SZKOŁY DLA EKOROZWOJU AUDYT DLA SZKÓŁ OD KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ, GIMNAZJÓW i SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH

ZDROWA ŻYWNOŚĆ W SZKOLE TRANSPORT I AKTYWNOŚĆ ZIELONE TERENY PRZYSZKOLNE BIORÓŻNORODNOŚĆ ENERGIA WODA ŚMIECI (śmiecenie) ODPADY SZKOŁY DLA EKOROZWOJU AUDYT DLA SZKÓŁ OD KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ, GIMNAZJÓW i SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH Audyt ekologiczny dla szkół został stworzony, tak aby EKO-KOMITET składający się z uczniów klas 4-6 szkoły podstawowej, uczniów gimnazjów, czy szkół ponadgimnazjalnych mogli go przeprowadzić przy niewielkiej pomocy i współpracy nauczycieli, dyrekcji, czy pracowników administracji szkoły. Pytania zostały podzielone na kategorie według różnych pomieszczeń/miejsc w szkole i na zewnątrz niej. Pytania, które nie dotyczą danej szkoły można pominąć lub usunąć (np. jeżeli nie ma w szkole sklepiku - automatycznie nie odpowiadamy na pytania związane ze sklepikiem szkolnym). Audyt udostępniamy w formie edytowalnej, tak aby móc dostosować go do konkretnych potrzeb szkoły - np. poprzez dodanie własnych pytań, przeformułowanie pytań istniejących. Ważne, aby odpowiedzi były zgodne z prawdą i stanem faktycznym zastanym przez uczniów w momencie przeprowadzenia audytu, jeśli nawet pojawi się dużo odpowiedzi negatywnych, to tylko znak, że warto zmienić coś w szkolnym otoczeniu i przeprowadzenie audytu to bardzo dobry krok w tym kierunku. Eko-Komitet powinien wykorzystać wyniki audytu do wyboru działania lub działań na których chciałby skupić się w danym roku szkolnym - czyli powinny znaleźć się w Waszym planie działania. Audyt został podzielony na poniższe kategorie/obszary INFORMACJE OGÓLNE - podstawowe informacje o szkole KLASA SZKOLNA - zachęcamy do wybrania typowej klasy - takiej, jakich większość jest w szkole TOALETA/ ŁAZIENKA - w przypadku dużych szkół większość informacji wystarczy uzupełnić na podstawie wybranej/losowej łazienki/toalety KORYTARZ SZKOLNY - na korytarzu szkolnym będzie potrzebna pomoc osób dorosłych i innych uczniów SEKRETARIAT/DYREKCJA - zachęcamy, aby umożliwić swobodne sprawdzenie również tych pomieszczeń SKLEPIK i KUCHNIA SZKOLNA -jeśli uczniowie nie mogą wejść do kuchni, w odpowiedzi na pytania mogą pomóc im osoby pracujące w kuchni DOJAZDY DO SZKOŁY/AKTYWNOŚĆ RUCHOWA - odpowiedzi będą wymagały przepytania większej grupy uczniów TEREN PRZYSZKOLNY - to teren przynależny do szkoły (np. wyznaczony ogrodzeniem) można dodać INNE: np. pokój nauczycielski, kotłownia, pracownia komputerowe LEGENDA - OBSZARY TEMATYCZNE

INFORMACJE OGÓLNE: SZKOŁA PODSTAWOWA INTEGRACYJNA NR 8 W SIERADZU OBSZAR PYTA ODPOWIEDŹ/pytania, uwagi dodatkowe/wskazówki Gdzie znajduje się Wasza szkoła? Wieś Małe miasto Średnie miasto Duże miasto W którym roku budynek Waszej szkoły został zbudowany? 1936 rok Ile klas (oddziałów) liczy Wasza szkoła w bieżącym roku szkolnym? 6 klas i 1 oddział przedszkolny Ile osób tworzy Waszą szkołę? Jaka jest powierzchnia Waszej szkoły? Liczba uczniów: 123 Liczba nauczycieli: 18 Liczba pracowników administracji, utrzymania szkoły: 7 Ile metrów kwadratowych ma szkoła? Ile kondygnacji ma szkoła? (każde piętro 426 m 2 wliczając parter to jedna kondygnacja) 2 kondygnacje Co otacza Waszą szkołę? Czy do szkoły przynależy teren zielony/boisko? (Wymień) - boisko, plac zabaw, Przyrodniczy Ogród Zmysłów, rabaty kwiatowe. Czy w pobliżu szkoły znajduje się las, park, teren zielony? Czy w pobliżu szkoły znajduje się ścieżka ruchowa, basen, boisko z którego możecie korzystać? - ścieżka piesza Największą zaletą Waszej szkoły jest? Mała szkoła, rodzinna atmosfera, tereny zielone, górka, staw, las. Jesteśmy aktywną szkołą w działaniach ekologicznych. Posiadamy Certyfikat Zielona Flaga i Ekoszkoła. Największą wadą Waszej szkoły jest? Brak sali gimnastycznej.

KLASA SZKOLNA OBSZAR PYTA ODPOWIEDŹ/pytania, uwagi dodatkowe/ WSKAZÓWKI Ile lamp/źródeł światła znajduje się w klasie? Liczba źródeł światła: 12 Liczba ławek(miejsc pracy): 20 Ile okien znajduje się w klasie? Z której strony świata znajdują się okna? Liczba okien: 4 Strona świata: wschód, południe Godziny wystarczającego dziennego nasłonecznienia w miesiącu - średnio 3 godz. Czy światła zapewniają dobre oświetlenie wszystkich miejsc pracy w klasie? Czy światło jest wyłączane jeśli w czasie lekcji jest wystarczająco dobre oświetlenie naturalne(słoneczne)? Jakie żarówki są używane do oświetlania klas szkolnych? Czy po wyjściu wszystkich z klasy światło jest zawsze gaszone? Jak szkoła jest ogrzewana? A) tradycyjne B) halogenowe C) świetlówki energooszczędne D) świetlówki w oprawach rastrowych D) żarówki LED Mało-przyjazne środowisku: Obecna norma zaleca, aby w klasie najmniejsze dopuszczalne średnie natężenie oświetlenia wynosiło 300 Luxów w całym pomieszczeniu, jednak nie mając luxomierza sprawdźcie po prostu czy przy każdej ławce oświetlenie jest według Was dostateczne Jeśli w ciągu dnia oświetlenie naturalne w klasie jest wystarczające i charakter aktualnej pracy nie wymaga dodatkowego doświetlenia, warto wyłączyć lampy, oszczędzając tym samym szkolne rachunki. Jaką moc Ile jest mają wszystkich żarówki (ile żarówek w WAT)? klasie? 20 W 16 Czy w szkole jest osoba, która pilnuje czy gaszone jest światło? Średnio-przyjazne środowisku: Świetlówki energooszczędne mają różne formy mogą być podłużne (liniowe) i np. spiralne (kompaktowe). Najbardziej przyjazne środowisku są żarówki LED, jednak są nadal drogie i nie zawsze można je łatwo zamienić z poprzednimi. Dyżurni uczniowie kontrolują gaszenie świateł. Bardziej-przyjazne środowisku: A) kotłownia/piec węglowy B) kotłownia/piec olejowy C) energia elektryczna D) miejska sieć ciepłownicza E) kotłownia piec gazowy F) pompa ciepła G) odnawialne źródła energii (np. biomasa)

Ile miesięcy zwykle trwa okres grzewczy w Waszej szkole? Jaka jest średnia temperatura utrzymywana w salach lekcyjnych? Ile jest grzejników w sali lekcyjnej? Liczba miesięcy: 5 miesięcy Średnia temperatura: 22 o C Liczba grzejników: 2 Okres, w którym szkoła wymaga ogrzewania może różnić się w poszczególnych latach, zależnie od warunków atmosferycznych, a w poszczególnych szkołach również zależnie od odpowiedniej termoizolacji budynku szkoły (czyli jej zdolności do utrzymania ciepła wewnątrz pomieszczeń). Czy temperatura w salach jest taka sama jak w pomieszczeniach używanych krótko i nie wymagających wysokiej temperatury - jak np. szatnia? Czy wszystkie mają możliwość regulowania stopnia ogrzewania? - w sali jest wyższa - taka sama - w sali jest niższa Czy w okresie grzewczym w trakcie wietrzenia sal lekcyjnych ogrzewanie jest wyłączane? Czy nad wyłącznikami światła znajdują się obrazki/napisy przypominające o gaszeniu światła? Czy w klasie prowadzona jest segregacja odpadów? Jeśli dostajecie od nauczyciela sprawdzian/tekst wydrukowany na papierze - jest on Czy używany w czasie lekcji papier ksero pochodzi z recyklingu (z makulatury)? Czy kartki papieru jednostronnie zadrukowane zbierane są w klasie i wykorzystywane ponownie? Najlepiej jeśli wietrzenie sal jest szybkie i intensywne a grzejniki są wyłączone - następuje wtedy wymiana powietrza, natomiast - POZOSTAJE WŁĄCZONE przedmioty znajdujące się w pomieszczeniu zbytnio się nie wychładzają, dlatego łatwiej jest z powrotem ogrzać salę. Ładne, często śmieszne grafiki lub napisy przypominające nam o wyłączaniu światła pomogą na pewno w utrzymaniu tego dobrego nawyku, a goście odwiedzający szkołę będą od razu wiedzieli, że dbacie o środowisko! A) Jednostronnie zadrukowany - czasami Dwustronnie zadrukowany - często B) Jednostronnie zadrukowany, ale na papierze ponownie wykorzystanym W klasach lekcyjnych wyrzucane jest bardzo dużo papieru i opakowań plastikowych po jedzeniu, ważne żeby już tam segregować odpady na te nadające się do recyklingu i te, które muszą trafić na wysypisko śmieci. Poprzez dwustronne drukowanie na papierze możemy zmniejszyć jego zużycie nawet o połowę. Kiedy zaś potrzebujemy wydrukować np. jedną stronę możemy wykorzystać kartki wcześniej zadrukowane jednostronnie. Każda klasa w naszej szkole zakupuje 2 razy do roku po 3 ryzy papieru. W II półroczu zadaniem każdej klasy był zakup papieru pochodzącego z recyklingu. Zadanie to wypełniły wszystkie klasy. Papier ksero powinien pochodzić z recyklingu, nie marnujemy wtedy kolejnych drzew do produkcji nowego papieru. Warto przygotować jedno miejsce (np. karton po papierze) na kartki, które są tylko z jednej strony zadrukowane - można je wykorzystać na notatki, rysunki, kserowanie sprawdzianów lub do innych celów.

TOALETA/ŁAZIENKA OBSZAR PYTA ODPOWIEDŹ/pytania, uwagi dodatkowe/ WSKAZÓWKI Ile łazienek znajduje się w szkole? Ogółem: 3 Ile umywalek znajduje się łącznie we wszystkich łazienkach? Ogółem: 6 Czy baterie w łazience są szczelne? ( - jeśli po dokręceniu nie kapie z nich woda) Jakie są roczne straty wody związane z nieszczelną baterią? Czy baterie posiadają zamontowane ograniczniki przepływu wody (perlatory)? Czy po skończeniu mycia rąk wszystkie krany są zawsze zakręcane? Ile toalet znajduje się w całej szkole? Obliczenia: 200 ml/1 godz. (1 litr/5 godz.) 150 litrów na miesiąc = 2160 litrów rocznie Liczba: 8 ZAWSZE - wszystkie Wynik: 1800 litrów wody Kapiący kran z częstotliwością 1 kropli na sekundę zużywa ok. 16 litrów wody na dobę Perlator to rodzaj nakładki (sitka), którą montuje się na końcu wylewki, kranu. Zwiększa on optycznie strumień wody poprzez jej napowietrzenie. Zgodnie z danymi producentów, perlator potrafi oszczędzić od 15% do 70% wody. Czy jest w szkole osoba, która sprawdza, czy wszystkie krany są zakręcone? Czy spłuczki są szczelne? Jakie są dzienne straty wody związane z nieszczelną spłuczką? Czy spłuczka posiada przycisk start - stop lub dwudzielny przycisk spłukiwania? Obliczenia: 0 WSZĘDZIE Wynik: 0 Jeśli strużka wody wypływająca z nieszczelnej toalety ma szerokość 1mm to straty wody mogą wynieść ok. 9 litów/godzinę W nowych toaletach standardem są spłuczki dwudzielne umożliwiające spłukiwanie miski ustępowej całą objętością wody w spłuczce zwykle jest to 6 albo 9 l lub ograniczenie jej zużycia o połowę odpowiednio 3 do 4,5 l. Zamiast podziału przycisk może mieć funkcję STOP pozwalającą na zatrzymanie spłukiwania w dowolnym momencie.

Czy zainstalowane są inne ograniczniki nadmiernego spłukiwania? Jeśli w łazience są ręczniki papierowe - czy są z papieru z recyklingu? Jeśli spłuczka nie jest dwudzielna i nie ma funkcji start - stop można użyć np. specjalnego pojemnika lub butelki wypełnionej wodą, która po włożeniu do spłuczki spowoduje, że nie napełni się ona do końca. Czy ręczniki papierowe są używane racjonalnie? Czy papier toaletowy w łazienkach jest wyprodukowany z makulatury (z recyklingu)? Czy światło w łazience jest gaszone po wyjściu z pomieszczenia? W toaletach znajdujących się w miejscach publicznych, również w szkołach czasem spotyka się sytuacje, kiedy ręczniki papierowe są wyciągane i wyrzucane w nadmiernej ilości niż jest to rzeczywiście potrzebne do wytarcia rąk. - jest wyłączane każdorazowo Jakie żarówki są zastosowane w oświetleniu w łazience? A) tradycyjne B) halogenowe C) żarówki LED Świetlówki energooszczędne mają różne formy mogą być podłużne (liniowe) i np. spiralne (kompaktowe). Najbardziej przyjazne środowisku są żarówki LED, jednak są nadal drogie i nie zawsze można je łatwo zamienić z poprzednimi.

KORYTARZ SZKOLNY OBSZAR PYTA ODPOWIEDŹ/pytania, uwagi dodatkowe/ WSKAZÓWKI Czy na korytarzu znajdują się kosze do Czy każdy pojemnik jest odpowiednio segregacji odpadów? oznakowany i wiadomo co do niego wrzucać? Czy w pojemnikach na surowce wtórne znajdują się odpowiednie odpady? Czy każdy uczeń wie, które odpady nadają się do kosza na surowce wtórne (plastik, metal, papier, szkło) a które nie? Czy na korytarzu można znaleźć śmieci, papierki, plastikowe opakowania niewrzucone do kosza? Czy plastikowe butelki i puszki w koszu są zgniecione? - UCZNIOWIE DBAJĄ O CZYSTOŚĆ W KLASACH. Zgniatanie butelek pozwala nam zmieścić w koszu więcej odpadów, później zajmują one również mniej miejsca w dużym kontenerze na śmieci. Czy któryś z koszy na śmieci jest przepełniony? Jakie żarówki są używane w oświetleniu szkolnego korytarza? Dyżurni w poszczególnych klasach dbają o czystość, jeśli kosze są pełne zgłaszają fakt pani woźnej, która opróżnia kosz. A) tradycyjne Czy światło na korytarzu szkoły jest gaszone w czasie lekcji i po wyjściu wszystkich ze szkoły? Czy na grzejnikach w korytarzu znajdują się termoregulatory? Nad wyłącznikami światła znajdują się obrazki/napisy przypominające o gaszeniu światła? BRAK GRZEJNIKÓW NA KORYTARZACH

Czy okna na korytarzu są szczelne? (przy sprawdzeniu poproście o pomoc osobę dorosłą) Czy korytarz szkolny jest oddzielony od klatki schodowej/wejścia do szkoły? Kiedy korytarz szkolny jest wietrzony? Jakie produkty uczniowie przynoszą najczęściej do szkoły na drugie śniadanie? W jakich opakowaniach uczniowie przynoszą drugie śniadania do szkoły? Czy na korytarzu znajdują się dystrybutory z napojami gazowanymi, słodyczami, itp.? Zapytaj uczniów, którzy jedzą obiady na szkolnej stołówce, czy obiady są według nich smaczne i zdrowe? Wiosna/lato: - niektóre nie są szczelne Nieszczelność okien zimą przyczynia się do dużych strat ciepła Jeśli korytarz szkolny znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie często otwieranych drzwi wejściowych do szkoły i nie jest oddzielony wiatrołapem, kotarą, osobnymi drzwiami, zimą może dochodzić do dużych strat ciepła, przez co zwiększają się rachunki za ogrzewanie. Jedzenie: kanapki, owoce. Sporadycznie słodkie bułki i słodycze. Kto jest odpowiedzialny za wietrzenie szkolnego korytarza? PANI WOŹNA Napoje: herbata, woda. W ramach realizacji programu Ekologiczna Integracja każdy uczeń naszej szkoły otrzymał bidon na wodę, co pozwala na codzienne przynoszenie wody (mineralnej bądź przegotowanej) w bidonie. Nasi uczniowie starają się przynosić opakowania plastikowe wielorazowe (np. pudełko) Używanie opakowań wielorazowych jest lepszym rozwiązaniem ponieważ można z nich korzystać przez długi czas. Po otrzymaniu bidonów każde dziecko przynosi swoją wodę w swoim bidonie. - jaką potrawę lubią najbardziej? Kotlet schabowy z ziemniakami i surówka z marchewki, spaghetti, gołąbki Czy w szkole znajduje się ogólnodostępny dystrybutor z wodą z którego mogą korzystać uczniowie? Brak dystrybutora na wodę Brak dystrybutora na wodę

DOJAZDY DO SZKOŁY i AKTYWNOŚĆ RUCHOWA OBSZAR PYTA ODPOWIEDŹ/pytania, uwagi dodatkowe/ WSKAZÓWKI Jak uczniowie Waszej szkoły docierają do szkoły? Zapytaj uczniów o zdanie - czy do Twojej szkoły można dojechać bezpiecznie na rowerze? (np. ścieżkami rowerowymi, drogami o niskim natężeniu ruchu) Czy przed szkołą znajdują się stojaki rowerowe dla osób dojeżdżających na rowerze? Czy w szkole jest dostępna pompka i podstawowe narzędzia z których mogą skorzystać rowerzyści w razie potrzeby? Pieszo Rowerem - sezonowo/całorocznie Komunikacją miejską/podmiejską Samochodem - podwożeni przez rodziców/samodzielnie dzieci mają możliwość dojazdu do szkoły drogami bocznymi, polnymi. - liczba stanowisk: 29 Zapytaj np. jedną klasę lub większą grupę uczniów o to jak docierają do szkoły - napisz ile osób zapytaliście i ile zadeklarowało poszczególne sposoby. BRAK ŚCIEŻKI ROWEROWEJ Czy do stojaków można bezpiecznie przypiąć rower (wtedy kiedy do stojaka można przypiąć przynajmniej ramę roweru lub ramę i koło) - dostępne są: są dostępne dla wszystkich uczniów. Szkoła zakupiła potrzebne narzędzia, które wykorzystywane są w razie potrzeby przez uczniów i zabierane na rajdy rowerowe. - do stojaków przypina się wyłącznie koło roweru - brak narzędzi i pompki Czy w szkole są prowadzone cykliczne zajęcia z bezpiecznej jazdy rowerem? - dla uczniów ubiegających się o kartę rowerową Ilu uczniów dojeżdża do szkoły rowerem? W okresie wiosenno-letnim? 40 W okresie jesiennym i zimą? 20 Cały rok szkolny? 40 Dojazd do szkoły oczami uczniów jeżdżących na rowerze Zalety dojeżdżania rowerem do szkoły: oszczędność czasu, dbanie o zdrowie. Wady dojeżdżania rowerem do szkoły: niebezpiecznie z powodu braku ścieżki rowerowej.

Czy w Twojej szkole promowane są dojazdy do szkoły na rowerze albo chodzenie pieszo? Czy na terenie szkolnym/przed szkołą jest dużo zaparkowanych samochodów (zwłaszcza rano i po zakończeniu lekcji)? Jakie problemy spotykają osoby (uczniowie/nauczyciele) dojeżdżające samochodem do szkoły? Czy szkoła uwzględnia w planie zajęć godziny szczytu (czas największych korków) i godziny rozpoczęcia lekcji w sąsiednich szkołach? Jakie formy aktywności ruchowej realizowane są przez szkołę poza lekcjami wychowania fizycznego? Czy w szkole odbywają się cykliczne, rodzinne wydarzenia promujące aktywność ruchową? Czy na terenie przyszkolnym lub w najbliższej okolicy znajduje się boisko, teren do aktywności ruchowej? Czy do zajęć sportowych, ruchowych wykorzystywane są również tereny zielone w pobliżu szkoły? - nauczyciele prowadzą pogadanki na temat korzyści jazdy na rowerze płynących dla zdrowia i środowiska przyrodniczego. - jakie są przyczyny? Szkoła jest oddalona od centrum miasta o 5 km. A. Korki, duży ruch samochodowy B. Brak/mało miejsc do parkowania przy szkole Ile kilometrów dojeżdżają uczniowie samochodem z domu do szkoły? (zapytajcie przynajmniej kilku uczniów) 5 km, 2 km, 1 km Zajęcia profilaktyczne, programy profilaktyczne, wycieczki, rajdy rowerowe, ogniska, zajęcia świetlicowe, aktywne ferie zimowe i letnie wakacje. Programy profilaktyczne, wspólne wycieczki, majowy festyn szkolny. - na terenie szkoły znajduje się średnie, trawiaste boisko; kilometr od szkoły znajduje się plac zabaw oraz duże boisko do gry w piłkę nożną. - gdzie? Tereny przyszkolne typu boisko, plac zabaw, ścieżka piesza, las, ścieżka dydaktyczna w ogródku, zbiornik wodny.

SEKRETARIAT/DYREKCJA OBSZAR PYTA ODPOWIEDŹ/pytania, uwagi dodatkowe/ WSKAZÓWKI Jakiego papieru używa się w papier z recyklingu z domieszką celulozy oraz papier z celulozy bez certyfikatu sekretariacie? Jak drukowane są dokumenty w sekretariacie? Czy w sekretariacie/pokoju dyrektora znajduje się miejsce na papier jednostronnie zadrukowany? Czy w szkolnej kuchni prowadzona jest segregacja odpadów? Dwustronnie zadrukowany, na papierze ponownie wykorzystanym. Poprzez dwustronne drukowanie na papierze zmniejszyliśmy jego zużycie. Kiedy zaś potrzebujemy wydrukować np. jedną stronę wykorzystujemy kartki wcześniej zadrukowane jednostronnie. - Do ponownego drukowania. resztki zabierane są przez firmę cateringową, niektóre resztki wyrzucane są do szkolnego kompostownia. Czy szkoła wykorzystuje np. pocztę elektroniczną (e-mail), stronę internetową do kontaktu z rodzicami? Czy urządzenia elektroniczne (np. komputer, fax, ksero) są wyłączane po zakończeniu ich użytkowania? Co robią osoby korzystające z komputera w sekretariacie/dyrekcji jeśli odchodzą od niego na. Czy po zakończeniu pracy, wszystkie urządzenia w sekretariacie/dyrekcji są całkowicie wyłączane? - jaką formę? Na stronie internetowej szkoły są umieszczone wszystkie dokumenty szkolne oraz informacje do kontaktu z rodzicami. Korzystamy dziennik elektroniczny. Część urządzeń, takich jak np. drukarka pobiera sporo energii kiedy pozostaje w stanie spoczynku (funkcja Stand-by), aby zaoszczędzić energię, kiedy nie będziemy używali za chwilę ponownie urządzenia, możemy je wyłączyć. Jeśli odchodzimy na ok. 5 minut wyłączamy tylko monitor, natomiast odchodząc na dłużej hibernujemy lub wyłączamy komputer z sieci - w szkole jest osoba odpowiedzialna za sprawdzenie, czy wszystko zostało wyłączone.

SZKOLNY SKLEPIK i STOŁÓWKA OBSZAR PYTA ODPOWIEDŹ/pytania, uwagi dodatkowe/ WSKAZÓWKI Czy w szkole serwowane są obiady? Obiady na stołówce są przygotowywane przez SP nr 10 w Sieradzu- zewnętrzną firmę - catering Czy jadłospis na stołówce uwzględnia użycie sezonowych warzyw i owoców? Skąd pochodzą warzywa i owoce używane w szkole? Gdzie trafiają odpadki organiczne (np. obierki z warzyw, skórki owoców) ze szkolnej kuchni? Czy w szkolnej kuchni prowadzona jest segregacja odpadów? Kraj/region: region sieradzki Warzywa i owoce mogą być dostarczane m.in. przez lokalnych rolników, dostawców z regionu - dzięki temu nie tylko wspiera się lokalnych producentów, ale otrzymuje się produkt świeży, który nie musiał być specjalnie konserwowany do długiego i dalekiego transportu Małe trafiają do szkolnego kompostownika, natomiast większe odbiera firma cateringowa, która dowozi nam obiady. Jak zmywane są naczynia w szkolnej kuchni? DOTYCZY ponieważ obiady dowożone są przez firmę cateringową. Jakiej klasy energetycznej są urządzenia AGD znajdujące się w szkolnej kuchni? DOTYCZY ponieważ obiady dowożone są przez firmę cateringową.

Jakie produkty sprzedawane są w szkolnym sklepiku (podkreśl)? DOTYCZY szkoła nie posiada sklepiku szkolnego. Jakie produkty są najchętniej kupowane (w sklepiku szkolnym) przez uczniów? DOTYCZY szkoła nie posiada sklepiku szkolnego. Czy w szkole prowadzone są akcje dotyczące zdrowego odżywiania? Czy hodujemy rośliny uprawne w szkolnym ogródku dydaktycznym? Udział w programach rządowych promujących zdrowe odżywianie. W szkole podjęto liczne akcje propagujące zdrowe odżywianie, prowadzono liczne pogadanki, pedagogizacje rodziców, spotkania z dietetykami. Rozpoczęliśmy zdrowe odżywianie w naszej szkole akcją Śniadanie daje moc. Następnie rodzice z poszczególnych klas przygotowywali raz w miesiącu zdrowe kanapki dla wszystkich uczniów w szkole. Starali się kupować zdrowe produkty, dużo warzyw. W okresie wiosennym korzystaliśmy z nowalijek, które wyrosły w naszym ogródku dydaktycznym. W ramach programów profilaktycznych realizowanych na terenie szkoły, finansowanych przez UM Sieradza uczniowie mieli dodatkowo zakupione soki, warzywa i owoce. Na zajęciach lekcyjnych i zajęciach dodatkowych, świetlicowych uczniowie wspólnie z nauczycielem robili soki, sałatki warzywne i owocowe, koktajle z sezonowych owoców, ucząc się wykorzystywania i jedzenia dostępnych roślin i warzyw. Zespół redakcyjny naszej szkoły wraz z KE opracowali gazetkę szkolną Kolory zdrowia poświęcona zdrowiu i ekologii. Znalazły się w niej przepisy kulinarne rodziców, nauczycieli oraz uczniów, konkursy, ciekawostki przyrodnicze, zasady ochrony zasobów wodnych. Zamieszczone zostały również krzyżówki, gry, łamigłówki, kolorowanki tematyczne oraz dowcipy i humor z zeszytów szkolnych. Umieszczano również aktualne informacje dotyczące działań dla Ekorozwoju. Uczniowie wykonali również prezentacje multimedialne nt. zdrowego odżywiania, które umieszczone są na stronie szkoły. W szkolnym ogródku dydaktycznym hodujemy warzywa i zioła, które wykorzystywane były przez uczniów do przyrządzanych potraw i posiłków. Na podstawie uprawianych roślin uczniowie uczyli się rozpoznawać, nazywać i wykorzystywać wyhodowane rośliny. Chętni uczniowie wykonali atlasy i zielniki ziół, roślin znajdujących się w szkolnym ogródku, które posłużą jako doskonałe pomoce dydaktyczne. Udział w programach Mleko w szkole i Owoce w szkole. Celem programu Mleko w szkole jest kształtowanie wśród dzieci i młodzieży dobrych nawyków żywieniowych poprzez promowanie spożycia mleka i przetworów mlecznych. Program "Owoce w szkole" skierowany jest do uczniów klas I-III szkół podstawowych. Głównym celem programu jest trwała zmiana nawyków żywieniowych dzieci poprzez zwiększenie udziału owoców i warzyw w ich codziennej diecie.

TEREN PRZYSZKOLNY OBSZAR PYTA ODPOWIEDŹ/pytania, uwagi dodatkowe/ WSKAZÓWKI Jaką w przybliżeniu część terenu rośliny dziko przyszkolnego stanowią (np. ½ ) rosnące Jakie zajęcia szkolne odbywają się na terenie przyszkolnym? drzewa/ krzewy 10% rośliny/ogródek zagospodarowany 18% Regularnie: zajęcia wychowania fizycznego, zajęcia świetlicowe, zajęcia profilaktyczne ogródek prowadzony przez uczniów 2% plac zabaw/ boisko 60% parking, teren utwardzony 10% Według harmonogramu lekcje przyrody i edukacji wczesnoszkolnej, inne (np. oczko wodne) Czy teren przyszkolny wykorzystywany jest do rekreacji, zajęć ruchowych? Czy na terenie przyszkolnym znajduje się miejsce do prowadzenia lekcji na zewnątrz? Czy na terenie przyszkolnym uczniowie prowadzą swój ogródek warzywny/owocowy/ziołowy? Jeśli prowadzicie ogródek szkolny - do czego wykorzystywane są później wyhodowane plony? Jakie zwierzęta żyją na terenie Waszego ogródka szkolnego? zajęcia wychowania fizycznego, zajęcia świetlicowe i profilaktyczne, festyny, czas wolny dzieci po zajęciach lekcyjnych. Ogród dydaktyczny z altaną z miejscami do wykonywania prac technicznych i do siedzenia, tereny zielone, trawnik, boisko, plac zabaw, górka i sztuczny staw. Założona mamy hodowlę roślin zielnych z rabatami kwiatowymi i zbożowymi, ogródek warzywny, zielnik, krzewy owocowe którymi zajmują się nauczyciele przyrody, nauczyciel oddziału przedszkolnego oraz pan woźny. Wyhodowane plony wykorzystujemy do robienia kanapek i surówek, koktajli, soków wykonywanych przez uczniów na zajęciach lekcyjnych i dodatkowych a także podczas szkolnego festynu propagującego zdrowe odżywianie. Służą również jako pomoc dydaktyczna do nauki rozpoznawania roślin. Na terenie naszego ogródka można spotkać liczne owady, ptaki, pajęczaki, skorupiaki i drobne ssaki. Uczniowie podglądając życie zwierząt w naszym ogródku zbierają dokumentację w formie zdjęć tworząc ciekawy atlas zwierząt spotkanych w naszym ogródku. Czy na terenie Waszej szkoły są miejsca, w których schronienie mogą znaleźć ptaki, owady czy np. małe ssaki? Karmniki - ptaki, Piaskowy murek owady, Ogródek dydaktyczny pajęczaki, skorupiaki, drobne ssaki. Uczniowie podglądają życie zwierząt.

Czy teren szkoły jest przyjazny dla ptaków? Czy uczycie się rozpoznawania gatunków roślin, drzew w Waszym terenie przyszkolnym? Czy szkoła posiada swój kompostownik? Czy na terenie przyszkolnym znajdują się jakieś śmieci - papierki, puszki, butelki pozostawione przez uczniów lub inne osoby? Czy wokół szkoły znajdują się nielegalne wysypiska śmieci? W naszym ogrodzie, przyjaznym dla ptaków znajdują się krzewy i drzewa dające owoce będące pokarmem dla ptaków, znajdują się również karmnik, ptasi pojnik, nasiona kwiatów, kule z nasionami. Na terenie przyszkolnym znajdują się liczne drzewa i krzewy a także las, pola, łąki i staw. Ponad to w ogródku dydaktycznym hodujemy rośliny chronione, krzewy owocowe i ozdobne, byliny, zioła, zboża i trawy dzięki którym uczniowie przez cały rok uczą się rozpoznawać i nazywać spotykane rośliny. Warto podkreślić zalety jego posiadania w naszym ogrodzie. Jest to łatwy sposób na pozbycie się odpadów organicznych ze szkoły oraz odpadów z ogrodu, a jednocześnie sposób na pozyskanie wartościowego bezpiecznego nawozu. Dodatkowym walorem posiadania kompostownika jest jego aspekt edukacyjny. Pozwala to na praktyczne prowadzenie uczniów w tematykę gospodarki odpadami, zbiórki selektywnej i recyklingu odpadów organicznych. Wiosną, dzieci niejednokrotnie "zasilały" kompostownik w odpadki organiczne. Do kompostownika szkolnego wyrzucane są również drobne odpady organiczne z obiadów szkolnych. Uczniowie naszej szkoły co roku biorą udział w ogólnopolskiej akcji sprzątanie świata gdzie pod opieka nauczycieli sprzątają wybraną ulicę/dzielnicę Zapusta. Ponad to w czasie zajęć na boisku szkolnym nauczyciele i uczniowie zwracają uwagę na czystość terenu przyszkolnego. Czy na terenie przyszkolnym gromadzicie wodę deszczową? Czy szkoła wykorzystuje energię odnawialną (np. wiatru, słońca, wody)? Jeśli przed szkołą znajduje się oświetlenie, czy jest ono stałe, czy włącza się na fotokomórkę? na terenie naszego ogródka dydaktycznego, przy wiacie z zadaszeniem znajduje się miejsce na deszczówkę, która jest zbierana i wykorzystywana do podlewania ogródka dydaktycznego i kwiatów doniczkowych w szkole. Oświetlenie jest zróżnicowane: częściowo stałe a częściowo na fotokomórkę.