W. Romanowicz PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MECHANIZACJI ROLNICTWA Według programu nauczania 321[05]/T-4,TU,SP/MENiS/2005.02.03 I. Wykaz aktów prawnych i dokumentów 1. Rozporządzenie MENiS w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych, 2. Szczegółowe warunki i sposoby oceniania wewnątrzszkolnego (WSO) 3. Podstawa programowa 5. Standardy egzaminacyjne 6. Program nauczania 7. Program wychowawczy szkoły. II. Cele PSO 1. Określenie zasad, którymi nauczyciel będzie się kierował przy wystawianiu ocen z przedmiotów zawodowych. 2. Dostarczenie uczniom, rodzicom i nauczycielom informacji o postępach lub rudnościach ucznia. 3. Wykorzystanie wyników osiągnięć ucznia do planowania pracy dydaktycznej. III. Założenia ogólne 1. Uczeń otrzymuje oceny za realizację wymagań edukacyjnych, które zostały określone i podane na początku roku szkolnego, w oparciu o kontrakt zawarty z nauczycielem poszczególnych zajęć edukacyjnych. Szczegółowy wykaz wiadomości i umiejętności z podziałem na poziom podstawowy i ponadpodstawowy jest zawarty w planach wynikowych. 2. Ocenia się osiągnięcia ucznia wiedzę, umiejętności i postawy, np. aktywność, kreatywność oraz terminowość jakość i szybkość realizacji zadań. 3. W każdym półroczu uczeń może zgłosić jedno lub dwa nieprzygotowanie do zajęć edukacyjnych odpowiednio do tygodniowej liczby lekcji z danego przedmiotu 4. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego jest obowiązkowe i może być przedmiotem oceniania. IV. Formy aktywności ucznia podlegające ocenie 1. Wiedza i umiejętności przedmiotowe (np. posługiwanie się terminologią przedmiotu, swoboda operowania terminologią typową dla danego zawodu, stosowanie odpowiednich metod). 2. Aktywność na lekcjach uczestniczenie w lekcji poprzez zgłaszanie się do rozwiązywania problemów lub zadań, udział w dyskusjach, przygotowanie określonych fragmentów lekcji., itp. 3. Praca w grupach. 4. Wyszukiwanie informacji. 5. Prace ucznia samodzielne referaty, prezentacje, projekty, pomoce do lekcji. 6. Udział w konkursach, turniejach i olimpiadach. 7. Wkład pracy i zaangażowanie w podejmowane działania. 8. Samokontrola. V. Metody sprawdzania osiągnięć uczniów 1. Formy ustne - odpowiedzi ustne - aktywność na lekcjach - prezentacje - referaty 1
2. Formy pisemne - sprawdziany - kartkówki - prace domowe - ćwiczenia - referaty 3. zadania praktyczne - wypełnianie formularzy dokumentów - umiejętność obsługi i wykorzystanie komputera podczas rozwiązywania problemów praktycznych - wyszukiwanie informacji w Internecie VI. Zasady sprawdzania i oceniania wiadomości i umiejętności Ucznia OGÓLNE KRYTERIA OCEN Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który : biegle posługuje się fachową terminologią umiejętnie stosuje wiedzę z innych przedmiotów samodzielnie rozwija własne uzdolnienia opanował w 100% wiedzę i umiejętności objęte programem nauczania opanował wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania samodzielnie i bezbłędnie redaguje i sporządza dokumenty wykazuje szczególną aktywność na zajęciach samodzielnie rozwiązuje zadania problemowe terminowo realizuje zadania Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który : całkowicie opanował materiał nauczania w stopniu bardzo dobrym (wiadomości i umiejętności) sprawnie operuje fachową terminologią samodzielnie redaguje dokumenty na podstawie otrzymanych dyspozycji jest aktywny na zajęciach potrafi samodzielnie formułować wnioski terminowo realizuje zadania Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który : opanował wiadomości i umiejętności objęte programem nauczania w stopniu dobrym stosuje podstawowe pojęcia zawodowe poprawnie stosuje wiadomości i samodzielnie rozwiązuje typowe zadania teoretyczne lub praktyczne sporządza typowe dokumenty, (bez pomocy nauczyciela) raczej aktywnie uczestniczy w zajęciach Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który : opanował podstawowe wiadomości i umiejętności przewidziane programem nauczania w stopniu dostatecznym zna niektóre pojęcia zawodowe rozwiązuje tylko typowe zadania teoretyczne i praktyczne (zazwyczaj przy pomocy nauczyciela) nie potrafi interpretować wyników (wyciągać wniosków) redaguje pisma tylko przy pomocy nauczyciela niezbyt aktywnie uczestniczy w zajęciach 2
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który : opanował wiadomości i umiejętności zawarte w minimum programowym nie potrafi samodzielnie wykonywać zadań teoretycznych i praktycznych (tylko przy znacznej pomocy nauczyciela) sporządza dokumenty tylko przy znacznej pomocy nauczyciela nie potrafi samodzielnie wyciągać wniosków nie jest aktywny na zajęciach Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który : nie opanował wiadomości i umiejętności przewidzianych minimum programowym, co uniemożliwia mu zdobywanie dalszej wiedzy nie przestrzega regulaminu pracowni nie umie wiązać wiadomości teoretycznych i praktycznych nie potrafi rozwiązywać zadań nawet o niewielkim stopniu trudności (nawet przy znacznej pomocy nauczyciela) nie potrafi sporządzać dokumentów, nawet przy znacznej pomocy nauczyciela nieterminowo realizuje zadania 1. Bieżące odpowiedzi ustne obejmują materiał z trzech ostatnich lekcji. 2. Krótkie wypowiedzi ustne (aktywność w czasie lekcji) nauczyciel może zaznaczać znakiem +, trzy plusy są równoważne z oceną bardzo dobrą. 3. W przypadku, gdy uczeń nie zgłosi przed lekcją nieprzygotowanie do zajęć edukacyjnych, nauczyciel może ten fakt zaznaczyć znakiem 4. Sprawdziany pisemne (mogą być w formie testu) po każdym dziale, powinny być zapowiedziane na 7 dni przed ich terminem. 5. Uczeń nieobecny na sprawdzianie z powodów usprawiedliwionych ma obowiązek wykazać się znajomością materiału nauczania podlegającego ocenie na pierwszej lekcji po powrocie do szkoły. W przypadku nieobecności dłuższej niż 1 tydzień do sprawdzianu należy przystąpić w ciągu 2 tygodni. 6. Kartkówki obejmują materiał z trzech ostatnich lekcji i mogą być niezapowiedziane. 7. Czas sprawdzania prac pisemnych przez nauczyciela do 2 tygodni 3
SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCEN Klasa I Stopień DOPUSZCZAJĄCY otrzymuje uczeń, który : pojęcia z zakresu materiałoznawstwa, podstaw rysunku technicznego, części maszyn, maszynoznawstwa. - charakteryzować i opisywać materiały metalowe i niemetalowe, - określać zastosowanie metali i niemetali, - pisać pismem technicznym, - wykonywać podstawowe rysunki techniczne, - charakteryzować podstawowe rodzaje połączeń rozłącznych i nierozłącznych stosowanych w rolnictwie, - wyjaśniać rolę osi, wałów, łożysk, sprzęgieł, przekładni, - wymienić podstawowe elementy układów hydraulicznych, pneumatycznych i elektrycznych, - stosować zasady bhp i ppoż. przy obsłudze urządzeń mechanicznych, hydraulicznych, pneumatycznych i elektrycznych, Stopień DOSTATECZNY otrzymuje uczeń, który : pojęcia z zakresu materiałoznawstwa, podstaw rysunku technicznego, części maszyn, maszynoznawstwa. - określać znaczenie mechanizacji w produkcji rolniczej, - identyfikować materiały metalowe i niemetalowe, - określać podstawowe zasady wykonywania rysunków technicznych, - wykonywać podstawowe rysunki ischematy części maszyn, - charakteryzować i klasyfikować zastosowanie podstawowych połączeń rozłącznych i nierozłącznych stosowanych w technice rolniczej, - obliczać przełożenie przekładni, momentów, prędkości obrotowych i obwodowych przekładni, - określać rodzaje podzespołów w układach hydraulicznych, pneumatycznych i elektrycznych, - wyjaśniać i stosować zasady bezpiecznej obsługi poznanych maszyn i urządzeń, 4
Stopień DOBRY otrzymuje uczeń, który: pojęcia z zakresu materiałoznawstwa, podstaw rysunku technicznego, części maszyn, maszynoznawstwa. - analizować zastosowanie metali, niemetali, drewna, tworzyw, gumy, skóry w technice rolniczej, - czytać proste rysunki techniczne, - opisywać i wyjaśniać sposoby zabezpieczania połączeń śrubowych przed samoodkręceniem, - charakteryzować pojęcie tarcia, jego rodzaje i określać rolę smarowania, - analizować pracę element układ instalacja urządzenie hydrauliczne, pneumatyczne, elektryczne, - analizować i stosować przepisy bhp i ppoż. w obsłudze maszyn i urządzeń. Stopień BARDZO DOBRY otrzymuje uczeń, który: pojęcia z zakresu materiałoznawstwa, podstaw rysunku technicznego, części maszyn, maszynoznawstwa. - analizować zastosowanie alternatywnych materiałów w technice rolniczej, - wykonywać i czytać rysunki wykonawcze i złożeniowe, - projektować przekładnie o zadanych parametrach, - analizować kryteria doboru łożysk, - czytać podstawowe schematy hydrauliczne, pneumatyczne i elektryczne, Stopień CELUJĄCY otrzymuje uczeń, który: pojęcia z zakresu materiałoznawstwa, podstaw rysunku technicznego, części maszyn, maszynoznawstwa. - analizować zastosowanie alternatywnych materiałów w technice rolniczej, - wykonywać i czytać rysunki wykonawcze i złożeniowe, - projektować przekładnie o zadanych parametrach, - analizować kryteria doboru łożysk, - czytać podstawowe schematy hydrauliczne, pneumatyczne i elektryczne, Był uczestnikiem olimpiady, konkursu, zawodów o kierunku przedmiotu, na szczeblu minimum powiatowym uzyskując miejsce laureata lub wyróżnionego. 5
Klasa II Stopień DOPUSZCZAJĄCY otrzymuje uczeń, który : pojęcia z zakresu mechanizacji : uprawy roli, nawożenia, siewu i sadzenia, prac pielęgnacyjnych i ochrony roślin, zbioru i konserwacji zielonek, zbioru i omłotu zbóż pojęcia z zakresu zasady działania i budowy : silników spalinowych i poszczególnych jego podzespołów, pojazdów silnikowych samojezdnych kołowych i gąsienicowych - charakteryzować i opisywać budowę i zasadę działania pługów, kultywatorów, głęboszy, bron, wałów, - określać zastosowanie i zasady agregatowania narzędzi uprawowych, - wyliczać rodzaje, budowę i zasadę działania maszyn do nawożenia mineralnego i organicznego, - charakteryzować i opisywać budowę i zasadę działania maszyn do siewu i sadzenia, - charakteryzować, opisywać budowę i zasadę działania maszyn do pielęgnacji i ochrony roślin, - charakteryzować i opisywać budowę i zasadę działania maszyn do zbioru i konserwacji zielonek, - charakteryzować i opisywać budowę i zasadę działania maszyn do zbioru i omłotu zbóż, - opisywać schemat blokowy przekazywania napędu w ciągniku rolniczym - opisywać silniki tłokowe o posuwisto-zwrotnym ruchu tłoka - wyjaśniać pracę i budowę układu korbowo tłokowego, - opisywać budowę i zasadę działania silników czterosuwowych i dwusuwowych - o zapłonie iskrowym i samoczynnym, - opisywać budowę i zasadę działania kadłuba silnika i głowicy, - opisywać budowę i funkcję tulei cylindrowych, - opisywać budowę i funkcję układów zasilania, chłodzenia, smarowania, - opisywać budowę i funkcję podwozia i nadwozia pojazdów kołowych i gąsienicowych, Stopień DOSTATECZNY otrzymuje uczeń, który : pojęcia z zakresu mechanizacji : uprawy roli, nawożenia, siewu i sadzenia, prac pielęgnacyjnych i ochrony roślin, zbioru i konserwacji zielonek, zbioru i omłotu zbóż pojęcia z zakresu zasady działania i budowy : silników spalinowych i poszczególnych jego podzespołów, pojazdów silnikowych samojezdnych kołowych i gąsienicowych - określać znaczenie mechanizacji w produkcji rolniczej, - dobierać narzędzia uprawowe w zależności od rodzaju gleby i technologii uprawy danej rośliny, - wyjaśnić zasadę bezpiecznej obsługi maszyn, - wyjaśnić zasady przygotowania do pracy oraz użytkowania, obsługi technicznej, - konserwacji i przechowywania maszyn do nawożenia, - rozróżniać sposoby regulacji wysiewu nawozów w poszczególnych maszynach, - wyjaśnić zasadę bezpiecznej obsługi, - klasyfikować maszyny do siewu ze względu na typ przyrządów wysiewających oraz identyfikować ich rodzaje. 6
- wyjaśniać budowę i zasadę działania przyrządów wysiewających oraz identyfikować ich rodzaje, - dobierać części robocze do szerokości międzyrzędzi i rodzaju zabiegu, - wymieniać typy aparatów do ochrony roślin oraz określać budowę, działanie i zasady ich obsługi, - wyjaśniać sposoby przygotowania opryskiwaczy do pracy i zasady obsługi, - wymieniać podstawowe maszyny do zbioru zielonek, - identyfikować poszczególne przyrządy tnące kosiarek, - dobierać rodzaje przyrządów tnących i opisywać zasady działania kosiarek - charakteryzować zasady przygotowania do pracy i regulację maszyn do zbioru i omłotu zbóż oraz określać zasady ich konserwacji i przechowywania, - określać kryteria podziału ciągników rolniczych biorąc pod uwagę : siłę uciągu, przeznaczenie, konstrukcję mechanizmów jezdnych, - określać pojemność cylindra i stopień sprężania, - charakteryzować silniki stacyjne i trakcyjne, - określać pojemność cylindra i stopień sprężania, - charakteryzować silniki stacyjne i trakcyjne, - charakteryzować rodzaje paliw silnikowych, - wyjaśnić różnice pomiędzy tarciem ślizgowym i tocznym, - określać charakterystyki techniczne typowych ciągników i samochodów stosowanych w rolnictwie, - wskazywać czynniki wpływające na sprawność, siłę uciągu oraz straty mocy ciągnika, - opisywać zasady i zakres przeglądów technicznych, obsługi sezonowej, konserwacji i przechowywania pojazdów rolniczych, Stopień DOBRY otrzymuje uczeń, który: pojęcia z zakresu mechanizacji : uprawy roli, nawożenia, siewu i sadzenia, prac pielęgnacyjnych i ochrony roślin, zbioru i konserwacji zielonek, zbioru i omłotu zbóż pojęcia z zakresu zasady działania i budowy : silników spalinowych i poszczególnych jego podzespołów, pojazdów silnikowych samojezdnych kołowych i gąsienicowych - analizować zastosowanie maszyn i urządzeń do uprawy roli, nawożenia, pielęgnacji, ochrony roślin, zbioru i konserwacji zielonek, zbioru i omłotu zbóż, - identyfikorać końcówki rozpylające i dobierać je do określonego rodzaju oprysku - oceniać stan techniczny maszyn do siewu i sadzenia, omłotu, pielęgnacji i ochrony roślin, zbioru i konserwacji zielonek, nawożenia, uprawy roli oraz formułować zasady ich użytkowania i przechowywania, - określać eksploatacyjne sposoby zwiększania siły uciągu i wielkość strat mocy ciągnika - analizować pracę układów i podzespołów pojazdów i ciągników rolniczych, Stopień BARDZO DOBRY otrzymuje uczeń, który: pojęcia z zakresu mechanizacji : uprawy roli, nawożenia, siewu i sadzenia, prac pielęgnacyjnych i ochrony roślin, zbioru i konserwacji zielonek, zbioru i omłotu zbóż pojęcia z zakresu zasady działania i budowy : silników spalinowych i poszczególnych jego podzespołów, pojazdów silnikowych samojezdnych kołowych i gąsienicowych 7
- analizować zastosowanie alternatywnych maszyn i urządzeń do uprawy roli, nawożenia, ochrony roślin, siewu i sadzenia, zbioru, - projektować zapotrzebowanie gospodarstwa na park maszynowy i efektywne jego wykorzystanie, - analizować i przewidywać uszkodzenia układów i podzespołów maszyn i urządzeń, - analizować i przewidywać uszkodzenia układów i podzespołów pojazdów i ciągników rolniczych, - projektować przeglądy i remonty parku maszynowego w gospodarstwie, Stopień CELUJĄCY otrzymuje uczeń, który: pojęcia z zakresu mechanizacji : uprawy roli, nawożenia, siewu i sadzenia, prac pielęgnacyjnych i ochrony roślin, zbioru i konserwacji zielonek, zbioru i omłotu zbóż pojęcia z zakresu zasady działania i budowy : silników spalinowych i poszczególnych jego podzespołów, pojazdów silnikowych samojezdnych kołowych i gąsienicowych - analizować zastosowanie alternatywnych maszyn i urządzeń do uprawy roli, nawożenia, ochrony roślin, siewu i sadzenia, zbioru, - projektować zapotrzebowanie gospodarstwa na park maszynowy i efektywne jego wykorzystanie, - analizować i przewidywać uszkodzenia układów i podzespołów maszyn i urządzeń, - analizować i przewidywać uszkodzenia układów i podzespołów pojazdów i ciągników rolniczych, - projektować przeglądy i remonty parku maszynowego w gospodarstwie, Był uczestnikiem olimpiady, konkursu, zawodów o kierunku przedmiotu, na szczeblu minimum powiatowym uzyskując miejsce laureata lub wyróżnionego. klasa III Stopień DOPUSZCZAJĄCY otrzymuje uczeń, który: Pojęcia z zakresu mechanizacji: produkcji zwierzęcej, budynków inwentarskich, zaopatrzenia gospodarstw w wodę, pojęcia z zakresu: jednostek miar i ich zastosowania w eksploatacji maszyn rolniczych, oporu maszyn, warunków pracy ciągnika w agregacie, energetyki agregatu maszynowego, ergonomii i bhp w użytkowaniu maszyn i ciągników rolniczych, procesów technologicznych w produkcji rolniczej. Potrafi wymienić i opisywać: - czynniki mikroklimatu w pomieszczeniach inwentarskich, - budynki inwentarskie, - urządzenia do transportu wewnętrznego, - urządzenia do : przygotowania pasz, zaopatrzenia gospodarstwa w wodę, mechanizacji doju i schładzania mleka, usuwania i przechowywania obornika i gnojowicy, pielęgnacji zwierząt, 8
- sposoby agregatowania maszyn rolniczych z ciągnikiem rolniczym, - zasady ruchu agregatu maszynowego po polu, - procesy mechanizacji produkcji roślinnej, - podstawowe zasady gospodarki sprzętem rolniczym. Stopień DOSTATECZNY otrzymuje uczeń, który: Pojęcia z zakresu mechanizacji: produkcji zwierzęcej, budynków inwentarskich, zaopatrzenia gospodarstw w wodę, pojęcia z zakresu: jednostek miar i ich zastosowania w eksploatacji maszyn rolniczych, oporu maszyn, warunków pracy ciągnika w agregacie, energetyki agregatu maszynowego, ergonomii i bhp w użytkowaniu maszyn i ciągników rolniczych, procesów technologicznych w produkcji rolniczej. - analizować i dobierać środki transportowe, - dobierać urządzenia do przygotowania pasz, - dokonywać obliczeń zużycia wody w gospodarstwie, - dobierać urządzenia do: zaopatrzenia gospodarstwa w wodę, doju mechanicznego, usuwania obornika i gnojowicy, pielęgnacji zwierząt, chowu drobiu, owiec i cieląt, - ocenić pracę agregatu pod względem energetycznym, - dobierać sposoby pracy agregatem, - dokonywać bilansu czasu pracy agregatu, - planować i dobierać sprzęt mechaniczny do procesu technologicznego pod względem wydajności, - analizować rynek sprzętu i usług rolniczych. 9
Stopień DOBRY otrzymuje uczeń, który: Pojęcia z zakresu mechanizacji: produkcji zwierzęcej, budynków inwentarskich, zaopatrzenia gospodarstw w wodę, pojęcia z zakresu: jednostek miar i ich zastosowania w eksploatacji maszyn rolniczych, oporu maszyn, warunków pracy ciągnika w agregacie, energetyki agregatu maszynowego, ergonomii i bhp w użytkowaniu maszyn i ciągników rolniczych, procesów technologicznych w produkcji rolniczej. - projektować zapotrzebowanie na środki transportu wewnętrznego, - projektować sieć zapotrzebowania gospodarstwa w wodę, - projektować dobór maszyn i urządzeń kompleksowo do gospodarstwa rolnego, - planować i analizować dobór sprzętu i usług rolniczych. Stopień BARDZO DOBRY otrzymuje uczeń, który: Pojęcia z zakresu mechanizacji: produkcji zwierzęcej, budynków inwentarskich, zaopatrzenia gospodarstw w wodę, pojęcia z zakresu: jednostek miar i ich zastosowania w eksploatacji maszyn rolniczych, oporu maszyn, warunków pracy ciągnika w agregacie, energetyki agregatu maszynowego, ergonomii i bhp w użytkowaniu maszyn i ciągników rolniczych, procesów technologicznych w produkcji rolniczej. - analizować i przewidywać skutki rozbieżności efektów planowanych z rzeczywistymi, - analizować i planować dobór niekonwencjonalnych form gospodarowania. Stopień CELUJĄCY otrzymuje uczeń, który: Pojęcia z zakresu mechanizacji: produkcji zwierzęcej, budynków inwentarskich, zaopatrzenia gospodarstw w wodę, pojęcia z zakresu: jednostek miar i ich zastosowania w eksploatacji maszyn rolniczych, oporu maszyn, warunków pracy ciągnika w agregacie, energetyki agregatu maszynowego, ergonomii i bhp w użytkowaniu maszyn i ciągników rolniczych, procesów technologicznych w produkcji rolniczej. - analizować i przewidywać skutki rozbieżności efektów planowanych z rzeczywistymi, - analizować i planować dobór niekonwencjonalnych form gospodarowania. Był uczestnikiem olimpiady, konkursu, zawodów o kierunku przedmiotu, na szczeblu minimum powiatowym, uzyskując miejsce laureata lub wyróżnionego. 10