Umiejscowienie łodzi arbitrów Poza znajomością przepisów, istotne jest również umiejscowienie łodzi arbitrów. Gdy arbitrzy nie są w stanie zaobserwować danego incydentu z bliska i pod odpowiednim kątem, mogą mieć problem z podjęciem właściwej decyzji. W pewnych sytuacjach mogą istnieć dwa krytyczne kąty, ale jeden z nich jest ważniejszy od drugiego. Dobre umiejscowienie łodzi przedstawione zostało poniżej. W miarę nabywania doświadczenia, każdy arbiter optymalizuje umiejscowienie swojej łodzi w trakcie meczu. Mimo iż nie zawsze można zastosować podstawowe zasady umiejscowienia łodzi, arbitrzy powinni starać się je realizować. Dzięki temu, taka sama sytuacja będzie zawsze widziana pod jednakowym kątem, co z kolei będzie prowadziło do bardziej spójnego arbitrażu. Na rysunkach, łódź arbitrów oznaczona jest literą U (Umpire), natomiast łódź arbitrów skrzydłowych (łódź skrzydłowa) literą W (Wing). Gdy jachty wpływają na pole przedstartowe Arbitrzy rozpoczynają po lewej stronie linii startu, poniżej znaku. Arbitrzy skrzydłowi zaczynają po stronie prawej powyżej statku startowego, pozostawiając jachtowi przestrzeń do przepłynięcia. Zarówno arbitrzy jak i arbitrzy skrzydłowi przy takim ustawieniu mogą obserwować właściwe wpłynięcie obu jachtów. Gdy jachty zbliżają się do siebie, arbiter skrzydłowy podąża blisko za rufą jachtu prawohalsowego, natomiast arbiter podąża po zawietrznej i na trawersie lub lekko z tyłu jachtu lewohalsowego.
Siedem pierwszych scenariuszy krzyżówek, włączając umiejscowienie łodzi arbitrów, przedstawiono na końcu tego rozdziału. Podczas manewrów przed-startowych Z reguły arbiter skrzydłowy pozostaje po nawietrznej stronie jachtów, zawsze gotowy na zajęcie pozycji, z której może obserwować krycie. Arbiter pozostaje z reguły po zawietrznej jachtów, a gdy te wykonują kółka, zawsze po stronie prawej patrząc pod wiatr (patrz rysunek). Arbiter powinien unikać strefy po lewej stronie linii pionowej. Jeśli jacht przed wykonaniem zwrotu z wiatrem spłynie nisko, arbitrzy znajdujący się w tej strefie mogą znaleźć się przed jego dziobem. Mają oni wówczas dwie drogi ucieczki: (1) płynąć w przód i na stronę nawietrzną, gdzie jednak nie będą znajdować się na właściwej pozycji w krytycznym czasie, lub (2) zawrócić na zawietrzną, ale wtedy poruszać się będą w kierunku przeciwnym do jachtów i nie będą na pozycji. W obydwu przypadkach, łódź arbitrów pozostawi za sobą wzburzoną wodę przed dziobem jachtu i naraża się na niezadowolenie załogi jachtu. Pozostając po prawej stronie, jacht może wykonać zwrot z wiatrem lub na wiatr, a arbitrzy będą na dobrym miejscu, aby zająć pozycję za jego rufą.
Przed startem na tym samym halsie Gdy jachty są na tym samym halsie, płynąc albo prawie równolegle do linii startu, albo kursem na wiatr lub powyżej, arbitrzy skrzydłowi powinni być po stronie nawietrznej w okolicy trawersu, a arbitrzy za rufą jachtów. Arbitrzy nie powinni znajdować się na trawersie po zawietrznej, gdyż jest to kąt kontrolowany przez arbitrów skrzydłowych, a w dodatku nie będą oni na właściwej, pozycji gdy jachty zmienią kurs (patrz rysunek). W pierwszym przypadku jachty wyostrzyły z pozycji 1 do 2. Arbitrzy będący na trawersie (B) nie będą na pozycji pozwalającej obserwować odstęp pomiędzy jachtami. Arbitrzy za rufą jachtów (A) są w stanie utrzymać dobrą pozycję. W drugim przypadku, jachty odpadły z pozycji 1 do 2. Arbitrzy będący na trawersie mają problem, pozostawiając przed dziobem jachtu wzburzoną wodę, nie są na pozycji i są zmuszeni do ucieczki poprzez zawrócenie łodzi, oddalając się w ten sposób od ich właściwej pozycji. Zawracanie Zdarzać się mogą sytuacje, w których przez niespodziewany manewr jachtu (lub wątpliwe umiejscowienie), arbitrzy są zmuszeni do nowego zajęcia pozycji bardziej po stronie nawietrznej. Proste zatrzymanie łodzi do momentu kiedy jachty ją miną i wówczas wpłynięcie na nową pozycję pomiędzy nimi, spowoduje mniej zakłóceń niż zawracanie łodzi arbitrów. Gdy trzeba zawrócić, regułą jest kierowanie się w kierunku od jachtów, nie zawracanie w ich kierunku. Rysunek poniżej przedstawia taką sytuację, i widać że, jeżeli trzeba już zawracać, to zawracanie od jachtów jest najlepszym wyjściem.
Zawracanie w kierunku jachtów wydaje się być naturalną tendencją prowadzących łodzie, jak gdyby arbitrzy mieli możliwość patrzenia tylko przed siebie. Arbitrzy powinni być jednakowo efektywni, bez znaczenia w którą stronę skierowana jest ich łódź. Zbliżając się do linii startu Gdy jachty zbliżają się do linii startu w celu wystartowania, arbitrzy powinni zająć taką pozycję, aby móc dobrze obserwować czy jacht znajdujący się z tyłu będzie próbował zawinąć się na zawietrzną jachtu z przodu. Arbitrzy powinni zająć pozycję za nawietrznym rogiem jachtu goniącego i z tej pozycji decydować o kryciu. Muszą być ostrożni, aby nie przemieszczać się za daleko do przodu, ponieważ gdy jachty staną dziobem do wiatru arbitrzy znajdą się w beznadziejnej pozycji. Arbitrzy powinni utrzymać taką pozycję do momentu, gdy będzie pewne, że jacht z tyłu pozostanie po nawietrznej i nie ma możliwości ponownie wrócić na zawietrzną jachtu z przodu. Będąc na właściwej pozycji, arbitrzy mogą po prostu zwolnić na moment, aby po chwili znów być na właściwej pozycji pomiędzy dwoma jachtami. W tym przypadku,umiejscawiając się po zawietrznej w celu obserwowania krycia, arbitrzy znajdą się w beznadziejnej pozycji, gdy do krycia dojdzie. Gdy jachty zbliżają się do linii celem wystartowania, arbitrzy skrzydłowi powinni być po zawietrznej tych jachtów. W momencie sygnału startu W momencie startu zaczyna obowiązywać nowy przepis dotyczący żeglowania powyżej kursu właściwego (przepis 17.1). Arbitrzy muszą pamiętać w jaki sposób
krycie, które istnieje, zostało osiągnięte. Jest to niezbędne, aby stwierdzić czy jacht zawietrzny ma prawo żeglować powyżej swego kursu właściwego. Halsówki Zasadniczo, arbitrzy podążają za jachtem po lewej stronie boku trasy, podczas gdy arbitrzy skrzydłowi za jachtem będącym po prawej stronie tego boku. Gdy jachty zbliżają się do siebie, arbitrzy powinni płynąć w kilwaterze jachtu lewohalsowego, natomiast arbitrzy skrzydłowi za jachtem prawohalsowym. Wówczas bez względu na to jaki manewr wykona jacht lewohalsowy: przecina kurs, wykonuje zwrot na wiatr czy odpada za rufą jachtu na prawym halsie, arbitrzy będą w dobrej pozycji, aby widzieć krycie lub odległość pomiędzy jachtami. Gdy kursy jachtów krzyżują się, arbitrzy i arbitrzy skrzydłowi pozostają na swoich odpowiednio lewej i prawej stronie, podążając teraz jednak za innym jachtem. Zasada ta jest przedstawiona na rysunku. Gdy znak nawietrzny ma zostać okrążony lewą burtą, lub gdy istnieje bok trasy, na którym jachty żeglują połówką, Główny Arbiter może skierować arbitrów na prawą stronę boku, a arbitrów skrzydłowych na
stronę lewą. Każda strona ma swoje wady i zalety, ale po dokładnej analizie widać, że pozycja arbitrów po stronie lewej jest korzystniejsza. Gdy nie ma arbitrów skrzydłowych, arbitrzy powinni być nieco bardziej pomiędzy jachtami, ale wciąż z bardziej po stronie lewej oraz być przygotowani na zajęcie pozycji właściwej dla najbardziej prawdopodobnego w tej sytuacji scenariusza, kiedykolwiek jacht zbliżają się do siebie. Krzyżowanie kursów jachtów prawo- i lewohalsowych Gdy jachty zbliżają się do siebie na przeciwnych halsach, arbitrzy powinni być za jachtem lewohalsowym, a arbitrzy skrzydłowi blisko za rufą jachtu prawohalsowego, obserwując jakiekolwiek zmiany kursu tego jachtu. Gdy nie ma arbitrów skrzydłowych, arbitrzy powinni znajdować się w tzw. obszarze V pomiędzy jachtami, ale bliżej jachtu lewohalsowego (rysunek poniżej). Jako, że trudniej z tej pozycji ocenić zmiany kursu jachtu prawohalsowego, arbitrzy powinni obserwować ruch sterem tego jachtu.
Zasady te dotyczą również umiejscowienia łodzi arbitrów, gdy jachty płyną na przeciwnych kursach z wiatrem. Slam-dunk Rysunek poniżej przedstawia manewr slam-dunk w wykonaniu jachtu prawohalsowego. Pozostając po prawej i lewej stronie, odpowiednio arbitrzy i arbitrzy skrzydłowi są w stanie obserwować odległość pomiędzy jachtami, a także krycie. Arbitrzy skrzydłowi muszą przesunąć się na pozycję, z której mogą obserwować krycie pomiędzy jachtami, natomiast arbitrzy stwierdzają ukończenie zwrotu przez jacht. W momencie, gdy ustalone zostało krycie bez względu na to czy zwrot został ukończony czy nie arbitrzy skrzydłowi informują o tym arbitrów przez radio (TERAZ/NOW!), arbitrzy obserwują czy zwrot został ukończony. Gdy nie ma arbitrów skrzydłowych, arbitrzy muszą być praktycznie w dwóch miejscach jednocześnie. Muszą być na trawersie jachtu prawohalsowego, gdy ten kończy zwrot, aby ocenić czy między jachtami w tym momencie jest krycie. Muszą
też znajdować się pomiędzy jachtami, aby widzieć czy jacht lewohalsowy żegluje powyżej swego kursu właściwego, gdy krycie zostało osiągnięte z pozycji swobodny z tyłu, po tym jak jacht prawohalsowy ukończył zwrot. Muszą również obserwować pozycje jachtów względem siebie w ciągu całej tej sytuacji, gdyż jednocześnie obowiązywać może kilka przepisów. Nie ma prostej recepty na umiejscowienie łodzi arbitrów w trakcie manewru slamdunk. Gdy jacht lewohalsowy odpada na jacht prawohalsowy, możliwe że nastąpi manewr slam-dunk. Należy zauważyć, że pomimo iż przepis 16 ma zastosowanie, gdy nowy jacht zawietrzny ostrzy, to przepis 15 nie obowiązuje gdy krycie zostało ustalone podczas wykonywania przez ten drugi jacht zwrotu na wiatr. Zwroty na wiatr po zawietrznej Rysunek przedstawia jacht lewohalsowy, podkładający się po zawietrznej jachtowi na prawym halsie. Umiejscowienie łodzi będzie podobne jak w przypadku, gdy jacht na halsie lewym wykonuje zwrot przed jachtem prawohalsowym (nie ma krycia) lub zwrot po nawietrznej i przed tym drugim jachtem. Utrzymujemy tym samym regułę lewej i prawej strony, arbitrzy i arbitrzy skrzydłowi będą na właściwej pozycji.
Gdy nie ma arbitrów skrzydłowych, arbitrzy powinni znaleźć się w fazie końcowej na takiej samej pozycji jak powyżej. Wzajemne ustawienie dziobu jednego i rufy drugiego jachtu jest krytyczne w momencie, gdy jacht powraca do kursu na wiatr, i w momencie, gdy jacht nie wykonujący zwrotu na wiatr zmienia kurs. W takich sytuacjach jeden z arbitrów ocenia czy jacht jest już na kursie na wiatr, drugi natomiast stwierdza zmiany kursu. Na bokach trasy z wiatrem Główna zasada umiejscowienia łodzi arbitrów opisana przy żegludze na wiatr jest utrzymana. Łódź arbitrów będzie podążała za jachtem po lewej stronie (prawa strona trasy patrząc na wiatr) podczas, gdy łódź skrzydłowa podążać będzie za jachtem po prawej stronie. Jeżeli jachty przecinają sobie kurs wówczas łódź arbitrów i łódź skrzydłowa wymieniają między sobą jachty, ale nie zmieniają stron, na których się znajdują.
Rysunek powyżej ilustruje ogólną zasadę pozycjonowania łodzi arbitrów. Poprzez umiejscowienie łodzi za rufą jachtu i trochę po jego zawietrznej nie zakłócamy jachtowi wiatru. Widoczna na rysunku linia prosta odnosi się do zasady kciuka i poprowadzona jest od końca bomu grota jachtu żeglującego z tyłu lub od jachtu zawietrznego żeglującego z wiatrem. Kiedy jachty są na tym samym halsie, arbitrzy zajmą pozycję z tyłu, a łódź skrzydłowa po zawietrznej stronie obserwując krycie jak przedstawiono w pozycji 1 na rysunku poniżej.
Gdy oba jachty wykonują zwrot przez rufę pomiędzy pozycją 1 i 2 jak na rysunku powyżej, łódź skrzydłowa musi upewnić się (1), że nie jest po nawietrznej stronie jachtu, (2) nie jest zbyt bardzo z przodu, aby fala wywołana przez motorówkę nie miała wpływu na żeglugę jachtu oraz (3) co najważniejsze nie jest w pozycji gdzie jacht skierowałby się w jej stronę tak, że arbitrzy musieliby szybko uciekać pozostawiając wzburzoną wodę i falę. Jeżeli jachty wyostrzą na prawym halsie, arbitrzy i arbitrzy na łodzi skrzydłowej powinni być gotowi zająć dobre pozycje arbitrzy z tyłu, a arbitrzy na łodzi skrzydłowej po prostopadłej nadal obserwując krycie. Patrz rysunek poniżej. Jeżeli jachty wyostrzą na lewym halsie, arbitrzy i arbitrzy skrzydłowi muszą reagować szybko. Najlepszym wyjściem w takiej sytuacji jest zamiana ról przez arbitrów i arbitrów skrzydłowych. Arbitrzy obserwują krycie, a arbitrzy skrzydłowi odległość między jachtami. Arbitrzy powinni wówczas uważać na szybkie wyostrzenie łodzi nawietrznej. Jeżeli jacht nawietrzny zerwie krycie, a następnie odpada, aby ponownie ustalić krycie jacht zawietrzny nie może dłużej żeglować powyżej swojego kursu właściwego (przepis 17.1). Patrz na rysunek poniżej.
Zakazane V Zanim jachty osiągną nawietrzny lub zawietrzny znak obie łodzie: arbitrów i skrzydłowa powinny próbować uniknąć obszarów, które określane są przez arbitrów mianem zakazanego V. Są to zazwyczaj tzw. strefy bez wyjścia.
Prawdopodobieństwo przeszkodzenia, w takim położeniu, okrążającym znaki jachtom jest olbrzymie i o tyle gorsze, że w tym czasie załogi są nadal zajęte dostosowaniem ustawień jachtu do nowego boku trasy. Zakłócony wiatr jest kolejnym czynnikiem. Główny problem pojawia się jednak, gdy arbitrzy bądź arbitrzy skrzydłowi będą musieli uciekać i przyśpieszyć tuż przed dziobem jednego lub obydwu jachtów zostawiając wzburzoną wodę i falę i zazwyczaj przeszkadzając jednemu jachtowi bardziej niż drugiemu. Okrążanie znaków Z reguły arbitrzy będą płynąć z tyłu jachtów, a arbitrzy skrzydłowi zajmą taką pozycję, z której będą mogli zaobserwować czy jachty wchodzą w strefę dwóch długości w kryciu. Zasady przedstawione na rysunku poniżej są z spójne z obowiązującą regułą, że arbitrzy zbliżają się do znaku od lewej strony, a arbitrzy skrzydłowi od strony prawej. Obie motorówki arbitrów zajmą pozycje umożliwiającą im szybkie przejście z jednego boku trasy na drugi.
Przykłady przedstawione powyżej ilustrują także jak arbitrzy i arbitrzy skrzydłowi są w stanie uniknąć znalezienia się w obszarze zakazanego V nie tracąc dobrej pozycji łodzi. Jednym ze sposobów osiągnięcia tego jest podążanie w niewielkiej odległości za rufami jachtów w chwili, gdy okrążają one znak. Strefa dwóch długości łodzi Rysunek poniżej ma na celu podkreślenie konieczności zakomunikowania przez arbitrów skrzydłowych (i arbitrów) strefy dwóch długości łodzi. Na rysunku powyżej może wydawać się łodzi skrzydłowej, że jacht A osiągnął strefę dwóch długości. Strefa dwóch długości będzie osiągnięta, gdy łódź skrzydłowa lub łódź arbitrów patrzyć będzie bezpośrednio w kierunku znaku i ta właśnie linia wzroku znacznie utrudnia dokładną ocenę sytuacji.
Dotykanie znaków Gdy jachty znajdują się w znacznej odległości od siebie, arbitrzy i arbitrzy skrzydłowi mogą od razu zająć pozycję umożliwiającą im zaobserwowanie czy jacht dotknął znak. Gdy jachty okrążają znak blisko siebie umiejscowienie łodzi jest zależne także od innych czynników. W takiej sytuacji o wiele ważniejsze jest obserwowanie odległości pomiędzy jachtami i faktu czy nastąpił kontakt niż obserwowania czy jacht dotknął znak. * Jeżeli pozycja ta umożliwia także obserwacje znaku jest to dodatkowa zaleta, ale właściwe umiejscowienie łodzi w celu egzekwowania przepisów części 2 jest nadrzędne. W celu nałożenia na jacht kary za dotknięcie znaku arbitrzy (lub arbitrzy skrzydłowi) muszą widzieć faktyczny kontakt pomiędzy jachtem (lub żaglem, szotami, częścią ciała załogi lub innymi częściami jachtu), a znakiem. Obracanie się znaku jest wskazówką, ale nie dowodem na to, że jacht dotknął znak. Arbitrzy powinni zaakceptować potwierdzoną informację od łodzi skrzydłowej, która zaobserwowała, że jacht dotknął znak.
Tłumaczenie z Podręcznika dla arbitrów regat meczowych : Łukasz Kowalczyk Zofia Truchanowicz 20/10/2005