Główne Akty Prawne, które mogą być interesujące dla genealoga USTAWA z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach Dla genealogów, moim zdaniem najważniejsze są następujące artykuły tej ustawy: Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. mówiący o tym, co to są materiały archiwalne. Rozdział 3 Art. 15. 1.mówiący o tym, w wyniku działania jakich podmiotów powstaje Państwowy zasób archiwalny. Art. 16. 1. brzmiący następująco: Materiały archiwalne udostępnia się jednostkom organizacyjnym i obywatelom dla potrzeb nauki, kultury, techniki oraz gospodarki. Udostępnianie materiałów archiwalnych dla powyższych potrzeb jest bezpłatne.
Główne Akty Prawne, które mogą być interesujące dla genealoga c.d. 2a. Archiwa państwowe wykonują usługi archiwalne w zakresie wyszukiwania, prowadzenia kwerend, kopiowania, przetwarzania i przekazywania danych przy użyciu systemów teleinformatycznych lub informatycznych nośników danych oraz konserwacji materiałów archiwalnych na potrzeby, o których mowa w ust. 1. Archiwa państwowe mogą również prowadzić działalność usługową, polegającą na przechowywaniu, kopiowaniu i konserwacji dokumentacji o czasowym okresie przechowywania, w tym dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców. Art.17.1 mówiący o czasokresie udostępnienia akt od chwili wytworzenia - jest to 30 lat.
Kolejny ważny akt prawny dla genealoga to: USTAWA z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego Z ustawy tej wybrałem następujące artykuły, moim zdaniem ważne dla genealogów: Art. 1 zakres i przedmiot Ustawy, Art. 2.1 mówiący o tym co to jest stan cywilny, w jaki sposób dokonuje się rejestracji stanu cywilnego, co jest aktem stanu cywilnego, kiedy zostaje sporządzony akt stanu cywilnego, Art. 3., który mówi tym, że Akty stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych; ich niezgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym.
Dla genealogów moim zdaniem bardzo ważne są Art. 19.1, Art. 20.1 (załączniki do prezentacji) i artykuł 28.1 w brzmieniu: Akty stanu cywilnego oraz akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego kierownik urzędu stanu cywilnego przechowuje przez okres: 1) 100 lat akty urodzenia oraz akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego dotyczące aktu urodzenia; 2) 80 lat akty małżeństwa, akty zgonu oraz akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego dotyczące aktu małżeństwa i aktu zgonu. 2. Okresy, o których mowa w ust. 1, są liczone od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło sporządzenie aktu stanu cywilnego. 3. Po upływie okresów, o których mowa w ust. 1, akty stanu cywilnego oraz akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego kierownik urzędu stanu cywilnego przekazuje w ciągu 2 lat do właściwego archiwum państwowego. 4. Po upływie okresów, o których mowa w ust. 1, a przed przekazaniem aktów stanu cywilnego oraz akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego do właściwego archiwum państwowego ich udostępnianie przez kierownika urzędu stanu cywilnego następuje na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1506).
System Informacji archiwalnej ZoSIA Aplikacja dla wszystkich archiwistów Zintegrowany System Informacji Archiwalnej ZoSIA to aplikacja przeznaczona do opracowania (ewidencji i inwentaryzacji) zbiorów archiwalnych na wszystkich poziomach ich hierarchicznej struktury od całego archiwum aż po obiekt archiwalny. Zawiera również szybką i precyzyjną wyszukiwarkę danych. 1 lutego 2018 roku ZoSIA została udostępniona w wersji 2.0 Wersja 2.0 to ogromny sukces i długo oczekiwana zmiana, która przyniosła optymalizację procesów oraz dostosowanie systemu do nowych przepisów metodycznych Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.
System Informacji archiwalnej ZoSIA c.d. Najważniejsze udogodnienia to m.in.: wprowadzenie elektronicznej postaci dokumentacji w księgach nabytków, ubytków i przesunięć oraz w opisach jednostek liczne zmiany w słownikach nowe pola (np. stan digitalizacji) nowa funkcjonalność pobierania danych nowy, kompleksowy raport: Elektroniczny Inwentarz Archiwalny Użytkownicy Może być wykorzystywana w archiwach państwowych oraz innych jednostkach posiadających archiwa. Specjalna wersja edukacyjna systemu jest używana na zajęciach dydaktycznych ze studentami na 10 polskich uczelniach wyższych. Wszystkie te instytucje używają systemu nieodpłatnie. System jest z powodzeniem wykorzystywany w 65 instytucjach, w tym we wszystkich archiwach państwowych wraz z oddziałami. Źródło:https://www.nac.gov.pl/archiwum-cyfrowe/systemy-i-infrastruktura-it/zosia/
Szukajwarchiwach.pl Szukajwarchiwach.pl to rozwijany przez NAC serwis internetowy, na którym prezentowane są skany i opisy materiałów archiwalnych zgromadzonych w polskich archiwach. Obecnie w serwisie dostępnych jest ponad 30 mln skanów materiałów archiwalnych, a ich liczba stale rośnie. Zawartość serwisu Źródłem opisów archiwalnych umieszczonych w serwisie są dane pochodzące z aplikacji Zintegrowany System Informacji Archiwalnej (ZoSIA). Ponadto serwis zawiera dane z bazy Program Rejestracji Akt Metrykalnych i Stanu Cywilnego (PRADZIAD), gromadzącej informacje o materiałach genealogicznych przechowywanych w archiwach państwowych. Skany materiałów archiwalnych pochodzą ze zbiorów polskich archiwów państwowych, a także innych instytucji kultury. Łatwość wyszukiwania interesujących informacji gwarantuje prosta w obsłudze wyszukiwarka, która oferuje wiele przydatnych filtrów i opcji. Kopie materiałów archiwalnych prezentowane w serwisie, o ile nie zastrzeżono inaczej w opisach tych materiałów lub na samych kopiach cyfrowych, mogą być w dowolny sposób wykorzystywane, w tym pobierane ze strony na dysk lokalny, kopiowane i rozpowszechniane w inny sposób z wykorzystaniem dowolnej techniki.
Użytkownicy Szukajwarchiwach.pl Z serwisu szukajwarchiwach.pl korzystać mogą genealodzy, studenci, uczniowie, nauczyciele, pracownicy naukowi oraz wszystkie inne osoby zainteresowane korzystaniem z zasobu polskich archiwów. Serwis umożliwia korzystanie z materiałów archiwalnych przechowywanych w archiwach z różnych częsci Polski bez wychodzenia z domu. Do korzystania z serwisu potrzebne są tylko dostęp do internetu i przeglądarka internetowa. Historia rozwoju 2009 Premiera serwisu Szukaj w Archiwach (listopad). Ogólnodostępna część systemu ZoSIA została udostępniona na stronie internetowej www.szukajwarchiwach.pl, obok opisów ponad 1,2 mln jednostek archiwalnych internauci mogą przeglądać ponad 70 tys. skanów materiałów archiwalnych z Archiwum Państwowego w Lublinie. 2010 Archiwum m.st. Warszawy rozpoczyna udostępnianie skanów materiałów archiwalnych w serwisie (maj), gdzie łącznie dostępnych jest ponad 470 tys. kopii cyfrowych. 2018 kwietniowa aktualizacja przyniosła ponad 2,1 mln nowych skanów. Liczba skanów w serwisie to obecnie 30 178 614. Źródło:https://www.nac.gov.pl/archiwum-cyfrowe/systemy-i-infrastruktura-it/szukajwarchiwach-pl/
Kolejność czynności potrzebnych do uruchomienia wyszukiwarki aktów archiwalnych szukajwarchiwach.pl 1. Bezpośrednio wpisujemy w okienku przeglądarki internetowej adres: www.szukajwarchiwach.pl 2. Na stronie www.archiwa.gov.pl klikamy w żółte okienko szukajwarchiwach.pl 3. Otworzy nam się następujące okienko:
Algorytm wyszukiwań Mamy 3 opcje: Przeszukiwanie wszystkich dostępnych aktów. Przeszukiwanie tylko aktów metrykalnych. Przeszukiwanie innych aktów poza metrykalnymi We wszystkich opcjach mamy możliwość poszukiwań ze skanami lub bez. Istnieje również możliwość przeszukiwania wybranego archiwum lub wybrania przycisku wyszukiwanie zawansowane, ukazuje nam się następujące okienko:
Filtrowanie wyników Dodatkowo możemy użyć m.in. następujących filtrów do poszukiwań: Zakres daty początkowej Zakres daty końcowej Tytuł/nazwę jednostki obiektu zespołu Sygnaturę pełną Język Archiwum
Sposób działania filtrów
Filtr daty początkowej
Filtr pełnej sygnatury jednostki
Filtr tytułu/nazwy jednostki, obiektu, zespołu
Szukanie skanów
Szukanie skanów c.d
Baza danych Pradziad Baza danych Program Rejestracji Akt Metrykalnych i Stanu Cywilnego (PRADZIAD) zawiera informacje o księgach metrykalnych i stanu cywilnego przechowywanych we wszystkich archiwach państwowych (stan na koniec 2016 roku), w Książnicy Pomorskiej im. Stanisława Staszica w Szczecinie, Archiwum Archidiecezjalnym w Łodzi, Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu, Archiwum Diecezjalnym w Płocku, Archiwum Diecezjalnym w Drohiczynie (tylko z dawnej diecezji pińskiej), Archiwum Archidiecezjalnym w Szczecinie, Archiwum Diecezjalnym Warszawsko-Praskim, Archiwum Diecezjalnym we Włocławku, Archiwum Archidiecezjalnym we Wrocławiu oraz o księgach metrykalnych wyznania mojżeszowego i rzymskokatolickiego przechowywanych w Urzędzie Stanu Cywilnego m. st. Warszawy Archiwum (tzw. archiwum zabużańskie). Baza nie zawiera spisu nazwisk występujących w dokumentach bądź informacji o konkretnych osobach. http://baza.archiwa.gov.pl/sezam/pradziad.php
Projekt Genealogia w archiwach http://www.torun.ap.gov.pl
https://www.genealogiawarchiwach.pl/
Poszukiwania genealogiczne w Archiwum Państwowym w Olsztynie http://www.olsztyn.ap.gov.pl/
http://olsztyn.ap.gov.pl/baza/szukaj.php
Poszukiwania genealogiczne w Archiwum Państwowym w Gdańsku Zasoby Archiwum Państwowego w Gdańsku znajdują się w Zintegrowanym systemie informacji archiwalnej i są również prezentowane na stronie www.szukajwarchiwach.pl. oraz na stronie https://www.gdansk.ap.gov.pl/pl/top/bazy-danych i Archiwum Państwowe w Gdańsku podpisało Porozumienie w sprawie nieodpłatnej digitalizacji i indeksacji zasobów Archiwum Państwowego w Gdańsku. Wyniki tych prac ( indeksy) prezentowane są na stronie www.ptg.gda.pl, a skany ( Na podstawie innego Trójstronnego Porozumienia pomiedzy AP Gdańsk, PTG GenPol Tomasz Nitsch prezentowane są na stronie metryki.genbaza.pl. Przykładowo wiemy że nasz przodek prawdopodobnie urodził się na terenie dzisiejszej Gminy Sierakowice w roku 1877. Na stronie www.szukajwarchiwach.pl znajdujemy interesujący nas zespół o numerze 10/2085/0/-10. W dalszej kolejności naszych poszukiwań genealogicznych na stronie www.ptg.gda.pl szukamy w zakładce chrzty indeksów urodzeń z roku 1877 w USC Sierakowice, znajdujemy indeks urodzenia naszego przodka, odczytujemy z niego numer skanu.
Przeglądanie skanów aktów metrykalnych na portalu metryki.genbaza.pl Krótka instrukcja w jaki sposób zalogować się na portalu metryki Genbaza w celu przeglądania kopi cyfrowych aktów metrykalnych z Archiwum Państwowego w Gdańsku: 1. Należy dokonać rejestracji na stronie http://genpol.com 2. Po zarejestrowaniu konta, należy login i adres email, pod którym dokonaliśmy rejestracji, przesłać na adres ptg@ptg.gda.pl. 3. Po otrzymaniu maila potwierdzającego aktywację należy wejść na stronę http://metryki.genbaza.pl/ i zalogować się. 4. Można zacząć przeglądanie interesujących nas zespołów i odpowiednich aktów metrykalnych.
Poszukiwania genealogiczne w Archiwum Państwowym w Gdańsku c.d. https://www.gdansk.ap.gov.pl/
https://www.gdansk.ap.gov.pl/pl/top/genealogia
Dziękuję za uwagę