Béla Bartók muzyka stężonej ekspresji (Bogusław Schaeffer)

Podobne dokumenty
Życie i twórczość Karola Szymanowskiego

Turniej wiedzy muzycznej

P R O G R A M PRZESŁUCHAŃ W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 SZKOŁA MUZYCZNA II st.: kl. V cyklu 6 letniego, kl. III cyklu 4 letniego, kl.

P R O G R A M PRZESŁUCHAŃ REGIONALNYCH 2015

J. S. Bach 2 kontrastujące części z dowolnej sonaty lub suity. W. A. Mozart I część koncertu A-dur lub D-dur z kadencją

KRYTERIA WYMAGAŃ Z MUZYKI ZGODNE Z NOWĄ PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ

Dyrekcja Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus ogłasza przesłuchania dla muzyków do 30 roku życia na stanowiska:

Akustyka muzyczna. Wykład 11 Formy muzyczne dr inż. Przemysław Plaskota

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU AUDYCJE MUZYCZNE. KLASA VIII Rok szkolny 2015/2016 Opracowała Agata Kracińska

WITOLD LUTOSŁAWSKI. kompozytor i dyrygent. Pragnę znaleźć tych, którzy czują tak samo, jak ja.. W. Lutosławski

Mistrz Twardowski 2016

a) Wymagania egzaminacyjne dla kandydatów z przygotowaniem muzycznym (ukończona szkoła muzyczna I stopnia):

Regulamin Pierwszego Polsko - Chińskiego Festiwalu Młodzieży Artystycznej

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE NSM II STOPNIA

Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Romualda Twardowskiego w Puławach

KRYTERIA WYMAGAŃ Z MUZYKI ZGODNE Z NOWĄ PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ

PRZESŁUCHANIA MAKROREGIONALNE I OGÓLNOPOLSKIE klasy IV, V szkół muzycznych II stopnia

Klucz I Ogólnopolski Konkurs z Zasad Muzyki

IV Ogólnopolski Konkurs z Zasad Muzyki

Regulamin Wielkopolskiego Konkursu wiedzy o życiu i twórczości Grażyny Bacewicz 28 października 2019

LUBLIN LISTOPADA 2018 R.

AKADEMIA MUZYCZNA IM. I.J. PADEREWSKIEGO W POZNANIU WYDZIAŁ INSTRUMENTÓW SMYCZKOWYCH, HARFY, GITARY I LUTNICTWA

Muzyka XX i XXI wieku nurty, style, zjawiska. I poł. XX wieku

ZASADY REKRUTACJI na I rok studiów w roku akademickim 2005/06

SYMFONIA KLASYCZNA: Joseph Haydn Wolfgang Amadeus Mozart Ludwig van Beethoven

I Ogólnopolski Konkurs z Zasad Muzyki

Romantyzm to nurt dominujący w muzyce europejskiej przez większą część XIX wieku, choć trudno jest wyznaczyć ścisłe daty graniczne.

Przedmiotowe zasady oceniania z muzyki- rok szkolny 2018/2019

REKRUTACJA NA ROK SZKOLNY 2018/2019

Kolory lata oraz Concertino Janusza Bieleckiego w Operze i Filharmonii Podlaskiej w wykonaniu Kwartetu im. Aleksandra Tansmana.

Test z muzyki. Małe olimpiady przedmiotowe. Imię i nazwisko

- przynajmniej raz w roku bierze udział w konkursie muzycznym szkolnym, gminnym lub rejonowym.

Akustyka muzyczna. Wykład 10 Zespoły muzyczne. Orkiestra symfoniczna. dr inż. Przemysław Plaskota

ARKUSZ II - MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA ANALIZA DZIEŁA MUZYCZNEGO

Scenariusz lekcji muzyki do klasy VI

OCENIANIE PRZEDMIOTOWE MUZYKA WYMAGANIA PRZEDMIOTOWE KLASA IV

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA. Przedmiot: AUDYCJE MUZYCZNE PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY

REKRUTACJA NA ROK SZKOLNY 2017/2018

Semestr I: Semestr II: Semestr III: Semestr IV: Semestr V: 30, zaliczenie, 1 punkt ECTS Semestr VI: 30, zaliczenie 2 punkty ECTS

SENAT UNIWERSYTETU MUZYCZNEGO FRYDERYKA CHOPINA

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA Z PRZEDMIOTU MUZYKA. (klasy 4, 5, 6 szkoły podstawowej)

LUDWIG VAN BEETHOVEN - TWÓRCZOŚĆ

P R Z E D M I O T O W Y S Y S T E M O C E N I A N I A Z M U Z Y K I DLA KLASY I W GIMNAZJUM IM. JANA PAWŁA II W ŻALINOWIE

Wydział Kompozycji, Dyrygentury, Teorii Muzyki i Muzykoterapii

INFORMATOR 2016/2017. Wydział III Instrumentalny

Utwory obowiązkowe: I część z dowolnego koncertu W. A. Mozarta z kadencją dwie kontrastujące części z dowolnej partity lub sonaty J. S.

Test z muzyki. Małe olimpiady przedmiotowe. Imię i nazwisko

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI

Razem z Fryderykiem Organizatorzy konkursu Współorganizator Patronat medialny Patronat honorowy: Regulamin konkursu Informacje ogólne:

TADEUSZ PACIORKIEWICZ Muzyka organowa i kameralna w 20. rocznicę śmierci

DODATEK SPECJALNY DODATEK SPECJALNY DODATEK SPECJALNY DODATE

Warunki i tryb rekrutacji na studia I i II stopnia w Akademii Muzycznej imienia Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy w roku akademickim 2014/2015

Klucz I Ogólnopolski Konkurs z Zasad Muzyki

KLASA IV WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA HISTORIA MUZYKI

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MUZYKI w kl. IV VI

SCENARIUSZ LEKCJI MUZYKI DLA KLASY 5

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII MUZYKI

REKRUTACJA 2016/2017

Akustyka muzyczna. Wykład 7 Zespoły muzyczne. Orkiestra symfoniczna. Formy muzyczne. dr inż. Przemysław Plaskota

Wydział Kompozycji, Dyrygentury, Teorii Muzyki i Muzykoterapii

Wymagania edukacyjne z muzyki kl. I ( jedno półrocze w roku szkolnym według rozkładu zajęć) I lub II półrocze

REKRUTACJA 2015/2016 ZASADY OGÓLNE

HARMONOGRAM EGZAMINÓW WSTĘPNYCH 14 CZERWCA CZWARTEK

TERMINARZ SZKOLNY 2015/2016

TERMINARZ SZKOLNY 2015/2016

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII MUZYKI

Regulamin Wielkopolskiego Konkursu wiedzy o życiu i twórczości Tadeusza Bairda 22 października 2018

Test z muzyki. Małe olimpiady przedmiotowe. Imię i nazwisko

Sekcja Fortepianu Głównego, Fortepianu na Wydziale Rytmiki oraz Organów Kierownictwo: mgr Justyna Galant-Wojciechowska

SENAT UNIWERSYTETU MUZYCZNEGO FRYDERYKA CHOPINA

Rekrutacja do PSM I stopnia

Wymagania. - wykonuje w grupie piosenkę - w grupie śpiewa scatem melodię z Marsza tureckiego W.A. Mozarta, - wymienia poznane techniki wokalne.

Rozkład materiału z muzyki dla kl. VI

SENAT UNIWERSYTETU MUZYCZNEGO FRYDERYKA CHOPINA

Wymagania podstawowe. Uczeń*: - wyjaśnia znaczenie terminu akcent - rozpoznaje miarę taktu w zapisie nutowym - śpiewa piosenkę w grupie

REKRUTACJA NA ROK SZKOLNY 2016/2017

Wymagania edukacyjne z przedmiotów: MUZYKA oraz ZAJĘCIA ARTYSTYCZNE

EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII MUZYKI

JM Rektor prof. dr hab. Klaudiusz Baran ff. Koncert Katedry Organów i Klawesynu

WYMAGANIA EDUKACYJNE

AKADEMIA MUZYCZNA W KRAKOWIE

Język Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej

Kontakt z dyrektorami i kierownikami sekcji przez Sekretariat. ***

ZAKRES WYMAGAŃ Z PRZEDMIOTU MUZYKA DLA KLASY V SZKOŁY PODSTAWOWEJ W OPARCIU O PROGRAM NAUCZANIA MUZYKI W KLASACH IV- VI MUZYCZNY ŚWIAT, WYD.

OSIĄGNIĘCIA UCZNIA ZAKRES MATERIAŁU PODSTAWOWE PONADPODSTAWOWE

Rekonstrukcja Koncertu Skrzypcowego op. 70 Ludomira Różyckiego

SENAT UNIWERSYTETU MUZYCZNEGO FRYDERYKA CHOPINA

Wymagania na poszczególne oceny z muzyki klasa 5

PROGRAMY EDUKACYJNE DLA GRUP ZORGANIZOWANYCH

Treści nauczania - wymagania szczegółowe

Test z muzyki. Małe olimpiady przedmiotowe. Imię i nazwisko

Przedmiotowy system oceniania z muzyki dla klas I a, b, c Gimnazjum w Ropie. Postanowienia wstępne

Wokół Rodziny Bachów

AKADEMIA MUZYCZNA IM. I.J. PADEREWSKIEGO W POZNANIU WYDZIAŁ INSTRUMENTALNY

Warunki i tryb rekrutacji na studia I i II stopnia w Akademii Muzycznej imienia Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy w roku akademickim 2015/2016

KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI

Rekrutacja 2015/2016

2) z przedmiotu głównego (przygotowane utwory muzyczne i testy rytmiki)

1. Jaki to taniec? 1:03 a) walc angielski b) cza-cza c) tango d) krakowiak 2. Jaki głos słyszysz? 1:44

Transkrypt:

Béla Bartók 1881 1945 muzyka stężonej ekspresji (Bogusław Schaeffer)

Béla Bartók życie: urodzony na terenie Węgier (obecnie Rumunii) komponował od 9. roku życia pierwszą nauczycielką muzyki matka, potem szkoła w Bratysławie, studia w Akademii Muzycznej w Budapeszcie kompozytor, pianista, etnograf muzyczny od 1907 roku profesor fortepianu w Budapeszcie sukcesy kompozytorskie dopiero od 1917 roku (balet Drewniany książę) od 1924 Węgierska Akademia Nauk przygotowanie wydania pieśni węgierskich 1940 emigracja do USA głównie praca dydaktyczna trudna sytuacja zawodowa, finansowa i zdrowotna

Bartók jako etnograf muzyka węgierska muzyka cygańska! początek fachowego zajmowania się folklorem węgierskim koniec XIX wieku fonograf! dwie najważniejsze postaci w XX wieku: Zoltan Kodaly i Béla Bartók (od ok. 1904 1905) Bartók: folklor Węgier, Słowacji, Rumunii, krajów bałkańskich, później też arabskiego i tureckiego wpływ muzyki ludowej na twórczość artystyczną

Bartók periodyzacja twórczości Tadeusz A. Zieliński I. GENEZIS 1881 1902 II. PRZEBUDZENIE: 1903 1908 III. WZLOT 1908 1918 IV. APOGEUM 1918 1938 V. SUMA DOŚWIADCZEŃ 1938 1945

Bartók GENEZIS 1881 1902 utwory: Bieg Dunaju, 3 utwory fortepianowe, Scherzo, Intermezzo, wpływ muzyki Johannesa Brahmsa późnego romantyzmu klasycyzującego (anty-wagner)

Bartók PRZEBUDZENIE 1903 1908 utwory: I Fantazja, poemat symfoniczny Kossuth, I i II Suita orkiestrowa, I Koncert skrzypcowy okres romantyczny wpływ muzyki (zwł. symfoniki) Richarda Straussa i Ferenca Liszta poemat symfoniczny Kossuth, Budapesztańska Orkiestra Symfoniczna, György Lehel

trzy fazy: 1908 1912 Bartók WZLOT brak jednolitego stylu, trzy główne nurty: o witalizm antyromantyczny eksponowanie rytmu, ostrość brzmienia i artykulacji, logiczna harmonizacja przebiegu o fantastyczno-ekspresyjny bliższy estetyce romantycznej, impresionistycznej: swoboda harmoniczna, wyrafinowanie brzmienie o folklorystyczny najbardziej tradycyjny, melodie ludowe o Allegro barbaro, Bagatele, Dla dzieci, Zamek Sinobrodego 1912 1916 opracowania folkloru rumuńskiego, brak całkowicie własnych kompozycji 1916 1918 linia impresjonistyczna w balecie przeplatanie ostrych brzmień, śmiałych harmonicznie fragmentów z tymi o tradycyjnej strukturze balet Drewniany książę, II Kwartet smyczkowy, 15 węgierskich pieśni chłopskich Allegro barbaro

Bartók Zamek Sinobrodego Zamek Sinobrodego (A kékszakállú herceg vára) 1911, premiera 1918 libretto: Béla Balazs, napisane z myślą o Zoltanie Kodalyu kameralizacja psychologizacja prolog i jeden akt: siedem komnat siedem scen półtonowy motyw krwi muzyczna charakterystyka postaci i sytuacji powiązanie komnat ze światłem o różnych kolorach: piąta komnata: https://youtu.be/p9aq2wwds8k?t=1925 szósta komnata: https://www.youtube.com/watch?v=btdmarel3jo

Bartók APOGEUM trzy fazy: 1918 1923 bogactwo kolorystyczne, brzmieniowość stopienie barwy z harmonią siła ekspresji oscylacja między materiałem dwunastotonowym a modalizmami silna dysonansowość Cudowny mandaryn, I i II Sonata na skrzypce i fortepian 1926 1931 zwrot klasyczny ideały i formy klasyczne łączone z nowoczesnym językiem dźwiękowym muzyka nocy, ptasie motywy polifonia; radykalność brzmień (fortepian, kwartety) I Koncert fortepianowy, III i IV Kwartet smyczkowy 1934 1938 dalsze eksperymenty kolorystyczne przejęcie funkcji kształtowania przebiegu przez ruch i brzmienie Muzyka na instrumenty strunowe, perkusję i czelestę, Sonata na dwa fortepiany i perkusję, Mikrokosmos

Bartók Muzyka na instrumenty strunowe, perkusję i czelestę 1936 smyczki, harfa, ksylofon, werbel, talerze, tam-tam, bęben basowy, kotły, czelesta, fortepian smyczki podzielone na dwie grupy, rozstawione po dwóch stronach cztery części, bez oznaczeń tonacji I II III IV Andante tranquillo fuga, zagęszczanie faktury, początek centrum a, kulminacja es, temat fugi powraca w kolejnych częściach, temat wąski ambitus, tylko sekundy i prymy, wejścia tematu od 12 wysokości Allegro synkopy, taneczność, pierwszoplanowa rola rytmu Adagio przykład muzyki nocy, glissanda kotłów Allegro molto taneczny, ludowy charakter

Bartók suma doświadczeń 1938 1945 wycofanie się z dotychczasowych pozycji awangardowych zwrot ku przeszłości związki ze stylem i harmoniką XIX wieku II Koncert skrzypcowy, Divertimento, Koncert na orkiestrę, Sonata na skrzypce solo, szkic Koncertu na altówkę

Bartók Koncert na orkiestrę 1943, rew. 1945 (zmiana zakończenia, obie wersje grywane) zamówienie Fundacji Koussevitzky ego pięć części, symetrycznie odpowiadających sobie I Introduzione. Andante non troppo Allegro vivace forma sonatowa, wstęp muzyka nocy, zastosowanie fugata II Presentando le coppie [Giuoco delle coppie?]. Allegro scherzando gra par?, pokaz par?, pięć sekcji, w każdej inna para instrumentów III Elegia". Andante non troppo przykład muzyki nocy, ekspresyjne serce utworu, tematy zaczerpnięte z pierwszej części IV Intermezzo interrotto. Allegretto przerwane intermezzo, jeden z tematów cytat z 7 Symfonii Szostakowicza, który jest w istocie cytatem z Wesołej wdówki Franza Lehara, przerwanie glissanda puzonów V Finale. Presto forma sonatowa, ruch typu perpetuum mobile odpowiedź Witold Lutosławski Koncert na orkiestrę