AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU

AUDYT ENERGETYCZNY BUDYNKU DLA PRZEDSIĘWZIĘCIA TERMOMODERNIZACYJNEGO PRZEWIDZIANEGO DO REALIZACJI W TRYBIE USTAWY O WSPIERANIU TERMOMODERNIZACJI I REMONTÓW Z DNIA 21.11.2008r. Budynek mieszkalny wielorodzinny ul. Młodych Patriotów 1-5 kod: 44-122 miejscowość: Gliwice województwo: śląskie Wykonawca: Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "LOKUM" s.c.

1. Strona tytułowa audytu energetycznego budynku 1. Dane identyfikacyjne budynku 1.1. Rodzaj budynku Budynek mieszkalny wielorodzinny 1.2. Rok budowy 1973 1.3. Inwestor (nazwa lub imię i nazwisko, adres do korespondencji) tel. / fax.: PESEL* Spółdzielnia Mieszkaniowa im Żwirki i Wigury ul. Żwirki i Wigury 87 a ul. Młodych Patriotów 1-5 44-122 Gliwice 44-122 Gliwice woj.: śląskie powiat: gliwicki (32) 232-19-07 woj.: śląskie 2. Nazwa, nr. REGON i adres firmy wykonującej audyt Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "LOKUM" s.c. ul. Parkowa 15/4U 30-538 Kraków woj. małopolskie tel.: 12 659-19-08 REGON 351620943 1.4 Adres budynku 3. Imię i nazwisko oraz adres audytora koordynującego wykonanie audytu, posiadane kwalifikacje, podpis 1. mgr inż. Łukasz KRUK Smardzowice 59B 32-077 Smardzowice woj. małopolskie PESEL 78101506811 mgr inż. Technologii Chemicznej spec. ds. Gospodarki Paliwami i Energią Członek Zrzeszenia Audytorów Energetycznych nr 1185 4. Współautorzy audytu: imiona, nazwiska, zakres prac, posiadane kwalifikacje Lp. Imię i nazwisko Zakres udziału w opracowaniu audytu Posiadane kwalifikacje (ew. uprawnienia) 2. mgr inż. Łukasz KOWALCZYK sprawdzenie mgr inż. Inżynierii Środowiska w Energetyce Audytor Energetyczny KAPE nr 0158 3. inż. Katarzyna Ryll obliczenie zapotrzebowania na ciepło inż. Inżynierii Środowiska 0 4. mgr inż. Paulina SZCZEPAŃSKA wizja lokalna mgr inż. Inżynierii Środowiska 0 5. Miejscowość i data wykonania opracowania Kraków, 20.02.2017r. 2

6. Spis treści 1. Strona tytułowa audytu energetycznego budynku 2. Karta audytu energetycznego budynku 3. Dokumenty i dane źródłowe wykorzystane przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi inwestora 4. Inwentaryzacja techniczno-budowlana 5. Ocena stanu technicznego budynku 6. Wykaz rodzaju usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych wybranych na podstawie oceny stanu technicznego 7. Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 8. Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 9. Opis optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 10. Załączniki 2 4 6 7 8 9 10 22 24 28 3

2. Karta audytu energetycznego budynku 1. 1. Konstrukcja/technologia budynku 2. Liczba kondygnacji 3. Kubatura części ogrzewanej [m3] 4. Powierzchnia netto budynku [m2] 5. Powierzchnia ogrzewana części mieszkalnej, [m2] 6. 7. 8. 9. Sposób przygotowania ciepłej wody użytkowej 10. 11. 12. Dane ogólne Powierzchnia ogrzewana lokali użytkowych oraz innych pomieszczeń niemieszkalnych [m2] Liczba lokali mieszkalnych Liczba osób użytkujących budynek Rodzaj systemu grzewczego budynku Współczynnik kształtu A/V [l/m] Inne dane charakteryzujące budynek Stan przed termomodernizacją Stan po termomodernizacji prefabrykowana, W70 prefabrykowana, W70 5+piwnica 5+piwnica 5890,2 5890,2 2247,0 2247,0 1981,0 1981,0 0,0 45 83 indywidualne podgrzewacze gazowe 0,0 45 83 indywidualne podgrzewacze gazowe centralny, zdalaczynny centralny, zdalaczynny 0,45 0,45 2. Współczynniki przenikania ciepła przez przegrody budowlane [W/(m2K)] 1. Ściany zewnętrzne 2. Dach / stropodach/ strop pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami 3. Strop na piwnicą 0,45 1,97 0,17 0,37 0,51 0,89 0,19 0,23 0,62 0,17 1,01 1,01 4. Podłoga na gruncie w pomieszczeniach ogrzewanych 5. Okna, drzwi balkonowe 6. Drzwi zewnętrzne/bramy 2,60 1,60 1,30 1,60 1,60 1,60 2,00 2,00 7. Inne 3. Sprawności składowe systemu grzewczego i współczynniki uwzględniające przerwy w ogrzewaniu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 1. 2. 3. 4. Sprawność wytwarzania [ - ] 0,93 0,93 Sprawność przesyłu [ - ] 0,90 0,90 Sprawność regulacji i wykorzystania [ - ] 0,87 0,87 Sprawność akumulacji [ - ] 1,00 1,00 Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w okresie tygodnia [ - ] 1,00 1,00 Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby [ - ] 1,00 1,00 4. Sprawności składowe systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Sprawność wytwarzania [ - ] 0,85 0,85 Sprawność przesyłu [ - ] 0,80 0,80 Sprawność regulacji i wykorzystania [ - ] 1,00 1,00 Sprawność akumulacji [ - ] 1,00 1,00 5. Charakterystyka systemu wentylacji 1. Rodzaj wentylacji (naturalna, mechaniczna, inna) 2. Sposób doprowadzenia i odprowadzenia powietrza 3. Strumień powietrza zewnętrznego [m3/h] 4. Krotność wymian powietrza [1/h] grawitacyjna stolarka / kanały went. 6995,1 1,19 grawitacyjna stolarka / kanały went. 6865,5 1,17 4

6. Charakterystyka energetyczna budynku 1. Obliczeniowa moc cieplna systemu grzewczego [kw] 160,772 130,819 Obliczeniowa moc cieplna potrzebna do przygotowania ciepłej 2. 12,206 12,206 wody użytkowej [kw] 3. 4. 5. 6. 7. Roczne zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania budynku (bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [GJ/rok] Roczne obliczeniowe zużycie energii do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [GJ/rok] Roczne obliczeniowe zużycie energii do przygotowania ciepłej wody użytkowej [GJ/rok] Zmierzone zużycie ciepła na ogrzewanie przeliczone na warunki sezonu standardowego (służące weryfikacji przyjętych składowych danych obliczeniowych bilansu ciepła) [GJ/rok] Zmierzone zużycie ciepła na przygotowanie ciepłej wody użytkowej (służące weryfikacji przyjętych składowych danych obliczeniowych bilansu ciepła) [GJ/rok] 777,97 550,13 1063,47 752,02 288,71 288,71 1103,32 0,00 8. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku (bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [kwh/(m2rok)] 99,057 70,047 9. Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego i przerw w ogrzewaniu) [kwh/(m2rok)] 135,409 95,753 10. Udział odnawialnych źródeł energii [%] 0,0 0,0 7. Opłaty jednostkowe (obowiązujące w dniu sporządzania audytu) 1. Koszt za 1 GJ ciepła na ogrzewanie budynku [zł/gj] Koszt 1 MW mocy zamówionej na ogrzewanie na miesiąc 2. [zł/(mw m-c)] 14436,72 14436,72 3. Koszt przygotowania 1m3 ciepłej wody użytkowej [zł/m3] 16,33 16,33 Koszt 1 MW mocy zamówionej na przygotowania ciepłej wody 4. 5688,90 5688,90 użytkowej na miesiąc [zł/(mw m-c)] Miesięczny koszt ogrzewania 1m2 powierzchni użytkowej [zł/(m2 5. 3,01 2,24 m-c)] 6. Miesięczna opłata abonamentowa [zł/m-c] 0,00 0,00 7. Miesięczna opłata abonamentowa cwu [zł/m-c] 354,15 354,15 47,98 8. Charakterystyka ekonomiczna optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego 47,98 Planowana kwota kredytu [zł] Planowane koszty całkowite [zł] Roczna oszczędność kosztów energii [zł/rok] Roczne zmniejszenie zapotrzebowania na energię, [%] Premia termomodernizacyjna, [zł] 23,03% 5

3. Dokumenty i dane źródłowe wykorzystane przy opracowaniu audytu oraz wytyczne i uwagi inwestora 3.1. Dokumentacja projektowa: - Dokumentacja techniczna przekazana przez Inwestora. - Ankieta energetyczna 3.2. Obliczenia zapotrzebowania ciepła wg programu OZC 3.3. Osoba udzielająca informacji: 3.3. Wytyczne, sugestie i uwagi użytkownika: - wzrost komfortu, - obniżenie kosztów ogrzewania, 3.4. Moc zamówiona budynku na potrzeby c.o.. 0,190 MW Moc zamówiona budynku na potrzeby c.w.u. 0,000 MW 3.5. Akty Prawne Ustawa z dnia 21 listopada 2008r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 września 2015r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 lutego 2015r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej. 3.6. Norma na obliczanie oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła przegród - EN ISO 6946 Norma na obliczanie strat ciepła - PN EN 12831 Norma na obliczanie sezonowego zapotrzebowania energii - PN-EN ISO 13790 Z uwagi na przeprowadzone po roku 1984 zabiegi termomodernizacyjne na instalacji c.o. (montaż zaworów termostatycznych) wymagane zmniejszenie zużycia energii wynosi co najmniej 15 %. 3.7. Audyt nie obejmuje lokali usługowych. 6

4. Inwentaryzacja techniczno-budowlana 4.1. Opis ogólny obiektu Budynek mieszkalny wielorodzinny, zlokalizowany przy ul. Młodych Patriotów 1-5 w Gliwicach. Obiekt ten jest zrealizowany w technologii prefabrykowanej W 70. Budynek całkowicie podpiwniczony. Ilość kondygnacji: 5. Ilość klatek: 3. Wysokość kondygnacji: 2,8m. 4.2. Konstrukcja budynku Ściany zewnętrzne trójwarstwowe żelbetowe o grubości 28 cm z wewnętrzną warstwą izolacji wełną mineralna o grubości 4 cm. Ściany osłonowe frontowe docieplone styropianem o grubości 5 cm. Ściany szczytowe ocieplone wełną mineralną o grubości 5 cm. Ściany zewnętrzne szczytowe, posiadają okładzinę z blachy. Ściany zewnętrzne piwnic żelbetowe o grubości 20-35 cm. Stropodach wentylowany, jednospadowy kryty papą ocieplony wełną mineralną o grubości 5 cm. Stropodach o niewystarczającej izolacji termicznej. Okna zewnętrzne w mieszkaniach oraz na klatkach schodowych na nowe PCV, w dobrym stanie technicznym. Okna w piwnicy stare, drewniane w złym stanie technicznym. Drzwi zewnętrzne wejściowe wymienione, częściowo przeszklone z szyba zespoloną, w dobrym stanie technicznym. 4.3. Ogólny opis instalacji c.o. Budynek zasilany w ciepło zdalaczynnie. Węzeł cieplny zlokalizowany w piwnicy, wyposażony w automatykę pogodową. W 2002r. zmodernizowano wymienniki ciepła w budynku. Węzeł wyposażony w naczynie zbiorcze zamknięte. Zawory podpionowe typu STAD. Grzejniki żeliwne, wyposażone w zawory termostatyczne. Instalacja w piwnicy zaizolowana, piony w mieszkaniach niezaizolowane. Moc zamówiona 0,19 MW 4.4. Ogólny opis instalacji cwu. Ciepła woda przygotowywana za pomocą indywidualnych podgrzewaczy gazowych zlokalizowanych w mieszkaniach. 4.5. Opis ogólny wentylacji. Wentylacja grawitacyjna sprawna. 7

5. Ocena stanu technicznego budynku l.p. charakterystyka stanu istniejącego możliwości i sposób poprawy przegrody zewnętrzne P1 Ściana zewnętrzna osłonowa U= 0,45 W/(m2K) Docieplenie ścian zewnętrznych osłonowych styropianem - technologia lekka mokra, metoda BSO. U=0,23 W/(m2K) P2 Ściana zewnętrzna szczytowa U= 0,51 W/(m2K) Docieplenie ścian zewnętrznych szczytowych styropianem - technologia lekka mokra, metoda BSO. U=0,23 W/(m2K) 1. P3 Ściana zewnętrzna loggi U= 0,89 W/(m2K) Docieplenie ścian zewnętrznych loggii styropianem - technologia lekka mokra, metoda BSO. U=0,23 W/(m2K) P4 Ściana zewnętrzna piwnic U= 1,97 W/(m2K) Docieplenie ścian piwnic styropianem ekstrudowanymtechnologia lekka mokra, metoda BSO. U=0,45 W/(m2K) P5 Stropodach wentylowany U= 0,62 W/(m2K) Docieplenie stropodachu granulatem wełny mineralnej. U=0,18 W/(m2K) okna i drzwi 2. Okna zewnętrzne w mieszkaniach oraz na klatkach schodowych na nowe PCV, w dobrym stanie technicznym. Okna w piwnicy stare, drewniane w złym stanie technicznym. Wymiana okien zewnętrznych w piwnicy na nowe spełniające warunki techniczne WT2017. Drzwi zewnętrzne wejściowe wymienione, częściowo przeszklone z szyba zespoloną, w dobrym stanie technicznym. Bez zmian. wentylacja 3. Wymiana okien zewnętrznych w piwnicy na nowe Wentylacja grawitacyjna sprawna. spełniające warunki techniczne WT2017. instalacja ciepłej wody użytkowej 4. Ciepła woda przygotowywana za pomocą indywidualnych podgrzewaczy gazowych zlokalizowanych w mieszkaniach. Bez zmian. instalacja grzewcza 5. Budynek zasilany w ciepło zdalaczynnie. Węzeł cieplny zlokalizowany w piwnicy, wyposażony w automatykę pogodową. W 2002r. zmodernizowano wymienniki ciepła w budynku. Węzeł wyposażony w naczynie zbiorcze zamknięte. Zawory podpionowe typu STAD. Grzejniki żeliwne, wyposażone w zawory termostatyczne. Instalacja w piwnicy zaizolowana, piony w mieszkaniach niezaizolowane. Moc zamówiona 0,19 MW Po przeprowadzonych zabiegach termomodernizacyjnych należy wykonać regulację instalacji centralnego ogrzewania. 8

6. Wykaz rodzaju usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych wybranych na podstawie oceny stanu technicznego l.p. rodzaj usprawnień lub przedsięwzięć sposób realizacji przegrody zewnętrzne Docieplenie ścian zewnętrznych osłonowych styropianem - technologia lekka mokra, metoda BSO. U=0,23 W/(m2K) Docieplenie ścian zewnętrznych szczytowych styropianem - technologia lekka mokra, metoda BSO. U=0,23 W/(m2K) 1. Zmniejszenie strat przez przenikanie. Docieplenie ścian zewnętrznych loggii styropianem - technologia lekka mokra, metoda BSO. U=0,23 W/(m2K) Docieplenie ścian piwnic styropianem ekstrudowanymtechnologia lekka mokra, metoda BSO. U=0,45 W/(m2K) Docieplenie stropodachu granulatem wełny mineralnej. U=0,18 W/(m2K) okna i drzwi 2. Zmniejszenie strat przez przenikanie. Wymiana okien zewnętrznych w piwnicy na nowe spełniające warunki techniczne WT2017. wentylacja 3. Wentylacja grawitacyjna sprawna. Wymiana okien zewnętrznych w piwnicy na nowe spełniające warunki techniczne WT2017. instalacja grzewcza 4. Budynek zasilany w ciepło zdalaczynnie. Węzeł cieplny zlokalizowany w piwnicy, wyposażony w automatykę pogodową. W 2002r. zmodernizowano wymienniki ciepła w budynku. Węzeł wyposażony w naczynie zbiorcze zamknięte. Zawory podpionowe typu STAD. Grzejniki żeliwne, wyposażone w zawory termostatyczne. Instalacja w piwnicy zaizolowana, piony w mieszkaniach niezaizolowane. Moc zamówiona 0,19 MW Po przeprowadzonych zabiegach termomodernizacyjnych należy wykonać regulację instalacji centralnego ogrzewania. 9

7. Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego W rozdziale dokonano: a) określenia optymalnego oporu cieplnego dla każdego usprawnienia wymienionego w rozdziale 6 dotyczącego zmniejszenia strat ciepła b) zestawienia optymalnych usprawnień w kolejności rosnącej wg wartości prostego czasu zwrotu nakładów (SPBT) charakteryzujące każde usprawnienie oraz nakłady finansowe 7.1. Wybór optymalnych usprawnień dotyczących zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło Do obliczeń przyjęto następujące dane: symbol przed termomodernizacją po termomodernizacji obliczeniowa temperatura wewnętrzna, [ C] two 19,6 19,6 obliczeniowa temperatura zewnętrzna, [ C] tzo -20,0-20,0 opłata zmienna związana z dystrybucją i przesyłem jednostki energii wykorzystywanej do ogrzewania, [zł/gj] O0z, O1z 47,98 47,98 stała opłata miesięczna związana z dystrybucją i przesyłem energii wykorzystywanej do ogrzewania, [zł/(mw miesiąc)] O0m, O1m 14436,72 14436,72 miesięczna opłata abonamentowa, [zł] Ab0, Ab1 0,00 0,00 udział źródła ciepła w zapotrzebowaniu na ciepło przed i po wykonaniu wariantu termomodernizacyjnego x0, x1 1 1 udział źródła ciepła w zapotrzebowaniu na moc cieplną przed i po wykonaniu wariantu termomodernizacyjnego y0, y1 1 1 10

optymalizacja 7.1.1. Określenie optymalnego oporu cieplnego dla przegrody zewnętrznej budynku Współczynnik przenikania ciepła przegrody Całkowity opór cieplny przegrody Powierzchnia przegrody do obliczania strat Powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia U [W/(m2K)] R [(m2 K)/W] A [m2] Akoszt [m2] 0,446 2,24 552,76 629,83 Sd Liczba stopniodni 3658,4 [dzień K/rok] Przegroda (symbol): SZO Ściana zewnętrzna osłonowa Materiał izolacyjny Współczynnik przewodzenia ciepła Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie Współczynnik przenikania ciepła przegrody w stanie istniejącym styropian l [W/(mK)] 0,040 Q0u [GJ/rok] 77,926 q0u [MW] 0,009768 U [W/(m2K)] 0,446 d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 10 4,74 2,50 0,21 0,004618 36,844 35,20 12 5,24 3,00 0,19 0,004178 33,330 34,85 14 5,74 3,50 0,17 0,003814 30,428 35,01 16 6,24 4,00 0,16 0,003508 27,991 35,47 18 6,74 4,50 0,15 0,003248 25,915 36,14 Wartość Nu przyjęto na podstawie zapytań ofertowych. Wariant wybrany: d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 14 5,74 3,50 0,17 0,003814 30,428 35,01 Zabieg polega na dołożeniu do istniejącej izolacji termicznej nowej warstwy docieplenia ze styropianu. 11

optymalizacja 7.1.2. Określenie optymalnego oporu cieplnego dla przegrody zewnętrznej budynku Współczynnik przenikania ciepła przegrody po ściągnięciu starej izolacji Całkowity opór cieplny przegrody Powierzchnia przegrody do obliczania strat Powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia Liczba stopniodni U [W/(m2K)] R [(m2 K)/W] A [m2] Akoszt [m2] Sd [dzień K/rok] 0,871 1,15 299,60 334,22 3658,4 Przegroda (symbol): SZS Ściana zewnętrzna szczytowa Materiał izolacyjny Współczynnik przewodzenia ciepła Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie Współczynnik przenikania ciepła przegrody w stanie istniejącym styropian l [W/(mK)] 0,040 Q0u [GJ/rok] 47,824 q0u [MW] 0,005994 U [W/(m2K)] 0,505 d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 12 4,15 3,00 0,24 0,002862 22,830 33,00 14 4,65 3,50 0,22 0,002554 20,374 32,14 16 5,15 4,00 0,19 0,002306 18,395 31,94 18 5,65 4,50 0,18 0,002102 16,767 32,12 20 6,15 5,00 0,16 0,001931 15,403 32,54 Wartość Nu przyjęto na podstawie zapytań ofertowych. Wariant wybrany: d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 16 5,15 4,00 0,19 0,002306 18,395 31,94 Zabieg polega na ściągnięciu starej izolacji termicznej oraz wykonaniu nowej izolacji ze styropianu. Oszczędność liczona dla współczynnika w stanie istniejacym, natomiast grubość dobrana dla współczynnika ściany bez izolacji. Koszty demontażu okładziny z blachy zostaną doliczone jako koszty robót dodatkowych. 12

optymalizacja 7.1.3. Określenie optymalnego oporu cieplnego dla przegrody zewnętrznej budynku Współczynnik przenikania ciepła przegrody Całkowity opór cieplny przegrody Powierzchnia przegrody do obliczania strat Powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia Liczba stopniodni U [W/(m2K)] R [(m2 K)/W] A [m2] Akoszt [m2] Sd [dzień K/rok] 0,885 1,13 300,75 341,51 3658,4 Przegroda (symbol): Ściana zewnętrzna loggi Materiał izolacyjny SZLOG Współczynnik przewodzenia ciepła Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie Współczynnik przenikania ciepła przegrody w stanie istniejącym styropian l [W/(mK)] 0,031 Q0u [GJ/rok] 84,131 q0u [MW] 0,010545 U [W/(m2K)] 0,885 d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 6 3,07 1,94 0,33 0,003887 31,012 14,94 8 3,71 2,58 0,27 0,003211 25,620 14,74 10 4,36 3,23 0,23 0,002736 21,825 14,94 12 5,00 3,87 0,20 0,002383 19,009 15,35 14 5,65 4,52 0,18 0,002110 16,837 15,87 Wartość Nu przyjęto na podstawie zapytań ofertowych. Wariant wybrany: d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 10 4,36 3,23 0,23 0,002736 21,825 14,94 13

optymalizacja 7.1.4. Określenie optymalnego oporu cieplnego dla przegrody zewnętrznej budynku Współczynnik przenikania ciepła przegrody w stanie istniejącym Całkowity opór cieplny przegrody Powierzchnia przegrody do obliczania strat Powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia U [W/(m2K)] R [(m2 K)/W] A [m2] Akoszt [m2] 1,97 Sd Liczba stopniodni 1078,8 [dzień K/rok] Przegroda : SZPIW Ściana zewnętrzna piwnic Materiał izolacyjny 0,51 Współczynnik przewodzenia ciepła 190,06 211,20 Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie Współczynnik przenikania ciepła przegrody w stanie istniejącym styropian ekstrudowany l [W/(mK)] 0,036 Q0u [GJ/rok] 34,970 q0u [MW] 0,014865 U [W/(m2K)] 1,97 d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 4 1,62 1,11 0,62 0,004655 10,951 14,89 6 2,17 1,67 0,46 0,003465 8,151 14,50 8 2,73 2,22 0,37 0,002760 6,492 14,76 10 3,28 2,78 0,30 0,002293 5,394 15,27 12 3,84 3,33 0,26 0,001961 4,613 15,90 Wartość Nu przyjęto na podstawie zapytań ofertowych. Wariant wybrany: d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 8 2,73 2,22 0,37 0,002760 6,492 14,76 Wariant polega na zdjęciu okładziny z azbestu. Oszczędności energii obliczone zostały od stanu istniejącego U=0,91 W/(m2K), natomiast grubość izolacji została dobrana dla stropu po demontażu zniszczonej okładziny U=0,96 W/(m2K). 14

optymalizacja 7.1.5. Określenie optymalnego oporu cieplnego dla przegrody zewnętrznej budynku Współczynnik przenikania ciepła przegrody Całkowity opór cieplny przegrody Powierzchnia przegrody do obliczania strat Powierzchnia przegrody do obliczania kosztu usprawnienia U [W/(m2K)] R [(m2 K)/W] A [m2] Akoszt [m2] 0,615 1,63 508,25 469,75 Przegroda (symbol): Stropodach wentylowany Materiał izolacyjny STRDW Współczynnik przewodzenia ciepła Roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie Zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie granulat wełny mineralnej l [W/(mK)] Sd Współczynnik przenikania ciepła U Liczba stopniodni 3658,4 0,615 [dzień K/rok] przegrody w stanie istniejącym [W/(m2K)] Q0u [GJ/rok] q0u [MW] 0,042 98,801 0,012384 d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 14 4,96 3,33 0,20 0,004060 32,394 3,56 16 5,44 3,81 0,18 0,003705 29,556 3,74 18 5,91 4,29 0,17 0,003406 27,175 3,92 20 6,39 4,76 0,16 0,003152 25,149 4,12 22 6,86 5,24 0,15 0,002934 23,405 4,32 Wartość Nu przyjęto na podstawie zapytań ofertowych. Wariant wybrany: d R DR U q1u Q1u Nu DOrU SPBT cm m2*k/w m2*k/w W/m2*K MW GJ/rok zł zł/rok lata 18 5,91 4,29 0,17 0,003406 27,175 3,92 Wariant polega na zdjęciu okładziny z płyt azbestowych. Oszczędności energii obliczone zostały od stanu istniejącego U=0,846 W/(m2K), natomiast grubość izolacji została dobrana dla ściany po demontażu zniszczonej okładziny U=0,854 W/(m2K). 15

Określenie optymalnego usprawnienia dotyczącego wymiany okien oraz poprawy systemu 7.2.1. wentylacji Przegroda (symbol): OZPIW Powierzchnia całkowita okien Współczynnik przenikania ciepła okna przewidzianego do wymiany Strumień powietrza wentylacyjnego odniesiony do warunków projekt. Aok m2 U0 W/(m2K) Vnom m3/h 7,82 2,60 324,0 wymiana okien piwnicy roczne zapotrzebowanie na ciepło na pokrycie strat przez przenikanie zapotrzebowanie na moc cieplną na pokrycie strat przez przenikanie Q0 GJ/rok q0 MW 16,693 0,004888 Usprawnienie 1 2 U1 Nok jednostkow e Aok Q1 q1 OrOK + OrW Nok + Nw SPBT W/m2*K zł/m2 m2 GJ/rok MW zł/rok zł lata 1,30 600,00 7,82 13,279 0,003369 10,99 1,10 700,00 7,82 13,133 0,003325 12,40 Wariant wybrany 1 U1 Nok jednostkow e Aok Q1 q1 OrOK + OrW Nok + Nw SPBT W/m2*K zł/m2 m2 GJ/rok MW zł/rok zł lata 1,30 600,00 7,82 13,279 0,003369 10,99 dane do obliczeń: symbol stan istniejący wariant 1 wariant 2 strumień powietrza wentylacyjnego, m3/h vobl 453,6 324,0 324,0 współczynnik przepływu, m3/(m*h*dapa^(2/3)) a 3 0,5 0,5 współczynnik korekcyjny współczynnik korekcyjny współczynnik korekcyjny cr 1,2 1,0 1,0 cm 1,4 1,0 1,0 cw 1,2 1,2 1,2 16

7.3. Określenie optymalnych usprawnień termomodernizacyjnych dotyczących zmniejszenia zapotrzebowania na ciepło do przygotowania ciepłej wody użytkowej opis jednostka stan przed modernizacją stan po modernizacji ciepło właściwe wody, cw kj/kg*k 4,19 4,19 gęstość wody, ρw współczynnik korekcyjny ze względu na przerwy w użytkowaniu c.w.u., kr kg/dm3-1 0,9 1 0,9 powierzchnia pomieszczeń ogrzewanych, Af m2 1 981 1 981 jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową., Vwi dm3/m2*doba 1,60 1,60 ilość osób, Li os 83 83 temperatura wody ciepłej w podgrzewaczu, θw 0C 55 55 temperatura wody zimnej, θ0 0C 10 10 czas użytkowania, tr roczne zapotrzebowanie na energię użytkową Qw,nd=Vwi*Af*cw*ρw*(θw-θ0)*kR*tR/*3600 doba kwh/rok 365 54 533,6 365 54 533,6 sprawność wytwarzania ciepła, ηw,g - 0,85 0,85 sprawność przesyłu ciepłej wody, ηw,d - 0,80 0,80 sprawność akumulacji, ηw,s - 1,00 1,00 sprawność sezonowa wykorzystania, ηw,e - 1,00 1,00 sprawność całkowita, ηw,tot - 0,68 0,68 roczne zapotrzebowanie ciepła końcowego, QK,W kwh/rok 80 196,42 80 196,42 roczne zapotrzebowanie ciepła końcowego, QK,W GJ/rok 288,71 średnie godzinowe zapotrzebowanie na c.w.u. w budynku, Vhśr=(Af*Vcw)/(18*1000) m3/h 0,18 współczynnik godzinowej nierównomierności rozbioru c.w.u., Nh=9,32*Li-0,244-3,17 zapotrzebowanie na ciepło na ogrzanie 1m3 wody Qcwj=cw*ρw*(θw-θ0)*kR/ηw,tot/106 GJ/m3 0,25 maksymalna moc c.w.u. qcwumax=vhśr*qcwj*nh*106/3600 kw 38,70 288,71 0,18 3,17 0,25 38,70 średnia moc c.w.u. qcwuśr=qcwumax/nh kw 12,21 12,21 koszty zmienne c.w.u. zł/gj 47,83 47,83 koszty stałe c.w.u. zł/mw*mc 5 688,90 5 688,90 abonament c.w.u. zł/mc 354,15 354,15 koszty wytworzenia c.w.u. zł/rok 18 891,20 18 891,20 17

7.4 Zestawienie optymalnych usprawnień w kolejności rosnącej wartości SPBT Rodzaj i zakres usprawnienia termomodernizacyjnego Planowane koszty robót [zł] SPBT [lata] Stropodach wentylowany 3,9 Okna zewnętrzne piwnic drewniane 11,0 Ściana zewnętrzna piwnic 14,8 Ściana zewnętrzna loggi 14,9 Ściana zewnętrzna szczytowa 31,9 Ściana zewnętrzna osłonowa 35,0 18

7.5. Wybór optymalnego wariantu usprawnień termomodernizacyjnych poprawiających sprawność systemu grzewczego. współczynniki sprawności w stanie istniejącym sprawność wytwarzania ciepła sprawność przesyłania ciepła sprawność regulacji i wykorzystania ciepła symbol hg hd he wartość 0,93 0,90 0,87 sprawność akumulacji ciepła hs 1,00 Uwzględnienie przerwy na ogrzewania w okresie tygodnia Uwzględnienie przerw na ogrzewanie w ciągu doby sprawność całkowita systemu grzewczego wt wd hghdhehs 1,00 1,00 0,73 7.5.1. Określenie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność cieplną systemu grzewczego L.p. opis wariantu hwhphrhe wt wd SZE DOrco Nco SPBT - - - GJ/rok zł/rok zł lata 1 stan istniejący 0,73 1,00 1,00 - Po przeprowadzonych zabiegach termomodernizacyjnych 2 należy wykonać 0,73 1,00 1,00 #DZIEL/0! regulację instalacji centralnego ogrzewania. 19

7.5.2. Zestawienie usprawnień składający się na optymalny wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego poprawiającego sprawność systemu ogrzewania. L.p. Rodzaj usprawnień Wytwarzanie ciepła Zmiana wartości współczynników sprawności 1 bez zmian hg = 0,93 0,93 Przesyłanie ciepła ze źródła do przestrzeni ogrzewanej 2 bez zmian hd = 0,90 0,90 Regulacja i wykorzystanie ciepła 3 bez zmian he = 0,87 0,87 Akumulacja ciepła 4 bez zmian hs= 1,00 1,00 Przerwy w czasie tygodnia 5 bez zmian wt = 1,00 1,00 Przerwy w czasie doby 6 bez zmian wd = 1,00 1,00 Sprawność całkowita systemu : hghdhehs= hc 0,73 0,73 20

7.5.3. Wyniki obliczeń sezonowego zapotrzebowania ciepła i mocy na ogrzewanie dla poszczególnych wariantów termomodernizacyjnych STAN ISTNIEJĄCY Wariant Zapotrzebowanie mocy, MW 0,1608 Zapotrzebowanie na ciepło GJ/a 777,97 w6 Stropodach wentylowany 0,1517 706,28 w5 Okna zewnętrzne piwnic drewniane 0,1516 705,97 w4 Ściana zewnętrzna piwnic 0,1485 687,99 w3 Ściana zewnętrzna loggi 0,1405 623,34 w2 Ściana zewnętrzna szczytowa 0,1367 593,23 w1 Ściana zewnętrzna osłonowa 0,1308 550,13 21

Stropodach wentylowany Okna zewnętrzne piwnic drewniane Ściana zewnętrzna piwnic Ściana zewnętrzna loggi Ściana zewnętrzna szczytowa Ściana zewnętrzna osłonowa system grzewczy 0 WARIANT 1 + + + + WARIANT 3 + + + + + + + 0 WARIANT 2 + + + + 0 + + + + + + + + + 0 WARIANT 4 + + 0 WARIANT 5 + + 0 WARIANT 6 + 0 WARIANT 7 0 WARIANT 8 0 WARIANT 9 + 0 8. Wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Niniejszy rozdział obejmuje: 1. Określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych 2. Ocenę wariantów pod względem spełnienia wymogów ustawowych 3. Wskazanie wariantu optymalnego do realizacji 8.1. Określenie wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych W niniejszym podrozdziale uszeregowano przedsięwzięcia termomodernizacyjne wg rosnącego czasu zwrotu i sformułowano warianty termomodernizacji 22

Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 Wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego WARIANT 1 WARIANT 2 WARIANT 3 WARIANT 5 WARIANT 6 WARIANT 7 WARIANT 8 Planowane koszty całkowite, [zł] 16 289,72 WARIANT 4 8 023,10 9,10% 67 293,80 67 293,80 Roczna oszczędność kosztów energii, [zł/rok] 20 132,61 13 657,42 6 315,27 6 281,43 0,00 78 877,62 Procentowa oszczędność zapotrzebowania na energię (z uwzględnieniem sprawności całkowitej), [%] 23,03% 18,68% 15,63% 7,28% 7,25% 0,00% Optymalna kwota kredytu, [zł] 53 835,04 20% kredytu, [zł] 10 767,01 Premia termomodernizacyjna 16% kosztów całkowitych, [zł] 10 767,01 78,65% 53 835,04 10 767,01 10 767,01 Dwukrotność rocznej oszczędności kosztów energii, [zł] 0,00 157 755,24 8.2. Dokumentacja wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego budynku 23

9. Opis optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego Na podstawie dokonanej analizy, jako optymalny wariant przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w rozpatrywanym budynku wybrano wariant nr 1 Przedsięwzięcie to spełnia warunki ustawowe: 1. Oszczędność zapotrzebowania ciepła wyniesie: 23,0% 2. Planowany kredyt jest zgodny z warunkami Ustawy i wynosi: zł 3. Wielkość środków własnych inwestora spełnia jego oczekiwania i wynosi: zł 4. Wysokość premii termomodernizacyjnej zł Z uwagi na przeprowadzone po roku 1984 zabiegi termomodernizacyjne wymagane zmniejszenie zużycia energii wynosi co najmniej 15 %. Opis techniczny optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Należy wykonać następujące prace: 1. Docieplić ściany zewnętrzne osłonowe styropianem o grubości 14 cm. Metoda lekka, mokra, BSO - bezspoinowy system ociepleń. Izolację należy dołożyć, poprzez dokołkowanie do istniejącej warstwy. Współczynnik przewodzenia ciepła styropianu l=0,040 W/(mK). 2. Docieplić ściany zewnętrzne szczytowe styropianem o grubości 16 cm. Metoda lekka, mokra, BSO - bezspoinowy system ociepleń. Współczynnik przewodzenia ciepła styropianu l=0,040 W/(mK). Usunięcie starej izolacji. 3. Docieplić ściany zewnętrzne loggii styropianem o grubości 10 cm. Metoda lekka, mokra, BSO - bezspoinowy system ociepleń. Współczynnik przewodzenia styropianu l=0,031 W/(mK). 4. Docieplić ściany zewnętrzne piwnic styropianem ekstrudowanym o grubości 8 cm. Metoda lekka, mokra, BSO - bezspoinowy system ociepleń. Współczynnik przewodzenia styropianu l=0,036 W/(mK). 5. Docieplić stropodach wentylowany wełną mineralną granulowaną o grubości 18 cm. Współczynnik przewodzenia wełny mineralnej granulowanej λ=0,042 W/(mK). 6. Wymienić okna zewnętrzne w piwnicy na nowe, spełniające wymagania warunków technicznych WT2017. 7. Wykonać regulację hydrauliczną instalacji centralnego ogrzewania, po przeprowadzonych pracach termomodernizacyjnych. Prace dodatkowe: 8. Ocieplenie ościeży styropianem o grubości 2-3 cm. 9. Demontaż okladziny z blachy ze ścian szczytowych. Koszty wykonania audytu energetycznego i projektu termomodernizacji zostały uwzględnione w całkowitych kosztach robót. 24

Kalkulacja kosztów. Kosztorys sporządzony według metody kalkulacji uproszczonej. Zakres: Modernizacja systemu grzewczego OPIS ILOŚĆ, pkt. CENA JEDNOSTKOWA, zł/pkt. WARTOŚĆ, zł (brutto) Regulacja instalacji centralnego ogrzewania 1 RAZEM 25

Kalkulacja kosztów. Kosztorys sporządzony według metody kalkulacji uproszczonej. Zakres: Docieplenie przegród zewnętrznych budynku (ścian, stropów, stropodachów) POWIERZCHNIA, m2 CENA JEDNOSTKOWA, WARTOŚĆ, zł (brutto) OPIS zł/m2 Przegroda 1 SZO Ocieplenie ścian zewnętrznych poprzez przyklejenie płyt styropianu metodą lekką mokrą (bezspoinowy system ociepleń). 629,83 Grubość izolacji: Przegroda 2 14 cm SZS Ocieplenie ścian zewnętrznych poprzez przyklejenie płyt styropianu metodą lekką mokrą (bezspoinowy system ociepleń). 334,22 Grubość izolacji: Przegroda 3 16 cm SZLOG Ocieplenie ścian zewnętrznych poprzez przyklejenie płyt styropianu metodą lekką mokrą (bezspoinowy system ociepleń). Grubość izolacji: Przegroda 4 10 cm Ocieplenie ścian cokołu, piwnic do poziomu gruntu poprzez przyklejenie płyt styropianu ekstrudowanego metodą lekką mokrą (bezspoinowy system ociepleń). Grubość izolacji: Przegroda 5 8 cm STRDW Ocieplenie stropodachu wentylowanego poprzez wdmuchanie granulatem wełny mineralnej. Grubość izolacji: SZPIW 18 cm 341,51 211,20 469,75 RAZEM Ocieplenie ościeży styropianem o grubości 2-3 cm. 259,50 Demontaż okładziny z blachy 334,22 26

Kalkulacja kosztów. Kosztorys sporządzony według metody kalkulacji uproszczonej. Zakres: Wymiana okien i drzwi zewnętrznych POWIERZCHNIA, m2 OPIS CENA JEDNOSTKOWA, zł/m2 WARTOŚĆ, zł (brutto) Okno 1 Okna zewnętrzne piwnic drewniane Wymiana starych okien zewnętrznych na nowe. 7,82 Współczynnik U= 1,30 W/(m2K) RAZEM 27

10. Załączniki 10.1. Załącznik nr 1 - Inwentaryzacja przegród budowlanych rozpatrywanego budynku PRZEGRODA SKRÓT Z OZC NAZWA WSP. U, W/m2K POWIERZCHNIA, m2 Przegroda 1 SZO Ściana zewnętrzna osłonowa 0,45 629,83 Przegroda 2 SZS Ściana zewnętrzna szczytowa 0,51 334,22 Przegroda 3 SZLOG Ściana zewnętrzna loggi 0,89 341,51 Przegroda 4 SZPIW Ściana zewnętrzna piwnic 1,97 211,20 Przegroda 5 STRDW Stropodach wentylowany 0,62 469,75 Okno 1 OZPIW Okna zewnętrzne piwnic drewniane 2,60 7,82 Okno 2 OZKL Okna zewnętrzne klatki schodowej 1,60 40,50 Okno 3 OZN Okna zewnętrzne nowe 1,60 432,84 Drzwi 1 DZKL Drzwi zewnętrzne klatek 2,00 10,35 10.2. Załącznik nr 2 - Obliczenie strumienia powietrza wentylacyjnego pomieszczenie ilość m3/h m3/h 0 Łazienka 0 Kuchnia 0 Oddzielne wc 0 Klatki schodowe 0 Piwnice 45 45 20 541,50 1080,00 50 70 30 1 wym/h 0,3 wym/h 2250 3150 600 541,5 324,0 suma Y= 6865,5 28

10.3. Załącznik nr 3 - Obliczenie zapotrzebowania ciepła - wydruk z programu 29