INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE TECHNIK ENERGETYK kod 311307 Technik energetyk (kod 311307) to jeden z 2443 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. 2014, poz. 1145). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 lipca 2010 r. (DZ.U. 2010 Nr 82, poz. 537) zawód ten miał taką samą nazwę i ten sam kod. We wcześniejszej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2010 r. zawód ten nie występował. W związku z tym przygotowana analiza dotyczy lat 2011-2014 r. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik energetyk powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywania konserwacji, przeglądów i napraw instalacji i urządzeń energetycznych; 2) wykonywania pomiarów parametrów instalacji i urządzeń energetycznych; 3) nadzorowania i obsługiwania maszyn i urządzeń w elektrociepłowniach, elektrowniach i ciepłowniach. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY. W 2014 roku do urzędów pracy w województwie kujawsko pomorskim zgłosiło się 5 bezrobotnych z kwalifikacjami dla zawodu technik energetyk, w tym nie było osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W ciągu roku zgłoszono 6 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej, co oznacza, że na jednego kandydata przypadły więcej niż 1 wolne miejsca pracy lub aktywizacji zawodowej. Na koniec omawianego okresu w ewidencji urzędów pracy w województwie pozostawało 4 bezrobotnych z tym zawodem, z czego żadna osoba nie była w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Na koniec okresu do dyspozycji nie pozostały żadne wolne miejsca pracy lub aktywizacji zawodowej. W 2013 roku do urzędów pracy w województwie kujawsko pomorskim zgłosiło się 3 bezrobotnych z kwalifikacjami dla zawodu technik energetyk, w tym nie było osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W ciągu roku zgłoszono 7 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej, co oznacza, że na jednego kandydata przypadły więcej niż 2 wolne miejsca pracy lub aktywizacji zawodowej. Na koniec omawianego okresu w ewidencji urzędów pracy w województwie pozostawało 2 bezrobotnych z tym zawodem, z czego żadna osoba nie była w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Na koniec okresu do dyspozycji pozostawał0 5 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej. W 2012 roku do urzędów pracy w województwie kujawsko pomorskim zgłosiło się 8 bezrobotnych z kwalifikacjami dla zawodu technik energetyk, w tym nie było osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W ciągu roku zgłoszono 5 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej, co oznacza, że na jedną ofertę pracy przypadło około 2 kandydatów. Na koniec omawianego okresu w ewidencji urzędów pracy w województwie pozostawało 2 bezrobotnych z tym zawodem, z czego żadna osoba nie była w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Na koniec okresu do dyspozycji nie pozostały żadne wolne miejsca pracy lub aktywizacji zawodowej. 1
W 2011 r. do urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim zgłosiło się 6 bezrobotnych legitymujących się zawodem technik energetyk (sami mężczyźni). W grupie noworejestrujących była 1 osoba w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Dla osób z tym zawodem w 2011 r. nie zgłoszono ani jednego wolnego miejsca pracy lub aktywizacji zawodowej. W końcu grudnia 2011 r. w ewidencji powiatowych urzędów pracy zarejestrowanych pozostawało 6 bezrobotnych z tym zawodem (sami mężczyźni). Wśród zarejestrowanych była 1 osoba w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki oraz jedna osoba bez stażu pracy. Z bezrobotnych poprzednio pracujących 2 osoby pozostawały bez pracy powyżej 12 miesięcy. Tabela 1. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE TECHNIK ENERGETYK W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2011-2014 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani W OKRESIE OGÓŁEM Bezrobotni według stanu NA KONIEC OKRESU Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki W OKRESIE OGÓŁEM Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki NA KONIEC OKRESU Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej OGÓŁEM Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej NA KONIEC OKRESU Wskaźnik intensywności deficytu Ilość kandydatów /1 ofertę pracy 2014 5 4 0 0 6 0 1,2 0,8 2013 3 2 0 0 7 5 2,3 0,4 2012 8 2 0 0 5 0 0,6 1,6 2011 6 6 1 1 0 0 0 x Z uwagi na większą liczbę zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej niż zarejestrowanych bezrobotnych w 2013 i 2014 r. zawód ten został sklasyfikowany jako zawód deficytowy 1, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje większe zapotrzebowanie niż osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W 2012 oraz 2011 roku zawód technik energetyk został sklasyfikowany jako nadwyżkowy. 1 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 2
Tabela 3. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE TECHNIK ENERGETYK W LATACH 2011 2014 WEDŁUG POWIATÓW Wyszczególnieni e Bezrobotni zarejestrowani w okresie sprawozdawczym Bezrobotni według stanu w końcu okresu sprawozdawczego Wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej Okres 2011 2012 2013 2014 zmiana do 2011 (%) zmiana do 2012 r. (%) zmiana do 2013 r. (%) ogółem 6 8 33,33 3-62,5 5 66,7 w tym kobiety 0 0 x 0 x 1 x osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki, razem 1 0-100,00 0 x 0 x ogółem 6 2-66,67 2 0,0 4 100,0 w tym kobiety 0 0 x 0 x 1 x osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki, razem 1 0-100,00 0 x 0 x zgłoszone w okresie 0 5 x 7 40,0 6-14,3 aktualne w końcu okresu 0 0 x 5 x 0-100,0 Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 2 W ramach badań pracodawców w latach 2011-2014 roku nie pojawiło się żadne wskazanie odnośnie planu zatrudnienia inżyniera elektronika. Nie planowano również zwolnień osób z tym zawodem. W przypadku planów zatrudnienia inżyniera elektronika w perspektywie do 2017 i 2018 roku nie odnotowano żadnego wskazania. W badaniach sondażowych pracodawców w przeprowadzonych w kwietniu 2012 roku, na 16 zbadanych 8 z nich widzi możliwości zatrudnienia w danym zawodzie obecnie jednak brak wakatów, natomiast 1 pracodawca wyraził chęć zatrudnienia technika energetyka. Pracodawcy rozróżniają w tym zawodzie dwie specjalizacje; ciepłownicza lub elektro-energetyczną. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ Według danych Systemu Informacji Oświatowej (http:// http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo) (według danych z dnia 9.11.2015r.) w województwie kujawsko-pomorskim w zawodzie technik energetyk kształcą dwie szkoły. Technikum Elektryczno-Energetyczne w Zespole Szkół Nr 12 adres: Stawowa 41, 85-323 Bydgoszcz telefon / faks: 52 373 88 78 Technikum Energetyczne adres: Szklarska 7, 88-100 Inowrocław telefon: 523571597 Według stanu na 30 września 2014r. w zawodzie technika energetyka w województwie kujawsko-pomorskim uczyło się 39 osób, nie było absolwentów w tym zawodzie. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raporty z badań pracodawców znajdują się na stronie internetowej WUP, a za 2011-2014 r. dodatkowo na stronie www.podlupa.wup.torun.pl 3
Według stanu na 30 września 2013r. w zawodzie technika energetyka w województwie kujawsko-pomorskim uczyło się 31 osób, nie było absolwentów w tym zawodzie. Według stanu na 30 września 2012r. w zawodzie technika energetyka w województwie kujawsko-pomorskim uczyło się 11 osób, nie było absolwentów w tym zawodzie. Według stanu na 30 września 2010r. oraz 30 września 2011r. w województwie kujawsko - pomorskim nie odnotowano uczniów ani absolwentów zawodu technik energetyk. Tabela 5. ABSOLWENCI I UCZNIOWIE KSZTAŁCĄCY SIĘ W ZAWODZIE TECHNIK ENERGETYK W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM Wyszczególnienie / rok szkolny Liczba absolwentów, stan na rok szkolny: Liczba uczniów, stan na rok szkolny: 2013/2014 0 39 2012/2013 0 31 2011/2012 0 11 2010/2011 0 0 2009/2010 0 0 INSTYTUCJE SZKOLENIOWE KURSY Aktualna informacja o szkoleniach przydatnych dla zawodu technik elektronik, dostępna w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://ris.praca.gov.pl, przez wyszukiwarkę, w obszarze: Technika i handel artykułami technicznymi, w tym: mechanika, metalurgia, energetyka, elektryka, elektronika, telekomunikacja, miernictwo, naprawa i konserwacja pojazdów; kod-16. 3 ZMIANY W KSZTAŁCENIU Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. Nr 0 z 2012 poz. 7) określa, że od 1 września 2012 r. kształcenie w zawodzie technika energetyka można uzyskać w czteroletnim technikum oraz na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. POMOCNE ADRESY www.psz.praca.gov.pl - Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia, http://tujestpraca.eu/ - Serwis prowadzony przez Urzędy Pracy województwa kujawskopomorskiego, http://wup.torun.pl/ - Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy 3 Jak korzystamy: Po wejściu na stronę Rejestru Instytucji Szkolących i wyświetleniu listy instytucji szkolących w panelu Wyszukiwanie pod Pozostałe zaznaczamy interesujący nas obszar 4
Adres: ul. Paderewskiego 26 85-075 Bydgoszcz tel. 52 339 95 36 e-mail: oddzial.bydgoszcz@wup.torun.pl; http://www.energiaisrodowisko.pl - portal Fundacji na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii, zawiera informację o tematycznych serwisach nt. zarządzania energią, czy wykorzystania odnawialnych źródeł energii, http://www.cire.pl - portal Centrum Informacji o Rynku Energii adresowany do tych, którzy chcą na bieżąco śledzić wydarzenia oraz uzyskać informuje o nowych trendach w energetyce Stowarzyszenie Polskich Energetyków Oddział w Warszawie Adres: 02-457 Warszawa ul. Czereśniowa 19B Telefon: 662 106 198, tel./faks 22 228 2130 e-mail: speow@onet.pl http://www.spe.warszawa.pl Oddział Bydgoszcz: ul. Gminna 10 tel. 52 322 13 74; 604 509 550 Urząd Regulacji Energetyki Adres: Al. Jerozolimskie 181, 02-222 Warszawa tel: 22 487 55 70 ure@ure.gov.pl http://www.ure.gov.pl/portal/pl Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Adres: ul. Nowowiejska 21/25 00-665 Warszawa tel: +48 22 825-86-92; 234-52-42 e-mail (sekretariat): kape@kape.gov.pl http://www.kape.gov.pl Agencja Rynku Energii S. A. Adres: ul. Bobrowiecka 3, 00-728 Warszawa Tel.: 22 444 20 00 e-mail: biuro@are.waw.pl http://www.are.waw.pl CZASOPISMA FACHOWE Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki - miesięcznik, prezentuje nowości dotyczące oprogramowania i sprzętu informatycznego, testy, porady - http://www.ure.gov.pl/pl/publikacje/4260,dok.html Energetyka- naukowo - techniczny miesięcznik stowarzyszenia elektryków polskich http://www.elektroenergetyka.pl Energetyka cieplna i zawodowa - fachowe czasopismo (miesięcznik), rzetelnie prezentujące problematykę branży, informujące o wydarzeniach w branży, promujące nowe technologie oraz produkcję bezpieczną dla środowiska. http://www.kierunekenergetyka.pl/magazyn,profil-magazynu.html 5
Elektroinstalator - jest miesięcznikiem o charakterze informacyjno-praktycznym, skierowanym do specjalistów w branży elektrycznej i energetycznej.tj: projektantów instalacji elektrycznych, wykonawców, handlowców.- http://www.elektroinstalator.com.pl/ LITERATURA http://www.sklep.cosiw.pl/energetyka-c-22.html -Stowarzyszenie Elektryków Polskich Centralny Ośrodek Szkolenia i Wydawnictw publikacje specjalistyczne INNE Katalog Jednostek szkoleniowych województwa kujawsko-pomorskiego w systemie oświaty pozaszkolnej - Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu. Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy opracowanie własne DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE TECHNIK ENERGETYK W KRAJACH EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako technik energetyk w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód technik energetyk jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie zawód technik energetyk jest regulowany tylko w Słowenii. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm ZAPOTRZEBOWANIE NA OSOBY Z ZAWODEM TECHNIK ENERGETYK WG EUROPEJSKIEGO PORTALU MOBILNOŚCI ZAWODOWEJ http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 244 ofert pracy z 16 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla technika energetyka 6
znajduje się w Niemczech (89 ofert), Holandii (36 ofert), Francji (32 oferty) i Belgii (25 ofert) - dane wg stanu na dzień 3.11.2015 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie technik energetyk w krajach EOG powinny dysponować wykształceniem średnim technicznym (elektryka, energetyka, elektrotechnika, mechanika maszyn) oraz kilku-letnim doświadczeniem na podobnym stanowisku w firmach działających w branży energetyki. Wymagane są również aktualne uprawnienia SEP, umiejętność posługiwania się dokumentacją techniczną oraz narzędziami i przyrządami pomiarowymi. Należy posługiwać się językiem angielskim lub językiem kraju zatrudnienia na poziomie umożliwiających sprawną komunikację w mowie i w piśmie jak również posiadać dobrą kondycję fizyczną i zdolność do pracy w ciężkich warunkach atmosferycznych. Przykładowe stawki płacy w zawodzie technik energetyk w wybranych krajach: Niemcy 12-14 /godz.(brutto), Francja 2200-2800 /mies.(brutto), Wielka Brytania 25000-30000 /rok (brutto). Opracowała: Patrycja Nowak doradca zawodowy, Beata Baranowska pośrednik pracy Akceptowała: Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ w Bydgoszczy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy, Wydział Pośrednictwa Pracy Ostatnia aktualizacja: Bydgoszcz, listopad 2015 r. 7