GŁÓWNY PARTNER TECHNOLOGICZNY SPONSORZY

KOMUNIKAT 2 ORGANIZATORZY GŁÓWNY PARTNER TECHNOLOGICZNY SPONSORZY

Informacje w pigułce TERMIN 29.09 01.10.2010 MIEJSCE RAMOWY PROGRAM SESJE WARSZTATOWE KOSZTY UCZESTNICTWA Centrum Edukacji Przyrodniczej Tatrzańskiego Parku Narodowego, ul. Chałubińskiego 42a, Zakopane 29.IX.2010 (środa) 9.00 18.30 Warsztaty 20.00 Ognisko OSW Leśnik 30.IX.2010 (czwartek) 8.15 18.00 Sesja referatowa 20.00 Niespodzianka 1. X.2010 (piątek) 8.15 15.15 Warsztaty Warsztaty, które odbędą się w piątek (01.10.) będą miały charakter kilkugodzinnego szkolenia dotyczącego wybranej przez uczestnika tematyki. Grupa szkoleniowa moŝe się składać z max. 12 osób, wynika to z pojemności sal, komfortu szkolenia, wygody uczestników i moŝliwości technicznych. KaŜdy z uczestników spośród propozycji przedstawionych w dalszej części Komunikatu wybierze szkolenie, w którym najbardziej chciałby uczestniczyć oraz wskaŝe szkolenia alternatywne, w razie gdyby okazało się, Ŝe limit miejsc na szkolenie wskazane jako pierwsze został wyczerpany. O przyjęciu do poszczególnych grup będzie decydowała kolejność zgłoszeń. Zapisy na sesje warsztatowe przeprowadzone będą za pośrednictwem strony internetowej (www.mapywsieci.pl) w dniach 30 VIII 2010 r. (godz. 8.00) 3 IX 2010 r. (godz. 15.00). Zgłoszenia moŝna przesłać takŝe faxem (18 20-635-79), lub e-mailem (mguzik@tpn.pl). Opracowane na podstawie zgłoszeń listy uczestników poszczególnych warsztatów zostaną opublikowane 6 IX 2010 r. Opłata za uczestnictwo dla przedstawicieli wyŝszych uczelni (w tym doktorantów i studentów) oraz jednostek podległych Ministerstwu Środowiska wynosi 150 PLN. Opłata dla pozostałych chętnych wynosi 600 PLN. Opłata za uczestnictwo obejmuje udział w sesji referatowej i warsztatowych, przygotowane materiały, niespodziankę, udział w ognisku i przerwy kawowe. W ramach w/w opłaty Organizatorzy pokryją koszty zakwaterowania i wyŝywienia dla pracowników instytucji podległych Ministerstwu Środowiska (max. 1 osoby z instytucji). Osoby, które zgłosiły w terminie referat i zaprezentują go podczas drugiego dnia Seminarium mają do wyboru dwie moŝliwości: mogą w ramach opłaty konferencyjnej mieć zapewnione nocleg i wyŝywienie, lub mogą być zwolnione z opłaty za uczestnictwo, wtedy nocleg i wyŝywienie muszą załatwić we własnym zakresie. Wpłaty naleŝy dokonać w terminie do 15 września na konto: Gospodarstwo Pomocnicze przy Tatrzańskim Parku Narodowym, ul. Chałubińskiego 42a, 34-500 Zakopane, Bank PeKaO S.A. O/Zakopane 38 1240 4748 1111 0000 4878 4599. 2

ZAKWATEROWANIE I WYśYWIENIE Uczestnicy Seminarium zakwaterowani będą w dwóch miejscach: Ośrodku Wypoczynkowo Szkoleniowym Leśnik (został on juŝ w całości zarezerwowany przez organizatorów dla uczestników seminarium). FWP Sienkiewiczówka przy ul. Zamoyskiego Chęć skorzystania z noclegu i wyŝywienia naleŝy deklarować na zgłoszeniu uczestnictwa w Seminarium (od 30 VIII). Koszt noclegu w OWS Leśnik wynosi 35 PLN, całodniowe wyŝywienie 35 PLN (śniadanie 10 PLN, obiad 15 PLN, kolacja 10 PLN), Koszt noclegu ze śniadaniem w Sienkiewiczówce wynosi 50 PLN, całodniowe wyŝywienie 30 PLN (obiad 17 PLN, kolacja 13 PLN). Obiady będą serwowane w barze FIS połoŝony obok CEP TPN przy Rondzie Jana Pawła II (popularnie nazywanym Rondem Kuźnickim). Dodatkowe informacje będą ukazywały się na stronie internetowej www.mapywsieci.pl. Wszelkie wątpliwości, pytania i uwagi proszę kierować pod adres mguzik@tpn.pl lub telefonicznie (18) 20-23-228. SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SEMINARIUM 29 września, środa, godz. 9.00 18.30 (przerwa obiadowa 13.15 14.15) Warsztaty kartograficzne 1: Podstawy opracowania map internetowych (grafika, metodyka, redakcja) godz. 9.00 13.15 Zajęcia prowadzone przez pracowników Katedry Kartografii Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego: dr hab. Wiesław Ostrowski; dr Jolanta Korycka-Skorupa; mgr Agata Ciołkosz-Styk; mgr Izabela Gołębiowska; mgr Tomasz Nowacki Opis warsztatów Mapy stanowią jedno z najwaŝniejszych narzędzi do prezentacji, poznania i analizy zjawisk oraz obiektów przestrzennych. Jako system znaków i specyficzny środek porozumiewania się, mapy bywają często porównywane do języka naturalnego stanowiąc jego istotne uzupełnienie. I jak język pisany, aby był komunikatywny, musi być określony regułami gramatycznymi i ortograficznymi, tak i opracowanie map, jeśli mają być one czytelne, zrozumiałe i estetyczne, powinno się opierać na wypracowanych przez wieki i dostosowanych do nowoczesnych technologii, zasadach. Zasady te zostaną zaprezentowane na Seminarium w formie warsztatów. Nacisk zostanie połoŝony na praktyczny wymiar tych zasad, zilustrowany zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi przykładami rozwiązań graficznych i kartograficznych. Jak powinna wyglądać kompozycja mapy? Jaki powinien być układ legendy? Jak forma graficzna znaków, dobór barw i odpowiednich sposobów prezentacji mogą zapewnić poglądowość i komunikatywność mapy? Na wszystkie te pytania postaramy się odpowiedzieć, a wynikające z nich problemy będą przedyskutowane. Zwrócimy teŝ uwagę na niedoceniany problem odpowiedniego doboru i rozmieszczenia napisów na mapach, gdyŝ "złe, niestaranne, niefachowe rozmieszczenie pisma psuje najlepszy obraz mapy i w nieodpowiedzialny sposób zmniejsza jej czytelność" (E. Imhof). O merytorycznej poprawności mapy w największym stopniu decyduje poprawna generalizacja jej treści, której celem jest zobrazowanie skomplikowanej rzeczywistości w postaci obrazu na tyle prostego, by był zrozumiały i uŝyteczny. Zasady, jakich naleŝy przestrzegać, aby proces generalizacji był poprawny, zostaną równieŝ przedstawione na Seminarium. 3

Plan warsztatów: 1. Grafika zmienne graficzne i ich wykorzystanie na mapach barwa w prezentacji kartograficznej projektowanie znaków kartograficznych 2. Od danych do mapy rodzaje i jakość danych metody i formy prezentacji danych: metoda sygnatur metoda zasięgu metoda chorochromatyczna metoda izoliniowa metoda kartogramu metoda kartodiagramu zastosowanie metod kartograficznych w praktyce 3. Redagowanie map dobór i szczegółowość treści map poprawność rozmieszczania nazw na mapach legenda i treści uzupełniające Warsztaty kartograficzne 2: Podstawy opracowania map internetowych (publikacja map w internecie) godz. 14.15 18.30 Zajęcia prowadzone przez pracowników Zakładu Kartografii Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej: dr inŝ. Andrzej GłaŜewski, dr inŝ. Paweł J. Kowalski Opis warsztatów W ciągu ostatnich kilku lat oferta usług internetowych bazujących na informacji geograficznej zdecydowanie powiększyła się. Z jednej strony udostępniane są coraz obszerniejsze bazy danych przestrzennych oraz systemy internetowe (wielotematyczne geoportale lub specjalistyczne serwisy informacji geograficznej). Z drugiej strony istnieje bogata gama darmowych, łatwych w obsłudze programów słuŝących do pobierania danych z róŝnych źródeł i ich wizualizacji (uniwersalne przeglądarki internetowe i geoprzeglądarki). Podstawową formą uŝytkową informacji geograficznej jest i będzie w przyszłości mapa. Skuteczność gromadzenia i integrowania danych, swoboda generalizacji i symbolizacji dzięki zastosowaniu nowoczesnych narzędzi informatycznych jest duŝo większa, jednak ostateczny obraz kartograficzny bywa daleki od ideału z powodu nieuwzględnienia metodyki prezentacji kartograficznych. Podstawy metodyczne i praktyczne zasady redagowania wizualizacji kartograficznej dedykowanej serwisom internetowym lub wydawnictwom multimedialnym są takie, jak dla tradycyjnych publikacji, jednak media elektroniczne narzucają dodatkowy wymóg optymalizacji treści, formy i funkcji przekazu kartograficznego. Nową jakością w kartografii jest aplikacyjna warstwa mapy, w której kodowane są specyficzne opcje lub funkcje przeznaczone dla uŝytkownika. Mapa coraz częściej stanowi fundament opracowań, które mogą być w sposób interaktywny modyfikowane przez uŝytkownika i dostosowywane do jego indywidualnych potrzeb. Dobór treści, generalizacja i proces symbolizacji powinien uwzględniać szereg reguł projektowania zorientowanego na uŝytkownika, podstawowej metody w zakresie uŝyteczności, zalecanej dla wszelkich publikacji internetowych. Efektem prawidłowo przeprowadzonej redakcji powinien być produkt charakteryzujący się dostępnością, odpowiednim wyposaŝeniem funkcyjnym, jakością, aktualnością treści i wygodą uŝytkowania. Z kolei zastosowane rozwiązania aplikacyjne muszą odpowiadać rzeczywistym potrzebom uŝytkowników: zbyt proste nie dałyby pełnej moŝliwości wykorzystania danych, zbyt zaawansowane mogą być barierą techniczną. 4

Plan warsztatów: Mapy w sieci 1. Oprogramowanie kartograficzne: oprogramowanie graficzne, programy projektowania inŝynierskiego CAD/CAM, aplikacje systemów informacji geograficznej. 2. Publikacje kartograficzne w internecie specyfika udostępniania danych przestrzennych i multimedialnych w internecie, porównanie technologii publikacji: mapy ilustracyjne, kartograficzne publikacje internetowe, serwisy informacji geograficznej, projektowanie serwisów internetowych. zasady redakcji stron WWW, 3. Opracowanie publikacji multimedialnej środowisko aplikacyjne Adobe Flash, komponenty projektu multimedialnego, optymalizacja, kompilacja i publikacja projektu. 4. Problematyka uŝyteczności serwisów internetowych uŝyteczność jako: własność produktu, metodyka projektowania i dyscyplina naukowa, składowe uŝyteczności: dostępność, jakość informacyjna, jakość graficzna, wyposaŝenie funkcyjne, wygoda uŝytkowania, zasady projektowania uŝyteczności. testowanie produktu. 30 września, czwartek, godz. 8.15 18.00 SESJA I godz. 8.15 9.35 Jan Burdziej Zakład Kartografii, Teledetekcji i Systemów Informacji Geograficznej, Instytut Geografii, UMK Jacek Górski Zespół SIG i Kartografii, Instytut Geodezji, UWM Dominik Mikiewicz Cartomatic Michał Kukułka, Dariusz Gotlib Zakład Kartografii, Wydział Geodezji i Kartografii PW Tradycyjna mapa internetowa czyli jak pogodzić kartografię z informatyką Mapa jako komponent serwisu internetowego Przygotowanie mapy www wyzwanie dla profesjonalisty czy dobra zabawa? Metodyczne wspomaganie kreowania geokompozycji tworzonych przez uŝytkowników internetowych serwisów przyrodniczych Przerwa kawowa godz. 9.35 9.50 5

SESJA II godz. 9.50 11.10 Adam Iwaniak GISLab - Laboratorium GIS, Instytut Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Agnieszka Zwirowicz Uniwersytet Warmińsko Mazurski / Instytut Geodezji i Kartografii Wojciech Pokojski, Paulina Pokojska Pracowania Edukacji Komputerowej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, UW Marek Baranowski, Jędrzej Gąsiorowski Instytut Geodezji i Kartografii Wyszukiwanie i wizualizacja danych przestrzennych w epoce Web 3.0 Analiza funkcjonalności wybranych rozwiązań FOSS w zakresie internetowych prezentacji kartograficznych Format KML jako nośnik informacji na witrynach internetowych polskich i zagranicznych urzędów i instytucji państwowych. Budowa schematu Styled Layer Descriptor oraz korzyści i ograniczenia wynikające z jego stosowania Przerwa kawowa godz. 11.10 11.25 SESJA III godz. 11.25 13.25 Karolina Karpisz ESRI Polska Borys Jurgiel Quantum GIS Leszek Litwin Instytut Systemów Przestrzennych i Katastralnych Tomasz Letmański ESRI Polska Taxus SI Tomasz Letmański ESRI Polska Przygotowanie map do publikacji za pomocą ArcGis Server - porady praktyczne Quantum GIS w procesie przygotowywania map cyfrowych Dane przestrzenne 3D jak je publikować w geoportalu? Reprezentacje kartograficzne w ArcGIS Swoboda symbolizacji danych w GIS Opracowania fotogrametryczne uzyskane niemetrycznym aparatem cyfrowym z pokładu modelu latającego i publikacja materiałów w sieci MPS Atlas Tworzenie serii map i atlasów w ArcGIS Desktop Przerwa obiadowa godz. 13.25 14.25 6

SESJA IV godz. 14.25 15.55 Tomasz Grzegorzewicz, Emilia Wiśniewska Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych Piotr WęŜyk Laboratorium GIS i Teledetekcji, Wydział Leśny Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Wojciech Pardus Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Gdańsku Maria Andrzejewska GRID Warszawa Dariusz Górski Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy Piotr Kaczmarczyk Biuro Ochrony Środowiska Urząd Miasta Stołecznego Warszawy Analogowe i internetowe mapy leśne jako sposób prezentacji danych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Przyrodnicze serwisy mapowe w technologii Open Source na przykładzie portali: "Natura 2000 oraz Zielony Kraków" etur mapa turystyczna RDLP w Gdańsku studium przypadku Portal "Wirtualne Karpaty" jako przykład (geo)wizualizacji treści turystycznej polskich Karpat Budowa systemu informacji przestrzennej o środowisku przyrodniczym na przykładzie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Bydgoszczy Wykorzystanie Intranetu i Internetu do stworzenia spójnego systemu zarządzania zielenią Warszawy. Przerwa kawowa godz. 15.55 16.10 SESJA V godz. 16.10 18.00 Partner GIS Geosystems Polska Urszula Stępień Państwowy Instytut Geologiczny Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Paweł Struś Zakład Badania Ssaków, PAN, BiałowieŜa Robert Olszewski Zakład Kartografii PW Stanisława Mogiłło-Suchowera Główny Urząd Geodezji i Kartografii Marek Brylski, Alina Kmiecik Intergraph Polska Standardy i funkcjonalność na przykładzie realizacji aplikacji portalowych prezentujących dane przyrodnicze Geosystems Polska dostawca usług (service provider) dla GMES Service Element Forest Monitoring. Geoportal IKAR geologiczny element krajowej infrastruktury informacji przestrzennej. SDI w obszarach chronionych Google dla świata. Świat map według Google Rola Polski w opracowaniu europejskiego geoportalu tematycznego NATURE-SDIplus

1 października, piątek, godz. 8.15 15.15 DZIEŃ WARSZTATOWY Tworzenie map z wykorzystaniem ArcGis W czasie tego kursu uczestnicy dowiedzą się o sposobach organizowania danych geograficznych i zapoznają się z niezbędnymi narzędziami stosowanymi do ich wizualizacji. W czasie ćwiczeń praktycznych nauczą się pracy z warstwami mapy, podstaw symbolizacji danych ilościowych i jakościowych oraz tworzenia kompozycji mapy. Uczestnicy szkolenia muszą być wyposaŝeni we własny komputer, (moŝe być z ArcGISem), na komputerze tym osoby prowadzące szkolenie zainstalują wirtualne maszyny, na których wykonywane będą ćwiczenia. Oznacza to, Ŝe kaŝdy laptop musi mieć 2GB RAM i ok. 10 GB. Tworzenie i publikacja map z wykorzystaniem ArcGis kurs zaawansowany Ten kurs uczy zastosowania reguł kartograficznych podczas projektowania profesjonalnych map z wykorzystaniem narzędzi kartograficznych pakietów ArcView, ArcEditor i ArcInfo. Uczestnicy uwzględniają czynniki warunkujące projekt kartograficzny, uczą się technik optymalnej prezentacji danych wektorowych i rastrowych i tworzą komunikatywne mapy prezentujące informacje w sposób efektywny. Ten kurs jest przeznaczony dla uŝytkowników, którzy chcą nauczyć się tworzenia wysokiej jakości produktów kartograficznych w oprogramowaniu ArcGIS. Podstawowa znajomość oprogramowania ArcGis. Uczestnicy szkolenia muszą być wyposaŝeni we własny komputer, (moŝe być z ArcGISem), na komputerze tym osoby prowadzące szkolenie zainstalują wirtualne maszyny, na których wykonywane będą ćwiczenia. Oznacza to, Ŝe kaŝdy laptop musi mieć 2GB RAM i ok. 10 GB. Tematyka zajęć: ERDAS APOLLO 2010 - System zarządzania i udostępniania informacji przestrzennej 1. Automatyczne katalogowanie danych rastrowych - ERDAS APOLLO Data Manager. 2. Aspekty bezpieczeństwa i dostępu do informacji geoprzestrzennej. 3. Przeglądarka internetowa jako narzędzie do przeglądania i manipulowania informacją przestrzenną - ERDAS APOLLO Web Client. 4. Przetwarzanie informacji geoprzestrzennej z wykorzystaniem Web Uczestnicy szkolenia powinni być wyposaŝeni we własny komputer, na którym wykonywane będą ćwiczenia. 8

Jak zbudować geoportal zgodny z INSPIRE i prezentować dane 3D? Temat warsztatu nawiązuje do budowania geoportalu spełniającego wymagania zapisane w Rozporządzaniu dotyczącym wdraŝania dyrektywy INSPIRE oraz zestandaryzowanego udostępniania danych przestrzennych. Celem warsztatu jest zapoznanie uczestników z: narzędziem do budowy geoportalu - GeoPortal Toolkit funkcjonowaniem serwera mapowego/serwera usług OGC udostępnieniem i obsługą podglądu danych z róŝnych źródeł publikacją danych 3D z wykorzystaniem OGC WMS trendami w udostępnianiu narzędzi/aplikacji do tworzenia i zarządzania geoportalami Uczestnicy szkolenia muszą być wyposaŝeni we własny komputer, na którym wykonywane będą ćwiczenia. WebGIS - dane i mapa parku w przeglądarce www Zajęcia przeznaczone są głównie dla osób z parków narodowych, krajobrazowych, itp. Na zajęciach przedstawiony zostanie system informatyczny WebGIS przystosowany do wymagań parku narodowego, np. Wigierskiego PN. System WebGIS to zestaw narzędzi, który łączy pracę jednostek centralnych oraz jednostek podległych w jeden spójny system informatyczny zawierający dane przestrzenne i opisowe. Praca na zajęciach odbywać się będzie na własnych komputerach z przeglądarką www. Uczestnicy dostaną dostęp do serwera na którym będą mogli pracować z systemem centralnym wyposaŝonym w przykładowe dane opisowe i mapę numeryczną. W trakcie zajęć uczestnicy pójdą teŝ w teren, aby dokonać pomiaru GPS w aplikacji "mlas InŜynier". Następnie uczestnicy będą publikowali swoje dane z pomiarów na centralnym serwerze. Uczestnicy szkolenia muszą być wyposaŝeni we własny komputer z przeglądarką www, na którym wykonywane będą ćwiczenia. Wprowadzenie do usług przeglądania danych przestrzennych - Web Map Service (WMS) Uczestnicy szkolenia zostaną zapoznani ze standardem udostępniania map rastrowych w Internecie. Zajęcia praktyczne polegać będą na instalacji i konfiguracji serwera WMS (GeoSever) oraz budowie własnego geoportalu w oparciu o bibliotekę OpenLayers. Uczestnicy szkolenia powiini być wyposaŝeni we własny komputer, na którym wykonywane będą ćwiczenia. 9

Quantum GIS w procesie przygotowywania map cyfrowych Jednym z typowych rozwiązań stosowanych do serwowania map cyfrowych jest wykorzystanie przestrzennej bazy danych PostgreSQL/PostGIS oraz serwera UMN MapServer. Rozwiązania te, chociaŝ zdobyły uznanie ze względu na swoje moŝliwości, stabilność i prostą budowę, nie posiadają jednak graficznych interfejsów konfiguracyjnych, co skutecznie odstrasza potencjalnych uŝytkowników. W ramach warsztatów zobaczymy, jak za pomocą popularnego programu Quantum GIS uczynić proces sporządzenia mapy cyfrowej prostym i przyjemnym. UŜyjemy go jako środowiska pracy na wszystkich jej etapach, począwszy od pozyskania i obróbki danych, poprzez zasilenie nimi bazy danych i jej administrację, po konfigurację serwera WMS i stylizację mapy. W pierwszej części poznamy podstawy pracy z programem Quantum GIS, niezbędne przy pozyskaniu i redakcji kartograficznej danych. Szczególny nacisk połoŝony będzie na problemy związane z obsługą internetowych źródeł danych oraz polskich układów współrzędnych. Poznamy teŝ tajniki zaawansowanej stylizacji wektorów. Następnie stworzymy bazę danych przestrzennych PostGIS i zobaczymy, jak ją zasilać oraz zarządzać danymi bezpośrednio z poziomu programu. Na koniec uruchomimy usługę WMS, eksportując sporządzony projekt bezpośrednio do serwera UMN MapServer. Jeśli wystarczy czasu, przyjrzymy się bliŝej społecznościowemu projektowi Open Street Map i wsparciu, jakie w tym zakresie oferuje Quantum GIS. Uczestnicy szkolenia muszą być wyposaŝeni we własny komputer, na którym wykonywane będą ćwiczenia. GŁÓWNY PARTNER TECHNOLOGICZNY SPONSORZY 10