QIGONG Zachowanie zdrowia i sprawności ciała jest jedną z podstawowych konieczności w zawodzie naturpaty, hipnotyzera czy biomasażysty. Zdrowe ciało, to takie, w którym udrożnione są wszelkie kanały energetyczne, a mięśnie zdolne do osiągania stanu zupełnego rozluźnienia oraz płynnego przechodzenia pomiędzy stanem aktywności i odprężenia. Dzięki spełnieniu tych warunków możliwe jest utrzymanie w sprawności narządów wewnętrznych, oraz sprawna współpraca wszystkich układów (krwionośny, limfatyczny, nerwowy, ) Powszechnie znane przysłowie głosi, że szewc bez butów chodzi i zalecana wymiana zabiegów pomiędzy naturopatami, w praktyce jest w najlepszym przypadku niesystematyczna. Jest jednak wiele metod pozwalających samodzielnie zadbać o swoją kondycję psychofizyczną. Wśród nich warto wymienić qui gong, medytacje, ćwiczenia oddechowe. Ćwiczenia Qigong łączą w sobie ruch, oddech i medytację. Po chińsku słowo Gong znaczy pracę, natomiast Qi (jak to zostało wcześniej wyjaśnione) to energia. Tak oto Qigong oznacza wszelkie działania mające na celu rozwijanie krążenia energii w ciele, a także jej pozyskiwanie i gromadzenie. Zwykle Qigong jest zestawem ćwiczeń, polegającym na wykonywaniu określonych ruchów o spokojnym, płynnym charakterze w jednakowej kolejności, w koordynacji ze spokojnym i głębokim oddechem. Już od czterech tysięcy lat ludzie trenują Qigong. Przez tak długi czas ćwiczenia te, w prawie niezmienionej formie, są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Ten niezwykły fakt oraz korzystny wpływ na zdrowie i samopoczucie człowieka powoduje, że Qigong wzbudza coraz większe zainteresowanie w świecie Zachodu. Podstawą zrozumienia zasady działania tych ćwiczeń jest wiedza o dwóch dopełniających się elementach Yin Yang. Poprawne rozumienie symbolu Qigong zakłada jedność, sił wydających się przeciwstawnymi. Tysiące lat temu pewien mnich medytując w górach zaobserwował, w jaki sposób cień przesuwa się po stoku góry. Przede wszystkim stwierdził, że oba zbocza góry i to zacienione, i to słoneczne, nadal tworzą całość. Nie są odrębne i nie są sobie przeciwstawne. Stale przechodzą z jednego stanu w drugi i nasz chwilowy osąd nie ma wpływu na ten proces, który jest możliwy dzięki istnieniu potężnego, 1 / 6
niewyczerpanego źródła energii. Ten symbol obrazuje, że my, podobnie jak cały otaczający nas wszechświat, składamy się z dwóch przeciwstawnych sił. Siły Yin oznaczane są przez ciemne pole, siły Yang przez pole jasne. Oba te pola wzajemnie się uzupełniają, płynnie przechodzą jedno w drugie. Symbol Yin-Yang niesie także przesłanie mówiące, że zmiany we wszechświecie są ciągłe i zachodzą cyklicznie. Kolejne cykle dają początek wszystkiemu co jest, a wszelkie zjawiska noszą w sobie pierwiastki swoich przeciwieństw. Pośród wielu określeń dla Yin i Yang, na potrzeby ćwiczeń quigong zwróćmy uwagę na następujące: Yin rozluźnienie, wydech Yang aktywność, wdech Ćwiczenia są poszukiwaniem stanu zjednoczenia tych sił we własnym ciele, który Chińczycy nazywali Stan Wuji oznacza bez skrajności, niezróżnicowane. Jest to punkt w przestrzeni, w centrum ciała fizycznego, mentalnego czy energetycznego. To z tego stanu zespolenia wyłania się podział na siły Yin i Yang, co zapoczątkowuje bezustanny ruch i wzajemne uzupełnianie się napięcia mięśni z ich rozluźnieniem, płynne przechodzenie pomiędzy wdechem, a wydechem, poszukiwanie aktywności zawierającej w sobie odprężenie. W czasach współczesnych istotnym zjawiskiem wywołującym stan nierównowagi jest także niedobór właściwego pierwiastka, szczególnie Yin. Współczesne społeczeństwa w swej gonitwie do dobrobytu stają się bowiem na ogół nadmiernie Yang, nie zapewniając sobie czasu na właściwy odpoczynek stan Yin. Wynikiem ciągłego oddziaływania sił Yin i Yang jest energia Qi. Cała chińska medycyna nie jest niczym innym, jak regulowaniem ludzkiego Qi. Postacie energii Qi występującej u człowieka: Yuanqi energia jaką uzyskujemy od rodziców. Energia nieodnawialna, ale poprzez właściwe działanie możemy zapanować nad szybkością jej wyczerpywania się. Gromadzona jest w nerkach, a stamtąd rozprowadzana jest na cały organizm człowieka poprzez Potrójny Ogrzewacz. Guqi energia pozyskiwana z pożywienia. Generuje się w przewodzie pokarmowym, przetwarza w śledzionie, a stamtąd przesyłana jest do płuc. Qingqi energia czerpana z powietrza podczas wdychania go do płuc. Zongqi energia klatki piersiowej powstała z energii Guqi oraz Qingqi. Wspomaga czynność płuc i serca. Yingqi energia odżywiająca, która krąży w naczyniach krwionośnych razem z krwią. Weiqi energia obronna, która tworzy płaszcz obronny pod skórą i na powierzchni mięśni. Ma on na celu obronę organizmu przed zewnętrznymi czynnikami. Zongqi energia, która powstała z połączenia Guqi, Yingqi oraz Yuanqi i spełnia funkcje obronne organizmu. Praktykowanie Qigong pozwala utrzymywać swój organizm w stanie równowagi. Aby osiągnąć 2 / 6
ten cel należy przyswoić sobie technikę służącą wyregulowaniu ciała, oddechu, umysłu, Qi i ducha. Regulacja ciała powoduje zachowanie swojego centrum, zrównoważenie i rozluźnienie ciała. Rozluźnienie możemy zdefiniować na trzech poziomach: odprężenie fizyczne, zrelaksowanie ciała; rozluźnienie mięśni i ścięgien; rozluźnienie organów wewnętrznych oraz szpiku kostnego. Dopiero ten ostatni poziom pozwala nam samodzielnie usuwać blokady energetyczne w naszym ciele. Regulacja oddechu uczy jak oddech, umysł i ciało mają zostać jednocześnie zsynchronizowane. Właściwie oddychając możemy uspokoić umysł, a z drugiej strony - umysł ma wpływ na świadomy oddech. W obu przypadkach ciało zyska na zrelaksowaniu, co wygładzi przepływ Qi. W regulacji oddechu mamy dwa poziomy: spokojny, gładki, cichy; głęboki, delikatny, długi i miękki. Oddech Qigong skupia się na pępku, tam gdzie mieści się dolne Dan Tien. Regulacja umysłu uczy, w jaki sposób zachować umysł w stanie spokoju, wyciszenia i ześrodkowania. Qi będzie gładko płynęła przez rozluźnione ciało prowadzone przez umysł. Regulując umysł przechodzimy przez: wyciszenie; zrównoważenie; spokój; myśl; osiągnięcie celu; Należy pamiętać, że umysł nie może skupiać się na Qi. Umysł zawsze wyprzedza, inicjuje ruch. Regulacja Qi - sama nazwa Qigong wskazuje, że jest to zasadniczy element całego treningu i naszego wysiłku. Możemy wykorzystać tę umiejętność do prowadzenia Qi do naszych organów 3 / 6
wewnętrznych, aby móc regulować jej potencjał i osiąganie stanu równowagi, bo właśnie to w świetle medycyny chińskiej decyduje o naszym zdrowiu. Zadania dla regulacji Qi: wyczuć położenie Dan Tien; rozwinąć umiejętności skupienia umysłu do prowadzenia Qi; Regulacja ducha będzie oznaczała nabranie energii, w celu zrealizowania własnego potencjału wbrew przeciwnościom stawianym przez życie. Prowadzenie energii Jest to bardzo ważny element treningu. Rozpoczynamy od rozbudowania Qi wewnątrz ciała i zgromadzeniu jej w Dolnym Dan Tien. Następnie prowadzi się energię po całym ciele. Wyróżnić możemy trzy ścieżki: Ognia, Wiatru i Wody. Dla praktyków bojowego Qigong krążenie wewnątrz ciała będzie Małym Krążeniem, natomiast prowadzenie energii do kończyn - to Duże Krążenie. Oddziaływanie ćwiczeń qui gong - Już na samym początku ćwiczenia qui gong możemy zauważyć bardzo duży, korzystny wpływ ćwiczeń na układ szkieletowy i mięśniowy, ze szczególnym uwzględnieniem kręgosłupa. Ćwiczenia spowodują naprzemienne odprężenia i uaktywnienia układu pokarmowego, co zapewne wynika z faktu, że przy ruchach Qigong następuje automasaż organów wewnętrznych, a w związku z tym również poprawa perystaltyki jelit. Usprawnia to pracę całego układu pokarmowego. Poprawa sposobu oddychania oraz wyciszenie i zrównoważenie całego organizmu, korzystny wpływ na dobry sen, to kolejne zalety tych powolnych ćwiczeń, pozornie bardzo prostych, ale - jeśli chcemy pracować całym ciałem z zachowaniem zakorzenienia znacznie już trudniejszych. Zasady poprawnego ćwiczenia qigong: 4 / 6
Oto kilka prostych zasad, wymaganych dla poprawnego ćwiczenia Qigong: Nie ćwicz zaraz po jedzeniu lub gdy jesteś bardzo głodny. Po obfitym posiłku należy odczekać 1,5 godz. do rozpoczęcia treningu; Nie ćwicz, gdy jesteś bardzo smutny lub w bardzo złym nastroju, szczególnie jeśli umysł zaprzątają złe myśli. Dotyczy to także stanów nadmiernej radości; Nie pij alkoholu przed ćwiczeniem, nie pal; Najlepszym czasem do ćwiczenia jest moment tuż przed wschodem słońca. W ciągu dnia dobrze jest ćwiczyć dwie godziny po obiedzie lub zupełnie wieczorem przed pójściem spać; Dobrze jest wybrać porę, gdy nic nas nie popędza i jest spokój wokół nas; Jeśli to tylko możliwe ćwicz w naturalnym otoczeniu, ale nie podążaj za zewnętrzna scenerią; Podczas treningu skup całą uwagę na wykonywaniu ćwiczenia; Daj sobie czas na przyswojenie wiedzy i umiejętności. W Qigong bądź cierpliwy; Nie wystawiaj się na nadmierne gorąco lub zimno; Ureguluj swoją aktywność seksualną szczególnie przy obciążających ćwiczeniach; Nie ćwicz na wietrze; Przy osłabieniu któregoś z organów zwróć uwagę na właściwy dobór ćwiczeń; Trenuj w luźnym, suchym ubraniu; Unikaj nagłego zaniepokojenia lub zaskoczenia; Nie ćwicz przy nagłych i intensywnych zmianach pogody; Nie ćwicz kiedy jesteś bardzo zmęczony albo bardzo śpiący; Pamiętaj o indywidualnym podejściu do treningu. To co jest dobre dla innych nie musi służyć tobie bezpośrednio; Nie poddawaj się zwątpieniu i lenistwu; Nie przyspieszaj. Qigong kanałowy Qigong kanałowy jest jednym z najbardziej znanych zestawów ćwiczeń powstałych z obserwacji przyrody. Pośród wielu rodzajów qigong ma on najbardziej uniwersalny charakter. 5 / 6
Formy: (język dotyka podniebienia) 1. Stój spokojnie, aby wyregulować ciało ustaw stopy na szerokość barków, palcami lekko do wewnątrz, by odblokować kolana, ręce swobodnie zwisają wzdłuż ciała, bądź dłonie spoczywają na wysokości pępka, wyreguluj oddech 2. Wielki pyton rozluźnia ciało wprowadź ciało w ruch falowy, pozwalając by energia krążyła swobodnie z dołu do góry i z góry do dołu wzdłuż kręgosłupa, nie pochylaj głowy, oddech spokojny, gładki, cichy 3. Chi opada do Dan Tien dłonie na wysokości bioder, ujmij kulę energii i poprowadź ją w górę do wysokości barków (wdech), odwróć dłonie i sprowadź energię na wysokość pępka (wydech) 4. Otwórz pierś, by oczyścić ciało - skrzyżuj dłonie lustrami do ciała i unieś je ponad głową (wdech), otwórz dłonie i zagarnij energię sprowadzając ją do dolnego Dan Tien (wydech) 5. Wpuść Chi przez czubek głowy dłonie na wysokości pępka, otwórz dłonie i zagarnij energię w górę (wdech), nad głową zbliż palce dłoni (bez dotykania) i sprowadź w dół (wydech) 6. Prawa i lewa rozpychają góry unieś obydwie dłonie na wysokość serca, rozdzielenie na boki, osadzenie nadgarstków (wdech), zagarnięcie łukiem w płaszczyźnie poziomej, na wysokości serca, do serca, sprowadzenie w dół do pępka (wydech) 7. Osadź nadgarstki i pchnij dłońmi unieś obydwie dłonie na wysokość serca, odwróć i pchnij do przodu, osadzenie nadgarstków (wdech), odwróć dłonie i ściągnij do serca, sprowadź do pępka (wydech) 8. Wielki niedźwiedź płynący po wodzie dłonie blisko siebie na wysokości pępka, wyprowadź do przodu (wdech), rozłóż dłonie zagarniając powietrze jak wodę do pępka (wydech) 9. Lewa i prawa odsłaniają górę - skręt w prawą stronę, prawa dłoń pod pępkiem, lewa wysunięta do prawego boku, osadzenie nadgarstka (wdech), przesunięcie lewej dłoni zwróconej na zewnątrz na wysokości serca do lewoskrętu (wydech), zamiana dłoni (wdech), prawa odsłania chmury (wydech),... 10. Orzeł atakuje ofiarę - obydwie dłonie na wysokości bioder, łokcie na zewnątrz, dłonie wykonują rotację, wysunięcie dłoni do przodu, osadzenie nadgarstków, pchnięcie (wdech), odwrócenie dłoni spodem do góry, ściągnięcie do pępka (wydech) 11. Lew odwraca piłkę skręt w prawą stronę, dłoń na wysokości biodra wykonuje ruch rotacyjny pod łokieć, wyprowadź do przodu (wdech), obrócenie dłoni i ściągnięcie do pępka (wydech), to samo naprzemiennie lewą i prawą dłonią 12. Biały żuraw rozpościera skrzydła dłonie jednocześnie wykonują ruchy naprzemienne do góry i do dołu jak rozpostarcie skrzydeł (wydech), zawinięcie dłoni, mijają się na wysokości serca wierzchami (wdech). Jest to najtrudniejszy ruch qigongu kanałowego, wymaga rozpoczęcia ćwiczenia z prowadzeniem trenera. 6 / 6