Rěčny certifikat / Sprachzertifikat Hornjoserbšćina START II Elementarne wužiwanje rěče Obersorbisch START II Elementare Sprachanwendung 01 zwučowanje / Übung certifikat rěčny hornjoserbšćiny
www.sprachzertifikat-sorbisch.de
certifikat rěčny hornjoserbšćiny RĚČNY CERTIFIKAT Pruwowanje po Zhromadnym europskim referencnym ramiku za rěče (ZER) Hornjoserbšćina START II (zwučowanje 01) elementarne wužiwanje rěče SPRACHZERTIFIKAT Prüfung nach dem Gemeinsamen europäischen Referenzrahmen für Sprachen (GER) Obersorbisch START II (Übung 01) elementare Sprachanwendung
Wudawaćel: Domowina Zwjazk Łužiskich Serbow z. t., Rěčny centrum WITAJ Spěchowane wot Załožby za serbski lud, kotraž dóstawa lětnje přiražki Zwjazka, Swobodneho stata Sakska a Kraja Braniborska. Awtorce: dr. Madlena Norbergowa, Manuela Smolina Wědomostny posudk: prof. dr. Edward Wornar, Institut za sorabistiku při Lipšćanskej uniwersiće, dr. Jana Šołćina, Serbski institut z. t. Wuhotowanje a sadźba: Jadwiga Wajdlichec Fota: Fotolia.com: Minerva Studio (titul), Christoph Hähnel (str. 10), ArTo (str. 11/2), boule1301 (str. 11/3), vaitekune (str. 12/2), senk (str. 12/3), AlexF76 (str. 25), rvlsoft (str. 28); openclipart.org: Odysseus (str. 16), waider (str. 21/1-1), davosmith (str. 21/1-2), wildchief (str. 21/2); pixelio.de: Daniel Gast (str. 11/1), Semen Grinberg (str. 12/1), Rike (str. 20/2), Dieter (str. 22/1); CSB (str. 20) Skazanske čisło: P-0/238/14 Redakciski kónc: december 2013 Skazanska adresa / Bestelladresse: Rěčny centrum WITAJ / WITAJ-Sprachzentrum Póstowe naměsto / Postplatz 2 02625 Budyšin / Bautzen tel.: 03591 550 400 faks: 03591 550 375 e-mail: witaj-bautzen@sorben.com
zrozumjace słuchanje rěčny certifikat hornjoserbšćiny Wobsah / Inhalt Informacije / Informationen Sprachzertifikat Obersorbisch...6 Prüfungsübersicht...8 Pisomne pruwowanje / schriftliche Prüfung Zrozumjace słuchanje / verstehendes Hören...9 Zrozumjace čitanje / verstehendes Lesen...15 Pisanje / Schreiben...27 Wułušćenja / Lösungen...31 Ertne pruwowanje / mündliche Prüfung Rěčenje / Sprechen...33 Dodawk / Ergänzungsmaterial Transkripty / Transkripte...43 zwučowanje 01 5
informacije zrozumjace / Informationen słuchanje Sprachzertifikat Obersorbisch Mit dem Sprachzertifikat Obersorbisch dokumentieren Sie Ihre Sprachkenntnisse. Erwerben Sie deshalb ein Sprachzertifikat Obersorbisch oder gleich mehrere! Auch kompetente Sprecher der obersorbischen Sprache können sich testen lassen. Die Lausitz ist mehrsprachig. Dazu gehört auch die obersorbische Sprache. Zeigen Sie, dass Sie fit sind für das 21. Jahrhundert und lernen Sie Obersorbisch! Mit dem Sprachzertifikat Obersorbisch können Sie: im Alltag mit anderen Sprachkundigen ins Gespräch kommen, Briefe, Faxe, E-Mails oder anderes in Ihrem beruflichen Alltag oder in Ihrer Freizeit in obersorbischer Sprache schreiben, in modernen Medien kommunizieren, obersorbische Texte verstehen, z. B. Zeitungsartikel, Radiosendungen, Literatur, sich bei sorbischen Veranstaltungen integriert fühlen oder sich die Besonderheiten der sorbischen Kultur aneignen und verständnisvoll damit umgehen. Das Sprachzertifikat existiert für Niedersorbisch und Obersorbisch. Wenn Sie mehr darüber wissen möchten, schreiben Sie uns oder rufen Sie uns an. Gerne geben wir Ihnen Auskunft. Auch die Prüfungstermine erfahren Sie auf der Homepage des WITAJ-Sprachzentrums: www.witaj-sprachzentrum.de 6 zwučowanje 01
zrozumjace informacije słuchanje / Informationen Ihre Ansprechpartner sind für Niedersorbisch Dr. Madlena Norberg / Norbergowa WITAJ-Sprachzentrum Sielower Str. 39 03044 Cottbus / Chóśebuz certifikat rěcny dolnoserbšćiny Tel.: 0355 485 76 448 Fax: 0355 485 76 441 E-Mail: norberg-witaj@sorben.com für Obersorbisch Manuela Schmole / Smolina WITAJ-Sprachzentrum Postplatz 2 02526 Bautzen / Budyšin certifikat rěčny hornjoserbšćiny Tel.: 03591 550 413 Fax: 03591 550 375 E-Mail: m.smolina-witaj@sorben.com zwučowanje 01 7
informacije zrozumjace / Informationen słuchanje Pruwowanske dźěle a dypkowanje / Prüfungsteile und Bewertung Pisomne pruwowanje / schriftliche Prüfung činitosć / Tätigkeit dźěl / Teil nadawki / Aufgaben prašenja / Fragen dypki / Punkte čas / Zeit zrozumjace słuchanje / verstehendes Hören 1 šěsć krótkich rozmołwow / sechs kurze Gespräche 2 štyri krótke informacije / vier kurze Informationen 6 4 15 ca. 20 min 3 pjeć krótkich powěsćow / fünf kurze Nachrichten 5 zrozumjace čitanje / verstehendes Lesen 1 dwě krótkej zdźělence / zwei kurze Mitteilungen 2 pjeć krótkich nawěškow / fünf Kleinanzeigen 5 5 15 ca. 25 min 3 informaciski tekst / Informationstext 5 pisanje / Schreiben 1 formular / Formular 5 2 list / Brief 10 15 ca. 20 min Ertne pruwowanje / mündliche Prüfung rěčenje / Sprechen 1 so předstajić / sich vorstellen 3 ca. 2 prašenja a wotmołwy formulować / Fragen und Antworten formulieren 6 15 15 min 3 něšto wujednać / etwas aushandeln 6 dypki / Punkte predikat / Note 54 60 jara derje / sehr gut 48 53,5 derje / gut 42 47,5 spokojace / befriedigend 36 41,5 dosahace / ausreichend 0 35,5 njewobstate / nicht bestanden 8 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje Pisomne pruwowanje / schriftliche Prüfung Zrozumjace słuchanje / verstehendes Hören Dieser Test hat drei Teile. Sie hören kurze Gespräche, Ansagen und Informationen. Zu jedem Text gibt es eine Aufgabe. Lesen Sie zuerst die Aufgabe, hören Sie dann den Text! Kreuzen Sie die richtige Lösung an! zwučowanje 01 9
zrozumjace słuchanje dźěl 1 / Teil 1 Sie hören sechs kurze Gespräche. Kreuzen Sie die richtige Antwort an! Sie hören jeden Text zweimal. přikład / Beispiel: 0 W kotrej stwě dźěła knjez Młynk? a b c 24 43 34 10 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje 1 Hdy chce Hanka na serbšćinu chodźić? a b c póndźelu wutoru štwórtk 2 Hdźe muž dźěła? a b c w Chrósćicach w Budyšinje w Hamburgu 3 Što susodka rady pije? a b c čerwjene wino čerwjeny sekt běłe wino zwučowanje 01 11
zrozumjace słuchanje 4 Kak stary je knjez Delan? a b c 32 lět 52 lět 51 lět 5 Hdźe je Helena? a b c w pěstowarni na hrajkanišću w šuli 6 Što Franciska Kralec ćeće da? a b c 3 pomazki cyły chlěb jednu pomazku 12 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje dźěl 2 / Teil 2 Sie hören vier kurze Informationen. Kreuzen Sie an: richtig (prawje) oder falsch (wopak)! Sie hören jeden Text einmal. přikład / Beispiel: 0 Spěwarka je chora. prawje wopak 7 Wjesnjanosta z Chrósćic wita na wjesny swjedźeń. prawje wopak 8 Póndźelu móžu w Malešecach nakupować. prawje wopak 9 Móžemy w busu kofej a kołbaski kupić. prawje wopak 10 Knjeni Nowakowa dźěła wot 1. oktobra w Kulowje. prawje wopak zwučowanje 01 13
zrozumjace słuchanje dźěl 3 / Teil 3 Sie hören fünf kurze Nachrichten. Kreuzen Sie die richtige Antwort an. Sie hören jeden Text zweimal. 11 Hdy chce Hańžka sportować? a jutře b póndźelu c pjatk 12 Hdźe bydli Gabriela Marija a w Budyšinje Šmajdźina? b w Bremenje c w Berlinje 13 Što dyrbi Kristina kupić? a cyble, salami a gouda b cyble, salami a twaroh c tomaty, salami a twarožk 14 Hdy Marja Brězanowa zaso dźěła? a dźensa b štwórtk c pjatk 15 Hdźe chce Julija hić? a do Semperoweje opery b domoj c do hosćenca 14 zwučowanje 01
zrozumjace rozmějuce słuchanje cytanje čitanje Pisomne pruwowanje / schriftliche Prüfung Zrozumjace čitanje / verstehendes Lesen Dieser Test hat drei Teile. Sie lesen kurze Briefe, Anzeigen usw. Zu jedem Text gibt es Aufgaben. Kreuzen Sie die richtige Lösung an! zwučowanje 01 15
słuchanje zrozumjace čitanje dźěl 1 / Teil 1 Lesen Sie die beiden Texte und die Aufgaben 1 bis 5. Kreuzen Sie an: richtig (prawje) oder falsch (wopak)! tekst 1 / Text 1: Luba Martina, wjele zboža k narodninam. Bohužel njemóžu dźensa popołdnju k tebi na kofej přińć. Dyrbju dźensa dołho dźěłać. Ale sobotu na fetu přińdu. Trjebaš hišće něšto za fetu? Snano wino abo wodu? Napisaj mi, što dyrbju kupić. Lubje strowi Daniela přikład / Beispiel: 0 Martina ma narodniny. prawje wopak 1 Daniela njepřińdźe na kofej. prawje wopak 2 Daniela chce piwo kupić. prawje wopak 16 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje čitanje tekst 2 / Text 2: www.serbske-nowiny.de Luby knjez Wićazo, chceće rady Serbske Nowiny čitać. To nas wjeseli. Poskićimy Wam abonement na jedne lěto. To płaći w ćišćanej wersiji wot póndźele hač do pjatka k Wam domoj 57,60. Serbske Nowiny w pdf-formaće płaća 44,40. Prošu napisajće, što sej přejeće. Wutrobnje strowi redakcija 3 Knjez Wićaz chce Serbske Nowiny čitać. prawje wopak 4 Serbske Nowiny dóstanjeće wot póndźele hač do soboty. prawje wopak 5 Abonement jako pdf-ka płaći 57,60 na lěto. prawje wopak zwučowanje 01 17
zrozumjace čitanje słuchanje dźěl 2 / Teil 2 Lesen Sie die Texte und die Aufgaben 6 bis 10. Wo finden Sie die nötigen Informationen? Kreuzen Sie an a) oder b). přikład / Beispiel: 0 (Wy) chceće sej nowe awto kupić. a b Suchec awtomobile Čórlichec firma 18 zwučowanje 01
zrozumjace čitanje zrozumjace słuchanje 6 (Wy) pytaće čerstwu rybu. w Pančicach-Kukowje w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) w Pančicach-Kukowje 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 a b w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 100_Fischhof_Wels_Jessnitz.indd 1 10.06.2014 09:54:54 w Budyšinje w Budyšinje w Pančicach-Kukowje w Budyšinje w Pančicach-Kukowje w Budyšinje w Pančicach-Kukowje w Pančicach-Kukowje Budyšinje w w Budyšinje w Pančicach-Kukowje w Budyšinje w Pančicach-Kukowje w Budyšinje Našej wonkownej filiali nakaće: wwpančicach-kukowje w Budyšinje w Pančicach-Kukowje w Pančicach-Kukowje w Pančicach-Kukowje w Budyšinje wwpančicach-kukowje Budyšinje Budyšinjew Budyšinje w Pančicach-Kukowje w Budyšinje Pančicach-Kukowje Budyšinje wwpančicach-kukowje wwbudyšinje w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) w Rakecach (mějićel Silvio Riedel w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) w Pančicach-Kukowje w Budyšinje w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) wriedel) Rakecach (mějićel Silvio Riedel) w Silvio Rakecach (mějićel Silvio w Rakecach w Rakecach (mějićel (mějićel SilvioSilvio Riedel) Riedel) w Rakecach Silvio Riedel) w Rakecach (mějićel(mějićel Riedel) Rakecach(mějićel (mějićelsilvio SilvioRiedel) Riedel) wwrakecach 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 17.06.2014 13:11:45 (mějićel Silvio Riedel) 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 17.06.2014 13:11:45 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 17.06.2014 13:11:45 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 17.06.2014 17.06.2014 13:11:45 13:11:45 17.06.2014 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 17.06.2014 13:11:45 13:11:45 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd1 1 17.06.201413:11:45 13:11:45 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 17.06.2014 w Rakecach 17.06.2014 13 wwpančicach-kukowje wwbudyšinje w Pančicach-Kukowje w Budyšinje w ejnišyduw B Budyšinje w ejnišyduebjw wowkubudy K-h 1 w Pančicach-Kukowje Pančicach-Kukowje Budyšinje wwpančicach-kukowje Budyšinje wbudyšinje Pančicach-Kukowje w Pančicach-Kukowje 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 1 17.06.2014 13:11:45 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 17.06.2014 13:11:45 a Wjelsec rybarstwo b Wałdźic rěznistwo w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) w Rakecach w Rakecach (mějićel (mějićel SilvioSilvio Riedel) Riedel) w Rakecach (mějićel Silvio Riedel) 17.06.2014 13:11:45 deir oivlis leć(mějićel ijěm( )h lec dsilvio e aw ic ReoRakecach k iva lis Rlewćijěm( (mějićel hcaces w)lerakecach Riedel) 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 17.06.2014 13:11:45 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 54102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd :11:31 13:11:45 4102.60.71 5417.06.2014 :11:31 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 410213:11:45.610.71 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 1 102_Silvio_Riedel_Waldzic_reznistwo.indd 1 17.06.2014 17.06.2014 13:11:45 17.06.2014 13:11:45 1 zwučowanje 01 19 1 ddni.owtsinzer_cizd
zrozumjace čitanje słuchanje 7 (Wy) chceće pjatk wječor z přećelemi na ptači kwas hić. Lubi starši, lubi dźědojo a lube wowki! Foto: CSB Swjećimy ptači kwas. Na naš program přeprosymy pjatk, dnja 12.01., w 15.30 hodź. do pěstowarnje. Ptači kwas w Kulowje Balet, chór a orchester Serbskeho ludoweho ansambla přeproša na wječorny ptačokwasny program pjatk, dnja 12.01., w 19:30 hodź. do sportoweje hale w Kulowje. Přizamknu so reje. Rike / pixelio.de a b Lubi starši... Ptači kwas w Kulowje 20 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje čitanje 8 (Wy) sće student a chceće připódla dźěłać. Naša pjekarnja trjeba pomoc. Pytamy młodeho muža / młodu žonu jako předawarja / předawarku. Hdy? Sobotu wot 7.00 do 11.00 hodź. Ł užiske n owosće Ł užiske n owosće Ł užiske n owosće Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It h Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It h Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It h Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Lorem Ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry. Lorem Ipsum has been the industry's standard dummy text ever since the 1500s, when an unknown printer took a galley of type and scrambled it to make a type specimen book. It has survived not only five centuries, but also the leap into electronic Sće młoda předawarka / młody předawar? Předawajće nowiny w małym wobchodźe wot póndźele hač do soboty wot 8.00 do 14.00 hodź.! Změjeće fairnu mzdu. a b Naša pjekarnja... Sće młoda předawarka... zwučowanje 01 21
zrozumjace čitanje słuchanje 9 (Wy) chceće na klasiski koncert. Serbska šula přeprosy na dźěćacy musical 2. měrca DZungl w 17:00 hodź. do sportoweje hale Přińdźće 2. měrca do awle Schilleroweho gymnazija! Štó hraje? kwartet hudźbneje šule Štó spěwa? solisća hudźbneje šule Što spěwaja? twórby J. S. Bacha, W. A. Mozarta a G. F. Händela a b Serbska šula přeprosy... Přińdźće 2. měrca... 22 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje čitanje 10 (Wy) trjebaće tomaty, kórki, jabłuka a truskalcy. 093_FunkeFischeFruechte.indd 1 11.06.2009 20:51:44 093_FunkeFischeFruechte.indd 11.06.2009 20:51:44 Hadankec napojowe wiki Bohaty poskitk njealkoholiske napoje piwo (70 družin) wino spirituozy Wiki w Bóšecach Lěsny puć 12, 02699 Bóšecy tel. 035933 / 123 45 093_FunkeFischeFruechte.indd 1 11.06.2009 20:51:44 Filiala tež w Budyšinje Zejlerjowa 37 www.hadankec-napojowe-wiki.de a b Funkec wobchod Hadankec napojowe wiki zwučowanje 01 23
zrozumjace čitanje słuchanje dźěl 3 / Teil 3 Lesen Sie den Text und die Aufgaben 11 bis 15. Kreuzen Sie an: richtig (prawje) oder falsch (wopak)! Bórkowy moja ródna wjes Rěkam Cornelia Pankowa. Sym so w Bórkowach narodźiła a dźensa hišće tu bydlu. Sym nětko 36 lět stara a dźěłam jako marketingowa sobudźěłaćerka w turistiskim běrowje. Lubuju swoje dźěło a swoju domiznu. Bórkowy su idyliska wjes, přez cyłu wjes běži rěka Sprjewja a so dźěli do wjele rěčkow do znatych Błótow. W lěću je tu přeco wjele turistow. Woni čołmikuja, padluja, kolesuja abo so wuchodźuja. Ale tež w zymje je tu rjenje. Mamy znatu termu, welnesowe poskitki we wšelakich hotelach, mały muzej a wjele móžnosćow za nakupowanje. Naša gmejna so tež wo kulturne zarjadowanja stara. Mamy tež serbske žiwjenje tu we wsy. Młodźina swjeći w Bórkowach zapust, jutrowny woheń, mejestajenje a kokot. Česćujemy tež delnjoserbsku spisowaćelku Minu Witkojc, kiž je tu bydliła. Kulturny dom Dom zetkawanja nosy jeje mjeno. Pola nas mamy tež wjesnu biblioteku a rjanu rumnosć za zarjadowanja. Kóžde lěto w septembrje je w Bórkowach wulki wjesny swjedźeń. Na nim předstajeja rjemjeslnicy swoje dźěło a wikowarjo poskićuja wšelake twory, jědźe a napoje. Kulturne programy so předstajeja a swjedźenski ćah ze wšelakimi wobrazami ćehnje po wsy. Na tajkich swjedźenjach widźiš přeco wjele žonow a holcow w serbskej narodnej drasće. 24 zwučowanje 01
zrozumjace čitanje zrozumjace słuchanje 11 Knjeni Pankowa njebydli w Bórkowach. prawje wopak 12 Bórkowy su dźěl Błótow. prawje wopak 13 Knjeni Pankowa dźěła w Domje zetkawanja. prawje wopak prawje wopak prawje wopak 14 Kóžde druhe lěto je w Bórkowach wjesny swjedźeń. 15 Na wjesnym swjedźenju su žony a holcy w serbskej narodnej drasće. zwučowanje 01 25
zrozumjace słuchanje 26 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje pisanje Pisomne pruwowanje / schriftliche Prüfung Pisanje / Schreiben Dieser Test hat zwei Teile. Sie füllen ein Formular aus und schreiben einen kurzen Text. zwučowanje 01 27
zrozumjace pisanje słuchanje dźěl 1 / Teil 1 Waš přećel Tomaš chce so wot 18. do 21. awgusta na jězbje na folklorny festiwal do Stražnic w Čěskej wobdźělić. Za to dyrbi formular w serbskej rěči wupjelnić. Wón chce swoju přećelku sobu wzać. Tomaš nima žadyn kompjuter. Wón tež žanu kreditowu kartu nima. Pomhajće jemu přizjewjenski formular wupjelnić! Tomaš Kral žurnalist Při Klóšterskej wodźe 7 01920 Nowa Wjeska tel.: 0175 / 86 793 45 rvlsoft / Fotolia.com 28 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje pisanje WULĚT do Stražnic w Čěskej předmjeno mjeno Tomaš Kral powołanje... ličba wosobow... adresa Při Klóšterskej wodźe 7... telefon 0175 / 86 793 45 Maće e-mejlowu adresu? haj ně mejlowa adresa... Kak chceće płaćić? bar z kreditowej kartku termin za jězbu... zwučowanje 01 29
zrozumjace pisanje słuchanje dźěl 2 / Teil 2 Sie möchten in den Winterferien übers Wochenende in die sorbische Niederlausitz fahren und dort den Brauch zapust erleben. Sie wissen nicht, wo und wann dieser Brauch gefeiert wird. Formulieren Sie einen Brief an die sorbische Kulturinformation Lodka in Cottbus (insgesamt etwa 30 Wörter). Schreiben Sie auch eine Anrede und einen Schluss. Beziehen Sie sich auf folgende Punkte: Warum schreiben Sie? Wann und wo kann man zapust erleben? Übernachtungsmöglichkeiten 30 zwučowanje 01
zrozumjace informacije słuchanje / Informationen wułušćenja / Lösungen START II zwučowanje 01 / Übung 01 słuchanje 1. dźěl 2. dźěl 3. dźěl 1 a b c 7 prawje wopak 11 a b c 2 a b c 8 prawje wopak 12 a b c 3 a b c 9 prawje wopak 13 a b c 4 a b c 10 prawje wopak 14 a b c 5 a b c 15 a b c 6 a b c čitanje 1. dźěl 2. dźěl 3. dźěl 1 prawje wopak 6 a b 11 prawje wopak 2 prawje wopak 7 a b 12 prawje wopak 3 prawje wopak 8 a b 13 prawje wopak 4 prawje wopak 9 a b 14 prawje wopak 5 pšawje wopak 10 a b 15 prawje wopak pisanje 1. dźěl 1 žurnalist 2 2; dwaj 3 01920 Nowa Wjeska 4 e-mejlowa adresa: ně 5 18. 21. awgusta; 18. 21.8. 2. dźěl Bewertung der Inhaltspunkte entsprechend der Erfüllung der Aufgabenstellung: voll erfüllt nur teilweise erfüllt nicht erfüllt Bewertung der kommunikativen Gestaltung der Textsorte angemessen fehlende Wendungen keine textsortenspezifischen Wendungen zwučowanje 01 31
zrozumjace słuchanje 32 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje rěčenje Ertne pruwowanje / mündliche Prüfung Rěčenje / Sprechen Diese Prüfung hat drei Teile. zwučowanje 01 33
rěčenje zrozumjace słuchanje dźěl 1 / Teil 1 Stellen Sie sich bitte vor! Sie können die folgenden Stichworte dabei verwenden. mjeno staroba powołanje / dźěło městno bydlenja swójba rěče hobbyje / zajimy 34 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje rěčenje dźěl 2 / Teil 2 Das ist ein Prüfungsteil im Dialog. Sie haben zwei Themen zur Auswahl. Zu jedem Thema ziehen Sie eine Handlungskarte. Stellen Sie einem anderen Prüfungsteilnehmer eine entsprechende Frage. Dieser soll darauf reagieren. Anschließend stellt er eine entsprechende Fragen usw. tema: wotběh dnja Hdy...? tema: wotběh dnja Što...? tema: wotběh dnja Hdźe...? tema: wotběh dnja Kak dołho...? tema: wotběh dnja tema: wotběh dnja Z kim...?...? zwučowanje 01 35
rěčenje zrozumjace słuchanje tema: w hosćencu Što...? tema: w hosćencu Kelko...? tema: w hosćencu tema: w hosćencu Hdźe...? Čehodla...? tema: w hosćencu Maće Wy...? tema: w hosćencu...? 36 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje rěčenje dźěl 3 / Teil 3 Das ist eine Partnerübung. Bitte handeln Sie mit Ihrem Partner nach den entsprechenden Vorgaben etwas aus. Wahlaufgabe 1: kandidat A Wy chceće štwórtk z přećelku / přećelom / žonu / mužom nakupować hić. Namakajće termin! ŠTWÓRTK, 2. MĚRC 7.00 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00 7.00 10.30 dźěłać frizer wobjed pola wowki staršiski wječor w šuli namjety za prašenja a wotmołwy: Što činiš...? Sy ty... doma? Maš ty... chwile? Chcemoj...? Ně, to ja njemóžu. zwučowanje 01 37
rěčenje zrozumjace słuchanje kandidat B Wy chceće štwórtk z přećelku / přećelom / žonu / mužom nakupować hić. Namakajće termin! ŠTWÓRTK, 2. MĚRC 7.00 8.00 9.00 10.00 11.00 12.00 13.00 14.00 15.00 16.00 17.00 18.00 19.00 20.00 mam dowol snědać fitnesowy trening Julija narodniny namjety za prašenja a wotmołwy: Što činiš...? Sy ty... doma? Maš ty... chwile? Chcemoj...? Ně, to ja njemóžu. 38 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje rěčenje Wahlaufgabe 2: kandidat A Wy chceće z přećelom / přećelku / mužom / žonu do kina hić. Namakajće termin! póndźela wutora srjeda štwórtk pjatk sobota njedźela wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor dźěło sport (kopańca, płuwanje, wolejbul) dźěło domjace nadawki za kurs serbski kurs dźěło chórowa proba dźěło dźěło doma, w zahrodźe grilowy wječor z přećelemi komorny koncert w Serbskim ludowym ansamblu namjety za prašenja a wotmołwy: Što činiš...? Sy ty... doma? Maš ty... chwile? Chcemoj...? Ně, to ja njecham / nochcu. Ně, na to nimam žadyn lóšt. zwučowanje 01 39
rěčenje zrozumjace słuchanje kandidat B Wy chceće z přećelom / přećelku / mužom / žonu do kina hić. Namakajće termin! póndźela wutora srjeda štwórtk pjatk sobota njedźela wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor wodnjo wječor dźěło staršiski wječor dźěło serbski kurs dźěło zawodny wulět nakupować Pětr narodniny namjety za prašenja a wotmołwy: Što činiš...? Sy ty... doma? Maš ty... chwile? Chcemoj...? Ně, to ja njecham / nochcu. Ně, na to nimam žadyn lóšt. 40 zwučowanje 01
zrozumjace słuchanje rěčenje Wahlaufgabe 3: kandidat A Wy chceće z přećelku / přećelom / žonu / mužom sobotu wječor něšto hromadźe činić. Dojednajtaj čas a što chceće činić. - hromadźe warić - do hosćenca hić - na disko hić - do dźiwadła hić namjety za prašenja a wotmołwy: Što činiš...? Sy ty... doma? Maš ty... chwile? Chcemoj...? Ně, to ja njecham / nochcu. Ně, na to nimam žadyn lóšt. kandidat B Wy chceće z přećelku / přećelom / žonu / mužom sobotu wječor něšto hromadźe činić. Dojednajtaj čas a što chceće činić. - do kina hić - na koncert hić - do sawny hić - doma wino pić a bjesadować namjety za prašenja a wotmołwy: Što činiš...? Sy ty... doma? Maš ty... chwile? Chcemoj...? Ně, to ja njecham / nochcu. Ně, na to nimam žadyn lóšt. zwučowanje 01 41
zrozumjace słuchanje Transkripty / Transkripte Zrozumjace słuchanje / verstehendes Hören Hornjoserbšćina START II (zwučowanje 01) elementarne wužiwanje rěče Obersorbisch START II (Übung 01) elementare Sprachanwendung zwučowanje 01 43
transkripty / zrozumjace Transkriptesłuchanje Pisomne pruwowanje / schriftliche Prüfung Zrozumjace słuchanje / verstehendes Hören dźěl 1 / Teil 1 0 žona: Dobry dźeń. Prajće prošu, je tu gmejnski zarjad? druha: Haj, tu sće cyle prawje. Móžu wam pomhać? žona: Hdźe dźěła knjez Młynk, naš wjesnjanosta? Chcu z nim rěčeć. druha: Knjez Młynk. Čakajće jónu. Myslu sej, zo je w stwě čisło 34. Haj, trjechi, stwa 34. To je tam zady nalěwo. žona: Je wón dźensa tu? druha: To bohužel njewěm. žona: Derje, ja pohladam. Stwa 34. Dźakuju so. Božemje. 1 Hanka: Dobry dźeń. Bohužel njerěču derje serbsce. Je pola was kurs serbšćiny? sekretarka: Haj, mamy jedyn kurs za započatkarjow w Pančicach-Kukowje. Tam pak su nětko hižo pruwowanja. A wot nazymy budźe dalši kurs. Hanka: Derje, ja chcu rady serbsce wuknyć. sekretarka: Chceće wy póndźelu abo wutoru přińć? Hanka: Póndźelu ja njemóžu, chcu rady wutoru přińć. Nazymu wy prajiće, je to w septembrje abo oktobrje? sekretarka: W oktobrje. Dóstanjeće list z informaciju. 2 susodka 1: Halo, chcemy dźensa do kina hić? susodka 2: To je poprawom dobra ideja. Moje dźěći su doma, ale mój muž dźensa doma njeje. Wón dźěła w Hamburgu. susodka 1: Ach wězo, to je škoda. Što wón tam dźěła? susodka 2: Pětr je tam na montaži. Wón je elektrikar. susodka 1: Je wón sobotu doma? susodka 2: Haj, sobotu smy wšitcy doma. Chcemy sobotu do kina hić? susodka 1: Haj, pojědźemy sobotu wječor na rjany film do Budyskeho kina. Měj so rjenje! susodka 2: Hač do soboty! 44 zwučowanje 01
zrozumjace transkripty słuchanje / Transkripte 3 susodka 1: Dźensa je rjane wjedro, móžemy wječor grilować. susodka 2: Haj, to je dobra ideja. Štó přińdźe? susodka 1: Smy tři swójby: Brězanec, Šołćic a my. Ja mam kołbaski, žonop a ketchup. susodka 2: Prima, što hišće trjebamy? susodka 1: Całty, chlěb, piwo, wino a wodu. Piju rady čerwjene wino. susodka 2: Derje, póńdu nakupować. Přinjesu całty a chlěb, 10 bleškow piwa, 3 bleše wody a čerwjene wino. Je to wšo? susodka 1: Haj, hač do wječora! 4 muž: Dobry dźeń. Chcu so rady na karate přizjewić. Je to móžno? žona: Haj, to je móžno. Zapisam was do lisćiny. Kak wy rěkaće? muž: Rěkam Měrćin Delan a bydlu w Budyšinje. žona: A što dźěłaće? muž: Sym rěznik a dźěłam w Kamjencu. žona: Kak stary sće a kotre je waše telefonowe čisło? muž: Sym 51 lět stary, moje čisło je 03591 / 560 731. žona: Informujemy was, hdyž so nowy kurs započnje. 5 žona 1: Halo... je to waša dźowka tam na hrajkanišću? žona 2: Haj, to je naša Klara. A tón hólc, je to waš syn? žona 1: Ně, ja mam tež dźowku. Naša Helena je hišće w šuli. Ja čakam tu na Helenu. žona 2: Aha, a kak stara je waša dźowka? žona 1: Helena je 7 lět stara. žona 2: Potom móže sej wona tu popołdnju z našej Klaru hrajkać? žona 1: Haj to dźe, snano srjedu? žona 2: Jara rjenje! 6 žona: Chwalen Jězus Chrystus! dźěćo: Na wěki amen. Witajće k nam, Kralec ćeta. žona: Wjerš pomazy. Franciska, praj prošu, je waša wowka doma? dzěćo: Ně, wowka z dźědom nakupuje. Naš dźěd trjeba nowe črije. žona: Su woni do Kamjenca jěli? dźěćo: Ně, do Kulowa. Kak móžu wam pomhać, Kralec ćeta? žona: Nimam žadyn chlěb wjace. Daj mi prošu 3 pomazki. Maš ty? dźěćo: Wězo prošu 3 pomazki! žona: Dźakuju so. Sy jara luba. Božemje! zwučowanje 01 45
transkripty / zrozumjace Transkriptesłuchanje dźěl 2 / Teil 2 0 Lubi hosćo! Bohužel koncert dźensa njebudźe. Spěwarka Madlena Cyžowa je chora. Nowy termin je přichodny štwórtk w awli Šule Ćišinskeho w Pančicach-Kukowje. 7 Witam was wutrobnje na našu gmejnsku zhromadźiznu w Chrósćicach. Dźensa chcu wam plany za nowu dróhu předstajić. Asfalt je stary a dyrbi so saněrować. Za to dyrbimy financy planować. 8 Lubi připosłucharjo! Prěnjeho měrca wočini nowy wobchod w Malešecach. Tam móžeće wot wutory hač do pjatka pjekarske twory, sad a zeleninu, mlokowe twory a tež mjaso a kołbasu kupić. 9 Kedźbu! Nětko je přestawka. Tam prědku je tankowanišćo. Tam je tež nuznik. Móžeće tu w busu kofej a ćopłe kołbaski kupić. Kofej płaći 50 centow a ćopłe kołbaski 1,20. 10 To je naša nowa sekretarka. Wona rěka Weronika Nowakowa. Tři lěta bě sekretarka na Serbskim gymnaziju w Budyšinje. Wot 1. oktobra dźěła wona tu pola nas w Kulowje. Witajće k nam, knjeni Nowakowa! 46 zwučowanje 01
zrozumjace transkripty słuchanje / Transkripte dźěl 3 / Teil 3 11 Halo Borbora, tu je Hańžka. Ja chcu póndźelu zaso do fitnesoweho studija jěć. Chcu sportować. Přińdźeš sobu? Jutře njejsym doma. Móžemoj pjatk wječor telefonować? Měj so rjenje! 12 Dobry dźeń, Stefanie. Chcemy sobotu wječor do kina hić? Tam běži super-film Die Friseurin z Gabrielu Mariju Šmajdźinej. Wona je Serbowka a bydli w Bremenje. Jeje mać pak bydli w Budyšinje. Božemje! 13 Halo Kristina, prošu dźi nakupować. Přińdu hakle wječor domoj a chcemy potom pizzu jěsć. Za to trjebamy hišće cyble, salami a twarožk. Najlěpši je gouda, přinjes hnydom 500 gramow. Hač do wječora, moja luba! 14 Halo, tu je Marja Brězanowa. Mam dźensa termin pola was. Bohužel njemóžu přińć. Moja dźowka je chora. Přichodny štwórtk zaso dźěłam. Maće pjatk swobodny termin? Prošu zazwońće mje na handy. Čisło maće. 15 Halo mama! Tu je Julija. Smy w Drježdźanach. Smy w Semperowej operje byli. Tu je jara rjenje a nětko chcemy hišće do hosćenca. Naši hólcy chcedźa na piwo hić. Mi pak piwo njesłodźi. Piju rady cocktail. Sobotu sym zaso doma. zwučowanje 01 47
www.sprachzertifikat-sorbisch.de rěčny certifikat hornjoserbšćiny Domowina z. t. Rěčny centrum WITAJ, 2014