INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE SPECJALISTA OCHRONY ŚRODOWISKA kod 213303 Specjalista ochrony środowiska (kod zawodu-213303) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od 01 stycznia 2015r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r. poz. 1145). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej od 30 czerwca 2010r. do 31 grudnia 2014r. zawód miał tę samą nazwę i kod. Bezpośrednim odpowiednikiem dla zawodu specjalista ochrony środowiska jest kierunek ochrona środowiska. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Prezentowana analiza dotyczy okresu od 01.01.2010r. do 30.06.2015r. W I półroczu 2015 roku w ewidencji powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim odnotowano 128 nowych rejestracji w zawodzie specjalista ochrony środowiska, z tego 37 osób było do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. Na dzień 30.06.2015r. w ewidencji pozostawało 109 osób z zawodem specjalista ochrony środowiska, z tego 14 osób było do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W I półroczu 2015 roku do powiatowych urzędów pracy zgłoszono 13 wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej dla osób z tym w zawodem. BEZROBOTNI I ZGŁOSZONE WOLNE MIEJSCA PRACY LUB AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE SPECJALISTA OCHRONY ŚRODOWISKA Wyszczególnienie 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. 2014r. I pół. 2015r. Bezrobotni zarejestrowani w okresie sprawozdawczym Bezrobotni według stanu w końcu okresu sprawozdawczego Wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej ogółem 357 273 225 300 302 128 osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki 141 106 69 107 101 37 ogółem 162 168 149 147 138 109 osoby do 12 miesięcy 32 26 25 20 20 14 od dnia ukończenia nauki zgłoszone 25 13 10 16 22 13 w okresie aktualne 0 0 0 0 0 2 w końcu okresu Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za I półrocze 2015 roku oraz lata 2010-2014. 1
LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYM NA 1 OFERTĘ PRACY W ZAWODZIE SPECJALISTA OCHRONY ŚRODOWISKA 25 20 21 22,5 18,7 15 14,3 13,7 10 9,8 5 0 2010r. 2011r. 2012r. 2013r. 2014r. I pół. 2015r.. Z uwagi na zmianę metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych zawód specjalista ochrony środowiska w I półroczu 2015 r. nie miał określonego statusu na rynku pracy 1. Brak lub nieznaczna liczba zgłaszanych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że zawód specjalista ochrony środowiska w latach 2010-2014 sklasyfikowany został jako nadwyżkowy, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje niższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie 2. BEZROBOTNI Z ZAWODEM SPECJALISTA OCHRONY ŚRODOWISKA WEDŁUG POWIATÓW Wyszczególnienie Bezrobotni wg stanu w końcu okresu 2011r. 2012r. 2013r. 2014r. I pół. 2015r. Województwo kujawsko-pomorskie 70 66 147 138 109 Bydgoszcz grodzki 7 5 25 28 15 Bydgoszcz ziemski 0 1 9 9 6 Grudziądz grodzki 0 1 3 0 1 Grudziądz ziemski 0 2 2 1 0 Toruń grodzki 11 10 17 17 10 1 Metodologię wprowadzono od 2015 roku. Wypracowana została w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy zainicjowanego przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Metodologia dostępna jest na stronie internetowej http://podlupa.wup.torun.pl/ w zakładce Biblioteka/Materiały ze spotkań. 2 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 2
Toruń ziemski 0 1 4 2 3 Włocławek grodzki 20 18 6 10 8 Włocławek ziemski 13 14 5 5 5 Aleksandrów Kujawski 0 0 1 2 3 Brodnica 1 0 8 7 5 Chełmno 0 2 4 1 2 Golub Dobrzyń 0 1 5 4 4 Inowrocław 2 1 20 21 18 Lipno 2 1 7 6 6 Mogilno 2 1 2 5 5 Nakło nad Notecią 2 2 6 4 5 Radziejów 6 4 3 3 3 Rypin 2 1 1 2 1 Sępólno Krajeńskie 0 0 2 1 2 Świecie 0 1 6 3 1 Tuchola 0 0 1 2 1 Wąbrzeźno 0 0 2 0 1 Żnin 2 0 8 5 4 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za I półrocze 2015 roku oraz lata 2010-2014. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW W wynikach badania ankietowego pracodawców kluczowych branż województwa kujawsko-pomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu specjalista ochrony środowiska 3. W badaniach sondażowych realizowanych w latach 2013-2010 pracodawcy nie zgłaszali planów zatrudnienia lub zwolnienia osób z zawodem specjalista ochrony środowiska 4. BADANIE INTERNETOWYCH OFERT PRACY Celem badania była analiza ilościowa i jakościowa treści internetowych ofert pracy dla województwa kujawsko-pomorskiego zamieszczonych na 4 portalach ogólnopolskich: Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. W Raporcie końcowym z badania internetowych ofert pracy dla województwa kujawsko-pomorskiego od września do listopada 2014 roku oraz od lutego do kwietnia 2015 roku dla osób z zawodem specjalista ochrony środowiska były 1 oferta pracy 5. 3 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie www.podlupa.wup.torun.pl 4 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie www.podlupa.wup.torun.pl 5 Analiza ilościowa i jakościowa treści 10406 internetowych ofert pracy o zasięgu regionalnym. Badanie przeprowadzono w 2 okresach, tj. IX-XI 2014r. oraz II-IV 2015r. Analiza obejmowała wybrane portale ogólnopolskie: Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Raport z badania znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 3
ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE (SZKOŁY) Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat studentów roku akademickiego 2014/2015 oraz absolwentów z lat akademickich 2009/2010-2013/2014. W roku 2014r. kierunek ochrony środowiska na terenie województwa kujawskopomorskiego ukończyło 291 osób, studia na tym kierunku kontynuuje 477 osób. W roku 2013r. kierunek ochrona środowiska na terenie województwa kujawskopomorskiego ukończyło 312 osób. Kształcenie odbywa się w 4 szkołach wyższych na terenie województwa. Łączna liczba absolwentów kierunku ochrona środowiska w roku akademickim 2010/2011 wyniosła 513, w roku akademickim 2011/2012-487, w roku akademickim 2012/2013-312 osób. Obecnie kierunek w województwie kujawskopomorskim studiuje 699 osób. ABSOLWENCI I STUDENCI KIERUNKU OCHRONA ŚRODOWISKA Nazwa szkoły Wyszczególnienie Absolwenci Absolwenci Absolwenci Absolwenci Studenci 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 Uniwersytet Kazimierza Wielkiego ogółem 109 137 23 5 38 studia I stopnia 52 66 23 5 38 studia magisterskie 8 1 0 0 0 studia I I stopnia 49 70 0 0 0 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu ogółem 109 137 113 150 227 studia I stopnia 52 66 54 58 90 studia magisterskie 8 1 0 0 0 studia I I stopnia 49 70 59 92 117 Wyższa Szkoła Służb Lotniczych (dawniej Wyższa Szkoła Środowiska) Uniwersytet Technologiczno- Przyrodniczy ogółem 149 113 0 15 0 studia I stopnia 96 58 0 15 0 studia magisterskie 0 0 0 0 0 studia I I stopnia 53 55 0 0 0 ogółem 216 174 176 121 212 studia I stopnia 79 79 87 66 138 studia magisterskie 0 0 0 0 0 4
studia I I stopnia 137 95 89 55 74 Wyższa Szkoła Humanistyczno- Ekonomiczna ogółem 0 33 0 0 0 studia I stopnia 0 33 0 0 0 studia magisterskie 0 0 0 0 0 studia I I stopnia 0 0 0 0 0 Województwo kujawsko-pomorskie ogółem 513 487 312 291 477 studia I stopnia 279 302 164 144 266 studia magisterskie 16 2 0 0 0 studia II stopnia 288 290 148 147 191 Na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. 2005 Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) uczelnie przygotowują programy kształcenia dla określonego kierunku i poziomu kształcenia uwzględniające efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego. Opis efektów kształcenia obejmuje obszar wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskiwanych w procesie kształcenia. SKRÓCONY OPIS EFEKTÓW KSZTAŁCENIA ABSOLWENTA Absolwent studiów kierunku ochrona środowiska potrafi opisać zjawiska fizyczne, chemiczne i biologiczne zachodzące w przyrodzie. Jest przygotowany między innymi do: tłumaczenia uwarunkowań geologicznych, geomorfologicznych, hydrologicznych, glebowych i klimatycznych funkcjonowania przyrody, scharakteryzowania właściwości pierwiastków oraz wybranych związków organicznych i nieorganicznych, scharakteryzowania podstawowych metod analitycznego wykorzystywania w badaniach cech fizykochemicznych środowiska, scharakteryzowania elementów analizy matematycznej, podstawowych funkcji elementarnych oraz równań i ich układów, objaśniania podstawowych elementów rachunku prawdopodobieństwa, modelowania zjawisk przyrodniczych wykorzystując narzędzia matematyczne i statystyczne. Źródło: Opracowanie własne na podstawie portalu edukacyjnego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. 5
WYNIKI BADAŃ LOSÓW ABSOLWENTÓW 6 Miejsca pracy niekontynuujących nauki absolwentów OCHRONY ŚRODOWISKA W kategorii pozostałe uwzględniono następujące kategorie pracy w których pracuje 1 absolwent, są to: Kadry/HR/Doradztwo zawodowe, IT, Medycyna/Farmacja/Kosmetologia/Zdrowie, Systemy jakości, Ubezpieczenia. Wykres przedstawia strukturę miejsc pracy absolwentów kierunku specjalista ochrony środowiska, którzy ukończyli studia wyższe na UMK w latach 2011-2012. W badaniach wzięło udział 31 osób. 6 Badanie losów absolwentów UMK Toruń. Informacja z badań znajduje się na stronie internetowej https://www.biurokarier.umk.pl/badanie-losow-absolwentow 6
GDZIE PRACUJĄ ABSOLWENCI OCHRONY ŚRODOWISKA W 3 LATA PO ZAKOŃCZENIU STUDIÓW METODY I SPOSOBY SKUTECZNEGO POSZUKIWANIA ORAZ UZYSKANIA ZATRUDNIENIA PRZEZ ABSOLWENTÓW 7
8
ADRESY INTERNETOWE www.gios.gov.pl/ www.ekologia.pl www.mos.gov.pl/ www.stat.gov.pl www.nfosigw.gov.pl/ www.atmoterm.pl/ www.ich.ajd.czest.pl/ CZASOPISMA: Kwartalnik OCHRONA ŚRODOWISKA Czasopismo Naukowe "Archives of Environmental Protection" Czasopismo "Ekonomia i Środowisko" CZASOPISMO - Ekonatura Czasopismo "Problemy Eksploatacji" Mikrozanieczyszczenia w środowisku człowieka 9
Opracowała: Iwona Lisiecka doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: Włocławek, grudzień 2015r. DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO (EOG) W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH PRACY W ZAWODZIE SPECJALISTA OCHRONY ŚRODOWISKA W KRAJACH EOG Osoba chcąca podjąć pracę jako specjalista ochrony środowiska w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód specjalista ochrony środowiska jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w 6 krajach EOG zawód specjalista ochrony środowiska jest regulowany, są to: Grecja, Hiszpania, Irlandia, Malta, Portugalia i Wielka Brytania. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm Zapotrzebowanie na osoby z zawodem specjalista ochrony środowiska wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z uwagi na fakt, że lista zawodów nie odpowiada zawodom/branżom określonym na portalu niemożliwe jest określenie zapotrzebowania na absolwentów kierunku ochrona środowiska. Interdyscyplinarny charakter kierunku kształcenia specjalista ds. ochrony środowiska 10
powoduje, że absolwenci kierunku mogą podejmować pracę w urzędach lub firmach prywatnych, których działalność wymaga stałego monitorowania pod kątem ingerowania w środowisko i zgodności tych działań z obowiązującymi ustawami dot. ochrony przyrody. Może to być również specjalizacja w dziedzinach: gospodarka wodna, hydrologia, instalacje sanitarne, oczyszczalnia nieczystości i gospodarka odpadami, systemy wodociągowe i kanalizacyjne, ochrona powietrza, odnawialne źródła energii, ochrona i kształtowanie krajobrazu. Wyszukiwanie ofert pracy z wykorzystaniem systemu EURES będzie w tym przypadku polegało na szczegółowej analizie treści ofert pracy z wyżej wymienionych branż. Sporządziła: Magdalena Zboińska 11