Tablica interaktywna jako nowe narzędzie edukacji

of 8 Tablica interaktywna jako nowe narzędzie edukacji HANNA GULIŃSKA, MAŁGORZATA BARTOSZEWICZ Zakład Dydaktyki Chemii, Wydział Chemii UAM, Poznań W artykule przedstawiono nowy środek dydaktyczny, jakim jest tablica interaktywna. Szczególną uwagę zwrócono na oprogramowanie i narzędzie informatyczne, z których korzystać może użytkownik takiej tablicy. Dzięki wielu zrzutom ekranowym ukazującym poszczególne narzędzia tablicy artykuł nabiera znaczenia praktycznego, szczególnie dla tych osób, które dopiero rozpoczynają pracę z tablicą interaktywną. W artykule zwrócono także uwagę na możliwość wykorzystywania tablic jako ekranów projekcyjnych i tablic suchościeralnych. Dodatkowo przedstawiono urządzenia towarzyszące tablicy StarBoard, jako cieszącej się największą popularnością w polskich szkołach, a m.in. tablet interaktywny, panel interaktywny, monitor plazmowy. Dla porównania przeanalizowano walory takich tablic, jak: GTCO Calcomp InterWrite MeetingBoard, Polyvision Webster3. Na zakończenie porównano możliwości, jakie stwarza prowadzenie lekcji chemii w pracowni komputerowej i w pracowni chemicznej, w której zainstalowano tablicę interaktywną. Edukacja interaktywna stanowi formę edukacji ustawicznej, wykorzystującą w nauczaniu najnowsze osiągnięcia technologii informacyjnej (komputery i oprogramowanie narzędziowe) oraz telekomunikacji (Internet, Intranet, przekaz telewizyjny lub radiowy). Stosowanie hipertekstu i multimediów pozwala swobodnie realizować wielowątkowe i wielopoziomowe kształcenie, moderowane przez uczącego się [1]. Do urządzeń wspomagających tego typu nauczanie zaliczyć możemy między innymi tablice interaktywne. Zyskały one szczególną popularność w Wielkiej Brytanii, gdzie przeciętna szkoła podstawowa wyposażona jest w 7, zaś gimnazjum w 10 tablic interaktywnych, a liczba ta od roku 2002 ciągle wzrasta oraz w Stanach Zjednoczonych, gdzie wiele szkół wyposażono w tablice interaktywne ramach projektu Klasa XXI wieku [2]. W Polsce szacuje się, że liczba tablic interaktywnych używanych w szkołach przekroczyła 140 sztuk. Największą popularnością na naszym rynku cieszy się tablica StarBoard [3]. Jest to urządzenie o wyglądzie dużej tablicy, współdziałające z komputerem i projektorem multimedialnym. Tablica ta została nagrodzona Pucharem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. Duża przekątną ekranu tablicy (190 cm), pozwala na wykorzystanie jej w każdej klasie szkolnej, a system podłączenia bezprzewodowego czyni tablicę bezpieczną w użyciu. Do pisania na tablicy służy specjalny pisak elektroniczny pełniący podobne funkcje do komputerowej myszy. Moduł elektroniczny zbiera dane o położeniu pisaka względem tablicy i wysyła je do komputera wyposażonego w odpowiednie oprogramowanie. W zależności od miejsca położenia pisaka, trybu pracy oraz akcji wywołanej pisakiem następuje określone zdarzenie, a obraz zachodzących zmian, dzięki projektorowi multimedialnemu, prezentowany jest na tablicy [4]. Niezależnie od rodzaju, tablice interaktywne działają na podobnych zasadach, a różnice pomiędzy oprogramowaniem poszczególnych firm są tak niewielkie, że ich funkcje możemy przedstawić ogólnie. Przed przystąpieniem do pracy z tablicą należy dokonać kalibracji, aby uniknąć rozbieżności między pokazywanym na tablicy kursorem, a położeniem pisaka. W tym celu trzeba kolejno wybrać z ekranu startowego Ustawienia/Kalibracja/StarBoard i nacisnąć przycisk OK w oknie Kalibracja. A następnie przycisnąć pisak elektroniczny do pulsującego kółka, prostopadle do ekranu. Pulsujący czerwone kółko, zmieni barwę na zielony operację tę powtarzamy dla innych znaków, postępując w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Po wykonaniu tej czynności dla symbolu w środku tablicy, kalibracja zostaje zakończona. Jeśli kalibracja nie powiedzie się, to należy ponownie wykonać cały proces.

of 8 Po typowym uruchomieniu oprogramowania pojawia się ekran wyboru jednej z czterech trybów pracy tablicy: ekran PC - umożliwia sterowanie oprogramowaniem komputera za pomocą tablicy oraz dodawanie komentarzy, odtwarzacz wideo - wyświetla obraz z zewnętrznego urządzenia wideo (odtwarzacza lub kamery), na który można nakładać własne komentarze, tablica aktywna - uruchamia tryb białej tablicy, w którym można dowolnie realizować własne scenariusze pracy, telekonferencja - uruchamia terminal gospodarza lub uczestnika telekonferencji. Każdy z użytkowników tablicy interaktywnej ma możliwość zdefiniowania swojego indywidualnego profilu, zależnie od potrzeb, który jest wywoływany przy każdorazowym uruchomieniu tablicy. Często używane komponenty prezentacyjne można zachować w Menu ulubione, co pozwala na szybki dostęp do danego elementu. W celu umieszczenia wybranego narzędzia wśród potrzebnych elementów, należy przeciągnąć jego ikonę z Menu lub podmenu na pasek Menu ulubione. W celu usunięcia zbędnych narzędzi z paska, wystarczy nacisnąć i przytrzymać na nim pisak, aż kursor zmieni się na kosz na śmieci lub po prostu należy przesunąć przycisk poza pasek, potwierdzając jego usunięcie. Interfejs użytkownika pozwala zmieniać wielkość oraz położenie ikon na paskach narzędzi, dzięki czemu korzystający lepiej rozpoznaje przyciski wywołujące konkretne opcje. Oprogramowanie tablicy interaktywnej pozostawia użytkownikowi wybór, jakiego narzędzia do nanoszenia komentarzy będzie używał. W palecie dostępne są wałek, stempel itp. Użytkownik może zmienić szerokość pióra i wybrać dowolną kombinację kolorów pasującą do danej prezentacji.

of 8 Dzięki odpowiedniemu oprogramowaniu tablicy interaktywnej użytkownicy mogą pracować bezpośrednio na niej, korzystając z różnych typów plików: obrazy nieruchome pliki bitmapowe (.bmp,.dib), pliki ping (.png), pliki jpeg (.jpg,.jpeg), inne pliki (.wmf,.emf,.tif,.tiff) filmy wszystkie formaty, które mogą być wyświetlane za pomocą odtwarzacza Windows Media, (TM) Player) pliki pakietu Office dokumenty Worda (.doc,.rtf,.txt), arkusze Kalkulacyjne Excela (.xls), prezentacje PowerPoint (.ppt) format Portable Document (.pdf) pliki, które można przeglądać za pomocą programu Adobe Acrobat(R) Reader lub Adobe(R) Reader. pliki skompresowane pliki zapisane za pomocą [Pakowarki Dokumentu]. Tak więc oprogramowanie tablicy umożliwia importowanie gotowych lub przygotowanych przez siebie ikon i zdjęć, plików filmowych, animacji, prezentacji multimedialnych oraz programów edukacyjnych. Przydatne są również funkcje aparatu, zegara czy też stopera, które umożliwiają robienie zrzutów ekranowych, plansz, powiększanie schematów, pomiar czasu. Funkcja rozpoznawania pisma ręcznego SimpliWrite pozwala na przekształcenie go w druk, natomiast stosując klawiaturę ekranową każdy może pisać na tablicy czytelnie. Oprogramowanie tablicy oferuje moduł rozpoznawania obiektów pod nazwą Intelli-Pen, który pozwala na rozpoznawanie odręcznie naszkicowanych form geometrycznych i linii, a następnie przekształcenie je w geometryczne rysunki. Gdy zapisana zostanie cała powierzchnia robocza oprogramowania tekst zostanie przesunięty do góry tak jak w dokumencie edytora tekstów. Powierzchnia robocza tablicy jest więc nieograniczona.

of 8 Nowością jest wprowadzana właśnie na rynek seria tablic FX wykorzystująca technologię Bluetooth, zapewniającą najkorzystniejsze rozwiązanie przesyłu danych. System ten został opracowany przez grupę BlueTooth Special Interest Group, powstałą z inicjatywy firm Ericsson, IBM, Intel, Nokia i Toshiba. Obowiązująca obecnie pierwsza wersja systemu powstała w połowie 1999 roku. Jest to technologia bezprzewodowej komunikacji pomiędzy różnymi urządzeniami elektronicznymi takimi jak np. klawiatura, komputer, laptop, palmtop, tablica interaktywna, telefon komórkowy i wieloma innymi. Łącze radiowe w systemie BlueTooth wykorzystuje technologię widma rozproszonego metodą przeskoków częstotliwości (ang. Frequency Hopping) i pracuje w paśmie częstotliwości 2.4-2.4835 GHz. Pasmo to należy do grupy pasm ISM (ang. Industrial, Scientific & Medical) i w wielu krajach (USA, Europa Zachodnia) jest wolne od opłat. Typowy zasięg wynosi 10 m i ograniczony jest do jednego pomieszczenia, jednak można powiększyć zasięg do 100 m [4]. Nowa seria tablic oferowana jest w trzech wymiarach: FX-63 (150 cm x 100 cm), FX-77 (179,3 cm x 122 cm), oraz panoramiczna FX-82W (205,1 cm x 107 cm). Pasek narzędziowy tablicy zwiększono z czterech do sześciu klawiszy funkcyjnych, oraz stworzono możliwość samodzielnego zaprogramowania w zależności od wielkości tablicy nawet 4 dodatkowych ikon. Dzięki zastosowaniu nowej technologii uzyskano dwukrotne szybszą analizę danych w stosunku do prędkości pisma odręcznego. Nowe oprogramowanie prezentacyjne tablicy StarBoard w wersji 6.3 jest łatwe w obsłudze i posiada całą gamę funkcji, które można dostosować do indywidualnych potrzeb użytkownika. Bardzo użyteczną jest dodana możliwość nagrania swojej prezentacji w formacie Windows Video w celu późniejszego jej odtworzenia. Pod koniec bieżącego roku ma ukazać się oprogramowanie w wersji 8.0, które znacznie wzbogaci dotychczasowe funkcje tablicy, a także pozwoli na prowadzenie telekonferencji bez dodatkowego oprogramowania [5]. Oprócz tablic interaktywnych oferuje się również inne wyroby serii StarBoard, do których należą [6]: - tablet składający się ze specjalnej podkładki oraz wskaźnika w kształcie długopisu. Działa podobne jak mysz komputerowa. Służy do pisania, rysowania elementów graficznych oraz obsługi komputera. Poruszając wskaźnikiem po podkładce, przenosi się do komputera sygnały o położeniu, a także o sile nacisku mierzonej przez urządzenie wskazujące. Dzięki temu urządzeniu uczniowie i studenci mogą bez konieczności podchodzenia do tablicy interaktywnej sporządzać notatki, odpowiadać na pytania. - interaktywny panel o wysokiej rozdzielczości z ciekłokrystalicznym wyświetlaczem LCD dostępnym w dwóch rozmiarach 15 i 17. Użytkownik wprowadza dane za pomocą specjalnego pisaka i czułego na dotyk ekranu. Panel ten można podłączyć zarówno do tablicy interaktywnej, jak również do innych paneli, co umożliwia współpracę oraz nawiązanie połączeń telekonferencyjnych. Największą nowością w tej dziedzinie jest interaktywny monitor plazmowy, dostępny w dwóch rozmiarach o przekątnej 50 i 55. Interaktywny ekran pozwala na eliminację cienia podczas pracy. Cena tego urządzenia znacznie przewyższa cenę zwykłej tablicy interaktywnej, przez co będzie ona nieosiągalna jeszcze przez pewien czas dla szkół i innych placówek. Na świecie oprócz tablicy StarBoard firmy Hitachi stosowanych jest kilka rodzajów tablic interaktywnych, a między innymi: GTCO Calcomp InterWrite MeetingBoard, Polyvision Webster3. Niektóre z nich omówiono poniżej.

of 8 Tablica interaktywna IPBoard IP BOARD to tablica elektromagnetyczna, która poprzez połączenie z komputerem i projektorem jest interaktywnym narzędziem do prowadzenia nowoczesnych prezentacji. W jaki sposób działa? Tablica elektromagnetyczna IP BOARD, reaguje na specjalny pisak jak na dotyk. Projektor multimedialny, komputer oraz tablica multimedialna są nawzajem ze sobą połączone i zintegrowane. Projektor rzuca obraz z monitora komputera na tablicę i ta przejmuje funkcję monitora. Pisaka używa się jak myszki, a więc uzyskuje się pełny dostęp do funkcjonalności komputera z poziomu tablicy. Za jego pomocą można uruchamiać programy, pracować w nich nie odchodząc od tablicy. Przewagą IP BOARD nad tradycyjnymi tablicami jest fakt, że dodatkowo umożliwia ona pisanie, rysowanie, powiększanie obrazów itp. na tle aktualnie edytowanego dokumentu. To umożliwia tworzenie nowoczesnych, dynamicznych, interaktywnych prezentacji. Co więcej, tak przeprowadzona prezentacja zostanie zapisana na dysku, aby natychmiast lub później można było ją przesłać pocztą e-mailową, ponownie odtworzyć punkt po punkcie, czy wydrukować. Wszystkie funkcje tablicy interaktywnej IP BOARD zawarte są w Menu, które dostępne jest zarówno z lewej jak i z prawej strony. W prawym boku tablicy znajdują się umieszczone na stałe przyciski funkcyjne. Są to skróty do najpopularniejszych funkcji tablicy takich jak: pisak, menadżer prezentacji, gumka, nawigacja pomiędzy slajdami, itp.. Tablica posiada m.in. funkcję magicznego pióra, lupy zwanej w tym przypadku latarką, zaawansowanego powiększania oraz funkcje NetMeeting, dzięki której tablicę interaktywną IP BOARD można podłączyć do sieci. Tablica posiada cztery tryby pracy: zwykły tryb tablicy, tryb pracy z PC, tryb interaktywny oraz tryb NetMeeting. Dzięki darmowemu oprogramowaniu, które jest ogólnie dostępne, i formatowi zapisu (JPG, HTML, PNG, TPW) każdy użytkownik może w dowolnym momencie odtworzyć prezentację punkt po punkcie lub dowolny jej fragment. Tablica interaktywna InterWrite MeetingBoard Oprogramowanie InterWrite świetnie integruje się z systemem Windows lub Mac pozwalając, podobnie jak przy pracy myszką, na pełną kontrolę nad dowolną aplikacją, a jednocześnie na nanoszenie własnych uwag w postaci rysunków i tekstu na osobnej warstwie bez konieczności ingerowania w oryginał. Zastosowanie tego oprogramowania do współpracy komputera z tablicą i/lub tabletem pozwoli na interaktywną obsługę komputera, usprawni prowadzenie prezentacji, szkoleń, różnego typu spotkań. Tablica InterWrite oferuje trzy typy pracy: interaktywny pozwala pracować z dowolną aplikacją, łączyć się z Internetem i przeglądając strony internetowe nanosić notatki, podświetlać tekst lub kasować rysunki. Wyniki pracy można zapisywać, przeglądać, drukować lub wysyłać mailem nieobecnym uczestnikom spotkania. Można również prowadzić internetowe konferencje. tryb PC WhiteBoard opiera się na współpracy tablicy i komputera bez projektora. W elektronicznych pisakach umieszczone są popularne markery EXPO, którymi piszemy po tablicy. Jest to automatycznie rejestrowane przez komputer, z którym łączy się tablica. Podobnie jak w przypadku trybu interaktywnego mamy możliwość zapisania przeprowadzonej prezentacji w komputerze w różnych formach. Może to być: plik GWB dający możliwość powrotu do poszczególnych slajdów, lub też plik z bitmapą, taki jak jpg. gif, tiff i inne, które można edytować w programach graficznych przeznaczonych do obróbki rastrowej lub wykorzystać np. do zrobienia pliku PDF. Z zapisanych plików można stworzyć archiwum spotkań, a za pomocą poczty elektronicznej wysłać je do wybranych osób. tablica kopiująca (CopyBoard) pozwala rysować dowolne kształty na tablicy która zapamiętuje je, a następnie drukuje na podłączonej bezpośrednio do niej drukarce. Dodatkowo tablice te można wykorzystywać jako: ekrany projekcyjne powierzchnia tablic jest tak skonstruowana, aby rzucany na nią obraz z projektora był najlepszej jakości, bez odblasków, co gwarantuje pełne skupienie uwagi słuchaczy na wyświetlanym obrazie tablice suchościeralne powierzchnia tablic charakteryzuje się także świetnym dostosowaniem do pracy z markerami suchościeralnymi, usunięcie zapisu z tablicy jest bardzo łatwe i nie przeszkadza prowadzącemu spotkanie w jego płynnym prowadzeniu.

of 8 Oprócz wspomnianej tablicy interaktywnej w ofercie firmy GTCO Calcomp znajduje się: Tablet InterWrite Meeting Pad Bezprzewodowy tablet zastępuje myszkę a jednocześnie daje możliwość pracy w odległości nawet 10 metrów od komputera dzięki zastosowanej technologii Bluetooth. Możliwe jest połączenie siedmiu tabletów w tym 1 typu master i 6 typu slave. Tablet InterWrite ipanel InterWrite ipanel to urządzenie łączące w sobie zalety wyświetlacza LCD, w tym przypadku 15 z przewodowym tabletem i elektronicznym piórkiem. Panel ten można podłączyć do komputera zamiast standardowego monitora i za pomocą elektronicznego piórka obsługiwać zainstalowane aplikacje. W połączeniu z oprogramowaniem InterWrite, panel możemy również wykorzystać do pracy w trybie interaktywnym, nanosząc uwagi, notatki, rysunki itd. na dowolnej aplikacji. Z wszystkich niezależnych elementów systemu InterWrite, ipanel jest najbardziej intuicyjny. Widzimy to, co piszemy, nie zasłaniamy ręką obrazu rzucanego z projektora. Tablica interaktywna WALK AND TALK Nowe tablice interaktywne serii TS LIGHTNING są pierwszymi na świecie tablicami interaktywnym wyposażonymi w technologię Photonic Array. Technologia ta eliminuje konieczność kalibrowania tablicy przy współpracy z projektorem multimedialnym. Teraz wystarczy włączyć tryb projekcji i gotowe. Technologia PolyKey sprawia, że oprogramowanie tablicy jest zawsze dostępne, bez konieczności noszenia ze sobą płyt. Pozwala na współpracę z wieloma komputerami. Intuicyjny pilot prezentacyjny pozwala na zmianę stylu pisania, zapisywanie notatek w komputerze a następnie ich drukowanie. Dzięki wbudowanemu dotykowemu panelowi można precyzyjnie sterować myszką swojego komputera. Zestaw szynowy pozwala na ekonomiczne wykorzystanie przestrzeni. Porównanie systemów StarBoard firmy Hitachi oraz InterWrite firmy GTCOComp Cecha STARBOARD INTERWRITE Technologia Ultradźwięki, podczerwień. Elektromagnetyczna. Rozmiary tablic 60, 63, 75, 77, 82 40, 50, 60, 70, 75, 77,5 Tablety bezprzewodowe Tryby pracy tablicy Odczyt współrzędnych Możliwość zastosowania bezprzewodowych oraz przewodowych tabletów. 4 tryby pracy tablicy: Ekran PC, Odtwarzacz wideo, również ze źródła zewnętrznego, Tablica elektroniczna, na której można sporządzać notatki, Telekonferencja. Szybkość odczytu zależy od odległości pisaka od czujnika. System nie ma detekcji pisaka nad powierzchnią tablicy. Żeby pokazać ruch kursora musimy dociskamy pisak do powierzchni jak przy pisaniu (seria F). Możliwość zastosowania tabletów. System umożliwia jednoczesną pracę do siedmiu tabletów. 3 tryby pracy tablicy: Interaktywny, PC Whiteboard - komputerowa tablica suchościeralna (tablica, komputer, bez projektora), Color Copyboard - kolorowa tablica samokopiująca. Możliwość drukowania bez komputera i projektora (seria 5000). System odczytuje położenie pisaka na tablicy przy zbliżeniu go na odl. ok. 1 cm od powierzchni bez konieczności dotykania jej, a tym samym bez możliwości przypadkowego wprowadzenia jakichkolwiek zmian. Przesuwanie pisaka nad powierzchnią traktowane jest jak przesuw myszki.

of 8 Rozdzielczość sprzętowa Brak danych o rozdzielczości sprzętowej. Uwzględnia się tylko odległość nadajnika w pisaku od czujnika. W tym przypadku rolę rozdzielczości pełni minimalna odległość o jaką przesunie się pisak i zostanie to zarejestrowane. Rozdzielczość sprzętowa wynosi 1000 linii na cal co sprawia, że maksymalne rozdzielczości możliwe do uzyskania wynoszą 60 000 40 000 pikseli. Komunikacja Obsługa Akcesoria Oprogramowanie RS232C, podczerwień, seria FX Bluetooth. Brak portu USB w serii F. Połączenie bezprzewodowe w technologii podczerwieni. Maks. odległość w tym przypadku to 7 m. Należy uważać żeby nie zasłonić czujników portu USB oraz Bluetooth w serii FX. Żeby przesunąć kursor w trybie myszki bez pisania trzeba naciskać przycisk na pisaku i przesuwać tak jakbyśmy pisali (seria F). W celu starcia napisanych adnotacji musimy włączyć narzędzie gumka. Pisaki elektroniczne nie są wyposażone w markery suchościeralne ani gumki. Bogate oprogramowanie pozwala na tworzenie w warunkach domowych plików tablicowych oraz przeglądanie sporządzonych podczas pracy z tablicą notatek. Posiada polską wersję językową. Funkcja magicznego pióra. RS232C, USB, Bluetooth. Mamy możliwość podłączenia przewodowego tablicy poprzez port RS232C lub USB. Połączenie bezprzewodowe w technologii Bluetooth o częstotliwości 2,4 GHz w promieniu 10 m. W przypadku INTERWIRTE system rozpoznaje pisak przy samym zbliżeniu do powierzchni na odległość 1 cm i nie musimy dotykać powierzchni w celu przesunięcia kursora. Każdy pisak ma na swoim drugim końcu elektroniczną gumkę. Aby zetrzeć adnotacje wystarczy odwrócić pisak bez przełączania narzędzia. Wewnątrz elektronicznego pisaka, znajduje się standardowy suchościeralny marker EXPO z gumkami na drugim końcu oraz duża elektroniczna gąbka. W przypadku InterWrite bezpłatna 45. dniowa wersja oprogramowania. Posiada polską wersję językową Trudno jednoznacznie określić, która z zaprezentowanych tablic ma większe możliwości edukacyjne. Zasady działania opierają się na tych samych technologiach w ramach danej klasy. Tablice interaktywne komunikują się z komputerem używając do połączenia podczerwieni lub technologii Bluetooth, która obecnie staje się standardem. Kierując się wyborem tablicy interaktywnej szczególną uwagę należy zwrócić na oprogramowanie. Nie wszystkie prezentowane tablice oferują jego polskojęzyczna wersję. Równie ważne jest czy możemy je zainstalować legalnie na kilku komputerach, co umożliwi nam tworzenie plików tablicowych nie tylko na jednym komputerze przypisanym wtedy do tablicy. Wszystkie dostępne tablice interaktywne posiadają możliwość podłączenia urządzeń zewnętrznych jak np. tablety. Porównanie możliwości, jakie stwarza prowadzenie lekcji chemii w pracowni komputerowej i w pracowni chemicznej z pomocą tablicy interaktywnej [8]: Lekcja w pracowni komputerowej 1. Uczeń ma możliwość uczenia się w tempie zgodnym z posiadanymi predyspozycjami psychofizycznymi, co niekiedy powoduje rozproszenie jego uwagi na inne elementy programu, które w danej chwili wydają się być dla niego interesujące. 2. Uczestnik zajęć samodzielnie korzysta ze wszystkich opcji programu multimedialnego i zapoznaje się z jego strukturą w zależności od własnych potrzeb, co może jednak prowadzić do rozpraszania jego uwagi. 3. Uczeń ma możliwość samodzielnego zaprojektowania i wykonania doświadczenia, co stanowi jednak dodatkową trudność organizacyjną dla nauczyciela i może być stwarzać sytuacje niebezpieczne dla zdrowia. 4. Wyniki testu są miarodajne, ponieważ każdy uczeń rozwiązuje go samodzielnie, sytuacja taka nie daje jednak uczniowi natychmiastowego wglądu w wyniki pozostałych uczniów. 5. Samodzielna praca przy komputerze ułatwia indywidualizację kształcenia, ale niekiedy burzy zaplanowaną strukturę lekcji. Lekcja z użyciem tablicy interaktywnej 1. Nauczyciel kontroluje przebieg i tempo lekcji, może wyjaśniać trudniejsze patie materiału bez potrzeby przerywania działania aplikacji, co umożliwia zachowanie płynności toku lekcji, nie daje jednak pełnej kontroli nad postępami wszystkich uczniów. 2. Możliwość korzystania z gotowych materiałów multimedialnych w sposób zgodny z zaplanowanym tokiem lekcji, co bywa czasochłonne zanim nauczyciel nie zbierze dostatecznej liczby potrzebnych materiałów. 3. Możliwość śledzenia przebiegu doświadczenia przez cały zespół uczniowski pozwala zachować bezpieczeństwo pracy laboratoryjnej, jednak utrudnia ćwiczenie umiejętności manualnych pojedynczego ucznia. 4. Wspólne rozwiązywanie testów i zadań na tablicy pozwala na powtórzenie materiału lekcji i dyskusję, jednak ogranicza samokontrolę i samoocenę uczniów. 5. Samodzielna obsługa tablicy interaktywnej przez uczniów zapewnia ich aktywny udział w lekcji, jednak niedogodności techniczne tablicy powodują niekiedy rozproszenie uwagi uczniów. Literatura:

of 8 1. Siemieniecki B., Komputer w edukacji, Podstawowe problemy technologii informacyjne, Wydawnictwo A. Marszałek Toruń 1998. 2. Bailey Mitchell., Classroom Instruction: Whiteboard 'shootout' helps Forsyth County corral the right system for its needs Content's, eschool News, Copyright 2006. 3. Jędrychowski W., Informatyka w szkole, StarBoard - tablica interaktywna firmy Hitachi - przełom w edukacji, Wyd. A. Marszałek, Toruń 2004. 4. Tokarz K., Zieliński B., Bezprzewodowa transmisja danych multimedialnych w zakresie fal radiowych na przykładzie systemu BlueTooth, Materiały z II Krajowej konferencji MISSI, Wrocław 2000. 5. http://www.hitachisoft.de/pl/unternehmen/software.php 6. www.wsipnet.pl 7. www.wikipedia.pl 8. Żołędziowski D., Wizualizacja wybranych mechanizmów reakcji polimeryzacji, polikondensacji i depolimeryzacji, praca magisterska, Zakład Dydaktyki Chemii, Wydział Chemii UAM, Poznań 2005. Horyzonty Dydaktyki Chemii - ZESZYT 7