Nazwa modułu: Geodezja Ib Rok akademicki: 2016/2017 Kod: DGK-1-205-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geodezja i Kartografia Specjalność: Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 2 Strona www: http://home.agh.edu.pl/~rkrzyzek/ Osoba odpowiedzialna: dr hab. inż. Krzyżek Robert (rkrzyzek@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: dr inż. Skulich Mikołaj (skulich@agh.edu.pl) dr inż. Przewięźlikowska Anna (przewie@agh.edu.pl) dr inż. Gruszczyński Wojciech (wgrusz@agh.edu.pl) dr inż. Szafarczyk Anna (Anna.Szafarczyk@agh.edu.pl) dr hab. inż. Krzyżek Robert (rkrzyzek@agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 Student ma uporządkowaną wiedzę dotyczącą przyrządów do pomiarów kątowych i liniowych oraz metod sprawdzenia i rektyfikacji teodolitów a także wykonywania pomiarów kątowych i liniowych GK1A_W11, GK1A_W10 M_W002 Student ma podstawową wiedzę w zakresie obliczania współrzędnych punktów wyznaczanych różnymi konstrukcjami geometrycznymi oraz sporządzania map, GK1A_W11, GK1A_W01, GK1A_W14 M_W003 Student ma wystarczającą wiedzę w zakresie pomiarów wysokościowych i przyrządów stosowanych w tych pomiarach, osnów wysokościowych, opracowywania wyników pomiarów wysokościowych i zasad kompletowania dokumentacji GK1A_W11, GK1A_W10 Umiejętności 1 / 7
M_U001 Student potrafi wykonywać pomiary szczegółów terenowych metodą biegunową, wykonywać wszelkie obliczenia współrzędnych punktów wyznaczanych różnymi konstrukcjami geometrycznymi GK1A_U15, GK1A_U20, GK1A_U14 M_U002 Student potrafi obsługiwać przyrządy do pomiarów kątowych (teodolity), wykonywać ich sprawdzenie i rektyfikacje oraz relizować pomiary kątowe różnymi metodami GK1A_U15, GK1A_U20, GK1A_U14 M_U003 Student potrafi obsługiwać niwalatory, dokonać ich sprawdzenia i rektyfikacji oraz wykonywać pomiary niwelacyjne reperów, niwelację powierzchniową i opracować dokumentację geodzyjną na bazie wyników pomiaru GK1A_U15, GK1A_U20, GK1A_U14 Kompetencje społeczne M_K001 Student zdaje sobie sprawę z potrzeby ciągłego doskonalenia i pogłębiania swojej wiedzy z zakresu pomiarów sytuacyjnych, niwelacyjnych i pomiarów kątowych GK1A_K01 Aktywność na zajęciach Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład Ćwiczenia audytoryjne Ćwiczenia laboratoryjne Ćwiczenia projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne terenowe warsztatowe Inne E-learning Wiedza M_W001 M_W002 M_W003 Student ma uporządkowaną wiedzę dotyczącą przyrządów do pomiarów kątowych i liniowych oraz metod sprawdzenia i rektyfikacji teodolitów a także wykonywania pomiarów kątowych i liniowych Student ma podstawową wiedzę w zakresie obliczania współrzędnych punktów wyznaczanych różnymi konstrukcjami geometrycznymi oraz sporządzania map, Student ma wystarczającą wiedzę w zakresie pomiarów wysokościowych i przyrządów stosowanych w tych pomiarach, osnów wysokościowych, opracowywania wyników pomiarów wysokościowych i zasad kompletowania dokumentacji 2 / 7
Umiejętności M_U001 M_U002 M_U003 Student potrafi wykonywać pomiary szczegółów terenowych metodą biegunową, wykonywać wszelkie obliczenia współrzędnych punktów wyznaczanych różnymi konstrukcjami geometrycznymi Student potrafi obsługiwać przyrządy do pomiarów kątowych (teodolity), wykonywać ich sprawdzenie i rektyfikacje oraz relizować pomiary kątowe różnymi metodami Student potrafi obsługiwać niwalatory, dokonać ich sprawdzenia i rektyfikacji oraz wykonywać pomiary niwelacyjne reperów, niwelację powierzchniową i opracować dokumentację geodzyjną na bazie wyników pomiaru Kompetencje społeczne M_K001 Student zdaje sobie sprawę z potrzeby ciągłego doskonalenia i pogłębiania swojej wiedzy z zakresu pomiarów sytuacyjnych, niwelacyjnych i pomiarów kątowych Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład 1. Pomiary kierunków i wyznaczanie kątów poziomych. Definicja kąta poziomego. Wyznaczenie kąta poziomego na podstawie pomiaru kierunków wykonanego metodą: zwykłą, repetycyjną i kierunkową. Zasadnicze źródła błędów pomiarów kątowych. Analiza wpływu metody pomiaru na dokładność wyników. Ocena dokładności wykonanych pomiarów. 2. Sprawdzenie i rektyfikacja sprzętu do pomiarów kątowych. Sprawdzenie: mechanizmów i funkcjonowania sprzętu, systemów odczytowych oraz warunków osiowych teodolitu. Rektyfikacja sprzętu w warunkach polowych. 3. Elektroniczna technika pomiaru odległości. Zasada pomiaru; przyrządy. Rejestracja i przetwarzanie danych terenowych w elektronicznych rejestratorach polowych. Transmisja danych do komputera i opracowanie danych terenowych. 4. Obliczanie współrzędnych punktów: posiłkowych, na domiarach prostokątnych, przecięcia boku osnowy z ramką sekcyjną, wyznaczonych biegunowo, wcięciem kątowym, liniowym i kątowo-liniowym. 5. Sporządzanie mapy. Klasyfikacja i podział map na arkusze. Godła map. Treść, zasady sporządzania i wykreślenia mapy zasadniczej. Automatyzacja procesu 3 / 7
sporządzenia map. Mapy numeryczne. Metryka mapy. 6. Pomiary wysokościowe. Powierzchnie odniesienia pomiarów wysokościowych. Systemy wyznaczenia wysokości. Klasyfikacja pomiarów wysokościowych. Niwelatory libelowe i automatyczne: opto-mechaniczne i opto-elektroniczne (cyfrowe); cechy konstrukcyjne i działanie. Zasady niwelacji geometrycznej: w przód i ze środka. Wpływ kulistości Ziemi i refrakcji pionowej na wyniki pomiarów wysokościowych. 7. Szczegółowa osnowa wysokościowa. Klasyfikacja i struktura osnowy. Stabilizacja i opisy topograficzne punktów wysokościowych. Zasady projektowania, pomiaru i obliczanie wysokościowej osnowy geodezyjnej. 8. Pomiarowa osnowa wysokościowa. Projektowanie, pomiar i obliczanie. Przybliżone wyrównanie i obliczenie ciągów wysokościowych. Przybliżone wyrównanie jednowęzłowej sieci wysokościowej. Wyrównanie wysokościowej osnowy geodezyjnej metodą ścisłą. Źródła błędów w niwelacji i ocena dokładności pomiarów wysokościowych. 9. Niwelacja terenowa (powierzchniowa). Sposoby niwelacji terenowej: punkty (pikiety) w regularnej siatce, punkty rozproszone, punkty rozmieszczone na profilach. 10. Graficzne opracowanie pomiarów wysokościowych. Interpolacja warstwic. Numeryczny model terenu i jego wykorzystanie do komputerowej interpolacji warstwic. 11. Uwagi ogólne o możliwości zakładania sytuacyjno-wysokościowych osnów pomiarowych, tzw. osnów dwufunkcyjnych. 12. Zasady kompletowania dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej. Ćwiczenia laboratoryjne 1. Rachunek współrzędnych. Obliczenie współrzędnych punktów metodą: ortogonalną, na prostej, biegunową, wcięcia w przód, wcięcia liniowego, przecięcia linii z ramką sekcyjną arkusza mapy. 2. Skala i godła map. 3. Sprawdzenie i rektyfikacja metodą polową teodolitu z jednomiejscowym systemem odczytowym Theo 020. 4. Pomiar kąta metodą zwykła i kierunkową omówienie technologii pomiaru i sposobu obliczania kątów i kierunków na podstawie obserwacji. 5. Budowa niwelatorów i zasady obsługi. 6. Sprawdzenie i rektyfikacja niwelatorów 7. Omówienie zasady niwelacji reperów. Wyrównanie sieci wysokościowej osnowy pomiarowej metodą przybliżoną 8. Pomiar szczegółów terenowych metodą biegunową. Zasady prowadzenia szkicu polowego. Opracowanie wyników pomiarów szczegółów metodą biegunową. Sposób obliczania oceny końcowej Ocena końcowa OK jest obliczana jako średnia ważona z egzaminu E (większa waga) i zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych ĆW (mniejsza waga): OK=0.66 E+0.34 ĆW [%] gdzie: OK ocena końcowa obliczona na podstawie uzyskanego wyniku procentowego z powyższego wzoru zgodnie ze skalą ocen określoną w regulaminie studiów E procentowa wartość oceny z egzaminu (ocena w WD obliczona jest na podstawie uzyskanego wyniku procentowego z egzaminu zgodnie ze skalą ocen określoną w regulaminie studiów) ĆW procentowa wartość oceny z ćwiczeń laboratoryjnych (ocena w WD obliczona jest na podstawie uzyskanego wyniku procentowego z ćwiczeń laboratoryjnych zgodnie ze skalą ocen określoną w regulaminie studiów) Kryteria doboru wag podawane są studentom na pierwszym wykładzie z Geodezji Ib. W przypadku zdawania egzaminów poprawkowych lub zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych poprawkowych do 4 / 7
wyliczenia oceny końcowej uwzględnia się średnią arytmetyczną uzyskanych wyników z wszystkich terminów egzaminu oraz z wszystkich terminów ćwiczeń laboratoryjnych. Wymagania wstępne i dodatkowe Znajomość zakresu materiału z Geodezji Ia Zalecana literatura i pomoce naukowe 1. Prac zbiorowa pod redakcją prof.. Józefa Belucha Ćwiczenia z Geodezji I AGH UWN-D, Kraków 2007. 2. Jagielski Andrzej Geodezja I Wydanie II zmodyfikowane, Kraków 2005. 3. Kamil Kowalczyk Wybrane zagadnienia z rysunku map WUWM, Olsztyn 2004 4. J. Tatarczyk Wybrane zagadnienia z instrumentoznawstwa geodezyjnego Wyd. AGH Kraków 1994 5. Magazyn Geoinformacyjny GEODETA 6. Ustawa z 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne 7. Ustawa z 5 czerwca 2014 roku o zmianie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji 8. Rozporządzenie MSWiA z 9 listopada 2011 roku w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego 9. Rozporządzenie RM z 15.10.2012 roku w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych 10. Rozporządzenie MAiC z dnia 5 września 2013 r. w sprawie organizacji i trybu prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego 11. Rozporządzenie MAiC z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie formularzy dotyczących zgłaszania prac geodezyjnych i prac kartograficznych, zawiadomienia o wykonaniu tych prac oraz przekazywania ich wyników do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego 12. Rozporządzenie MAiC z dnia 9 lipca 2014 r. w sprawie udostępniania materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, wydawania licencji oraz wzoru Dokumentu Obliczenia Opłaty 13. Rozporządzenie MAiC z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie osnów geodezyjnych, magnetycznych i grawimetrycznych 14. Rozporządzenie MAiC z dnia 12 lutego 2013 r. w sprawie bazy danych geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, bazy danych obiektów topograficznych oraz mapy zasadniczej 15. http://home.agh.edu.pl/~rkrzyzek/ Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu 1. Krzyżek R. Badania związane z zastosowaniem pomiarów satelitarnych RTK GPS do sytuacyjnowysokościowej inwentaryzacji szczegółów terenowych Examination of the RTK GPS surveys as applied to determination of position and height of terrain details // Geodezja : półrocznik Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie ; ISSN 1234-6608. 2002 t. 8 z. 1 s. 57 67. 2. Krzyżek R., Buśko M. Pomiary sytuacyjne i dokumentacja geodezyjno-kartograficzna w świetle aktualnych przepisów technicznych Detail surveys and surveying and cartographic documentation in view of actual technical standards // Geodezja : półrocznik Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie ; ISSN 1234-6608. 2003 t. 9 z. 2/2 s. 565 575. 3. Krzyżek R., Beluch J. Pośrednie sposoby pomiaru szczegółów terenowych technologią RTK GPS GPS RTK technology used for indirect methods of topographical surveys // Technical Sciences. Supplement ; ISSN 1732-8314. 2005 nr 2 s. 47 60. 4. Krzyżek R. Wykorzystanie palmtopów do pomiarów szczegółów sytuacyjnych technologią RTK GPS [The use of palmtops for measurements of situational details with RTK technology GPS] // Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Prace Wydziału Geodezji i Kartografii ; ISSN 1506-2864. 2006 z. 23 s. 73 82. 5. Beluch J., Krzyżek R., Latoś St. Pozioma geodezyjna osnowa pomiarowa [The horizontal geodetic measurement matrix] // W: Ćwiczenia z geodezji I : praca zbiorowa / pod red. Józefa Belucha. Kraków : AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, 2007. (Wydawnictwa Naukowe / Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie ; KU 0194), s. 177 251. 6. Buśko M., Krzyżek R. Wyznaczanie pola powierzchni [Determination of area] // W: Ćwiczenia z geodezji I : praca zbiorowa / pod red. Józefa Belucha. Kraków : AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, 2007. (Wydawnictwa Naukowe / Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie ; KU 0194), s. 433 459. 7. Beluch J., Krzyżek R., Latoś St Tachimetria oraz RTK GPS w pomiarach sytuacyjno-wysokościowych [Tachimetria and RTK GPS in measurements of position and height] / Konrad ECKES, Robert KRZYŻEK, Tadeusz SZCZUTKO // W: Ćwiczenia z geodezji II : praca zbiorowa / pod red. Józefa Belucha. Kraków : AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, 2008. (Wydawnictwa Naukowe / Akademia 5 / 7
Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie ; KU 0249). Do publ. dołączono pięć map, s. 457 492. 8. Buśko M., Krzyżek R., Hanus P. The update of a land survey and height map for design purposes with the use of the RTK GPS technology // Geomatics and Environmental Engineering [poprz. Geodezja oraz Inżynieria Środowiska] ; ISSN 1898-1135. 2009 vol. 3 no. 1 s. 19 31. 9. Banasik P., Cichociński P., Czaja J., Góral Wł., Kozioł K., Krzyżek R., Kudrys J., Ligas M., Skorupa B. Podstawy geomatyki [The basics of geomatics] Kraków : Wydawnictwa AGH, 2011. 373, [1] s. (Wydawnictwa Naukowe / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie ; KU 0373). Bibliogr. s. 373 [374]. 10. Krzyżek R. Verification of applicability of the Trimble RTX satellite technology with xfill function in establishing surveying control networks Weryfikacja przydatności technologii satelitarnej Trimble RTX z funkcją xfill do zakładania osnów pomiarowych, Geodesy and Cartography ; 2013r. volume 62, no 2. 11. Krzyżek R. Zastosowanie RTK/RTN GNSS do pomiarów wykonywanych w celu opracowania map wielkoskalowych [Dokument elektroniczny] Application of the RTK/RTN GNSS technique to large scale mapping, Kraków: Wydawnictwa AGH, 2014, 1 dyskoptyczny, 124 s.. (Rozprawy Doktorskie. Monografie) ; (Wydawnictwa Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie ; 0563), Bibliogr. s. 107 108. 12. Krzyżek R. Chosen issues of geodetic science: Analysis and verification of the accuracy of RTK GPS technology in the implementation of control points in detailed measurements Analiza i weryfikacja dokładności technologii RTK GPS przy realizacji punktów kontrolnych w pomiarach sytuacyjnowysokościowych; aut. monografii: ADAMCZYK Tomasz, BIEDA Agnieszka, DĄBROWSKI Janusz, Dąbrowska Teresa, Florek Ryszard, Grynishak Mykola, HANUS Paweł, JASIŃSKA Elżbieta, KRZYŻEK Robert, KWARTNIK-PRUC Anita, PREWEDA Edward, SKULICH Mikołaj, SZAFARCZYK Anna ; scientific ed. Janusz DĄBROWSKI. Jarosław : The Bronislaw Markiewicz State School of Technology and Economics, 2014. 110 s.. Bibliogr. s. 104 107, Afiliacja Autora: R. Florek-Paszkowski Kielce University of Technology. 13. Krzyżek R. Reliability analysis of the results of RTN GNSS surveys of building structures using indirect methods of measurement. Analiza wiarygodności wyników pomiaru budynków technologią RTN GNSS z wykorzystaniem pośrednich metod pomiaru; Geodesy and Cartography, vol 63 no 2, 2014r. Informacje dodatkowe Wykłady: Wykłady prowadzone są w formie multimedialnej (slajdy z komentarzem w trakcie wykładu). Obecność na wykładzie nie jest obowiązkowa. Egzamin odbywa się w formie pisemnej. Są trzy terminy egzaminu: podstawowy i dwa poprawkowe. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń laboratoryjnych przed terminem wyznaczonego egzaminu i wpisanie tej oceny do wirtualnego dziekanatu. W przypadku braku zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych student nie może przystąpić do egzaminu a termin tego egzaminu przepada studentowi. W przypadku nieobecności studenta na wykładach wszystkie zaległości z tego tytułu (zarówno wiedza jak i sprawy informacyjne, organizacyjne) student jest zobowiązany do uzupełnienia we własnym zakresie do najbliższych zajęć (wykład lub ćwiczenia laboratoryjne). Ćwiczenia laboratoryjne: Ćwiczenia laboratoryjne prowadzone są w dwóch formach: na sali oraz w terenie. Obecność na ćwiczeniach jest obowiązkowa. W przypadku nieobecności na zajęciach terenowych student musi odrobić te zajęcia z inną grupą za zgodą prowadzących ćwiczenia laboratoryjne. Zaliczenie ćwiczeń laboratoryjnych odbywa się w formie pisemnego kolokwium sprawdzającego wiedzę studenta. Są trzy terminy kolokwium zaliczeniowego: podstawowy i dwa poprawkowe. Prowadzący ćwiczenia określa kryteria uzyskania oceny zaliczenia z ćwiczeń na pierwszych zajęciach i podaje do wiadomości studentom. 6 / 7
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Udział w ćwiczeniach laboratoryjnych Udział w wykładach Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 4 godz 20 godz 40 godz 28 godz 28 godz 120 godz 4 ECTS 7 / 7