Tabele interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST 2018

Tabele interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST 2018 pod redakcją prof. dr hab. n. med. Walerii Hryniewicz i dr n. med. Doroty Żabickiej Dokument zawiera tłumaczenie na język polski zaleceń EUCAST: European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing Breakpoint tables for interpretation of MICs and zone diameters Version 8.1, valid from 20180515 uzupełnione o informacje zawarte w dokumencie Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwosci zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stsowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0,1 stycznia 2018. Zalecenia opracowane ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach realizacji programu polityki zdrowotnej pn. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków na lata 20162020 Narodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, 00725 Warszawa tel.22 8413367, fax 22 8412949 email:sekret@cls.edu.pl www.antybiotyki.edu.pl

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Spis treści Rozdział Strona Informacje dodatkowe adresy internetowe Przedmowa 1 Wprowadzenie 2 Przewodnik: Jak czytać tabele z wartościami granicznymi EUCAST 4 Zmiany w stosunku do poprzedniej wersji tabel EUCAST 5 Enterobacteriaceae (nowa taksonomia: Enterobacterales) 8 Zawiera wszystkie Enterobacterales Pseudomonas spp. 13 Stenotrophomonas maltophilia 17 www.eucast.org/antimicrobial_susceptibility_testing/guidance_documents/ Burkholderia cepacia complex www.eucast.org/antimicrobial_susceptibility_testing/guidance_documents/ Acinetobacter spp. 18 Staphylococcus spp. 22 Enterococcus spp. 28 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G 33 Streptococcus pneumoniae 38 Streptococcus spp. grupa viridans 44 Haemophilus influenzae 49 Moraxella catarrhalis 54 Neisseria gonorrhoeae 58 Neisseria meningitidis 62 Beztlenowe bakterie Gramdodatnie 66 Clostridium difficile 71 Beztlenowe bakterie Gramujemne 72 Helicobacter pylori 76 Listeria monocytogenes 77 Pasteurella multocida 78 Campylobacter jejuni i coli 80 Corynebacterium spp. 81 Aerococcus sanguinicola i urinae 83 Kingella kingae 85 Aeromonas spp. 87 Mycobacterium tuberculosis 89 Wartości graniczne antybiotyków stosowanych miejscowo 90 PK/PD wartości graniczne niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów 91 Dawkowanie 95 Eksperckie zasady interpretacji zalecenia EUCAST www.eucast.org/expert_rules_and_instrinsic_resistance Wykrywanie mechanizmów oporności zalecenia EUCAST www.eucast.org/resistance_mechanisms/ Oznaczanie lekowrażliwości dla grup drobnoustrojów lub leków, dla których nie ma wartości granicznych EUCAST www.eucast.org/ast_of_bacteria/guidance_documents Szczepy do kontroli jakosci www.eucast.org/resistance_mechanisms www.korld.edu.pl/pdf/eucast/kontrola_jakosci_v_8.pdf Metodyka oznaczania lekowrażliwosci metodą dyfuzyjnokrążkową www.eucast.org/ast_of_bacteria/disk_diffusion_methodology www.korld.edu.pl/pdf/eucast/manual_v_6.pdf

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 PRZEDMOWA DO POLSKIEGO TŁUMACZENIA Dokument Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST). Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref. Wersja 8.1, obowiazująca od 15 maja 2018 roku. (Cytowanie dokumentu: European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing. Breakpoints tables for interpretation of MICs and zones diameters. Version 8.1, 2018. http://www.eucast.org. Dokument uzupełniony o informacje zawarte w dokumencie Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwosci zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018. jest polskim tłumaczeniem dokumentu European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing Breakpoint tables for interpretation of MICs and zone diameters. Version 8.1, valid from 20180515, opublikowanego w dniu 15 maja 2018 roku na stonie internetowej EUCAST www.eucast.org. Zawiera on aktualne, obowiązujące w 2018 roku zalecenia EUCAST interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości drobnoustrojów. W spisie treści do tego dokumentu podano również adresy internetowe, pod którymi opublikowane zostały inne dokumenty EUCAST, zawierające informacje nt. oznaczania lekowrażliwosci drobnoustrojów i interpretacji wyników w wersji oryginalnej angielskojęzycznej i (jeśli takie są) ich tłumaczeń tych na język polski. Tłumaczenie uzupełniono o informacje zawarte w dokumencie Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwosci zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018. Tłumaczenie na język polski zostało wykonane i opracowane w Krajowym Ośrodku Referencyjnym ds. Lekowrażliwosci Drobnoustrojów, w Zakładzie Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej Narodowego Instytutu Leków w Warszawie pod redakcją prof. dr hab. n. med. Waleria Hryniewicz i dr n. med. Doroty Żabickiej. Tłumaczenie wykonano ze środków finansowych będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach programu polityki zdrowotnej pn. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków na lata 20162020. 1

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST) Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref Wersja 8.1, obowiązująca od 15 maja 2018 roku Wprowadzenie 1. Tabele EUCAST zawierają kliniczne wartości graniczne minimalnych stężeń hamujących MIC (opracowane lub poprawione w latach 20022017) oraz odpowiadające im wielkości stref. W tabelach wartości granicznych EUCAST wersja 8.1 poprawiono błędy w pisowni i redakcyjne, poprawiono wyjaśnienia i komentarze, wprowadzono wartości graniczne dla nowych substancji i/lub drobnoustrojów, dokonano przeglądu i skorygowano wartości MIC oraz zaktualizowano wielkości stref. Wszystkie zmiany zaznaczono kolorem jasnożółtym, najlepiej widoczne na ekranie lub kolorowym wydruku. Podkreślono nowe lub zmienione komentarze. usunięte zaznaczono przekreśleniem treści komentarza. 2. Wartości graniczne PK/PD (niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów) podano w osobnych tabelach na końcu opracowania. 3. oznaczone numerem są to komentarze ogólne oraz/lub odnoszące się do wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących MIC. oznaczone literą odnoszą się do wartości granicznych stref drobnoustrojów w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 4. W oryginale dokumentu w wersji angielskojęzycznej, dostępnym na stronie internetowej EUCAST www.eucast.org, kolorem niebieskim oznaczono nazwy antybiotyków, dla których opracowano charakterystykę leku (dokument RD, ang. rational documents). Oznaczone kolorem wartości graniczne minimalnych stężeń hamujących oraz wartości graniczne stref drobnoustrojów w metodzie dyfuzyjnokrążkowej mają połączenie do baz EUCAST odpowiednio rozkładów wartości MIC oraz rozkładu wielkości stref dla poszczególnych gatunków drobnoustrojów. 5. Na stronie internetowej EUCAST jest dostępna niezabezpieczona wersja dokumentu w formacie arkusza Excel, odpowiedniej do wyświetlania na monitorze oraz w formacie pliku Acrobat pdf odpowiednim do druku. Wszyskie funkcje programu Excel sa aktywne pod warunkiem używania oryginalnych programów Microsoft TM. W dokumencie w formacie Excel możliwe jest wprowadzenie modyfikacji w zakresie listy antybiotyków tak, aby odpowiadała ona lokalnym potrzebom. pojedynczych komórek w arkuszu nie może być zmieniona. Schowanie wiersza jest możliwe przez zaznaczenie numeru wiersza klikając prawym klawiszem myszy i wybranie funkcji ukryj. Schowanie kolumny jest możliwe przez zaznaczenie numeru kolumny klikając prawym klawiszem myszy i wybranie funkcji ukryj. 6. Wielkość strefy dla kategorii wrażliwy S 50 mm jest arbitralnie przyjętą wartością graniczną wykraczającą poza skalę odpowiadajacą wartości MIC w przypadkach drobnoustrojów, których szczepy dzikie charakteryzują się wartościami MIC klasyfikującymi je do kategorii średniowrażliwy (tzn. nie są spotykane szczepy w pełni wrażliwe). Uczyniono tak, aby zapewnić, że szczepy dzikie wykazujące wielkość strefy wokół krążka w przedziale pomiędzy 50 mm a wartością graniczną dla kategorii oporny, będą klasyfikowane jako średniowrażliwy. 2

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 7. W celu uproszczenia tabel z wartościami granicznymi EUCAST, w tabelach nie umieszczono kolumn dla kategorii średniowrażliwy, której wartości zawierają się pomiędzy wartościami granicznymi dla kategorii wrażliwy i oporny, np. jeśli wartość graniczna MIC dla kategorii wrażliwy S 1 mg/l i dla kategorii oporny R > 8 mg/l, to kategoria średniowrażliwy obejmuje szczepy o wartościach MIC w zakresie 28 mg/l (czyli w zakresie od > 1 do 8); w przypadku wielkości stref kategoria wrażliwy S 22 mm, a kategoria oporny R < 18 mm to kategoria średniowrażliwy zawiera się w przedziale 1821 mm. 8. W przypadku oznaczania wrażliwości metodą dyfuzyjnokrążkową na trimetoprim sulfametoksazol dla Stenotrophomonas maltophilia, na penicylinę benzylową dla Staphylococcus aureus oraz na wankomycynę dla enterokoków, do prawidłowej interpretacji wyniku testu niezbędne jest stosowanie odpowiednich reguł odczytu. W celu ułatwienia interpretacji wyniku, na końcu odpowiednich rozdziałów z tabelami wartości granicznych zamieszczono zdjęcia prezentujące prawidłowy odczyt wielkości stref. Ogólne i szczegółowe zasady odczytu wyników w oznaczaniu lekowrażliwosci metodą dyfuzyjnokrążkową są zamieszczone w dokumencie EUCAST Reading Guide (www.eucast.org). 9. Dla cefuroksymu i fosfomycyny osobno zamieszczono wartości graniczne dla formy parenteralnej i doustnej leku. 10. Zgodnie z ogólnie przyjętymi, miedzynarodowymi zasadami, zakres rozcieńczeń dla oznaczania wartości MIC obejmuje podwójne rozcieńczenia leku w górę i w dół od wartości 1 mg/l. Dla rozcieńczeń poniżej 0,25 mg/l otrzymujemy wartości wyrażane w liczbach z wieloma miejscami po przecinku. W celu uniknięcia stosowania w tabelach i innych dokumentach EUCAST liczb z wieloma miejscami po przecinku zadecydowano o używaniu następujących skrótów (pogrubioną czcionką): 0,125 0,12; 0,0625 0,06; 0,03125 0,03; 0,15625 0,015; 0,0078125 0,008; 0,00390625 0,004 i 0,001953125 0,002. Skróty i definicje: oznacza, iż nie zaleca się oznaczania lekowrażliwości, gdyż lek wykazuje słabą aktywność wobec tej grupy drobnoustrojów. Izolaty mogą być raportowane jako oporne bez wykonania oznaczenia lekowrażliwości. IE oznacza, że istnieje zbyt mało dowodów potwierdzających, że lek wykazuje aktywność wobec tej grupy drobnoustrojów. W wyniku oznaczania lekowrażliwości możliwe jest podanie wartości MIC bez interpretacji jako wrażliwy, średniowrażliwy lub oporny. NA = nie dotyczy IP = w przygotowaniu S = wrażliwy R = oporny ZUM = zakażenie układu moczowego Komentarz do tłumaczenia polskiego: Wartość graniczną pomiędzy kategoriami wrażliwy i średniowrażliwy (S/I) zaproponowano w oparciu o standardowe dawkowanie leku, natomiast wartość graniczną pomiędzy kategoriami średniowrażliwy i oporny (I/R) w oparciu o maksymalną dawkę leku. (Źródło: EUCAST Standard Operating Procedure Harmonization of breakpoints for existing antimicrobial agents, EUCAST SOP 2.2, 21 listopada 2016). Umieszczanie na wynikach badań mikrobiologicznych informacji o dawkowaniu leków, patrz: Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, Informacja o dawkowaniu leków umieszczana na wynikach badań mikrobiologicznych, wersja 2.0, 1 stycznia 2018, strona internetowa Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów KORLD www.korld.edu.pl 3

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Jak czytać tabele z wartościami EUCAST? Oznaczanie MIC (metoda mikrorozcieńczeń w bulionie norma ISO 207761) Podłoże: Inokulum: Hodowla: Odczyt: Kontrola jakości: Wskazówki dla oznaczeń MIC metodą mikrorozcieńczeń oraz kontroli jakości Metoda dyfuzyjnokrążkowa wystandaryzowana przez EUCAST Podłoże: Inokulum: Hodowla: Odczyt: Kontrola jakości: Wskazówki dla oznaczeń metodą dyfuzyjnokrążkową oraz kontroli jakości Wartość graniczna z nazwą gatunku bakterii odnosi się jedynie do wymienionego gatunku (tu: S. aureus) Tabela nie zawiera kolumny dla kategorii średniowrażliwy, ale wartość ta jest zawarta pomiędzy wartościami granicznymi dla szczepów wrażliwych (S) i opornych (R). Jeśli wartości graniczne dla kategorii S i R są takie same, brak jest kategorii średniowrażliwy. Antybiotyk A: brak kategorii średniowrażliwy Antybiotyk B: średniowrażliwy: 4 mg/l, 2325 mm Antybiotyk G: średniowrażliwy: 12 mg/l, 2429 mm Antybiotyk Wartość graniczna MIC Numerami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych MIC wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Antybiotyk A 1 1 1 1 X 20 A 20 A 1. Komentarz dotyczący wartości granicznych MIC Antybiotyk B, S.aureus 2 4 Y 26 23 Antybiotyk C IE IE IE IE Antybiotyk D Antybiotyk E IP IP IP IP Antybiotyk F NA (badanie przesiewowe) NA Y 25 25 Antybiotyk G 0,5 2 Z 30 24 2. Komentarz dotyczący metody dyfuzyjnokrążkowej 3. Nowy komentarz Usunięty komentarz A. Komentarz dotyczący metody dyfuzyjnokrążkowej Wartość graniczna dla odróżnienia izolatów z mechanizmem oporności od izolatów bez mechanizmu W przygotowaniu Brak wartości granicznych, oznaczanie lekowrażliwości nie jest zalecane Pola zawierające zmiany w stosunku do poprzedniej wersji oznaczono na żółto Kolorem niebieskim oznaczono nazwy antybiotyków, dla których opracowano charakterystykę leku (dostępne w wersji angielskojęzycznej dokumentu stronie internetowej EUCAST www.eucast.org) Nie dotyczy Istnieje zbyt mało dowodów potwierdzających, że lek wykazuje aktywność wobec tej grupy drobnoustrojów Wartość w kolorze niebieskim link do dystrybycji wartości MIC i wielkości stref 4

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Europejski Komitet ds. Oznaczania Lekowrażliwości (EUCAST) Tabele interpretacji wartości granicznych minimalnych stężeń hamujących (MIC) oraz wielkości stref Wersja 8.1, obowiązująca od 15 maja 2018 roku Wersja 8.1, 20180518 Enterobacteriaceae (teraz: Enterobacterales) Staphylococcus spp. Dawkowanie Wersja 8.0, 20180101 Wszystkie Enterobacteriaceae (teraz: Enterobacterales) Pseudomonas spp. Zmiany (fragmenty zmienione, usunięte lub dodane) w stosunku do wersji 8.0 zaznaczono kolorem jasnoniebieskim. Zmienione komentarze zostały podkreślone. Usunięte komentarze zostały przekreślone. poprawione Karbapenemy komentarz 1 poprawione Penicyliny komentarz 4 Aktualizacja standardowego dawkowania kolistyny Zmiany (fragmenty zmienione, usunięte lub dodane) w stosunku do wersji 5.0 zaznaczono kolorem jasnożółtym. Zmienione komentarze zostały podkreślone. Usunięte komentarze zostały przekreślone. Dodanie zaleceń dotyczących oznaczania wartości MIC Dodanie zaleceń dotyczących odczytu wyników badania lekowrażliwości metodą dyfuzyjnokrążkową i dodatkowych zaleceń dotyczących kontroli jakości Wszystkie informacje dotyczące dawkowania przeniesiono do tabeli dot. dawkowania Mupirocyna zostałą usunięta ze wszystkich tabel, prócz tabeli dotyczącej leków stosowanych miejscowo Ogólne Dodanie informacji dotyczącej nowego podziału taksonomicznego Poprawione wartości graniczne Tikarcylina (wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Tikarcylina kwas klawulanowy (wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Cefepim (wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Nowe komentarze Aminoglikozydy komentarz 2 Poprawione komentarze Penicyliny komentarz 5 Różne leki komentarz 1 Różne leki komentarz A Nowe wartości graniczne Ceftolozan tazobaktam komentarz 1 Poprawione wartości graniczne Cefepim (wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Penicyliny komentarz 3 Poprawione komentarze Różne leki komentarz 1 Różne leki komentarz 2 Różne leki komentarz A 5

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Acinetobacter spp. Staphylococcus spp. Enterococcus spp. Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Streptococcus pneumoniae Streptococcus spp. grupa viridans Haemophilus influenzae Moraxella catarrhalis Poprawione komentarze Różne leki komentarz 1 Różne leki komentarz A Ogólne Fenoksymetylopenicylina wydzielona dla S. aureus i gronkowców koagulazoujemnych Poprawione wartości graniczne Ceftarolina (wartości MIC i wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Ceftarolina rozdzielenie wartości granicznych dla zapalenia płuc i pozostałych wskazań Nowe komentarze Penicyliny komentarz C Cefalosporyny komentarz 6/E Poprawione komentarze Penicyliny komentarz 1/A Glikopeptydy usunięcie komentarza 2 dla teikoplaniny i gronkowców koagulazoujemnych Makrolidy komentarz 2 Różne leki komentarz 3 Nowe komentarze Penicyliny komentarz 2 Poprawione komentarze Makrolidy komentarz 2 Ogólne Zalecenia w zapaleniu opon mózgowordzeniowych dodane do schematu blokowego dla badań przesiewowych w kierunku oporności na betalaktamy Poprawione komentarze Penicyliny komentarz 2 Makrolidy komentarz 2 Poprawione komentarze Makrolidy komentarz 1 Poprawione wartości graniczne Azytromycyna (wartości MIC) Klarytromycyna (wartości MIC) Erytromycyna (wartości MIC i wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Roksytromycyna (wartości MIC) Telitromycyna (wartości MIC) Nowe komentarze Makrolidy komentarz 1/A Poprawione komentarze Ciprofloksacyna (wartości MIC i wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Lewofloksacyna (wartości MIC i wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Moksifloksacyna (wartości MIC i wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) Ofloksacyna (wartości MIC i wielkości stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej) 6

Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Neisseria gonorrhoeae Kingella kingae Aeromonas spp. Wartości graniczne PK/PD niezwiązane z określonym gatunkiem drobnoustrojów Dawkowanie Ogólne Ogólny komentarz dotyczący dawkowania dodany u góry tabeli Usunięte komentarze Makrolidy komentarz 1 Poprawione komentarze Penicyliny komentarz 1 Penicyliny komentarz 3/B Nowa tabela Ogólne Dodanie dodatkowych informacji dotyczących stosowania wartości granicznych PK/PD Dodanie nowej kolumny z informacjami dotyczącymi wyjątkowych sytuacji Dodanie lub zmiana kilku wartości 7

Enterobacteriaceae (teraz: Enterobacterales*) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Enterobacteriaceae (teraz: Enterobacterales*) Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761 z wyjątkiem wartości dla mecylinamu i fosfomycyny, dla których zastosowano metodę rozcieńczeń w agarze) Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Escherichia coli ATCC 25922. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje oraz połączeń βlaktam/inhibitor, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość strefy całkowitego bakterii. Kontrola jakości: Escherichia coli ATCC 25922. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje oraz krążków z połączeniami βlaktam/inhibitor, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. * Najnowsze badania taksonomiczne zawęziły definicję rodziny Enterobacteriaceae. Niektórzy jej byli członkowie należą teraz do innych rodzin w rzędzie Enterobacterales. Poniższe wartości graniczne dotyczą wszystkich Enterobacterales. Penicyliny 1 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 1/A. Dzikie szczepy Enterobacteriaceae uznaje się za wrażliwe na aminopenicyliny. Ampicylina 8 1 8 10 W niektórych krajach uważa się, że dzikie szczepy E. coli i P. mirabilis należy kwalifikować 14 A,B 14 B jako średniowrażliwe. Należy wówczas stosować następujące wartości graniczne: Ampicylina sulbaktam 8 1,2 8 2 1010 14 A,B 14 B wrażliwy MIC 0,5 mg/l oraz wielkość strefy 50 mm. Amoksycylina 8 1 8 Komentarz C Komentarz C 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/l. Amoksycylina 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/l. 8 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/l. kwas klawulanowy 8 3 2010 19 A,B 19 B 5. Wartości graniczne są ustalane. 6. Metoda rozcieńczeń w agarze jest metodą referencyjną oznaczania MIC dla mecylinamu. Amoksycylina kwas klawulanowy 32 1,3 32 3 2010 16 A,B 16 B Piperacylina 8 16 30 20 17 Piperacylina tazobaktam 8 4 16 4 306 20 17 Tikarcylina 8 16 75 23 20 Tikarcylina kwas klawulanowy 8 3 16 3 7510 23 20 Temocylina Komentarz 5 Komentarz 5 Komentarz 5 Komentarz 5 Fenoksymetylopenicylina Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina Mecylinam E. coli, Klebsiella spp. i P. mirabilis 8 6 8 6 10 15 D 15 D A. Należy ignorować słaby wzrost, który czasem może wystąpić w strefie. B. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczenia wrażliwości na ampicylinę. C. W przypadku E. coli należy ignorować pojedyncze kolonie widoczne wewnątrz strefy. Przypisy do tłumaczenia polskiego: W Polsce dla izolatów z zakażeń inwazyjnych należy stosować następujące wartości graniczne ampicyliny, amoksycyliny, ampicyliny z sulbaktamem oraz amoksycyliny z kw. klawulanowym: wrażliwy MIC 0,5 mg/l lub wielkość strefy wokół krążka 50 mm (wrażliwość na amoksycylinę przewidywana z oznaczenia wrażliwości na ampicylinę); oporny MIC > 8 mg/l lub wielkość strefy < 14 mm wokół krążka z ampicyliną i ampicyliną z sulbaktamem i < 19 mm wokół krążka z amoksycyliną i kwasem klawulanowym. Wartości graniczne amoksycyliny z kwasem klawulanowy dla niepowikłanych zakażeń dróg moczowych mają zastosowanie dla zakażeń wywołanych przez E. coli i P. mirabilis. W pozostałych przypadkach stosowane są wartości graniczne zgodnie z zaleceniami EUCAST. Uwaga: Nie należy oznaczać wrażliwości na ampicylinę, amoksycylinę, ampicylinę z sulbaktamem ani amoksycylinę z kwasem klawulanowym izolatów pałeczek Enterobacterales należących do gatunków naturalnie opornych na te leki. Jeśli jednak oznaczano lekowrażliwość, w raporcie z badania mikrobiologicznego przy nazwach ww. leków należy podać wynik oporny. Dla ampicyliny i amoksycyliny: Klebsiella spp., Citrobacter spp., Enterobacter spp., Hafnia alvei, Morganella morganii, Proteus vulgaris, Proteus penneri, Providencia spp., Serratia marcescens i Yersinia enterocolitica. Dla amoksycyliny z kwasem klawulanowym i ampicyliny z sulbaktamem: Citrobacter freundii, Enterobacter spp., Hafnia alvei, Morganella morganii, Providencia spp., Serratia marcescens i Yersinia enterocolitica. ( Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dot. stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018 ) 8

Enterobacteriaceae (teraz: Enterobacterales) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny 1 Wartość graniczna strefy ahamowania wzrostu Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Cefaklor 1. Wartości graniczne cefalosporyn dla Enterobacteriaceae umożliwiają wykrycie wszystkich Cefadroksyl 16 16 30 12 12 klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z ESBL i plazmidowym AmpC). Niektóre szczepy wytwarzające βlaktamazy są wrażliwe lub średniowrażliwe na cefalosporyny trzeciej i czwartej generacji na podstawie proponowanych wartości Cefaleksyna 16 16 30 14 14 granicznych i powinny być raportowane zgodnie z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji ESBL nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu Cefazolina do kategorii wrażliwy. Wykrywanie i określanie typu ESBL jest zalecane dla zdrowia Cefepim 1 4 30 27 24 publicznego w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych. Cefiksym 1 1 5 17 17 2. Zastosowanie epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF cefoksytyny (8 mg/l) wykazuje wysoką czułość, ale niską specyficzność wykrywania obecności mechanizmu Cefotaksym 1 2 5 20 17 AmpC u Enterobacteriaceae ze względu na fakt, że wartość MIC tego jest Cefoksytyna NA NA 30 19 19 także zależna od zmian przepuszczalności osłon komórkowych oraz obecności niektórych (badanie przesiewowe) 2 Cefpodoksym 1 1 10 21 21 karbapenemaz. Typowe szczepy dzikie nie są producentami AmpC. Producenci AmpC z genami plazmidowymi lub hiperproducenci AmpC z genami zlokalizowanymi chromosomalnie, zaliczani są do kategii szczepów niedzikich. Ceftarolina 0,5 0,5 5 23 23 Ceftazydym 1 4 10 22 19 Ceftazydym awibaktam 8 3 8 3 104 13 13 Ceftibuten (wyłącznie ZUM) 1 1 30 23 23 Ceftobiprol 0,25 0,25 5 23 23 Ceftolozan tazobaktam 1 4 1 4 3010 23 23 Ceftriakson 1 2 30 25 22 Cefuroksym iv 5 E. coli, Klebsiella spp. i P. mirabilis Cefuroksym forma doustna Karbapenemy 1 8 8 30 19 19 8 8 30 19 19 Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie awibaktamu na 4 mg/l. 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/l. 5. Wartości graniczne odnoszą się do wysokiej dawki 1,5 g x 3. Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem 1 2 10 24 21 1. Wart. graniczne karbapenemów dla Enterobacteriaceae umożliwiają wykrycie wszystkich Ertapenem 0,5 1 10 25 22 klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z większością karbapenemaz). Niektóre szczepy produkujące karbapenemazy są kwalifikowane jako wrażliwe Imipenem 2 2 8 10 22 16 na podstawie proponowanych wartości granicznych i powinny być raportowane zgodnie Meropenem 2 8 10 22 16 z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji karbapenemazy nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu do kategorii wrażliwy. Wykrywanie i określanie typu karbapenemaz jest zalecane dla zdrowia publicznego w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych. W badaniach przesiewowych w kierunku wytwarzania karbapenemaz zalecana wartość odcięcia dla meropenemu wynosi > 0,125 mg/l (strefa < 28 mm). 2. Niski poziom oporności występuje powszechnie u Morganella spp., Proteus spp. i Providencia spp. 9

Enterobacteriaceae (teraz: Enterobacterales) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Monobaktamy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Aztreonam 1 1 4 30 26 21 1. Wartości graniczne aztreonamu dla Enterobacteriaceae umożliwiają wykrycie wszystkich klinicznie istotnych mechanizmów oporności (włącznie z ESBL). Niektóre szczepy wytwarzające βlaktamazy kwalifikowane są jako wrażliwe lub średniowrażliwe na aztreonam na podstawie proponowanych wartości granicznych i powinny być raportowane zgodnie z uzyskanym wynikiem. Oznacza to, że zarówno wytwarzanie, jak i brak produkcji ESBL nie wpływa na zakwalifikowanie szczepu do kategorii wrażliwy. Wykrywanie i określanie typu ESBL jest zalecane dla zdrowia publicznego w kontroli zakażeń ze względów epidemiologicznych. Fluorochinolony wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna 0,25 0,5 5 26 24 1. Istnieją dane kliniczne potwierdzające słaby efekt terapeutyczny leczenia Ciprofloksacyna 0,06 0,06 Komentarz A Komentarz A ciprofloksacyną zakażeń układowych wywołanych przez szczepy Salmonella spp, wykazujących niski poziom oporności na ciprofloksacynę (MIC > 0,06 mg/l). Salmonella spp. 1 Dostępne dane dotyczą przede wszystkim Salmonella Typhi, ale pojawiają się także Pefloksacyna NA NA 5 24 B 24 B doniesienia opisujące słaby efekt terapeutyczny w przypadku innych serotypów (badanie przesiewowe) Salmonella. Salmonella spp. 1 Lewofloksacyna 0,5 1 5 23 19 Moksifloksacyna 0,25 0,25 5 22 22 Kwas nalidyksowy NA NA NA NA (badanie przesiewowe) Norfloksacyna 0,5 1 10 22 19 Ofloksacyna 0,25 0,5 5 24 22 A. Wyniki uzyskiwane z użyciem krążka z ciprofloksacyną 5 µg nie są wiarygodne w przypadku niskiego poziomu oporności u Salmonella spp. W celu wykonania badania przesiewowego w kierunku oporności na ciprofloksacynę u Salmonella spp. należy zastosować krążek z pefloksacyną 5 µg, patrz komentarz B. B. Wrażliwość Salmonella spp. na ciprofloksacynę może być przewidywana na podstawie wyniku testu przesiewowego z użyciem krążka z pefloksacyną 5 µg. Aminoglikozydy 1,2 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Amikacyna 8 16 30 18 15 1. Wartości stężeń granicznych ustalono dla wysokiej dawki aminoglikozydów podawanej raz dziennie, patrz tabela dawkowania. Aminoglikozydy najczęściej stosuje się w terapii skojarzonej z antybiotykami betalaktamowymi. Gentamycyna 2 4 10 17 14 Netylmycyna 2 4 10 15 12 Tobramycyna 2 4 10 17 14 2. Wartości graniczne nie mają zastosowania dla Plesiomonas shigelloides, ponieważ aminoglikozydy naturalnie wykazują obniżoną aktywność względem tego gatunku. 10

Enterobacteriaceae (teraz: Enterobacterales) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Dalbawancyna Oritawancyna Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Makrolidy, linkozamidy i streptograminy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna 1 1. Azytromycynę stosowano w terapii zakażeń wywołanych przez Salmonella Typhi Klarytromycyna (MIC 16 mg/l dla szczepow dzikich) i Shigella spp. Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna Klindamycyna Chinupristyna dalfopristyna Tetracykliny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina Minocyklina 1. Tigecyklina wykazuje obniżoną aktywność wobec Morganella spp., Proteus spp. i Providencia spp. Tetracyklina Tigecyklina 1 1 2 2 2 15 18 A 15 A 2. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczeń w bulionie należy stosować podłoża przygotowane w dniu wykonania oznaczeń. A. Wartości graniczne stref wyłącznie dla E. coli. Dla pozostałych Enterobacteriaceae należy oznaczać wartość MIC. Oksazylidynony Linezolid Tedizolid wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 11

Enterobacteriaceae (teraz: Enterobacterales) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Różne leki wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol 8 8 30 17 17 1. Wartości MIC dla kolistyny powinny być oznaczane metodą mikrorozcieńczeń Kolistyna 1 2 2 Komentarz A Komentarz A w bulionie. Kontrola jakości powinna być wykonywana z 2 szczepami wzorcowymi: wrażliwym na kolistynę (E. coli ATCC 25922 lub P. aeruginosa ATCC 27853) Daptomycyna i opornym na kolistynę E. coli NCTC 13846 (mcr1 dodatni) Fosfomycyna iv 32 2 32 2 200 B 24 C,D 24 C,D Fosfomycyna 32 2 32 2 200 B 24 C,D 24 C,D forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina 64 64 100 11 11, E. coli Nitroksolina 16 16 30 15 15, E. coli Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim 2 4 5 18 15 Trimetoprim sulfametoksazol 3 2 4 1,2523,75 14 11 2. Metodą referencyjną do oznaczania fosfomycyny jest metoda rozcieńczeń w agarze. Do oznaczania MIC fosfomycyny podłoże musi być uzupełnione glukozo6fosforanem (25 mg/l w podłożu). W przypadku systemów komercyjnych należy przestrzegać zaleceń producenta. 3. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. A. MIC oznaczane wyłącznie metodą mikrorozcieńczeń w bulionie. B. Krążki z fosfomycyną 200 µg powinny zawierać 50 µg glukozo6fosforanu. C. Wartości graniczne stref wyłącznie dla E. coli. Dla pozostałych Enterobacteriaceae należy oznaczyć wartości MIC. D. Należy ignorować pojedyncze kolonie widoczne wewnątrz strefy zahamowania wzrostu (patrz zdjęcia poniżej). Przykłady stref wokół krążka z fosfomycyną dla Escherichia coli. ac) Należy ignorować pojedyncze kolonie widoczne wewnątrz strefy. d) Należy raportować brak strefy. 12

Pseudomonas spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Pseudomonas spp. Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761 z wyjątkiem wartości dla fosfomycyny, dla której zastosowano metodę rozcieńczeń w agarze) Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje oraz połączeń βlaktam/inhibitor, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość strefy całkowitego bakterii Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje oraz krążków z połączeniami βlaktam/inhibitor, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny Wartość graniczna MIC wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz. tabela Ampicylina dawkowania (z dodatkiem lub bez tazobaktamu, 4 g x 4). Ampicylina sulbaktam Amoksycylina 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/l. Amoksycylina 3. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela kwas klawulanowy dawkowania. Piperacylina 1 16 16 30 18 18 Piperacylina 16 2 16 2 306 18 18 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego tazobaktam 1 na 2 mg/l. Tikarcylina 3 16 16 75 18 18 Tikarcylina 16 4 16 4 7510 18 18 kwas klawulanowy 3 Temocylina Fenoksymetylopenicylina Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina Mecylinam 13

Pseudomonas spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Cefaklor 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela Cefadroksyl dawkowania (2 g x 3). Cefaleksyna Cefazolina 2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela dawkowania (2 g x 3). Cefepim 1 8 8 30 21 21 Cefiksym Cefotaksym 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie awibaktamu na 4 mg/l. Cefoksytyna NA NA NA NA Cefpodoksym 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/l. Ceftarolina Ceftazydym 2 8 8 10 17 17 Ceftazydym awibaktam 8 3 8 3 104 17 17 P. aeruginosa Ceftibuten Ceftobiprol IE IE IE IE Ceftolozan tazobaktam 4 4 4 4 3010 24 24 P. aeruginosa Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem 1 1 2 10 25 22 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela Ertapenem dawkowania (1 g podawany w ciągu 4 godz. x 3). Imipenem 2 4 8 10 20 17 2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela Meropenem 2 8 10 24 18 dawkowania (1 g x 4). Monobaktamy Aztreonam 1 16 30 50 16 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej.w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 14

Pseudomonas spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna 1 0,5 0,5 5 26 26 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela Lewofloksacyna 2 1 1 5 22 22 dawkowania (0,75 g x 2 doustnie lub 0,4 g x 3 dożylnie). Moksifloksacyna 2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela Kwas nalidyksowy NA NA NA NA dawkowania (0,5 g x 2 doustnie lub 0,5 g x 2 dożylnie). (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy 1 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Amikacyna 8 16 30 18 15 1. Wartości graniczne ustalono dla wysokich dawek aminoglikozydów podawanych raz dziennie, patrz tabela dawkowania. Aminoglikozydy stosowane są najczęściej w terapii skojarzonej z antybiotykami βlaktamowymi. Gentamycyna 4 4 10 15 15 Netylmycyna 4 4 10 12 12 Tobramycyna 4 4 10 16 16 Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Dalbawancyna Oritawancyna Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Klindamycyna Chinupristyna dalfopristyna 15

Pseudomonas spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Oksazylidynony Linezolid Tedizolid wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Różne leki wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol 1. Wartości MIC dla kolistyny powinny być oznaczane metodą mikrorozcieńczeń w bulionie. Kontrola jakości powinna być wykonywana z 2 szczepami wzorcowymi: wrażliwym na kolistynę (E. coli ATCC 25922 lub P. aeruginosa ATCC 27853) i opornym na kolistynę E. coli NCTC 13846 (mcr1 dodatni). Kolistyna 1 2 2 Komentarz A Komentarz A Daptomycyna Fosfomycyna iv 2 Fosfomycyna forma doustna 2 Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 2. Metodą referencyjną do oznaczania fosfomycyny jest metoda rozcieńczeń w agarze. Do oznaczania MIC fosfomycyny podłoże musi być uzupełnione glukozo6fosforanem (25 mg/l w podłożu). W przypadku systemów komercyjnych należy przestrzegać zaleceń producenta. W przypadkach zakażeń wywołanych przez szczepy dzikie (ECOFF: MIC 128 mg/l; strefa 12 mm przy użyciu krążków i instrukcji odczytu dla E. coli) stosuje się fosfomycynę w terapii skojarzonej z innymi antybiotykami. A. MIC oznaczane wyłącznie metodą mikrorozcieńczeń w bulionie. 16

Stenotrophomonas maltophilia Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Stenotrophomonas maltophilia Trimetoprim sulfametoksazol jest jak dotąd jedynym lekiem, dla którego zostały opracowane wartości graniczne EUCAST. Dodatkowe informacje można znaleźć w dokumencie EUCAST Stenotrophomonas maltophilia, dostępnym na www.eucast.org/antimicrobial_susceptibility_testing/guidance_documents Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Wartości MIC dla trimetoprimu sulfametoksazolu należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które hamuje ok. 80% wzrostu w porównaniu do kontroli. Kontrola jakości: Escherichia coli ATCC 25922 Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy bakterii (dokładna instrukcja odczytu poniżej) Kontrola jakości: Escherichia coli ATCC 25922 Antybiotyk wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Trimetoprim 4 4 1,2523,75 16 A 16 A 1. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono sulfametoksazol 1,2 jako stężenie trimetoprimu. 2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela dawkowania. co najmniej 240 mg trimetoprimu i 1,2 g sulfametoksazolu podawanych dwa razy na dobę A. Izolaty przejawiające jakiekolwiek oznaki wystąpienia strefy 16 mm powinny być raportowane jako wrażliwe, a wzrost w jej obrębie (od mgławicowego po bardzo wyraźny) powinien zostać zignorowany (patrz niżej). Przykłady wyglądu stref dla Stenotrophomonas maltophilia, oznaczanie wrażliwości na trimetoprim sulfametoksazol ac) Widoczna zewnętrzna krawędź strefy. Izolat należy raportować jako wrażliwy, jeśli średnica strefy 16 mm. d) Podrost pod krążek i brak widocznej krawędzi strefy. Szczep należy raportować jako oporny. 17

Acinetobacter spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Acinetobacter spp. Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość strefy całkowitego bakterii Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje oraz krążków z połączeniami βlaktam/inhibitor, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny 1 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 1. Oznaczanie wrażliwości Acinetobacter spp. na penicyliny nie jest wiarygodne. Ampicylina W większości przypadków izolaty Acinetobacter spp. są oporne na penicyliny. Ampicylina sulbaktam IE IE IE IE Amoksycylina Amoksycylina kwas klawulanowy Piperacylina IE IE IE IE Piperacylina tazobaktam IE IE IE IE Tikarcylina IE IE IE IE Tikarcylina IE IE IE IE kwas klawulanowy Temocylina Fenoksymetylopenicylina Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina Mecylinam 18

Acinetobacter spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol Ceftolozan tazobaktam Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Karbapenemy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem 1 1 2 10 24 21 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela Ertapenem dawkowania (1 g podawany w ciągu 4 godz. x 3). Imipenem 2 2 8 10 23 17 2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela Meropenem 2 8 10 21 15 dawkowania (1 g x 4). Monobaktamy Aztreonam wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 19

Acinetobacter spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna 1 1 1 5 21 21 1. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela Lewofloksacyna 0,5 1 5 23 20 dawkowania (0,75 g x 2 doustnie lub 0,4 x 3 dożylnie). Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy NA NA NA NA (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy 1 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Amikacyna 8 16 30 19 17 1. Wartości graniczne ustalono dla wysokich dawek aminoglikozydów podawanych raz dziennie. W terapii, aminoglikozydy stosowane są najczęściej w skojarzeniu z antybiotykami betalaktamowymi. Gentamycyna 4 4 10 17 17 Netylmycyna 4 4 10 16 16 Tobramycyna 4 4 10 17 17 Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Dalbawancyna Oritawancyna Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna. Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Klindamycyna Chinupristyna dalfopristyna 20

Acinetobacter spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina IE IE IE IE Tetracyklina Tigecyklina IE IE IE IE wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Oksazylidynony Linezolid Tedizolid wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Różne leki wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol Kolistyna 1 Daptomycyna 2 2 Komentarz A Komentarz A 1. Wartości MIC dla kolistyny powinny być oznaczane metodą mikrorozcieńczeń w bulionie. Kontrola jakości powinna być wykonywana z 2 szczepami wzorcowymi: wrażliwym na kolistynę (E. coli ATCC 25922 lub P. aeruginosa ATCC 27853) i opornym na kolistynę E. coli NCTC 13846 (mcr1 dodatni). Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 2 2 4 1,2523,75 14 11 2. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. A. MIC oznaczane wyłącznie metodą mikrorozcieńczeń w bulionie. 21

Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Staphylococcus spp. Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761 z wyjątkiem wartości dla fosfomycyny, dla której zastosowano metodę rozcieńczeń w agarze) Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Staphylococcus aureus ATCC 29213. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość strefy całkowitego bakterii (prócz penicyliny benzylowej i linezolidu, patrz przykłady na końcu rozdziału). Kontrola jakości: Staphylococcus aureus ATCC 29213. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 0,125 1 0,125 1 1 jednostka 26 A,B 26 A,B 1/A. Większość gronkowców wytwarza penicylinazę, co skutkuje ich opornością na penicylinę benzylową, fenoksymetylopenicylinę, ampicylinę, amoksycylinę, piperacylinę i tikarcylinę. 0,125 1 0,125 1 1 jednostka 26 A 26 A Penicylina benzylowa, S. aureus Penicylina benzylowa, S. lugdunensis Penicylina benzylowa, 1,2 1,2 Komentarz A,C Komentarz A,C gronkowce koagulazoujemne Ampicylina, Komentarz 1,3 Komentarz 1,3 2 18 A,D 18 A,D S. saprophyticus Ampicylina sulbaktam Komentarz 1,3 Komentarz 1,3 Komentarz A,D Komentarz A,D Amoksycylina Komentarz 1,3 Komentarz 1,3 Komentarz A,D Komentarz A,D Amoksycylina Komentarz 1,3 Komentarz 1,3 Komentarz A,D Komentarz A,D kwas klawulanowy Piperacylina Komentarz 1,3 Komentarz 1,3 Komentarz A,D Komentarz A,D Piperacylina tazobaktam Komentarz 1,3 Komentarz 1,3 Komentarz A,D Komentarz A,D Tikarcylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Tikarcylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A kwas klawulanowy Temocylina Fenoksymetylopenicylina S. aureus Fenoksymetylopenicylina gronkowce koagulazoujemne Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 1,2 1,2 Komentarz A Komentarz A Oksacylina 4 Komentarz 1,4 Komentarz 1,4 Komentarz A,C Komentarz A,C Kloksacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Dikloksacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Flukloksacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Mecylinam Izolaty wykazujące wrażliwość na penicylinę benzylową i cefoksytynę powinny być raportowane jako wrażliwe na ww. antybiotyki, chociaż ich skuteczność w formie doustnej, zwłaszcza w przypadku fenoksymetylopenicyliny, jest niepewna. Izolaty oporne na penicylinę benzylową, ale wrażliwe na cefoksytynę są wrażliwe na połączenia penicylin z inhibitorami βlaktamaz oraz penicyliny izoksazolilowe (oksacylinę, kloksacylinę, dikloksacylinę i flukloksacylinę), nafcylinę i wiele cefalosporyn. Izolaty oporne na cefoksytynę są oporne na wszystkie, prócz ceftaroliny i ceftobiprolu, antybiotyki βlaktamowe. 2/C. Żadna z dotychczas stosowanych metod wykrywania produkcji penicylinazy przez gronkowce koagulazoujemne nie jest wiarygodna. 3/D. Izolaty S. saprophyticus wrażliwe na ampicylinę nie posiadaja genu meca i są wrażliwe na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę (same oraz w połączeniu z inhibitorem βlaktamazy). 4. S. aureus, S. lugdunensis i S. saprophyticus, dla których wartość MIC oksacyliny wynosi > 2 mg/l są w większości oporne na metycylinę z powodu obecności genu meca lub mecc. Zdarzają się izolaty S. aureus o wysokich wartościach MIC oksacyliny przy braku oporności wywołanej przez gen mec. Szczepy te nazywane są BORSA (borderline oxacillin resistant S. aureus). EUCAST nie zaleca systematycznych badań przesiewowych w kierunku BORSA. Dla gronkowców koagulazoujemnych opornych na metycylinę, prócz S. saprophyticus i S. lugdunensis, MIC oksacyliny wynosi > 0,25 mg/l. B. Dla S. aureus metoda dyfuzyjnokrążkowa jest bardziej wiarygodna niż oznaczanie MIC do wykrywania szczepów produkujących penicylinazy. Umożliwia ona zmierzenie średnicy strefy oraz dokładną ocenę granicy strefy (patrz zdjęcia poniżej). Płytki należy oglądać w świetle przechodzącym (pod światło). Jeśli strefa zahamowania wzrostu < 26 mm, izolaty należy raportować jako oporne. Jeśli strefa zahamowania wzrostu 26 mm, a granica strefy jest wyraźna, izolaty należy raportować jako oporne. Jeśli granica strefy jest rozmyta, izolaty należy raportować jako wrażliwe. Jeśli są wątpliwości, co do oceny krawędzi strefy, izolaty należy raportować jako oporne.testy chromogenne z nitrocefiną do wykrywania βlaktamaz nie dają wiarygodnych wyników w przypadku penicylinaz gronkowcowych. C. W przypadku badań przesiewowych w kierunku metycylinoopornych S. pseudointermedius, patrz komentarz C dotyczący cefalosporyn. 22

Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Cefaklor 2 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Wrażliwość gronkowców na cefalosporyny można przewidzieć na podstawie oznaczania wrażliwości na cefoksytynę, z wyjątkiem cefiksymu, ceftazydymu, ceftazydymu Cefadroksyl Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefaleksyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefazolina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefepim Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefiksym Cefotaksym Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefoksytyna (badanie Komentarz 3,4 Komentarz 3,4 30 22 A,B 22 A,B przesiewowe), S. aureus, gronkowce koagulazoujemne inne niż S. epidermidis Cefoksytyna (badanie Komentarz 4 Komentarz 4 30 25 A,B 25 A,B przesiewowe), S. epidermidis Cefoksytyna NA NA Komentarz C Komentarz C (badanie przesiewowe), S. pseudointermedius Cefpodoksym Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Ceftarolina, S. aureus 1 5 2 5,6 5 20 D 17 D,E (wskazanie inne niż zapalenie płuc) Ceftarolina, S. aureus 1 5 1 5 5 20 D 20 D (zapalenie płuc) Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol, S. aureus 2 7 2 7 5 17 F 17 F Ceftolozan tazobaktam Ceftriakson Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefuroksym iv Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefuroksym forma doustna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A z awibaktamem, ceftibutenu oraz caftolozanu z tazobaktamem, dla których nie określono wartości granicznych i których nie należy stosować w leczeniu zakażeń gronkowcowych. Niektóre S. aureus oporne na metycylinę są wrażliwe na ceftarolinę i ceftobiprol, patrz komentarz 5/D i 7/F. 2. Dawkowanie, patrz. tabela dawkowania. 3. S. aureus i S. lugdunensis, dla których MIC cefoksytyny wynosi > 4 mg/l i S. lugdunensis, dla którego MIC cefoksytyny wynosi > 8 mg/l są oporne na metycylinę głównie z powodu obecności genu meca lub mecc. Metoda dyfuzyjnokrążkową pozwala w sposób wiarygodny przewidzieć oporność na metycylinę. 4. Dla gronkowców koagulazoujemnych należących do gatunków innych niż S. aureus, S. lugdunensis i S. saprophyticus wartość MIC cefoksytyny jest słabszym wskaźnikiem oporności na metycylinę niż oznaczenie metodą dyfuzyjnokrążkową. 5/D. Izolaty wrażliwe na metycylinę mogą być raportowane jako wrażliwe na ceftarolinę bez wykonywania dalszych oznaczeń. 6. Izolaty oporne są rzadko spotykane. 7/F. Izolaty wrażliwe na metycylinę mogą być raportowane jako wrażliwe na ceftobiprol bez wykonywania dalszych oznaczeń. B. Jeśli gronkowiec koagulazoujemny nie został zidentyfikowany do poziomu gatunku, należy zastosować wartości graniczne stref S 25 mm, R < 25 mm. C. Badania przesiewowe cefoksytyny na metycylinooporność dla S. pseudointermedius są mniej skuteczne w wykrywaniu obecności genu meca niż w przypadku innych gronkowców. W celu wykonania badania przesiewowego na metycylinooporność należy użyć krążka z oksacyliną 1 µg; wartości graniczne: S 20 mm i R < 20 mm. Karbapenemy 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Wrażliwość gronkowców na karbapenemy przewidywana jest z wyniku oznaczania Ertapenem Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A wrażliwości na cefoksytynę. Imipenem Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Meropenem Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 23

Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Monobaktamy Aztreonam Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Fluorochinolony 1 Wartość graniczna MIC wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna 2, S. aureus 1 1 5 21 A 21 A 1. Wartości graniczne dla pozostałych fluorochinolonów (np. pefloksacyny i enoksacyny) Ciprofloksacyna 2, 1 1 5 24 A 24 A należy stosować wartości ustalone przez krajowe komitety krajowe. gronkowce koagulazoujemne Lewofloksacyna, S. aureus 1 1 5 22 A 22 A Lewofloksacyna, 1 1 5 24 A 24 A gronkowce koagulazoujemne Moksifloksacyna, S. aureus 0,25 0,25 5 25 A 25 A Moksifloksacyna, 0,25 0,25 5 28 A 28 A gronkowce koagulazoujemne Kwas nalidyksowy NA NA NA NA (badanie przesiewowe) Norfloksacyna NA NA 10 17 B Komentarz B (badanie przesiewowe) Ofloksacyna 3, S. aureus 1 1 5 20 A 20 A Ofloksacyna 3, gronkowce koagulazoujemne 1 1 5 24 A 24 A 2. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela dawkowania (0,75 g x 2 doustnie lub 0,4 x 3 dożylnie). 3. Wartości graniczne ustalono dla terapii wysokimi dawkami leku, patrz tabela dawkowania (0,4 x 2). A. Krążek z norfloksacyną może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na fluorochinolony, patrz Komentarz B. B. Izolaty oznaczone jako wrażliwe na norfloksacynę mogą być raportowane jako wrażliwe na ciprofloksacynę, lewofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. Dla izolatów oznaczonych w teście przesiewowym jako niewrażliwe należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy. Aminoglikozydy 1 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Amikacyna 2, S. aureus 8 16 30 18 16 1. Wartości graniczne ustalono dla podawania aminoglikozydów raz dziennie. Amikacyna 2, gronkowce koagulazoujemne 8 16 30 22 19 2. Najbardziej wiarygodnym sposobem wykrywania oporności na amikacynę jest Gentamycyna, S. aureus 1 1 10 18 18 zastosowanie krążka z kanamycyną (MIC > 8 mg/l). Wielkość strefy zahamowania wzrostu wokół krążka z kanamycyną 30 µg dla S. aureus wynosi R < 18 mm Gentamycyna, 1 1 10 22 22 i R < 22 mm dla gronkowców koagulazoujemnych. gronkowce koagulazoujemne Netylmycyna, S. aureus 1 1 10 18 18 Netylmycyna, 1 1 10 22 22 gronkowce koagulazoujemne Tobramycyna, S. aureus 1 1 10 18 18 Tobramycyna, gronkowce koagulazoujemne 1 1 10 22 22 24

Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Glikopeptydy i lipoglikopeptydy 1 Wartość graniczna MIC Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Dalbawancyna 2 0,125 3,4 0,125 3 Komentarz A Komentarz A 1. Wartości MIC glikopeptydów są zależne od metody oznaczania; zalecana jest metoda mikrorozcieńczeń Oritawancyna, S. aureus 2 0,125 3,4 0,125 3 Komentarz A Komentarz A w bulionie (norma ISO 207761). Izolaty S. aureus o wartości MIC wankomycyny 2 mg/l to izolaty o wartości MIC granicznej dla szczepów dzikich i z tego względu możliwa jest gorsza odpowiedź kliniczna Teikoplanina, S. aureus 2 2 2 Komentarz A Komentarz A w przypadku terapii wywołanych przez nie zakażeń. Wartość graniczna kategorii oporny została Teikoplanina, 4 4 Komentarz A Komentarz A obniżona do 2 mg/l, aby uniknąć oznaczenia szczepów GISA jako średniowrażliwych, ponieważ gronkowce zakażeń wywoływanych przez izolaty GISA nie można leczyć wysokimi dawkami wankomycyny ani koagulazoujemne teikoplaniny. Telawancyna, MRSA 2 0,125 3,5 0,125 3 Komentarz A Komentarz A Wankomycyna, 2 2 Komentarz A Komentarz A S.aureus 2 Wankomycyna, gronkowce koagulazoujemne 2 4 4 Komentarz A Komentarz A 2. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. 3. Do oznaczania MIC podłoże musi być uzupełnione polisorbatem80 (do końcowego stężenia 0,002% dla metody rozcieńczeń w bulionie; metoda rozcieńczeń w agarze nie została jeszcze zwalidowana). W przypadku testów komercyjnych należy stosować się do zaleceń producenta. 4. Izolaty MRSA wrażliwe na wankomycynę mogą być raportowane jako wrażliwe na dalbawancynę i oritawancynę. 5. Izolaty MRSA wrażliwe na wankomycynę mogą być raportowane jako wrażliwe na telawancynę. A. Metoda dyfuzyjnokrążkowa nie jest wiarygodna i nie pozwala na odróżnienie szczepów dzikich od opornych, u których oporność warunkowana jest mechanizmem innym niż obecność genu vana. Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Wartość graniczna MIC Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna 1 1 2 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę Klarytromycyna 1 1 2 1 Komentarz A Komentarz A i roksytromycynę. Erytromycyna 1 1 2 1 15 21 A 18 A Roksytromycyna 1 1 2 1 Komentarz A Komentarz A Telitromycyna IE IE IE IE Klindamycyna 2 0,25 0,5 2 22 B 19 B Chinupristyna 1 2 15 21 18 C dalfopristyna 2. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty w teście badającym antagonizm klindamycyny i z grupy markolidów. Jeśli nie stwierdza się antagonizmu, izolat należy raportować jako wrażliwy. Jeśli stwierdza się antagonizm, izolat należy raportować jako oporny i rozważyć dodanie do wyniku komentarza: Klindamycyna może być stosowana w krótkotrwałej terapii lżejszych postaci zakażeń skóry i tkanki podskórnej, ponieważ w trakcie takiej terapii jest małe prawdopodobieństwo rozwoju pełnej oporności. B. W celu wykrycia indukcyjnej oporności na klindamycynę na podstawie antagonizmu klindamycyny i z grupy markolidów należy umieścić krążki z klindamycyną i erytromycyną w odległości 1220 mm (od krawędzi do krawędzi krążków). Antagonizm jest widoczny jako spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną (strefa w kształcie litery D). C. Dla szczepów oznaczonych metodą dyfuzyjnokrążkową jako niewrażliwe, wynik należy potwierdzić oznaczeniem wartości MIC. Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce w przypadku wykrycia antagonizmu izolat należy raportować jako oporny i wynik uzupełnić komentarzem: Wykryto mechanizm MLS B indukcyjny. ( Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018 ) 25

Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny Wartość graniczna MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina 1 1 2 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Szczepy wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, ale niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę lub/i doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba, należy oznaczyć MIC doksycykliny dla izolatów opornych na tetracyklinę. Minocyklina 0,5 1 1 1 30 23 A 20 A Tetracyklina 1 1 2 1 30 22 A 19 A Tigecyklina 2 0,5 3 0,5 3 15 18 18 2. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. 3. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczeń w bulionie należy stosować podłoża przygotowane w dniu wykonania oznaczeń. Oksazylidynony Wartość graniczna MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Linezolid 4 4 10 21 A 21 A 1. Izolaty wrażliwe na linezolid moga być raportowane jako wrażliwe na tedizolid. Tedizolid 0,5 1 0,5 Komentarz B Komentarz B A. Płytki należy oglądać w świetle przechodzącym (pod światło). B. Izolaty wrażliwe na linezolid moga być raportowane jako wrażliwe na tedizolid. Dla izolatów niewrażliwych należy oznaczyć wartość MIC. Różne leki Wartość graniczna MIC Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol 8 8 30 18 18 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego takiego izolatu powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Kolistyna Daptomycyna 1 1 2 1 2 Komentarz A Komentarz A Fosfomycyna iv 32 3 32 3 Komentarz A Komentarz A Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy 1 1 10 24 24 Metronidazol Nitrofurantoina, S. saprophyticus 64 64 100 13 13 Nitroksolina, S. saprophyticus IE IE IE IE, Rifampicyna 0,06 0,5 5 26 23 Spektinomycyna Trimetoprim 2 4 5 17 14 Trimetoprim sulfametoksazol 4 2 4 1,2523,75 17 14 2. Do oznaczania MIC daptomycyny podłoże musi być uzupełnione Ca 2+ (do końcowego stężenia 50 mg/l dla metody rozcieńczeń w bulionie; metoda rozcieńczeń w agarze nie została jeszcze zwalidowana). W przypadku testów komercyjnych należy stosować się do zaleceń producenta. 3. Metodą referencyjną dla fosfomycyny jest metoda rozcieńczeń w agarze. Do oznaczania MIC fosfomycyny podłoże musi być uzupełnione glukozo6fosforanem (do końcowego stężenia 25 mg/l dla metody rozcieńczeń w bulionie; metoda rozcieńczeń w agarze nie została jeszcze zwalidowana). W przypadku testów komercyjnych należy stosować się do zaleceń producenta. 4. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. A. Wyłącznie oznaczanie wartości MIC. 26

Staphylococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Przykłady stref wokół krążka z penicyliną benzylową dla Staphylococcus aureus. a) Rozmyta krawędź strefy i średnica strefy 26 mm, raportować jako wrażliwy. b) Wyraźna krawędź strefy i średnica strefy 26 mm, raportować jako oporny. 27

Enterococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1 obowiązująca od 15.05.2018 Enterococcus spp. Wartości graniczne dla Enterococcus spp. w zapaleniu wsierdzia (endocarditis) patrz wytyczne krajowe lub międzynarodowe dotyczące leczenia zapalenia wsierdzia. Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Enterococcus faecalis ATCC 29212. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. (dla glikopeptydów 24 godz.) Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość strefy całkowitego bakterii (prócz wankomycyny, patrz przykłady na końcu rozdziału). Kontrola jakości: Enterococcus faecalis ATCC 29212. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa Ampicylina 4 8 2 2 10 8 2 1. E. faecium oporne na penicyliny uznaje się również za oporne na inne antybiotyki βlaktamowe, włącznie z karbapenemami. Ampicylina sulbaktam 3 Amoksycylina 3 4 4 4 8 4 8 Komentarz A Komentarz A Komentarz A Komentarz A 2. Oporność na ampicylinę u E. faecalis występuje rzadko i powinna zostać potwierdzona wartością MIC. Amoksycylina 4 5 8 5 Komentarz A Komentarz A 3/A. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę oraz piperacylinę w połączeniu lub bez kwas klawulanowy 3 połączenia z inhibitorem βlaktamazy można przewidywać na podstawie oznaczenia Piperacylina 3 Komentarz 3 Komentarz 3 Komentarz A Komentarz A wrażliwości na ampicylinę. Piperacylina Komentarz 3 Komentarz 3 Komentarz A Komentarz A tazobaktam 3 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/l. Tikarcylina Tikarcylina kwas klawulanowy Temocylina Fenoksymetylopenicylina Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/l. Przypis do tłumaczenia polskiego: W zaleceniach EUCAST brak jest wartości granicznej dla penicyliny benzylowej. W przypadku konieczności zastosowania penicyliny w terapii należy wykonać oznaczenie (metodą dyfuzyjnokrążkową lub oznaczenie MIC) i interpretować wynik zgodnie z aktualnymi rekomendacjami CLSI: wrażliwy MIC 8 mg/l, oporny MIC > 8 mg/l; krążek z penicyliną benzylową 10 µg, 15 mm wrażliwy, <15 mm oporny. ( Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018 ) Mecylinam 28

Enterococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol Ceftolozan tazobaktam Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Karbapenemy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem Ertapenem Imipenem 4 8 10 21 18 Meropenem Monobaktamy Aztreonam wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 29

Enterococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 4 4 5 15 A 15 A A. Krążek z norfloksacyną może być używany do badania przesiewowego wykrywającego oporność na fluorochinolony, patrz komentarz B. 4 4 5 15 A 15 A Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy NA NA NA NA (badanie przesiewowe) Norfloksacyna NA NA 10 12 B 12 B (badanie przesiewowe) Ofloksacyna Aminoglikozydy 1 B. Wrażliwość na ciprofloksacynę i lewofloksacynę może być przewidywana na podstawie wrażliwości na norfloksacynę. Przypis do tłumaczenia polskiego: Oznaczanie wrażliwości w przypadku braku innych opcji terapeutycznych, patrz Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Amikacyna Komentarz 2 Komentarz 2 Komentarz A Komentarz A 1. Enterokoki są naturalnie oporne na aminoglikozydy, dlatego leki te Gentamycyna (wykrywanie Komentarz 2 Komentarz 2 30 Komentarz A Komentarz A w monoterapii wywołanych przez nie zakażeń są nieskuteczne. Istnieje wysokie oporności wysokiego stopnia prawdopodobieństwo synergizmu działania aminoglikozydów i penicylin na aminoglikozydy) lub glikopeptydów przeciwko enterokokom, o ile nie posiadają one nabytych mechanizmów oporności wysokiego stopnia na aminoglikozydy. W związku z tym Netylmycyna Komentarz 2 Komentarz 2 Komentarz A Komentarz A oznaczanie wrażliwości na aminoglikozydy jest wykonywane w celu odróżnienia Komentarz 3 Komentarz 3 300 Komentarz B Komentarz B oporności naturalnej od nabytej oporności wysokiego stopnia. Streptomycyna (wykrywanie oporności wysokiego stopnia na streptomycynę) Tobramycyna Komentarz 2 Komentarz 2 Komentarz A Komentarz A 2/A. Gentamycyna może być stosowana w badaniach przesiewowych wykrywania oporności wysokiego stopnia na aminoglikozydy (HLAR). Wynik negatywny: Izolaty o MIC gentamycyny 128 mg/l lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka 8 mm. Są to izolaty typu dzikiego o naturalnej oporności niskiego stopnia na gentamycynę. Dla pozostałych aminoglikozydów może być inaczej. Należy oczekiwać synergizmu z penicylinami lub glikopeptydami, jeśli izolaty są wrażliwe na te leki. Wynik pozytywny: Izolaty o MIC gentamycyny > 128 mg/l lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka < 8 mm. Izolaty takie posiadają nabytą oporność wysokiego stopnia na gentamycynę i pozostałe aminoglikozydy, z wyjątkiem streptomycyny, dla której należy osobno wykonać oznaczenie wrażliwości (patrz komentarz 3/B). Nie występuje synergizm działania aminoglikozydów z penicylinami ani glikopeptydami. 3/B. Izolaty wykazujące oporność wysokiego stopnia na gentamycynę mogą nie wykazywać oporności wys. stopnia na streptomycynę. Wynik negatywny: Izolaty o MIC streptomycyny 512 mg/l lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka 14 mm. Są to izolaty typu dzikiego o naturalnej oporności niskiego stopnia na streptomycynę. Należy oczekiwać synergizmu z penicylinami lub glikopeptydami, jeśli izolaty są wrażliwe na te leki. Wynik pozytywny: Izolaty o MIC streptomycyny > 512 mg/l lub strefie zahamowania wzrostu wokół krążka < 14 mm. Izolaty takie posiadają nabytą oporność wysokiego stopnia na streptomycynę. Nie występuje synergizm działania aminoglikozydów z penicylinami lub glikopeptydami. 30

Enterococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Glikopeptydy i lipoglikopeptydy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Dalbawancyna IE IE IE IE A. Enterokoki wrażliwe na wankomycynę w metodzie dyfuzyjnokrążkowej dają ostre Oritawancyna IE IE IE IE krawędzie stref. Krawędzie stref należy oglądać w świetle przechodzącym (pod światło). Jeśli krawędzie strefy są rozmyte, obserwuje się wzrost Teikoplanina 2 2 30 16 16 kolonii w obrębie strefy lub nie ma pewności co do wyniku, Telawancyna IE IE IE IE należy wykonać test potwierdzający metodą PCR lub raportować jako oporny (patrz Wankomycyna 4 4 5 12 A 12 A zdjęcia poniżej), nawet jeśli wielkość strefy wynosi 12 mm. Nie wolno raportować izolatu jako wrażliwy przed upływem 24 godzinnej inkubacji. Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Klindamycyna Chinupristyna dalfopristyna E. faecium 1 4 15 22 20 Tetracykliny Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego takiego izolatu powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina 1 0,25 2 0,5 2 15 18 15 2. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczeń w bulionie należy stosować podłoża przygotowane w dniu wykonania oznaczeń. Oksazylidynony Linezolid 4 4 10 19 19 Tedizolid IE IE IE IE Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 31

Enterococcus spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Różne leki Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol 1. Wiecej informacja na stronie internetowej www.eucast.org/guidance_documents Kolistyna 2/A. Aktywność trimpetoprimu i trimetoprimu z sulfametoksazolem wobec enterokoków jest Daptomycyna 1 IE IE IE IE niepewna, dlatego populacja szczepów dzikich klasyfikowana jest jako Fosfomycyna iv średniowrażliwa. Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina 64 64 100 15 15, E. faecalis Nitroksolina IE IE IE IE Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim 0,03 2 1 5 50 A 21 Trimetoprim sulfametoksazol 3 0,03 2 1 1,2523,75 50 A 21 3. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. Przykłady wyglądu stref Enterococcus spp. wokół krążka z wankomycyną: a) Wyraźna zewnętrzna krawędź strefy i średnica strefy 12 mm. Należy raportować jako wrażliwy. bd) Rozmyta zewnętrzna krawędź strefy lub kolonie widoczne w strefie. Należy raportować jako oporny, nawet jeśli średnica strefy 12 mm. 32

Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO 2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 2 0,25 0,25 1 jednostka 18 18 1/A. Wrażliwość paciorkowców grup A, B, C i G na penicyliny można przewidywać na Ampicylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową, z wyjątkiem wrażliwości paciorkowców grupy B na fenoksymetylopenicylinę Ampicylina sulbaktam 3 Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A i penicyliny izoksazolilowe. Amoksycylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komenarz A Amoksycylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A kwas klawulanowy 3 Piperacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Piperacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A tazobaktam 3 Tikarcylina Tikarcylina kwas klawulanowy Temocylina 2. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego takiego izolatu powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. 3. Paciorkowce grup A, B, C i G nie wytwarzają βlaktamaz. Dodatek inhibitora βlaktamaz nie wpływa na efekt kliniczny.. Fenoksymetylopenicylina Streptococcus spp. z grupy A, C i G Oksacylina Streptococcus spp. grupa A, C i G Kloksacylina Streptococcus spp. grupa A, C i G Dikloksacylina Streptococcus spp. grupa A, C i G Flukloksacylina Streptococcus spp. grupa A, C i G Mecylinam Komentarz 1 Kometnarz 1 Komentarz A Komentarz A NA NA NA NA Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 33

Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Cefaklor Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Wrażliwość paciorkowców grupy A, B, C i G na cefalosporyny można przewidywać Cefadroksyl Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową. Cefaleksyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefazolina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefepim Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefiksym Cefotaksym Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefoksytyna NA NA NA NA Cefpodoksym Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Ceftarolina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Ceftobiprol IE IE IE IE Ceftolozan tazobaktam IE IE IE IE Ceftriakson Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefuroksym iv Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Cefuroksym forma doustna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Karbapenemy 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Wrażliwość paciorkowców grupy A, B, C i G na karbapenemy można przewidywać Ertapenem Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową. Imipenem Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Meropenem Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Monobaktamy Aztreonam Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 34

Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna A. Krążek z norfloksacyną może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia Lewofloksacyna 2 2 5 17 A 17 A oporności na fluorochinolony, patrz komentarz B. Moksifloksacyna 0,5 0,5 5 19 A 19 A B. Izolaty wrażliwe na norfloksacynę mogą być raportowane jako wrażliwe Kwas nalidyksowy NA NA NA NA na lewofloksacynę i moksifloksacynę. Dla izolatów sklasyfikowanych jako niewrażliwe (badanie przesiewowe) należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy. Norfloksacyna NA NA 10 12 B Komentarz B (badanie przesiewowe) Ofloksacyna Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Dalbawancyna 1 0,125 2,3 0,125 2 Komentarz A Komentarz A 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego takiego izolatu powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Oritawancyna 1 0,25 2,3 0,25 2 Komentarz A Komentarz A Teikoplanina 1 2 2 30 15 15 Telawancyna IE IE IE IE Wankomycyna 1 2 2 5 13 13 2. Do oznaczania MIC podłoże musi być uzupełnione polisorbatem80 do końcowego stężenia 0,002% dla metody rozcieńczeń w bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie została jeszcze zwalidowana) W przypadku metod komercyjnych należy stosować się do zaleceń producenta. 3. Izolaty wrażliwe na wankomycynę mogą być raportowane jako wrażliwe na dalbawancynę i oritawancynę. A. Wartości graniczne dla metody dyfuzyjnokrążkowej nie zostały określone i należy używać metod oznaczania MIC. 35

Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Wartość graniczna MIC Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna 0,25 1 0,5 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę Klarytromycyna 0,25 1 0,5 1 Komentarz A Komentarz A i roksytromycynę. Erytromycyna 0,25 1 0,5 1 15 21 A 18 A Roksytromycyna 0,5 1 1 1 Komentarz A Komentarz A Telitromycyna 0,25 0,5 15 20 17 Klindamycyna 2 0,5 0,5 2 17 B 17 B Chinupristyna dalfopristyna Tetracykliny Wartość graniczna MIC Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu 2. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty w teście badającym antagonizm klindamycyny i z grupy markolidów. Jeśli nie stwierdza się antagonizmu, izolat należy raportować zgodnie z klinicznymi wartościami granicznymi. Jeśli stwierdza się antagonizm, izolat należy raportować jako oporny i rozważyć dodanie do wyniku komentarza: Klindamycyna może być nadal używana w krótkotrwałej terapii lżejszych zakażeń skóry i tkanki podskórnej, ponieważ konstytutywna oporność na klindamycynę nie powinna rozwinąć się w trakcie takiej terapii. Znaczenie kliniczne indukcyjnego mechanizmu oporności na klindamycynę w leczeniu poważnych zakażeń wywoływanych przez S. pyogenes nie jest znane. B. W celu wykrycia indukcyjnej oporności na klindamycynę na podstawie antagonizmu klindamycyny i z grupy markolidów należy umieścić krążki z klindamycyną i erytromycyną w odległości 1216 mm (od krawędzi do krawędzi krążków). Antagonizm jest widoczny jako spłaszczenie strefy (strefa w kształcie litery D). Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce w przypadku wykrycia antagonizmu izolat należy raportować jako oporny i wynik uzupełnić komentarzem: Wykryto mechanizm MLS B indukcyjny. ( Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018 ) Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina 1 1 2 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Szczepy wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, ale niektóre szczepy paciorkowców oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę lub/oraz doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba należy oznaczyć MIC doksycykliny u izolatów opornych na tetracyklinę. Minocyklina 0,5 1 1 1 30 23 A 20 A Tetracyklina 1 1 2 1 30 23 A 20 A Tigecyklina 2 0,25 3 0,5 3 15 19 16 Oksazylidynony Wartość graniczna MIC Wartość graniczna strefy zahamowania wzrostu 2. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego takiego izolatu powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. 3. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczeń w bulionie należy stosować podłoża przygotowane w dniu wykonania oznaczeń. Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Linezolid 1 2 4 10 19 16 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki Tedizolid 1 0,5 2 0,5 Komentarz A Komentarz A identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego takiego izolatu powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. 2. Izolaty wrażliwe na linezolid mogą być raportowane jako wrażliwe na tedizolid. A. Izolaty wrażliwe na linezolid moga być raportowane jako wrażliwe na tedizolid. Dla izolatów niewrażliwych należy oznaczyć wartość MIC. 36

Streptococcus spp. grupy A, B, C i G Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Różne leki Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol 8 8 30 19 19 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego takiego izolatu powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Kolistyna Daptomycyna 1 1 2 1 2 Komentarz A Komentarz A Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy IE IE IE IE Metronidazol Nitrofurantoina 64 64 100 15 15, S. agalactiae (paciorkowce groupy B) Nitroksolina Rifampicyna 0,06 0,5 5 21 15 Spektinomycyna Trimetoprim 2 2 5 IP IP, S. agalactiae (paciorkowce groupy B) Trimetoprim sulfametoksazol 3 1 2 1,2523,75 18 15 2. Do oznaczania MIC daptomycyny podłoże musi być uzupełnione Ca 2+ (do końcowego stężenia 50 mg/l dla metody rozcieńczeń w bulionie; metoda rozcieńczeń w agarze nie została jeszcze zwalidowana). W przypadku testów komercyjnych należy stosować sia do zaleceń producenta. 3. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. A. Wyłącznie oznaczenie MIC. 37

Streptococcus pneumoniae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Streptococcus pneumoniae Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda z hodowli na podłożu agarowym z krwią lub 1,0 McFarlanda z hodowli na podłożu czekoladowym Hodowla: 5% CO 2, 35±1 ºC, 18±2 godz.odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy bakterii. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny 1 Wartość graniczna MIC wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 0,06 1 2 1 Komentarz A Komentarz A 1. Wartości graniczne penicylin innych niż penicylina benzylowa odnoszą się jedynie do izolatów z zakażeń innych niż zapalenie opon mózgowordzeniowych. Izolaty całkowicie wrażliwe na penicylinę benzylową (MIC 0,06 mg/l i/lub wrażliwe w teście 0,06 1 0,06 1 Komentarz A Komentarz A Penicylina benzylowa (zakażenia inne niż zapalenie opon mózgowordzeniowych) 2 Penicylina benzylowa (zapalenie opon mózgowordzeniowych) Ampicylina 0,5 1,3 2 1,3 Komentarz A,B Komentarz A,B Ampicylina sulbaktam Komentarz 1,4 Komentarz 1,4 Komentarz A,B Komentarz A,B Amoksycylina Komentarz 1,3,4 Komentarz 1,3,4 Komentarz A,B Komentarz A,B Amoksycylina Komentarz 1,3,4 Komentarz 1,3,4 Komentarz A,B Komentarz A,B kwas klawulanowy Piperacylina Komentarz 1,4 Komentarz 1,4 Komentarz A,B Komentarz A,B Piperacylina tazobaktam Komentarz 1,4 Komentarz 1,4 Komentarz A,B Komentarz A,B Tikarcylina Tikarcylina kwas klawulanowy Temocylina Fenoksymetylopenicylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Oksacylina NA NA 1 20 C Komentarz C (badanie przesiewowe) Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina przesiewowym z krążkiem z oksacyliną, patrz komentarz C) mogą być raportowane jako wrażliwe na antybiotyki βlaktamowe, dla których ustalono wartości graniczne (w tym antybiotyki, dla których interpretację wyniku podano w komentarzach). 2. Wartości graniczne i dawkowanie przy zapaleniu płuc, patrz tabela dawkowania. 3. W przypadku izolatów klasyfikowanych jak średniowrażliwe na ampicylinę należy unikać stosowania terapii doustnej ampicyliną, amoksycyliną lub amoksycyliną z kwasem klawulanowym. 4/B Wrażliwość wnioskowana na podstawie oznaczania wartości MIC ampicyliny. A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg, patrz komentarz C. C. Interpretacja wyniku badania przesiewowego z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg, patrz schemat uzupełniający na końcu rozdziału. Dla szczepów niewrażliwych zawsze należy oznaczyć MIC penicyliny benzylowej. Mecylinam 38

Streptococcus pneumoniae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Cefaklor 0,03 0,5 30 50 28 A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg. Interpretacja wyniku, patrz komentarz C w tabeli dotyczącej penicylin i schemat uzupełniający na końcu rozdziału. Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim 1 2 Komentarz A Komentarz A Cefiksym Cefotaksym 0,5 2 Komentarz A Komentarz A Cefoksytyna NA NA NA NA Cefpodoksym 0,25 0,5 Komentarz A Komentarz A Ceftarolina 0,25 0,25 Komentarz A Komentarz A Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol 0,5 0,5 Komentarz A Komentarz A Ceftolozan tazobaktam Ceftriakson 0,5 2 Komentarz A Komentarz A Cefuroksym iv 0,5 1 Komentarz A Komentarz A Cefuroksym forma doustna Karbapenemy 0,25 0,5 Komentarz A Komentarz A wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem 1 1 1 Komentarz A Komentarz A 1. Nie stosować do leczenia zapalenia opon mózgowordzeniowych (meropenem jest Ertapenem 1 0,5 0,5 Komentarz A Komentarz A jedynym karbapenemem stosowanym w terapii zapalenia opon mózgowordzeniowych). Imipenem 1 2 2 Komentarz A Komentarz A Meropenem 1 (zakażenia inne niż zapalenie 2 2 Komentarz A Komentarz A 2. Meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w terapii zapalenia opon mózgowordzeniowych. opon mózgowordzeniowych) Meropenem 2 (zapalenie opon mózgowordzeniowych) 0,25 1 Komentarz A,B Komentarz A,B A. Badanie przesiewowe z użyciem krążka z oksacyliną 1 µg. Interpretacja wyniku, patrz komentarz C w tabeli dotyczącej penicylin i tabela uzupełniająca na końcu rozdziału. B. W przypadku zapalenia opon mózgowordzeniowych oznaczyć MIC meropenemu. Monobaktamy Aztreonam wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 39

Streptococcus pneumoniae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna Lewofloksacyna 1 Moksifloksacyna Kwas nalidyksowy 2 0,5 NA 2 0,5 NA 5 5 16 A 22 A NA 16 A 22 A NA 1. Wartości graniczne odnoszą się do wysokiej dawki, patrz tabela dawkowania (0,5 g x 2). A. Krążek z norfloksacyną może być używany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na fluorochinolony, patrz komentarz B. (badanie przesiewowe) Norfloksacyna NA NA 10 11 B Komentarz B (badanie przesiewowe) Ofloksacyna B. Izolaty wrażliwe na norfloksacynę można raportować jako wrażliwe na lewofloksacynę i moksifloksacynę. Dla izolatów sklasyfikowanych w teście przesiewowym jako niewrażliwe należy wykonać oznaczenie wrażliwości na poszczególne leki z tej grupy. Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Glikopeptydy i lipoglikopeptydy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Dalbawancyna IE IE IE IE 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego takiego izolatu powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Oritawancyna IE IE IE IE Teikoplanina 1 2 2 30 17 17 Telawancyna IE IE IE IE Wankomycyna 1 2 2 5 16 16 40

Streptococcus pneumoniae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Makrolidy, linkozamidy i streptograminy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna 0,25 1 0,25 1 0,25 1 0,5 1 0,5 1 0,5 1 0,5 1 1 1 15 Komentarz A Komentarz A 22 A Komentarz A Komentarz A Komentarz A 19 A Komentarz A 1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, klarytromycynę i roksytromycynę. 2. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty w teście badającym antagonizm klindamycyny i z grupy markolidów. Jeśli Telitromycyna 0,25 0,5 15 23 20 nie stwierdza się antagonizmu, izolat należy raportowac zgodnie z wartościami granicznymi. Jeśli stwierdza się antagonizm, izolat należy raportować jako oporny. Klindamycyna 2 0,5 0,5 2 19 B 19 B Chinupristyna dalfopristyna B. W celu wykrycia indukcyjnej oporności na klindamycynę na podstawie antagonizmu klindamycyny i z grupy markolidów należy umieścić krążki z klindamycyną i erytromycyną w odległości 1216 mm (od krawędzi do krawędzi krążków). Antagonizm jest widoczny jako spłaszczenie strefy (strefa w kształcie litery D). Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce w przypadku wykrycia antagonizmu izolat należy raportować jako oporny i wynik uzupełnić komentarzem: Wykryto mechanizm MLS B indukcyjny. ( Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018 ) Tetracykliny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina 1 1 2 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Szczepy wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, ale niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na minocyklinę i/lub doksycyklinę. Jeśli jest taka potrzeba, należy oznaczyć MIC doksycykliny u izolatów opornych na tetracyklinę. Minocyklina 0,5 1 1 1 30 24 A 21 A Tetracyklina 1 1 2 1 30 25 A 22 A Tigecyklina IE IE IE IE Oksazylidynony Linezolid 2 4 10 22 19 Tedizolid IE IE IE IE wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 41

Streptococcus pneumoniae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Różne leki wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol 8 8 30 21 21 1. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Stężenia graniczne wyrażono jako Kolistyna stężenie trimetoprimu. Daptomycyna IE IE IE IE Fosfomycyna iv IE IE IE IE Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna 0,06 0,5 5 22 17 Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 1 1 2 1,2523,75 18 15 42

Streptococcus pneumoniae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Wykrywanie oporności na antybiotyki βlaktamowe u S. pneumoniae (badanie przesiewowe) Test dyfuzyjnokrążkowy z oksacyliną 1 µg Średnica strefy 20 mm Średnica strefy < 20 mm* Należy raportować wrażliwość na wszystkie βlaktamy, dla których wyznaczono wartości graniczne, także te opatrzone komentarzami, prócz cefakloru, który powinien być raportowany jako średniowrażliwy. Penicylina benzylowa* (zapalenie opon mózgowordzeniowych) i fenoksymetylopenicylina (wszystkie wskazania) Penicylina benzylowa (zakażenia inne niż zapalenie opon mózgowordzeniowych) Ampicylina, amoksycylina i piperacylina (bez i z inhibitorem βlaktamaz), cefepim, cefotaksym, ceftarolina, ceftobiprol i ceftriakson Pozostałe antybiotyki βlaktamowe Średnica strefy dla oksacyliny 8 mm Średnica strefy dla oksacyliny < 8 mm Raportować jako oporny Oznaczyć wartość MIC i interpretować zgodnie z klinicznymi wartościami granicznymi Raportować jako wrażliwy** Oznaczyć wartość MIC i interpretować zgodnie z klinicznymi wartościami granicznymi. O wrażliwości na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę (bez i z inhibitorem βlaktamazy) należy wnioskować na podstawie wartości MIC dla ampicyliny. * Zawsze należy oznaczać wartość MIC dla penicyliny benzylowej, ale nie powinno się opóźniać raportowania oporności w przypadku zapalenia opon mózgowordzeniowych. ** W przypadku zapalenia opon mózgowordzeniowych wynik należy potwierdzić oznaczając wartość MIC dla, który może zostać użyty w terapii. 43

Streptococcus spp. grupa viridans Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1 obowiązująca od 15.05.2018 Streptococcus sp. grupa viridans Wartości graniczne dla Streptococcus spp. grupa viridans w zapaleniu wsierdzia (endocarditis) patrz wytyczne krajowe lub międzynarodowe dot. leczenia zapalenia wsierdzia. Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO 2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy bakterii. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Ta grupa bakterii zawiera wiele gatuknów, które mozna pogrupować następujaco: grupa S. anginosus: S. anginosus, S. constellatus, S. intermedius grupa S. mitis: S. australis, S. cristatus, S. infantis, S. mitis, S. oligofermentans, S. oralis,s. peroris, S. pseudopneumoniae, S. sinensis grupa S. sanguinis: S. sanguinis, S. parasanguinis, S. gordonii grupa S. bovis: S. equinus, S. gallolyticus (S. bovis), S. infantarius grupa S. salivarius: S. salivarius, S. vestibularis, S. thermophilus grupa S. mutans: S. mutans, S. sobrinus Penicyliny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 0,25 2 1 jednostka 18 12 1/B. Dla izolatów wrażliwych na penicylinę benzylową, wrażliwość może być Penicylina benzylowa NA NA 1 jednostka 18 A Komentarz A przewidywana na podstawie wyniku oznaczania wrażliwości na penicylinę (badanie przesiewowe) benzylową lub ampicylinę. Dla izolatów opornych na penicylinę benzylową, wrażliwość przewidywana jest na podstawie wyniku oznaczenia wrażliwości na ampicylinę. Ampicylina 0,5 2 2 21 15 Ampicylina sulbaktam Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A,B Komentarz A,B Amoksycylina 0,5 2 Komentarz A,B Komentarz A,B Amoksycylina kw. klawulanowy Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A,B Komentarz A,B Piperacylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A,B Komentarz A,B Piperacylina tazobaktam Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A,B Komentarz A,B Tikarcylina IE IE IE IE Tikarcylina kw. klawulanowy IE IE IE IE Temocylina Fenoksymetylopenicylina IE IE IE IE Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jedn. może być stosowany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na βlaktamy u Streptococcus spp. grupy viridans. Izolaty wrażliwe należy raportować jako wrażliwe na βlaktamy, dla których ustalono wartości graniczne, w tym te, dla których interpretację wyniku podano w komentarzach. Dla izolatów niewrażliwych należy oznaczyć wrażliwość na poszczególne antybiotyki. Mecylinam 44

Streptococcus spp. grupa viridans Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Cefaklor A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być stosowany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na βlaktamy u Streptococcus spp. grupy viridans, patrz komentarz A w tabeli dotyczącej penicylin. Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina 0,5 0,5 30 IP IP Cefepim 0,5 0,5 30 25 A 25 A Cefiksym Cefotaksym 0,5 0,5 5 23 A 23 A Cefoksytyna NA NA NA NA Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol Ceftolozan tazobaktam, IE IE IE IE grupa S. anginosus Ceftriakson 0,5 0,5 30 27 A 27 A Cefuroksym iv 0,5 0,5 30 26 A 26 A Cefuroksym forma doustna Karbapenemy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem 1 1 Komentarz A Komentarz A A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być stosowany w badaniu przesiewowym w celu wykrycia oporności na antybiotyki βlaktamowe u Streptococcus spp. grupy viridans, patrz komentarz A w tabeli dotyczącej penicylin. Ertapenem 0,5 0,5 Komentarz A Komentarz A Imipenem 2 2 Komentarz A Komentarz A Meropenem 2 2 Komentarz A Komentarz A Monobaktamy Aztreonam wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 45

Streptococcus spp. grupa viridans Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna IE IE IE IE Moksifloksacyna IE IE IE IE Kwas nalidyksowy NA NA NA NA (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Aminoglikozydy 1 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Amikacyna Komentarz 2 Komentarz 2 1. Streptococcus spp. grupa viridans są naturalnie oporne na aminoglikozydy, dlatego leki Gentamycyna Komentarz 2 Komentarz 2 te w monoterapii zakażeń przez nie wywołanych są nieskuteczne. Wobec Streptococcus spp. grupy viridans obserwuje się syngergizm działania Netylmycyna Komentarz 2 Komentarz 2 aminoglikozydów i penicylin lub aminoglikozydów i glikopeptydów, o ile nie posiadają Tobramycyna Komentarz 2 Komentarz 2 one nabytych mechanizmów oporności wysokiego stopnia. W związku z tym oznaczanie wrażliwości na aminoglikozydy jest wykonywane w celu odróżnienia oporności naturalnej od nabytej oporności wysokiego stopnia. 2. Gentamycyna może być stosowana w badaniach przesiewowych wykrywania oporności wysokiego stopnia na aminoglikozydy (HLAR). Wynik negatywny: Izolaty o wartości MIC gentamycyny 128 mg/l. Są to izolaty typu dzikiego, o naturalnej oporności niskiego stopnia na gentamycynę. Dla pozostałych aminoglikozydów może być inaczej. Należy oczekiwać synergizmu z penicylinami lub glikopeptydami, jeśli izolaty są wrażliwe na te leki. Wynik pozytywny: Izolaty o wartości MIC gentamycyny > 128 mg/l. Izolaty takie posiadają nabytą oporność wysokiego stopnia na gentamycynę i pozostałe aminoglikozydy, z wyjątkiem streptomycyny. Nie występuje synergizm działania aminoglikozydów z penicylinami ani glikopeptydami. Przypis do tłumaczenia polskiego: Szczepy o naturalnym niskim poziomie oporności na gentamycynę, czyli o wartościach MIC gentamycyny 128 mg/l mogą charakteryzować się nabytą opornością na amikacynę i kanamycynę typu HLKR. Aminoglikozydem z wyboru w terapii skojarzonej zakażeń wywoływanych przez Streptococcus spp. grupa viridans jest gentamycyna. W przypadku konieczności zastosowania w terapii amikacyny należy oznaczyć MIC kanamycyny. Szczepy o wartościach MIC kanamycyny 250 mg/l są uważane za szczepy o naturalnej oporności niskiego stopnia na kanamycynę i amikacynę. ( Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCASTw sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018 ) 46

Streptococcus spp. grupa viridans Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Glikopeptydy i lipoglikopeptydy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Dalbawancyna 0,125 2,3 0,125 2 Komentarz A Komentarz A 1. Izolaty niewrażliwe inwystępują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. grupa S. anginosus 1 Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Oritawancyna 0,25 2,3 0,25 2 Komentarz A Komentarz A grupa S. anginosus 1 Teikoplanina 1 2 2 30 16 16 Telawancyna IE IE IE IE Wankomycyna 1 2 2 5 15 15 2. Do oznaczania MIC podłoże musi być uzupełnione polisorbatem80 do końcowego stężenia 0,002% dla metody rozcieńczeń w bulionie (metoda rozcieńczeń w agarze nie została jeszcze zwalidowana). W przypadku metod komercyjnych należy stosować się do zaleceń producenta. 3. Izolaty wrażliwe na wankomycynę mogą być raportowane jako wrażliwe na dalbawancynę i oritawancynę. A. Wartości graniczne dla metody dyfuzyjnokrążkowej nie zostały określone i należy używać metod oznaczania MIC. Makrolidy, linkozamidy i streptograminy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna IE IE IE IE 1. Indukcyjny mechanizm oporności na klindamycynę może zostać wykryty w teście badającym antagonizm klindamycyny i z grupy markolidów. Jeśli nie stwierdza się antagonizmu, izolat należy raportować jako wrażliwy. Jeśli stwierdza się antagonizm, izolat należy raportować jako oporny. Klarytromycyna IE IE IE IE Erytromycyna IE IE 15 IE IE Roksytromycyna IE IE IE IE Telitromycyna IE IE IE IE Klindamycyna 1 0,5 0,5 2 19 A 19 A Chinupristyna IE IE IE IE dalfopristyna A. W celu wykrycia indukcyjnej oporności na klindamycynę na podstawie antagonizmu klindamycyny i z grupy markolidów należy umieścić krążki z klindamycyną i erytromycyną w odległości 1216 mm (od krawędzi do krawędzi krążków). Antagonizm jest widoczny jako spłaszczenie od strony krążka z erytromycyną (strefa w kształcie litery D). Przypis do tłumaczenia polskiego: W Polsce w przypadku wykrycia antagonizmu izolat należy raportować jako oporny i wynik uzupełnić komentarzem: Wykryto mechanizm MLS B indukcyjny. ( Stanowisko Zespołu Roboczego ds. oznaczania lekowrażliwości zgodnie z zaleceniami EUCAST w sprawie najczęściej zgłaszanych pytań dotyczących stosowania rekomendacji EUCAST, wersja 2.0, 1 stycznia 2018 ) Tetracykliny Doksycyklina Minocyklina Tetracyklina Tigecyklina IE IE IE IE wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 47

Streptococcus spp. grupa viridans Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Oksayzlidynony Linezolid A. Należy oznaczać wartość MIC. Tedizolid, grupa S. anginosus 0,25 0,25 Komentarz A Komentarz A Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 48

Haemophilus inluenzae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Haemophilus influenzae Wartości graniczne EUCAST opracowano jedynie dla H. influenzae. Dane kliniczne dla pozostałych gatunków z rodzaju Haemophilus są niewystarczające. Dystrybucja wartości MIC dla H. parainfluenzae jest podobna do obserwowanej u H. influenzae. W związku z brakiem wartości granicznych dla H. parainfluenzae, do interpretacji wyników oznaczania lekowrażliwości izolatów tego gatunku można stosować wartości graniczne dla H. influenzae. Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO 2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy bakterii. Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa IE IE IE IE 1. Wartości graniczne odnoszą się do leku podawanego dożylnie. Penicylina benzylowa NA NA 1 jednostka 12 A Komentarz A 2. Izolaty wytwarzające βlaktamazy mogą być raportowane jako oporne na ampicylinę, (badanie przesiewowe) amoksycylinę i piperacylinę (bez inhibitorów). Do wykrywania βlaktmaz można Ampicylina 1,2 1 1 2 16 A 16 A stosować testy oparte na cefalosporynach chromogennych. Amoksycylina 2 5 2 5 21 15 A 15 A Ampicylina sulbaktam 1 1 3,4 1 3,4 1010 Komentarz A,B Komentarz A,B Amoksycylina 1,2 2 2 Komentarz A,C Komentarz A,C 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/l. 4/B. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na amoksycylinę kwas klawulanowy 1 Piperacylina 1,2 Piperacylina Komentarz 6 Komentarz 4 Komentarz 6 Komentarz 4 Komentarz A,D Komentarz A,B Komentarz A,D Komentarz A,B z kwasem klawulanowym. 5. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/l. tazobaktam 1 Tikarcylina IE IE IE IE Tikarcylina IE IE IE IE kwas klawulanowy Temocylina Fenoksymetylopenicylina IE IE IE IE 6/D. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na ampicylinę lub amoksycylinę. A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany w badaniach przesiewowych, ale nie do rozróżnienia pomiędzy szczepami wytwarzającymi βlaktamazę, a izolatami ze zmienionymi białkami PBP. Interpretację wyniku badania przesiewowego z użyciem krążka z penicyliną benzylową 1 jednostka zawarto na schemacie uzupełniającym na końcu rozdziału. Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina C. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na ampicylinę. Mecylinam 49

Haemophilus inluenzae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Cefaklor A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na antybiotyki βlaktamowe, patrz komentarz A w tabeli dotyczącej penicylin i schemat uzupełniający na końcu rozdziału. Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim 0,25 0,25 30 28 A 28 A Cefiksym 0,125 0,125 5 26 A 26 A Cefotaksym 0,125 0,125 5 27 A 27 A Cefoksytyna NA NA NA NA Cefpodoksym 0,25 0,5 10 26 A 23 A Ceftarolina 0,03 0,03 Komentarz A Komentarz A Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten 1 1 30 25 A 25 A Ceftobiprol IE IE IE IE Ceftolozan tazobaktam IE IE IE IE Ceftriakson 0,125 0,125 30 31 A 31 A Cefuroksym iv 1 2 30 26 A 25 A Cefuroksym forma doustna Karbapenemy 0,125 1 30 50 26 wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem 1 1 1 10 20 A 20 A 1. Nie stosować do leczenia zapalenia opon mózgowordzeniowych (meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w terapii zapalenia opon mózgowordzeniowych). Ertapenem 1 0,5 0,5 10 20 A 20 A Imipenem 1 2 2 10 20 A 20 A Meropenem 1 (zakażenia inne niż zapalenie opon mózgowordzeniowych) Meropenem 2 (zapalenie opon mózgowordzeniowych) 2 2 10 20 A 20 A 0,25 1 Komentarz B Komentarz B 2. Meropenem jest jedynym karbapenemem stosowanym w leczeniu zapalenia opon mózgowordzeniowych. A. Krążek z penicyliną benzylową 1 jednostka może być używany do badania przesiewowego w celu wykrycia oporności na antybiotyki βlaktamowe, patrz komentarz A w tabeli dotyczącej penicylin i schemat uzupełniający na końcu rozdziału. B. W przypadku stosowania w zapaleniu opon mózgowordzeniowych należy oznaczyć MIC meropenemu. Monobaktamy Aztreonam IE IE IE IE wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 50

Haemophilus inluenzae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna Lewofloksacyna 0,06 0,06 0,06 0,06 5 5 30 A 30 A 30 A 30 A A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony, patrz komentarz B. Moksifloksacyna 0,125 0,125 5 28 A 28 A Kwas nalidyksowy NA NA 30 23 B Komentarz B (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna 0,06 0,06 5 30 A 30 A B. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe na kwas nalidyksowy mogą być raportowane jako wrażliwe na ciprofloksacynę, lewofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. Izolaty klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą wykazywać oporność na fluorochinolony, dlatego należy oznaczyć wrażliwość na odpowiednie antybiotyki. Aminoglikozydy Amikacyna IE IE IE IE Gentamycyna IE IE IE IE Netylmycyna IE IE IE IE Tobramycyna IE IE IE IE wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Wartości graniczne MIC Dalbawancyna Oritawancyna Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Makrolidy 1, linkozamidy i streptograminy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Ze względu na wysoki wskaźnik spontanicznych wyleczeń, dowody kliniczne Klarytromycyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A na efektywność stosowania makrolidów w leczeniu zakażeń układu oddechowego wywoływanych przez H. influenzae są niejednoznaczne. Jeśli zajdzie potrzeba oznaczenia Erytromycyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A wrażliwości u tego gatunku, do wykrywania szczepów z opornością nabytą powinno się Roksytromycyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A stosować epidemiologiczne wartości odcięcia (ECOFFs). ECOFFs dla poszczególnych Telitromycyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A leków to: azytromycyna 4 mg/l, klarytromycyna 32 mg/l, erytromycyna 16 mg/l i telitromycyna 8 mg/l. Dostępne dane są niewystarczające do wyznaczenia ECOFF dla roksytromycyny. Klindamycyna Chinupristyna dalfopristyna 51

Haemophilus inluenzae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina 1 1 2 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, Minocyklina 1 1 2 1 30 24 A 21 A chociaż niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą wykazywać wrażliwość na minocyklinę i/lub doksycyklinę. Dla szczepów opornych na tetracyklinę należy Tetracyklina 1 1 2 1 30 25 A 22 A oznaczyć MIC doksycykliny, jeśli zachodzi potrzeba oznaczenia wrażliwości na ten Tigecyklina IE IE IE IE antybiotyk. Oksazylidynony Linezolid Tedizolid Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Różne leki wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol 2 2 30 28 28 1. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Stężenia graniczne wyrażono jako Kolistyna stężenie trimetoprimu. Daptomycyna Fosfomycyna iv IE IE IE IE Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna 1 1 5 18 18 (wyłącznie do profilaktyki) Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 1 0,5 1 1,2523,75 23 20 52

Haemophilus inluenzae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Wykrywanie oporności na antybiotyki βlaktamowe u H. influenzae Test dyfuzyjnokrążkowy z penicyliną benzylową (1 jednostka) Średnica strefy 12 Średnica strefy < 12 Należy raportować wrażliwość na wszystkie βlaktamy, dla których wyznaczono wartości graniczne, także te opatrzone komentarzami. Taki wynik wyklucza produkcję βlaktamazy i inne mechanizmy oporności na βlaktamy. βlaktamaza wynik dodatni Oznaczyć βlaktamazę βlaktamaza wynik ujemny Należy oznaczyć wrażliwość na antybiotyk βlaktamowy planowany do terapii. Raportować jako oporny dla ampicyliny, amoksycyliny i piperacyliny (bez inhibitorów βlaktamaz). Dla pozostałych antybiotyków βlaktamowych należy oznaczyć wrażliwość na antybiotyk βlaktamowy planowany do terapii. 53

Moraxella catarrhalis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Moraxella catarrhalis Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy bakterii. Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 1. Większość szczepów M. catarrhalis wytwarza βlaktamazy, choć jest to proces Ampicylina 1 1 powolny i może skutkować słabymi wynikami dodatnimi w testach in vitro. Szczepy wytwarzające βlaktamazy należy raportować jako oporne na penicyliny Ampicylina sulbaktam 1 2,3 1 2,3 Komentarz A Komentarz A i aminopenicyliny bez dodatku inhibitora βlaktamaz. Amoksycylina 1 1 Amoksycylina 1 4 1 4 21 19 19 kwas klawulanowy Piperacylina 1 1 Piperacylina tazobaktam Komentarz 3 Komentarz 3 Komentarz A Komentarz A Tikarcylina IE IE IE IE Tikarcylina IE IE IE IE kwas klawulanowy Temocylina IE IE IE IE Fenoksymetylopenicylina Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/l. 3/A. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczania wrażliwości na amoksycylinę z kwasem klawulanowym. 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/l. Mecylinam 54

Moraxella catarrhalis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim 4 4 30 20 20 Cefiksym 0,5 1 5 21 18 Cefotaksym 1 2 5 20 17 Cefoksytyna NA NA NA NA Cefpodoksym IP IP 10 IP IP Ceftarolina IE IE IE IE Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten IE IE IE IE Ceftobiprol IE IE IE IE Ceftolozan tazobaktam IE IE IE IE Ceftriakson 1 2 30 24 21 Cefuroksym iv 4 8 30 21 18 Cefuroksym forma doustna 0,125 4 30 50 21 Karbapenemy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doripenem 1 1 1 10 30 30 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego izolatu z wyższymi wartościami MIC powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Ertapenem 1 0,5 0,5 10 29 29 Imipenem 1 2 2 10 29 29 Meropenem 1 2 2 10 33 33 Monobaktamy Aztreonam IE IE IE IE wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. 55

Moraxella catarrhalis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna 0,125 0,125 5 31 A 31 A A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych Lewofloksacyna 0,125 0,125 5 29 A 29 A w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony, patrz komentarz B. Moksifloksacyna 0,25 0,25 5 26 A 26 A B. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe na kwas nalidyksowy mogą być raportowane Kwas nalidyksowy NA NA 30 23 B Komentarz B jako wrażliwe na ciprofloksacynę, lewofloksacynę, moksifloksacynę i ofloksacynę. (badanie przesiewowe) Izolaty klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą wykazywać oporność na fluorochinolony i należy oznaczyć ich wrażliwość na lek wybrany Norfloksacyna do terapii. Ofloksacyna 0,25 0,25 5 28 A 28 A Aminoglikozydy Amikacyna IE IE IE IE Gentamycyna IE IE IE IE Netylmycyna IE IE IE IE Tobramycyna IE IE IE IE wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Dalbawancyna Oritawancyna Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Makrolidy, linkozamidy i streptograminy wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna 0,25 1 0,5 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Erytromycynę można stosować do oznaczania wrażliwości na azytromycynę, Klarytromycyna 0,25 1 0,5 1 Komentarz A Komentarz A klarytromycynę i roksytromycynę. Erytromycyna 0,25 0,5 15 23 A 20 A Roksytromycyna 0,5 1 1 1 Komentarz A Komentarz A Telitromycyna 0,25 0,5 15 23 20 Klindamycyna Chinupristyna dalfopristyna 56

Moraxella catarrhalis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina 1 1 2 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są również wrażliwe na doksycyklinę i minocyklinę, Minocyklina 1 1 2 1 30 25 A 22 A jednak niektóre szczepy oporne na tetracyklinę mogą wykazywać wrażliwość na minocyklinę i/lub doksycyklinę. Dla szczepów opornych na tetracyklinę należy Tetracyklina 1 1 2 1 30 28 A 25 A oznaczyć MIC doksycykliny, jeśli zachodzi potrzeba oznaczenia wrażliwości na ten Tigecyklina IE IE IE IE antybiotyk. Oksazylidynony Wartość graniczna MIC Linezolid Tedizolid Literami oznaczono komentarze dotyczące wartości granicznych stref w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Różne leki Wartość graniczna MIC wzrostu w metodzie dyfuzyjnokrążkowej. Chloramfenikol 2 1 2 1 30 30 A 30 A 1/A. Wartość graniczna odnosi się tylko do stosowania miejscowego. Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv IE IE IE IE Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 2 0,5 1 1,2523,75 18 15 2. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. 57

Neisseria gonorrhoeae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Neisseria gonorrhoeae Aby zobaczyć komentarze dotyczące dawkowania w zależności od wartości granicznych, patrz tabela dawkowania. Nie opracowano jeszcze kryteriów oznaczania lekowrażliwości Neisseria gonorrhoeae metodą dyfuzyjnokrążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować wartości MIC. W przypadku stosowania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta. Laboratoria, w których rzadko pojawiają się takie izolaty, powinny przesyłać je do przebadania w laboratorium referencyjnym. Penicyliny 1 Penicylina benzylowa 0,06 1 1 1. Zawsze należy oznaczać wytwarzanie βlaktamazy. Szczepy wytwarzające βlaktamazę należy raportować jako oporne na penicylinę Ampicylina 1 Komentarz 1 Komentarz 1 benzylową, ampicylinę i amoksycylinę. Do wykrywania βlaktmaz można stosować testy oparte na cefalosporynach chromogennych. Wrażliwość izolatów βlaktamazoujemnych na ampicylinę i amoksycylinę można przewidywać na podstawie oznaczania wrażliwości Ampicylina sulbaktam IE IE na penicylinę benzylową. Amoksycylina 1 Komentarz 1 Komentarz 1 Amoksycylina Komentarz 1 Komentarz 1 kwas klawulanowy Piperacylina Piperacylina tazobaktam Tikarcylina Tikarcylina kwas klawulanowy Temocylina IE IE Fenoksymetylopenicylina Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina Mecylinam 58

Neisseria gonorrhoeae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym 0,125 0,125 Cefotaksym 0,125 0,125 Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol Ceftolozan tazobaktam Ceftriakson 0,125 0,125 Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy Doripenem IE IE Ertapenem IE IE Imipenem IE IE Meropenem IE IE Monobaktamy Aztreonam IE IE 59

Neisseria gonorrhoeae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony Ciprofloksacyna 0,03 0,06 Lewofloksacyna IE IE Moksifloksacyna IE IE Kwas nalidyksowy NA NA (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna 0,125 0,25 Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Wartości graniczne MIC Dalbawancyna Oritawancyna Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna 0,25 0,5 1. Wartości graniczne odnoszą sie do pojedynczej dawki 2 g w monoterapii. Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna Klindamycyna Chinupristyna dalfopristyna 60

Neisseria gonorrhoeae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny Doksycyklina IE IE Minocyklina IE IE Tetracyklina 0,5 1 Tigecyklina IE IE Oksazylidynony Linezolid Tedizolid Różne leki Chloramfenikol Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna Spektinomycyna 64 64 Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 61

Neisseria meningitidis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Neisseria meningitidis Nie opracowano jeszcze kryteriów oznaczania lekowrażliwości Neisseria meningitidis metodą dyfuzyjnokrążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować wartości MIC. W przypadku stosowania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta. Laboratoria, w których rzadko pojawiają się takie izolaty, powinny przesyłać je do przebadania w laboratorium referencyjnym. Penicyliny Penicylina benzylowa 0,06 0,25 Ampicylina 0,125 1 Ampicylina sulbaktam IE IE Amoksycylina 0,125 1 Amoksycylina kwas klawulanowy Piperacylina Piperacylina tazobaktam Tikarcylina Tikarcylina kwas klawulanowy Temocylina Fenoksymetylopenicylina Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina Mecylinam 62

Neisseria meningitidis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny Cefaklor 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego Cefadroksyl izolatu z wyższymi wartościami MIC powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym 1 0,125 0,125 Cefoksytyna Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol Ceftolozan tazobaktam Ceftriakson 1 0,125 0,125 Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy Doripenem IE IE 1. Izolaty niewrażliwe występują niezwykle rzadko lub nie były dotychczas stwierdzane. Wyniki identyfikacji i oceny lekowrażliwości każdego Ertapenem izolatu z wyższymi wartościami MIC powinny zostać potwierdzone, a izolat przesłany do laboratorium referencyjnego. Imipenem Meropenem 1 (zapalenie opon mózgowordzeniowych) 0,25 0,25 Monobaktamy Aztreonam 63

Neisseria meningitidis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony Wartość graniczna MIC Ciprofloksacyna 0,03 1 0,03 1 1. Wartości graniczne odnoszą się wyłącznie do profilaktyki zakażeń meningokokowych. Lewofloksacyna IE IE Przypis do tłumaczenia polskiego: Moksifloksacyna IE IE Ciprofloksacyna ma zastosowanie wyłącznie w profilaktyce zakażeń meningokokowych u osób, które miały bliski kontakt z chorym. Kwas nalidyksowy NA NA ( Rekomendacje postępowania w zakażeniach bakteryjnych ośrodkowego układu nerwowego. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków 2011. ) (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna IE IE Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Dalbawancyna Oritawancyna Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna Roksytromycyna Telitromycyna Klindamycyna Chinupristyna dalfopristyna 64

Neisseria meningitidis Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny Doksycyklina 1. Tetracyklinę stosuje się do przewidywania wrażliwości na minocyklinę w profilaktyce zakażeń wywoływanych przez N. meningitidis. Minocyklina 1 1 2 1 Tetracyklina 1 1 2 1 Tigecyklina IE IE Oksazylidynony Linezolid Tedizolid Różne leki Chloramfenikol 2 4 1. Wyłącznie do profilaktyki zapalenia opon mózgowordzeniowych (patrz wytyczne krajowe). Kolistyna Przypis do tłumaczenia polskiego: Daptomycyna Rifampicyna ma zastosowanie wyłącznie w profilaktyce zakażeń meningokokowych u osób, które miały bliski kontakt z chorym. Fosfomycyna iv ( Rekomendacje postępowania w zakażeniach bakteryjnych ośrodkowego układu nerwowego. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków 2011. ) Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna 1 0,25 0,25 Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 65

Beztlenowe bakterie Gramdodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Bakterie beztlenowe Gramdodatnie (prócz Clostridium difficile) Nie opracowano jeszcze kryteriów oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjnokrążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować wartości MIC. W przypadku stosowania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta. Ta grupa bakterii zawiera wiele rodzajów. Spośród Gramdodatnich bakterii beztlenowych do najczęściej izolowanych należą: Clostridium, Actinomyces, Propionibacterium, Bifidobacterium, Eggerthella, Eubacterium, Lactobacillus i beztlenowe ziarenkowce Gramdodatnie. Bakterie beztlenowe są najczęściej definiowane jako drobnoustroje niezdolne do wzrostu na podłożach stałych w warunkach atmosfery wzbogaconej w CO2, ale wiele niezarodnikujących Gramdodatnich pałeczek, takich jak Actinomyces spp., wiele P. acnes i niektóre Bifidobacterium spp. mają zdolność wzrostu podczas inkubacji w CO2 i wykazują wystarczającą tolerancję na tlen, aby być wykazywać słaby wzrost w atmosferze tlenowej, jednakże nadal zaliczane są do bakterii beztlenowych. Wiele gatunków Clostridium, w tym C. carnis, C. histolyticum i C. tertium może rosnąć, ale nie jest zdolne do sporulacji w warunkach tlenowych. Penicyliny Penicylina benzylowa 1 0,25 0,5 1. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę, piperacylinę i tikarcylinę można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę Ampicylina 1 4 8 benzylową. Ampicylina sulbaktam 4 2 8 2 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/l. Amoksycylina 1 4 8 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/l. Amoksycylina 4 3 8 3 kwas klawulanowy 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/l. Piperacylina 1 8 16 Piperacylina tazobaktam 8 4 16 4 Tikarcylina 1 8 16 Tikarcylina 8 3 16 3 kwas klawulanowy Temocylina Fenoksymetylopenicylina IE IE Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina Mecylinam 66

Beztlenowe bakterie Gramdodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna IE IE Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol Ceftolozan tazobaktam IE IE Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy Doripenem 1 1 Ertapenem 1 1 Imipenem 2 8 Meropenem 2 8 Monobaktamy Aztreonam 67

Beztlenowe bakterie Gramdodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna IE IE Kwas nalidyksowy NA NA (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Dalbawancyna IE IE Oritawancyna IE IE Teikoplanina IE IE Telawancyna IE IE Wankomycyna 2 2 68

Beztlenowe bakterie Gramdodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna IE IE Roksytromycyna Telitromycyna Klindamycyna 4 4 Chinupristyna dalfopristyna Tetracykliny 1 Doksycyklina Komentarz 1 Komentarz 1 1. W przypadku bakterii beztlenowych istnieją kliniczne dowody wskazujące na aktywność tetracyklin w zakażeniach jamy brzusznej o etiologii Minocyklina Komentarz 1 Komentarz 1 mieszanej, nie wykazano jednak zależności pomiędzy wartościami MIC i właściwościami farmakokinetycznymi/farmakodynamicznymi a efektem klinicznym. Z tego względu nie zaproponowano wartości granicznych pozwalających zaklasyfikować szczep jako wrażliwy. Tetracyklin Komentarz 1 Komentarz 1 Tigecyklina Komentarz 1 Komentarz 1 Oksazylidynony Linezolid Tedizolid 69

Beztlenowe bakterie Gramdodatnie (z wyjątkiem Clostridium difficile) Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Różne leki Chloramfenikol 8 8 Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol 4 4 Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 70

Clostridium difficile Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Clostridium difficile Fluorochinolony Nie opracowano jeszcze kryteriów oznaczania lekowrażliwości Clostridium difficile metodą dyfuzyjnokrążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować wartości MIC. W przypadku stosowania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta. Moksifloksacyna 1 1 1. Antybiotyk niestosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej (ECOFF 4 mg/l) Glikopeptydy Wankomycyna 2 1 2 1 1. Kliniczna wartość graniczna została ustalona w oparciu o epidemiologiczną wartość graniczną ECOFF, która oddziela populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek. Tetracykliny Tigecyklina 1,2 1,2 1. Do oznaczania MIC tigecykliny metodą mikrorozcieńczeń w bulionie należy stosować podłoża przygotowane w dniu wykonania oznaczeń. 2. Antybiotyk niestosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej (ECOFF 0,25 mg/l) Różne leki Daptomycyna 1,2 1,2 1. Do oznaczania MIC daptomycyny podłoże musi być uzupełnione Ca 2+ (do końcowego stężenia 50 mg/l dla metody rozcieńczeń w bulionie; metoda rozcieńczeń w agarze nie została jeszcze zwalidowana). W przypadku metod komercyjnych należy stosować się do zaleceń producenta. Kwas fusydowy 3 3 Fidaksomycyna IE 4 IE 4 Metronidazol 2 5 2 5 Rifampicyna 6 6 2. Antybiotyk niestosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej (ECOFF 4 mg/l) 3. Antybiotyk niestosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej (ECOFF 2 mg/l) 4. Dla fidaksomycyny nie ustalono klinicznych wartości granicznych oraz epidemiologicznej wartości granicznej ECOFF, ponieważ dostępne dane wskazują na duże róznice dystrybucji wartości MIC w poszczególnych badaniach. 5. Kliniczna wartość graniczna została ustalona w oparciu o epidemiologiczną wartość graniczną ECOFF, która oddziela populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek. 6. Antybiotyk niestosowany w leczeniu. Oznaczanie lekowrażliwości wyłącznie dla celów epidemiologicznych z zastosowaniem epidemiologicznej wartości granicznej (ECOFF 0,004 mg/l) 71

Beztlenowe bakterie Gramujemne Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Beztlenowe bakterie Gramujemne Nie opracowano jeszcze kryteriów oznaczania lekowrażliwości bakterii beztlenowych metodą dyfuzyjnokrążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować wartości MIC. W przypadku stosowania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta. Ta grupa bakterii zawiera wiele rodzajów. Spośród Gramujemnych bakterii beztlenowych do najczęściej izolowanych należą: Bacteroides, Prevotella, Porphyromonas, Fusobacterium, Bilophila oraz Mobiluncus. Bakterie beztlenowe są najczęściej definiowane jako drobnoustroje niezdolne do wzrostu na podłożach stałych w warunkach atmosfery wzbogaconej w CO 2. Dla wszystkich tych gatunków, oznaczanie lekowrażliwości powinno być przeprowadzane w warunkach beztlenowych. Penicyliny Penicylina benzylowa 1 0,25 0,5 1. Wrażliwość na ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę można przewidywać na podstawie oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową. Ampicylina 1 0,5 2 2. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie sulbaktamu na 4 mg/l. Ampicylina sulbaktam Amoksycylina 1 4 2 0,5 8 2 2 3. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego na 2 mg/l. Amoksycylina 4 3 8 3 4. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie tazobaktamu na 4 mg/l. kwas klawulanowy Piperacylina 1 16 16 Piperacylina tazobaktam 8 4 16 4 Tikarcylina 1 16 16 Tikarcylina 8 3 16 3 kwas klawulanowy Temocylina Fenoksymetylopenicylina IE IE Oksacylina Kloksacylina Dikloksacylina Flukloksacylina Mecylinam 72

Beztlenowe bakterie Gramujemne Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Cefalosporyny Cefaklor Cefadroksyl Cefaleksyna Cefazolina Cefepim Cefiksym Cefotaksym Cefoksytyna IE IE Cefpodoksym Ceftarolina Ceftazydym Ceftazydym awibaktam Ceftibuten Ceftobiprol Ceftolozan tazobaktam IE IE Ceftriakson Cefuroksym iv Cefuroksym forma doustna Karbapenemy Doripenem 1 1 Ertapenem 1 1 Imipenem 2 8 Meropenem 2 8 Monobaktamy Aztreonam 73

Beztlenowe bakterie Gramujemne Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Moksifloksacyna IE IE Kwas nalidyksowy NA NA (badanie przesiewowe) Norfloksacyna Ofloksacyna Aminoglikozydy Amikacyna Gentamycyna Netylmycyna Tobramycyna Glikopeptydy i lipoglikopeptydy Dalbawancyna Oritawancyna Teikoplanina Telawancyna Wankomycyna Makrolidy, linkozamidy i streptograminy Azytromycyna Klarytromycyna Erytromycyna IE IE Roksytromycyna Telitromycyna Klindamycyna 4 4 Chinupristyna dalfopristyna 74

Beztlenowe bakterie Gramujemne Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny 1 Doksycyklina Komentarz 1 Komentarz 1 1. W przypadku bakterii beztlenowych istnieją kliniczne dowody wskazujące na aktywność tetracyklin w zakażeniach jamy brzusznej o etiologii Minocyklina Komentarz 1 Komentarz 1 mieszanej, nie wykazano jednak zależności pomiędzy wartościami MIC i właściwościami farmakokinetycznymi/farmakodynamicznymi a efektem klinicznym. Z tego względu nie zaproponowano wartości granicznych pozwalających sklasyfikować szczep jako wrażliwy. Tetracyklina Komentarz 1 Komentarz 1 Tigecyklina Komentarz 1 Komentarz 1 Oksazylidynony Linezolid Tedizolid Różne leki Chloramfenikol 8 8 Kolistyna Daptomycyna Fosfomycyna iv Fosfomycyna forma doustna Kwas fusydowy Metronidazol 4 4 Nitrofurantoina Nitroksolina Rifampicyna Spektinomycyna Trimetoprim Trimetoprim sulfametoksazol 75

Helicobacter pylori Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Helicobacter pylori Nie opracowano jeszcze kryteriów oznaczania lekowrażliwości Helicobacter pylori metodą dyfuzyjnokrążkową i do oznaczeń lekowrażliwości należy stosować wartości MIC. W przypadku stosowania testów komercyjnych, oznaczenie należy wykonać zgodnie z instrukcją producenta. Penicyliny Amoksycylina 0,125 1 0,125 1 1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek. Fluorochinolony Lewofloksacyna 1 1 1 1 1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek. Makrolidy Klarytromycyna 0,25 1 0,5 1 1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek. Tetracykliny Tetracyklina 1 1 1 1 1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek. Różne leki Metronidazol 8 1 8 1 1. Kliniczne wartości graniczne zostały ustalone w oparciu o epidemiologiczne wartości graniczne ECOFF, które oddzielają populację szczepów Rifampicyna 1 1 1 1 dzikich od populacji szczepów charakteryzujących się obniżoną wrażliwością na lek. 76

Listeria monocytogenes Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Listeria monocytogenes Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny Penicylina benzylowa 1 1 1 jednostka 13 13 Ampicylina 1 1 2 16 16 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Karbapenemy Meropenem 0,25 0,25 10 26 26 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Makrolidy Erytromycyna 1 1 15 25 25 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Różne leki Trimetoprim sulfametoksazol 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 0,06 0,06 1,2523,75 29 29 1. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. 77

Pasteurella multocida Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Pasteurella multocida Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO 2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy. Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766. Do kontroli krążków, których ten szczep nie obejmuje oraz krążków z połączeniami βlaktam/inhibitor, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 0,5 0,5 1 jednostka 17 17 1. Dla celów oznaczania lekowrażliwości ustalono stężenie kwasu klawulanowego Ampicylina 1 1 Komentarz A Komentarz A na 2 mg/l. Amoksycylina 1 1 Komentarz A Komentarz A Amoksycylina 1 1 1 1 21 15 15 A. Wrażliwość przewidywana z oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową. kwas klawulanowwy Cefalosporyny Cefotaksym 0,03 0,03 5 26 26 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Fluorochinolony Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Ciprofloksacyna 0,06 0,06 5 27 A 27 A A. Krążek z kwasem nalidyksowym może być stosowany w badaniach przesiewowych Lewofloksacyna 0,06 0,06 5 27 A 27 A w celu oznaczenia oporności na fluorochinolony, patrz komentarz B. Kwas nalidyksowy NA NA 30 23 B Komentarz B B. Izolaty klasyfikowane jako wrażliwe na kwas nalidyksowy mogą być raportowane (badanie przesiewowe) jako wrażliwe na ciprofloksacynę i lewofloksacynę. Izolaty klasyfikowane jako niewrażliwe na kwas nalidyksowy mogą wykazywać oporność na fluorochinolony, dlatego należy oznaczyć wrażliwość na odpowiednie antybiotyki. 78

Pasteurella multocida Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Tetracykliny Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina 1 1 Komentarz A Komentarz A A. Wrażliwość przewidywana z badania przesiewowego wrażliwości na tetracyklinę. Tetracyklina (badanie przesiewowe) NA NA 30 24 A 24 A Różne leki Trimetoprim sulfametoksazol 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 0,25 0,25 1,2523,75 23 23 1. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. 79

Campylobacter jejuni i coli Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Campylobacter jejuni i coli Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: warunki mikroaerofilne, 41±1 ºC, 24 godz.; izolaty wykazujące niewystarczający wzrost po 24 godzinach powinny być niezwłocznie reinkubowane, a wartości MIC odczytane po 4048 godzinach inkubacji. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Staphylococcus aureus ATCC 29213 (w warunkach typowych dla gronkowców). Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF). Płytki należy wysuszyć przed wykonaniem oznaczenia w celu ograniczenia wzrostu mgławicowego (przez noc w temp. 2025ºC lub w temp. 35ºC, z otwartym wieczkiem przez 15 minut). Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: warunki mikroaerofilne, 41±1 ºC, 24 godz.; izolaty wykazujące niewystarczający wzrost po 24 godzinach powinny być niezwłocznie reinkubowane, a wartości MIC odczytane po 4048 godzinach inkubacji. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy. Kontrola jakości: Campylobacter jejuni ATCC 33560 Fluorochinolony Wartośćgraniczna MIC Ciprofloksacyna 0,5 0,5 5 26 26 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Makrolidy Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Erytromycyna może być stosowana do oznaczania wrażliwości na azytromycynę Klarytromycyna Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A i klarytromycynę. Erytromycyna, C. jejuni 4 1 4 1 15 20 A 20 A Erytromycyna, C. coli 8 1 8 1 15 24 A 24 A Tetracykliny Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Tetracyklina może być stosowana do oznaczania wrażliwości na doksycyklinę. Tetracyklina 2 1 2 1 30 30 A 30 A 80

Corynebacterium spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Corynebacterium spp. Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz.; izolaty wykazujące niewystarczający wzrost po 1620 godzinach powinny być niezwłocznie reinkubowane, a wartości MIC odczytane po 4044 godzinach inkubacji. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz.; izolaty wykazujące niewystarczający wzrost po 1620 godzinach powinny być niezwłocznie reinkubowane, a wartości MIC odczytane po 4044 godzinach inkubacji. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy bakterii. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny Penicylina benzylowa 0,125 0,125 1 jednostka 29 29 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Fluorochinolony Ciprofloksacyna 1 1 5 25 25 Moksifloksacyna 0,5 0,5 5 25 25 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Aminoglikozydy Gentamycyna 1 1 10 23 23 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Glikopeptydy Wankomycyna 2 2 5 17 17 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 81

Corynebacterium spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Linkozamidy Klindamycyna 0,5 0,5 2 20 20 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Tetracykliny Tetracyklina 2 2 30 24 24 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Oksazolidynony Linezolid 2 2 10 25 25 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Różne leki Rifampicyna 0,06 0,5 5 30 25 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 82

Aerococcus sanguinicola i urinae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Aerococcus sanguinicola i urinae Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 20776 1) 1 Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz.; izolaty wykazujące niewystarczający wzrost po 1620 godz. powinny być niezwłocznie reinkubowane, a wartości MIC odczytane po 4044 godzinach inkubacji. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. 1 W przypadku fluorochinolonów metoda rozcieńczeń w agarze może dawać wynik z łatwiejszym do odczytu, z wyraźniejszą wartością odcięcia. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz.; izolaty wykazujące niewystarczający wzrost po 1620 godzinach powinny być niezwłocznie reinkubowane, a wartości MIC odczytane po 4044 godzinach inkubacji. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy bakterii. Kontrola jakości: Streptococcus pneumoniae ATCC 49619. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 0,125 0,125 1 jednostka 21 21 1/A. Wrażliwość może być przewidywana z oznaczenia wrażliwości na ampicylinę. Ampicylina 0,25 0,25 2 26 26 Amoksycylina Komentarz 1 Komentarz 1 Komentarz A Komentarz A Karbapenemy Meropenem 0,25 0,25 10 31 31 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Fluorochinolony Ciprofloksacyna Lewofloksacyna Norfloksacyna (badanie przesiewowe) Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 2 2 1 NA 2 2 1 NA 5 5 10 21 A Komentarz B 17 C 21 A Komentarz B 17 C 1. Wrażliwość może być przewidywana z oznaczenia wrażliwości na ciprofloksacynę. A. Wrażliwość może być przewidywana z oznaczenia wrażliwości na norfloksacynę, patrz komentarz C. B. Wrażliwość może być przewidywana z oznaczenia wrażliwości na ciprofloksacynę i norfloksacynę, patrz komentarz C. C. Krążek z norfloksacyną może być stosowany w badaniu przesiewowym w kierunku oporności na fluorochinolony. Glikopeptydy Wankomycyna 1 1 5 16 16 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 83

Aerococcus sanguinicola i urinae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Różne leki 16 16 100 16 16 Nitrofurantoina Rifampicyna 0,125 0,125 5 25 25 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 84

Kingella kingae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Kingella kingae Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton + 5% odwłóknionej krwi końskiej i 20 mg/l βnad (bulion MHF) Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz.; izolaty wykazujące niewystarczający wzrost po 1620 godzinach powinny być niezwłocznie reinkubowane, a wartości MIC odczytane po 4044 godzinach inkubacji. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar + 5% odwłókniona krew końska i 20 mg/l βnad (MHF) Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz.; izolaty wykazujące niewystarczający wzrost po 1620 godzinach powinny być niezwłocznie reinkubowane, a wartości MIC odczytane po 4044 godzinach inkubacji. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od przodu płytki, po zdjęciu wieczka, w świetle odbitym; odczytywać wielkość całkowitej strefy bakterii. Kontrola jakości: Haemophilus influenzae ATCC 49766. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Penicyliny 1 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Penicylina benzylowa 0,03 0,03 1 jednostka 25 25 1. Izolaty wytwarzające βlaktamazy powinny być raportowane jako oporne na penicylinę Ampicylina 0,06 2 0,06 2 Komentarz A Komentarz A benzylową oraz ampicylinę i amoksycylinę bez inhibitorów. Do wykrywania βlaktamaz można stosować testy oparte na cefalosporynach chromogennych. U Kingella kingae Amoksycylina 0,125 2 0,125 2 Komentarz A Komentarz A nie opisywano jeszcze innych mechanizmów oporności na βlaktamy niż produkcja Komentarz 3 Komentarz 3 Komentarz B Komentarz B βlaktamaz. Amoksycylina kwas klawulanowy 2. Wrażliwość przewidywana z oznaczenia wrażliwości na penicylinę benzylową. 3/B. Kwas klawulanowy naturalnie hamuje wzrost Kingella kingae przy stężeniu 2 mg/l, dlatego nie podano wartości granicznych dla amoksycyliny z kwasem klawulanowym. A. Wrażliwość przewidywanaz oznaczenia wrażliwośći na penicylinę benzylową. Cefalosporyny Cefotaksym 0,125 0,125 5 27 27 Ceftriakson 0,06 0,06 30 30 30 Cefuroksym iv 0,5 0,5 30 29 29 Karbapenemy Meropenem 0,03 0,03 10 30 30 Fluorochinolony Ciprofloksacyna 0,06 0,06 5 28 28 Lewofloksacyna 0,125 0,125 5 28 28 Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 85

Kingella kingae Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Makrolidy i linkozamidy Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Azytromycyna 0,25 1 0,25 1 Komentarz A Komentarz A 1. Wrażliwość może być przewidywana na podstawie oznaczenia wrażliwości Klarytromycyna 0,5 1 0,5 1 Komentarz A Komentarz A na erytromycynę. Erytromycyna 0,5 0,5 15 20 20 A. Wrażliwość przewidywana na podstawie oznaczenia wrażliwości Klindamycyna na erytromycynę. Tetracykliny Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Doksycyklina 0,5 1 0,5 1 Komentarz A Komentarz A 1/A. Izolaty wrażliwe na tetracyklinę są też wrażliwe na doksycyklinę, ale niektóre izolaty Tetracyklina 0,5 0,5 30 28 28 oporne na tetracyklinę mogą być wrażliwe na doksycyklinę. Jeśli zachodzi taka potrzeba, wrażliwość na doksycyklinę u szczepów opornych na tetracyklinę powinna być oznaczana metodą MIC. Różne leki Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Rifampicyna 0,5 0,5 5 20 20 1. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako Trimetoprim 0,25 0,25 1,2523,75 28 28 stężenie trimetoprimu. sulfametoksazol 1 86

Aeromonas spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Aeromonas spp. Oznaczanie wartości MIC (metodą mikrorozcieńczeń w bulionie zgodnie z normą ISO 207761) Podłoże: bulion MuellerHinton Inokulum: 5x10 5 CFU/mL Hodowla: zamknięte płytki, warunki tlenowe, 35±1 ºC, 18±2 godz Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, wartości MIC należy odczytywać przy najniższym stężeniu leku, które całkowicie hamuje widoczny wzrost drobnustroju. Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Cefalosporyny Cefepim 1 4 30 27 24 Ceftazydym 1 4 10 24 21 Monobaktamy Aztreonam 1 4 30 29 26 Fluorochinolony Ciprofloksacyna 0,25 0,5 5 27 24 Lewofloksacyna 0,5 1 5 27 24 Metoda dyfuzyjnokrążkowa zgodnie z EUCAST Podłoże: MuellerHinton agar Inokulum: zawiesina o gęstości 0,5 McFarlanda Hodowla: 5% CO2, 35±1 ºC, 18±2 godz. Odczyt: Jeśli nie zaznaczono inaczej, od spodu płytki, na czarnym tle, w świetle odbitym; odczytywać wielkość strefy całkowitego bakterii Kontrola jakości: Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853. Do kontroli antybiotyków, których ten szczep nie obejmuje, patrz Tabele Kontroli Jakości EUCAST. Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. 87

Aeromonas spp. Tabele wartości granicznych EUCAST wersja 8.1, obowiązująca od 15.05.2018 Różne leki Literami oznaczono komentarze dotyczące metody dyfuzyjnokrążkowej. Trimetoprim sulfametoksazol 1 2 4 1,2523,75 19 A 16 A 1. Trimetoprim sulfametoksazol w stosunku 1:19. Wartości graniczne wyrażono jako stężenie trimetoprimu. A. Należy odczytywać wyraźną granicę strefy i ignorować wzrost mgławicowy lub kolonie w obrębie strefy (patrz zdjęcia poniżej). Przykładowe strefy Aeromonas spp. wokół krążka z trimetoprimem i sulfametoksazolem: ac) Należy odczytywać wyraźną granicę strefy i ignorować wzrost mgławicowy lub kolonie w obrębie strefy. 88