178 41 Rejestracja tytułu własności 54 3 17 97 Uzyskanie kredytu 3 109 109 13 Ochrona praw inwestorów 52 98 115 128 Obciążenia podatkowe 113 133 56 164 Handel międzynarodowy 49 149 157 148 Egzekwowanie umów 55 13 10 45 Zakończenie działalności gospodarczej 37 74 55 162 RP 41
Sektory kojarzone z Polską 42
Sektory kojarzone z Polską 43
Jak często dociera informacja o Polsce 44
Źródła informacji o Polsce 45
Źródła informacji o Polsce 46
Ocena informacji o Polsce 47
Poważnym utrudnieniem dla firm eksportujących są podobnie jak w odniesieniu do ogółu polskich przedsiębiorstw niekorzystne warunki prowadzenia działalności gospodarczej. W rankingu Banku Światowego za 2012 rok Polska zajęła 62. miejsce na 183 sklasyfikowane kraje, o 3 pozycje niższe niż w poprzednim roku. W rankingu na 2013 awansowaliśmy na 55. Spośród uwzględnionych w rankingu 26 państw Unii Europejskiej (bez Malty) gorzej niż Polskę oceniono tylko Czechy, Rumunię, Włochy i Grecję. 48
Doing business 2013 - Ranking Banku Światowego wskaźnik łatwości prowadzenia interesów BY PL FR UA Pozycja wśród 183 krajów 58 55 112 137 Podjęcie działalności gospodarczej 9 124 101 50 Uzyskanie pozwolenia na budowę 30 161 178 183 Rejestracja tytułu własności 3 62 46 149 Uzyskiwanie kredytowania 104 4 104 23 Ochrona praw inwestorów 82 49 117 117 Obciążenia podatkowe 129 114 64 165 Handel międzynarodowy 151 50 162 145 Respektowanie mocy obowiązującej umów 13 56 11 42 Zakończenie działalności gospodarczej 56 37 53 157 źródło: http://www.doingbusiness.org/rankings 49
Przesłanki decyzji o inwestowaniu - w trudnych czasach wielkość potencjalnego rynku stabilność polityczna i klimat do inwestycji sytuacja makroekonomiczna oraz baza prawna dla inwestycji warunki transportowe i komunikacyjne dostęp do pracowników o właściwych kwalifikacjach oraz ich koszt i możliwość dalszego rozwoju (zaplecze naukowe) zachęty podatkowe (SSE) sprawny system bankowy atrakcyjność osadnicza skuteczny lobbing na rzecz regionu 50
www.trade.gov.pl
52
www.eksportuj.gov.pl
www.exporter.pl
Banki dla których KUKE wyznaczyło limit w ramach Programu Rządowego Kraj Argentyna (1) Azerbejdżan (2) Białoruś (8) Bośnia i Hercegowina (1) Chorwacja (1) Czechy (1) Gruzja (1) Indie (3) Indonezja (3) Irak (1) Irlandia (1) Kazachstan (6) Macedonia (1) Bank Banco de la Nacion Argentina International Bank of Azerbaijan, Pasha Bank Belagroprombank, Belarusbank, BPS Bank - Sberbank, Belinvestbank, Belgazprombank, Belvnesheconombank, VTB Bank, Priorbank Raiffeisen Bank Zagrebacka Banka UniCredit Bank Czech Republic Bank of Georgia State Bank of India, Bank of India, Bank of Baroda Bank Danamon Indonesia, Bank Mandiri, Bank Central Asia Trade Bank of Iraq Allied Irish Banks plc Kazkommertsbank, Halyk Savings Bank of Kazakhstan, Eurasian Bank, Eurasian Development Bank, ATF Bank, Tsesnabank JSC Komercijalna Banka Macedonia Na wniosek Eksportera mogą być ustanowione limity na kolejne banki Rządowy Program Wspierania Eksportu Kraj Maroko (3) Meksyk (1) Mołdowa (1) Nigeria (1) Rosja (16) Serbia (3) Turcja (2) Ukraina (7) USA (1) Uzbekistan (1) Wietnam (3) Włochy (1) Bank Attijariwafa Bank S.A., Banque Marocaine pour le Commerce et l Industrie, Credit du Maroc Banco Santander Mexico S.A. Moldova Agroindbank Zenith Bank Ak Bars Bank, Alfa Bank, Bank Saint Petersburg, Bank Uralsib, Energotransbank, Investment Trade Bank, Khanty-Mansiysk Bank, MTS BANK, Nomos Bank, Promsvyazbank, Raiffeisenbank Russia ZAO, Rosbank, Rosselkhozbank,Sberbank of Russia, Unicredit Bank, Vozrozhdeniye Bank Banca Intesa a.d. Beograd, AIK Banka a.d., Komercijalna Banka a.d. Turkiye Garanti Bankasi AS, Turkiye Is Bankasi A.S. Ukreximbank, Raiffeisen Bank Aval, PrivatBank, VTB Bank (Ukraine), Oschadny Bank Ukrainy, Ukrsotsbank, Prominvestbank Comerica Bank The state commercial People s Bank of the Republic of Uzbekistan (Halk Bank) Sacombank, Bank for Investment and Development of Vietnam, Vietnam Joint-Stock Commercial Bank for Industry and Trade UBI-Banco di Brescia 58
www.coface.pl
Przydatne adresy: www.poland.gov.pl www.parp.gov.pl www.mg.gov.pl www.msz.gov.pl www.kongresmsp.eu www.gazeta-msp.pl http://ec.europa.eu/enterprise/newsroom/cf/_getdocu ment.cfm?doc_id=7279 http://een.ec.europa.eu/index_pl.htm
Dziękuję za uwagę 63
Zbigniew Bereza CENTRUM INFORMACJI MONITORINGU SZKOLEŃ I WYDAWNICTW STOWARZYSZENIA WSPÓŁPRACY POLSKA- WSCHÓD 00-102 Warszawa ul. Marszałkowska 115 p. 317 (22) 826 15 31; fax.: (22) 826 96 01 k. 660 515 777; e-mail: swpwzb@wp.pl 64