ROZDZIAL IV HAŁAS (Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Rzeszowie) Ocena stanu akustycznego środowiska wraz z obserwacją jego zmian jest, wg ustawy Prawo ochrony środowiska, jednym z zadań Państwowego Monitoringu Środowiska. Stan akustyczny środowiska, określany również jako klimat akustyczny, jest ważnym czynnikiem decydującym o jakości środowiska. Na klimat akustyczny terenów zainwestowanych istotny wpływ mają przede wszystkim rozwiązania urbanistyczne, a zwłaszcza układy komunikacyjne, lokalizacja osiedli mieszkaniowych, zabudowy usługowo - handlowej i obszarów przemysłowych. Jak wynika z prowadzonych badań monitoringowych, zagrożenie hałasem w Polsce jest powszechne, większe niż w innych państwach UE, i ma tendencję wzrostową obecnie dotyczy około 33 % ludności. W ostatnich latach obserwuje się w szczególności wzrost hałasu komunikacyjnego. Tymczasem odpowiednio długa ekspozycja na hałas o znacznej intensywności może być poważnym zagrożeniem dla zdrowia (grozi nawet utratą słuchu), a z pewnością pogarsza komfort życia człowieka: przyczynia się do zmęczenia, dekoncentracji i pogorszenia samopoczucia, wywołuje wzrost ciśnienia krwi, bóle i zawroty głowy. W tabeli 4.1 przedstawiono klasyfikację hałasu wg PZH w ujęciu jakie określono subiektywnym odczuciem uciążliwości hałasu. Tabela 4.1. Skala ocen subiektywnego odczucia uciążliwości hałasu (wg PZH) Uciążliwość hałasu mała średnia duża bardzo duża Poziom hałasu L Aeq 52 db 52 <L Aeq 62 db 62 <L Aeq 7 db L Aeq > 7 db W efekcie rozwijającej się infrastruktury przemysłowej i komunikacyjnej, a jednocześnie wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństwa, problem hałasu w środowisku staje się ważnym tematem dyskusji, jak również przedmiotem interwencji ludzi żyjących w jego otoczeniu. Bardzo istotne jest zatem prawidłowe rozpoznanie klimatu akustycznego środowiska, będące jednocześnie niezbędną bazą informacji oraz punktem wyjścia do jego skutecznej ochrony przed hałasem, a także do prowadzenia właściwej i długookresowej polityki hałasowej. 1. Uregulowania prawne w zakresie ochrony środowiska przed hałasem Podstawowym aktem prawnym w zakresie ochrony środowiska przed hałasem jest obowiązująca od dnia 1 października 21 r. ustawa z dnia 27 kwietnia 21 r. Prawo ochrony środowiska. Uregulowania prawne zapisane w tej ustawie - w ramach dostosowywania prawa krajowego do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej - oparte zostały na zapisach dyrektywy 22/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku. Aktualnie obowiązującym aktem prawnym normującym dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku jest rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 lipca 24 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, jak również rozpatrujące szczególne przypadki przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 stycznia 22 r. w sprawie wartości progowych poziomów hałasu. Ponadto zagadnienia ochrony środowiska przed hałasem regulują następujące rozporządzenia Ministra Środowiska: rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 24 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji,
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lutego 23 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia, przekazywanych właściwym organom ochrony środowiska oraz terminu i sposobów ich prezentacji, rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 stycznia 23 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem, rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 stycznia 23 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i sposobów ich prezentacji, rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 października 22 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem, rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 21 r. w sprawie sposobu udostępniania informacji o środowisku, jak również obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 23 września 25 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, na rok 26 (do roku 25 odnosi się obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 21 września 24 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, na rok 25). Wszystkie ww. rozporządzenia Ministra Środowiska w zakresie ochrony środowiska przed hałasem wymagają nowelizacji, a ponadto o czym mówią zapisy ujednoliconej z prawodawstwem Unii Europejskiej ustawy Prawo ochrony środowiska - konieczne jest wydanie nowych rozporządzeń. Trwają prace nad tekstem następujących aktów prawnych: rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie sposobu ustalania wartości wskaźników hałasu mających zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony środowiska przed hałasem, w szczególności do sporządzania map akustycznych i programów ochrony środowiska przed hałasem, oraz do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby (na podst. art. 112b ustawy Prawo ochrony środowiska), rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji, uwzględniając cele, do których osiągnięcia dane mają być wykorzystane (na podst. art. 118a ustawy Prawo ochrony środowiska), rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących rejestru zawierającego informacje o stanie akustycznym środowiska, prowadzonego przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska (na podst. art. 12a ustawy Prawo ochrony środowiska), rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dróg, linii kolejowych i lotnisk, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach, dla których wymagane jest sporządzanie map akustycznych, oraz sposobów określania granic terenów objętych tymi mapami z uwzględnieniem cech ww. obiektów (na podst. art. 179 ustawy Prawo ochrony środowiska), rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie sposobu udostępniania informacji o środowisku umieszczanych w szczególności w elektronicznych bazach danych, dostępnych za pośrednictwem publicznych sieci telekomunikacyjnych (na podst. art. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska). Z kolei terminy realizacji map akustycznych i opartych na nich programów ochrony środowiska przed hałasem określone zostały w ustawie z dnia 27 lipca o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw. W związku z powyższym obowiązuje następujący harmonogram działań i obowiązków: do dnia 3 czerwca 27 r. właściwi starostowie sporządzą mapy akustyczne dla aglomeracji o liczbie mieszkańców większej niż 25 tysięcy, do dnia 3 czerwca 27 r. właściwi wojewodowie określą programy działań (programy ochrony środowiska przed hałasem) dla terenów poza aglomeracjami, takich jak drogi, linie kolejowe i lotniska, zaliczone do obiektów, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach (od dnia 1 stycznia 28 r. program dla terenów jak wyżej
określać będzie - zgodnie z art. 119 znowelizowanej ustawy Prawo ochrony środowiska - w drodze uchwały sejmik województwa), do dnia 3 czerwca 28 r. właściwe rady powiatu uchwalą programy działań (programy ochrony środowiska przed hałasem) dla aglomeracji o liczbie mieszkańców większej niż 25 tysięcy, do dnia 3 czerwca 212 r. właściwi starostowie sporządzą mapy akustyczne dla innych niż ww. wymaganych aglomeracji i obszarów, do dnia 3 czerwca 213 r. właściwe rady powiatu uchwalą programy działań (programy ochrony środowiska przed hałasem) dla innych niż ww. wymaganych aglomeracji i obszarów. Pierwsza faza realizacji map akustycznych, kończąca się z dniem 3 czerwca 27 roku, obejmuje zatem: aglomeracje o liczbie mieszkańców większej niż 25 tysięcy, otoczenie głównych dróg o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 6 mln rocznie, otoczenie głównych linii kolejowych o liczbie przejeżdżających pociągów ponad 6 tysięcy rocznie oraz główne porty lotnicze, na których ma miejsce minimum 5 tysięcy operacji lotniczych rocznie. Planowane zakończenie fazy drugiej realizacji map akustycznych na dzień 3 czerwca 212 roku (tj. z 5-cio letnim odstępem czasowym względem fazy pierwszej) dotyczy aglomeracji o liczbie mieszkańców większej niż 1 tysięcy oraz otoczenia głównych dróg o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 mln rocznie i głównych linii kolejowych o liczbie przejeżdżających pociągów ponad 3 tysięcy rocznie. Bazujący na obowiązujących aktach prawnych sposób realizacji zadań monitoringowych, w związku z oceną stanu akustycznego środowiska na terenie województwa podkarpackiego, przedstawia schemat 4.1. Schemat 4.1. Monitoring hałasu w województwie podkarpackim Monitoring hałasu w województwie podkarpackim Monitoringowe pomiary hałasu komunikacyjnego Kontrolne pomiary hałasu przemysłowego Wojewódzka baza danych OPH (System Kontroli i Ewidencji Obiektów Emitujących Hałas) Wojewódzki rejestr informacji o stanie akustycznym środowiska Raport wojewódzki Baza krajowa Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska Główny Inspektor Ochrony Środowiska Mapy akustyczne Raport krajowy 2. Ocena stanu akustycznego środowiska na terenie województwa podkarpackiego 2.1. Hałas przemysłowy W efekcie prowadzonej działalności podmiotów gospodarczych do środowiska emitowany jest hałas określany jako hałas przemysłowy. Najczęściej źródłem tego typu hałasu są instalacje i procesy technologiczne, pracujące urządzenia i maszyny, urządzenia chłodnicze, wentylacyjne i klimatyzacyjne, ale również transport wewnątrzzakładowy.
Tabela 4.2. Statystyka kontrolnych badań hałasu przemysłowego w województwie podkarpackim w latach 21-25 Rok 21 Rok 22 Rok 23 Rok 24 Rok 25 Ilość zakładów skontrolowanych emitujących hałas 74 78 44 33 26 Ilość zakładów przekraczających poziomy dopuszcz. ogółem: w porze dziennej: w porze nocnej: 4 21 19 52 31 21 21 12 9 17 17 6 18 12 7 Ilość zakładów przekraczających poziom dopuszcz. w % ogólnej liczby skontrolowanych zakładów 54 66 48 52 69 W tabeli 4.2. przedstawiono statystykę kontrolnych badań hałasu przemysłowego w województwie podkarpackim w latach 21-25. Postępujący z roku na rok spadek ilości skontrolowanych zakładów emitujących hałas należy tłumaczyć przede wszystkim zmianami uregulowań prawnych rzutujących na plany kontrolne realizowane przez Wydział Inspekcji WIOŚ, w tym nałożenie na podmioty korzystające ze środowiska obowiązku prowadzenia pomiarów samokontrolnych i przekazywania wyników tych pomiarów właściwym organom ochrony środowiska, tj. wojewodzie lub staroście. W roku 25, w stosunku do roku poprzedniego, stwierdzono niewielki wzrost (o jeden) ilości zakładów przekraczających dopuszczalne poziomy hałasu, podczas gdy w odniesieniu do lat 21 24 obserwuje się wyraźny spadek liczby takich podmiotów. Uwzględniając powyższe, trudno jest jednoznacznie przedstawić trendy i prognozy kształtowania się klimatu akustycznego środowiska będącego skutkiem oddziaływania hałasu przemysłowego. Faktem jest natomiast, iż hałas ze źródeł przemysłowych jest stosunkowo łatwy do wyeliminowania (w porównaniu do hałasu komunikacyjnego), a poczynione w tym kierunku przez liczne zakłady inwestycje (modernizacja linii technologicznych, parku maszynowego oraz stosowanie obudów dźwiękochłonnych) skutecznie przeciwdziałają rozprzestrzenianiu się hałasu, tak na terenie samych zakładów jak i terenach przyległych. W tabeli 4.3 zestawiono wyniki przeprowadzonych w 25 r. pomiarów kontrolnych hałasu przemysłowego na terenie województwa podkarpackiego. Tabela 4.3. Wyniki pomiarów hałasu przemysłowego na terenie województwa podkarpackiego w 25 roku Lp. Lokalizacja kontrolowaneg o podmiotu emitującego hałas Liczba punktów pomiarowych Przekroczenie dopuszczalnych poziomów hałasu/wartości progowych poziomów hałasu w porze dnia w porze nocy Wielkość przekroczenia 1: < 5 db 2: 5-1 db 3: 1-15 db 4: >15 db w porze dnia w porze nocy Źródło hałasu wielopiła, wózek widłowy, piła rozdzielcza, 1 Bukowsko 1 nie tak 2 linia do zbijania palet załadunek i przesiewanie węgla, rozładunek 2 Czarna 2 nie złomu 3 Czudec 2 nie tak 1 praca urządzeń zakładu stolarskiego taśmociąg nawęglający, wentylatory 4 Jarosław 3 tak 1 wyciągowe z kotłowni 5 Jasło 1 nie tak 1 wentylatory wyciągowe wentylatory wyciągu trocin i wiórów, hala 6 Korczyna 1 tak 1 produkcyjna (obróbka drewna) tak/ta instalacja do produkcji wyrobów 7 Krosno 1 4 k betoniarskich (wibratory) 8 Lesko 1 nie tak 2 agregaty chłodnicze 9 Leżajsk 1 nie agregat chłodniczy 1 Łąka 1 nie wózek widłowy 11 Mielec 2 tak 1 agregat chłodniczy 12 Mielec 1 tak 1 prasy, wiertarka, tokarka
13 Miłocin 2 tak 1 cięcie i załadunek złomu suszarnia ziarna (wentylator, podajnik 14 Młodowice 2 tak 1 poziomy i pionowy) 15 Nienadowa 1 nie wjazd i wyjazd ciągników rolniczych 16 Posada Górna 1 tak 1 nożyce gilotynowe, szlifierka 17 Przemyśl 2 nie nie koparki, wózki widłowe, suwnica, 18 Przemyśl 3 nie tak 1 agregat urządzenia chłodzącego, klimatyzator 19 Przemyśl 3 tak 2 centrala klimatyzacyjna 2 Przemyśl 2 tak tak/tak 1 3 agregat urządzenia chłodniczego 21 Przewrotne 2 nie piły, ostrzałka do pił, pilarka, trak praca urządzeń stolarni (trak, piła, 22 Rakszawa 2 tak 2 wyrówniarka z grubościówką) 23 Rzeszów 2 tak 1 instalacja chłodnicza (agregat sprężarkowy) 24 Tarnobrzeg 2 nie agregaty chłodnicze 25 Tyczyn 2 nie 26 Wola Chorzelowska praca urządzeń zakładu produkcyjnego (szlifierki) 4 tak 1 wentylator, piły, szlifierka Graficzną prezentację struktury hałasu przemysłowego w zakresie przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu w porze dnia i nocy na terenie województwa podkarpackiego przedstawia wykres 4.1. Największy odsetek przekroczeń w porze dnia (84 %) dotyczy hałasu przekraczającego poziomy dopuszczalne o wartość w przedziale do 5 db, zaś w porze nocy (równo po 43 %) w przedziałach poniżej 5 db oraz 5-1 db. W przypadków dwóch podmiotów emitujących hałas stwierdzono przekroczenie wartości progowych poziomów hałasu. Wykres 4.1. Rozkład przekroczeń dopuszczalnych norm przez zakłady emitujące hałas do środowiska na terenie woj. podkarpackiego w 25 roku Przekroczenia norm dla pory dnia 8% 8% 84% Przekroczenia norm dla pory nocy 14% 43% 43% <5dB 5-1dB 1-15dB >15dB <5dB 5-1dB 1-15dB >15dB WIOŚ w przypadku stwierdzenia, również na bazie pomiarów samokontrolnych wykonywanych przez podmioty emitujące hałas, przekroczeń dopuszczalnych wartości poziomów hałasu określonych decyzją administracyjną wymierza (zgodnie z art. 298 i 299 ustawy Prawo ochrony środowiska) administracyjną karę pieniężną. W każdym takim przypadku (stwierdzenia przekroczeń) WIOŚ przekazuje właściwemu organowi ochrony środowiska posiadane informacje wraz z wynikami pomiarów oraz wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie wydania decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu emitowanego do środowiska przez dany podmiot lub decyzji nakładającej nań obowiązek ograniczenia oddziaływania na środowisko (art. 115a i 362 ww. ustawy). 2.2. Hałas komunikacyjny w monitorowanych miejscowościach Badanie klimatu akustycznego wybranych miejscowości województwa podkarpackiego, tj. Sanoka, Horyńca-Zdroju, Lubaczowa, Radymna, Kolbuszowej, Niska oraz Tarnobrzega, polegało na określeniu warunków akustycznych panujących w bezpośrednim sąsiedztwie wytypowanych tras komunikacji drogowej. W efekcie przeprowadzonych badań, w wybranych punktach pomiarowo -
kontrolnych określono równoważny poziom hałasu L Aeq wraz z oznaczeniem warunków pozaakustycznych (natężenie, struktura ruchu pojazdów) i atmosferycznych, koniecznych do miarodajnej oceny i interpretacji uzyskiwanych wyników pomiarów. Tabela 4.4. przedstawia zbiorcze zestawienie uzyskanych wyników pomiarów monitoringu hałasu komunikacyjnego przeprowadzonych w wytypowanych miejscowościach województwa podkarpackiego w 25 roku (w Sanoku i Tarnobrzegu pomiary przeprowadzono wyłącznie w porze dziennej). Tabela 4.4. Wyniki pomiarów monitoringowych hałasu komunikacyjnego w wytypowanych miejscowościach województwa podkarpackiego w 25 roku Miejscowość Ilość pkt. pom. L Aeq Dopuszczal ny poz. hałasu w odniesieniu do rodzaju terenu Natężenie ruchu [poj./h] Udział pojazdów ciężkich [%] Przekrocz. dop. poz. hałasu/ ilość punktów z przekrocze niem Śr. wart. przekr. dop. poz. hałasu Przekr. wart. progowej poz. hałasu/ ilość punktów z przekroczeni em Śr. wart. przekr. wart. prog. poz. hałasu Pora dnia Sanok 16 58,2-72,9 6 i 55 149-1181 1,3-15,3 tak/15 7,59 nie - Horyniec Zdrój 1 45,2-56,1 6 12-81 -8,7 nie - nie - Lubaczów 15 56,4-72,3 6 91-598 -12,1 tak/14 4,7 nie - Radymno 6 66,4-72,7 6 112-566 6-18,7 tak/6 9,4 nie - Kolbuszowa 9 57,4-74, 6 126-141 -11,8 tak/8 9,2 nie - Nisko 1 62,2-75,8 6 85-978,6-35,9 tak/1 11,91 tak/2,45 Tarnobrzeg 4 57,3-74,3 6 544-935 5,2-8,4 tak/4 13,7 nie - Pora nocy Horyniec Zdrój 4 44,-51,1 5 4-19 tak/1 1,1 nie - Lubaczów 15 43,8-6,3 5 6-15 -1,9 tak/13 4,8 nie - Radymno 6 56,4-66,6 5 14-122 -29,1 tak/6 11,6 nie - Kolbuszowa 2 61,4-68,9 5 42-113 26,2-36,3 tak/2 15,2 tak/1 1,9 Nisko 3 63,4-71,2 5 41-129 4,6-43,9 tak/3 16,53 tak/1 4,2 Hałas komunikacyjny w Sanoku Pomiary hałasu komunikacyjnego na terenie miasta Sanoka przeprowadzono w porze dziennej w 16 punktach pomiarowych. Łącznie pomiarami objęto 3,56 km dróg, co stanowi 3,4 % sumarycznej długości dróg miasta. Punkty pomiarowe wyznaczono przy głównych drogach Sanoka, tj. przy ulicach wlotowych, wylotowych, tranzytowych oraz w centralnej części miasta (łącznie w otoczeniu 14 ulic). W lokalizacji punktów nawiązano do siatki pomiarowej z 1998 r. Większość obszarów miasta objętych pomiarami stanowiły tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, jednorodzinnej z działalnością usługową, wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego. Pozostałą zbadaną część miasta stanowiła zabudowa związana ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży (przedszkole, szkoła). Stąd jako dopuszczalne równoważne poziomy hałasu drogowego przyjęto odpowiednio wartości 6 db i 55 db. Wyniki pomiarów hałasu zamieszczono w tabeli 4.5, lokalizację punktów pomiarowo - kontrolnych przedstawia mapa 4.1.
Mapa 4.1. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Sanoku Tabela 4.5. Wyniki pomiarów hałasu drogowego w Sanoku Lp. Nr punk tu Nazwa ulicy Równoważny poziom hałasu L Aeq Natężenie ruchu pojazdów ogółem pojazdy ciężkie [poj./h] [poj./h] [%] 1 6 Sienkiewicza 12 58,2 149 5 3,4 2 4 Mickiewicza 18 62,6 295 4 1,3 3 7 Słowackiego 36 62,6 157 24 15,3 4 5 Mickiewicza 11 62,9 295 4 1,3 5 12 Kolejowa 1 63,6 579 36 6,2 6 1 Lipińskiego 122 64,9 914 98 1,7 7 13 Przemyska 21 65,2 514 44 8,6 8 16 Jana Pawła II 25 65,2 379 17 4,5 9 14 Królowej Bony 65,5 97 87 9,6 1 11 Lwowska 5 66, 666 74 11,1 11 3 Kościuszki 1 66,1 785 2 2,5 12 2 Rymanowska 66,6 723 16 2,2 13 8 Jagiellońska 62 67,6 719 33 4,6 14 9 Lipińskiego 16 68,6 661 75 11,3 15 15 Staszica 16 68,6 97 87 9,6 16 1 Krakowska 74D 72,9 1181 11 8,6 Przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu stwierdzono w 15 (na 16 wytypowanych) punktach pomiarowych. Wartości równoważnego poziomu hałasu kształtowały się od 58,2 db (ul. Sienkiewicza) do 72,9 db (ul. Krakowska), zaś wartości przekroczeń dopuszczalnego poziomu od 2,6 db (ul. Słowackiego) do 12,9 db (ul. Krakowska). Nie stwierdzono przy tym przekroczenia
wartości progowych poziomów hałasu, tj. poziomów 75 db i 65 db. Najbardziej uciążliwym źródłem hałasu był ruch tranzytowy pojazdów ze znacznym udziałem pojazdów ciężkich i ruch lokalny na drogach krajowych nr 28 i nr 84, a także ruch pojazdów osobowych i autobusów na głównych ulicach centrum miasta. Graficzną prezentację wyników pomiarów hałasu w odniesieniu do parametrów pozaakustycznych (natężenie i struktura ruchu pojazdów) przedstawiono na wykresie 4.2. Wykres 4.2. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz natężenie ruchu pojazdów przy wytypowanych ulicach Sanoka w porze dnia Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia 8 Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze dnia [poj./h] 7 Dopuszczalny poziom hałasu dla pory dnia 6 5 4 3 2 1 Sienkiewicza 12 Mickiewicza 18 Słowackiego 36 Mickiewicza 11 Kolejowa 1 Lipińskiego 122 Przemyska 21 Jana Pawła II 25 Królowej Bony Lwowska 5 Kościuszki 1 Rymanowska Jagiellońska 62 Lipińskiego 16 Staszica 16 Krakowska 74D Najliczniej reprezentowanym przedziałem wartości poziomów hałasu był przedział od 65 do 7 db. Dotyczył on 62 % długości przebadanych ulic i 56 % punktów pomiarowych, a odnosił się zarówno do dróg tranzytowych, dojazdowych do centralnej części miasta, jak i dróg w rejonie centrum miasta. Na stosunkowo wysoki poziom hałasu zarejestrowany w centrum miasta, tj. rejonie ul. Kościuszki (równy 66,1 db), miała wpływ zwarta zabudowa wzdłuż tej ulicy i niewielka odległość linii zabudowy od pasa jezdni (powodująca odbijanie się fali akustycznej i utrudniająca rozprzestrzenianie się hałasu). Średni poziom hałasu dla obszaru miasta objętego pomiarami w 25 r. wynosił 65,4 db i był o 8 % niższy niż w 1998 r. Wówczas to równoważny poziom hałasu przy niemal wszystkich badanych drogach Sanoka (w 9 na 1 punktów pomiarowych) przekraczał wartość 7 db. Na obniżenie poziomu hałasu w porównywalnych punktach miasta wpływ miała w dużym stopniu zmiana organizacji ruchu pojazdów, przeprowadzona na przestrzeni ostatnich 7 lat, co polegało na wyprowadzeniu z centralnej części miasta ruchu tranzytowego, a w przypadku głównej ulicy centrum, tj. ul. Kościuszki, skutkowało zmniejszeniem natężenia ruchu o około 23 %. Odnosząc uzyskane wyniki do skali ocen subiektywnego odczucia uciążliwości hałasu, stwierdza się jego dużą uciążliwość na obszarach będących w zasięgu oddziaływania 72 % długości zbadanych ulic miasta. 12 1 8 6 4 2 [poj./h] Hałas komunikacyjny w Horyńcu-Zdroju Pomiary hałasu komunikacyjnego w Horyńcu-Zdroju wykonano w 1 punktach pomiarowo kontrolnych, wytypowanych przy ulicach biegnących przez centrum miejscowości, wlotowych, wylotowych, jak również przy Sanatorium. Łączna długość badanych ulic wyniosła 7,1 km. W 4 punktach przeprowadzono pomiary w porze dnia i nocy, w pozostałych punktach (ze względu na sporadyczny ruch pojazdów w porze nocy) wyłącznie w porze dziennej. Lokalizację punktów pomiarowo kontrolnych w Horyńcu-Zdroju przedstawiono na mapach 4.2 i 4.3, uzyskane wyniki pomiarów zestawiono w tabeli 4.6.
Mapa 4.2. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Horyńcu-Zdroju w porze dnia Mapa 4.3. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Horyńcu-Zdroju w porze nocy
Tabela 4.6. Wyniki pomiarów hałasu drogowego w Horyńcu-Zdroju Lp. Nr punkt u Nazwa ulicy Równoważny poziom hałasu L Aeq Natężenie ruchu pojazdów ogółem pojazdy ciężkie [poj./h] [poj./h] [%] Pora dnia 1 9 Jana III Sobieskiego 45,2 15 2 3 Sanatoryjna 49,4 12 3 6 Zdrojowa 5,8 39 4 1 Dąbrowskiego 51, 14 5 7 Wojska Polskiego 51,1 22 6 5 Myśliwska 52,1 23 2 8,7 7 8 Wojska Polskiego (wyjazd w kier. m. Hrebenne) 52,5 22 8 2 Kolejowa 54,8 53 9 1 Mickiewicza 55,4 49 1 4 przy Parku Zdrojowym 56,1 81 Pora nocy 1 2 Kolejowa 44, 4 2 7 Wojska Polskiego 47, 8 3 4 przy Parku Zdrojowym 49,4 19 4 1 Mickiewicza 51,1 15 Równoważny poziom hałasu w porze dnia oscylował w granicach od 45,2 db (ul. Jana III Sobieskiego) do 56,1 db (przy Parku Zdrojowym), zaś w porze nocy w granicach od 44, db (ul. Kolejowa) do 51,1 db (ul. Mickiewicza). Przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu stwierdzono wyłącznie w porze nocy, w punkcie nr 1. Niewielka wartość przekroczenia równa 1,1 db wskazuje jednakże, iż nie jest to teren o znacznej uciążliwości hałasowej, a stosunkowo małe natężeniu ruchu pojazdów ok. 15 poj./h sugeruje raczej, że przekroczenie miało charakter sporadyczny (w porze dnia nie stwierdzono w punkcie 1 ponadnormatywnego poziomu hałasu). Analiza danych na wykresie 4.3 (podobnie jak na wykresie 4.2) wskazuje na wyraźną zależność poziomu hałasu komunikacyjnego w środowisku od natężenia ruchu pojazdów, przy czym nie jest to zależność proporcjonalna powyżej pewnej minimalnej ilości pojazdów w ruchu drogowym dalszy znaczny wzrost pojazdów powoduje mniej intensywny przyrost hałasu. W odniesieniu do skali ocen subiektywnego odczucia uciążliwości hałasu (według PZH), warunki akustyczne panujące w pobliżu badanych ulic Horyńca-Zdroju można określić jako zadowalające. Wykres 4.3. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz natężenie ruchu pojazdów przy wytypowanych ulicach Horyńca-Zdroju w porze dnia i nocy Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia Równoważny poziom hałasu Laeq w porze nocy Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze dnia [poj./h] 7 Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze nocy [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze nocy [poj./h] 6 Dopuszczalny poziom hałasu dla pory nocy Dopuszczalny poziom hałasu dla pory dnia 5 4 3 2 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 [poj./h] Jana III Sobieskiego Sanatoryjna Zdrojowa Dąbrowskiego Wojska Polskiego Myśliwska W. Polskiego (kier. Hrebenne) Kolejowa Mickiewicza przy Parku Zdrojowym
Hałas komunikacyjny w Lubaczowie Pomiary hałasu drogowego w Lubaczowie wykonano w 15 punktach pomiarowo kontrolnych, zlokalizowanych przy ulicach biegnących przez centrum miasta, wlotowych, wylotowych, osiedlowych, jak również przy szpitalu. Łączna długość badanych ulic wyniosła 11,1 km. W każdym punkcie przeprowadzono pomiary w porze dnia i nocy. Lokalizację punktów pomiarowo kontrolnych w Lubaczowie przedstawiają mapy nr 4.4 i 4.5, uzyskane wyniki pomiarów zestawiono w tabeli 4.7. Tabela 4.7. Wyniki pomiarów hałasu drogowego w Lubaczowie Lp. Nr punk tu Nazwa ulicy Równoważny poziom hałasu L Aeq Natężenie ruchu pojazdów ogółem pojazdy ciężkie [poj./h] [poj./h] [%] Pora dnia 1 5 Szopena 56,4 91 4 4,4 2 15 Niemirowska 6,4 116 8 6,9 3 12 Kościuszki (wyjazd w kier. Horyńca) 61,3 1 5 5, 4 11 Kościuszki 193 62,2 172 7 4,1 5 4 Mickiewicza (przy Rynku) 62,3 294 6 14 3-go Maja 45 62,8 195 13 6,7 7 3 Mickiewicza (przy osiedlu Mickiewicza) 63, 425 8 1 Słowackiego 63,1 231 28 12,1 9 6 Unii Lubelskiej 64,4 274 21 7,7 1 13 Sienkiewicza 64,8 297 19 6,4 11 2 Mickiewicza (obok skrzyżowania) 66,2 288 27 9,4 12 8 Kardynała Wyszyńskiego 67,5 598 46 7,7 13 7 Kardynała Wyszyńskiego (wyjazd w kier. Radymna) 67,9 564 53 9,4 14 9 ok. 5 m od skrz. ul. Sienkiewicza i 3-go Maja 68, 528 24 4,5 15 1 Mickiewicza (obok szpitala) 72,3 248 1 4, Pora nocy 1 5 Szopena 43,8 6 2 14 3-go Maja 45 49,5 17 3 6 Unii Lubelskiej 5,1 23 4 15 Niemirowska 5,2 18 5 1 Słowackiego 51,1 28 6 13 Sienkiewicza 53,8 51 2 3,9 7 12 Kościuszki (wyjazd w kier. Horyńca) 53,9 52 8 11 Kościuszki 193 54, 52 9 3 Mickiewicza (przy osiedlu Mickiewicza) 54,3 26 1 9 ok. 5 m od skrz. ul. Sienkiewicza i 3-go Maja 54,8 58 3 5,2 11 8 Kardynała Wyszyńskiego 56,8 59 5 5,3 12 2 Mickiewicza (obok skrzyżowania) 56,9 38 3 7,9 13 7 Kardynała Wyszyńskiego (wyjazd w kier. Radymna) 57,8 7 7 1, 14 4 Mickiewicza (przy Rynku) 58,2 15 15 1 Mickiewicza (obok szpitala) 6,3 82 9 1,9
Przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu (6 db w dzień i 5 db w nocy) stwierdzono w 14 punktach pomiarowo kontrolnych w porze dnia o średnią wartość 4,7 db oraz w 13 punktach w porze nocy o średnią wartość 4,8 db. Równoważny poziom hałasu w porze dnia oscylował w granicach od 56,4 db (ul. Szopena) do 72,3 db (ul. Mickiewicza, obok szpitala), zaś w porze nocy w granicach od 43,8 db (ul. Szopena) do 6,3 db (ul. Mickiewicza, obok szpitala). Najmniej korzystne warunki akustyczne zarejestrowano w punkcie 1, tj. przy ul. Mickiewicza (obok szpitala), gdzie wystąpiły największe wartości przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu: 12,3 db w dzień i 1,3 db w nocy. W odniesieniu do normy dopuszczalnego poziomu hałasu dla terenów szpitali w miastach, przekroczenie hałasu w porze dnia wyniosło w tym punkcie 17,3 db. Zarejestrowany wysoki poziom hałasu w ww. punkcie wynika prawdopodobnie z charakteru ruchu pojazdów w związku z funkcjonowaniem szpitala, tj. faktu włączania się tych pojazdów do ruchu i przyspieszania, a tym samym - powodującej głównie powstawanie hałasu wzmożonej pracy ich silników. W efekcie przeprowadzonych pomiarów nie stwierdzono natomiast występowania w mieście Lubaczowie terenów zagrożonych hałasem, jako że zasadniczo w otoczeniu żadnego z punktów pomiarowo kontrolnych nie dochodziło do przekroczeń wartości progowych poziomów hałasu, tj. poziomów 75 db w dzień i 67 db w nocy. Jedynie w punkcie 1, tj. przy ul. Mickiewicza (obok szpitala), w odniesieniu do szczególnych wymogów klimatu akustycznego dla terenów zabudowy szpitalnej, czyli wartości progowych poziomów hałasu 65 db w dzień i 6 db w nocy, stwierdzić można wystąpienie przekroczenia norm hałasu klasyfikujących dany teren do kategorii terenu zagrożonego hałasem - odpowiednio o 7,3 db i,3 db. W odniesieniu do skali ocen subiektywnego odczucia uciążliwości hałasu (według PZH), uzyskane wyniki pomiarów wskazują na dużą i średnią uciążliwość hałasu panującą w najbliższym otoczeniu badanych ulic Lubaczowa. Graficzną prezentację uzyskanych wyników pomiarów przedstawia wykres 4.4. Mapa 4.4. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Lubaczowie w porze dnia
Mapa 4.5. Lokalizacja punktów pomiarowo-kontrolnych hałasu drogowego w Lubaczowie w porze nocy Wykres 4.4. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz natężenie ruchu pojazdów przy wytypowanych ulicach Lubaczowa w porze dnia i nocy Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia Równoważny poziom hałasu Laeq w porze nocy Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze nocy [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze nocy [poj./h] 7Dopuszczalny poziom hałasu dla pory nocy Dopuszczalny poziom hałasu dla pory dnia 6 6 5 5 4 4 3 2 1 3 2 1 [poj./h] Szopena Niemirowska Kościuszki (wyjazd w kier. Horyńca) Kościuszki 193 Mickiewicza (przy Rynku) 3-go Maja 45 Mickiewicza (przy osiedlu Mickiewicza) Słowackiego Unii Lubelskiej Sienkiewicza Mickiewicza (obok skrzyżowania) Kardynała Wyszyńskiego Kardynała Wyszyńskiego (w kier. Radymna) ok. 5 m od skrz. ul. Sienkiewicza i 3-go Maja Mickiewicza (obok szpitala)
Hałas komunikacyjny w Radymnie Pomiary hałasu komunikacyjnego w Radymnie wykonano w 6 punktach pomiarowo kontrolnych, zarówno w porze dnia jak i nocy. Decydując o lokalizacji punktów nawiązano do sieci stanowisk pomiarowych ustalonych dla pomiarów prowadzonych w 1996 r. Łączna długość badanych ulic wyniosła 2,6 km. Lokalizację punktów pomiarowo kontrolnych w Radymnie przedstawiono na mapach 4.6 i 4.7, zaś uzyskane wyniki pomiarów w tabeli 4.8. Tabela 4.8. Wyniki pomiarów hałasu drogowego w Radymnie Lp. Nr punk tu Nazwa ulicy Równoważny poziom hałasu L Aeq Natężenie ruchu pojazdów ogółem pojazdy ciężkie [poj./h] [poj./h] [%] Pora dnia 1 2 Lwowska (Dom Kultury) 66,4 112 1 8,9 2 4 Sobieskiego (Kościół) 67,7 184 16 8,7 3 3 Lwowska 3 68,6 133 8 6, 4 1 Lwowska 17 69,2 222 32 14,4 5 6 Budowlanych 9 71,6 528 92 17,4 6 5 Budowlanych 43 72,7 566 16 18,7 Pora nocy 1 2 Lwowska (Dom Kultury) 56,4 71 1 1,4 2 4 Sobieskiego (Kościół) 56,6 14 3 3 Lwowska 3 62,1 112 4 3,6 4 1 Lwowska 17 63,3 14 16 15,4 5 5 Budowlanych 43 65,1 96 28 29,1 6 6 Budowlanych 9 66,6 122 34 27,8 Mapa 4.6. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Radymnie w porze dnia
Mapa 4.7. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Radymnie w porze nocy Przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu (6 db w dzień i 5 db w nocy) stwierdzono w każdym z 6 punktów pomiarowo kontrolnych, tak w porze dnia jak i nocy. Średnia wartość przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu wyniosła dla pory dnia 9,4 db, dla pory nocy 11,6 db. Równoważny poziom hałasu w porze dnia wynosił od 66,4 db (ul. Lwowska) do 72,7 db (ul. Budowlanych 43), zaś w porze nocy od 56,4 db (ul. Lwowska) do 66,6 db (ul. Budowlanych 9). W żadnym z punktów pomiarowo kontrolnych nie stwierdzono przekroczeń wartości progowych poziomów hałasu, tj. poziomów 75 db w dzień i 67 db w nocy. W odniesieniu do skali ocen subiektywnego odczucia uciążliwości hałasu (według PZH), uzyskane wyniki pomiarów wskazują na dużą uciążliwość hałasu panującego w najbliższym otoczeniu badanych ulic miasta Radymna. Graficzną prezentację uzyskanych wyników pomiarów przedstawia wykres 4.5. Analiza danych pomiarowych pozwala zauważyć, iż największe przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu dotyczą punktów, gdzie odnotowano najwyższe natężenie ruchu pojazdów - ul. Budowlanych. Badany odcinek ulicy Budowlanych charakteryzował się również najwyższym procentowym udziałem pojazdów ciężkich w strumieniu pojazdów na drodze, wynoszącym nawet ponad 29 %. Ulica ta jest drogą prowadzącą ruch turystyczny i towarowy w kierunku przejścia granicznego w Korczowej, jak również drogą dojazdową do zbiornika wodnego ZEK (żwirownia dawnego Zakładu Eksploatacji Kruszywa) i fragmentem drogi krajowej nr 4. Uzyskane wyniki pomiarów przeprowadzonych w 25 r. wskazują na obniżenie poziomu hałasu w Radymnie w stosunku do warunków akustycznych z 1996 r. Najwyższe poziomy hałasu w 1996 r. odnotowano przy ul. Lwowskiej 3 (L Aeq = 75,1 db) i ul. Sobieskiego (L Aeq = 74, db), w roku 25 zarejestrowano w tych miejscach poziom hałasu poniżej 7 db. Z racji różnic w procedurach pomiarowych (różny czas odniesienia) porównanie ww. danych może mieć jednakże charakter jedynie orientacyjny. Z kolei na poprawę warunków akustycznych Radymna wpływ wywiera z pewnością reorganizacja ruchu w mieście, polegająca na skierowaniu ruchu drogowego (zwłaszcza tranzytowego) poza centrum miasta na obwodnicę.
Wykres 4.5. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz natężenie ruchu pojazdów przy wytypowanych ulicach Radymna w porze dnia i nocy 7 6 Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia Równoważny poziom hałasu Laeq w porze nocy Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze nocy [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze nocy [poj./h] Dopuszczalny poziom hałasu dla pory nocy Dopuszczalny poziom hałasu dla pory dnia 6 5 5 4 4 3 2 1 3 2 1 [poj./h] Lwowska (Dom Kultury) Sobieskiego (Kościół) Lwowska 3 Lwowska 17 Budowlanych 9 Budowlanych 43 Hałas komunikacyjny w Kolbuszowej Pomiary hałasu komunikacyjnego w Kolbuszowej wykonano w 9 punktach pomiarowo kontrolnych w porze dnia oraz w 2 punktach w porze nocy (mapa 4.8. i 4.9.). Otrzymane wyniki pomiarów zestawiono w tabeli 4.9. Mapa 4.8. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Kolbuszowej w porze dnia
Mapa 4.9. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Kolbuszowej w porze nocy Przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu (6 db w dzień i 5 db w nocy) stwierdzono w 8 (na 9 wytypowanych) punktach pomiarowo kontrolnych w porze dnia i w każdym z punktów w porze nocy. Średnia wartość przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu wyniosła dla pory dnia 9,2 db, dla pory nocy 15,2 db. Równoważny poziom hałasu w porze dnia oscylował w granicach od 57,4 db (ul. 22 Lipca, skrzyż. z ul. Grunwaldzką) do 74, db (ul. Rzeszowska, Kolbuszowa Górna), zaś w porze nocy od 61,4 db (ul. Narutowicza, skrzyż. z ul. Jana Pawła II) do 68,9 db (ul. Rzeszowska, Kolbuszowa Górna). W żadnym z punktów pomiarowo kontrolnych nie stwierdzono przekroczeń wartości progowej poziomu hałasu dla pory dnia, tj. poziomu 75 db. W porze nocnej w punkcie 9 (ul. Rzeszowska, Kolbuszowa Górna) zarejestrowano hałas na poziomie 68,9 db, co oznaczało przekroczenie wartości progowej poziomu hałasu równej 67 db i zakwalifikowanie tym samym terenu w najbliższym otoczeniu ulicy Rzeszowskiej do kategorii terenów zagrożonych hałasem. Szczególnie niekorzystne warunki akustyczne, jakie zarejestrowano przy ul. Rzeszowskiej, wynikały głównie ze wzmożonego ruchu pojazdów, a zwłaszcza ruchu tranzytowego ul. Rzeszowska stanowi odcinek drogi krajowej nr 9 Radom Barwinek. W odniesieniu do skali ocen subiektywnego odczucia uciążliwości hałasu (według PZH), uzyskane wyniki pomiarów wskazują na dużą i bardzo dużą uciążliwość hałasu panującego w najbliższym otoczeniu badanych ulic Kolbuszowej. Tabela 4.9. Wyniki pomiarów hałasu drogowego w Kolbuszowej Lp. Nr punk tu 1 3 2 4 Równoważny poziom Nazwa ulicy hałasu L Aeq Pora dnia 22 Lipca, skrzyż. z ul. Grunwaldzką Wojska Polskiego, skrzyż. z ul. Jana Pawła II Natężenie ruchu pojazdów ogółem pojazdy ciężkie [poj./h] [poj./h] [%] 57,4 126, 62, 26,
3 6 Tyszkiewiczów 67,3 292 29 9,9 4 7 Obrońców Pokoju 67,8 469 9 1,9 5 8 Obrońców Pokoju, skrzyż. z ul. Piłsudskiego 68,6 141 26 2,5 6 5 Narutowicza, skrzyż. z ul. Jana Pawła II 69,8 435 44 1,1 7 1 Tarnobrzeska, Kolbuszowa Dolna 71,9 569 64 11,2 8 2 Tarnobrzeska, skrzyż. z ul. Sawy 72,1 674 67 9,9 9 9 Rzeszowska, Kolbuszowa Górna 74, 78 92 11,8 Pora nocy 14 5 Narutowicza, skrzyż. z ul. Jana Pawła II 61,4 42 11 26,2 15 9 Rzeszowska, Kolbuszowa Górna 68,9 113 41 36,3 Na wykresie 4.6. przedstawiono w postaci graficznej uzyskane wyniki pomiarów hałasu w Kolbuszowej. Podobnie jak w przypadku innych badanych miejscowości daje się zauważyć wyraźną korelację między poziomem hałasu i natężeniem ruchu pojazdów, przy czym największe przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu zarejestrowano w miejscach o największym udziale pojazdów ciężkich w strumieniu pojazdów w ruchu (ul. Rzeszowska). Wykres 4.6. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz natężenie ruchu pojazdów przy wytypowanych ulicach Kolbuszowej w porze dnia i nocy Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia Równoważny poziom hałasu Laeq w porze nocy Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze nocy [poj./h] Natężenie 8 ruchu pojazdów ciężkich w porze nocy [poj./h] Dopuszczalny poziom hałasu dla pory nocy Dopuszczalny poziom hałasu dla pory dnia 7 6 5 4 3 2 1 22 Lipca, skrzyż. z ul. Grunwaldzką Wojska Polskiego, skrzyż. z ul. Jana Pawła II Tyszkiewiczów Obrońców Pokoju Obrońców Pokoju, skrzyż. z ul. Piłsudskiego Narutowicza, skrzyż. z ul. Jana Pawła II Tarnobrzeska, Kolbuszowa D. Tarnobrzeska, skrzyż. z ul. Sawy Rzeszowska, Kolbuszowa G. 12 1 8 6 4 2 [poj./h] Hałas komunikacyjny w Nisku Pomiary hałasu komunikacyjnego w Nisku wykonano w 1 punktach pomiarowo kontrolnych w porze dnia oraz w 3 punktach w porze nocy. Lokalizację punktów pomiarowo kontrolnych w Nisku przedstawiono na mapach 4.1. i 4.11, zaś uzyskane wyniki w tabeli 4.1.
Mapa 4.1. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Nisku w porze dnia Mapa 4.11. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Nisku w porze nocy
Tabela 4.1. Wyniki pomiarów hałasu drogowego w Nisku Lp. Nr punk tu Nazwa ulicy Równoważny poziom hałasu L Aeq Natężenie ruchu pojazdów ogółem pojazdy ciężkie [poj./h] [poj./h] [%] Pora dnia 1 9 Głowackiego, Barce 62,2 85 7 8,2 2 4 Wolności, Sąd Rejonowy 69,9 931 6,6 3 3 Sandomierska, skrzyż. z ul. Głowackiego 7,4 978 14 1,4 4 8 Rudnicka, Racławice 71,7 398 59 14,8 5 6 1-lecia 72,2 27 97 35,9 6 2 Sandomierska, Zakłady Mięsne 73,3 935 95 1,2 7 1 Sandomierska, os. Malce 74,2 93 12 11, 8 7 Rzeszowska, skrzyż. z ul. Polną 74,3 449 85 18,9 9 1 Rzeszowska, Warchoły 75,1 419 74 17,7 1 5 Lubelska 75,8 566 54 9,5 Pora nocy 8 6 1-lecia 63,4 41 18 43,9 9 4 Wolności, Sąd Rejonowy 65, 18 5 4,6 1 7 Rzeszowska, skrzyż. z ul. Polną 71,2 129 52 4,3 Zarówno w porze dnia (średnio o 11,91 db) dla jak i w porze nocy (średnio o 16,53 db) w każdym z punktów pomiarowo kontrolnych stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu (6 db w dzień i 5 db w nocy). Zarejestrowane w trakcie pomiarów równoważne poziomy hałasu w porze dnia kształtowały się w granicach od 62,2 db (ul. Głowackiego, os. Barce) do 75,8 db (ul. Lubelska), zaś w porze nocy od 63,4 db (ul. 1-lecia) do 71,2 db (ul. Rzeszowska, skrzyżowanie z ul. Polną). W dwóch punktach pomiarowo kontrolnych (przy ul. Rzeszowskiej, os. Warchoły oraz ul. Lubelskiej) stwierdzono przekroczenie wartości progowej poziomu hałasu dla pory dnia, tj. poziomu 75 db. Z kolei dla pory nocy w jednym punkcie z trzech wytypowanych do pomiarów, tj. w punkcie 3 (ul. Rzeszowska, skrzyż. z ul. Polną) zarejestrowano hałas przekraczający wartość progową poziomu hałasu równą 67 db. Uwzględniając powyższe, teren w najbliższym otoczeniu ulic Rzeszowskiej oraz Lubelskiej można zakwalifikować do kategorii terenów zagrożonych hałasem. Szczególnie niekorzystne warunki akustyczne, jakie zarejestrowano przy ul. Rzeszowskiej i Lubelskiej, wynikały głównie z faktu, że obie te ulice stanowią odcinek drogi krajowej nr 19 Lublin Rzeszów oraz krzyżują się z drogą krajową nr 77 Sandomierz Przemyśl (występuje tu wzmożony ruch pojazdów). Ogólnie wysoki poziom hałasu w mieście Nisku, wynikający z przeprowadzonych pomiarów, jest w dużym stopniu skutkiem przyjętych założeń monitoringowych, jako że wszystkie ulice miasta wytypowane do monitoringu hałasu są odcinkami bądź krajowych bądź wojewódzkich dróg, prowadzących w znacznej mierze ruch tranzytowy. W odniesieniu do skali ocen subiektywnego odczucia uciążliwości hałasu (według PZH) uzyskane wyniki pomiarów wskazują w większości na bardzo dużą uciążliwość hałasu panującego w najbliższym otoczeniu badanych ulic miasta Niska. Wykres 4.7. przedstawia w postaci graficznej uzyskane wyniki pomiarów hałasu w mieście Nisku. W odróżnieniu od pozostałych badanych miejscowości korelacja między poziomem hałasu i natężeniem ruchu pojazdów jest mało wyraźna może to być dyktowane lokalnymi specyficznymi cechami organizacji zabudowy i infrastruktury w otoczeniu monitorowanych ulic miasta.
Wykres 4.7. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz natężenie ruchu pojazdów przy wytypowanych ulicach Niska w porze dnia i nocy Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia Równoważny poziom hałasu Laeq w porze nocy Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze nocy [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze nocy [poj./h] 8 Dopuszczalny poziom hałasu dla pory nocy Dopuszczalny poziom hałasu dla pory dnia 7 6 5 4 3 1 8 6 4 [poj./h] 2 1 Głowackiego, Barce Wolności, Sąd Rejonowy Sandomierska, skrzyż. z ul. Głowackiego Rudnicka, Racławice 1-lecia Sandomierska, Zakłady Mięsne Sandomierska, os. Malce Rzeszowska, skrzyż. z ul. Polną Rzeszowska, Warchoły Lubelska 2 Hałas komunikacyjny w Tarnobrzegu Monitoring hałasu komunikacyjnego w Tarnobrzegu przeprowadzono w porze dnia w 4 punktach pomiarowo kontrolnych, wytypowanych w sąsiedztwie Alei Warszawskiej. Lokalizację tych punktów przedstawiono na mapie nr 4.12, zaś uzyskane wyniki w tabeli 4.11. Mapa 4.12. Lokalizacja punktów pomiarowo - kontrolnych hałasu drogowego w Tarnobrzegu
W każdym z wytypowanych punktów pomiarowo kontrolnych stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu (6 db), średnio o 13,7 db. Równoważny poziom hałasu oscylował przy tym w granicach od 72,5 db do 74,3 db, tj. blisko wartości progowej poziomu hałasu dla pory dnia i analizowanego rodzaju terenu (równej 75 db). Pomimo, iż nie odnotowano przekroczenia wartości progowej poziomu hałasu, teren miasta wzdłuż Alei Warszawskiej i ul. Gen. Sikorskiego charakteryzuje się bardzo dużą uciążliwością hałasową. Sytuacja ta jest głównie skutkiem wzmożonego ruchu pojazdów na drodze wojewódzkiej nr 723 Tarnobrzeg Sandomierz, której odcinkiem jest Aleja Warszawska oraz ul. Gen. Sikorskiego. Uzyskane wyniki pomiarów hałasu, z uwzględnieniem parametrów ruchu drogowego, w postaci graficznej przedstawiono na wykresie 4.8. Wykres 4.8. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz natężenie ruchu pojazdów przy wytypowanych ulicach Tarnobrzega Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze dnia [poj./h] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze dnia [poj./h] 8Dopuszczalny poziom hałasu dla pory dnia 7 6 5 4 3 2 1 Warszawska, Wielowieś Warszawska, Dzików Warszawska, Wymysłów Gen. Sikorskiego, Os. Piastów 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 [poj./h] Tabela 4.11. Wyniki pomiarów hałasu drogowego w Tarnobrzegu Lp. Nr punk tu Nazwa ulicy Równoważny poziom hałasu L Aeq Natężenie ruchu pojazdów ogółem pojazdy ciężkie [poj./h] [poj./h] [%] 1 1 Warszawska, Wielowieś 72,5 544 4 7,4 2 2 Warszawska, Dzików 73,9 65 34 5,2 3 3 Warszawska, Wymysłów 74,1 682 57 8,4 4 4 Gen. Sikorskiego, Osiedle Piastów 74,3 935 57 6,1 Pomiary hałasu przy drogach krajowych województwa podkarpackiego Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Odział w Rzeszowie Przedstawione w tym rozdziale informacje opracowano na podstawie materiałów przekazanych do WIOŚ w Rzeszowie przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Rzeszowie. Są to wyniki pomiarów hałasu komunikacyjnego przy drogach krajowych województwa podkarpackiego przeprowadzonych w trakcie generalnego pomiaru ruchu w roku 25 przez Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie Katedrę Mechaniki i Wibroakustyki. Pomiary hałasu wykonane zostały w 22 punktach (przekrojach) pomiarowych, zarówno w porze dziennej (6:-22:) jak i nocnej (22:-6:), wraz z niezbędnym oznaczeniem warunków pozaakustycznych (natężenie, struktura ruchu pojazdów) i atmosferycznych. Na każdej z badanych dróg wytypowano po kilka przekrojów pomiarowych hałasu (mapa 4.13.) w charakterystycznych punktach istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska przed hałasem; pomiarami nie objęto drogi krajowej nr 84. Uzyskane wyniki pomiarów hałasu przedstawia tabela 4.12, ich graficzną prezentację - wykresy 4.9. i 4.1.
Mapa 4.13. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu wytypowanych przy drogach krajowych województwa podkarpackiego w ramach generalnego pomiaru ruchu w roku 25 Tabela 4.12. Wyniki pomiarów hałasu przy drogach krajowych województwa podkarpackiego przeprowadzonych w trakcie generalnego pomiaru ruchu w roku 25 Lp. Nr punkt u Nr drogi, Lokalizacja Równoważn y poziom hałasu L Aeq Średnia ważona pojazdy ciężkie prędkość pojazdów [poj./h] [%] [km/h] Natężenie ruchu pojazdów ogółem [poj./h] Pora dnia 1 GP13a 4, Pilzno 71, 949 222 23,4 67,9 2 GP13b 4, Parkosz 73,9 943 22 23,3 73, 3 SK21a 4, Dębica (obwodnica) 72,4 1818 372 2,5 38,2 4 GP13c 4, Ropczyce (przejście) 7,3 1155 195 16,9 61,8 5 GP13d 4, Przybyszówka 71,6 1241 145 11,7 69,8 6 GP13e 4, Krasne 76, 1473 14 9,5 59, 7 GP12a 4, Kraczkowa 75, 1464 143 9,8 63,9 8 SK23 4, Jarosław (przejście) 72,4 34 355 11,8 32,8 9 GP13f 9, Kolbuszowa Dol. (przejście) 68,6 558 1 18, 65,4 1 GP13g 9, Rudna Mała 69,2 186 153 14,1 74,8 11 SK21b 9, Lutcza 68,1 84 129 15,4 69,2 12 GP12b 9, Boiska 65,6 392 75 19,1 76,1 13 GP14a 19, Sokołów Młp. (przejście) 66,7 496 85 17,2 6,4 14 GP13h 19, Nowa Wieś 69,7 485 47 9,7 69,4 15 GP14b 28, Jasło (przejście) 65,8 965 58 6, 75,2 16 SK22 28, Jasło 72,4 19 213 11,2 35,3 17 GP14c 28, Miejsce Piastowe 68,2 915 15 11,5 59,7 18 GP13i 28, Sanok (przejście) 67,9 75 84 11,2 59,9 19 G19 28, Krasiczyn 64,5 195 25 13, 73,5
2 G17 77, Stalowa Wola (przejście) 65,8 68 66 9,7 6,4 21 G2 77, Nisko (przejście) 69,1 839 99 11,8 66,1 22 GP13j 77, Żurawica 73,3 889 73 8,2 71,4 Pora nocy 1 GP13a 4, Pilzno 67,9 234 17 45,6 67,4 2 GP13b 4, Parkosz 7,8 232 15 45,2 69,9 3 SK21a 4, Dębica (obwodnica) 68,9 453 168 36,9 33,8 4 GP13c 4, Ropczyce (przejście) 67 234 73 31,1 66,6 5 GP13d 4, Przybyszówka 66,3 285 63 21,9 8,7 6 GP13e 4, Krasne 73,1 29 48 16,5 57,9 7 GP12a 4, Kraczkowa 68,4 291 47 16,2 64,1 8 SK23 4, Jarosław (przejście) 65,9 477 89 18,5 25,8 9 GP13f 9, Kolbuszowa Dol. (przejście) 65,1 116 38 32,5 73,9 1 GP13g 9, Rudna Mała 66,5 193 41 21,1 8,3 11 SK21b 9, Lutcza 62,8 162 38 23,3 75,6 12 GP12b 9, Boiska 59,6 79 17 22,1 74,9 13 GP14a 19, Sokołów Młp. (przejście) 59,8 97 36 37, 63,9 14 GP13h 19, Nowa Wieś 63,7 92 2 21,6 71, 15 GP14b 28, Jasło (przejście) 58 116 1 8,6 74,2 16 SK22 28, Jasło 68,9 248 54 21,7 33,7 17 GP14c 28, Miejsce Piastowe 63,1 143 21 14,3 64,8 18 GP13i 28, Sanok (przejście) 59,6 112 19 16,6 61,5 19 G19 28, Krasiczyn 57,7 36 5 14, 73,8 2 G17 77, Stalowa Wola (przejście) 61,9 12 29 24, 63,8 21 G2 77, Nisko (przejście) 64 163 28 17,1 8, 22 GP13j 77, Żurawica 72,1 155 29 18,5 7, Wykres 4.9. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz natężenie ruchu pojazdów w porze dnia i nocy przy drogach krajowych województwa podkarpackiego w trakcie generalnego pomiaru ruchu w roku 25 8 7 6 5 Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia Równoważny poziom hałasu Laeq w porze nocy Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze dnia [poj./godz.] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze dnia [poj./godz.] Natężenie ruchu pojazdów ogółem w porze nocy [poj./godz.] Natężenie ruchu pojazdów ciężkich w porze nocy [poj./godz.] Dopuszczalny poz. hałasu dla terenów zabud. mieszk. wielorodz., jednorodz. z usługami i zagrodowej dla pory nocy Dopuszczalny poz. hałasu dla terenów zabud. mieszk. wielorodz., jednorodz. z usługami i zagrodowej dla pory dnia 3 25 2 4 3 2 15 1 [poj./godz.] 1 4, Pilzno 4, Parkosz 4, Dębica (obwodnica) 4, Ropczyce (przejście) 4, Przybyszówka 4, Krasne 4, Kraczkowa 4, Jarosław (przejście) 9, Kolbuszowa Dol. (przejście) 9, Rudna Mała 9, Lutcza 9, Zboiska 19, Sokołów Młp. (przejście) 19, Nowa Wieś 28, Jasło (przejście) 28, Jasło 28, Miejsce Piastowe 28, Sanok (przejście) 28, Krasiczyn 77, Stalowa Wola (przejście) 77, Nisko (przejście) 77, Żurawica 5
Wykres 4.1. Równoważny poziom hałasu drogowego oraz średnia ważona prędkość pojazdów w porze dnia i nocy przy drogach krajowych województwa podkarpackiego w trakcie generalnego pomiaru ruchu w roku 25 Równoważny poziom hałasu Laeq w porze dnia Równoważny poziom hałasu Laeq w porze nocy Średnia ważona prędkość pojazdów w porze dnia [km/h] Średnia ważona prędkość pojazdów w porze nocy [km/h] Dopuszczalny poz. hałasu dla terenów zabud. mieszk. wielorodz., jednorodz. z usługami i zagrodowej dla pory nocy 8 Dopuszczalny poz. hałasu dla terenów zabud. mieszk. wielorodz., jednorodz. z usługami i zagrodowej dla pory dnia 7 6 5 12 11 1 9 8 4 3 2 1 4, Pilzno 4, Parkosz 4, Dębica (obwodnica) 4, Ropczyce (przejście) 4, Przybyszówka 4, Krasne 4, Kraczkowa 4, Jarosław (przejście) 9, Kolbuszowa Dol. (przejście) 9, Rudna Mała 9, Lutcza 9, Zboiska 19, Sokołów Młp. (przejście) 19, Nowa Wieś 28, Jasło (przejście) 28, Jasło 28, Miejsce Piastowe 28, Sanok (przejście) 28, Krasiczyn 77, Stalowa Wola (przejście) 77, Nisko (przejście) 77, Żurawica Pomiary hałasu komunikacyjnego w otoczeniu dróg krajowych województwa podkarpackiego, wykonane w ramach generalnego pomiaru ruchu w 25 r., wskazują na jego znaczną uciążliwość wzdłuż każdej z badanych dróg. Do przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu (przyjmując arbitralnie tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, jednorodzinnej z usługami i zagrodowej o dopuszczalnym poziomie hałasu dla pory dnia 6 db i dla pory nocy 5 db) dochodziło w każdym z wytypowanych przekrojów pomiarowych, a w szczególności w porze nocy. Ponadto w jednym punkcie pomiarowym w porze dnia oraz w siedmiu punktach w porze nocy dochodziło do przekroczeń wartości progowych poziomów hałasu (75 db dla pory dnia i 67 db dla pory nocy); zagrożenie hałasem dotyczy tu głównie terenów przy drodze krajowej nr 4. 3. Wybrane inwestycje w zakresie ochrony środowiska przed hałasem zrealizowane na terenie województwa podkarpackiego w 25 roku Działania zmierzające do ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko hałasu przemysłowego, tj. do poprawy klimatu akustycznego w sąsiedztwie zabudowy przemysłowej, usługowej oraz często handlowej, sprowadzają się zwykle do ograniczenia uciążliwości hałasowej konkretnych, przeważnie punktowych źródeł hałasu, i tak np. w 25 r: w przypadku podmiotu emitującego hałas w Tarnobrzegu, w celu ograniczenia hałasu powodowanego przez pracujący agregat chłodniczy: zmieniono miejsce ustawienia agregatu wraz ze sprężarką - został przesunięty wzdłuż ściany o 5 m w stronę parkingu zwiększając tym samym odległość od budynku wielorodzinnego, dla którego powodował uciążliwości pomiędzy budynkiem wielorodzinnym a urządzeniem hałasującym w odległości 1 m od tego urządzenia, na schodach o wysokości,35 m, zamontowano ekran dźwiękochłonny z płyty warstwowej o wymiarach 1,15 x 1,75 x,15 m dokonano konserwacji i regulacji urządzenia chłodniczego, 7 6 5 4 3 2 [km/h]