Marka TERMISIL 2018 113 LAT HUTY SZKŁA W WOŁOMINIE - TRADYCJA ZOBOWIĄZUJE TERMISIL Huta Szkła Wołomin S.A. w restrukturyzacji listopad 2018
Nasza historia Huta Szkła w Wołominie zajmuje się produkcją szkła od czerwca 1905 roku. Dzisiaj produkuje się w niej uznane na całym świecie szkło w marce TERMISIL. Co minutę sprzedaje się cztery produkty w tej marce: naczynia do pieczenia, dzbanki, zestawy szklanek lub inne wyroby ze szkła borokrzemowego. Doskonałej jakości szkło w mace TERMISIL znajduje swoich nabywców na całym świecie w Polsce, na Ukrainie, w Niemczech, Turcji, a nawet w RPA, Egipcie, Tunezji czy na Islandii. Marka TERMISIL jest nie tylko synonimem innowacyjności oraz dobrej jakości w atrakcyjnej cenie. Jest ona również ważną częścią prawie 120-tradycji polskiego hutnictwa. Jesteśmy dumni z tego, że na opakowaniach produktów w marce TERMISIL umieszczona jest polska flaga. To dla nas najważniejszy i najbardziej zobowiązujący znak jakości nasze produkty znajdują przecież nabywców na całym świecie. Historia hutnictwa w Wołominie rozpoczęła się w 1904 roku, kiedy właściciel młyna Szlama Kon nabył 1,5 ha gruntów położonych w bliskiej odległości od stacji kolejowej w Wołominie. Na zakupionych terenach w okresie kilku miesięcy wybudował hutę szkła, która ruszyła z produkcją szkła w 1905 roku. STRONA 1
Na początku XX wieku istniało wiele lokalnych hut w okolicach Warszawy. Wiązało się to przede wszystkim z następującymi faktami: Rozwój przemysłu w całej Europie Popyt na butelki ze strony licznych browarów i gorzelni warszawskich Możliwość eksportu wyprodukowanych wyrobów na chłonny rynek rosyjski To ostatnie było o tyle istotne, iż przez Wołomin do Warszawy przechodziła kolej szerokotorowa obowiązująca w całej Rosji. Kolejnym właścicielem huty został Enoch Krüger, a następnie spółka Hersz Schröter i E. Librach. Okres pierwszej wojny światowej odcisnął piętno na hutnictwie wołomińskim. Upadek tego przemysłu był spowodowany utratą rąk do pracy wielu hutników zostało bowiem zrekrutowanych do wojska. Jednakże już w 1919 ruszyła ponownie z produkcją w Wołominie Huta Robotnicza Huta Szklana Praca, zajmująca się wytopem butelek oraz naczyń szklanych. Została ona założona w 2013 roku przez byłych pracowników dawnej huty należącej do spółki Hersz Schröter i E. Librach. Huta odnosiła początkowo znaczne STRONA 2
sukcesy była dobrze zorganizowana między innymi dzięki sprawnie wybudowanemu dostępowi do torów. Ten rozwój został wstrzymany wojną polsko-rosyjską. Okolice Wołomina stały się centralnym miejscem walk z nawałą bolszewicką. Pod koniec 1920- roku, Huta rozpoczęła ponownie wytop szkła. Na początku 1921 roku Huta zatrudniała prawie 220 pracowników. Wtedy powstał w Hucie pierwszy związek zawodowy. Co ciekawe, co trzeci zatrudniony w niej mężczyzna, był równocześnie jej udziałowcem. W listopadzie 1921 r. uruchomiono w Wołominie kolejną hutę szkła hutę Odbudowa a Mieczysława Chajkowskiego. Huta zatrudniała ponad 300 pracowników i produkowała butelki i szkło szlifowane. W 1939 roku rozwój hutnictwa w Wołominie został wstrzymany w związku z wybuchem II Wojny Światowej. W okresie okupacji huty w Wołominie znajdowały się pod niemieckim nadzorem. Po wojnie zostały one połączone oraz znacjonalizowane. STRONA 3
Marka TERMISIL co oznacza dla nas dziedzictwo wołomińskiego hutnictwa Podobnie jak większość innych hut szkła w Polsce i w Europie, TERMISIL Huta Szkła Wołomin S.A. w restrukturyzacji produkuje dziś wyroby zarówno w marce własnej TERMISIL, jak i w markach międzynarodowych na zlecenie dużych sieci detalicznych oraz dystrybutorów. Większość wyrobów szklanych wytapianych w Wołominie sprzedaje się jednak w marce TERMISIL. Znamy naszą historię i jesteśmy z niej dumni. Chcemy, aby marka TERMISIL przypominała o bogatej tradycji wołomińskiego hutnictwa i sławiła go na całym świecie. Jak dawniej bywało Regulamin pracy w Hucie Wołomin z 1907 roku Jak bardzo zmieniła się Huta w Wołominie w ciągu ostatnich prawie 120 lat? Można sobie to uzmysłowić podczas lektury wydanego w 1907 roku Regulaminu porządku wewnętrznego obowiązującego wszystkich robotników w Hucie Szkła Wołomin Enocha STRONA 4
Krügera we wsi Wołomin, powiatu radzymińskiego, warszawskiej guberni. Poniżej przytaczamy go w całości: 1 Hutnicy majstrowie, ich pomocnicy, bańkarze, odnoszacze i chłopcy starsi powyżej 15- go roku życia zaczynają pracę w momencie kiedy masa szklana będzie w pełni wytopiona. Długość tak zaczętego dnia roboczego nie może wynosić więcej niż 11 godzin na dobę. W czasie tej pracy mają dwie przerwy dla odpoczynku po pół godziny każda. Oprócz tego robotnicy młodsi, w wieku od 12-tu do 15-tu lat, mogą pracować w zakładzie tylko przy odnoszeniu wyrobów od wanien szklarskich do odprężania. Ich czas pracy jest taki sam jak dorosłych z tym, że mają w czasie pracy prawo do przerw na śniadanie, obiady, kolację i odpoczynek? łącznie trzy godziny. Właściwy czas ich pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, a jeżeli część ich czasu pracy będzie przypadała na noc, t j. pomiędzy 9 godziną wieczora a 5 godziną rana, to łączny czas pracy nie może przekraczać 6 godzin na dobę, przy czym w następnym dniu pracę mogą rozpocząć nie wcześniej niż o godzinie 12-tej. STRONA 5
2 Zatrudnieni przy wytopie masy szklanej, tj. topiarze szkła i ich pomocnicy, pracują w sposób następujący: po zakończeniu pracy dmuchaczy szkła, kiedy cała wytopiona masa szklana została zużyte, topiarze szkła i ich pomocnicy zaczynają pracę przy zasypywaniu zestawu i topieniu szkła i pracują do tego czasu, aż masa szklana będzie w pełni gotowa do produkcji, nie dłużej jednak niż 12 godzin. W czasie pracy maja prawo do spożywania posiłku co 6 godzin nie odchodząc od pieca. 3 Przy piecach gazowych, tj. gazogeneratorach, palacze pracują na dwie zmiany po 12 godzin każda, a mianowicie: pierwsza zmiana od 6 godziny rano do 6 godziny wieczorem, a druga od 6 godziny wieczorem do 6 godziny rano dnia następnego. Zmiany czasu pracy tych ludzi następują w każdym tygodniu w sobotę z nocnej na dzienną zmianę, przy czym pracują wtedy po 18 godzin. Palacze mają prawo do spożywania posiłku po każdych 6 godzinach pracy. Pracownicy ci mają w miesiącu odpoczynek 4 razy po 24 godziny z rzędu. 4 STRONA 6
Robotnicy dniówkowi i szlifierze szkła pracują od 7 godziny rano do 7 godziny wieczorem z przerwami: na śniadanie od 8.30 do 9 rano i na obiad od 12 do godziny 1.30 po południu. 5 Czas rozpoczęcia i zakończenia prac dniówkowych oraz przerw na śniadanie, obiad i kolację ogłaszany jest wszystkim pracownikom za pośrednictwem dzwonka, a hutnikom, także i palaczom, przez gońców wysyłanych do mieszkania. 6 Ponieważ w zakładzie nie ma zapasowych wanien szklarskich, pracownicy zatrudniani są okresowo i kiedy rozpocznie się remont pieca to wszyscy pracownicy zostaną uprzedzeni na 2 tygodnie wcześniej, że praca zostaje przerwana. 7 Hutnicy majstrowie i ich pomocnicy obowiązani są wybierać gotowe wyroby swojej produkcji z pieców do odprężania i zdawać je do magazynu fabrycznego za pokwitowaniem przez upoważnionego magazyniera. STRONA 7
8 Szkło przechodzące przez ręce szlifierzy oddawane jest do magazynu fabrycznego przez tych szlifierzy. 9 Wszyscy pracownicy o których mowa w 4, nie pracują w następujące dni świąteczne, a mianowicie: 1 i 6 stycznia, 2 lutego, 25 marca, piątek i sobotę Wielkiego Tygodnia, poniedziałek Wielkanocny, 8 maja, Boże Ciało, poniedziałek Zielonych świąt, 29 lipca, 6 i 15 sierpnia, 8 września, 1 listopada, 8, 25 i 26 grudnia, a także we wszystkie niedziele. W soboty i dni poprzedzające wyżej wymienione święta pracownicy ci pracują do 6 godziny wieczoru a w wigilię Bożego Narodzenia do godziny 12 w południe. Hutnicy i ich pomocnicy świętują tylko: dwa dni Bożego Narodzenia, dwa dni Wielkanocne i dwa dni świętej Trójcy, a także wszystkie niedziele (od 12 godziny w nocy). topiarze i ich pomocnicy świętują pierwszy dzień: Bożego Narodzenia, Wielkiej Nocy i Świętej Trójcy. Oprócz tego pracownicy młodzi, w wieku od 12 do 15 lat, nie pracują we wszystkie następujące dni: dzień urodzin cara 6 maja, jego imieniny 6 grudnia, dzień urodzin carycy 25 maja, jej imieniny 23 kwietnia, dzień urodzin carycy wdowy -14 listopada, jej imieniny 22 lipca, dzień urodzin następcy tronu 30 lipca i jego imieniny 5 października, oraz dzień wstąpienia cara na tron 21 października. STRONA 8
10 Wszyscy pracujący w zakładzie winni bezwzględnie przychodzić do pracy w swoim czasie, być 6 trzeźwymi, spełniać swoje obowiązki prawidłowo, spełniać polecenia zarządzających pracą, nie grać w karty. 11 Za przybycie do pracy w stanie nietrzeźwa i niepodporządkowanie zarządzającym pracą winni podlegać karze grzywny wg tabeli kar. 12 Za umyślne psucie powierzonego im wyposażenia a także materiałów jak również i za straty wynikłe z niedbalstwa, winni pracownicy będą pociągani do odpowiedzialności sądowej. 13 Zdecydowanie zabrania się pracownikom przyprowadzania do zakładu postronnych osób. 14 Hutnicy dmuchacze pracują z przyjętymi przez siebie samach podręcznymi, którym zarząd zakładu najmując wydaje książeczkę rozliczeniową i wypłaca do ręki zarobek w ustalonym terminie, biorąc go z zarobku majstra i pozostałych. Wypłata zarobków dokonywana będzie 5 i 20 każdego miesiąca za wykonaną pracę na 1 i 15 dzień tego miesiąca. Tabela kar przewiduje za każdy opuszczony dzień 1 rubel, a dniówkowi zarobek za 1 dzień. Umowa o prace może być rozwiązana po nieobecności trzech dni z rzędu lub powyżej 6 dni w miesiącu bez ważnych przyczyn. Również były przewidziane kary pieniężne za spóźnienia od 10 min do 5 godzin odpowiednio od 10 kopiejek do 75 kopiejek, za brak czystości do 50 kopiejek, za hałas, krzyk, wymyślanie lub awantura do 75 kopiejek, za nieposłuszeństwo okazane przełożonym w zakresie ich obowiązków do 1 rubla, za przyjście do fabryki w stanie nietrzeźwym do 75 kopiejek, za uprawianie gier na pieniądze (w karty, kości itp.) do 75 kopiejek, za nieprzestrzeganie pozostałych zasad porządku wewnętrznego w fabryce do 75 STRONA 9
kopiejek. Grzywny nakładane za nieobecność i za naruszenie porządku nie mogą w sumie przekraczać jednej trzeciej zarobku naleznego pracownikowi w ustalonych okresach rozliczeniowych. Podpisał właściciel i zarządzający zakładem Wołomin Enoch Krüger, zatwierdzony przez inspekcję fabryczna guberni warszawskiej w dniu 19 maja 1907 r. STRONA 10