Przeciąganie, rzutowanie, płaszczyzna konstrukcyjna

Przeciąganie, rzutowanie, płaszczyzna konstrukcyjna Wykonajmy projekt tłumika z elementami rur wydechowych, rys. 1 Rys. 1. Efekt końcowy projektu Przyjmując jako płaszczyznę szkicu płaszczyznę XY, narysujmy linię łamaną wraz zaokrągleniem, rys. 2. Po narysowaniu osi rury zakończmy ten etap szkicowania, klikając Zakończ szkic (na prawym końcu menu Szkic). Rys. 2. Oś rury wydechowej Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 1

Poprzez koniec lewego odcinka rury poprowadźmy płaszczyznę konstrukcyjną prostopadłą do osi tłumika. Będzie to płaszczyzna szkicu, na której narysujemy okrąg. Utwórzmy zatem pomocniczą płaszczyznę, wybierając na karcie Model, panelu Elementy konstrukcyjne, polecenie (ikonę) Płaszczyzna. Następnie dwoma kliknięciami tworzymy płaszczyznę, tzn. (1) klikamy punkt końcowy osi i (2) prosty odcinek osi przechodzący przez ten punkt. Płaszczyzna została utworzona, rys, 3. Jeśli rozwiniemy ikonę Płaszczyzna zobaczymy wszystkie moŝliwości kreowania płaszczyzny konstrukcyjnej. W tym przypadku skorzystaliśmy z pozycji Normalna do osi przechodząca przez punkt, rys. 4. Przejdźmy do stanu szkicu, wskazując jako płaszczyznę szkicu - dodaną płaszczyznę konstrukcyjną. Wskazując płaszczyznę szkicu musimy kliknąć jej krawędź. Aby ułatwić sobie rysowanie okręgu ustawmy płaszczyznę konstrukcyjną (obecnie płaszczyznę szkicu) równolegle do ekranu (jako płaszczyznę czołową). W tym celu na zakładce Widok, w panelu Nawigacja kliknijmy polecenie Widok powierzchni, rys. 2, a następnie wskaŝmy krawędź płaszczyzny konstrukcyjnej. Rys. 3. Dodanie pomocniczej płaszczyzna konstrukcyjnej Rys. 4. Opcje polecenia Płaszczyzna Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 2

Rys. 5. Ustawianie płaszczyzny konstrukcyjnej w pozycji czołowej, Widok powierzchni Płaszczyzna zostanie ustawiona jak na rys. 6. Następnie narysujmy okrąg o promieniu 5 mm, umieszczając środek na końcu osi, rys. 6 Rys. 6. Dodanie okręgu na płaszczyźnie konstrukcyjnej Po narysowaniu i zwymiarowaniu okręgu wychodzimy ze stanu szkicowania przycisk Zakończ szkic i przenosimy się do stanu Model. Przeciągnięcie Wybieramy z menu Model pozycję Przeciągnięcie, rys. 7. Rys. 7. Wybór konstrukcji Przeciągnięcie Po wydaniu polecenia Przeciągnięcie zgłosi się okno Przeciągnięcie. Przycisk ŚcieŜka będzie wciśnięty. Wystarczy wskazać uprzednio narysowaną oś i przeciągnięcie zostanie wykonane, rys. 8 Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 3

Rys. 8. Wykonanie przeciągnięcia Wykonanie modelu tłumika W celu wykonania zasadniczej części modelu tłumika poprowadźmy nową płaszczyznę konstrukcyjną przez drugi koniec rury, ale odsuniętą od tego końca o zadaną odległość. Aby poprowadzić nowa płaszczyznę konstrukcyjną odsuniętą: 1. Na zakładce Model w panelu Elementy konstrukcyjne klikamy Płaszczyzna konstrukcyjna. 2. Klikamy płaszczyznę zakończenia rury (zwracając uwagę by pojawiła się propozycja prostokątnej płaszczyzny konstrukcyjnej) i nie puszczamy lewego klawisza myszy lecz 3. Przytrzymujemy lewy klawisz myszy wskazując nadal płaszczyznę zakończenia rury i przeciągamy na zewnątrz wygenerowaną płaszczyznę konstrukcyjną. Wywołane zostanie okno umoŝliwiające wpisanie odległości, na jaka ma się odsunąć nowo utworzona płaszczyzna konstrukcyjna od płaszczyzny końca rury. Wpisujemy wymiar 15. 4. Po wpisaniu odległości naleŝy kliknąć zielony haczyk potwierdzenia lub nacisnąć klawisz Enter. Nowa płaszczyzna konstrukcyjna, odsunięta o zadaną (15 mm) odległość od końca rury, została utworzona, rys. 9. Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 4

Rys. 9. Dodanie płaszczyzny konstrukcyjnej odsuniętej Na nowododanej płaszczyźnie konstrukcyjnej jako na płaszczyźnie szkicu narysujmy, przechodząc do Szkicu 2D, prostokąt, a następnie wstawiamy jego wymiary gabarytowe 16 x 16 mm. Te dwa wymiary jednak nie kończą wymiarowania. Prostokąt musi być jednoznacznie zorientowany względem rury tłumika, a ściślej wg środka okręgu końcowego jej przekroju. Aby nadać te wymiary moŝemy albo zrzutować okrąg na płaszczyznę konstrukcyjną, rys. 10, a następnie od jego środka zwymiarować boki prostokąta. Będzie to algorytm wykonywany w 2 krokach. Rys. 10. Rzutowanie okręgu na płaszczyznę szkicu MoŜemy jednak wykonać tę operację szybciej - w jednym kroku (moŝliwość ta została zaimplementowana dopiero w wersji 2011 Inventora). NaleŜy tylko wykonać ją w ściśle określonej kolejności. Wymiarując odległość boku prostokąta od środka okręgu końca rury musimy: 1. Kliknąć najpierw krawędź okręgu (po poruszeniu myszą zobaczymy rzut okręgu na płaszczyznę konstrukcyjną i propozycję wymiaru jego średnicy, rys. 11, ale nie wymiarujemy średnicy) lecz następnie naleŝy Rys. 11. Początek wymiarowania połoŝenia prostokąta 2. Kliknąć bok prostokąta i wskazać połoŝenie wymiaru liniowego, rys. 12. Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 5

Rys. 12. Drugi krok wymiarowania połoŝenia prostokąta Po uzyskaniu wymiaru naleŝy go zmienić na 8 mm (lub połowa wymiaru 16 mm). Dodatkowo zobaczymy, Ŝe Inventor sam wykonał rzut okręgu na płaszczyznę konstrukcyjną. Drugi wymiar moŝemy juŝ wygodnie wstawić korzystając ze środka rzutu okręgu. Wyciągnięcie Aby wykonać zasadniczą cześć tłumika powracamy ze Szkicu 2D (polecenie Zakończ szkic) do Modelu i poleceniem Wyciągnięcie proste wyciągamy prostokąt na odległość 30, rys. 13. Po wykonaniu wyciagnięcia - zaokrąglamy naroŝa promieniem 5mm, rys. 14 i w ten sposób modelujemy tłumik. Rys. 13. Wyciągamy na odległość 30 mm Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 6

Rys. 14. Zaokrąglamy naroŝa promieniem 5 mm Wyciągnięcie złoŝone Aby wykona przejście pomiędzy rurą a tłumikiem posłuŝymy się Wyciągnięciem złoŝonym, które odnajdujemy w menu Model, pozycja Wyciąg. złoŝ.), rys. 15. Rys. 15. Polecenie Wyciągnięcie złoŝone Wyciągnięcie z łoŝone wykonujemy następująco: 1. W oknie dialogowym Wyciągnięcie złoŝone na zakładce Krzywizny, w oknie Przekroje klikamy napis Kliknij, aby dodać, dalej klikamy krawędź (okrąg) końca rury i następnie zarys (krawędź) tłumika, rys. 16. Jeśli uzyskany efekt spełnia nasze oczekiwania projektowanie tej części tłumika moŝna zakończyć klawiszem OK. Inventor posiada jednak jeszcze dodatkowe opcje. 2. MoŜemy wymusić styczne przejście pomiędzy rurą a łącznikiem i pomiędzy tłumikiem a łącznikiem. W tym celu a. Wybieramy zakładkę Warunki, rys. 17. b. Klikamy Warunek swobody dla Krawędzi 1 i wybieramy Warunek styczności c. Podobnie, dla Krawędzi 2 takŝe wybieramy Warunek styczności, rys. 17. Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 7

Proszę jeszcze poeksperymentować ze współczynnikiem Wagi, wpisując w oknie Waga liczby większe lub mniejsze od 1. Rys. 16. Rozpoczynamy definiowanie Wyciągnięcia złoŝonego, pierwszy etap Rys. 17. Wyciągnięcie złoŝone - definiowanie sposobu połączenie elementu przejściowego z rurą i tłumikiem Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 8

Rysowanie drugiej części tłumika Aby uzyskać pełny rysunek tłumika trzeba naszkicować oś drugiej rury (na płaszczyźnie XY) i okrąg w płaszczyźnie prostopadłej do osi, następnie poprzez Przeciągnięcie nadać jej postać 3D i połączyć z tłumikiem konstrukcją Wyciągnięcia złoŝonego. MoŜna wykonać to następująco: 1. Utworzyć płaszczyznę konstrukcyjną w odległości 25 mm od głównej części tłumika. W tym celu, mając Inventor ustawiony w stanie modelowania 3D, wybieramy Płaszczyzna konstrukcyjna, klikamy płaszczyznę tłumika i trzymając wciśnięty prawy klawisz myszy odciągamy płaszczyznę konstrukcyjną na pewna odległość od płaszczyzny tłumika. Pojawi się okno dialogowe Odsunięcie, w którym moŝemy wpisać dokładną wartość odsunięcia, np. 25 mm, rys. 18. Rys. 18. Dodawanie płaszczyzny konstrukcyjnej (z odsunięciem) 2. Przechodzimy w stan Szkic 2D na Płaszczyźnie konstrukcyjnej i rysujemy okrąg o średnicy 5 mm 3. Wymiarujemy połoŝenie środka okręgu względem bocznych ścianek tłumika. Uwaga. Po wstawieniu tych wymiarów następuje zrzutowanie krawędzie ścianek tłumika na płaszczyznę konstrukcyjną, rys. 19. Nadajmy tym rzutom krawędzi atrybutu Konstrukcja. Rys. 19. Wymiarowanie połoŝenia okręgu. Pojawiają się rzuty krawędzi Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 9

Rysowanie osi drugiej rury tłumika Oś ta powinna rozpoczynać się ze środka okręgu. Przechodzimy do Szkicu 2D wskazując jako płaszczyznę szkicu Płaszczyznę XY w Przeglądarce, rys. 20. Rys. 20. Rzutowanie krawędzi rury na płaszczyznę konstrukcyjną Uwaga 1 Oś drugiej rury musimy zacząć od środka okręgu. Ale cały okrąg wraz ze środkiem leŝy w innej płaszczyźnie konstrukcyjnej i z Płaszczyzny XY go nie widać. NaleŜy zatem najpierw dokonać rzutu środka okręgu na Płaszczyznę XY, a następnie rozpocząć rysowanie osi od tego rzutu, rys. 21. Uwaga 2 Po wykonaniu rzutowania, o którym mowa w Uwadze 1, nie zobaczymy Ŝadnych zmian na rysunku. Jedyny efekt jaki się pojawi to moŝliwość rozpoczęcia rysowania linii od rzutu środka okręgu. Rys. 21. Rzutowanie środka okręgu na Płaszczyznę XY, rysowanie osi rury wraz z wymiarami Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 10

Po narysowaniu osi rury wykonujemy Przeciągniecie, a następnie Wyciągniecie złoŝone, rys. 22 Rys. 22. Przeciągnięcie i Wyciągnięcie złoŝone Ukrywanie płaszczyzn konstrukcyjnych Aby pomocnicza płaszczyzna konstrukcyjna nie zaciemniała rysunku moŝemy ją ukryć. W tym celu klikamy płaszczyznę konstrukcyjną prawym klawiszem myszy i usuwamy zaznaczenie z kratki Widoczność. Skorupa MoŜemy uzyskać efekt powierzchni, pustej w środku, jeśli zastosujemy narzędzie Skorupa, rys. 23. Rys. 23. Ikona narzędzia Skorupa W oknie dialogowym Skorupa, rys. 24, (1) określamy Grubość skorupy, np. 1 mm, (2) przyciskami po lewej stronie okna, decydujemy, czy grubość ma być odłoŝona Do wnętrza (pierwszy przycisk), Na zewnątrz (drugi przycisk) czy symetrycznie na Obie strony (trzeci przycisk) oraz (3) po wybraniu przycisku Usuń powierzchnie wskazujemy płaszczyzny okręgów na obu końcach rur wydechowych. Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 11

Rys. 24. Wykonanie skorupy z bryły Podziel Aby pokazać wnętrze tak zamodelowanego fragmentu układu wydechowego moŝemy dokonać przekroju elementu i odrzucić jednej części przekroju. W tym celu wybieramy narzędzie Podziel, rys. 25. Rys. 25. Ikona narzędzia Podziel W oknie dialogowym Podział wybieramy jako Narzędzie podziału Płaszczyznę XY (w Przeglądarce), jako typ podziału wciskamy przycisk Przytnij bryłę, a przyciskami Usuń decydujemy która część przekrojonej bryły ma zostać usunięta, rys. 26. Copyright 2010 Janusz Bonarowski, Stanisław Skotnicki 12