Wojewódzki Inspektorat Ochrony rodowiska w Krakowie Ocena jako ci powietrza w województwie ma opolskim w 2003 roku Opracowanie wykonano w Wydziale Monitoringu rodowiska atwierdzi Leszek Sebesta Ma opolski Wojewódzki Inspektor Ochrony rodowiska Autorzy: Barbara Paj k Liliana Czarnecka Barbara D bska Opracowanie graficzne: Pawe Kruszelnicki Piotr Noga Kraków, lipiec 2004 r. 1
Spis tre ci 1. Cel oceny 3 2. Charakterystyka województwa 4 3. Opis systemu oceny 9 4. Wyniki klasyfikacji stref 15 5. Strefy zakwalifikowane do programów ochrony powietrza 35 6. Strefy wytypowane do dalszych bada w celu potwierdzenia potrzeby (lub braku potrzeby) podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza 36 7. Obszary przekrocze warto ci kryterialnych 37 8. Ocena istniej cego systemu oceny jako ci powietrza 38 9. Udokumentowanie wyników oceny 40 10. Podsumowanie 48 2
1. Cel oceny Ocena jako ci powietrza w województwie ma opolskim w 2003 roku (wykonana w 2004 roku) jest drug ocen roczn opracowan w oparciu o przepisy, wprowadzone w ycie w 2001 roku ustaw Prawo ochrony rodowiska (P.o..) i w 2002 roku odpowiednimi rozporz dzeniami Ministra rodowiska (RM ) do tej ustawy. Podstawowymi aktami prawnymi, okre laj cymi obowi zki, zasady i kryteria w zakresie prowadzenia oceny jako ci powietrza w Polsce s : ustawa Prawo ochrony rodowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz.627), Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 87, poz. 798), nazwane dalej RM w sprawie oceny poziomów, Rozporz dzenie Ministra rodowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 796), nazywane dalej RM w sprawie dopuszczalnych poziomów. Celem corocznej oceny jako ci powietrza jest uzyskanie informacji o st eniach zanieczyszcze na obszarze poszczególnych stref, w tym aglomeracji, w zakresie umo liwiaj cym: 1. Dokonanie klasyfikacji stref w oparciu o przyj te kryteria: dopuszczalny poziom substancji w powietrzu oraz poziom dopuszczalny powi kszony o margines tolerancji, okre lone w RM w sprawie dopuszczalnych poziomów. Klasyfikacja jest podstaw do podj cia decyzji o potrzebie zaplanowania dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza w danej strefie (opracowywania programów ochrony powietrza POP). 2. Uzyskanie informacji o przestrzennych rozk adach st e zanieczyszcze na obszarze aglomeracji lub innej strefy, w zakresie umo liwiaj cym wskazanie obszarów przekrocze warto ci kryterialnych oraz okre lenie poziomów st e wyst puj cych na tych obszarach. Informacje te s niezb dne do okre lenia obszarów wymagaj cych podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza lub, w przypadku uznania posiadanych informacji za niewystarczaj ce podj cia dodatkowych bada we wskazanych rejonach. 3. Wskazanie prawdopodobnych przyczyn wyst powania ponadnormatywnych st e zanieczyszcze w okre lonych rejonach (w zakresie mo liwym do uzyskania na podstawie posiadanych informacji) 4. Wskazanie potrzeb w zakresie wzmocnienia istniej cego systemu monitoringu i oceny Okre lenie potrzeb w zakresie modernizacji lub reorganizacji istniej cego w województwie systemu monitoringu jako ci powietrza stanowi o cel przeprowadzonej w 2002 roku wst pnej oceny jako ci powietrza. Ocena roczna winna dostarczy dalszych informacji na temat braków w istniej cym systemie oceny. W niektórych przypadkach, szczególnie w obszarach potencjalnych przekrocze warto ci kryterialnych (D+ MT lub D), podj cie decyzji co do dalszych dzia a 3
wynikaj cych z oceny b dzie wymaga o przeprowadzenia dodatkowych bada. Ich rezultaty b d tak e podstaw do ewentualnych zmian lub uzupe nie w istniej cym systemie oceny. Oceny i wynikaj ce z nich dzia ania odnoszone s do obszarów nazywanych strefami, obejmuj cych teren ca ego kraju. godnie z ustaw P.o. w Polsce stref stanowi: aglomeracja o liczbie mieszka ców powy ej 250 tysi cy, obszar powiatu nie wchodz cy w sk ad aglomeracji. Oceny dokonuje si z uwzgl dnieniem dwóch grup kryteriów (omawianych szczegó owo w dalszej cz ci opracowania): ustanowionych ze wzgl du na ochron zdrowia ludzi, ustanowionych ze wzgl du na ochron ro lin. Ocena obejmuje wszystkie substancje, dla których w RM w sprawie dopuszczalnych poziomów okre lono warto ci dopuszczalnych st e w powietrzu. Lista zanieczyszcze, jakie nale y uwzgl dni w ocenie rocznej dokonywanej pod k tem spe nienia kryteriów okre lonych w celu ochrony zdrowia, obejmuje: benzen C 6 H 6, dwutlenek azotu NO 2, dwutlenek siarki SO 2, o ów Pb, tlenek w gla CO, ozon O 3, py PM10. Do zanieczyszcze, które nale y uwzgl dni w ocenie rocznej dokonywanej pod k tem spe nienia kryteriów okre lonych w celu ochrony ro lin, zalicza si : dwutlenek siarki SO 2, tlenki azotu NO X, ozon O 3. Podstaw klasyfikacji stref w oparciu o wyniki rocznej oceny jako ci powietrza, zgodnie z art. 89 ustawy- P.o. stanowi : dopuszczalny poziom substancji w powietrzu (w niektórych przypadkach, RM w sprawie dopuszczalnych poziomów okre la dozwolon liczb przekrocze okre lonego poziomu), dopuszczalny poziom substancji w powietrzu powi kszony o margines tolerancji (dozwolone przypadki przekrocze poziomu dopuszczalnego odnosz si tak e do jego warto ci powi kszonej o margines tolerancji). 2. Charakterystyka województwa Województwo ma opolskie charakteryzuje si znacznym zró nicowaniem struktur wewn trznych, tak w zakresie przestrzennym jak i spo eczno-gospodarczym. Ukszta towanie powierzchni ma zdecydowanie charakter górski i wy ynny. Ponad 30% obszaru województwa le y powy ej 500 m npm., a tylko oko o 9% poni ej 200 m npm., rozpi to wysoko ciowa wynosi ok. 2 300 m. W granicach województwa ma opolskiego znalaz si ca y wachlarz typów rze by: od rze by wysokogórskiej, polodowcowej Tatr Wysokich, przez górsk rze b polodowcowo-krasow Tatr achodnich, redniogórsk beskidzk, pogórsk i wy yn krasow, a po nizinn rze b Kotlin Podkarpackich. 4
Powierzchnia województwa wynosi 15,1 tys. km 2 tj. 4,8% powierzchni kraju i liczy 3.215,9 tys. mieszka ców, czyli 8,3 % populacji Polski. Obszarowo jest to wi c jeden z mniejszych regionów (mniejsze s tylko województwa: l skie, wi tokrzyskie, lubuskie i opolskie), natomiast pod wzgl dem liczby ludno ci zajmuje czwarte miejsce (za mazowieckim, l skim i wielkopolskim). Administracyjnie województwo dzieli si na 19 powiatów ziemskich i 3 powiaty grodzkie: Kraków, Nowy S cz i Tarnów oraz 182 gminy. Graniczy ono od zachodu z województwem l skim, od pó nocy ze wi tokrzyskim, od wschodu z podkarpackim, a od po udnia z Republik S owack. Obszar województwa przeci ty jest trzema drogami mi dzynarodowymi: E40 (nr 4) gorzelec - Medyka, E77 (nr 7) Gda sk - Chy ne i E462 (nr 96) G ogoczów - Bielsko-Bia a. Dla województwa ma opolskiego charakterystyczna jest przewaga nap ywu powietrza z sektora zachodniego NW-W-SW, a najrzadziej obserwuje si ruch mas powietrznych od strony pó nocno-wschodniej NE. Mo e to mie wp yw na zmniejszenie roli czynników lokalnych w kszta towaniu zanieczyszczenia atmosfery, na rzecz transportu zanieczyszczenia z bardziej odleg ych obszarów, zw aszcza z regionu l skiego. 5
6
7
Rozmieszczenie zak adów przemys owych w województwie ma opolskim jest nierównomierne. Najwi kszy potencja przemys owy i energetyczny usytuowany jest na obszarze lub w bardzo bliskim s siedztwie Krakowa oraz na terenach zachodnich województwa. Stosuj c jako miernik liczb pracuj cych, 40% przemys u skupione jest w Krakowie i jego strefie podmiejskiej, gdzie koncentracji wielkich zak adów przemys owych towarzyszy rozwój licznych, mniejszych firm. Ponad 25% potencja u przemys owego du e zak ady wytwórcze przypada na 4 powiaty zachodnie: olkuski, chrzanowski, o wi cimski i wadowicki. W po udniowo zachodniej cz ci województwa wyst puje du a koncentracja ma ych i rednich firm produkcyjnych. Najs abiej uprzemys owionymi terenami województwa s jego cz ci: pó nocna i wschodnia, gdzie istniej pojedyncze wi ksze centra przemys owe: Tarnów, Nowy S cz, Gorlice, Proszowice i Miechów. G ównymi ród ami emisji zanieczyszcze do powietrza w województwie s : zak ady przemys owe i przedsi biorstwa energetyki cieplnej: Huta im.t.sendzimira S.A., Elektrociep ownia Kraków S.A., Elektrownia Skawina S.A., Po udniowy Koncern Energetyczny S.A. Elektrowni Siersza w Trzebini, ak ady Azotowe S.A. w Tarnowie. Du a koncentracja niskich emitorów, nie tylko w du ych miastach, jak Kraków, Nowy S cz i Tarnów, ale równie w ma ych miejscowo ciach po o onych w kotlinach górskich, przyczynia si do wzrostu zanieczyszcze py owych i gazowych w sezonach grzewczych. Tabela 1. Lista stref Nazwa strefy Kod powiatu Na terenie lub cz ci strefy obowi zuj dopuszczalne poziomy substancji okre lone ze ze dla obszarów wzgl du wzgl du ochrony na na uzdrowiskowej ochron ochron [tak/nie] zdrowia ro lin [tak/nie] [tak/nie] dla obszarów parków narodowych [tak/nie] Aglomeracja [tak/nie] Powierzchnia Strefy [km 2 ] Ludno [tys.] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 boche ski 4.12.15.01 tak tak nie nie nie 631 98,6 brzeski 4.12.15.02 tak tak nie nie nie 590 90,1 chrzanowski 4.12.15.03 tak tak nie nie nie 371 130,7 d browski 4.12.15.04 tak tak nie nie nie 527 58,9 gorlicki 4.12.15.05 tak tak tak tak nie 967 108,4 krakowski 4.12.15.06 tak tak nie tak nie 1230 237,2 Kraków gr 4.12.17.61 tak nie tak nie tak 327 740,7 agl limanowski 4.12.16.07 tak tak nie tak nie 952 119,6 miechowski 4.12.15.08 tak tak nie nie nie 677 52,5 my lenicki 4.12.16.09 tak tak nie nie nie 673 114,0 nowos decki 4.12.16.10 tak tak tak nie nie 1550 194,6 nowotarski 4.12.16.11 tak tak tak tak nie 1475 180,7 Nowy S cz 4.12.16.62 tak nie nie nie nie 57 84,5 gr olkuski 4.12.15.12 tak tak nie nie nie 622 123,5 o wi cimski 4.12.15.13 tak tak nie nie nie 394 154,6 proszowicki 4.12.15.14 tak tak nie nie nie 414 44,8 suski 4.12.16.15 tak tak nie tak nie 686 81,6 tarnowski 4.12.15.16 tak tak nie nie nie 1334 182,0 Tarnów gr 4.12.15.63 tak nie nie nie nie 72 121,1 tatrza ski 4.12.16.17 tak tak nie tak nie 472 66,2 wadowicki 4.12.16.18 tak tak nie nie nie 658 155,5 wielicki 4.12.15.19 tak tak nie nie nie 428 101,1 8
3. Opis systemu oceny System oceny wynika ze Wskazówek do pierwszej rocznej oceny jako ci powietrza opracowanych przez Instytut Ochrony rodowiska w Warszawie na zlecenie G ównego Inspektoratu Ochrony rodowiska. Wskazówki te determinuj taki, a nie inny uk ad i zakres niniejszego opracowania. W tabelach poni ej przedstawiono istotne dla prezentowanej oceny przepisy prawne oraz zasady ustalone przez GIO. Ocen wykonano dla kryterium ochrona zdrowia i kryterium ochrona ro lin. Warto ci kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju ochrona zdrowia Substancja Okres u redniania wyników pomiaru Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu [ g/m 3 ] Warto marginesu tolerancji w roku 2003 Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu powi kszony o margines tolerancji za rok 2003 [ g/m 3 ] Dopuszczana cz sto przekroczenia dopuszczalnego poziomu w roku kalendarzowym Benzen rok kalendarzowy 5 5 10 - Dwutlenek azotu jedna godzina 200 70 270 18 razy rok kalendarzowy 40 14 54 - Dwutlenek siarki jedna godzina 350 60 410 razy godziny 150 0 150 3 razy O ów rok kalendarzowy 0,5 0,2 0,7 - Ozon 8 godzin 120 0 120 60 dni * Py zawieszony godziny 50 10 60 35 razy PM10 rok kalendarzowy 40 3,2 43,2 - Tlenek w gla 8 godzin 10 000 4 000 14 000 - * liczba dni z przekroczeniami poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym, u redniona w ci gu ostatnich 3 lat. Je eli brak jest wyników pomiarów z 3 lat, podstaw klasyfikacji mog stanowi wyniki z dwóch lub jednego roku. Dopuszczana cz sto przekrocze poziomu dopuszczalnego odnosi si równie do przekraczania warto ci poziomu dopuszczalnego powi kszonej o margines tolerancji. Warto ci kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju ochrona zdrowia na obszarach ochrony uzdrowiskowej Substancja Okres u redniania wyników pomiarów Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu [ g/m 3 ] Benzen rok kalendarzowy 4 Dwutlenek jedna godzina 200 azotu rok kalendarzowy 35 Dwutlenek jedna godzina 350 siarki godziny 125 O ów rok kalendarzowy 0,5 Tlenek w gla 8 godzin 5 000 W odniesieniu do pozosta ych zanieczyszcze, dla których istniej warto ci dopuszczalnych poziomów okre lonych w celu ochrony zdrowia (ozonu i py u zawieszonego), na terenie uzdrowisk obowi zuj kryteria okre lone dla terenu kraju. 9
Warto ci kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju ochrona ro lin Substancja Okres u redniania wyników pomiarów Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu Tlenki azotu * rok kalendarzowy 30 g/m 3 Dwutlenek siarki rok kalendarzowy 20 g/m 3 Ozon (AOT40) okres wegetacyjny (1V-31VII) 000 g/m 3 * suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu Warto ci kryterialne do klasyfikacji stref dla terenu kraju ochrona ro lin na obszarach parków narodowych Substancja Okres u redniania wyników pomiarów Dopuszczalny poziom substancji w powietrzu Tlenki azotu * rok kalendarzowy 20 g/m 3 Dwutlenek siarki rok kalendarzowy 15 g/m 3 * suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu W odniesieniu dla ozonu (dla którego zosta y okre lone poziomy dopuszczalne ze wzgl du na ochron ro lin na terenie kraju), na obszarze parków narodowych obowi zuje poziom dopuszczalny okre lony dla terenu kraju. W tabelach poni ej przedstawiono w skrócie zasady zaliczenia strefy do okre lonej klasy (A, B, C), które zale y od st e zanieczyszcze wyst puj cych na ich obszarze i wi e si z okre lonymi wymaganiami, co do dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza. Podstaw zaliczenia strefy do okre lonej klasy stanowi wyniki oceny uzyskane na obszarach o najwy szych poziomach st e danego zanieczyszczenia w strefie. Klasy stref i wymagane dzia ania w zale no ci od poziomów st e zanieczyszczenia, uzyskanych w pierwszej rocznej ocenie jako ci powietrza, dla przypadków gdy jest okre lony margines tolerancji Poziom st e Klasa strefy Wymagane dzia ania nie przekraczaj cy warto ci dopuszczalnej * powy ej warto ci dopuszczalnej * lecz nie przekraczaj cy warto ci dopuszczalnej powi kszonej o margines tolerancji powy ej warto ci dopuszczalnej powi kszonej o margines tolerancji * mo liwo przekroczenia warto ci dopuszczalnej powi kszonej o margines tolerancji * na niektórych obszarach, ocena dla tych obszarów oparta na podstawach uznanych za niewystarczaj ce do zaliczenia strefy do klasy C (do opracowania POP) A B C B/C brak - okre lenie obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych - okre lenie obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych oraz warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji - opracowanie programu ochrony powietrza POP - okre lenie obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych oraz potencjalnych obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji (uzyskanych w oparciu o dost pne niewystarczaj co pewne, lecz wst pnie zaakceptowane, dane i metody) - przeprowadzenie dodatkowych bada w celu potwierdzenia potrzeby (lub braku potrzeby) dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza (opracowania POP) * z uwzgl dnieniem dozwolonych cz sto ci przekrocze okre lonych w RM w sprawie dopuszczalnych poziomów. 10
Klasy stref i wymagane dzia ania w zale no ci od poziomów st e zanieczyszczenia, uzyskanych w pierwszej rocznej ocenie jako ci powietrza, dla przypadków gdy margines tolerancji nie jest okre lony Poziom st e Klasa strefy Wymagane dzia ania nie przekraczaj cy warto ci dopuszczalnej * powy ej warto ci dopuszczalnej * mo liwo przekroczenia warto ci dopuszczalnej * na niektórych obszarach, ocena dla tych obszarów oparta na podstawach uznanych za niewystarczaj ce do zaliczenia strefy do klasy C (do opracowania POP) A C A/C brak - okre lenie obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych - dzia ania na rzecz poprawy jako ci powietrza opracowanie programu ochrony powietrza POP - okre lenie potencjalnych obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych (uzyskanych w oparciu o dost pne niewystarczaj co pewne, lecz wst pnie zaakceptowane, dane i metody) - przeprowadzenie dodatkowych bada w celu potwierdzenia potrzeby (lub braku potrzeby) dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza (opracowania POP) * z uwzgl dnieniem dozwolonych cz sto ci przekrocze okre lonych w RM w sprawie dopuszczalnych poziomów Ocen jako ci powietrza w 2003 roku wykonano na podstawie: pomiarów prowadzonych w wojewódzkiej sieci monitoringu, w sk ad której wchodz stacje automatyczne i pasywne WIO oraz stacje manualne WIO i WSSE, przez analogi do innej podobnej strefy, która posiada prawid owo udokumentowany system pomiarowy. Wykaz stacji, z których wyniki wykorzystano w ocenie, wraz z zakresem pomiarowym dla ka dej stacji, czasem u redniania pomiarów, metod pomiaru st e py u oraz okre leniem typu obszaru przedstawiono w tabeli 2. Obja nienia odno nie u ytych w tabeli symboli i skrótów znajduj si w za czniku nr 2 do RM z dnia 26 listopada 2002 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotycz cych zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. Nr 204 poz. 1727). 11
Tabela 2. Wykaz stacji, z których wyniki wykorzystano w ocenie Kod stacji Strefa Substancje Metoda pomiaru st e py u krajowy mi dzynar odowy Nazwa strefy Kod powiatu benzen NO2 NOx SO2 o ów ozon PM10 PM2.5 CO inne PM10 PM2.5 Typ obszaru 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 MpBochniWSSEKazi0104 boche ski 4.12.15.01 - MpBochniWIOSLegi0103 boche ski 4.12.15.01 inne in ne 2 MpBrzeskWSSEGlow0201 brzeski 4.12.15.02 - MpBrzeskWIOSOgro0202 brzeski 4.12.15.02 inne in ne 2 MpChrzanWSSEGrzy0301 chrzanowski 4.12.15.03 - MpChrzanWIOSSiko0302 chrzanowski 4.12.15.03 inne 2 MpDabrowWSSEPils0401 d browski 4.12.15.04 - MpDabrowWIOSare0402 d browski 4.12.15.04 inne in ne 2 MpGorilcWSSELegi0501 gorlicki 4.12.15.05 - MpWysowaWSSE0502 gorlicki 4.12.15.05 - U MpGorlicWIOSTuwi0504 gorlicki 4.12.15.05 inne 2 MpGorlicWIOSRyne0505 gorlicki 4.12.15.05 inne MpSzymbaWIOS0503 gorlicki 4.12.15.05 R MpSzymbaWIOS0506 gorlicki 4.12.15.05 - inne inne R MpOjcowWSSE0601 krakowski 4.12.15.06 - P MpSkawinWIOSOsie0606 krakowski 4.12.15.06-1 1 inne 1 1 i inne M1 M2 2 MpSkawinWIOSKope0607 krakowski 4.12.15.06 in ne 12
2 MpKrakowWSSERPod6113 Kraków gr ag 4.12.17.61 - MpKrakowWIOSRGlo6114 Kraków gr ag 4.12.17.61-1 1 1 1 1 M1 MpKrakowWIOSPrad6115 Kraków gr ag 4.12.17.61-1 1 1 inne 2 1 inne M2 M2 MpKrakowWIOSAKra6117 Kraków gr 4.12.17.61 inne 1 1 1 inne 1 1 i inne M1 M2 M2 ag 2 MpKrakowWIOSBulw6118 Kraków gr 4.12.17.61 inne 1 1 1 inne 1 1 i inne M1 M2 M2 ag 2 MpKrakowWSSEKapi6108 Kraków gr 4.12.17.61 - U ag MpLimanoWIOSJoze0701 limanowski 4.12.16.07 - in ne MpLimanoWIOSJord0702 limanowski 4.12.16.07 inne 2 MpMiechoWIOSKsSk0801 miechowski 4.12.15.08 - MpMiechoWIOSDane0802 miechowski 4.12.15.08 inne 2 MpMyslenWIOSKosc0902 my lenicki 4.12.16.09 MpMyslenWIOSOsie0903 my lenicki 4.12.16.09 inne 2 MpMuszynWSSERyne1001 nowos decki 4.12.16.10 -, inne MpKrynicWSSENowo1002 nowos decki 4.12.16.10 - MpPiwnicWSSERyne1004 nowos decki 4.12.16.10 - MpMuszynWIOSdro1005 nowos decki 4.12.16.10 inne 2 MpNoTargWSSESzaf1102 nowotarski 4.12.16.11 - MpNoTargWIOSJoze1106 nowotarski 4.12.16.11 inne 2 MpNSaczWIOSPija6204 Nowy S cz 4.12.16.62-1 gr MpOlkuszWIOSNull1205 olkuski 4.12.15.12 inne 1 2 inne inne 1 1 1 1 M2 M3 1 1 1 1 1 M3 MpOswiecWSSEWiez1301 o wi cimski 4.12.15.13 - U U U U 13
MpOswiecWIOSBudo1302 o wi cimski 4.12.15.13 inne 2 MpOswiecWIOSSoln1303 o wi cimski 4.12.15.13 inne 2 MpProszWIOS3Maj1402 proszowicki 4.12.15.14 - inne MpProszWIOS3Maj1403 proszowicki 4.12.15.14 inne 2 MpSuchaWIOSMick1502 suski 4.12.16.15 - inne MpSuchaWIOSKono1503 suski 4.12.16.15 inne 2 MpCiezkoWIOSdro1602 tarnowski 4.12.15.16 inne 2 inn e MpTarnowWSSEWest6302 Tarnów gr 4.12.15.63 M2 MpTarnowWIOSSoli6303 Tarnów gr 4.12.15.63 inne 1 1 1 inne 1 1 i inne M1 M2 M2 2 2 MpakopaWIOSRown1701 tatrza ski 4.12.16.17 inne 1 1 1 inne 1 1 1 i inne M1 M2 M2 2 2 MpAndrycWSSEKrak1801 wadowicki 4.12.16.18 - MpWadowiWIOSTeat1802 wadowicki 4.12.16.18 - inne MpWadowiWIOSKope1803 wadowicki 4.12.16.18 inne 2 MpWielicWIOSOSP1902 wielicki 4.12.15.19 - inne MpWielicWIOSWPol1903 wielicki 4.12.15.19 inne 2 MpWielicWIOSNiep1904 wielicki 4.12.15.19 M2 Benzen inne okresowo Benzen inne 2 1 miesi c (metoda pasywna) NO 2 inne 1 miesi c (metoda pasywna) SO 2 inne 1 miesi c (metoda pasywna) O ów inne u redniona próba miesi czna O ów inne 2 okresowo Inne pomiar py u BS Inne inne okresowo pomiar st enia As, Cd, B(a)P w pyle PM10 14
4. Wyniki klasyfikacji stref Klasyfikacj stref wykonano dla trzech poziomów agregacji wyników: klasyfikacja wed ug parametrów tj. dla ka dego zanieczyszczenia, dla ka dego parametru znajduj cego zastosowanie w strefie z uwzgl dnieniem obszarów wydzielonych (ochrony uzdrowiskowej, parków narodowych), oraz ró nych czasów u rednienia st e dopuszczalnych (rok, -, 1-) dla SO 2, NO 2 i PM10 (w przypadku kryterium zwi zanego z ochron zdrowia), klasyfikacja wed ug zanieczyszcze, gdzie ka dej strefie przypisano jedna klas dla ka dego zanieczyszczenia (oddzielnie ze wzgl du na ochron zdrowia i ze wzgl du na ochron ro lin). O klasie strefy decyduje najgorszy parametr. klasyfikacja czna - ka dej strefie przypisuje si jedn klas ( czn ), na podstawie klas (wynikowych) okre lonych dla poszczególnych zanieczyszcze, oddzielnie ze wzgl du na kryteria dotycz ce ochrony zdrowia i dotycz ce ochrony ro lin. czna klasa strefy odpowiada najmniej korzystnej klasie uzyskanej z klasyfikacji wed ug zanieczyszcze. Klasyfikacj stref zgodnie z kryterium ochrony zdrowia dla nast puj cych zanieczyszcze : SO 2, NO 2, PM10, o owiu, benzenu, tlenku w gla i ozonu przedstawiaj tabele 9.1, 9.2, 9.3, 9.4.1, 9.4.2, 9.4.3, 9.4.4 oraz mapy 4a 4g. Klasyfikacj wynikow dla poszczególnych zanieczyszcze oraz klas ogóln dla ka dej strefy zaprezentowano w tabeli 9.5 oraz na mapie 4. Klasyfikacj stref zgodnie z kryterium ochrony ro lin dla nast puj cych zanieczyszcze : SO 2, NO X i ozonu przedstawiaj tabele 9.6.1, 9.6.2, 9.7 oraz mapy 5a 5c. Klasyfikacj wynikow dla poszczególnych zanieczyszcze oraz klas ogóln dla ka dej strefy zaprezentowano w tabeli 9.8 oraz na mapie 5. 15
Mapa 4. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony zdrowia Powiat miechowski Powiat olkuski PM1 0 Powiat krakowski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat chrzanowski Po wi at o wi cimski PM1 0 SO2 NO2 Powiat Kraków Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat brzeski PM1 0 Powiat Tarnów Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki PM1 0 Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski PM1 0 Powiat tatrza ski Klasa strefy A Klasa strefy B Klasa strefy C Mapa 4a. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony zdrowia SO2 Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Powiat tatrza ski Klasa strefy A Klasa strefy A/C 16
Mapa 4b. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony zdrowia NO2 Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Powiat tatrza ski Klasa strefy A Klasa strefy B Klasa strefy C Mapa 4c. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony zdrowia PM10 Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Powiat tatrza ski Klasa strefy A Klasa strefy B Klasa strefy C Klasa strefy B/C 17
Mapa 4d. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony zdrowia Pb Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Klasa strefy A Powiat tatrza ski Mapa 4e. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony zdrowia C6H6 Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Powiat tatrza ski Klasa strefy A Klasa strefy B 18
Mapa 4f. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony zdrowia CO Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Powiat tatrza ski Klasa strefy A Klasa strefy B Mapa 4g. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony zdrowia O3 Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Klasa strefy A Powiat tatrza ski 19
egiestów Mapa 5. Klasa ogolna strefy-kryterium ochrony roslin Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat Tarnów Powiat brzeski Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Klasa strefy A Powiat tatrza ski Mapa 5a. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony ro lin SO2 Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat Tarnów Powiat brzeski Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski egiestów Powiat tatrza ski Klasa strefy A Klasa strefy A/C 20
egiestów Mapa 5b. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony ro lin NOx Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski Klasa strefy A Powiat tatrza ski Mapa 5c. Klasa ogólna strefy - kryterium ochrony ro lin O3 Powiat miechowski Powiat olkuski Powiat proszowicki Po wi at d browski Powiat krakowski Powiat chrzanowski Powiat Kraków Powiat brzeski Powiat Tarnów Po wi at o wi cimski Powiat wielicki Po wi at b oc he ski Powiat tarnowski Powiat wadowicki Po wi at m y lenicki Powiat suski Powiat limanowski Po wi at n owos decki Powiat gorlicki Powiat Nowy S cz Powiat nowotarski egiestów Klasa strefy A Powiat tatrza ski 21
Tabela 9.1. Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem parametrów kryterialnych okre lonych dla SO 2, pod k tem ochrony zdrowia Lp. Nazwa strefy / powiatu Kod strefy / Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmuj cego obszarów ochrony uzdrowiskowej dla poszczególnych Symbol klasy dla obszarów ochrony uzdrowiskowej* w strefie dla poszczególnych czasów powiatu czasów u redniania st e SO2 u redniania st e SO2 1 ** Wynikowa 1 Wynikowa Symbol klasy wynikowej dla SO2 w 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 boche ski 4.12.15.01 - A A - - - A 2 brzeski 4.12.15.02 - A A - - - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 - A A - - - A 4 d browski 4.12.15.04 - A A - - - A 5 gorlicki 4.12.15.05 - A A - A A A 6 krakowski 4.12.15.06 A A A - - - A 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 A A A - A/C A/C A/C 8 limanowski 4.12.16.07 - A A - - - A 9 miechowski 4.12.15.08 - A A - - - A 10 my lenicki 4.12.16.09 - A A - - - A 11 nowos decki 4.12.16.10 - A A - A A A 12 nowotarski 4.12.16.11 - A A - A A A 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 A A A - - - A 14 olkuski 4.12.15.12 A A A - - - A 15 o wi cimski 4.12.15.13 - A/C A/C - - - A/C 16 proszowicki 4.12.15.14 - A A - - - A 17 suski 4.12.16.15 - A A - - - A 18 tarnowski 4.12.15.16 - A A - - - A 19 Tarnów gr 4.12.15.63 A A A - - - A 20 tatrza ski 4.12.16.17 A A A - - - A 21 wadowicki 4.12.16.18 - A A - - - A 22 wielicki 4.12.15.19 - A A - - - A *- nale y wype nia i uwzgl dnia w klasyfikacji strefy, je eli na terenie strefy znajduje si obszar ochrony uzdrowiskowej, ** dla st e - SO 2 nie okre lono marginesów tolerancji (MT=0). strefie 22
Tabela 9.2. Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem parametrów kryterialnych okre lonych dla NO 2, pod k tem ochrony zdrowia Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy / Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmuj cego obszarów ochrony uzdrowiskowej dla poszczególnych Symbol klasy dla obszarów ochrony uzdrowiskowej* w strefie dla poszczególnych czasów powiatu czasów u redniania st e NO2 u redniania st e NO2 1 rok Wynikowa 1 rok Wynikowa Symbol klasy wynikowej dla NO2 w 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 boche ski 4.12.15.01 - A A - - - A 2 brzeski 4.12.15.02 - A A - - - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 - A A - - - A 4 d browski 4.12.15.04 - A A - - - A 5 gorlicki 4.12.15.05 - A A - A A A 6 krakowski 4.12.15.06 A A A - - - A 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 A C C - A/C A/C C 8 limanowski 4.12.16.07 - A A - - - A 9 miechowski 4.12.15.08 - A A - - - A 10 my lenicki 4.12.16.09 - A A - - - A 11 nowos decki 4.12.16.10 - A A - A A A 12 nowotarski 4.12.16.11 - A A - A A A 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 A A A - - - A 14 olkuski 4.12.15.12 A A A - - - A 15 o wi cimski 4.12.15.13 - B B - - - B 16 proszowicki 4.12.15.14 - A A - - - A 17 suski 4.12.16.15 - A A - - - A 18 tarnowski 4.12.15.16 - A A - - - A 19 Tarnów gr 4.12.15.63 A A A - - - A 20 tatrza ski 4.12.16.17 A A A - - - A 21 wadowicki 4.12.16.18 - A A - - - A 22 wielicki 4.12.15.19 - A A - - - A *- nale y wype nia i uwzgl dnia w klasyfikacji strefy, je eli na terenie strefy znajduje si obszar ochrony uzdrowiskowej strefie 23
Tabela 9.3. Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem parametrów dla ró nych czasów u redniania st e PM10, ochrona zdrowia Kod strefy Nazwa Lp. / strefy/powiatu powiatu Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmuj cego obszarów ochrony uzdrowiskowej dla poszczególnych czasów u redniania st e PM10 Symbol klasy dla obszarów ochrony uzdrowiskowej* w strefie dla poszczególnych czasów u redniania st e PM10 rok Wynikowa rok Wynikowa Symbol klasy wynikowej dla PM10 w strefie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 boche ski 4.12.15.01 B/C A B/C - - - B/C 2 brzeski 4.12.15.02 A A A - - - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 B/C A B/C - - - B/C 4 d browski 4.12.15.04 A A A - - - A 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A A A A 6 krakowski 4.12.15.06 C C C - - - C 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 C C C B/C A 8 limanowski 4.12.16.07 A A A - - - A 9 miechowski 4.12.15.08 B/C A B/C - - - B/C 10 my lenicki 4.12.16.09 B A B - - 11 nowos decki 4.12.16.10 A A A A A A A 12 nowotarski 4.12.16.11 B/C A B/C A A A B/C 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 C C C - - - C B/C A C - B 14 olkuski 4.12.15.12 B/C A B/C - - - B/C 15 o wi cimski 4.12.15.13 B/C A B/C - - - B/C 16 proszowicki 4.12.15.14 B/C A B/C - - - B/C 17 suski 4.12.16.15 B/C A B/C - - - B/C 18 tarnowski 4.12.15.16 A A A - - - A 19 Tarnów gr 4.12.15.63 C C C - - - C 20 tatrza ski 4.12.16.17 C C C - - - C 21 wadowicki 4.12.16.18 B/C B B/C - - - B/C 22 wielicki 4.12.15.19 B/C A B/C - - - B/C *- je eli na terenie strefy znajduje si obszar ochrony uzdrowiskowej okre lenie odr bnej klasy dla py u dla uzdrowisk jest wskazane, lecz nie obowi zkowe.
Tabela 9.4.1. Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem kryteriów okre lonych w celu ochrony zdrowia dla o owiu Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy/powiat u Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmuj cego obszarów ochrony uzdrowiskowej Symbol klasy dla obszarów ochrony uzdrowiskowej* w strefie Symbol klasy wynikowej dla substancji w strefie 1 2 3 4 5 6 1 boche ski 4.12.15.01 A - A 2 brzeski 4.12.15.02 A - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 A - A 4 d browski 4.12.15.04 A - A 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A 6 krakowski 4.12.15.06 A - A 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 A A A 8 limanowski 4.12.16.07 A - A 9 miechowski 4.12.15.08 A - A 10 my lenicki 4.12.16.09 A - A 11 nowos decki 4.12.16.10 A A A 12 nowotarski 4.12.16.11 A A A 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 A - A 14 olkuski 4.12.15.12 A - A 15 o wi cimski 4.12.15.13 A - A 16 proszowicki 4.12.15.14 A - A 17 suski 4.12.16.15 A - A 18 tarnowski 4.12.15.16 A - A 19 Tarnów gr 4.12.15.63 A - A 20 tatrza ski 4.12.16.17 A - A 21 wadowicki 4.12.16.18 A - A 22 wielicki 4.12.15.19 A - A *- wype nia i uwzgl dnia w klasyfikacji strefy, je eli na terenie strefy znajduje si obszar ochrony uzdrowiskowej, Dla st e 8- ozonu nie okre lono marginesów tolerancji (MT=0). 25
Tabela 9.4.2. Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem kryteriów okre lonych w celu ochrony zdrowia dla benzenu Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy/powiatu Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmuj cego obszarów ochrony uzdrowiskowej Symbol klasy dla obszarów ochrony uzdrowiskowej* w strefie Symbol klasy wynikowej dla substancji w strefie 1 2 3 4 5 6 1 boche ski 4.12.15.01 A - A 2 brzeski 4.12.15.02 A - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 A - A 4 d browski 4.12.15.04 A - A 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A 6 krakowski 4.12.15.06 A - A 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 B A B 8 limanowski 4.12.16.07 A - A 9 miechowski 4.12.15.08 A - A 10 my lenicki 4.12.16.09 A - A 11 nowos decki 4.12.16.10 A A A 12 nowotarski 4.12.16.11 A A A 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 A - A 14 olkuski 4.12.15.12 A - A 15 o wi cimski 4.12.15.13 A - A 16 proszowicki 4.12.15.14 A - A 17 suski 4.12.16.15 A - A 18 tarnowski 4.12.15.16 A - A 19 Tarnów gr 4.12.15.63 A - A 20 tatrza ski 4.12.16.17 A - A 21 wadowicki 4.12.16.18 A - A 22 wielicki 4.12.15.19 A - A *- wype nia i uwzgl dnia w klasyfikacji strefy, je eli na terenie strefy znajduje si obszar ochrony uzdrowiskowej, Dla st e 8- ozonu nie okre lono marginesów tolerancji (MT=0). 26
Tabela 9.4.3. Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem kryteriów okre lonych w celu ochrony zdrowia dla tlenku w gla Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy/powiatu Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmuj cego obszarów ochrony uzdrowiskowej Symbol klasy dla obszarów ochrony uzdrowiskowej* w strefie Symbol klasy wynikowej dla substancji w strefie 1 2 3 4 5 6 1 boche ski 4.12.15.01 A - A 2 brzeski 4.12.15.02 A - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 A - A 4 d browski 4.12.15.04 A - A 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A 6 krakowski 4.12.15.06 A - A 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 A A A 8 limanowski 4.12.16.07 A - A 9 miechowski 4.12.15.08 A - A 10 my lenicki 4.12.16.09 A - A 11 nowos decki 4.12.16.10 A A A 12 nowotarski 4.12.16.11 A A A 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 A - A 14 olkuski 4.12.15.12 B - B 15 o wi cimski 4.12.15.13 A - A 16 proszowicki 4.12.15.14 A - A 17 suski 4.12.16.15 A - A 18 tarnowski 4.12.15.16 A - A 19 Tarnów gr 4.12.15.63 A - A 20 tatrza ski 4.12.16.17 A - A 21 wadowicki 4.12.16.18 A - A 22 wielicki 4.12.15.19 A - A *- wype nia i uwzgl dnia w klasyfikacji strefy, je eli na terenie strefy znajduje si obszar ochrony uzdrowiskowej, Dla st e 8- ozonu nie okre lono marginesów tolerancji (MT=0). 27
Tabela 9.4.4. Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem kryteriów okre lonych w celu ochrony zdrowia dla ozonu Lp. Symbol klasy dla obszaru strefy Symbol klasy dla obszarów Symbol klasy Nazwa Kod nie obejmuj cego obszarów ochrony uzdrowiskowej* w wynikowej dla strefy/powiatu strefy/powiatu ochrony uzdrowiskowej strefie substancji w strefie 1 2 3 4 5 6 1 boche ski 4.12.15.01 A - A 2 brzeski 4.12.15.02 A - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 A - A 4 d browski 4.12.15.04 A - A 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A 6 krakowski 4.12.15.06 A - A 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 A A A 8 limanowski 4.12.16.07 A - A 9 miechowski 4.12.15.08 A - A 10 my lenicki 4.12.16.09 A - A 11 nowos decki 4.12.16.10 A A A 12 nowotarski 4.12.16.11 A A A 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 A - A 14 olkuski 4.12.15.12 A - A 15 o wi cimski 4.12.15.13 A - A 16 proszowicki 4.12.15.14 A - A 17 suski 4.12.16.15 A - A 18 tarnowski 4.12.15.16 A - A 19 Tarnów gr 4.12.15.63 A - A 20 tatrza ski 4.12.16.17 A - A 21 wadowicki 4.12.16.18 A - A 22 wielicki 4.12.15.19 A - A *- wype nia i uwzgl dnia w klasyfikacji strefy, je eli na terenie strefy znajduje si obszar ochrony uzdrowiskowej, Dla st e 8- ozonu nie okre lono marginesów tolerancji (MT=0) 28
Tabela 9.5. Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszcze oraz klasa ogólna dla ka dej strefy, uzyskane w OR dokonanej z uwzgl dnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy/powiatu Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszcze dla obszaru ca ej strefy SO2 NO2 PM10 Pb C6H6 CO O3 Klasa ogólna strefy Dzia ania wynikaj ce z klasyfikacji 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1 boche ski 4.12.15.01 A A B/C A A A A B Dz. 4 2 brzeski 4.12.15.02 A A A A A A A A Dz. 1 3 chrzanowski 4.12.15.03 A A B/C A A A A B Dz.4 4 d browski 4.12.15.04 A A A A A A A A Dz. 1 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A A A A A A Dz. 1 6 krakowski 4.12.15.06 A A C A A A A C Dz. 3 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 A/C C C A B A A C Dz. 3 8 limanowski 4.12.16.07 A A A A A A A A Dz. 1 9 miechowski 4.12.15.08 A A B/C A A A A B Dz. 4 10 my lenicki 4.12.16.09 A A B A A A A B Dz. 2 11 nowos decki 4.12.16.10 A A A A A A A A Dz. 1 12 nowotarski 4.12.16.11 A A B/C A A A A B Dz. 4 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 A A C A A A A C Dz. 3 14 olkuski 4.12.15.12 A A B/C A A B A B Dz. 4 15 o wi cimski 4.12.15.13 A/C B B/C A A A A B Dz. 4 16 proszowicki 4.12.15.14 A A B/C A A A A B Dz. 4 17 suski 4.12.16.15 A A B/C A A A A B Dz. 4 18 tarnowski 4.12.15.16 A A A A A A A A Dz. 1 19 Tarnów gr 4.12.15.63 A A C A A A A C Dz. 3 20 tatrza ski 4.12.16.17 A A C A A A A C Dz. 3 21 wadowicki 4.12.16.18 A A B/C A A A A B Dz. 4 22 wielicki 4.12.15.19 A A B/C A A A A B Dz. 4 Uwagi Obja nienia dotycz ce dzia a wynikaj cych z klasyfikacji, w kolumnie 12: Dz. 1 dla klasy A: - utrzymanie jako ci powietrza w strefie na tym samym lub lepszym poziomie, Dz. 2 dla klasy B: - okre lenie obszarów przekrocze dopuszczalnych st e, d enie do osi gni cia st e poni ej poziomów dopuszczalnych na tych obszarach, Dz. 3 dla klasy C: - okre lenie obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych st e oraz warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji, - podj cie dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza opracowanie POP, Dz. 4 dla klasy B/C - okre lenie potencjalnych obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji, - kontynuacja bada maj ca na celu potwierdzenie potrzeby opracowania POP 29
Tabela 9.6.1 Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem kryteriów okre lonych w celu ochrony ro lin dla dwutlenku siarki Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy/powi atu Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmuj cego obszarów parków narodowych Symbol klasy dla obszarów parków narodowych* w strefie Symbol klasy wynikowej dla substancji w strefie 1 2 3 4 5 6 1 boche ski 4.12.15.01 A - A 2 brzeski 4.12.15.02 A - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 A - A 4 d browski 4.12.15.04 A - A 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A 6 krakowski 4.12.15.06 A A/C A/C 7 Kraków gr ag 4.12.17.61 A - A 8 limanowski 4.12.16.07 A A A 9 miechowski 4.12.15.08 A - A 10 my lenicki 4.12.16.09 A - A 11 nowos decki 4.12.16.10 A - A 12 nowotarski 4.12.16.11 A A A 13 Nowy S cz gr 4.12.16.62 A - A 14 olkuski 4.12.15.12 A - A 15 o wi cimski 4.12.15.13 A - A 16 proszowicki 4.12.15.14 A - A 17 suski 4.12.16.15 A A A 18 tarnowski 4.12.15.16 A - A 19 Tarnów gr 4.12.15.63 A - A 20 tatrza ski 4.12.16.17 A A A 21 wadowicki 4.12.16.18 A - A 22 wielicki 4.12.15.19 A - A *- nale y wype nia i uwzgl dnia w klasyfikacji strefy, je eli na terenie strefy znajduj si obszary zaliczane do parków narodowych. 30
Tabela 9.6.2 Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem kryteriów okre lonych w celu ochrony ro lin dla tlenków azotu Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy/powiatu Symbol klasy dla obszaru strefy nie obejmuj cego obszarów parków narodowych Symbol klasy dla obszarów parków narodowych* w strefie Symbol klasy wynikowej dla substancji w strefie 1 2 3 4 5 6 1 boche ski 4.12.15.01 A - A 2 brzeski 4.12.15.02 A - A 3 chrzanowski 4.12.15.03 A - A 4 d browski 4.12.15.04 A - A 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A 6 krakowski 4.12.15.06 A A A 7 limanowski 4.12.16.07 A A A 8 miechowski 4.12.15.08 A - A 9 my lenicki 4.12.16.09 A - A 10 nowos decki 4.12.16.10 A - A 11 nowotarski 4.12.16.11 A A A 12 olkuski 4.12.15.12 A - A 13 o wi cimski 4.12.15.13 A - A 14 proszowicki 4.12.15.14 A - A 15 suski 4.12.16.15 A A A 16 tarnowski 4.12.15.16 A - A 17 tatrza ski 4.12.16.17 A A A 18 wadowicki 4.12.16.18 A - A 19 wielicki 4.12.15.19 A - A *- nale y wype nia i uwzgl dnia w klasyfikacji strefy, je eli na terenie strefy znajduj si obszary zaliczane do parków narodowych 31
Tabela 9.7. Klasyfikacja stref z uwzgl dnieniem kryteriów okre lonych w celu ochrony ro lin dla ozonu Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy/powiatu Symbol klasy dla ozonu w strefie 1 2 3 6 1 boche ski 4.12.15.01 A 2 brzeski 4.12.15.02 A 3 chrzanowski 4.12.15.03 A 4 d browski 4.12.15.04 A 5 gorlicki 4.12.15.05 A 6 krakowski 4.12.15.06 A 7 limanowski 4.12.16.07 A 8 miechowski 4.12.15.08 A 9 my lenicki 4.12.16.09 A 10 nowos decki 4.12.16.10 A 11 nowotarski 4.12.16.11 A 12 olkuski 4.12.15.12 A 13 o wi cimski 4.12.15.13 A 14 proszowicki 4.12.15.14 A 15 suski 4.12.16.15 A 16 tarnowski 4.12.15.16 A 17 tatrza ski 4.12.16.17 A 18 wadowicki 4.12.16.18 A 19 wielicki 4.12.15.19 A 32
Tabela 9.8. Wynikowe klasy stref dla poszczególnych zanieczyszcze oraz klasa ogólna dla ka dej strefy, uzyskane w OR dokonanej z uwzgl dnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony ro lin Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy/powiatu Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszcze dla obszaru ca ej strefy SO2 NOx O3 Klasa ogólna strefy Dzia ania wynikaj ce z klasyfikacji 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 boche ski 4.12.15.01 A A A A Dz. 1 2 brzeski 4.12.15.02 A A A A Dz. 1 3 chrzanowski 4.12.15.03 A A A A Dz. 1 4 d browski 4.12.15.04 A A A A Dz. 1 5 gorlicki 4.12.15.05 A A A A Dz. 1 6 krakowski 4.12.15.06 A/C A A A Dz. 3 7 limanowski 4.12.16.07 A A A A Dz. 1 8 miechowski 4.12.15.08 A A A A Dz. 1 9 my lenicki 4.12.16.09 A A A A Dz. 1 10 nowos decki 4.12.16.10 A A A A Dz. 1 11 nowotarski 4.12.16.11 A A A A Dz. 1 12 olkuski 4.12.15.12 A A A A Dz. 1 13 o wi cimski 4.12.15.13 A A A A Dz. 1 14 proszowicki 4.12.15.14 A A A A Dz. 1 15 suski 4.12.16.15 A A A A Dz. 1 16 tarnowski 4.12.15.16 A A A A Dz. 1 17 tatrza ski 4.12.16.17 A A A A Dz. 1 18 wadowicki 4.12.16.18 A A A A Dz. 1 19 wielicki 4.12.15.19 A A A A Dz. 1 Uwagi Obja nienia dotycz ce dzia a wynikaj cych z klasyfikacji, w kolumnie 8: Dz. 1 dla klasy A: Dz. 3 dla klasy C: - utrzymanie jako ci powietrza w strefie na tym samym lub lepszym poziomie, - przeprowadzenie dodatkowych bada w celu potwierdzenia potrzeby (lub braku potrzeby) dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza opracowanie POP, 33
W kolumnie 12 tabeli 9.5 przedstawiono dzia ania, jakie nale y podj w zwi zku ze stwierdzon klas ogóln strefy, uzyskan w ocenie rocznej dokonanej z uwzgl dnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia. Obejmuj one: a. utrzymanie jako ci powietrza na tym samym lub lepszym poziomie dla nast puj cych stref/powiatów (klasa A): brzeski, d browski, gorlicki, limanowski, nowos decki, tarnowski, b. okre lenie obszarów przekrocze dopuszczalnych st e, d enie do osi gni cia st e poni ej poziomów dopuszczalnych na tych obszarach dla nast puj cych stref powiatów (klasa B): my lenicki, c. okre lenie obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych st e oraz warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji oraz podj cie dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza - opracowanie POP (klasa C) dla nast puj cych stref/powiatów: krakowski, aglomeracja Kraków, grodzki Nowy S cz, grodzki Tarnów, tatrza ski. d. okre lenie potencjalnych obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji oraz kontynuacja bada maj ca na celu potwierdzenie potrzeby opracowania POP (klasa B/C) dla nast puj cych stref/powiatów: boche ski, chrzanowski, miechowski, nowotarski, olkuski, o wi cimski, proszowicki, suski, wadowicki, wielicki. W kolumnie 8 tabeli 9.8 przedstawiono dzia ania jakie nale y podj w zwi zku ze stwierdzon klas ogóln strefy, uzyskan w ocenie rocznej dokonanej z uwzgl dnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony ro lin. Obejmuj one: utrzymanie jako ci powietrza na tym samym lub lepszym poziomie dla nast puj cych stref/powiatów (klasa A): boche ski, brzeski, chrzanowski, d browski, gorlicki, limanowski, miechowski, my lenicki, nowos decki, nowotarski, olkuski, o wi cimski, proszowicki, suski, tarnowski, tatrza ski, wadowicki, wielicki, przeprowadzenie dodatkowych bada w celu potwierdzenia potrzeby (lub braku potrzeby) dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza (klasa A/C) dla Ojcowskiego Parku Narodowego powiat krakowski. Na poni szych mapach przedstawiono wyniki klasyfikacji stref w postaci klasy ogólnej strefy dla kryterium ochrony zdrowia (mapy 4 4g) oraz kryterium ochrony ro lin (mapy 5 5c). Strefy klasy C obejmuj aglomeracj Kraków oraz powiat krakowski, miechowski, chrzanowski, o wi cimski, suski i wadowicki, a tak e powiat boche ski i wielicki w centrum oraz tatrza ski na po udniu województwa. Stref C okre lono równie dla powiatów grodzkich Nowy S cz i Tarnów (mapy 4 4g). 34
5. Strefy zakwalifikowane do programów ochrony powietrza godnie ze Wskazówkami do pierwszej rocznej oceny jako ci powietrza, zaliczenie strefy do klasy C wymaga podj cia nast puj cych dzia a : 1. okre lenia obszarów przekrocze warto ci dopuszczalnych st e oraz warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji, 2. podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza opracowanie programów ochrony powietrza. W tabeli 9.9 przedstawiono 5 stref zakwalifikowanych do POP na podstawie oceny wed ug kryteriów dla ochrony zdrowia. S to: aglomeracja Kraków, powiat grodzki Tarnów, powiat grodzki Nowy S cz oraz powiaty: krakowski i tatrza ski. Obszary przekrocze warto ci dopuszczalnych oraz warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji zosta y przez nas ograniczone do terenu miast, w których zlokalizowane by y stacje pomiarowe, wykazuj ce przekroczenia warto ci kryterialnych. Natomiast obszar i liczba mieszka ców na tym terenie zosta y okre lone na podstawie danych GUS. Tabela 9.9. Lista stref zakwalifikowanych do programów ochrony powietrza POP na podstawie oceny wg kryteriów dla ochrony zdrowia Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy / powiatu Kryterium stanowi ce podstaw do zakwalifikowania strefy do klasy C zanieczyszczenie, czas u rednia typ obszaru* miasto, gmina, dzielnica Obszary przekrocze obszar w km 2 liczba mieszka ców w tys. numer mapy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 i numer obszaru 1 krakowski 4.12.15.06 PM10 PM10 1 rok m. Skawina 20 2 Kraków gr ag 4.12.17.61 PM10 3 Nowy S cz gr 4.12.16.62 PM10 1 rok NO2 rok PM10 1 rok PM10 m. Kraków 327 741 m. Nowy S cz 57 85 4 Tarnów gr 4.12.15.63 5 tatrza ski 4.12.16.17 PM10 1 rok 72 121 m. Tarnów PM 10 PM10 1 rok 84 30 m. akopane PM 10 * - obszar zwyk y lub obszar ochrony uzdrowiskowej (wpisa Uz w przypadku uzdrowiska) 35
Tabela 9.10. Lista stref zakwalifikowanych do programów ochrony powietrza POP na podstawie oceny wg kryteriów dla ochrony ro lin Lp. Nazwa strefy/powiat u Kod strefy / powiatu Kryterium stanowi ce podstaw do zakwalifikowania strefy do klasy C zanieczyszczenie, typ Obszary przekrocze gmina obszar w km 2 numer mapy i numer obszaru czas u rednia obszaru* 1 2 3 4 5 6 7 brak * obszar zwyk y lub obszar parku narodowego (wpisa PN w przypadku parku narodowego) 6. Strefy wytypowane do dalszych bada w celu potwierdzenia potrzeby (lub braku potrzeby) podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza W tabeli 9.11 wytypowano strefy/powiaty, w których niezb dne jest przeprowadzenie dalszych bada metodami referencyjnymi w celu podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza. Tabela 9.11. Lista stref i obszarów, na terenie których potrzebne jest przeprowadzenie dalszych bada w celu potwierdzenia potrzeby lub braku potrzeby podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza - ocena wg kryteriów dla ochrony zdrowia Kryterium, dla którego istniej ce Lp. Nazwa strefy/powiatu Kod strefy / powiatu wyniki oceny uznano za niewystarczaj c podstaw do podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza zanieczyszczenie, czas u rednia typ obszaru* miasto (ew. dzielnica) Obszary wskazane do dalszych bada obszar w km 2 liczba mieszka ców w tys. numer mapy i numer obszaru 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 Kraków gr ag 4.12.17.00 SO2 ( ) Uz Swoszowice 2 2 boche ski 4.12.15.01 PM10 ( ) Bochnia 30 30 3 chrzanowski 4.12.15.03 PM10 ( ) Chrzanów 38 42 4 miechowski 4.12.16.11 PM10 ( ) Miechów 16 12 5 nowotarski 4.12.16.11 PM10 ( ) Nowy Targ 51 34 6 olkuski 4.12.15.12 PM10 ( ) Olkusz 26 40 PM10 ( ) 7 o wi cimski 4.12.15.13 O wi cim 30 44 SO2 ( ) 8 proszowicki 4.12.15.14 PM10 ( ) Proszowice 7 7 9 wadowicki 4.12.16.18 PM10 ( ) Wadowice 11 20 10 wielicki 4.12.15.19 PM10 ( ) Wieliczka 13 18 W tabeli 9.12 zaproponowano obszar Ojcowskiego Parku Narodowego do dalszych bada w celu potwierdzenia potrzeby podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza. Stwierdzone w latach 2002-2003 przekroczenia dopuszczalnych st e dwutlenku siarki (metod spektrofotometryczn ) wymagaj bowiem potwierdzenia (na drodze bada wykonanych automatyczn metod referencyjn ). Ponadto planowane jest kontynuowanie pomiarów w Szymbarku stacji reprezentatywnej dla ca ego województwa dla kryterium ochrony ro lin. Od stycznia 2004 r. s prowadzone badania (dwutlenku siarki i tlenków azotu metod pasywn ) we wszystkich parkach narodowych 36
Tabela 9.12. Lista stref i obszarów, na terenie których wskazane jest przeprowadzenie dalszych bada w celu potwierdzenia potrzeby podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza - ocena wg kryteriów dla ochrony ro lin Lp. Nazwa obszaru Kryterium, dla którego istniej ce wyniki oceny uznano za niewystarczaj c podstaw do podj cia dzia a na rzecz poprawy jako ci powietrza zanieczyszczenie, typ obszaru* powiat obszar w km czas u rednia 2 Obszary wskazane do dalszych bada numer mapy i numer obszaru 1 2 4 5 6 7 Ojcowski Park 1 SO2 ( ) PN krakowski 16 Narodowy * obszar zwyk y lub obszar parku narodowego (wpisa PN w przypadku parku narodowego) 7. Obszary przekrocze warto ci kryterialnych uwagi na brak narz dzia umo liwiaj cego precyzyjne okre lenie obszarów przekrocze warto ci kryterialnych, w ocenie przyj to, e przekroczenie odnosi si g ównie do obszaru miasta, w którym by a zlokalizowana stacja pomiarowa wykazuj ca przekroczenie. Na terenie województwa wyst pi y w 2003 roku przekroczenia warto ci dopuszczalnych oraz warto ci dopuszczalnych powi kszonych o margines tolerancji dla nast puj cych substancji: py PM10 i py BS st enie rednie w roku kalendarzowym W tabeli 4.3.2 przedstawiono przypadki przekrocze dopuszczalnego poziomu PM10 zwi kszonego o margines tolerancji st enia rednie rocznie. Przyczyn stwierdzonych przekrocze by a we wszystkich przypadkach emisja z indywidualnego ogrzewania budynków (S5) oraz przy Al. Krasi skiego, Tarnowa i akopanego intensywny ruch samochodów w centrum miasta (S1). Tabela 4.3.2. estawienie przypadków przekrocze dopuszczalnego poziomu PM10 zwi kszonego o margines tolerancji st enia rednie roczne Nazwa strefy Kod powiatu Kod stacji (krajowy) Warto [ g/m 3 ] Przyczyna wyst pienia przekroczenia Kraków aglomeracja 4.12.17.61 S5 - Rynek G ówny - ul. Pr dnicka - ul. Bulwarowa - Al. Krasi skiego 50 55 53 80 S1 37
krakowski 4.12.15.06 47 S5 Nowy S cz gr 4.12.16.62 48 S5 Tarnów gr 4.12.15.63 43 S5/S1 tatrza ski 4.12.16.17 44 S1/S5 Na za czonej mapie 6 przedstawiono rednie st enie py u w 2003 roku w postaci izolinii wygenerowanych w programie Surfer (metod kriging). Jest to bardzo uproszczony sposób prezentacji rozk adu st e py u, nie uwzgl dniaj cy róde emisji, parametrów meteorologicznych oraz oparty na ma ej ilo ci danych. Przekroczenie poziomu dopuszczalnego zwi kszonego o margines tolerancji wyst pi o w strefach/powiatach: aglomeracji Kraków, krakowskim i grodzkim Nowy S cz i Tarnów oraz tatrza skim. st enia -godzinne estawienia przypadków przekrocze dopuszczalnego poziomu PM10 zwi kszonego o margines tolerancji st enia - znajduj si w tabeli 4.3.1, która zamieszczona jest w egzemplarzu archiwalnym znajduj cym si w Inspektoracie (oraz w bazie danych JPOAT). Przekroczenia wyst puj w sezonie zimowym i ich przyczyn jest emisja z indywidualnego ogrzewania budynków (S5) oraz niekorzystne warunki meteorologiczne. Przekroczenia st e wyst puj tak e z powodu niskiej emisji z lokalnych róde a tak e s zwi zane z intensywnym ruchem samochodów w centrach miast. Tabela obejmuje nast puj c ilo przypadków przekrocze w strefach/powiatach: krakowski 68, aglomeracja Kraków 77 (Rynek G ówny), 98 (Pr dnicka), 106 (Bulwarowa), 176 (Al. Krasi skiego), grodzki Nowy S cz 76, grodzki Tarnów 39, tatrza ski 74. dwutlenek azotu Przekroczenie dopuszczalnego st enia rocznego wyst pi o w Krakowie centrum miasta z intensywnym ruchem samochodowym (S1). Jego przyczyn najprawdopodobniej jest blisko g ównej drogi (S1). 8. Ocena istniej cego systemu oceny jako ci powietrza System oceny jako ci powietrza w województwie opiera si na wynikach pomiarów prowadzonych w stacjach automatycznych, manualnych i pasywnych. Wyra ny jest brak bazy danych emisyjnych oraz narz dzia umo liwiaj cego wykorzystanie modelowania. Wst pne prace w tym zakresie przeprowadzone w latach ubieg ych nie maj zastosowania w tej ocenie. a niezb dne uwa amy: wyposa enie Inspektoratu w komputerow baz danych o emisji ze róde punktowych, liniowych i powierzchniowych, zlokalizowanych na terenie województwa ma opolskiego, umo liwienie korzystania z modelu matematycznego rozprzestrzeniania si zanieczyszcze powietrza w oparciu o kompletn baz danych emisyjnych, prowadzenie monitoringu meteorologicznego, celem prawid owej interpretacji wyników pomiarów. W tabeli 9.13 zosta y podane strefy/powiaty, w których konieczne jest wzmocnienie systemu oceny tzn. przeprowadzenie bada okresowych, b d wska nikowych nast puj cych zanieczyszcze : PM10 -, dwutlenku siarki 1-, dwutlenku azotu 1-, ozonu 8- i tlenku w gla 8-38
Tabela 9.13. Lista stref i obszarów, dla których wskazane jest wzmocnienie systemu oceny wg kryteriów dla ochrony zdrowia Nazwa Kod strefy Obszary wskazanego Kryterium dla którego istniej ce metody oceny uznano za Lp strefy/powiat / wzmocnienia systemu oceny niewystarczaj ce. u powiatu miasto (ew. dzielnica) zanieczyszczenie, czas u rednia typ obszaru* 1 2 3 4 5 6 1 boche ski 4.12.15.01 m. Bochnia PM10 2 brzeski 4.12.15.02 m. Brzesko PM10 3 d browski 4.12.15.04 m. D browa Tarnowska PM10 4 gorlicki 4.12.15.05 m. Gorlice PM10 powiat O3 8 5 krakowski 4.12.15.06 powiat O3 8 6 Kraków gr ag 4.12.17.61 Swoszowice SO2 1 NO2 1 Uz PM10 7 limanowski 4.12.16.07 m. Limanowa PM10 8 miechowski 4.12.15.08 m. Miechów PM10 9 my lenicki 4.12.16.09 m. My lenice PM10 10 nowos decki 4.12.16.10 m. Muszyna PM10 Uz 11 nowotarski 4.12.16.11 m. Nowy Targ SO2 1 CO 8 12 o wi cimski 4.12.15.13 m. O wi cim PM10 PM10 SO2 1 13 proszowicki 4.12.15.14 m. Proszowice PM10 14 suski 4.12.16.15 m. Sucha Beskidzka PM10 15 tarnowski 4.12.15.16 m. Ci kowice PM10 16 wadowicki 4.12.16.18 m. Wadowice, Andrychów PM10 17 wielicki 4.12.15.19 m. Wieliczka PM 10 * - obszar zwyk y lub obszar ochrony uzdrowiskowej (wpisa Uz w przypadku uzdrowiska) Niezb dne jest równie prowadzenie bada dwutlenku siarki, tlenków azotu i py u zawieszonego PM10 w Ojcowskim Parku Narodowym oraz ozonu w powiecie gorlickim (tabela 9.14). Tabela 9.14. Lista obszarów, dla których wskazane jest wzmocnienie systemu oceny wg kryteriów dla ochrony ro lin Lp. Nazwa obszaru Kryterium dla którego istniej ce metody oceny uznano za niewystarczaj ce Obszary wskazanego wzmocnienia systemu oceny zanieczyszczenie, typ obszaru* powiat obszar w km czas u rednia numer mapy i numer obszaru 1 2 4 5 6 7 1 Ojcowski PN SO2 1 rok NOx 1 rok PN krakowski 21 PM10 2 gorlicki O3 (AOT40) obszar województwa 15144 * obszar zwyk y lub obszar parku narodowego (wpisa PN w przypadku parku narodowego) 39
9. Udokumentowanie wyników oceny W niniejszym rozdziale przedstawiono w postaci tabelarycznej uzupe niaj ce informacje na temat materia ów wykorzystanych w ocenie rocznej. W tabeli 11.1 zestawiono informacje odno nie podzia u na strefy, wyst powania obszarów ochrony uzdrowiskowej i parków narodowych na terenie ka dej strefy, a tak e zakres pomiarowy stacji wykorzystanych w ocenie. Dane na temat czasu u rednienia i kompletno ci danych znajduj si w tabeli 11.2. Oprócz danych pomiarowych w ocenie wykorzystano metod analogia do innej strefy (tabela 11.3). uwagi na brak narz dzi umo liwiaj cych precyzyjne okre lenie granic obszaru przekrocze warto ci kryterialnych, odniesiono je do miast, w których stacja pomiarowa wykaza a przekroczenia. Wielko obszaru okre lono na podstawie informacji uzyskanych w Wojewódzkim Urz dzie Statystycznym (tabela 11.4). Wszystkie informacje i materia y wykorzystane w ocenie znajduj si w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony rodowiska w Krakowie i w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie (tabela 11.5). Mapa topograficzna (zagospodarowania terenu) oraz mapa z lokalizacj emitorów punktowych z uwzgl dnieniem wielko ci emisji znajduj si w rozdziale pt. charakterystyka województwa. 40
Tabela 11.1. Lista stref Nazwa strefy Kod powiatu/str efy Na terenie strefy znajduj si obszary (Oz, OzR, Uz, PN) Liczba sta ych stanowisk pomiarowych wykorzystanych w OR dla poszczególnych zanieczyszcze w strefie Inne metody oceny stosowane w strefie** Aglome -racja [tak/nie ] Powierzchnia strefy [km 2 ] Ludno [tys.] 1 2 3 4 5 6 7 8 boche ski 4.12.15.01 Oz, OzR C6H6-1 NO2-2 SO2-1 BS-1 Pb-3 CO-1 O3-8 nie 631 98,6 brzeski 4.12.15.02 Oz, OzR C6H6-1 NO2-2 SO2-1 BS-1 chrzanowski 4.12.15.03 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 SO2-1 BS-1 d browski 4.12.15.04 Oz, OzR C6H6-1 NO2-2 SO2-1 BS-1 gorlicki 4.12.15.05 Oz, OzR, Uz, PN C6H6-1 NO2-3 SO2-3 BS-2 NOx-2 krakowski 4.12.15.06 Oz, PN C6H6-1 NO2-1 NOx-1 SO2-2 BS-1 PM10-1 Pb-1 CO-1 Kraków gr ag 4.12.17.61 Oz, Uz NO2-5 NOx-4 SO2-5 BS-1 PM10-4 CO-3 Pb-3 03-1 C6H6-2 limanowski 4.12.16.07 Oz, OzR,PN C6H6-1 NO2-1 miechowski 4.12.15.08 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 SO2-1 BS-1 Pb-1 Pb-1 CO-1 O3-8 Pb-5 CO-4 O3-9 Pb-3 CO-1 O3-8 Pb-1 CO-1 O3-8 nie 590 90,1 nie 371 130,7 nie 527 58,9 nie 967 108,4 O3-9 nie 1230 237,2 CO-8 O3-8 SO2-2 BS-7 Pb-2 O3-9 CO-9 tak 327 740,7 nie 952 119,6 nie 677 52,5 41
my lenicki 4.12.16.09 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 SO2-1 BS-1 Pb-1 nowos decki 4.12.16.10 Oz, OzR, Uz C6H6-1 NO2-4 SO2-3 BS-3 nowotarski 4.12.16.11 Oz, OzR, Uz, PN C6H6-1 NO2-1 SO2-1 BS-1 Nowy S cz gr 4.12.16.62 Oz, NO2-1 NOx-1 SO2-1 PM10-1 03-1 CO-4 O3-8 Pb-2 CO-1 O3-8 Pb-2 CO-6 O3-6 C6H6-1 CO-1 Pb-1 nie 673 114,0 nie 1550 194,6 nie 1475 180,7 nie 57 84,5 olkuski 4.12.15.12 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 NOx-1 SO2-1 PM10-1 CO-1 O3-1 o wi cimski 4.12.15.13 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 SO2-1 BS-1 proszowicki 4.12.15.14 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 SO2-1 BS-1 Pb-1 suski 4.12.16.15 Oz, OzR, PN C6H6-1 NO2-1 SO2-1 BS-1 Pb-1 tarnowski 4.12.15.16 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 Tarnów gr 4.12.15.63 Oz, C6H6-1 NO2-2 NOx-1 SO2-2 PM10-2 Pb-1 CO-1 tatrza ski 4.12.16.17 Oz, OzR, PN C6H6-1 NO2-1 NOx-1 SO2-1 PM10-1 Pb-1 03-1 CO-1 Pb-9 nie 622 123,5 Pb-5 CO-4 O3-9 CO-4 O3-9 CO-4 O3-6 nie 394 154,6 nie 414 44,8 nie 686 81,6 Pb-1 CO-1 O3-8 SO2-1 BS-10 nie 1334 182,0 O3-9 nie 72 121,1 nie 472 66,2 42
wadowicki 4.12.16.18 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 SO2-2 BS-2 Pb-1 wielicki 4.12.15.19 Oz, OzR C6H6-1 NO2-1 SO2-1 BS-1 Pb-1 PM10-1 CO-4 O3-9 CO-4 O3-9 nie 658 155,5 nie 428 101,1 *- oznaczenia: Oz obszar zwyk y, do którego odnosz si warto ci dopuszczalnych st e okre lone dla terenu kraju OzR obszar zwyk y, do którego odnosz si warto ci dopuszczalnych st e okre lone ze wzgl du na ochron ro lin Uz obszar ochrony uzdrowiskowej PN obszar parku narodowego ** - nale y poda zanieczyszczenie i numer kolejny metody opisanej w tabeli 11.3. 43
Tabela 11.2. miejscowo kod krajowy stacji Wykaz sta ych stacji pomiarowych, z których wyniki wykorzystano w ocenie Substancje, podstawowy czas u redniania*, kompletno w stosunku do programu pomiarowego [%], pokrycie roku Stacja Strefa cznym czasem pomiarów[%] Nazwa strefy Kod strefy C6H6 czas u redniania kompletno pokrycie roku NO2 czas u redniania kompletno pokrycie roku 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 25 26 27 28 Bochnia MpBochniWSSEKazi0104 boche ski 4.12.15.01 100 100 99 99 99 99 Bochnia MpBochniWIOSLegi0103 boche ski 4.12.15.01 i 100 83 i 100 75 Brzesko MpBrzeskWSSEGlow0201 brzeski 4.12.15.02 85 17 84 17 80 16 Brzesko MpBrzeskWIOSOgro0202 brzeski 4.12.15.02 i 100 83 i 100 75 Chrzanów MpChrzanWSSEGrzy0301 chrzanowski 4.12.15.03 100 100 100 100 100 100 Chrzanów MpChrzanWIOSSiko0302 chrzanowski 4.12.15.03 i 80 67 D browa Tarn. MpDabrowWSSEPils0401 d browski 4.12.15.04 92 92 92 92 91 91 D browa Tarn. MpDabrowWIOSare0402 d browski 4.12.15.04 i 90 75 i 100 75 Gorlice MpGorilcWSSELegi0501 gorlicki 4.12.15.05 54 54 54 54 54 54 Gorlice MpGorilcWIOSTuwi0504 gorlicki 4.12.15.05 i 80 67 Gorlice MpGorilcWIOSRyne0505 gorlicki 4.12.15.05 i 100 75 Wysowa MpWysowaWSSE0502 gorlicki 4.12.15.05 46 46 46 46 46 46 Szymbark MpSzymbaWIOS0503 gorlicki 4.12.15.05 80 33 80 33 Szymbark MpSzymbaWIOS0506 gorlicki 4.12.15.05 i 71 42 i 100 58 Ojców MpOjcowWSSE0601 krakowski 4.12.15.06 100 100 100 100 Skawina MpSkawinWIOSOsie0606 krakowski 4.12.15.06 1 95 95 1 95 95 1 96 96 48 10 1 83 83 1 87 87 Skawina MpSkawinWIOSKope0607 krakowski 4.12.15.06 i 100 83 Kraków MpKrakowWIOSRGlo6114 Kraków gr 4.12.17.61 1 94 94 1 94 84 1 100 100 1 98 98 1 98 98 ag Kraków MpKrakowWIOSPrad6115 Kraków gr ag 4.12.17.61 1 79 79 1 79 79 1 93 93 91 91 1 89 89 91 91 Kraków MpKrakowWIOSAKra6117 Kraków gr 4.12.17.61 99 20 1 95 95 1 95 95 1 99 99 99 20 1 98 98 1 100 100 ag Kraków MpKrakowWIOSBulw6118 Kraków gr 4.12.17.61 85 17 1 98 98 1 98 98 1 97 97 92 18 1 99 99 1 99 99 ag Kraków MpKrakowWSSEKapi6108 Kraków gr ag 4.12.17.61 89 89 97 97 92 92 NOx czas u redniania kompletno pokrycie roku SO2 czas u redniania kompletno pokrycie roku Pb czas u redniania kompletno pokrycie roku O3 czas u redniania kompletno pokrycie roku PM10** czas u redniania kompletno pokrycie roku CO czas u redniania kompletno pokrycie roku 44
Limanowa MpLimanoWIOSJoze0701 limanowski 4.12.16.07 i 100 100 Limanowa MpLimanoWIOSJord0702 limanowski 4.12.16.07 i 100 83 Miechów MpMiechoWIOSKsSk0801 miechowski 4.12.15.08 95 95 93 93 i 100 100 100 100 Miechów MpMiechoWIOSDane0802 miechowski 4.12.15.08 i 100 83 My lenice MpMyslenWIOSKosc0902 my lenicki 4.12.16.09 93 93 90 90 i 100 100 95 95 My lenice MpMyslenWIOSOsie0903 my lenicki 4.12.16.09 i 100 83 Muszyna MpMusznWSSERyne1001 nowos decki 4.12.16.10 86 86 86 86 86 86 Krynica MpKrynicWSSENowo1002 nowos decki 4.12.16.10 96 96 96 96 96 96 Piwniczna MpPiwnicWSSERyne1004 nowos decki 4.12.16.10 76 76 76 76 76 76 Muszyna MpMusznWIOSdro1005 nowos decki 4.12.16.10 i 100 83 i 100 75 Nowy Targ MpNoTargWSSESzaf1102 nowotarski 4.12.16.11 77 77 75 75 64 64 Nowy Targ MpNoTargWIOSJoze1106 nowotarski 4.12.16.11 i 100 83 Nowy S cz MpNSaczWIOSPija6204 Nowy S cz 4.12.16.62 1 81 81 1 81 81 1 98 98 1 94 94 1 94 94 gr Olkusz MpOlkuszWIOSNull1205 olkuski 4.12.15.12 i 100 83 1 93 90 1 93 90 1 81 79 1 94 91 1 62 60 1 33 32 O wi cim MpOswiecWSSEWiez1301 o wi cimski 4.12.15.13 91 91 89 89 85 85 O wi cim MpOswiecWIOSSoln1303 o wi cimski 4.12.15.13 i 70 58 Proszowice MpProszWIOS3Maj1402 proszowicki 4.12.15.14 97 97 99 99 i 100 100 99 99 Proszowice MpProszWIOS3Maj1402 proszowicki 4.12.15.14 i 100 83 Sucha Beskidzka MpSuchaWIOSMick1502 suski 4.12.16.15 94 94 90 90 i 92 92 93 93 Sucha Beskidzka MpSuchaWIOSKono1503 suski 4.12.16.15 i 100 83 Ci kowice MpCiezkoWIOSdro1602 tarnowski 4.12.15.16 i 100 83 i 78 50 Tarnów MpTarnowWIOSSoli6303 Tarnów gr 4.12.15.63 i 100 83 1 90 87 1 90 87 1 92 89 41 8 1 91 88 1 91 88 Tarnów MpTarnowWSSEWest6302 Tarnów gr 4.12.15.63 99 99 99 99 71 71 akopane MpakopaWIOSRown1701 tatrza ski 4.12.16.17 i 100 83 1 88 88 1 88 88 1 91 91 41 8 1 87 87 1 94 94 1 88 88 Andrychów MpAndrycWSSEKrak1801 wadowicki 4.12.16.18 92 92 92 92 Wadowice MpWadowiWIOSTeat1802 wadowicki 4.12.16.18 96 96 91 91 i 100 100 96 96 Wadowice MpWadowiWIOSKope1803 wadowicki 4.12.16.18 i 90 75 Wieliczka MpWielicWIOSOSP1902 wielicki 4.12.15.19 98 98 98 98 i 100 100 99 99 Wieliczka MpWielicWIOSWPol1903 wielicki 4.12.15.19 i 90 75 Niepo omice MpWielicWIOSNiep1904 wielicki 4.12.15.19 100 25 * - wstawi odpowiedni symbol: 1 dla pomiarów st e 1- lub 30-min; dla pomiarów st e godzinnych; i dla pomiarów z innym czasem ekspozycji/poboru prób/u redniania - pod tabel nale y poda ten czas ** - je li st enia PM10 uzyskano z przeliczenia st e py u TSP lub BS, nale y poda warto zastosowanego wspó czynnika lub zastosowany wzór (zob. rozdz. 10.2.3) 45
** - nie zastosowano wspó czynnika przeliczeniowego py u BS na PM10 i czas ekspozycji dla Pb h, czas u redniania dla Pb 1 miesi c i czas ekspozycji dla benzenu i NO 2 1 miesi c 46
Tabela 11.3 Metody wykorzystane w ocenie, inne ni pomiary w sta ych punktach Numer metody Opis metody 1 2 1 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w Tarnowie, kod stacji odniesienia: MpTarnowWIOSSoli6303 2 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w My lenicach, kod stacji odniesienia: MpMyslenWIOSKazi0901 3 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w Wieliczce, kod stacji odniesienia: MpWielicWIOSOSP1902 4 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w Krakowie, kod stacji odniesienia: MpKrakowWIOSBulw6118 5 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w Wadowicach, kod stacji odniesienia: MpWadowiWIOSTeat1802 6 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w akopanem, kod stacji odniesienia: MpakopaWIOSRown1701 7 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w Gorlicach, kod stacji odniesienia: MpGorlicWSSELegi0501 8 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w Nowym S czu, kod stacji odniesienia: 9 MpNSaczWIOSPija6204 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w Krakowie, kod stacji odniesienia: MpKrakowWIOSPrad6115 10 Analogia do st e zanieczyszcze zmierzonych w D browie Tarnowskiej, kod stacji odniesienia: MpDabrowWSSEPils0401 Tabela 11.4 Metody okre lenia granic obszaru przekrocze warto ci kryterialnych Oznaczenie obszaru Numer przekrocze Opis metody metody [numer mapy i numer obszaru] 1 2 3 1 W tabelach 9.9 i 9.10 Na podstawie informacji uzyskanych w WUS Tabela 11.5 Wykaz wa niejszych materia ów i informacji wykorzystanych w ocenie rocznej (nie zamieszczonych w raporcie) Lp. akres informacji Nazwa bazy/ modelu/ opracowania/ itd. Lokalizacja 1 2 3 4 1 Informacje o systemie pomiarowym System informacji o rodowisku baza Serwer WIO Kraków danych JPOAT 2 Informacje o systemie pomiarowym CS baza danych z systemu Serwer WIO Kraków automatycznych pomiarów zanieczyszczenia powietrza 3 Informacje o systemie pomiarowym System informacji o rodowisku baza WIO Kraków danych 3 Serie pomiarowe st e wykorzystane w MA WSSE Sanepid Kraków ocenie 4 Serie pomiarowe st e wykorzystane w SIO, CS WIO Kraków ocenie 5 Inwentaryzacja emisji ze róde punktowych za 2002 rok Opracowanie na podstawie ankiet, formularzy OS i zbiorczych zestawie informacji o zakresie korzystania ze rodowiska WIO Kraków 47
10. Podsumowanie Wynikiem rocznej oceny jako ci powietrza w województwie ma opolskim w 2003 roku jest klasyfikacja stref wykonana dla kryterium ochrony zdrowia i kryterium ochrony ro lin, przedstawiona graficznie na mapach 4 i 5 i omówiona w rozdziale 4. godnie z t klasyfikacj dla kryterium ochrony zdrowia do: klasy A zosta o zakwalifikowanych sze powiatów: brzeski, d browski, gorlicki, limanowski, nowos decki i tarnowski, klasy B zosta y zaliczone powiaty: boche ski, chrzanowski, miechowski, my lenicki, nowotarski, olkuski, o wi cimski, proszowicki, suski, wadowicki i wielicki klasy C zosta y zakwalifikowane powiaty: aglomeracja Kraków, grodzkie Nowy S cz, Tarnów, krakowski, tatrza ski. godnie z klasyfikacj dla kryterium ochrony ro lin do: klasy A zaliczono wszystkie strefy/powiaty (aglomeracja Kraków oraz powiaty grodzkie Nowy S cz i Tarnów nie podlegaj ocenie). Do opracowania programów ochrony powietrza (POP) zosta y zakwalifikowane nast puj ce strefy/powiaty dla: kryterium ochrony zdrowia aglomeracja Kraków, powiaty grodzkie Nowy S cz i Tarnów oraz powiat krakowski i tatrza ski z uwagi na przekroczenie warto ci dopuszczalnej wraz z marginesem tolerancji dla py u PM10, oraz NO 2 w Krakowie, przeprowadzonej oceny rocznej jako ci powietrza wynikaj nast puj ce wnioski: 1. Nale y prowadzi pomiary py u PM10 metod referencyjn (metoda wagowa z separacj frakcji). 1. Celowe jest wykonanie okresowych pomiarów stacj mobiln : SO 2, NO 2 i CO w strefach wymagaj cych wzmocnienia systemu oceny (tabela 9.13). 2. Nale y jak najszybciej rozpocz pomiary SO 2, NOx i ozonu w Szymbarku, stacji reprezentatywnej dla województwa, dla kryterium ochrony ro lin. Ponadto niezb dne jest: 1. Kontynuowanie pomiarów st e zanieczyszcze powietrza w sieci monitoringu metodami automatycznymi, manualnymi i wska nikowymi zgodnie z zaleceniami oceny wst pnej. Nale y do o y wszelkich stara, aby pomiary prowadzone by y prawid owo i posiada y wymagan do oceny kompletno danych. 48
2. Wyposa enie Inspektoratu w komputerow baz danych o emisji ze róde punktowych, liniowych i powierzchniowych, zlokalizowanych na terenie województwa ma opolskiego. 3. Umo liwienie korzystania z modelu matematycznego rozprzestrzeniania si zanieczyszcze powietrza w oparciu o kompletn baz danych emisyjnych. 4. Prowadzenie monitoringu meteorologicznego, celem prawid owej interpretacji wyników pomiarów. 49