SCENARIUSZ DZIAŁANIA SYSTEMÓW TECHNICZNYCH NA WYPADEK POŻARU

Rzeczoznawstwo Doradztwo Ppoż. NIP: 795-001-47-18 Regon: 650095810 mgr inż. Lucjan Gładysz PKO BP 78 1020 4274 0000 1902 0002 0131 Rzeczoznawca ds. zabezpieczeń ppoż. Nr uprawnień 322/95 tel. : 513188167 36-065 Dynów, ul. Ks. Ożoga 15A e-mail: lucjan.gladysz@gmail.com SCENARIUSZ DZIAŁANIA SYSTEMÓW TECHNICZNYCH NA WYPADEK POŻARU BUDYNEK MIESZKALNY WIELORODZINNY Z GARAŻEM PODZIEMMNYM Adres: Inwestor: ul. ul. Jesionowa, Wrocław, działka 15/6 AM-2 obręb Tarnogaj OSIEDLE INNOVA Sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 94, 00-807 Warszawa. Opracował: mgr inż. Lucjan Gładysz nr uprawnień 322/95 Dynów, wrzesień 2013 1/30

Spis zawartości 1. Przedmiot opracowania.... 4 2. Podstawa opracowania.... 4 3. Cel i zakres opracowania.... 4 4. Charakterystyka ogólna obiektu.... 6 5. Materiały wykorzystane w opracowaniu.... 7 6. Przepisy, normy, wytyczne... 8 7. Odległość od obiektów sąsiadujących;... 8 8. Kategoria zagrożenia ludzi, przewidywana liczbę osób na każdej kondygnacji i w poszczególnych pomieszczeniach;... 8 9. Podział obiektu na strefy pożarowe.... 9 9.1 Warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (ewakuacyjne);... 10 10. Urządzenia przeciwpożarowe i inne uwzględnione w scenariuszu.... 12 10.1 Opis systemu wykrywania i sygnalizacji pożaru.... 16 10.1.1 Ogólne założenia zabezpieczenia systemem SAP... 16 10.1.2 Zakres ochrony... 17 10.1.3 Organizacja alarmowania... 17 10.1.4 Funkcje automatyki systemu SAP... 17 10.1.5 Strategia alarmowania i oddymiania w zależności od strefy detekcji.... 18 11. Ogólne założenia do scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie pożaru... 25 11.1.1 Sterowanie systemem wentylacji pożarowej... 25 11.1.2 Sterowanie pożarową pracą wind... 25 11.1.3 Sterowanie sygnalizacja alarmową... 26 2/30

11.2 Współdziałanie systemu sygnalizacji pożaru z innymi systemami w czasie pożaru.... 26 12. Scenariusze rozwoju zdarzeń w czasie pożaru algorytmy sterowań w zależności od miejsca powstania pożaru.... 26 12.1 Scenariusz 1: lokalizacja pożaru: garaż na poziomie 2 pożar w strefie detekcji SO/A1/-2.... 27 12.2 Scenariusz 2: lokalizacja pożaru: garaż na poziomie 2 pożar w strefie detekcji SO/B1/-2.... 27 12.3 Scenariusz 3: lokalizacja pożaru: garaż na poziomie 1 pożar w strefie detekcji SO/A1/-1.... 28 12.4 Scenariusz 4: lokalizacja pożaru: garaż na poziomie 1 pożar w strefie detekcji SO/B1/-1.... 28 12.5 Scenariusz 5: lokalizacja pożaru: garaż na poziomie 0 pożar w strefie detekcji SO/A1/0.... 29 12.6 Scenariusz 6: lokalizacja pożaru: garaż na poziomie 0 pożar w strefie detekcji SO/B1/0.... 29 12.7 Scenariusz 7: wykrycie dymu w klatce schodowej K1.... 29 12.8 Scenariusz 8: wykrycie dymu w klatce schodowej K2.... 30 12.9 Scenariusz 9: wykrycie dymu w klatce schodowej K3.... 30 3/30

1. Przedmiot opracowania. Przedmiotem opracowania jest ustalenie zasad współdziałania systemów technicznych na wypadek pożaru dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego z garażami podziemnymi, zlokalizowanego przy ul. Jesionowej, Wrocław, działka 15/6 AM-2 obręb Tarnogaj. Inwestorem jest: OSIEDLE INNOVA Sp. z o.o., Al. Jerozolimskie 94, 00-807 Warszawa. 2. Podstawa opracowania. Opracowanie wykonano na podstawie Zlecenia Projektanta Głównego. 3. Cel i zakres opracowania. Celem opracowania jest zaprojektowanie właściwych zasad współdziałania systemów technicznych na wypadek pożaru dla dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego z garażami podziemnymi, zlokalizowanego przy ul. Jesionowej, Wrocław, działka 15/6 AM-2 obręb Tarnogaj. Zakres opracowania obejmuje określenie realizowanych funkcji przez centralę wykrywania i sygnalizacji pożaru w zależności od miejsca powstania potencjalnego pożaru. Koncepcja zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektu zawiera odpowiednie algorytmy współdziałania systemów technicznych (przeciwpożarowych i bytowych) bezpośrednio uzależnione od możliwych scenariuszy pożarowych, które mogą wystąpić w budynku. Odpowiednia reakcja systemów technicznych na pożar w budynku umożliwia uzyskanie optymalnego poziomu bezpieczeństwa dla ludzi i mienia. Opracowany scenariusz rozwoju zdarzeń w czasie powstania pożaru w ww. obiekcie poza wskazówkami właściwego doboru urządzeń przeciwpożarowych określa zasady i procedury postępowania, podczas zdarzeń noszących znamiona pożaru. Bezpieczeństwo ludzi Na poziom bezpieczeństwa ludzi w środowisku pożaru wpływają: wysokie stężenie gazów toksycznych, narażenie na oparzenia oraz urazy mechaniczne. System zabezpieczeń przeciwpożarowych jest dobierany tak, aby w przeznaczonym do ewakuacji czasie: a) użytkownicy obiektu nie byli narażeni na inhalację toksycznych gazów pożarowych w dawkach mogących spowodować szkodliwe skutki; 4/30

b) gęstość optyczna dymu umożliwiła orientację w budynku, znajdowanie wyjść ewakuacyjnych; c) użytkownicy obiektu nie byli narażeni na oddziaływanie cieplne gazów pożarowych i płomieni w natężeniu mogącym zagrozić życiu i zdrowiu; d) ekipy ratownicze straży pożarnej, prowadzące działania gaśnicze w budynku nie były narażone na zawalenie elementów konstrukcji. Bezpieczeństwo mienia Mienie zagrożone pożarem można podzielić na trzy grupy, tj.: budynek, wyposażenie i otoczenie budynku. System zabezpieczeń przeciwpożarowych został tak dobrany, aby w przypadku pożaru: elementy wyposażenia narażone na bezpośrednie oddziaływanie pożaru znajdowały się nie więcej niż w jednej strefy pożarowej nie zakłada się jednoczesności powstania pożaru w dwu strefach pożarowych; konstrukcja budynku wytrzymała oddziaływanie pożaru przez czas wynikający z klasy odporności pożarowej budynku; uniemożliwić rozprzestrzenianie się pożaru na sąsiednie budynki i innych stref pożarowych; Zakres niniejszego opracowania obejmuje przedstawienie algorytmów współdziałania systemów technicznych (przeciwpożarowych i bytowych), których stan pracy ma wpływ na poziom bezpieczeństwa pożarowego obiektu. Wyżej wymienione algorytmy stanowią wytyczne do wprowadzenia programowania automatyki pożarowej i central systemu sygnalizacji pożarowej w zakresie współdziałania na wypadek pożaru następujących instalacji i systemów: bytowej instalacji wentylacyjnej w strefie pożarowej garażu, wentylacji oddymiającej: klatki schodowe oraz garaż, dźwigów towarowo osobowych, drzwi pożarowych, rozgłaszania sygnałów dźwiękowych (uruchamiania sygnalizatorów optyczno akustycznych) 5/30

4. Charakterystyka ogólna obiektu. Lokalizacja Projektowany obiekt jest budynkiem wolnostojącym zlokalizowanym przy ul. Jesionowej, Wrocław, działka 15/6 AM-2 obręb Tarnogaj. Kwalifikacja obiektu W budynku wyróżnia się zasadniczo dwie części: Część A ilość kondygnacji 9 w tym: 6 mieszkalnych (3 kondygnacje: -2,-1 i 0 garaż) zestawienie pum : parter - powierzchnia garażowa brak mieszkań PARTER ------- PIĘTRO 1 483,46 m 2 PIĘTRO 2 483,46 m 2 PIĘTRO 3 483,46 m 2 PIĘTRO 4 483,46 m 2 PIĘTRO 5 483,46 m 2 PIĘTRO 6 483,46 m 2 SUMA 2900,76m 2 ilość mieszkań 60 Część B ilość kondygnacji 20 w tym: 1 kondygnacja usług i 17 mieszkalnych 2 kondygnacje podziemne: -2 i-1 garaż zestawienie pum : PARTER ------ PIĘTRO 1 401,22m 2 PIĘTRO 2 396,38m 2 PIĘTRO 3 400,64m 2 PIĘTRO 4 396,38m 2 PIĘTRO 5 400,99m 2 PIĘTRO 6 400,99m 2 PIĘTRO 7 425,86m 2 PIĘTRO 8 419,77m 2 6/30

PIĘTRO 9 419,77m 2 PIĘTRO 10 419,77m 2 PIĘTRO 11 419,77m 2 PIĘTRO 12 419,77m 2 PIĘTRO 13 419,77m 2 PIĘTRO 14 419,77m 2 PIĘTRO 15 419,77m 2 PIĘTRO 16 419,77m 2 PIĘTRO 17 419,77m 2 SUMA 7020,16m 2 lość mieszkań 146 suma powierzchni użytkowych A+B - 9920,92m 2 suma ilości mieszkań A+B - 206 Wysokość budynku, służąca do przyporządkowania temu budynkowi odpowiednich wymagań rozporządzenia w sprawie warunków technicznych (od poziomu terenu przy najniżej położonym wejściu do budynku lub jego części, znajdującym się na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku, do górnej powierzchni najwyżej położonego stropu, łącznie z grubością izolacji cieplnej i warstwy ją osłaniającej bez uwzględniania wyniesionych ponad tę płaszczyznę maszynowni dźwigów i innych pomieszczeń technicznych, bądź do najwyżej położonego punktu stropodachu, lub konstrukcji przekrycia budynku znajdującego się bezpośrednio nad pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi) wynosi: 19,98 m dla części A (odrębna strefa pożarowa) co kwalifikuje tę część budynku do grupy budynków średniowysokich SW) 54,97 m, co kwalifikuje budynek do grupy budynków wysokich (W) 5. Materiały wykorzystane w opracowaniu. 1. Projekt budowlany tom 2 część 1. Projekt architektoniczno budowlany inwestycja: budynek mieszkalny wielorodzinny z garażem podziemnym, niezbędną infrastrukturą techniczną i zagospodarowaniem terenu - ul. Jesionowa, Wrocław, Polska działki: 15/6 AM-2 obręb Tarnogaj. 2. Projekty wykonawcze instalacji i urządzeń służących ochronie przeciwpożarowej. 3. Symulacja komputerowa CFD zadymienia garażu podziemnego dla potrzeb oceny warunków ewakuacji i skuteczności projektowanego systemu oddymiania budynek mieszkalny 7/30

wielorodzinny z garażem podziemnym. Adres: ul. ul. Jesionowa, Wrocław, działka 15/6 AM- 2 obręb Tarnogaj. 6. Przepisy, normy, wytyczne 1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami). 2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 109, poz.719). 3. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. nr 124, poz.1030). 4. Normy przywołane w projektach wykonawczych instalacji i urządzeń służących ochronie przeciwpożarowej. 7. Odległość od obiektów sąsiadujących; Projektowany budynek oddalony jest od istniejącej zabudowy: od północy o 32 m od budynku na działce 4/125 obręb Północ od wschodu brak bezpośredniego sąsiedztwa od południa o 18 metrów od budynku na działce 15/10, o 12 metrów od budynku na działce 3/3, od zachodu o 25 metrów od budynku na działce 3/8 Procentowy udział powierzchni elewacji północnej o odporności ogniowej projektowanego budynku wynosi ponad 65%. Od pozostałych budynków obiekt oddalony jest o ponad 16 m. Pozostałe ściany budynku nie muszą więc spełniać warunku o procentowym udziale powierzchni elewacji o odporności ogniowej. 8. Kategoria zagrożenia ludzi, przewidywana liczbę osób na każdej kondygnacji i w poszczególnych pomieszczeniach; Budynek kwalifikuje się do kilku kategorii zagrożenia ludzi: PM do 500 MJ/m 2 kondygnacje -2, -1 (garaż podziemny) oraz część parteru garaż stanowiący odrębną strefę pożarową. ZL III kondygnacja 0 w części budynku B ZLVI kondygnacje od +1 do +6 w części A oraz od +1 do +17 w części budynku B 8/30

Ze względu na brak informacji odnośnie funkcji poszczególnych lokali usługowo-handlowych, przewidywaną liczbą osób dla części usługowo-handlowej przyjęto zgodnie z 236.6. pkt. 2, 3 i 5. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Liczba osób zatrudnionych w lokalach biurowych zostanie określona przez Najemcę lokalu. Przewidywana liczba ludzi na poszczególnych kondygnacjach w budynku 1 : Kondygnacja -2 garaż o powierzchni 3522 m 2 liczba osób: 120 Kondygnacja -1 garaż o powierzchni 3522 m2 liczba osób: 120 kondygnacja 0 garaż G1 o powierzchni 655 m2 liczba osób: 22, garaż G2 o powierzchni 712 m2 liczba osób: 24, powierzchnia usługowa U1 o powierzchni 80,6 m2 liczba osób do 20 powierzchnia usługowa U1 o powierzchni 68,4 m2 liczba osób do 17 powierzchnia usługowa U1 o powierzchni 68,4 m2 liczba osób do 17 powierzchnia usługowa U1 o powierzchni 135 m2 liczba osób do 35 Zakłada się, że liczba osób na kondygnacji mieszkalnej w części A wynosić będzie do 40 osób Zakłada się, że liczba osób na kondygnacji mieszkalnej w części B wynosić będzie do 30 osób. Z każdej części A i B zapewniono możliwość ewakuacji z jednej kondygnacji wg wskaźników szerokości drogi ewakuacji 0,6 m/100 osób do 200 osób. 9. Podział obiektu na strefy pożarowe. Obiekt został podzielony na strefy pożarowe: 1 wg wskaźników zawartych w warunkach technicznych [2]: 236. 6. Określając wymaganą szerokość i liczbę przejść, wyjść oraz dróg ewakuacyjnych w budynku, w którym z przeznaczenia i sposobu zagospodarowania pomieszczeń nie wynika jednoznacznie maksymalna liczba ich użytkowników, liczbę tę należy przyjmować w odniesieniu do powierzchni tych pomieszczeń, dla: 1) sal konferencyjnych, lokali gastronomiczno-rozrywkowych, poczekalni, holi, świetlic itp. 1 m 2 /osobę, 2) pomieszczeń handlowo-usługowych 4 m 2 /osobę, 3) pomieszczeń administracyjno-biurowych 5 m 2 /osobę, 4) archiwów, bibliotek, itp. 7 m 2 /osobę, 5) magazynów 30 m 2 /osobę. 9/30

W projektowanym budynku występować będą następujące główne strefy pożarowe: 1) G2-02 - część garażowa na kondygnacji -2 o pow. - 3522,5 m 2, PM; 2) G2-01 - część garażowa na kondygnacji -1 o pow. - 3522,5 m 2, PM; 3) G1-00 - część garażowa na kondygnacji 0 o pow. - 655m 2, PM; 4) G2-00 - część garażowa na kondygnacji 0 o pow. - 712,7m 2, PM; 5) U 01 do 04 część usługowa na kondygnacji 00 o pow. - 352,5 m 2, ZLIII 6) Część A - część mieszkalna o pow. - 3354 m 2, ZLIV 7) Część B - część mieszkalna - I strefa o pow. - 2268,1 m 2, ZLIV 8) Część B - część mieszkalna - II strefa o pow. - 2407,9 m 2, ZLIV 9) Część B - część mieszkalna - III strefa o pow. - 2434,0 m 2, ZLIV 10) Część B - część mieszkalna - IV strefa o pow. - 1460,4 m 2, ZLIV Odrębnymi strefami pożarowymi są pomieszczenia techniczne w których znajdują się urządzenia/rozdzielnie elektryczne służące do ochrony przeciwpożarowej. Dopuszczalna powierzchnia strefy zaliczonej do kategorii zagrożenia ludzi wynosi dla części A 5000m² oraz dla części B 2500m². Dopuszczalna powierzchnia strefy garażu wynosi 5000m 2. Ponadto w projektowanym obiekcie wydziela się w celu spełnienia warunków nieprzekroczenia dopuszczalnych długości dojść ewakuacyjnych zgodnie z wymaganiami 256.2 warunków technicznych [2] dwie ewakuacyjne klatki schodowe w budynku A oraz jedną klatkę schodową w budynku B zgodnie z wymaganiami 246. 1 warunków technicznych [2]. Wszystkie ewakuacyjne klatki schodowe wyposażona zostaną w automatyczny system oddymiania. Strefy pożarowe i budynki oddzielono od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego i pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż 8m. Kondygnacje stanowiące osobne strefy pożarowe oddzielono od siebie elementami oddzielenia przeciwpożarowego i obudowanymi klatkami schodowymi. Połączenia garażu z budynkiem zaprojektowano z zastosowaniem przedsionków przeciwpożarowych. Odległość w pionie między najbliższymi wrotami garażu a oknami budynku wynosi więcej niż 1,1m. Odległość wrót garażu od najbliższej krawędzi okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi w budynku jest większa niż 1,5m w rzucie poziomym. 9.1 Warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (ewakuacyjne); Do ewakuacji pionowej zaprojektowano 2 klatki schodowe w części średniowysokiej oraz jedną klatkę w części wysokiej. Klatki schodowe posiadać będą biegi o szerokości minimalnej 120 cm, spoczniki o szerokości minimalnej 150 cm (wymiary w świetle). Ewakuacja z kondygnacji -2 i -1 odbywać się będzie trzema klatkami schodowymi K1, K2 i K3. Klatki K1 i K2 wydzielona będą zgodnie z wymaganiami 256.2 warunków technicznych tj. będą zamykane drzwiami klasy EI 30 oraz wyposażone w automatyczny system oddymiania. Klatka schodowa K3 oddzielona będzie od 10/30

poziomych dróg ewakuacji w części B przedsionkami przeciwpożarowymi (obudowa przedsionka klasy nie mniejszej niż EI 60 oraz zamknięcia klasy minimum EI 30) oraz wyposażona będzie w automatyczny system oddymiania. Z poziomu parteru część lokali przeznaczonych na usługi (stanowiące wydzieloną strefę pożarową względem pozostałej części budynku) posiadać będzie wyjścia bezpośrednio na zewnątrz. Część pomieszczeń technicznych oraz ewakuacja z garażu w poziomie parteru będzie miała zapewnioną możliwość ewakuacji poprzez drogi poziome. Ewakuacja kondygnacji nadziemnych realizowana będzie trzema klatkami schodowymi K1, K2 (w części SW) i K3 (w części W). Drzwi ewakuacyjne z budynku oraz na drodze z każdej klatki schodowej posiadać będą szerokość nie mniejszą niż 120 cm, przy czym szerokość skrzydła zasadniczego będzie nie mniejsza niż 90 cm (w świetle). Na każdej kondygnacji zapewniono wymaganą szerokość dróg ewakuacji zgodnie ze współczynnikiem 0,6 mb/100 osób. Strefy pożarowe garaży wyposażone będą w automatyczny system oddymiania. Ze względu na zainstalowanie w budynku: automatycznej instalacji oddymiającej: a) garaże, dopuszcza się zwiększenie o 50% długości przejść i dojść ewakuacyjnych stref pożarowych garaży wyposażonych w instalację oddymiającą uruchamianą za pomocą systemu wykrywania dymu. Maksymalna długość przejścia ewakuacyjnego w rozpatrywanym budynku wynosi: 60 m dla garaży, 40 m dla pozostałych stref pożarowych zakwalifikowanych do kategorii zagrożenia ludzi. W pomieszczeniach dla których nie określa się na tym etapie aranżacji maksymalna długość przejścia ewakuacyjnego nie przekracza wartości 80% długości dopuszczalnej. W budynku występują następujące klatki schodowe wydzielone pożarowo zgodnie z wymaganiami 256.2: (klatki schodowe obudowane, zamykane drzwiami klasy EI 30 oraz wyposażona w automatyczny system oddymiania) K1 łącząca kondygnacje -2 do +6 w części A szerokość biegów klatki wynosi 1,2 m, szerokość spoczników 1,5 m wyjście z klatki schodowej korytarzem ewakuacyjnym na poziomie parteru. Obudowa korytarza REI 60, zamknięcia do innych pomieszczeń przyległych do korytarza drzwiami klasy EI 30. Długość dojścia od wyjścia z klatki na korytarz do wyjścia na zewnątrz nie przekracza 20 m (zgodna z wymaganiami warunków technicznych). K2 łącząca kondygnacje -2 do +6 w części A szerokość biegów klatki wynosi 1,2 m, szerokość spoczników 1,5 m wyjście z klatki schodowej korytarzem ewakuacyjnym na 11/30

poziomie parteru. Obudowa korytarza REI 60, zamknięcia do innych pomieszczeń przyległych do korytarza drzwiami klasy EI 30. Długość dojścia od wyjścia z klatki na korytarz do wyjścia na zewnątrz nie przekracza 20 m (zgodna z wymaganiami warunków technicznych). K3 łącząca kondygnacje od -2 do +17 szerokość biegów klatki wynosi 1,2 m, szerokość spoczników 1,5 m wyjście z klatki schodowej korytarzem ewakuacyjnym na poziomie parteru. Obudowa korytarza REI 60, zamknięcia do innych pomieszczeń przyległych do korytarza drzwiami klasy EI 30. Długość dojścia od wyjścia z klatki na korytarz do wyjścia na zewnątrz nie przekracza 20 m (zgodna z wymaganiami warunków technicznych). Połączenie klatki schodowej z drogami komunikacji ogólnej oraz innymi pomieszczeniami prowadzić będzie poprzez przedsionek przeciwpożarowy. Wszystkie wyjścia ewakuacyjne z budynku otwierać się będą na zewnątrz. Oświetlenie ewakuacyjne W obiekcie przewidziano dedykowane oprawy oświetlenia ewakuacyjnego oraz oświetlenia awaryjnego stref pożarowych garaży oraz dróg ewakuacyjnych oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym umożliwiające łatwe i pewne wyjście z budynku w czasie zaniku oświetlenia podstawowego. Wszystkie oprawy zastosowane w obiekcie muszą posiadać certyfikat CNBOP. Oświetlenie ewakuacyjne ma za zadanie oświetlić wyjścia i drogi komunikacyjne w razie zaniku napięcia. Średnie natężenie oświetlenia na podłodze wzdłuż środkowej linii drogi ewakuacyjnej powinno być nie mniejsze niż 1lx, a na centralnym pasie drogi obejmującym nie mniej niż połowę szerokości drogi, natężenie oświetlenia powinno stanowić co najmniej 0,5lx. Załączanie ich nastąpi samoczynnie po zaniku napięcia. Awaryjny czas świecenia wynosi minimum 1 godz.. 10. Urządzenia przeciwpożarowe i inne uwzględnione w scenariuszu. Do ochrony obiektu poszczególnych stref pożarowych przewiduje się instalacje i urządzenia służące ochronie przeciwpożarowej 2. 1 wewnętrzna instalacja hydrantowa w strefach garażów podziemnych PM hydranty 33. Instalację planuje się wykonać z rur stalowych instalacyjnych ze szwem ocynkowanych typu średniego wg PN-74/H-74200 i łączników żeliwnych z żeliwa ciągliwego ocynkowanych wg PN-88/H-74393 o połączeniach gwintowanych. Na cele ppoż. przyjęto hydranty DN33 dla garażu podziemnego. Hydranty powinny odpowiadać normom PN-EN 671-1 oraz PN-EN 671-2. Zawory odcinające hydrantów wewnętrznych powinny być umieszczone na wysokości 1,35±0,1 m od poziomu 2 wszystkie instalacje i urządzenia przeciwpożarowe wykonane zostaną na podstawie projektów wykonawczych uzgodnionych pod względem spełnienia przepisów przeciwpożarowych 12/30

podłogi. Minimalna wydajność dla hydrantów HP 33 q=1,5dm 3 /s. Minimalne ciśnienie na zaworze hydrantowym 0,2MPa. 2 pion nawodniony Dn 80 z zaworami hydrantowymi DN52 w części wysokiej budynku (przy klatce K3) projektuje się po dwa zawory 52 na pionie na kondygnacjach podziemnych i na kondygnacjach położonych na wysokości powyżej 25 m oraz po jednym zaworze 52 na pionie na pozostałych kondygnacjach. Minimalna wydajność dla zaworu hydrantowego DN52 q=2,5dm3/s. Zawory odcinające powinny być umieszczone na wysokości 1,35±0,1 m od poziomu podłogi. Minimalne ciśnienie na zaworze hydrantowym 0,2MPa. Do zasilania w wodę instalacji wodociągowej przeciwpożarowej będzie zapewniony zapas wody zgromadzony w zbiorniku o łącznej pojemności nie mniejszej niż 6 m 3 (zbiornik zlokalizowany w garażu na kondygnacji -2). Zasilanie zbiornika z miejskiej sieci wodociągowej poprzez przyłącze i przewód zlokalizowany wewnątrz budynku w garażu. Ilość wody dostarczanej z sieci wodociągowej określono na minimum 10dm 3 /s. Bezpośrednio przy zbiorniku w wydzielonym pomieszczeniu będą zlokalizowane zestawy hydroforowe dla potrzeb instalacji hydrantowej. Dobrano zestawy wielopompowe z regulacją prędkości obrotowej pomp. Każdy zestaw posiada jedną pompę rezerwową. Maksymalne ciśnienie robocze w instalacji wodociągowej przeciwpożarowej nie powinno przekraczać 1,2MPa, przy czym na zaworze 52 i zaworach odcinających hydrantów 52 nie powinno przekraczać 0,7MPa. Przewiduje się wyprowadzenie w elewacjach budynku, od strony drogi pożarowej, dodatkowej nasady o średnicy 75 mm, umożliwiającej zasilanie instalacji wodociągowej przeciwpożarowej z samochodów gaśniczych. 3 system sygnalizacji pożaru - ochrona stref pożarowych garaży, Strefy pożarowe garaży przewidziane do oddymiania zostaną objęte systemem wykrywania i sygnalizacji pożaru (SSP). Zastosowanie SSP pozwala na szybkie automatyczne wykrycie, zasygnalizowanie i zlokalizowanie ewentualnego pożaru oraz podjęcie odpowiedniej akcji w pierwszej kolejności zasygnalizowanie wykrycia oraz oddymianie. SSP umożliwia również nieautomatyczne wywołanie alarmu dzięki ręcznym ostrzegaczom pożarowym (ROP) rozmieszczonym w ciągach komunikacyjnych. System powinien pozwalać rejestrować wszystkie zdarzenia (alarmy pożarowe, uszkodzenia) jakie zaszły na obiekcie. SSP będzie posiadał zasilanie rezerwowe w postaci baterii akumulatorów pozwalających na co najmniej 72 godzinną pracę w trybie dozorowania i 0,5 godzinną w trybie alarmu pomimo zaniku zasilania podstawowego. Zadaniem instalacji sygnalizacji alarmowej pożaru jest wczesne wykrycie i zaalarmowanie o zagrożeniach pożarowych, a także odpowiednie wysterowanie urządzeń odpowiedzialnych za ochronę pożarową budynku takich jak: klapy ppoż. w kanałach wentylacyjnych; oddymianie; windy; pozostałe urządzenia wymagające sterowania w czasie pożaru. System będzie pracować w układzie linii dozorowych pętlowych z indywidualnym adresowaniem następujących elementów linii: 13/30

czujek automatycznych; ręcznych ostrzegaczy pożarowych; modułów sterujących; modułów monitorujących. SSP w budynku będzie współpracował z systemem ostrzegawczym. Obiekt należy wyposażyć centrale sterowania klapami ppoż. w kanałach wentylacyjnych. SSP dzięki modułom wykonawczym będzie przekazywał do central sterowania informacje o alarmie pożarowym oraz monitorował grupowo właściwe wykonanie zadań lub awarie. Wszystkie elementy w systemie w pętlach dozorowych wyposażone będą w izolatory zwarć dla uzyskania wysokiej odporności systemu na uszkodzenie typu przerwa lub zwarcie w pętli dozorowej. Czujki muszą się charakteryzować wielokryteriową weryfikacją alarmów. W obiekcie planuje się instalację pętli dozorowych z optycznymi czujkami dymu oraz ręcznymi ostrzegaczami pożarowymi. Podstawowym elementem monitorującym będzie optyczna czujka dymu (ewentualnie ciepła) z wbudowanym izolatorem zwarć. W miejscach, w których warunki środowiskowe uniemożliwiają zastosowanie optycznych czujek dymu lub ich zastosowanie nie gwarantuje najszybszego wykrycia dymu, należy zastosować inne rozwiązania. Wszystkie elementy systemu SSP muszą posiadać aktualne certyfikaty zgodności zezwalające na stosowanie w ochronie przeciwpożarowej wydane przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Pożarowej w Józefowie. Instalacja musi być wykonana zgodnie z wytycznymi wydanymi przez SITP. 4 systemy oddymiania: K1, K2, K3 ewakuacyjne klatki schodowe wydzielone pożarowo oddymiane będą automatycznie. Minimalna powierzchnia czynna klap oddymiających wynosić będzie 5% rzutu poziomego dla klatek K1 i K2 (jednak nie mniej niż 1 m 2 ) oraz 7,5% rzutu poziomego dla klatki K3 (jednak nie mniej niż 1,5 m 2 ). Powierzchnia dolotowa świeżego powietrza będzie większa o 30% od powierzchni klapy. oddymianie garaży, Dla garażu przewiduje się system oddymiania oparty na wentylatorach strumieniowych oraz klapach pożarowych. Sterowanie systemem w razie zagrożenia pożarowego odbywać się będzie poprzez System Sygnalizacji Pożaru. Detektory pożarowe w postaci czujek dymu zainstalowane zostaną nad stanowiskami postojowymi samochodów, oraz w pomieszczeniach pomocniczych i technicznych. Nad komunikacją zainstalowane zostaną czujki ciepła nadmiarowo-różniczkowe. Dodatkowo przy wyjściach ewakuacyjnych i na trasie komunikacji zainstalowane zostaną ręczne ostrzegacze pożarowe ROP. Fakt wystąpienia zagrożenia pożarem sygnalizowany będzie osobom przebywającym na parkingu za pośrednictwem odpowiednich sygnalizatorów akustyczno-optycznych. System wentylacji pożarowej - ze względu na znaczenie jakie dla bezpieczeństwa ewakuujących się ludzi w czasie pożaru ma system ochrony przed zadymieniem, projektowane rozwiązania zostaną zweryfikowane przy pomocy symulacji komputerowych (computational fluid dynamics model - CFD model) lub na podstawie wyliczeń empirycznych. System oddymiania opracowany w oparciu o zasady wiedzy technicznej, jak i analiza działania systemu wentylacji pożarowej wykonana z 14/30

wykorzystaniem symulacji komputerowych lub wyliczeń empirycznych, będzie stanowić integralną część projektu wykonawczego systemu wentylacji pożarowej. 5 Oświetlenie ewakuacyjne W obiekcie przewidziano dedykowane oprawy oświetlenia ewakuacyjnego oraz oświetlenia awaryjnego stref pożarowych garaży oraz dróg ewakuacyjnych oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym umożliwiające łatwe i pewne wyjście z budynku w czasie zaniku oświetlenia podstawowego. Wszystkie oprawy zastosowane w obiekcie muszą posiadać certyfikat CNBOP. Oświetlenie ewakuacyjne ma za zadanie oświetlić wyjścia i drogi komunikacyjne w razie zaniku napięcia. Średnie natężenie oświetlenia na podłodze wzdłuż środkowej linii drogi ewakuacyjnej powinno być nie mniejsze niż 1lx, a na centralnym pasie drogi obejmującym nie mniej niż połowę szerokości drogi, natężenie oświetlenia powinno stanowić co najmniej 0,5lx. Załączanie ich nastąpi samoczynnie po zaniku napięcia. Awaryjny czas świecenia wynosi minimum 1 godz. 6 Drzwi przeciwpożarowe klasy EI 60 i EI 30, Drzwi przeciwpożarowe są biernymi zabezpieczeniami stosowanymi na granicach stref pożarowych oraz stanowiące zamknięcia ewakuacyjnych klatek schodowych wydzielonych pożarowo zgodnie z wymaganiami zawartymi w 256 ust. 2 i ust. 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. Nr 75, poz. 690; z późniejszymi zmianami). 7 Przeciwpożarowe klapy montowane na przewodach wentylacji mechanicznej oddymiającej oraz na przewodach wentylacji bytowej Przewody wentylacyjne w miejscach przejść przez przegrody przeciwpożarowe wyposażone będą w klapy odcinające o klasie odporności ogniowej EIS tych przegród oraz wyposażone będą w słowniki elektryczne i zamykane samoczynnie na sygnał z systemu sygnalizacji pożaru. Przewody wentylacyjne o średnicy większej niż 0,04 m w ścianach i stropach pomieszczenia zamkniętego, dla których wymagana klasa odporności ogniowej jest nie niższa niż E I 60 lub R E I 60, a niebędących elementami oddzielenia przeciwpożarowego, będą również zabezpieczone do klasy odporności ogniowej (E IS) ścian i stropów tego pomieszczenia. Główny wyłącznik przeciwpożarowy prądu. Przewiduje się główne wyłączniki pożarowe prądu wykonane jako przyciski w obudowach z przeszkleniem, w przedsionkach, przy wejściach do poszczególnych klatek schodowych oraz wjazdach do garażu. Wyłączniki oznaczyć napisem Przeciwpożarowy wyłącznik prądu. Wyłączniki pożarowe będą wyłączać napięcie na całym obiekcie wraz z zasilaniem rezerwowym, poza odbiorami, których praca niezbędna jest w trakcie pożaru tzw. instalacje bezpieczeństwa. Użycie głównego wyłącznika 15/30

pożarowego prądu, spowoduje zjechanie wszystkich wind na parter, otwarcie drzwi i uniemożliwienie dalszej pracy. Wejścia kabli do budynku. Wszystkie otwory służące do wprowadzania kabli do budynku należy uszczelnić w sposób uniemożliwiający przenikanie gazu (wody) do wnętrza budynku. Wszystkie przejścia kabli i przewodów przez strefy pożarowe należy uszczelnić ogniowo. Wszystkie kable o odporności ogniowej muszą być mocowane za pomocą systemów o odporności ogniowej EI90. Wszystkie instalacje służące ochronie przeciwpożarowej wykonane zostaną wykonane na podstawie projektów wykonawczych uzgodnionych pod względem spełnienia przepisów przeciwpożarowych. Szczegóły dotyczące poszczególnych instalacji zawierają dokumentacje techniczne poszczególnych instalacji. 10.1 Opis systemu wykrywania i sygnalizacji pożaru. 10.1.1 Ogólne założenia zabezpieczenia systemem SAP Projekt obejmuje instalację sygnalizacji pożaru wewnątrz budynku na potrzeby dozoru garażu podziemnego (zgodnie Rozporządzeniem MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 Nr 109 poz. 719). System będzie współpracował z urządzeniami, które zgodnie z założeniami wymagają odpowiednich działań podczas pożaru i muszą być sterowane lub monitorowane na okoliczność pożaru. Projektuje się ochronę całkowitą garażu podziemnego. Zadaniem projektowanego systemu jest ochrona życia ludzkiego oraz zasobów majątkowych przed ryzykiem związanym z wystąpieniem pożaru w obiekcie. Sygnalizacja o zagrożeniach pożarowych będzie realizowana, poprzez zamontowane sygnalizatory akustyczno-optyczne. Urządzenia systemu SAP muszą posiadać świadectwa dopuszczenia urządzeń do stosowania w ochronie przeciwpożarowej wydanej przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej w Józefowie k/otwocka ul. Nadwiślańska 213 oraz inne dokumenty (aprobaty, świadectwa) wymagane przepisami prawa. Zgodnie z zapisami dotyczącymi Warunków przeciwpożarowych dla budynku projektuje się urządzenia systemu sygnalizacji pożaru, które mają na celu wczesne wykrycie zagrożenia pożarowego i zasygnalizowanie tego faktu odpowiednim służbom. Wczesna detekcja pożaru pozwala na przeprowadzenie akcji ewakuacji osób przebywających w obiekcie oraz na umożliwienie rozpoczęcia akcji gaśniczej w pierwszej, możliwej do opanowania fazie pożaru. Zastosowany system SAP będzie 16/30

w pełni adresowalny i z dokładnością do jednej czujki wskazywać będzie miejsce sygnalizowania zagrożenia. Z centrali pożarowej wyprowadzone będą pętle dozorowe z czujkami, modułami i przyciskami ROP prowadzone przez poszczególne nadzorowane obszary budynku. System SAP realizować będzie w sposób automatyczny sterowania i monitoring odpowiednimi systemami ochrony p.poż. nadzorowanego obszaru. 10.1.2 Zakres ochrony Biorąc pod uwagę funkcje obiektu oraz przeznaczenie pomieszczeń przyjęto, iż pożar w obiekcie może być zapoczątkowany głównie przez: porzucanie niedogaszonych niedopałków papierosów, niewłaściwą eksploatację urządzeń elektrycznych, nieprawidłowości w zasilającej obiekt sieci elektrycznej (np. niewłaściwe działające bezpieczniki), wadliwą instalację odgromową, nieprzestrzeganie przepisów przeciwpożarowych, zapalenie się samochodu w garażu, świadome podpalenie obiektu. Dla budynku przyjęta została ochrona częściowa, tj. ochronie podlegają: cały garaż. Oprócz punktowych czujek wielosensorowych na obszarze garaży, na ciągach komunikacyjnych będą instalowane ręczne ostrzegacze pożaru (ROP). Dozór klatek schodowych realizowany będzie przez czujki dymu nadzorowane przez centrale oddymiania. 10.1.3 Organizacja alarmowania Zgodnie z wytycznymi branży wentylacji i symulacją komputerową dotycząca oddymiania garażu firmy INBEPO projektuje się jednostopniową organizację alarmowania tj. użycie ręcznego ostrzegacza pożarowego lub detekcja dymu przez optyczną czujkę dymu powoduje natychmiastowe przejście systemu w stan alarmu II stopnia, wysterowanie sygnalizacji akustyczno-optycznej w obiekcie oraz wykonanie wszystkich sterowań i uruchomień przewidzianych w scenariuszu pożarowym i wytycznych wentylacji dla budynku. 10.1.4 Funkcje automatyki systemu SAP Przewiduje się m.in. następujące funkcje sterujące systemu SAP realizowane przez przekaźniki programowalne w centrali i w modułach we/wy w pętlach dozorowych: Sterowanie wentylacją pożarową - oddymiającą garaży (załączanie podczas pożaru), 17/30

Sterowanie wentylacją ogólną (wyłączanie podczas pożaru), Sterowanie klapami pożarowymi na kanałach wentylacyjnych, Sterowanie bram i drzwi przeciwpożarowych (zamykanie), Sterowanie załączeniem sygnalizatorów optyczno-akustycznych. Dla sterowania zamknięciami/otwarciami klap ppoż. na wentylacji bytowej/pożarowej odpowiedzialny będzie moduł przekaźnikowy poprzez który należy przeprowadzić zasilanie 24Vdc z certyfikowanego zasilacza ZSP. Zasilanie linii sygnałowych zrealizować bezpośrednio z wyjść centrali alarmowej. Pozostałe sterowania wykonać należy bezpośrednio do sterowanych urządzeń w oparciu o styki przekaźnikowe bezpotencjałowe. Oprócz funkcji sterujących przewiduje się również m.in. następujące funkcje monitorujące realizowane przez programowalne wejścia przekaźnikowe w centrali i modułach SAP: Monitorowanie położenia klap przeciwpożarowych na kanałach wentylacyjnych, Monitorowanie zasilaczy SAP, Monitorowanie central oddymiania klatek schodowych. 10.1.5 Strategia alarmowania i oddymiania w zależności od strefy detekcji. W przedmiotowych garażach proponowany jest bezkanałowy strumieniowy system oddymiania. Zalecana wielkość strefy oddymiania zgodnie z BS 7346-7 w przypadku systemu bezkanałowego strumieniowego powinna wynosić nie więcej niż 2000 m 2, co jest zachowane w przedmiotowych garażach. Dla przedmiotowego garażu można wyodrębnić po dwie strefy oddymiania (SO) oraz odpowiadające im strefy detekcji (SD) na poziomach -1 i -2 oraz dwie strefy oddymiania na poziomie 0 (stanowią jednocześnie strefy pożarowe). Powierzchnia oddymiania każdej ze stref 3 wynosi odpowiednio: - Strefa Oddymiania A1/-2 (SO/A1/-2) - 1500,0 m 2 - Strefa Oddymiania B1/-2 (SO/B1/-2) - 1630,0 m 2 - Strefa Oddymiania A1/-1 (SO/A1/-1) - 1450,0 m 2 - Strefa Oddymiania B1/-1 (SO/B1/-1) - 1630,0 m 2 - Strefa Oddymiania A1/ 0 (SO/A1/ 0) - 640,0 m 2 - Strefa Oddymiania B1/ 0 (SO/B1/ 0) - 570,0 m 2 3 Zaznaczono w części rysunkowej raportu: SYMULACJA KOMPUTEROWA CFD ZADYMIENIA GARAŻU PODZIEMNEGO DLA POTRZEB OCENY WARUNKÓW EWAKUACJI I SKUTECZNOŚCI PROJEKTOWANEGO SYSTEMU ODDYMIANIA - GARAŻ POD BUDYNKIEM MIESZKALNYM, UL. JESIONOWA, WROCŁAW oraz na rysunku Nr 1,2 i 3 niniejszego opracowania 18/30

Wydajność całkowita systemu oddymiania jest jednakowa dla obydwu stref na poziomach -1/-2 i wynosi 160 000 m 3 /h. Wydajność całkowita systemu oddymiania na poziomie 0 wynosi 60 000 m 3 /h dla strefy SO/A1 lub SO/B1. System przewiduje zastosowanie wspólnego zestawu urządzeń obsługującego wszystkie trzy kondygnacje poprzez zastosowanie odpowiednich wysterowań. Powietrze kompensacyjne doprowadzane będzie wyłącznie grawitacyjnie poprzez dedykowane punkty nawiewu grawitacyjnego oraz bramy wjazdowe na poziomie 0. Punkty nawiewne Punkty nawiewne mają za zadanie doprowadzanie powietrza kompensacyjnego dla systemu oddymiania bez nadmiernego zaburzania warstwy gorącej dymu. Prędkość powietrza uzupełniającego w punktach nawiewnych nie przekroczy dozwolonych 5 m/s dla dróg ewakuacyjnych, a przewidywana obliczeniowo prędkość wynosi do 2,5 m/s. W związku z powyższym sumaryczna powierzchnia czynna nawiewów w danej strefie pożarowej garażu nie powinna być mniejsza niż 20,0 m 2 na poziomach -1 lub -2 oraz 20 m 2 na poziomie 0 (uwzględniając przezierność kratek/siatek/rzeczywiste pole przepływu przez klapy itp. oraz licząc w najwęższym przekroju na drodze przepływu od czerpni do wylotu w garażu). Górna krawędź kratek nawiewnych będzie na wysokości do 1,6 m gdy punkt nawiewny znajduje się w strefie oddymianej i jest aktywny. W innym przypadku nie ma ograniczenia wysokości (np. nawiew ze strefy sąsiedniej nie objętej pożarem). Punkty wywiewne Punkty wywiewne mają za zadanie usuwanie dymu oraz ciepła (szczególnie w późniejszym czasie od momentu powstania pożaru) z przestrzeni podsufitowej garażu. Stąd górna ich krawędź znajdować się będzie bezpośrednio pod stropem. Wentylatory strumieniowe W przedmiotowym garażu zaproponowano zastosowanie sumarycznie 18 wentylatorów strumieniowych o wydajności około 1,70 m 3 /s Wentylatory strumieniowe będą wyposażone w kierownice w celu ominięcia przeszkód przez wytworzony strumień powietrza Wentylatory strumieniowe W przedmiotowym garażu zaproponowano zastosowanie sumarycznie 18 wentylatorów strumieniowych o wydajności około 1,70 m3/s Wentylatory strumieniowe będą wyposażone w kierownice w celu ominięcia przeszkód przez wytworzony strumień powietrza Zgodnie z przyjętymi założeniami do analizy CFD rzędne spodu wentylatorów liczone od poziomu podłogi wynoszą: 19/30

Poziom -2 Lokalizacja wentylatora Nr wentylatora Poziom spodu wentylatora strumieniowego * SO A1/-2 1, 2, 3 2,40 m SO B1/-2 4, 5, 6 2,40 m 7, 8 2,1 m Poziom -1 Lokalizacja wentylatora Nr wentylatora Poziom spodu wentylatora strumieniowego * SO A1/-1 1, 2, 3 2,40 m 4, 5 2,40 m SO B1/-1 6 2,55 m 7, 8 2,10 m Poziom 0 Lokalizacja wentylatora Nr wentylatora Poziom spodu wentylatora strumieniowego * SO A1/0 1 2,20 m SO B1/0 2 2,10 m * rzędna wentylatorów strumieniowych nie niżej niż 2,0 m, jednakże zaleca się umieszczenie wentylatorów na minimalnej wysokości spodu 2,10 m (lub wyżej zgodnie z wartościami powyżej) tak aby uniknąć potencjalnych uszkodzeń przez pojazdy Klasa urządzeń oddymiających Przewidywana temperatura dymu wyciąganego z przestrzeni garaży na poziomach -1/-2 nie przekroczy 400oC, stąd przyjęto za uzasadnione zastosowanie wentylatorów wywiewnych klasy F400/120. Na poziomie 0 ze względu na zastosowanie mniejszych wydajności oddymiania przewidywana temperatura dymu wyciąganego z przestrzeni garaży przekracza 400 o C, stąd przyjęto za uzasadnione zastosowanie wentylatorów wywiewnych klasy F6oo/60. W analizie sprawdzono temperatury oddziałujące na wentylatory strumieniowe. Na poziomach -1 i -2 temperatury prognozowane w miejscach zainstalowania wentylatorów strumieniowych są w zdecydowanej większości przypadków znacznie poniżej temperatury granicznej 300 C. Jedynie w przypadku pożaru zlokalizowanego w bezpośredniej bliskości wentylatora strumieniowego możliwe jest wystąpienie (z reguły w późniejszym stadium pożaru) temperatury wyższej niż 300 C. Ponieważ system wentylacji strumieniowej jest systemem rozproszonym, działającym w oparciu o dużą ilość indywidualnych wentylatorów, awaria pojedynczego urządzenia nie ma istotnego znaczenia dla ogólnego funkcjonowania całego systemu. Ponadto w przypadku obszarów garażu podzielonych na kilka (np. dwie) stref oddymiania, decydujący wpływ na poprawne funkcjonowanie systemu oddymiania mają wentylatory strumieniowe usytuowane w strefie oddymiania w której nie wystąpił 20/30