Warsztat dydaktyczny nauczyciela etyki i filozofii
Plan wystąpienia (ok. 90 min) 1. Organizacja zajęć z etyki 2. Podstawy programowe: różnice 3. Programy nauczania 4. Podręczniki do etyki 4.1 Książki uzupełniające 5. Warsztat dydaktyczny (kilka pomysłów)
Organizacja zajęć z etyki Przepisy regulujące organizacje zajęć z Etyki w szkole: 1. USTAWA O SYSTEMIE OSWIATY: Art. 12. 1 Publiczne przedszkola, szkoły podstawowe i gimnazja organizują naukę religii na życzenie rodziców, publiczne szkoły ponadgimnazjalne na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów;po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii decydują uczniowie. 2. Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.(dz.u. Nr 36, poz. 155, z późn. zm.) W szkołach organizuje się w ramach planu zajęć szkolnych naukę religii i etyki: na życzenie rodziców (opiekunów prawnych) Życzenie, o którym mowa jest wyrażane w najprostszej formie oświadczenia, które nie musi być ponawiane w kolejnym roku szkolnym, może natomiast zostać zmienione. Tygodniowy wymiar godzin etyki ustala dyrektor szkoły.
Organizacja zajęć z etyki 3. Rozporządzenie w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia n-li (Dz. U. Nr 50, poz. 400) Według w/w rozporządzenia w zastanej sytuacji kwalifikacje posiadać będą osoby, które ukończyłystudia wyższe na kierunku, którego zakres określony w standardzie kształcenia dla danego kierunku w grupie treścipodstawowych i kierunkowych obejmuje zakres nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć. Co pozwala,nauczać etyki osobom, które nie ukończyły studiów filozoficznych,ale miały podczasstudiów min. 30 godzin zajęć z np. propedeutyki filozofii (czyli np.:studenci pedagogiki, studenciszkół handlowych ). Nowe rozporządzenie w sprawie kwalifikacji wymaganych od nauczycieli pozwala dyrektorowi(według wytycznych MEN) wskazać do prowadzenia zajęć w szkole: 1) W klasach I-III szkoły podstawowej zajęcia z etyki może prowadzić nauczycielwychowawca. 2) nauczyciela humanistę, który w ramach studiów odbył kurs filozofii lub etyki,uprawniający do realizacji tego przedmiotu. Można w ten sposób zatrudnić nauczyciela uczącego w szkole podstawowej i gimnazjum 3) W szkole ponadgimnazjalnej treści podstawy programowej są już wskazaniem do zatrudnienia nauczyciela etyka.
Podstawy programowe: różnice Stara podstawa programowa Od 2002-2009 Nowa podstawa programowa Od 2009 1) Posiada tzw. cele edukacyjne 2) Posiada zadania szkoły 3) Treści nauczania 4) Osiągnięcia 1) Posiada cele nauczania oprócz etapu I. 2)Treści nauczania (zmodyfikowano) 3) Nowość to zalecane warunki i sposoby realizacji. (od II etapu wprowadza się zadania szkoły)
Podstawy programowe: różnice Etap edukacyjny Stara Podstawa Nowa Podstawa I etap (klasy I-III) II etap (klasy IV-VI) III etap (gimnazjum) IV etap (liceum) ----------------- 1.Kształtowanie refleksyjnej postawy wobec człowieka,jego natury,powinności moralnych. 2.Przygotowanie do rozpoznawania podstawowych wartości i dokonywanie ich właściwej hierarchizacji Ścieżka przedmiotowa edukacja filozoficzna Rozwijanie wrażliwości moralnej. Przybliżanie dzieciom ważnych wartości etycznych na podstawie baśni,bajek i opowiadań, a także obserwacji życia codziennego Zajęcia maja charakter Wychowawczy!.W ramach zajęć powinien być prowadzony pogłębiony dialog wychowawczy. Zaleca się rozwiązanie organizacyjne umożliwiające łączenie uczniów z całego II etapu j.w Umiejętność lepszego poznania siebie Przyjmowanie odpowiedzialności za słowa i czyny. Zalecenia: Tworzenie warunków do refleksji nad naruszaniem norm i wartości demokratycznych. Roz. organizacyjne łączenie uczniów z całego etapu edukacyjnego
Programy nauczania Do wyboru mamy trzy programy nauczania z etyki dopuszczone przez MEN, z których nauczyciel może skorzystać przy planowaniu zajęć: 1) Program opracowany przez J.Hołówkę i M.Środę. Numer dopuszczenia DKO/BR-4015-1/92 2) Program opracowany przez Andrzeja Potockiego. Numer dopuszczenia DKO/BR-4015-2/92 3) Program opracowany przez Pawła Kołodzińskiego.Numer dopuszczenia DKOS-5002-03/07
Podręczniki do etyki Lista podręczników do Etyki: 1) Jerzy Jarco, Zdzisław Kalita, Marian Semp "Etyka. Świat wartości moralnych" wyd. PWN Warszawa-Wrocław 1994r 2) Magdalena Środa "Idee etyczne starożytności i średniowiecza." wyd. WSiP Warszawa 1994r 3) Magdalena Środa "Idee etyczne czasów nowożytnych i współczesności."wyd. WSiP Warszawa 1998r 4) Jacek Hołówka "Problemy moralne w literaturze pięknej." wyd. WSiP Warszawa 1994r 5) Jacek Hołówka "Wybrane problemy moralne współczesności."wyd. WSiP Warszawa 1999r 6) Paweł Kołodziński,Jakub Kapiszewski "Etyka. Podręcznik dla Liceum i technikum"wyd. Operon Gdynia 2008
Książki uzupełniające Wybrana lista książek uzupełniających do wykorzystania przez nauczycieli etyki: 1) Stefan Sarnowski i Edmund Fryckowski "Problemy Etyki.Wybór Tekstów " wyd. BRANTA 1993r 2) Peter Singer "Przewodnik po etyce" wyd. Książka i Wiedza 1993r Warszawa 1994r 3) Magdalena Środa "O wartościach,normach i problemach moralnych." wyd. PWN Warszawa 1994r 4) Gorge D.Chryssides, John H.Keler "Wprowadzenie do etyki biznesu." wyd. PWN Warszawa 1999r 5) Jacek Hołówka "Etyka w działaniu" wyd. Prószyński i S-ka 2001 6) Simon Blackburn "Sens Dobra.Wprowadzenie do etyki" wyd. Rebis Poznan 2002r 7) Wojciech Gasparski "Wykłady z etyki biznesu" wyd.wspiz im.leona Kozmińskiego Warszawa 2002r 8) Bożena Klimczak, Anna Lewicka-Strzalecka "Etyka i ekonomia" wyd. Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego 2007r 9) Hartman Jan, Woleński Jan "Wiedza o etyce "wyd. Wydawnictwo: Park 2008r 10) Joanna Malinowska i Bogusława Bogucka "Problemy etyczności i etyki w szkole." wyd.ad REM Jelenia Góra 2009r 11) Smilansky Saul "10 Moralnych Paradoksów " wyd.wam 2009r 12) Alain Badiou "Etyka-Przewodnik krytyki politycznej." wyd.krytyki Politycznej 2009r
Warsztat dydaktyczny (kilka pomysłów) 1. Praca z tekstem źródłowym (karta pracy) 2. Ćwiczenie semestralne (opracowanie jednego z tematów) 3. Metoda projektu: 3.1 praca z artykułem lub filmem dokumentalnym 3.2 projekty edukacyjne np:akcja humanitarna, edukacja globalna 3.3 konkurs szkolny projekt interdyscyplinarny Pozyskiwanie materiałów edukacyjnych [wybrane przykłady]: 1)Filmy: www.sprawiedliwyhandel.pl(m.in Handel żywym towarem,pracujące dzieci,dzieci Afryki,Globalizacja) www.storyofstuff.com 2) Materiały do zajęć : www.pah.org.pl (m.in projekt Modnie i etycznie) www.teg.edu.pl ( edukacja globalna) www.miedzykulturowa.org.pl ( seria książek dla dzieci)
KONIEC Dziękuję za uwagę