Forum Profilaktyki Nr 1(2) styczeń 2006 Piśmiennictwo. Alkohol a choroby układu sercowo-naczyniowego A. Mamcarz, P. Podolec, G.



Podobne dokumenty
Alkohol w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego fakty i mity

Źródło: Alcohol Alert, nr 45, Październik 1999, National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.

Kwasy tłuszczowe nasycone, a choroba układu krążenia

Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s

Therapy with valsartan in comparison to amlodipine in elderly patients with isolated systolic hypertension - conclusions from the Val-Syst study

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem?

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT

Czy mamy dowody na pozalipidoweefekty stosowania statyn?

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

REKOMENDACJA NR 1 ZESTAW WITAMIN I MINERAŁÓW DWIE KAPSUŁKI DZIENNIE. Żyj zdrowo i długo bez niedoboru składników odżywczych

ZŁOŚLIWY ZESPÓŁ NEUROLEPTYCZNY PO WYMIANIE GENERATORA IMPULSÓW GŁĘBOKIEJ STYMULACJI MÓZGU, U PACJENTKI Z CHOROBĄ PARKINSONA OPIS PRZYPADKU

Podejście lekarzy rodzinnych do czynników ryzyka i leczenia dyslipidemii w 9 krajach Europy środkowo-

WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY. II Wydział Lekarski z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim oraz Oddziałem Fizjoterapii

WYBRANE ASPEKTY ZDROWIA I CHOROBY

STAN PRZEDNADCIŚNIENIOWY

Aspekty ekonomiczne dostępności do nowoczesnego leczenia przeciwkrzepliwego w profilaktyce udaru mózgu. Maciej Niewada

Nowe terapie w cukrzycy typu 2. Janusz Gumprecht

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI,58 SECTIO D 2005

3 Zespół czerwonego ucha opis, diagnostyka i leczenie Antoni Prusiński. 4 Zawroty głowy w aspekcie medycyny ratunkowej Antoni Prusiński

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

WYNIKI MISTRZOSTW KATOWIC W PŁYWANIU SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH ( R.)

Skutki wprowadzania lekarzy o wąskich specjalizacjach do POZ wpływ na długość kolejek do specjalistów. Dr hab. med. Tomasz Tomasik

Rak trzustki cele terapeutyczne. Sekwencja leczenia.

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nie dotyczy

Kwasy tłuszczowe EPA i DHA omega-3 są niezbędne dla zdrowia serca i układu krążenia.

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS IWONA KOCEMBA WSPARCIE SPOŁECZNE A KONTROLA POZIOMU CUKRU WE KRWI W CUKRZYCY TYPU 2

Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia

Repetytorium z EKG dla zaawansowanych. Rady praktyczne przed egzaminem.

Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych leczenia uzależnień oraz warunki realizacji tych świadczeń

INTERNAL MEDICINE. WNM, academic year 2017/2018; 5th study year. Semester IX (winter) 2017/2018: Lectures. Seminars. Bedside teaching.

Aktualizacja informacji do przewodnika dydaktycznego, na rok akademicki 2011/ Studenci VI roku Wydziału Lekarskiego

PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW

Czy intensywne leczenie redukuje ryzyko rezydualne u starszych pacjentów z cukrzycą?

Odżywianie - uruchamia geny!

Wartości docelowe ciśnienia tętniczego u osób z chorobą wieńcową spojrzenie po badaniu SPRINT

EPIDEMIOLOGIA. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne. Mierniki epidemiologiczne

Dyskusja pro/contra: Leczenie statynami a nowe przypadki cukrzycy. Lipidologiczne

Zdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

Źródło: Alcohol Alert, nr: 30, Październik 1995, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism.

Programy profilaktyczne w diabetologii ocena dostępności i funkcjonowania w Polsce. Obecna realizacja wykrywania cukrzycy typu 2 w naszym kraju

Finansowanie badań klinicznych niekomercyjnych

KALENDARIUM DOTYCZĄCE OBECNOŚCI FIRMY ADO MED Sp. z o.o. PODCZAS KONFERENCJI, ZJAZDÓW, KONGRESÓW ITP. W 2011 ROKU

Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie, najnowsze wyniki badań

Różnice w skuteczności leczenia dyslipidemii wśród kobiet i mężczyzn na podstawie wyników badania 3ST-POL

Press Release. Rozpoczęto realizację pierwszych dedykowanych badań dotyczących stosowania empagliflozyny u chorych na przewlekłą niewydolność serca

Zawał serca jak przeżyć? Jak powinno wyglądać leczenie?

Pierwszy napad w życiu czy i kiedy leczyć?

Rodzaje i metodyka badań klinicznych

Żywienie, które wspomaga rozwój mózgu

Skale w OIT. Jakub Pniak

Szkoły Serca dla lepszej organizacji opieki zdrowotnej, edukacji pacjentów i prewencji wtórnej. z Polski i Norwegii

Prewencja wtórna po OZW-co możemy poprawić? Prof. Janina Stępińska Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Poziom wiedzy pacjentów kierowanych na koronarografię na temat prewencji wtórnej choroby wieńcowej

Analiza skuteczności i bezpieczeństwa leczenia systemowego najczęściej występujących nowotworów

Jolanta Rajewska, Janusz Rybakowski, Andrzej Rajewski

Zmiana celu leczenia cukrzycy

Czy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć?

Szkoły Serca jako nowatorski program prewencji wtórnej u pacjentów po zawale serca na podstawie współpracy polsko - norweskiej

Prof. dr hab. med. Leszek Pączek

Oryginalne pełnotekstowe prace naukowe

Poposiłkowe oznaczanie profilu lipidowego u dorosłych i u dzieci.

MOŻLIWOŚCI REHABILITACJI POUDAROWEJ W POLSCE

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Wieloczynnikowe aspekty uzależnień. Rok I, semestr II

Leczenie zaburzeń depresyjnych u pacjentów z rozpoznaniem

naliza programu SCORE realizowanego w podstawowej opiece zdrowotnej w województwie podlaskim

Pielęgniarstwo Pierwszego stopnia Praktyczny. Znajomość zagadnień z zakresu anatomii, fizjologii, psychologii, farmakologii.

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI

STRESZCZENIE Celem głównym Materiał i metody

Nadciśnienie tętnicze - wytyczne PTNT 2015 Co jest szczególnie ważne?

Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach stacjonarnych leczenia uzależnień oraz warunki realizacji tych świadczeń

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH LECZENIA UZALEŻNIEŃ ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ

ZAWAŁ PRAWEJ KOMORY odmienności diagnostyczno-terapeutyczne. rat. med. Adam J. Stępka Centrum Kardiologii Allenort w Kutnie

Kinga Janik-Koncewicz

Profilaktyka owrzodzeń stresowych żołądka

Opieka pielęgniarska w chorobach przewlekłych układu oddechowego Pielęgniarstwo

Socjokulturowe aspekty spożycia alkoholu w Polsce

FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY KONKURS NA NAJLEPSZE STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE ZRZESZONE 1. NAZWA KOŁA: KOŁO NAUKOWE CHORÓB AFEKTYWNYCH 2.

Plan of Study : call for 2012/2013 and subsequent PUBLIC HEALTH ADMINISTRATION YEAR I. 1. Subject to choose from (university-wide)

"Optymalny Model Kompleksowej Rehabilitacji. i Wtórnej Prewencji "

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 9 SECTIO D 2004

Ostre zatrucie spowodowane użyciem alkoholu. świadczeniu gwarantowanemu (ICD 10) nasennych (F13.3); (F10.4); lekarz specjalista w dziedzinie chorób

WITAMINA D ELIKSIR ZROWIA

Udar Mózgu opłaca się o nim mówić

WPŁYW SUPLEMENTACJI EKSTRAKTEM Z CZERWONEGO WINA NA WŁAŚCIWOŚCI ANTYOKSYDACYJNE I FIBRYNOLITYCZNE U LUDZI

Analiza jakości powietrza atmosferycznego w Warszawie ocena skutków zdrowotnych

Rak płuca wyzwania. Witold Zatoński Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

CLINICAL GENETICS OF CANCER 2016

WYKAZ LITERATURY PODSTAWOWEJ I UZUPEŁNIAJĄCEJ DO MODUŁÓW KSZTAŁCENIA NA STUDIACH PODYPLOMOWYCH Medycyna bólu

III Jagielloński Dzień Urologii, Geriatrii i Medycyny Rodzinnej wraz z Festiwalem kulturo IX 2017 r. Wykładowcy / Faculty

NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.

I nforma cje ogólne. - zaliczenie

Dostępność terapii z zastosowaniem pomp insulinowych. Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński, Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych

Transkrypt:

Forum Profilaktyki Nr 1(2) styczeń 2006 Piśmiennictwo Alkohol a choroby układu sercowo-naczyniowego A. Mamcarz, P. Podolec, G. Kopeć 1. Renaud S.G., de Lorgeril M. Wine, alcohol, platelets and the French Paradox for coronary heart disease. Lancet, 1992; 339: 1523 1526 2. Giles T.D., Sander E.G. Alcohol a cardiovascular drug? Am. J. Geriatr. Cardiol., 2005; 14: 154 158 3. Hines L.M., Rimm E.B. Moderate alcohol consumption and coronary heart disease: a review. Postgrad. Med. J., 2001; 77: 747 752 4. Mukamal K.J. Alcohol use and prognosis in patients with coronary heart disease. Prev. Cardiol., 2003; 6: 93 98 5. Standrige J.B., Zylstra R.G., Adams S.M. Alcohol consumption: an overview of benefits and risks. South Med. J., 2004; 97: 664 672 6. Shaper A.G., Wannamethee G., Walker M. Alcohol and mortality in British men: explaining the U-shaped curve. Lancet, 1988; 2(8623): 1267 1273 7. Vaillant G.E. The natural history of alcoholism revisited. Cambridge MA: Harvard University Press 1995 8. Fillmore K.M., Golding J.M., Graves K.L., et al. Alcohol consumption and mortality. Characteristics of drinking groups. Addiction, 1998; 93: 183 203 9. Mukamal K.J., Rimm B.E. Alcohol s effects on the risk for coronary heart disease. www.niaaa.nih.gov/publications/ 10. Hines L.M., Stampfer M.J., Ma J., et al. Genetic variation in alcohol dehydrogenase and the beneficial effect of moderate alcohol consumption on myocardial infarction. N. Engl. J. Med., 2001; 344: 549 555 11. Gunzerath L., Faden V., Zakhari S., et al. National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism report on moderate drinking. Alcohol. Clin. Exp. Res., 2004; 28: 829 847 12. Ajani U.A., Gaziano J.M., Lotufo P.A., et al. Alcohol consumption and risk of coronary heart disease by diabetes status. Circulation, 2000; 102: 500 505 13. Stampfer M.J., Hu F.B., Manson J.E., et al. Primary prevention of coronary heart disease in women through diet and lifestyle. N. Engl. J. Med., 2000; 343: 16 22

14. Mukamal K.J., Conigrave K.M., Mittelman M.A., et al. Roles of drinking pattern and type of alcohol consumed in coronary heart disease in men. N. Engl. J. Med,2003; 348: 109 118 15. Thun M.J., Peto R., Lopez A.D., et al. Alcohol consumption and mortality among middle-aged and elderly U.S. adults. N. Engl. J. Med., 1997; 337: 1705 1714 16. Muntwyler J., Hennekens C.H., Burning J.E., et al. Mortality and light and moderate alcohol consumption after myocardial infarction. Lancet, 1998; 352: 1882 1885. 17. Mukamal K.J., Maclure M., Muller J.R., et al. Prior alcohol consumption and mortality following acute myocardial infarction. JAMA, 2001; 285: 1965 1970 18. Abramson J.L., Williams S.A., Krumholz H.M., et al. Moderate alcohol consumption and risk of heart failure among older persons. JAMA, 2001; 285: 1971 1977 19. Walsh C.R., Larson M.G., Evans J.C., et al. Alcohol consumption and risk for congestive heart failure in the Framingham Heart Study. Ann. Intern. Med., 2002; 136: 181 191 20. Cooper H.A., Exner D.W., Domański M.J., et al. Light-to-moderate alcohol consumption and prognosis in patients with left ventricular systolic dysfunction. J. Am. Coll. Cardiol., 2000; 35: 1753 1759 21. Reynolds K., Lewis B., Nolen J.D., et al. Alcohol consumption and risk of stroke: a meta-analysis. JAMA, 2003; 89: 579 588 22. Mukamal K.J., Ascherio A., Mittleman M.A., et al. Alcohol and risk for ischemic stroke in men: the role of drinking patterns and usual beverage. Ann. Intern. Med., 2005; 142: 11 19 23. Cushman W.C., Cutler J.A., Hanna E., et al. The Prevention and Treatment of Hypertension Study (PATHS): effects of an alcohol treatment program on BP. Arch. Intern. Med., 1998; 158: 1197 1207 24. Xin X., He J., Frontini M.G., et al. Effects of alcohol reduction on blood pressure: a meta-analysis of randomized controlled trials. Hypertension, 2001; 38: 1112 1117 25. Piano M.R. Alcoholic cardiomyopathy: incidence, clinical characteristics, and pathophysiology. Chest, 2002; 121: 1638 1650 26. Djousse L., Levy D., Benjamin E.J., et al. Long-term alcohol consumption and the risk of atrial fibrillation in the Framingham Study. Am. J. Cardiol., 2004; 93: 710 713

27. Ruitenberg A., van Swieten J.C., Witteman J.C., et al. Alcohol consumption and risk of dementia: The Rotterdam Study. Lancet., 2002; 359: 281 286 28. Koppes L.L., Dekker J.M., Hendriks H.F., et al. Moderate alcohol consumption lowers the risk of type 2 diabetes. Diabetes Care, 2005; 28: 719 725 29. Freiberg M.S., Cabral H.J., Heeren T.C., et al. Alcohol consumption and the prevalence of the Metabolic Syndrome in the US: a cross-sectional analysis of data from the Third National Heath and Nutrition Examination Survey. Diabetes Care, 2004; 27: 2954 2959 30. Saitz R. Overview of medical and surgical complications, in Graham A.W., Schultz T.K., Mayo-Smith M.F., et al (eds): Principles of Addiction Medicine. Chevy Chase, MD, American Society of Addiction Medicine, 2003, ed 3, pp 1027 1052 31. Gaziano JM, Buring JE, Breslow JL, et al. Moderate alcohol intake, increased levels of high-density lipoprotein and its subfractions, and decreased risk of myocardial infarction. N. Engl. J. Med., 1993; 329: 1829 1834 32. Ridker P.M., Vaughan D.E., Stampfer M.J., et al. Association of moderate alcohol consumption and plasma concentration of endogenous tissue-type plasminogen activator. JAMA, 1994; 272: 929 933. 33. Albert M.A., Glynn R.J., Ridker P.M. Alcohol consumption and plasma concentration of C-reactive protein. Circulation, 2003; 107: 443 447 34. Bohm M, Rosenkranz S, Laufs U. Alcohol and red wine: impact on cardiovascular risk. Nephrol. Dial Transplant., 2004; 19: 11 16 35. Goldberg I.J., Mosca L., Piano M.R., et al. Wine and your heart. Circulation, 2001; 103: 472 475 36. Dietary Guidelines for Americans 2005. www.health.gov/dietaryguidelines/dga2005/ 37. Prewencja chorób układu krążenia. Wytyczne ESC. Kardiol. Pol., 2004; 61: suppl I. 38. Mamcarz A., Pikto-Pietkiewicz W.: Niefarmakologiczne metody zapobiegania chorobom układu krążenia naturalne antyoksydanty i alkohol. W: Kardiologia Zapobiegawcza. Red. M. Naruszewicz. PTBnM, VERSO, Szczecin 2003, 297 313

Specjaliści o alkoholu Kardiolog prof. dr hab. med. Mirosław Dłużniewski 1. Hines LM, Rimm EB. Moderate alcohol consumption and coronary heart disease: a review. Postgrad Med J. 2001;77:747-752. 2. Stampfer MJ, Kang JH, Chen J, et al. Effects of moderate alcohol consumption on cognitive function in women. N Engl J Med. 2005;352:245-253. 3. Renaud S, Gueguen R. The French paradox and wine drinking. Novartis Foundation Symposium. 1998;216:208-217. 4. Gunzerath L, Faden V, Zakhari S, et al. National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism report on moderate drinking. Alcohol Clin Exp Res. 2004;28:829-847. 5. Mukamal KJ, Ascherio A, Mittleman MA, et al. Alcohol and risk for ischemic stroke in men: the role of drinking patterns and usual beverage. Ann Intern Med. 2005;142:11-19. Diabetolog Prof. dr hab. med. Jacek Sieradzki 1. Christiansen C., Thomsen C., Rasmussen O., Balle M., Hauersle C., Hansen C., Hermansen K.: Wine for type 2 diabetic patients? Diabetic Med. 1993, 10, 958-961. 2. Koivisto V.A., Tulokas S., Toivonen M., Haapa E., Pelkonen R.: Alcohol with a meal has no adverse effects on postprandial glucose homeostasis in diabetic patients. Diabetes Care 1993, 16, 1612-1614. 3. Wei M., Gibbons L.W., Mitchell T.L.: Alcohol intake and incidence of type 2 diabetes in men. Diabetes Care 2000, 23, 18-23. 4. Burge M.R., Zeise T.M., Sobhy T.A.: Low-dose ethanol predisposes elderly fasted patients with type 2 diabetes to sulphonulurea induced low blood glucose. Diabetes Care 1999, 22, 2037-2041.

Gastroenterolog prof. dr hab. med. Tomasz Mach 1. Borras E.: Genetic polymorphism of alcohol dehydrogenase in Europeans: the ADH2*2 allele decreases the risk for alcoholism and is associated with ADH3*1. Hepatology 2000, 31: 984-989. 2. Mach T.: Fatty liver current look at the old disease. Med. Sci. Monit. 2000, 6 (1): 209-216. 3. Mach T.: Stłuszczeniowa choroba wątroby patogeneza, obraz kliniczny i leczenie. Nowa Klinika 2003, 10 (1-2): 26-32. 4. Mach T. Alkoholowe choroby wątroby. W: Choroby wewnętrzne. Red. A. Szczeklik, Medycyna Praktyczna 2005, 46-50. Toksykolog prof. dr hab. med. Janusz Pach 1. D. Pach, A. Hubalewska, B. Huszno, A. Kamenczak, J. Szerszeń-Motyka, J. Baran "Trudności w rozpoznaniu encefalopatii wątrobowej u osób uzależnionych od alkoholu". Difficulties in diagnosing of hepatic encephalopathy in ethanol dependent patiens. 2. I. Wegrzynek, E. Żulikowska, D. Pach, W. Szczepański "Stan czynnościowy i morfologiczny wątroby u osób ostro zatrutych alkoholem i przewlekle od niego uzależnionych". Morphological and functional status of liver in ethanol poisoned and chronically dependent patients. 3. Z. Chodorowski, J. Sein Anand, P. Rutkowski, M. Twardowska "Osoby uzależnione od alkoholu w praktyce wybranych losowo lekarzy rodzinnych praktykujących na terenie Gdańska. Alcohol dependent patiens in family doctor's practice in Gdańsk. 4. S. Kroch, A. Kamenczak, J. Chrostek Maj, A.Polewka "Obraz zaburzeń somatycznych i psychicznych u osób uzależnionych od alkoholu leczonych w oddziale detoksykacji". The somatic and psychiatric disorders in the alcohol addicted patients treated in the detoxification unit.

Pediatra prof. dr hab. med. Jerzy Stańczyk 1. Gacek Maria, Alkoholizowanie się młodzieży szkolnej na tle oddziaływań prewencyjnych, Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne, 1998, nr 3, s. 109-112. 2. Ignaciuk Anna, Alkohol a wczesna inicjacja seksualna, Problemy Alkoholizmu 2001, nr 3, dod., s. V-VI. 3. Picie alkoholu w różnych okresach życia, red. Alicja Bartosik, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa, 2000. 4. Sierosławski Janusz, Zieliński Antoni, Rodzice coraz częściej pozwalają pić, Świat Problemów 1999, nr 4, s. 4-8. 5. Stępień E., Alkohol a polska młodzież. Raport 1994, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa, 1995. 6. Thackray HM, Tifft C.: Fetal Alcohol Syndrome, Pediatrics in Review 2001; 22 (2). Neurolog prof. dr hab. med. Wojciech Kozubski 1. Goldstein LB, Adams R, Becker K: Primary prevention of ischemic stroke: A statement for healthcare professionals from the stroke council of the American Heart Association. Circulation 2001, 103, 163. 2. Reynolds K, Lewis LB, Nolen JDL, Kinney GL, Sathya B, He J: Alcohol consumption and the risk of stroke. A meta-analysis. JAMA 2003, 289, 579. 3. Lishman WA: Alcohol and the brain. Psychiatry 1990, 156: 635-644. 4. Horwath TB: Clinical spectrum and epidemiological features of alcoholic dementia. W: Alcohol, Drugs and Brain Damage. Red. J. G. Rankin. Toronto, Alcoholism and Drug Addiction Research Foundation of Ontario, 1975, 1. 5. Luchsinger JA, Tang M-X, Siddiqui M, Shea S, Mayeaux R: Alcohol intake and risk of dementia. J Am Geriatr Soc 2004, 52, 540. 6. Donahue RP, Abott RD: Alcohol and haemorrhagic stroke. Lancet 1986, ii, 515. 7. Kozubski W: Zespoły neurologiczne związane ze spożywaniem alkoholu. W: Choroby układu nerwowego. Red. Kozubski W, Liberski PP. PZWL, Warszawa, 2004, 543.

Psychiatra dr hab. med. Dominika Dudek 1. B. Habrat, Steibarth-Chmielewska K, Baran-Furga H: Zaburzenia spowodowane substancjami psychoaktywnymi. W: A.Bilikiewicz, S. Puzyński, J, Rybakowski, J. Wiórka: Psychiatria. Urban i Partner, Wrocław, 2002 2. Helena Baran-Furga, Karina Steinbarth-Chmielewska: Uzależnienia. Obraz Kliniczny i leczenie. PZWL, Warszawa, 1999 3. Salloum I.M., Daley D.C., Thase M E: Male depression, alcoholism and violence. Martin Dunitz, 2000 4. Bogusław Habrat: Organizm w niebezpieczeństwie. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa, 1994 5. Woronowicz B: Uzależnienie od alkoholu. W: J. Wiórka (red): Psychiatria Praktyczna dla Lekarza Rodzinnego. Instytut Psychiatrii I Neurologii, Warszawa, 1992 Onkolog prof. dr hab. med. Janusz Pawlęga 1 Pawlęga J. Breast cancer and smoking, vodka drinking and dietary habits, Acta Oncologica 1992 2 Pawlęga J. Możliwości praktyczne uniknięcia zgonu na nowotwory złośliwe, Współczesna Onkologia 1998 3 Pawlęga J. Zagrożenie nowotworami złośliwymi i możliwości jego zmniejszenia, Materiały Naukowe Medycznego Centrum Kształcenia Podyplomowego CMUJ, Kraków 2001 Diagnostyka ostrych zespołów wieńcowych po spożyciu alkoholu dr n. biol. Ewa Stępień 1. Negative association between ethanol intoxication and myocardial infarction in patient with chest pain. Smith SW, Swanson M. Ann. Emerg. Med. 2004; 44: S4. 2. NACB recommendation for use of cardiac markers In coronary artery diseases.

3. Long-term alcohol administration inhibits synthesis of both myofibrillar and sarcoplasmic proteins in heart. Vary TC, Deiter G. Metabolism. 2005; 54:212-9 4. Oxidative stress and apoptosis in cardiomyocyte induced by high-dose alcohol. Guan Z, Lui CY, Morkin E, Bahl JJ. J. Cardiovasc. Pharmacol. 2004; 44: 696-702.