Informator Prawno Ubezpieczeniowy Kwiecieñ 2014 W BIE CYM NUMERZE: Ponownie zmiany zasad egzaminów na prawo jazdy? OFE czy ZUS? doradzamy pomagamy informujemy
SPIS TREŒCI AKTUALNOŒCI ORZECZNICTWO str. 3 str. 3 str. 3 Indywidualizowana wysokoœæ op³aty z tytu³u s³u ebnoœci przesy³u Obni enie wysokoœci zadoœæuczynienia Niemal e 500.000 z³otych odszkodowania PROJEKTY, ZMIANY str. 4 str. 4 str. 4 str. 5 Ponownie zmiany zasad egzaminów na prawo jazdy? Nowelizacja prawa karnego Nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym Bezpoœrednia likwidacji szkód w PZU S.A. PRAWO CO DNIA str. 7 str. 7 B³êdne raporty Policji z wypadków, a odpowiedzialnoœæ sprawcy Ubezpieczenie AC Walka z brakiem OC PZU S.A. przejmie Link4 OFE czy ZUS Kary na³o one przez KNF przekroczy³y 4.500.000 z³otych PROWADZONE SPRAWY str. 8 Odszkodowanie za szkodê w pojeÿdzie str. 2
AKTUALNOŒCI ORZECZNICTWO Indywidualizowana wysokoœæ op³aty z tytu³u s³u ebnoœci przesy³u Wyrok S¹du Okrêgowego w Olsztynie, sygn. akt: IX Ca 847/13 S¹d Okrêgowy zas¹dzaj¹c na rzecz powoda kwotê 45.000 z³otych tytu³em wynagrodzenia za obci¹ enie nieruchomoœci s³u ebnoœci¹ przesy³u podkreœli³, e wynagrodzenie to musi byæ indywidualizowane stosownie do donios³ych dla jego okreœlenia okolicznoœci konkretnego przypadku. Powód wniós³ bowiem o ustanowienie na jego rzecz s³u ebnoœci przesy³u za jednorazowym wynagrodzeniem. S¹d ten powo³a³ siê na wyrok S¹du Najwy szego, zgodnie z którym wynagrodzenie powinno byæ nie tylko proporcjonalne do stopnia ingerencji posiadacza w treœæ cudzego prawa w³asnoœci, ale powinno tak e uwzglêdniaæ wartoœæ wykorzystywanej nieruchomoœci, czasow¹ perspektywê posiadania s³u ebnoœci (sygn. akt: III CZP 29/05). Obni enie wysokoœci zadoœæuczynienia Wyrok S¹du Apelacyjnego w Bia³ymstoku, sygn. akt: I ACa 16/14 Na skutek pozwu wniesionego przez rodziców zmar³ej dziewczyny, s¹d I instancji ustali³, e przedwczesna œmieræ dziecka naruszy³a dobro osobiste rodziców i zas¹dzi³ na ich rzecz po 90.000 z³otych. W nastêpstwie z³o onej przez pozwanego apelacji, S¹d Apelacyjny w Bia³ymstoku obni y³ wysokoœæ zadoœæuczynienia do 60.000 z³otych dla ka dego z rodziców. S¹d Apelacyjny podkreœli³, e kwota zas¹dzona przez s¹d I instancji zosta³a ustalona w takiej wysokoœci, w jakiej w praktyce s¹dowej zas¹dza siê na podstawie art. 445 par. 1 k.c. zadoœæuczynienia w przypadku doznania przez bezpoœrednio poszkodowanych bardzo powa nych uszczerbków na zdrowiu, o nieodwracalnych nastêpstwach, czego w przedmiotowej sprawie nie mo na by³o zastosowaæ. Niemal e 500.000 z³otych odszkodowania Wyrok S¹du Apelacyjnego we Wroc³awiu, sygn. akt: I ACa 1255/13 Poszkodowany ch³opiec pozwem domaga³ siê zas¹dzenia na jego rzecz zadoœæuczynienia. Wypadek mia³ miejsce, gdy ch³opiec mia³ 5 lat na skutek tego zdarzenia jego matka, która prowadzi³a w chwili wypadku pojazd zginê³a na miejscu. Ch³opiec dozna³ licznych z³amañ, ran i pot³uczeñ, co wi¹za³o siê z powstaniem 125% trwa³ego uszczerbku na zdrowiu. S¹d I instancji zas¹dzi³ na rzecz ch³opca 350.000 z³otych (ponad przyznan¹ przez ubezpieczyciela ju kwotê niemal e 60.000 z³otych). Pomimo z³o enia przez ubezpieczyciela apelacji, S¹d Apelacyjny podtrzyma³ wyrok s¹du I instancji, tym samym na rzecz ch³opca zosta³a przyznana kwota niespe³na pó³ miliona z³otych (wraz z odsetkami). Wynagrodzenie powinno być nie tylko proporcjonalne do stopnia ingerencji posiadacza w treść cudzego prawa własności, ale powinno także uwzględniać wartość wykorzystywanej nieruchomości, czasową perspektywę posiadania służebności. Chłopiec doznał 125% trwałego uszczerbku na zdrowiu, dlatego Sąd zasądził na jego rzecz kwotę 350.000 złotych (ponad przyznaną już kwotę niemalże 60.000 złotych). str. 3
AKTUALNOŒCI PROJEKTY, ZMIANY Ponownie zmiany zasad egzaminów na prawo jazdy? Minister infrastruktury przygotowa³ projekt rozporz¹dzenia, który przewiduje zmiany zasad przeprowadzania egzaminów na prawo jazdy. Zgodnie z projektem nowe zasady maj¹ obowi¹zywaæ od 2015 r., a polegaj¹ one na obowi¹zku sprawdzania podczas egzaminu pañstwowego umiejêtnoœci energooszczêdnej jazdy, czyli w³aœciwej zmiany biegów oraz umiejêtnoœci hamowania silnikiem. Energooszczêdna zmiana biegów na wy szy ma miejsce kiedy silnik osi¹gnie ok. 2.000 obrotów na minutê, a pierwsze cztery biegi w³¹cza siê zanim pojazd uzyska prêdkoœæ 50 km/h. Eksperci zaznaczaj¹, e ww. zasady nie maj¹ nic wspólnego z energooszczêdn¹ jazd¹, je e nie bierze siê pod uwagê rodzaju silnika, jego mocy czy chocia by panuj¹cych warunków na drodze. Obecnie projekt jest na etapie uzgodnieñ miêdzyresortowych. Nowelizacja prawa karnego Przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwoœci projekt nowelizacji prawa karnego ma m.in. na celu ograniczenie mo liwoœci warunkowego zawieszania kary pozbawienia wolnoœci poprzez zmianê przes³anek warunkowego zawieszenia kary. Zgodnie z projektem bêdzie je mo na zastosowaæ tylko w przypadku kar do roku pozbawienia wolnoœci, ale nie bêdzie ono mo liwe, je eli sprawca w czasie pope³nienia czynu by³ ju skazany na karê pozbawienia wolnoœci. Proponowane jest tak e skrócenie okresów próby, wprowadzenie zakazu orzekania warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolnoœci w przypadku nadzwyczajnego z³agodzenia kary i w przypadku multirecydywistów. Zgodnie z projektem ma byæ wiêcej kar wolnoœciowych, ale maj¹ te one byæ bardziej dotkliwe kara ograniczenia wolnoœci ma byæ orzekana nawet na okres dwóch lat. Orzekanie grzywny nie ma byæ zale ne od sytuacji materialnej skazanego, a jej nieuiszczenie bêdzie siê wi¹za³o z wpisem do rejestru d³u ników. Nowe zasady mają obowiązywać od 2015 r. - egzaminator ma sprawdzić umiejętności energooszczędnej jazdy. Nowelizacja zakłada ograniczenie możliwości warunkowego zawieszania kary pozbawienia wolności, więcej kar wolnościowych. Nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym W dniu 17.04.2014 r. Prezydent podpisa³ ustawê o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, wprowadzaj¹c¹ us³ugê Historia pojazdu, co umo liwi bezp³atn¹ weryfikacjê danych samochodu. Nadto w dniu 30.04.2014 r. wesz³a w ycie nowelizacja, dziêki której w pewnych sytuacjach unijne policje bêd¹ mia³y obowi¹zek wymieniaæ siê informacjami o sprawcach namierzonych przez fotoradary na ich terenie. Oznacza to, e zaczniemy p³aciæ zagraniczne mandaty. Nale y mieæ na uwadze, e w Polsce mamy jedne z najni szych stawek mandatów aktualnie maksymalna stawka to 500 z³otych, podczas gdy np. we Francji jest to 1.500 euro. str. 4
AKTUALNOŒCI Bezpoœrednia likwidacji szkód w PZU S.A. Od 04.04.2014 r. PZU S.A. uruchomi³o tzw. bezpoœredni¹ likwidacjê szkód, polegaj¹c¹ na tym, e poszkodowany posiadaj¹cy ubezpieczenie w PZU S.A. bêdzie móg³ wybraæ czy yczy sobie, aby szkoda zosta³a zlikwidowana przez ubezpieczyciela sprawcy wypadku czy przez PZU S.A. Ubezpieczyciel wskazuje, e oprócz przejêcia wszystkich formalnoœci, wyceny szkody, PZU S.A. refunduje równie holowanie czy najem pojazdu zastêpczego. Ubezpieczyciel jest œwiadomy, e taka bezpoœrednia likwidacja szkody najprawdopodobniej wp³ynie na cenê polisy. PZU S.A. powo³uj¹c siê na sposób likwidacji szkód w pañstwach, gdzie obowi¹zuje bezpoœrednia likwidacja, wskazujê, e mo e ona wp³yn¹æ na czas likwidacji szkód w tych pañstwach spad³ on bowiem nawet do tygodnia. Od 04.04.2014 r. PZU S.A. uruchomiło tzw. bezpośrednią likwidację szkód - poszkodowany posiadający ubezpieczenie w PZU S.A. może wybrać czy życzy sobie, aby szkoda została zlikwidowana przez ubezpieczyciela sprawcy wypadku czy przez PZU S.A. str. 5
PRAWO CO DNIA B³êdne raporty Policji z wypadków, a odpowiedzialnoœæ sprawcy Bardzo czêsto zdarza siê sytuacja, e raport Policji z wypadku zawiera b³êdne informacje, co czêsto prowadzi do odmowy przyjêcia przez ubezpieczyciela sprawcy wypadku odpowiedzialnoœci za skutki wypadku. Najprawdopodobniej b³êdy te wynikaj¹ z faktu, e a po³owa funkcjonariuszy drogówki nie przesz³a obowi¹zkowych szkoleñ. Policja zapewnia natomiast, e funkcjonariusze bior¹ udzia³ w szkoleniach. Warto dlatego zweryfikowaæ dane znajduj¹ce siê w notatce policyjnej, tak by u³atwiæ sobie mo liwoœæ dochodzenia nale nego odszkodowania. Ubezpieczenie AC Dok³adny zakres ochrony ubezpieczenia AC opisany jest w ogólnych warunkach ubezpieczenia. Na wyp³atê odszkodowania mo emy liczyæ, gdy zajdzie jedno z tzw. ryzyk nazwanych czyli jasno okreœlonych w umowie zdarzeñ. Ryzyka nienazwane nios¹ za sob¹ ryzyko nie przyjêcia przez ubezpieczyciela odpowiedzialnoœci. Nale y jednak mieæ na uwadze, e sam fakt, e dane ryzyko jest przewidziane i zdefiniowane w umowie nie jest jednoznaczne z przyjêciem przez ubezpieczyciela odpowiedzialnoœci. Ubezpieczyciel przewiduje bowiem w OWU równie katalog sytuacji, które wykluczaj¹ przyjêcie odpowiedzialnoœci za skutki danego zdarzenia. Najczêœciej spotykanym wy³¹czeniem jest chocia by spowodowanie szkody pod wp³ywem alkoholu lub innych œrodków odurzaj¹cych b¹dÿ bez uprawnieñ. Na rynku s¹ dostêpne ubezpieczenia od wszystkich ryzyk tzw. all risk. Pomimo tego, e jest to ubezpieczenie co do zasady od wszystkich ryzyk, to obowi¹zuj¹ tu tak e klauzule wy³¹czaj¹ce odpowiedzialnoœæ ubezpieczyciela. Dlatego zawieraj¹c umowê ubezpieczenia AC warto zapoznaæ siê z postanowieniami OWU. Walka z brakiem OC UFG szacuje, e oko³o 250.000 pojazdów porusza siê bez aktualnego OC. Jest to 1% zarejestrowanych pojazdów. UFG uzyskuje informacje o nieubezpieczonych pojazdach na trzy sposoby: doniesienia od policji, s³u b granicznych i celnych, ITD, doniesienia od organów rejestruj¹cych pojazdy oraz ogólnopolskiej bazy polis OC. W innych pañstwach istniej¹ inne mechanizmy weryfikacji posiadania polis OC. I tak np. w Czechach i Finlandii istnieje system porównuj¹cy bazê pojazdów zarejestrowanych z baz¹ wykupionych polis. Niemcy i Austria z kolei maj¹ zasadê, e je eli posiadacz pojazdu nie wykupi polisy OC to nie otrzyma te rejestracji. Często raporty Policji z wypadku zawierają błędne informacje, co prowadzi do odmowy przyjęcia przez ubezpieczyciela sprawcy wypadku odpowiedzialności za wypadek. UFG szacuje, że około 250.000 pojazdów porusza się bez aktualnego OC. PZU S.A. przejmie Link4 17.04.2014 r. PZU S.A. podpisa³o umowê przejêcia aktywów brytyjskiej grupy RSA Insurance polskiego Link4 oraz litewskiego Lietuvos Draudimas AB, ³otewskiego AAS Balta i estoñskiej spó³ki Codan Forsikring A/S. PZU S.A. podkreœli³, e przejêcie Link4 oznacza dotarcie do zupe³nie innej grupy klientów.
PRAWO CO DNIA OFE czy ZUS Od 01.04.2014 r. cz³onkowie otwartych funduszy emerytalnych maj¹ czas na decyzjê, czy chc¹ nadal uczestniczyæ w II filarze, czy te przenieœæ ca³oœæ obowi¹zkowej sk³adki emerytalnej do I filaru (Zak³adu Ubezpieczeñ Spo³ecznych). Decyzja o pozostaniu tylko w ZUS wi¹ e siê z tym, e czêœæ sk³adki 12,22% - bêdzie wp³ywaæ na konto w I filarze, natomiast druga czêœæ - 7,3% - na specjalne subkonto ZUS. Pozostanie w II filarze oznacza, e 12,22% wynagrodzenia bêdzie wp³ywa³o do I filaru, 4,38% na subkonto, a 2,92% do funduszu emerytalnego. Pozostanie w II filarze wi¹ e siê z koniecznoœci¹ z³o enia deklaracji. W przypadku niez³o enia oœwiadczenia woli w terminie 4 miesiêcy - do 31 lipca - ubezpieczony zostanie automatycznie przypisany do ZUS. Szacuje siê, e oko³o jedna trzecia obecnych uczestników II filaru planuje pozostaæ w OFE. Kary na³o one przez KNF przekroczy³y 4.500.000 z³otych Od pocz¹tku rozpoczêcia dzia³alnoœci przez KNF (2006 r.) zak³ady ubezpieczeñ by³y karane 47 razy za niedotrzymanie terminów w wyp³atach z OC na ³¹czn¹ kwotê 1.163.000 z³otych. Najwy sza kara zosta³a na³o ona na PZU S.A. i TUiR Warta 150.000 z³otych. Kary zwi¹zane z niewywi¹zywaniem siê z obowi¹zków zwi¹zanych ze sprawozdaniami finansowymi wynios³y 250.000 z³otych. Za opóÿnienia w obowi¹zkach informacyjnych wobec UFG KNF na³o y³ kary w wysokoœci 920.000 z³otych. Pozosta³e kary osi¹gnê³y wartoœæ ponad 2.000.000 z³otych. Od 01.04.2014 r. do 31.07.2014 r. członkowie otwartych funduszy emerytalnych mają czas na decyzję, czy chcą nadal uczestniczyć w II fi larze, czy też przenieść całość obowiązkowej składki emerytalnej do ZUS. str. 7
PROWADZONE SPRAWY Odszkodowanie za szkodê w pojeÿdzie W grudniu 2012 r. mia³ miejsce wypadek komunikacyjny, w rezultacie którego uszkodzeniu uleg³ pojazd naszego klienta - marki Mercedes Benz. Sprawca wypadku objêty by³ na dzieñ zdarzenia ubezpieczeniem odpowiedzialnoœci cywilnej w Powszechnym Zak³adzie Ubezpieczeñ S.A. Nasz klient zg³osi³ we w³asnym zakresie szkodê ubezpieczycielowi, który przyj¹³ odpowiedzialnoœæ za nastêpstwa wypadku, uznaj¹c i w przedmiotowej sprawie ma miejsce szkoda czêœciowa i wyp³aci³ na jego rzecz kwotê 3.754,05 z³otych. Nasz klient uwa aj¹c, e przyznana kwota odszkodowania nie stanowi rekompensaty doznanej szkody, zwróci³ siê do XALTUM w celu prowadzenia sprawy i uzyskania odszkodowania odpowiadaj¹cego rozmiarowi szkody. XALTUM zleci³o sporz¹dzenie kalkulacji kosztów naprawy, z której wynika³o, i odszkodowanie jakie poszkodowany powinien otrzymaæ wynosi 12.926,89 z³otych. XALTUM skierowa³o sprawê na drogê postêpowania s¹dowego, wnosz¹c o zas¹dzenie na rzecz naszego klienta kwoty 9.572,84 z³otych odpowiadaj¹cej kosztom przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku zgodnie z technologi¹ producenta oraz odszkodowania z tytu³u zwrotu poniesionych kosztów na wykonanie kalkulacji kosztów naprawy. Celem udowodnienia roszczeñ poszkodowanego, XALTUM wnios³o tak e o przeprowadzenie dowodu z opinii bieg³ego s¹dowego. XALTUM skierowało sprawę na drogę postępowania sądowego. W toku postępowania sądowego, biegły sądowy ustalił, iż wysokość kosztów naprawy przywracającej pojazd poszkodowanego do stanu sprzed wypadku wynosi 13.880,46 złotych. Sąd uwzględnił powództwo w całości. W toku postêpowania s¹dowego, bieg³y s¹dowy ustali³, i wysokoœæ kosztów naprawy przywracaj¹cej pojazd poszkodowanego do stanu sprzed wypadku wynosi 13.880,46 z³otych. W zwi¹zku z tak¹ opini¹, XALTUM rozszerzy³o powództwo, wnosz¹c ostatecznie o zas¹dzenie na rzecz naszego klienta kwoty 10.526,41 z³otych wraz z ustawowymi odsetkami za opóÿnienie. S¹d uwzglêdni³ powództwo w ca³oœci i zas¹dzi³ na rzecz poszkodowanego ww. kwotê wraz z ustawowymi odsetkami. str. 8
KONTAKT XALTUM spó³ka z ograniczon¹ odpowiedzialnoœci¹ spó³ka komandytowa ul. Wyspiañskiego 14/37, 60-750 Poznañ tel. 61 222 54 46, fax 61 222 40 91 biuro@xaltum.pl www.xaltum.pl NIP 7792388531, KRS 0000378622 S¹d Rejonowy Poznañ - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu VIII Wydzia³ Krajowego Rejestru S¹dowego Redakcja: Anna Jackowska, mail: anna.jackowska@xaltum.pl Niniejszy biuletyn stanowi informacjê dostarczan¹ bezp³atnie. Nie stanowi us³ugi doradztwa prawnego oraz nie powinien byæ podstaw¹ do podejmowania decyzji biznesowych.