Badanie rynku audiowizualnego. Konkurencyjność Sektora Audiowizualnego Polski - wyzwania dla dystrybutorów Na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Media Desk Polska i Stowarzyszenia Filmowców Polskich Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych
Metodologia W ramach projektu zrealizowano w okresie października i listopada 2013 r. trzy badania: I. Badanie ilościowe wśród internautów (próba 2016 osób). II. Badanie jakościowe wśród managerów serwisów VOD i środowiska filmowego. III. Badanie jakościowe wśród przedstawicieli Polonii zagranicznej.
Obszary badawcze 1. Zwyczaje używania materiałów audiowizualnych w Polsce. 2. Cyfrowa dystrybucja, a dystrybucja tradycyjna (kinowa i płytowa). 3. Polska kinematografia za granicą.
Proces zmian Aktualnie mamy do czynienia z istotnymi zmianami na rynku audiowizualnym na całym świecie, m.in.: zmiany w modelu użytkowania związane z rozwojem technologii; zmiany formalne wśród przedstawicieli rynku. Główną obserwacją badania jest fakt spadku widowni kinowej przy równoczesnym dynamicznym przyroście użytkowania materiałów audiowizualnych w Internecie.
Obraz rynku kinowego W roku 2012 zaobserwowano najniższą liczbę widzów dla okresu 2009-2012 (GUS). Spadek liczby widzów rok do roku wyniósł ł 54 5,4 % i zadziało di ł się tak mimo wzrostu liczby sal oraz miejsc kinowych przy nieznacznym spadku liczby kin. Liczba widzów w polskich kinach w latach 2009-2012 Liczba seansów w polskich kinach w latach 2009-2012 w tys. 40000 39500 39000 38500 38000 37500 37000 36500 36000 39663,2 39058 37674,6 37508,1 2009 2010 2011 2012 tys. 1600 1550 1500 1450 1400 1350 1300 1570,1 1566,8 1478 1417,5 2009 2010 2011 2012
Użytkowanie rynku kinowego Deklaracja przynajmniej jednej wizyty w kinie w ciągu ostatnich trzech miesięcy przed badaniem 29% 71% tak nie 35% respondentów wskazało, że podczas ostatniej wizyty w kinie obejrzało ł film polski.
Obraz rynku płytowego Jeśli do rynku płyt ł z filmami i doliczymy kurczące się wpływy z wypożyczeń filmów na nośnikach, do 2017 r. płyty yybędą ę ą jeszcze górować nad plikami w postaci cyfrowej, ale już w coraz mniejszym stopniu (PwC). Deklarowane koszty zakupu ostatniej t płyty ł z filmem najniższa cena średnia cena najwyższa cena 24 złł 42 złł 57 złł Z badania wynika, że poważną ż barierę zakupu płyt ł z filmami stanowią koszty.
Użytkowanie rynku płytowego Deklaracja zakupu przynajmniej jednej płyty z filmem w ciągu ostatnich sześciu miesięcy przed badaniem 46% 54% tak nie 23% respondentów wskazało, że ostatnio zakupiona płyta z filmem zawierała ł polską lk produkcję.
Obraz rynku cyfrowego W porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzedzającym, w maju 2013 roku liczba użytkowników pięciu czołowych platform VOD wzrosła o 43% (Gemius Megapanel/PBI). Rynek cyfrowy mocno wpływa na tradycyjną dystrybucję - Rynek cyfrowy mocno wpływa na tradycyjną dystrybucję 55% internautów zadeklarowało, że ze względu na dostęp internetowy ogląda mniej produkcji na płytach, a 38% w kinie.
Użytkowanie rynku cyfrowego Deklaracja obejrzenia przynajmniej jednego filmu w Internecie w ciągu ostatnich trzech miesięcy przed badaniem 22% 78% tak 78% nie 85% respondentów wskazało, że ogląda w Internecie filmy polskiej lki produkcji. kji
Bariery rynku cyfrowego Bariery rozwoju VOD wskazane przez managerów platform: Wielkość wymaganych dla rozwoju nakładów inwestycyjnych jest niewspółmierna do oczekiwanych zysków. Słaba pozycja na tle innych form dystrybucji, co wiąże się między innymi z niskim zainteresowaniem reklamodawców lub niskimi cenami emisji reklam. Słaba pozycja negocjacyjna w dyskusjach na temat warunków licencyjnych. Duża ilość konkurencyjnych y nielegalnych kopii materiałów audiowizualnych. Długotrwałe okna dystrybucyjne. Wąska oferta. Brak atrakcyjnego, akceptowanego przez odbiorcę modelu płatności.
Obraz nielegalnej dystrybucji Problem piractwa jest oceniany jako istotne t zagrożenie ż dla rynku audiowizualnego zarówno przez dystrybutorów y z rynku tradycyjnego, yj jak i cyfrowego. W ocenie internautów oglądanie nielegalnych kopii filmów w największej mierze wynika z wysokich kosztów dostępu do filmów dystrybuowanych z poszanowaniem praw autorskich. Z takim stwierdzeniem zgadza się 71% respondentów. Z kolei 55% badanych jako przyczynę oglądania nielegalnych kopii filmów wskazuje złą ł politykę producentów i dystrybutorów.
Użytkowanie nielegalnej dystrybucji Deklaracja oglądania lub pobierania nielegalnej kopii filmu 52% 48% tak nie
Świadomość legalności kopii Deklaracja umiejętności rozpoznania legalności kopii materiału audiowizualnego w Internecie 17% 13% nie umiem rozpoznać legalności 35% umiem, ale nie zawsze mam pewność umiem, w większości 35% przypadków nie zwracam na to uwagi Łącznie 70% respondentów wskazało, że nie umie jednoznacznie ąc e 0% espo de tów ws a ało, e e u e jed o ac e rozpoznać czy dana kopia materiału audiowizualnego w Internecie jest legalna.
Polskie filmy za granicą Z wypowiedzi Polonii biorącej udział w badaniach wynika, że polskie filmy: nie są widoczne w ramach tradycyjnej j dystrybucji za granicą; wyświetlane są najczęściej w ramach festiwali, pokazów specjalnych lub seansów dedykowanych środowiskom polonijnym; w postaci cyfrowej oglądane są głównie za pośrednictwem pirackich źródeł (w dużej mierze przez ograniczenia licencyjne).
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ