NADWAGA I OTYŁOŚĆ WŚRÓD DZIECI KONSEKWENCJE I ZAPOBIEGANIE
Nadwagą określamy nadmiar tkanki tłuszczowej w organizmie w stosunku do beztłuszczowej masy ciała występujący w stopniu umiarkowanym.
Otyłość to uwarunkowane nadmiernym rozwojem tkanki tłuszczowej zwiększenie masy ciała znacznie powyżej wartości prawidłowych, ustalonych dla danego wieku, płci i rasy. Od 1985 roku uznaje się ją oficjalnie za chorobę przewlekłą.
Jak rozpoznajemy? Do oceny stanu odżywienia w wieku rozwojowym (do ukończenia osiemnastego roku życia) stosowane są tabele lub siatki centylowe uwzględniające wiek, osobne dla chłopców i dziewcząt. Zgodnie z obowiązującą definicją WHO: Nadwaga: wartość wskaźnika BMI jest równa lub większa od 85 centyla ( 85c), a mniejsza niż 95 centyla (<95c); Otyłość: wartość wskaźnika BMI jest równa lub większa od 95 centyla ( 95c)
Statystyka 1/2 dorosłych i 1/5 dzieci- nadwaga- z czego 1/3 otyłość Polska: 14% dziewcząt i 20% chłopców Wskaźnik wzrostu otyłych dzieci rośnie wykładniczo i jest już 10 razy większy niż w 1970r Więcej niż 1 milion śmierci w ciągu roku w regionie europejskim powiązanych jest z otyłością
Do roku 2025 268 milionów dzieci 5-17 lat będzie mieć nadwagę
91 milionów będzie otyłych
12 milionów będzie mieć zaburzoną tolerancję glukozy
4 miliony będzie mieć cukrzycę typu II
27 milionów będzie mieć nadciśnienie
38 milionów będzie mieć stłuszczenie wątroby
Do zwiększenia problemu otyłości przyczyniają się: Znaczne zmniejszenie poziomów aktywności fizycznej u dzieci i dorosłych Łatwy dostęp do przetworzonej, wysokokalorycznej, bogatej w tłuszcze i cukry proste żywności Zwiększanie objętości posiłków Nieregularność spożywania głównych posiłków, ich opuszczanie i jednocześnie częste podjadanie kalorycznych przekąsek Sytuacje stresowe i problemy emocjonalne, takie jak konflikty w szkole czy w rodzinie U małych dzieci: zbyt częste karmienie i zbyt duże porcje Za duże spożycie soków i słodkich napojów
Konsekwencje zdrowotne
Odżywianie mamy w ciąży Otyłość może rozpocząć się już w okresie prenatalnym I trymestr brak zwiększenia energetyczności diety II trymestr +360 kcal dziennie III trymestr +475 kcal dziennie Laktacja +505 kcal dziennie
Karmienie piersią Wyniki wielu badań dostarczają nam dowodów na to, że karmienie piersią odgrywa ważną rolę w zaprogramowaniu nie tylko układu odpornościowego dziecka, ale także jego metabolizmu na całe życie. Wyłączne karmienie piersią przez pierwsze sześć miesięcy życia dziecka odgrywa znaczącą rolę w ochronie przed nadmiernym przyrostem masy ciała i jest uważane za jeden z kluczowych elementów pierwotnej profilaktyki nadwagi i otyłości w wieku rozwojowym. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby karmić wyłącznie piersią przez pierwszych sześć miesięcy życia, a następnie, rozszerzając dietę dziecka, kontynuować karmienie przez dwa lata lub dłużej.
Postępowanie z dziećmi z nadwagą Podstawą leczenia otyłości u dzieci i młodzieży jest zmiana stylu życia polegająca na zmianie sposobu żywienia całej rodziny, zwiększenia aktywności fizycznej całej rodziny i wsparcia psychicznego dla dziecka z problemem otyłości. Nie odchudza się dzieci poniżej 7 roku życia! Należy się skupić na wprowadzeniu prawidłowych nawyków i unikaniu błędów żywieniowych
Słodkości w diecie dzieci Odtłuszczone mleko pasteryzowane Przecier truskawkowy (3%) Maltitol Aspartam Acesultany-K Białka mleka Skrobia modyfikowana kukurydziana Barwniki: karoteny, karminy Żywe kultury bakterii jogurtowych Lactobacillus acidophilus Bifidobacterium lactis
Słodkości w diecie dzieci Mleko pasteryzowane Wsad truskawkowy 20% (truskawki 40%. cukier. pektyny (E 440). mączka chleba świętojańskiego (E 410). aromaty naturalne) Żywe kultury bakterii jogurtowych: Streptococcus thermophilus; Lactobacillus bulgaricus
Słodkości w diecie dzieci Przeciery: marchwiowy (18%) Jabłkowy (16%) Malinowy (5%) Sok jabłkowy (3%) z soku zagęszczonego Woda Cukier (R) i/lub syrop glukozowo-fruktozowy (S) (7 łyżeczek cukru w porcji!) Regulator kwasowości - kwas cytrynowy Witaminy: C i E Aromat
Słodkości w diecie dzieci Sok z zagęszczonych soków z jabłek (44%) Sok z zagęszczonych soków z pomarańczy (40%) Przecier bananowy (16%)
Słodkości w diecie dzieci Mąka pszenna 68,4% Cukier Olej palmowy Pełne mleko w proszku 2,4% Substancje spulchniające (węglany amonu, węglany sodu, pirosiarczyn sodu) Syrop glukozowo- fruktozowy Miód 1,3% Sól Emulgator (lecytyna sojowa) Aromaty
Słodkości w diecie dzieci Mąka pszenna Masło (z mleka) (33%) Cukier Skrobia kukurydziana Sól
Słodkości w diecie dzieci Mąka pszenna Cukier Olej palmowy Odtłuszczone mleko w proszku Substancje spulchniające (wodorowęglan amonu, wodorowęglan sodu) Ekstrakt słodu jęczmiennego Białka mleka Koncentrat białka serwatkowego (z mleka) Fosforan triwapniowy Sól Emulgator (lecytyna sojowa) Aromat Witaminy (niacyna, kwas pantotenowy, B1, B6, B2) Dwufosforan żelazowy (24,6 g cukru w 100g)
Słodkości w diecie dzieci Mąka pszenna Mąka pszenna z pełnego ziarna Zagęszczony sok jabłkowy 18% Oleje roślinne (kokosowy, słonecznikowy) Wyciąg z jabłek Substancja spulchniająca (wodorowęglan sodu) Witamina B1 ( 12,1 g cukru w 100g)
Słodkości w diecie dzieci Twaróg odtłuszczony z mleka Śmietanka Woda Cukier Skrobia modyfikowana Syrop glukozowo- fruktozowy Naturalny aromat waniliowy z innymi naturalnymi aromatami Żelatyna
Słodkości w diecie dzieci Mleko Śmietanka Cukier Białka mleka Aromat naturalny Pokruszona laska wanilii Kultury bakterii mlekowych
Zdrowe przekąski
Warzywa z dipem
Szaszłyki owocowe
Pieczone frytki z warzyw
Koktajl owocowy
Popcorn
Domowe pizze
Domowe ciasteczka owsiane
Sprawdź jak rozwija się Twoje dziecko
Dziewczynka 3 lata 15 kg 95 cm wzrostu
Wynik pomiędzy 50 a 75 centylem świadczy o prawidłowej masie ciała w stosunku do wieku
Wynik w granicach 50 centyla oznacza prawidłowy wzrost w stosunku do wieku
Dziewczynka 3 lata 17 kg 103 cm
Wynik w granicy 97 centyla świadczy o otyłości
Chyba że
Dziewczynka znajduje się na 97 centylu zarówno w odniesieniu do wieku jak i do wagi Oznacza to, że może być po prostu dużym dzieckiem jak na swój wiek i rozwijać się szybciej niż rówieśnicy Należy wówczas kontrolować masę ciała takiego dziecka, systematycznie odkładać na siatki centylowe. Można również poprosić o poradę lekarza pierwszego kontaktu