3/1. Badania lekarskie

OPINIE 3/1. Badania lekarskie Ewa Drzewiecka Rozdzia³ 3/1. 3. kwiecieñ Badania 3/1. 2005 lekarskie Spis treœci 1. Komentarz... 1 1.1. Zasady kierowania na badania... 1 1.2. Badania wstêpne... 3 1.3. Badania okresowe... 3 1.4. Badania kontrolne... 4 1.5. Przeprowadzenie badania... 4 1.6. Profilaktyczna opieka lekarska... 7 2. Wyjaœnienie do wzoru skierowania... 8 Wzór A: Skierowanie na badania dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach, na których wystêpuj¹ czynniki szkodliwe dla zdrowia, lub warunki uci¹ liwe... 10 Wzór B: Skierowanie na badania dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach, na których nie wystêpuj¹ czynniki szkodliwe dla zdrowia, lub warunki uci¹ liwe... 11 1. Komentarz 1.1. Zasady kierowania na badania Badania lekarskie pracowników s¹ istotnym elementem profilaktycznej ochrony zdrowia. Profilaktyczne badania lekarskie to badania wstêpne, okresowe i kontrolne. Zagadnienia zwi¹zane z profilaktyczn¹ opiek¹ zdrowotn¹ pracowników reguluj¹: art. 229 Kodeksu pracy (tj. Dz.U z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), ustawa z 27.6.1997 r. o s³u bie medycyny pracy (tj. Dz.U. z 2004 r. Nr 125, poz. 1317), rozporz¹dzenie Ministra Zdrowia i Opieki Spo³ecznej z 30.5.1996 r. w sprawie przeprowadzania badañ lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeñ lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332, ze zm.), rozporz¹dzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28.5.1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach zwi¹zanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz.U. Nr 62, poz. 286, ze zm.). Pracodawca nie mo e dopuœciæ do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzaj¹cego brak przeciwwskazañ do pracy na okreœlonym stanowisku (art. 229 5 Kp). Rodzaje badań kwiecień 2005 1

OPINIE 3. Badania lekarskie Pracodawca ma obowi¹zek skierowania na badania lekarskie. Natomiast zarówno pracownik, jak i osoba, która zamierza podj¹æ pracê, s¹ zobowi¹zani poddaæ siê badaniom lekarskim (art. 211 pkt 5 Kp). Skierowanie na badania nie mo e byæ potraktowane przez pracownika jako szykana, zw³aszcza gdy odmowa poddania siê tym badaniom mo e prowadziæ do odpowiedzialnoœci pracodawcy za dopuszczenie pracownika do pracy w warunkach nara enia na dzia³anie substancji szkodliwych dla zdrowia, bez aktualnych okresowych badañ lekarskich. Odmowa poddania siê profilaktycznym badaniom lekarskim jest naruszeniem obowi¹zków pracowniczych i w niektórych okolicznoœciach mo e byæ przyczyn¹ wypowiedzenia umowy o pracê, a nawet rozwi¹zania umowy o pracê bez wypowiedzenia. Naruszenie obowiązków pracowniczych Profilaktyczne badania lekarskie, zarówno wstêpne, jak i okresowe oraz kontrolne, przeprowadzane s¹ w ka dym przypadku na koszt pracodawcy na podstawie wydanego przez niego skierowania. PRZYKŁAD Olga B., kandydatka na sekretarkê, zosta³a skierowana przez pracodawcê na badania wstêpne. W orzeczeniu lekarz stwierdzi³ brak przeciwwskazañ do wykonywania pracy na stanowisku sekretarki. Pracodawca nie zatrudni³ Olgi B. W tej sytuacji pracodawca równie ponosi koszt wykonanego badania. Prawo do wynagrodzenia Badania lekarskie okresowe i kontrolne przeprowadza siê w miarê mo liwoœci w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy z powodu badañ pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Nale y wyraÿnie zaznaczyæ, e pracownikowi przys³uguj¹ tak e nale noœci na pokrycie kosztów przejazdu wed³ug zasad obowi¹zuj¹cych przy podró ach s³u bowych, o ile konieczny by³ przejazd na badania do innej miejscowoœci. Natomiast pracodawca nie pokrywa kosztów przejazdu na badania kandydata do pracy. Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas nieobecnoœci pracownika w pracy z powodu przeprowadzenia profilaktycznych badañ lekarskich, stosuje siê zasady obowi¹zuj¹ce przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, z tym, e sk³adniki ustalane w wysokoœci przeciêtnej oblicza siê z miesi¹ca, w którym przypad³o zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy ( 5 rozp. MPiPS z 29.5.1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowi¹cego podstawê obliczania odszkodowañ, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych nale noœci przewidzianych w Kodeksie pracy, Dz.U. Nr 62, poz. 289, ze zm.). Badania specjalne Omawiane profilaktyczne badania lekarskie (wstêpne, okresowe, kontrolne), przeprowadza siê niezale nie od specjalnych badañ lekarskich u osób przyjmowanych do pracy lub u pracowników: zatrudnionych na polskich statkach morskich, dla których, w myœl obowi¹zuj¹cych przepisów, uzyskanie odpowiedniego orzeczenia lekarskiego jest warunkiem nabycia lub posiadania uprawnieñ do wykonywania okreœlonego zawodu lub czynnoœci, b¹dÿ jest niezbêdne ze wzglêdów sanitarno-epidemiologicznych, skierowanych do pracy za granic¹ w celu realizacji budownictwa eksportowego i us³ug zwi¹zanych z eksportem, zgodnie z odrêbnymi przepisami. 2 kwiecień 2005

3/1. Badania lekarskie OPINIE Do podjêcia pracy w zawodzie kelnera nie wystarcza, e osoba kandyduj¹ca na to stanowisko posiada aktualny wpis do ksi¹ eczki, wydanej dla celów sanitarno-epidemiologicznych. Niezbêdne jest równie orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazañ do pracy na okreœlonym stanowisku (w naszym przypadku kelnera) wydane w wyniku wstêpnego badania lekarskiego. Oczywiœcie póÿniej nasz pracownik podlega tak e badaniom lekarskim okresowym i kontrolnym niezale nie od terminów i wyników badañ dla celów sanitarno-epidemiologicznych. PRZYKŁAD Pracodawca mo e zleciæ przeprowadzenie specjalistycznych badañ psychologicznych wtedy, gdy przepis szczególny tego wymaga (np. wobec personelu lotniczego). Nie jest zgodne z przepisami poddawanie takim badaniom ka dego kandydata na pracownika. Od specjalistycznych badañ psychologicznych nale y natomiast odró niæ testy psychologiczne lub testy sprawnoœci psychoruchowej, wykazuj¹ce predyspozycje kandydata do pracy na danym stanowisku. 1.2. Badania wstêpne W myœl zapisu artyku³u 229 1 Kodeksu pracy, badaniu wstêpnemu podlegaj¹: osoby przyjmowane do pracy, pracownicy m³odociani przenoszeni na inne stanowisko pracy (szczególna ochrona zdrowia m³odocianych), pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których wystêpuj¹ czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uci¹ liwe. Badania wstêpne s¹ obowi¹zkowe niezale nie od formy prawnej przeniesienia na inne stanowisko. Mo e to byæ przeniesienie na zasadach: porozumienia zmieniaj¹cego, wypowiedzenia zmieniaj¹cego, czy powierzenia innej pracy do 3 miesiêcy w roku kalendarzowym ze wzglêdu na uzasadnione potrzeby pracodawcy (art. 42 4 Kp). Badaniom wstêpnym nie podlegaj¹ osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy: na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracê zawartej bezpoœrednio po rozwi¹zaniu lub wygaœniêciu poprzedniej umowy o pracê z tym pracodawc¹. Przeniesienie na inne stanowisko Osoby, które nie podlegają badaniom lekarskim S¹ to najczêœciej przypadki zatrudniania pracowników na podstawie np. zawieranych kolejno po sobie umów o pracê na czas okreœlony b¹dÿ umowy na czas nie okreœlony zawartej po umowie o pracê na okres próbny. 1.3. Badania okresowe Badaniom okresowym podlega ka dy pracownik. kwiecień 2005 3

OPINIE Zakres i częstotliwość badań lekarskich Pracownicy narażeni na substancje rakotwórcze 3. Badania lekarskie O zakresie i czêstotliwoœci badañ profilaktycznych decyduje lekarz przeprowadzaj¹cy te badania, opieraj¹c siê na wskazówkach metodycznych za³¹czonych do rozporz¹dzenia MZiOS z 30.5.1996 r. w sprawie przeprowadzania badañ lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeñ lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332, ze zm.). Lekarz ten mo e jednak, je eli uzna to za niezbêdne dla prawid³owej oceny stanu zdrowia osoby przyjmowanej do pracy czy pracownika, rozszerzyæ zakres badañ o specjalistyczne badania konsultacyjne oraz badania dodatkowe, które s¹ czêœci¹ badania profilaktycznego. Lekarz prowadz¹cy badania profilaktyczne mo e tak e wyznaczyæ krótszy termin do przeprowadzenia kolejnego badania ni zosta³o to okreœlone we wskazówkach metodycznych. Pracodawca zatrudniaj¹cy pracowników w warunkach nara enia na substancje rakotwórcze ma zwiêkszone obowi¹zki w zakresie badañ pracowników ni w pozosta³ych przypadkach. Je eli pracodawca zatrudnia pracowników w warunkach nara enia na dzia³anie substancji i czynników rakotwórczych lub py³ów zw³ókniaj¹cych zobowi¹zany jest dodatkowo, czyli oprócz badañ wstêpnych i zwyk³ych badañ okresowych w okresie zatrudnienia w ww. warunkach, zapewniæ tym osobom badania okresowe: po zaprzestaniu przez tych pracowników pracy w kontakcie ze wskazanymi wczeœniej substancjami, czynnikami i py³ami, na wniosek tych pracowników po rozwi¹zaniu stosunku pracy. 1.4. Badania kontrolne Kontrolne badania lekarskie maj¹ na celu ustalenie zdolnoœci pracownika do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku w przypadku jego nieobecnoœci w pracy z powodu choroby trwaj¹cej d³u ej ni 30 dni. Pracownik ma obowi¹zek poddania siê kontrolnemu badaniu lekarskiemu, je eli niezdolnoœæ do pracy wskutek choroby trwaj¹cej ponad 30 dni zosta³a orzeczona po badaniu przeprowadzonym zgodnie z prawem i zasadami etyki lekarskiej (wyrok SN z 2.6.2000 r., I PKN 685/99, OSNAPiUS z 2001 r. Nr 23, poz. 689). 1.5. Przeprowadzenie badania Pracodawca, dzia³aj¹c w porozumieniu z przedstawicielami pracowników, ma prawo wyboru podmiotu sprawuj¹cego profilaktyczn¹ opiekê zdrowotn¹ (art. 13 ustawy z 27.6.1997 r. o s³u bie medycyny pracy). Nastêpnie pracodawca zawiera z wybranym podmiotem umowê. Badania wstêpne, okresowe i kontrolne s¹ bowiem wykonywane na podstawie umowy zawartej przez pracodawcê z podstawow¹ jednostk¹ s³u by medycyny pracy (art. 12 ust. 1 ww. ustawy). Służba medycyny pracy Warto pamiêtaæ, e do podstawowych jednostek s³u by medycyny pracy nale ¹: zak³ady opieki zdrowotnej tworzone i utrzymywane w celu sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracuj¹cymi, jednostki organizacyjne zak³adów opieki zdrowotnej wydzielone w celu realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracuj¹cymi, 4 kwiecień 2005

3/1. Badania lekarskie OPINIE lekarze wykonuj¹cy indywidualn¹ praktykê lekarsk¹, indywidualn¹ specjalistyczn¹ praktykê lekarsk¹ lub wykonuj¹cy zawód w formie grupowej praktyki lekarskiej. Umowa powinna okreœlaæ (art. 12 ust. 2 ww. ustawy o s³u bie medycyny pracy): strony umowy oraz osoby objête œwiadczeniami z tytu³u umowy; zakres opieki zdrowotnej, który w odniesieniu do pracowników powinien obejmowaæ co najmniej te rodzaje œwiadczeñ, do których zapewnienia pracodawca jest obowi¹zany na podstawie Kodeksu pracy, ustawy o s³u bie medycyny pracy i przepisów wydanych na ich podstawie; warunki i sposób udzielania œwiadczeñ zdrowotnych, a w szczególnoœci: sposób rejestracji osób objêtych umow¹, organizacjê udzielania œwiadczeñ, tryb przekazywania zaœwiadczeñ lekarskich o zdolnoœci do pracy b¹dÿ nauki oraz sposób podania tych informacji do wiadomoœci zainteresowanych; sposób kontrolowania przez pracodawcê wykonywania postanowieñ umowy; obowi¹zki pracodawcy wobec jednostki medycyny pracy, która jest stron¹ umowy, dotycz¹ce: przekazywania informacji o wystêpowaniu czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uci¹ liwych wraz z aktualnymi wynikami badañ i pomiarów tych czynników, zapewnienia udzia³u w komisji bezpieczeñstwa i higieny pracy dzia³aj¹cej na terenie zak³adu pracy, zapewnienia mo liwoœci przegl¹du stanowisk pracy w celu dokonania oceny warunków pracy, udostêpniania dokumentacji wyników kontroli warunków pracy, w czêœci odnosz¹cej siê do ochrony zdrowia; wysokoœæ nale noœci, sposób jej ustalania, terminy p³atnoœci oraz tryb rozliczeñ finansowych; dopuszczalnoœæ zlecania osobom trzecim przez jednostkê medycyny pracy, która jest stron¹ umowy niektórych obowi¹zków wynikaj¹cych z umowy, np. badañ diagnostycznych i specjalistycznych konsultacji lekarskich (koszty zleceñ obci¹ aj¹ podstawow¹ jednostkê s³u by medycyny pracy); okres, na który zosta³a zawarta umowa, z tym e okres ten nie mo e byæ krótszy ni rok; sposób rozwi¹zywania umowy za wypowiedzeniem i przypadki stanowi¹ce podstawê rozwi¹zywania umowy ze skutkiem natychmiastowym; tryb rozstrzygania sporów zwi¹zanych z realizacj¹ i rozliczeniem finansowym umowy, zw³aszcza w razie stwierdzenia przez kierownika wojewódzkiego oœrodka medycyny pracy istotnych uchybieñ dotycz¹cych trybu, zakresu i jakoœci udzielanych œwiadczeñ zdrowotnych. Badania profilaktyczne oraz profilaktyczn¹ opiekê zdrowotn¹ wykonuj¹ lekarze spe³niaj¹cy dodatkowe wymagania kwalifikacyjne okreœlone w 7 rozporz¹dzenia MZiOS z 30.5.1996 r. w sprawie przeprowadzania badañ lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeñ lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332, ze zm.). Badania profilaktyczne pracowników, u których na stanowiskach pracy nie stwierdzono wystêpowania czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uci¹ liwych wymienionych we wskazówkach metodycznych, Treść umowy Kwalifikacje lekarzy kwiecień 2005 5

OPINIE 3. Badania lekarskie mog¹ przeprowadzaæ równie lekarze posiadaj¹cy specjalizacjê medycyny ogólnej lub medycyny rodzinnej. Informacje o stanowisku pracy określone w skierowaniu Ka de badanie profilaktyczne koñczy siê orzeczeniem lekarskim stwierdzaj¹cym: brak przeciwwskazañ zdrowotnych do pracy na zajmowanym stanowisku lub przeciwwskazanie zdrowotne do pracy na okreœlonym stanowisku. Lekarz orzeka na podstawie wyników przeprowadzonego badania lekarskiego oraz oceny zagro eñ dla zdrowia i ycia pracownika, wystêpuj¹cych na stanowisku pracy. Zagro enia s¹ oceniane na podstawie informacji przekazanych od pracodawcy, który ma obowi¹zek poinformowaæ lekarza o wystêpowaniu czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uci¹ liwych oraz o aktualnych wynikach badañ i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wystêpuj¹cych na stanowiskach pracy. Te informacje pracodawca powinien zamieœciæ w skierowaniu na badania. Ponadto wskazane jest, aby lekarz uzupe³ni³ informacje pracodawcy o spostrze enia z przeprowadzonych wizytacji stanowisk pracy. Pracodawca nie mo e odmówiæ takiej wizytacji. Orzeczenie wydawane jest w formie zaœwiadczenia, którego wzór stanowi za- ³¹cznik nr 2 do rozporz¹dzenia MZiOS z 30.5.1996 r. w sprawie przeprowadzania badañ lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeñ lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332, ze zm.). Lekarz przeprowadzaj¹cy badanie przekazuje jeden egzemplarz zaœwiadczenia pracownikowi, a drugi pracodawcy. Orzeczenie lekarskie wydane w wyniku badañ profilaktycznych pracodawca przechowuje w aktach osobowych pracownika: w czêœci A orzeczenie po badaniu wstêpnym, w czêœci B orzeczenia po badaniach okresowych i kontrolnych (art. 229 7Kp, 6 ww. rozp. z 28.5.1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji....). Orzeczenie jest aktualne w okresie w nim wymienionym, jednak staje siê nieaktualne w przypadku wyst¹pienia w tym okresie zdarzeñ, które mog¹ wskazywaæ na zmianê stanu zdrowia pracownika. PRZYKŁAD Tak¹ sytuacjê przewiduje art. 229 2 Kodeksu pracy, który stanowi, e w przypadku niezdolnoœci do pracy trwaj¹cej d³u ej ni 30 dni, spowodowanej chorob¹, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolnoœci do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Zakwestionowanie wyniku badania Pracodawca ma obowi¹zek dopuszczenia do pracy pracownika legitymuj¹cego siê aktualnym wynikiem badania profilaktycznego (nie rozpatrujemy tu oczywiœcie innych warunków dopuszczenia pracownika do pracy, np. przeszkolenia w dziedzinie bhp). Nie jest to jednak obowi¹zek bezwzglêdny, co oznacza, e pracodawca mo e wynik badania uznaæ za niewystarczaj¹cy. Nie chodzi bowiem o uzyskanie jakiegokolwiek orzeczenia lekarskiego, ale takiego, które stanowi efekt w³aœciwej 6 kwiecień 2005

3/1. Badania lekarskie OPINIE oceny zdolnoœci pracownika do pracy na danym stanowisku. Wynika to z okreœlonej w art. 15 Kodeksu pracy podstawowej zasady prawa pracy, nakazuj¹cej zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz stwarzaj¹cej po stronie pracowników uprawnienie do zapewnienia im faktycznego bezpieczeñstwa pracy. Zaœwiadczenie lekarskie zawieraj¹ce b³êdn¹ ocenê o zdolnoœci do wykonywania pracy nie zapewnia w³aœciwej ochrony przed szkodliwymi, w konkretnym stanie zdrowia pracownika, warunkami pracy (art. 207 1 Kp wzwi¹zku z art. 212 pkt 1 i 3 Kp). Dopuszczenie pracownika do wykonywania pracy na okreœlonym stanowisku na podstawie aktualnego okresowego orzeczenia lekarskiego, które by³o w sposób oczywisty b³êdne, stanowi zewnêtrzn¹ przyczynê wypadku (wyrok SN z 18.8.1999 r., II UKN 89/99, OSNAPiUS z 2000 r., Nr 20, poz. 762). Zarówno pracownik, jak i pracodawca mog¹ siê nie zgadzaæ z treœci¹ zaœwiadczenia. W takim przypadku maj¹ oni prawo wyst¹piæ z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania. Wniosek taki nale y z³o yæ w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaœwiadczenia, za poœrednictwem lekarza, który wyda³ zaœwiadczenie. Ponowne badanie lekarskie przeprowadzane jest w wojewódzkim oœrodku medycyny pracy w³aœciwym ze wzglêdu na miejsce œwiadczenia pracy lub siedzibê jednostki organizacyjnej, w której pracownik jest zatrudniony. Je eli kwestionowane zaœwiadczenie wyda³ lekarz zatrudniony w wojewódzkim oœrodku medycyny pracy, ponowne badanie lekarskie przeprowadza siê w najbli - szej jednostce badawczo-rozwojowej w dziedzinie medycyny pracy. Ponowne badanie lekarskie powinno byæ przeprowadzone w ci¹gu 14 dni od dnia z³o enia wniosku. Ustalone na jego podstawie orzeczenie lekarskie jest ostateczne i stanowi podstawê do wydania zaœwiadczenia. Błędne orzeczenie lekarskie Ponowne badanie lekarskie Badania pracowników PKP przeprowadzane s¹ w Centrum Naukowym Medycyny Kolejowej. 1.6. Profilaktyczna opieka lekarska Profilaktyczna opieka zdrowotna niezbêdna z uwagi na warunki pracy obejmuje nie tylko omówione wczeœniej badania lekarskie, ale tak e orzecznictwo lekarskie do celów przewidzianych w Kodeksie pracy i w przepisach wydanych na jego podstawie, m.in. w przypadku stwierdzenia: szkodliwego wp³ywu wykonywanej pracy na zdrowie pracownika (art. 55 1 Kp), objawów wskazuj¹cych na powstanie choroby zawodowej (art. 230 Kp), niezdolnoœci do wykonywania dotychczasowej pracy u pracownika, który uleg³ wypadkowi przy pracy, lub u którego stwierdzono chorobê zawodow¹, lecz nie zaliczono go do adnej grupy inwalidów (art. 231 Kp), e ze wzglêdu na stan ci¹ y kobieta nie powinna wykonywaæ dotychczasowej pracy (art. 179 1 pkt. 2 Kp). W wymienionych przypadkach badania lekarskie s¹ przeprowadzane poza terminami wynikaj¹cymi z czêstotliwoœci wykonywania badañ okresowych (okreœlonymi w zaœwiadczeniu lekarskim). Skierowanie na badania wydaje pracodawca po zg³oszeniu przez pracownika niemo noœci wykonywania dotychczasowej pracy. Zakres profilaktycznej ochrony zdrowia kwiecień 2005 7

OPINIE 3. Badania lekarskie Profilaktyczna opieka zdrowotna obejmuje ponadto: ocenê mo liwoœci wykonywania pracy uwzglêdniaj¹c¹ stan zdrowia pracownika i zagro enia wystêpuj¹ce w miejscu pracy; prowadzenie dzia³alnoœci konsultacyjnej, diagnostycznej i leczniczej w zakresie patologii zawodowej; prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na choroby zawodowe lub inne choroby zwi¹zane z wykonywan¹ prac¹; monitorowanie stanu zdrowia osób pracuj¹cych, zaliczanych do grup szczególnego ryzyka, a zw³aszcza: osób wykonuj¹cych pracê w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych, pracowników m³odocianych, osób niepe³nosprawnych oraz kobiet w wieku rozrodczym i ciê arnych; wykonywanie badañ umo liwiaj¹cych wczesn¹ diagnostykê chorób zawodowych i innych chorób zwi¹zanych z prac¹; w razie wyst¹pienia przypadku choroby zawodowej wykonanie u pracowników, zatrudnionych na stanowiskach pracy stwarzaj¹cych podobne zagro- enie, badañ celowanych lub testów ekspozycyjnych, ukierunkowanych na wczesn¹ diagnostykê ewentualnych zmian chorobowych u tych pracowników; w przypadku gdy pracownicy wykonuj¹ pracê w warunkach wystêpowania przekroczeñ najwy szych dopuszczalnych stê eñ i natê eñ czynników szkodliwych dla zdrowia: wprowadzenie monitorowania stanu zdrowia tych pracowników oraz szkolenie pracowników w zakresie ochrony przed zagro eniami i mo liwoœciami ograniczenia ryzyka zawodowego, jakie wi¹ ¹ siê z prac¹ wykonywan¹ w tych warunkach; uczestnictwo lekarza sprawuj¹cego opiekê zdrowotn¹ nad pracownikami w komisji bezpieczeñstwa i higieny pracy, powo³anej w trybie okreœlonym w art. 237 12 Kp (u pracodawcy zatrudniaj¹cego wiêcej ni 250 pracowników). 2. Wyjaœnienie do wzoru skierowania Zasady wypełniania skierowania Poni ej zamieszczono dwa wzory skierowania: wzór A to skierowanie w przypadku wystêpowania na stanowisku (stanowiskach pracy) czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uci¹ liwych, wzór B dotyczy sytuacji, gdy ww. czynniki lub warunki nie wystêpuj¹. Skierowanie wype³niamy poczynaj¹c od górnego lewego rogu, gdzie nale y wpisaæ nazwê podmiotu kieruj¹cego (oznaczenie pracodawcy). Kolejne pola przeznaczone s¹ na dane osoby kierowanej na badania. W nastêpnym wierszu nale y wskazaæ rodzaj badania, jakie ma zostaæ wykonane. Z trzech mo liwoœci skreœlamy dwie zostawiaj¹c jedn¹ w³aœciw¹. Na zasadzie skreœlenia niepotrzebnego zwrotu okreœlamy, czy skierowanie dotyczy osoby ju zatrudnionej, czy osoby przyjmowanej do pracy. W przypadku osób przyjmowanych do pracy lub pracowników przenoszonych na inne stanowi- 8 kwiecień 2005

3/1. Badania lekarskie OPINIE ska pracy podajemy okreœlenie stanowiska, na którym osoba ta ma byæ zatrudniona (mo na wskazaæ dwa lub wiêcej stanowisk pracy w kolejnoœci odpowiadaj¹cej potrzebom zak³adu pracy), a jeœli kierowana na badania jest osoba ju zatrudniona i nie przenoszona na inne stanowisko podajemy nazwê jej stanowiska pracy. Kolejny punkt (we wzorze A) przeznaczony jest na zamieszczenie informacji o wystêpowaniu na stanowisku (stanowiskach) pracy czynników szkodliwych dla zdrowia lub warunków uci¹ liwych wraz z aktualnymi wynikami badañ i pomiarów wykonanych na tych stanowiskach (oczywiœcie, je eli te szkodliwe czynniki lub warunki wystêpuj¹). Jeœli ww. warunki i czynniki nie wystêpuj¹ nale y skorzystaæ z wzoru B. kwiecień 2005 9

WZÓR A

WZÓR B