Stabilność pracy systemu przesyłowego Marek Kornicki Departament Zarządzania Systemem Energetyka przygraniczna Polski i Niemiec świat energii jutra Sulechów, 20 października 2017
Średnie tygodniowe wartości krajowego szczytowego zapotrzebowania na moc w dniach roboczych
Zapotrzebowanie w Polsce Rekord zapotrzebowania : 09.01.2017r. - 26 231 MW Years 3
Zapotrzebowanie w okresie letnim (maj sierpień) Rekord zapotrzebowania latem: 23 221 MW (01.08.2017) lata 4
1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 [GWh] 180 000 Średnie tygodniowe wartości Produkcja energii krajowego elektrycznej szczytowego w latach 1950 2016 zapotrzebowania na moc w dniach roboczych 160 000 140 000 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 [Lata] Elektrownie zawodowe na węglu kamiennym Elektrownie zawodowe na węglu brunatnym Elektrownie zawodowe gazowe Elektrownie przemysłowe Elektrownie zawodowe wodne Elektrownie wiatrowe i inne odnawialne Elektrownie zawodowe cieplne Ogółem kraj
Moc osiągalna elektrowni wiatrowych (stan na koniec każdego roku oraz na 31.03.2017) 5 706 MW
Żarnowiec 720 Lokalizacja elektrowni systemowych JWCD Żydowo 150 wodne węgiel brunatny Dolna Odra 1362 Włocławek 435 Pątnów 1680 Płock (630 ) Ostrołęka 640 (+1000) węgiel kamienny gaz Dychów 90 Turów 1488 Adamów 600 Bełchatów 5472 Kozienice 2941 (+1000 w oswojeniu) Opole 1532(+1800) Łagisza 700 Stalowa Wola Połaniec 250 (+467) 1857 Rybnik1780 Łaziska 1155 Siersza 557 Jaworzno 1345 (+900) Porąbka-Żar 640 Solina 200 7
Kukinia 54 MW Bardy-Dygowo 50 MW Karcino 51 MW Karścino Pobłocie 90 MW 232,3 MW 126,9 MW Marszewo 82 MW Darłowo 239 MW Osieki 90 MW 151 MW Tymień 50 MW Tychowo 155,6 MW 212,6 MW 229,5 MW 33,0 MW Banie 50 MW 94,5 MW Chwiram 79,5 MW 282,1 MW Margonin 120 MW 215,5 MW 132,8 MW 166,3 MW Lokalizacja źródeł wiatrowych Korsze 70 MW 244,9 MW 11,9 MW 18,6 MW 103,2,2 MW 4,9 MW 23,9 MW Korytnica 82,5 MW 103,1 MW Pagów 51 MW 3,2 MW 317,7 MW 18,8 MW 0,7 MW 50 MW 0,9 MW 74,7 MW 21,4 MW Iłża II 54 MW 68,7 MW 20,5 MW Powyżej 50 MW Inne 1,5 MW 1 MW 0,1 MW 1,1 MW 8
STO ZRC Sytuacja rozpływowa podczas niskiej generacji FW: Kierunek przepływu mocy pd płn Przekroje zagrożone n-1 Brak możliwości eksportowych na połączeniach do Szwecji i Litwy Konieczność importu HVDC i utrzymywania rezerwy ESP Ograniczenia systemowe dla spełnienia kryteriów bezpieczeństwa wymuszona praca el. Dolna Odra, Ostrołęka, Ec Karolin niewyłączalność elementów do trwałych prac VIE PLC GLN REC MON KRA GOR LSN ZGC DUN ZUK SLK ZYD PKW PLE CZE PPD KRM LES BYD GDA GBL JAS TEL WLA PAT KON ADA GRU PDE ZGI JAN PLO OLM SOC OLS MSK OLT MOR OST WTO STN MIL PIA EKB LMS SDU ELK BIA ALY NAR OSR PAB KOZ HAG POL CRN PAS TRE BEK ROG PIO ROZ PUL ABR LSY CHS MIK CPC SWI BOG ZBK WRC DBN GRO BLA ALB KED NOS LIS ROK WIE MOS ANI HCZ WRZ LAG KAT HAL KOP KOM BIR ZAP JAM BYC TCN PRB CZT JOA LOS KHK BUJ SIE SKA KIE LUA WAN KPK RAD KLA OSC CHM PEL ATA TAW STW RZE BGC KRI MKR ZAM CHA DOB LEM 9
STO ZRC Sytuacja rozpływowa podczas wysokiej generacji FW: Zmiana kierunku przepływu mocy Inne przekroje zagrożone n-1 Ograniczenia importowe na połączeniu do Szwecji Wzrost możliwości eksportu do Szwecji i Litwy Konieczność utrzymywania rezerwy ESP Żarnowiec Ograniczenia systemowe dla spełnienia kryteriów bezpieczeństwa wymuszona praca el. Śląskich : Jaworzno, Łagisza Utrudnione bilansowanie mocy biernej (odciążone l.400kv w relacji pd-pn) PLC GLN VIE HAG REC MON KRA GOR LSN DUN ZGC ZUK POL SLK ZYD PKW PLE CZE PPD KRM LES CRN PAS GDA GBL GRU JAS BYD TEL WLA PDE PAT KON ADA ZGI JAN OSR PAB ROG BEK TRE OLM PLO SOC PIO OLS MSK OLT MOR EKB LMS OST WTO STN SDU MIL PIA KOZ PUL ROZ ABR ELK BIA LSY ALY NAR CHS MIK CPC SWI BOG ZBK WRC DBN GRO BLA ALB KED NOS LIS ROK WIE MOS ANI HCZ WRZ LAG KAT HAL KOP KOM BIR ZAP JAM BYC TCN PRB CZT JOA LOS KHK BUJ SIE SKA KIE LUA WAN KPK RAD KLA OSC CHM PEL ATA TAW STW RZE BGC KRI MKR ZAM CHA DOB LEM 10
% Wykorzystanie mocy osiągalnej elektrowni wiatrowych (na podstawie produkcji energii odniesionej do mocy osiągalnej) 45,00 40,00 35,00 30,00 25,00 Obciążenie elektrowni wiatrowych grudzień 16 kwiecień 17 20,00 15,00 10,00 2014 2015 2016 2017
Obciążenie elektrowni wiatrowych styczeń 17 sierpień 17 Obciążenie elektrowni wiatrowych grudzień 16 kwiecień 17
Zmienność dobowa generacji wiatrowej Maksymalna generacja 4 773 MW 2 lutego 2016 o godz. 01:15 wtorek 2 lutego 2016 Maksimum zmienności dobowej 3 884 MW poniedziałek 7 grudnia 2015
Zmienność dobowa generacji wiatrowej Maksymalna generacja 5 147 MW 20 lutego 2017 o godz. 20:45 poniedziałek 20 lutego 2017 piątek 7 grudnia 2016 Maksimum zmienności dobowej 4 161 MW
[MW] 25 000 20 000 Boże Narodzenie 2016 Sytuacja bilansowa - plan min JWCD + regulacja njwcd bez wiatru 15 000 10 000 5 000 0
[MW] 25 000 20 000 Boże Narodzenie 2016 Sytuacja bilansowa - wykonanie min JWCD (min BPP) njwcd bez wiatru Generacja wiatrowa Zap. do pokrycia + saldo 15 000 10 000 5 000 0
Zakłócenie 10 12.08. burze i wichury (1) Ulewne deszcze i wichury 10.08 Szczyt burzowy 20:00., 11.08 Noc z 11/12.08 17:00 ; 12.08. 17
Zakłócenie 10-12.08. 220kV Rogowiec Joachimów c.1 drzewo na linii 220kV Adamów Pabianice złamane 2 słupy naprawa do 17.08 220kV Janów Zgierz drzewo na linii, uszkodzony przewód 2 dni naprawa 220kV Ząbkowice Świebodzice drzewo na linii 400kV Dobrzeń Pasikurowice c.1 złamanych 10 słupów naprawa do 30.09 220kV Pątnów Czerwonak złamane 2 słupy naprawa do 19.08 220kV Żydowo Gdańsk złamane 7 słupów naprawa do 21.09 400 kv 220 kv 18
220kV Pątnów Czerwonak 2 słupy 19
220kV Adamów Pabianice 2 słupy 20
400kV Dobrzeń Pasikurowice c.1 10 słupów 21
Sieć dystrybucyjna infrastruktura drogowa Wyłączenia odbiorców końcowych: ok 280 MW 28 linii 110kV, 236 linii 15/20kV, ponad 9700 stacji transformatorowych 15/0,4kV Ostatni odbiorcy załączeni po 11 dniach 22
1654 1012 73 Różnica między transakcjami handlowymi a wynikającymi z nich przepływami fizycznymi zagrażającymi bezpieczeństwu pracy systemów ENTSO 15 września 2015, godz. 11:30 Grafiki wymiany handlowej w dniu D-1 DK West/East 15,45 / 21,69 S 21,69 Obliczone rozpływy w procesie DACF D-1 NL B Import 2425 NL 47,44 BE 54,48 1151 0 D Export 11001 28,60 0 PL Import 0 50,77 3217 3238 FR Export 4638 46,4 AU 914 CH 1200 Import 1359 44,12 I Import 4927 54,49 I CR Export 365 28,26 Import 3909 28,60 412 1100 SK 255 Import 299 28,26 HU Import 1952 57,87 Grafik zgodny z różnicą cen 1600 169 HU Grafik niezgodny z różnicą cen 510
Środki zaradcze na granicy PL-DE Paradoksalnie - wzrost generacji odnawialnej w obszarze DE wymusza zwiększenie generacji konwencjonalnej w obszarze PL Obniżenie generacji max ~800 MW Zwiększenie generacji max o 1500MW (c) limit z powodu braku możliwości zaniżenia w 50HzT (a) Limit: rezerwy mocy (b) Limit : max przepływ na granicy PL-CZ/SK 24
VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII Maksymalne dzienne wielkości CBR i MRA [MW] 6000 5500 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 Możliwości CBR wyczerpane w dniu 15.09.2015. kryterium N-1 na profilu 50Hertz / PSE niespełnione 22.06.2016 :Wyłączone linie Krajnik Vierraden i załączone PST 22.09.2016 uszkodzenie jednej jednostki CBR XBR występuje needed, gdy when zakres przesuwników maximum tapnie wystarcza position was do not zachowania enough to kryterium fulfill N-1n-1 0 2015 2016 2017 Cross Border Redispatching (XBR) Multilateral Redispatching (MRA)
Imię i Nazwisko e-mail nr tel. (opcjonalnie) Jednostka Organizacyjna