DWUKANA OWY REGULATOR MIKROPROCESOROWY TYPU RE19 INSTRUKCJA OBS UGI 1
2
SPIS TREŒCI 1. ZASTOSOWANIE... 4 2. WYMAGANIA PODSTAWOWE, BEZPIECZEÑSTWO U YTKOWANIA... 5 3. INSTALOWANIE... 6 4. OBS UGA... 11 4.1. OPIS P YTY CZO OWEJ... 11 4.2. WYBÓR KANA U... 15 4.3. SZYBKA ZMIANA WARTOŒCI ZADANEJ... 15 4.4. ZATRZYMYWANIE I WZNAWIANIE REGULACJI AUTOMATYCZNEJ... 16 4.5. EKRAN Z POMIARAMI... 16 4.6. PRACA RÊCZNA... 17 4.7. PRZEGL DANIE I ZMIANA PARAMETRÓW... 19 4.8. UKRYWANIE MENU... 20 5. PARAMETRY REGULATORA... 21 6. KONFIGUROWANIE WEJŒÆ I WYJŒÆ... 29 6.1. KONFIGUROWANIE WEJŒÆ... 29 6.1.1. Wejœcia g³ówne... 29 6.1.2. Wejœcie dodatkowe liniowe... 29 6.1.3. Wejœcia binarne... 30 6.2. KONFIGUROWANIE WYJŒÆ... 32 6.2.1. Wyjœcia regulacyjne... 32 6.2.2. Wyjœcia alarmowe... 33 6.2.3. Wyjœcia retransmisyjne... 36 6.2.4. Wyjœcia sygnalizacyjne... 37 7. KONFIGUROWANIE KANA ÓW... 38 7.1. SYGNA REGULOWANY... 38 7.2. RODZAJE REGULACJI... 38 7.3. ZAKRES REGULACJI... 40 7.4. WARTOŒÆ ZADANA W KANALE... 41 7.5. PARAMETRY PID... 42 8. REGULACJA PROGRAMOWA... 43 8.1. DEFINIOWANIE PROGRAMÓW.... 43 8.2. STEROWANIE PROGRAMAMI... 47 9. FUNKCJE SPECJALNE.... 51 9.1. DOBÓR NASTAW REGULATORA PID... 51 9.2. POMIAR REZYSTANCJI LINII DWUPRZEWODOWEJ... 55 9.3. POWRÓT DO NASTAW FABRYCZNYCH... 56 9.4. AUTOMATYCZNE PRZE CZANIE KANA ÓW... 56 10.KOMUNIKATY NA WYŒWIETLACZACH... 57 11.DANE TECHNICZNE... 58 12.KOD WYKONAÑ...62 3
1. ZASTOSOWANIE Dwukana³owy regulator RE19 przeznaczony jest do regulacji temperatury lub innych wielkoœci fizycznych np. ciœnienia, wilgotnoœci, poziomu, przetworzonych na sygna³ elektryczny. Mo e niezale ne sterowaæ dwoma obiektami regulacji lub regulowaæ dwie wielkoœci fizyczne w jednym obiekcie np. w piecach dwustrefowych. Regulator jest wykonywany w nastêpuj¹cych wersjach: RE19 S do regulacji sta³owartoœciowej, RE19 P do regulacji sta³owartoœciowej lub programowej - 15 programów po 15 odcinków ka dy, RE19 V do regulacji sta³owartoœciowej si³ownikami krokowymi - do wyboru 2 algorytmy regulacji krokowej, z uwzglêdnieniem lub bez sygna³u zwrotnego. Regulator mo e byæ wyposa ony w interfejs RS-485 z protoko³em MODBUS. Zestaw regulatora sk³ada siê z: - regulatora 1 szt. - instrukcji obs³ugi 1 szt. - karty gwarancyjnej 1 szt. - uchwytów 2 szt. - dla regulatorów z interfejsem: - instrukcji obs³ugi interfejsu protoko³em MODBUS 1 szt. - p³yty CD z programem RE19prg do konfiguracji 1 szt. 4
2. WYMAGANIA PODSTAWOWE, BEZPIECZEÑSTWO U YTKOWANIA Regulator RE19 spe³nia normy dotycz¹ce: - bezpieczeñstwa obs³ugi wg normy PN-EN 61010-1, - odpornoœci na zak³ócenia wystêpuj¹ce w œrodowisku przemys³owym wg normy PN-EN 61000-6-2, - emisja zak³óceñ elektromagnetycznych wg normy PN-EN 61000-6-4. Uwagi dotycz¹ce bezpieczeñstwa Instalacji i pod³¹czeñ regulatora powinien dokonywaæ wykwalifikowany personel. Nale y wzi¹æ pod uwagê wszystkie dostêpne wymogi ochrony. Przed w³¹czeniem regulatora nale y sprawdziæ poprawnoœæ po³¹czeñ przewodu sieciowego. Przed zdjêciem obudowy regulatora nale y wy³¹czyæ jego zasilanie. Przy pod³¹czaniu zasilania nale y pamiêtaæ, e w instalacji budynku powinien istnieæ wy³¹cznik lub wy³¹cznik automatyczny. Element ten powinien byæ w pobli u urz¹dzenia, ³atwo dostêpny dla operatora i oznakowany jako przyrz¹d roz³¹czaj¹cy urz¹dzenie. Zdjêcie obudowy regulatora w trakcie trwania umowy gwarancyjnej powoduje jej uniewa nienie. 5
3. INSTALOWANIE Regulatory s¹ przeznaczone do monta u w tablicach i szafach rozdzielczych. W tablicy nale y przygotowaæ otwór o wymiarach (92-0,5 x 92-0,5 ) mm. Gruboœæ materia³u, z którego wykonano tablice nie mo e przekraczaæ 15 mm. Regulator nale y wk³adaæ od przodu tablicy z od³¹czonym napiêciem zasilania. Po w³o eniu do otworu regulator umocowaæ za pomoc¹ uchwytów. Pod³¹czenie sygna- ³ów zewnêtrznych nale y wykonaæ zgodnie z rysunkami 3.3 i 3.4. W przypadku pracy regulatora w otoczeniu du ych zak³óceñ nale- y zastosowaæ zewnêtrzne filtry. Na wejœciach i wyjœciach ci¹g³ych regulatora nale y stosowaæ przewody ekranowane po³¹czone z przewodem PE sieci zasilaj¹cej regulatora. Jako przewód sieciowy nale y zastosowaæ kabel dwuprzewodowy. Przekrój przewodów powinien byæ tak dobrany, aby w przypadku zwarcia kabla od strony urz¹dzenia zapewnione by³o zabezpieczenie kabla za pomoc¹ bezpiecznika instalacji elektrycznej. 6 Rys.3.1. Gabaryty regulatora
Rys.3.2. Opis listwy zaciskowej 7
a) Wejœcia termorezystancyjne w linii dwuprzewodowej b) Wejœcia termorezystancyjne w linii trójprzewodowej c) Wejœcia termoelektryczne d) Wejœcia napiêciowe e) Wejœcie pr¹dowe f) Wejœcie dodatkowe napiêciowe 8
g) Wejœcie dodatkowe pr¹dowe h) Wejœcie dodatkowe potencjometryczne i) Wejœcia binarne Rys.3.3. Pod³¹czenia wejœæ regulatora 9
a) Wyjœcia przekaÿnikowe b) Wyjœcia tranzystorowe otwarty kolektor c) Wyjœcia napiêciowe 0/15 V 10 d) Wyjœcia ci¹g³e napiêciowe e) Wyjœcia ci¹g³e pr¹dowe Rys.3.4. Pod³¹czenia wyjœæ
4. OBS UGA 4.1. OPIS P YTY CZO OWEJ WskaŸniki sygnalizacyjne wyjœæ Wyœwietlacz wielkoœci regulowanej Wyœwietlacz wartoœci zadanej* WskaŸniki sygnalizacyjne trybów pracy Wyœwietlacz znakowy (dwa wiersze po 16 znaków) przyciski * wyœwietlacz wartoœci zadanej miga, gdy wartoœæ zadana jest poza zakresem regulacji kana³u Rys. 4.1. Wygl¹d p³yty czo³owej Po w³¹czeniu regulatora wykonywany jest test wyœwietlaczy i wskaÿników, po którym regulator wyœwietla wartoœæ mierzon¹, zadan¹ i inne parametry kana³u I lub II. 11
Funkcje wskaÿników: 1 2 3 4 sygnalizacja stanu wyjœæ; miganie wskaÿnika oznacza, e wyst¹pi³ alarm, który wymaga potwierdzenia I II P A dane na wyœwietlaczach i wskaÿnikach trybów pracy dotycz¹ kana³u 1 dane na wyœwietlaczach i wskaÿnikach trybów pracy dotycz¹ kana³u 2 sygnalizacja regulacji automatycznej w wybranym kanale informacja, e wartoœæ zadana w wybranym kanale zmienia siê (podczas miêkkiego startu lub regulacji programowej); miganie wskaÿnika oznacza blokadê lub zatrzymanie programu informacja, e w wybranym kanale trwa automatyczny dobór parametrów PID; miganie wskaÿnika oznacza zakoñczenie funkcji Na wyœwietlaczu znakowym s¹ nastêpujace informacje o wybranym kanale: zmiana wartoœci zadanej (miekki tart): ä - roœnie, æ - maleje wartoœæ zadana stan wejœæ binarnych* - zwarte, - rozwarte zestaw parametrów PID sygna³ steruj¹cy: H - grzanie, C - ch³odzenie U - wyliczony stopieñ otwarcia zaworu** E - odchy³ka regulacji Z - faktyczny stopieñ otwarcia zaworu** * - stany wejœæ binarnych - pojawiaj¹ siê, gdy zosta³y przydzielone do kana³u ** - dla RE19V gdy regulacja wg sygna³u zwrotnego W regulatorach RE19P na wyœwietlaczu mog¹ byæ inne informacje. Ekrany dotycz¹ce regulacji programowej opisano w rozdziale 8. 12
Funkcje przycisków Przycisk Sterowanie Konfiguracja Praca rêczna i i i i i szybka zmiana wejœcie do podmenu prze³¹czenie toru wartoœci zadanej dla regulacji grzanie-ch³odzenie ekran z informacjami akceptacja wartoœci o programie (RE19P) parametru wybór ekranu wybór menu zmniejszenie z pomiarami i parametru sygna³u steruj¹cego przez 3 sekundy podczas zmiany -prze³¹czenie na wartoœci - zmniejszenie pracê rêczn¹ wartoœci liczbowej lub wybór nastêpnej pozycji prze³¹czanie wybór menu zwiêkszenie kana³ów i parametru sygna³u steruj¹cego podczas zmiany wartoœci - zwiêkszenie wartoœci liczbowej lub wybór nastêpnej pozycji prze³¹czanie na powrót do wy³¹czenie menu konfiguracji poprzedniego menu, w bie ¹cym kanale regulacji rêcznej przez 3 sekundy rezygnacja ze zmian - wywo³anie trybu ukrywania menu uruchomienie regulacji od wskazanego odcinka (RE19P) zatrzymanie lub wznowienie regulacji kasowanie alarmów podgl¹d drugiego kana³u w³¹czenie pracy rêcznej w drugim kanale 13
1) po 60 sekundach od ostatniego naciœniêcia przycisku regulator wraca do trybu sterowania Rys.4.2. Diagram przejœæ pomiêdzy trybami pracy regulatora 14
4.2. WYBÓR KANA U WskaŸniki I lub II informuj¹, którego kana³u dotycz¹ dane na wyœwietlaczach i pozosta³ych wskaÿnikach: gdy jest zapalony I, dane dotycz¹ kana³u 1; gdy jest zapalony II, dane dotycz¹ kana³u 2. Zmiana wybranego kana³u nastêpuje po naciœniêciu. 4.3. SZYBKA ZAMIANA WARTOŒCI ZADANEJ Po naciœniêciu przycisku pojawia siê ekran (przyk³ad): Przyciskami i nale y ustawiæ now¹ wartoœæ zadan¹ i zaakceptowaæ. Przyciœniêcie powoduje rezygnacjê ze zmiany. W regulatorach RE19P, w kanale, dla którego Ÿród³em wartoœci zadanej jest program, po naciœniêciu przycisku pojawia siê ekran informacyjny o wykonywanym programie. Sterowanie programami opisano w rozdziale 8. 15
4.4. ZATRZYMYWANIE I WZNAWIANIE REGULACJI AUTOMATYCZNEJ Sterowanie prac¹ regulatora mo e odbywaæ siê w nastêpuj¹cy sposób: 1. z klawiatury: po jednoczesnym naciœniêciu przycisków i nastêpuje zatrzymanie lub wznawianie regulacji automatycznej 2. z wejœcia binarnego:je eli któreœ z wejœæ binarnych jest zdefiniowane jako STOP i przydzielone do kana³u, to zwarcie tego wejœcia powoduje zatrzymanie regulacji automatycznej, a rozwarcie - powrót do regulacji automatycznej. Uwaga: Wejœcie binarne ma wy szy priorytet od klawiatury. 3. z komputera: zmieniaj¹c wartoœæ rejestru 4123 dla kana³u 1 lub 4124 dla kana³u 2 (patrz instrukcja obs³ugi interfejsu szeregowego z protoko³em MODBUS) W trybie zatrzymanej regulacji wskaÿnik jest wygaszony, na wyœwietlaczu znakowym jest wyœwietlany komunikat STOP REGULACJI, a wyjœcia przydzielone do kana³u s¹ wy³¹czone. 4.5. EKRAN Z POMIARAMI Po naciœniêciu pojawia siê ekran, na którym po numerach wejœæ i dwukropkach wyœwietlane s¹ wartoœci mierzone i stany wejœæ binarnych. Ekran w regulatorze z wejœciem dodatkowym Ekran w regulatorze bez wejœcia dodatkowego 16
4.6. PRACA RÊCZNA W³¹czenie pracy rêcznej w bie ¹cym kanale odbywa siê po naciœniêciu i przytrzymaniu przez 3 sekundy przycisku. W górnym wierszu wyœwietlacza znakowego pojawia siê napis Sygna³ ster.h, gdy w kanale realizowane jest grzanie, lub napis Sygna³ ster.c, gdy w kanale realizowane jest ch³odzenie. Regulacja Grzanie i/lub Ch³odzenie W dolnym wierszu wyœwietlacza znakowego jest wyœwietlana wartoœæ sygna³u wyjœciowego, któr¹ mo na zmieniaæ przyciskami lub w zakresie 0.0...100%. Przytrzymanie przycisku powoduje zwiêkszenie prêdkoœci zmian sygna³u steruj¹cego. Dla regulacji z dwoma torami Grzan.-ch³odz. prze³¹czanie pomiêdzy torami grzania i ch³odzenia nastêpuje przyciskiem. Regulacja trójstawna krokowa (Regul.krokowa) Otwieranie zaworu odbywa siê podczas naciœniêcia przycisku, natomiast zamykanie zaworu odbywa siê podczas naciœniêcia przycisku. Na dolnym wyœwietlaczu jest podany stan zaworu: Otwieranie, Zamykanie, STOP. Dla algorytmu opartego na sygnale zwrotnym z zaworu wyœwietlany jest równie stan otwarcia zaworu. Gdy w drugi z kana³ów nie jest w pracy rêcznej, mo na w³¹czyæ jego podgl¹d naciskaj¹c jednoczeœnie przyciski i. Sygna³ steruj¹cy w kanale, w którym jest w³¹czona praca rêczna, pozostaje na ustawionej wartoœci. Podczas podgl¹du kana³u nie jest mo liwe konfigurowanie regulatora. Powrót do pracy rêcznej nastêpuje po naciœniêcia dowolnego przycisku. Naciskaj¹c jednoczeœnie przyciski i w³¹czamy sterowanie rêczne w nastêpnym kanale, pozostawiaj¹c sygna³ steruj¹cy w poprzednim kanale na ustawionej wartoœci. Powrót do pracy automatycznej okreœlonego kana³u nastêpuje po naciœniêciu. Na diagramie 4.3 jest przedstawiony algorytm mo liwych wywo- ³añ regulacji rêcznej. 17
Sterowanie automatyczne Praca rêczna Wyœwietlany kana³:i Kana³: I Kana³: II 3 sek Wyœwietlany kana³:i Kana³: I Kana³: II i dowolny przycisk Wyœwietlany kana³:ii Kana³: I Kana³: II i Wyœwietlany kana³:ii Kana³: I Kana³: II i i Wyœwietlany kana³:i Kana³: I Kana³: II i Wyœwietlany kana³:ii Kana³: I Kana³: II 3 sek Wyœwietlany kana³:ii Kana³: I Kana³: II i dowolny przycisk Wyœwietlany kana³:i Kana³: I Kana³: II Na rysunku symbol oznacza regulacjê automatyczn¹, a symbol pracê rêczn¹ w kanale. Rys.4.3. Diagram sterowania rêcznego Uwaga! Je eli regulator zostanie wy³¹czony z sieci podczas pracy rêcznej, ponowne za³¹czenie zasilania powoduje powrót do pracy rêcznej z ostatnio ustawionym sygna³em wyjœciowym. 18
4.7. PRZEGL DANIE I ZMIANA PARAMETRÓW Do trybu konfiguracji wchodzi siê po naciœniêciu w trybie sterowania. Na wyœwietlaczu znakowym s¹ wyœwietlane nazwy menu, podmenu, parametrów i ich wartoœci oraz symbole przycisków. v Wejœcia / Wyjœcia Symbol v oznacza, e po naciœniêciu lub przesuniemy siê na, odpowiednio, nastêpn¹ lub poprzedni¹ pozycjê z wybranego menu. Symbol pojawia siê po prawej stronie parametru i oznacza, e po naciœniêciu przycisku : mo emy przegl¹daæ wybrane podmenu mo emy wejœæ do zmiany parametru (po naciœniêciu przycisku miga v symbol przed zmienianym parametrem) mo emy zaakceptowaæ wartoœæ zmienianego parametru Naciœniêcie powoduje rezygnacjê ze zmian lub powrót do poprzedniego poziomu. Zmiana wartoœci parametru: dla parametrów liczbowych wartoœæ zmienia siê przyciskami i. Pojedyncze naciœniêcie tych przycisków zmienia wartoœæ parametru o 1; d³u sze przytrzymanie powoduje zmianê wartoœci o 10, nastêpnie o 100, itd. dla parametrów tekstowych po naciœniêciu lub na wyœwietlaczu pojawiaj¹ siê kolejne wartoœci okreœlone dla zmienianego parametru. Akceptacja wprowadzonej wartoœci nastêpuje po naciœniêciu, zaœ rezygnacja po naciœniêciu. Je eli przez 20 sekund nie by³ naciœniêty aden przycisk, regulator wychodzi z trybu zmiany parametru nie zmieniaj¹c jego wartoœci. 19
Uwaga! Zmiana parametrów mo e byæ zarezerwowana tylko dla osób znaj¹cych kody dostêpu. W RE19 s¹ 3 kody przeznaczone dla poszczególnych menu i funkcji (patrz tabela 1 menu Kody dostêpu). Je eli kod dostêpu dla danego menu jest niezerowy, to po wejœciu do trybu konfiguracji, regulator pyta o jego wartoœæ (podczas próby zmiany pierwszego parametru tego menu pojawia siê komunikat Podaj kod k). Powrót do trybu sterowania nastêpuje po naciœniêciu z g³ównego menu lub po 60 sekundach od ostatniego naciœniêcia przycisku. 4.8. UKRYWANIE MENU Po skonfigurowaniu i sprawdzeniu regulacji na obiekcie mo na poszczególne grupy parametrów ukryæ, pozostawiaj¹c tylko te, które bêd¹ podlega³y zmianie. Aby ukryæ menu nale y: - w trybie sterowania przez oko³o 3 sekundy trzymaæ przycisk, a do pojawienia siê ekranu: v Wejœcia/Wyjœcia menu widoczne Nazwa menu Status dostêpnoœci - wybraæ menu, które chcemy udostêpniæ i ustawiæ status menu ukryte. Aby przywróciæ ukryte menu nale y: - w trybie sterowania przez oko³o 3 sekundy trzymaæ przycisk, a do pojawienia siê ekranu: v Wejœcia/Wyjœcia Nazwa menu menu ukryte Status dostêpnoœci - wybraæ menu, które chcemy udostêpniæ i ustawiæ status menu widoczne. 20
5. PARAMETRY REGULATORA Parametry regulatora zosta³y podzielone na nastêpuj¹ce grupy (menu): Wejœcia/Wyjœcia Wartoœci zadane Programy Parametry PID Alarmy Modbus Kana³ 1 i Kana³ 2 Kody dostêpu Funkcje specjalne parametry definiuj¹ce wejœcia analogowe, wejœcia binarne i wyjœcia 4 wartoœci zadane SP1,SP2,SP3 i SP4 definicje programów wartoœci zadanej (tylko w RE19P) 4 zestawy parametrów PID parametry alarmów dla wyjœæ, które zosta³y skonfigurowane jako wyjœcia alarmowe parametry transmisji (dla regulatorów z interfejsem) konfiguracja kana³ów definiowanie kodów bezpieczeñstwa uruchamianie algorytmu doboru nastaw, pomiar rezystancji linii dwuprzewodowej, powrót do nastaw fabrycznych, ustawienie czasu prze³¹czania kana³ów 21
Lista parametrów Tabela 1 Podmenu Parametr Zakres zmian 1) Opis parametru We. analog. 1 We. analog. 2 We. analog. 3 Czujnik Typ linii Wejœcia i Wyjœcia Pt100 : : : 2 przewody 3 przewody Rezys linii Kompensacja Auto Rêczna Rodzaj pod³¹czonego sygna³u pomiarowego do wskazanego wejœcia. Patrz tabela 9 - lista sygna³ów wejœciowych typ linii doprowadzaj¹cych dla wejœcia termorezystancyjnego 0...20.0 Rezystancja linii doprowadzaj¹cych [Ω] Sposób kompensacji temperatury spoin odniesienia dla termopar. Auto - automatyczna Rêczna - z termostatu Temp. spoin 0.0...50.0 Temperatura spoin odniesienia [ o C], gdy Kompensacja=Rêczna Poz.kropki 0,1, 2 Liczba cyfr po przecinku dla wejœæ liniowych - rozdzielczoœæ z jak¹ wyœwietlana jest wartoœæ mierzona i zadana. (dla termopar S, R i B parametr = 0, a dla pozosta³ych czujników = 1) MinWeAnalog -9999...0...55536 2) Wartoœæ jaka odpowiada dolnej granicy zakresu wejœcia liniowego MaxWeAnalog -9999...100...55536 2) Wartoœæ jaka odpowiada górnej granicy zakresu wejœcia wejœcia liniowego Korekta -9999...0...55536 2) Korekta pomiaru o sta³y sk³adnik We. binarne 1 We. binarne 2 Nieu ywane Funkcje wejœæ binarnych Funkcja wejœcia nie jest przydzielona STOP Zatrzymanie regulacji automatycznej Kasow.Alarmów Kasowanie zapamiêtanych alarmów Blokow.Param. Blokada zmiany parametrów z klawiatury SP+1 Prze³¹czenie wartoœci zadanej na nastêp¹ 22
Podmenu Parametr Zakres zmian 1) Opis parametru Wyjœcie 1 Wyjœcie 2 Wyjœcie 3 Wyjœcie 4 tylko w regulatorach RE19P Przydzia³ PID+1 SPiPID+1 SP+2 PID+2 SPiPID+2 BlokowPrg StartowPrg SkoczDoOdc+1 Kana³1 (wyjœcia 1 i 3) Kana³2 (wyjœcia 2 i 4) We. 1 We. 2 We. 3 We1+We2+We3 We.bin 1 We.bin 2 We.bin 1 neg We.bin 2 neg Nieu ywane Prze³¹czenie zestawu parametrów PID na nastêpny Prze³¹czenie wartoœci zadanej i zestawu parametrów PID na nastêpne Prze³¹czenie wartoœci zadanej o dwie pozycje Prze³¹czenie zestawu parametrów PID o dwie pozycje prze³¹czenie wartoœci zadanej i zestawu parametrów PID o dwie pozycje Zatrzymanie naliczania wartoœci zadanej Zmiana stanu rozwarte na zwarte powoduje uruchamienie programu od pocz¹tku Zmiana stanu rozwarte na zwarte prze³¹cza realizowany odcinek na nastêpny Przyporz¹dkowanie wyjœæ do kana³u lub wejœcia. (We3 pojawia siê tylko w regulatorach z wejœciem dodatkowym) 23
Podmenu Parametr Zakres zmian 1) Opis parametru Funkcja Okreœlenie sposobu dzia³ania wyjœcia Nie okreœlona Grzanie (wyjœ. 1 i 2) Regulacja odwrotna (w regulacji krokowej otwieranie zaworu) Ch³odzenie Regulacja wprost (w regulacji krokowej zamykanie zaworu) Alarm (wyjœ. 3 i 4) Sygnalizator Alarm (patrz menu: Alarmy) Sygnalizacja w regulacji programowej (patrz parametr: Ÿród³oSygn. w RE19P) Retransmisja Retransmisja sygna³ów ci¹g³ych (patrz parametr: Ÿród³oSygn.) Ÿród³oSygn. 3) Typ sygna³u Wart.zadana Sygna³ regul. Odchy³ka odcinek koniecprg trwaprg blokada SP 0-20 ma 4-20 ma 0-10 V 0-5 V wielkoœæ retransmitowana na wyjœcie ci¹g³e przydzielone do kana³u (tylko gdy Funkcja=Retransmisja) ród³o zadzia³ania wyjœcia sygnalizacyjnego w regulacji programowej (tylko RE19P, gdy Funkcja=Sygnalizator) Dla wyjœæ analogowych wybór sygna³u liniowego i okreœlenie zakresu Min.Wartoœæ Max.Wartoœæ SP1 SP2 SP3 SP4-999.9... 0...5553.6 4) -999.9..100...5553.6 Wartoœci zadane -999.9...0...5553.6 Zakres wartoœci retransmitowanej [jednostki fizyczne] Wartoœæ zadana 1 Wartoœæ zadana 2 Wartoœæ zadana 3 Wartoœæ zadana 4 24
Podmenu Parametr Zakres zmian 1) Opis parametru Program 1 Program 15 KonfigPrg Odcinek 1,. Odcinek 15 KonfigPrg Odcinek 1. Odcinek 15 Programy Szczegó³y w rozdziale 8 Zestaw PID1 Zestaw PID2 Zestaw PID3 Zestaw PID4 Alarm 1 Alarm 2 Alarm 3 Alarm 4 XP ti td H to Y0 TypAl. Parametry PID 0.0...30...6500.0 Zakres proporcjonalnoœci [jedn. fizyczne] 0...300...9999 Sta³a czasowa ca³kowania [sek] 0...60...3000.0 Sta³a czasowa ró niczkowania [sek] 0.0...1.0...999.9 Histereza [jedn.fizyczne] 1...20...999 Okres impulsowania [sek] 0.0...100.0 Korekta sygna³u steruj¹cego dla regulacji P lub PD [%] Alarmy Górny bezwz. Dolny bezwz. Górny wzglêdny Dolny wzglêdny Wzglêdny zewn. Wzglêdny wewn. Rodzaj alarmu na wskazanym wyjœciu SP.Al. Hi.Al. Pamiêæ -999.9... 0...5553.6 0.0...1.0...999.9 Tak, nie Wartoœæ zadzia³ania alarmu [jednostki fizyczne] Histereza dla alarmu [jedn.fizyczne] Pamiêæ alarmu 25
Parametr Zakres zmian 1) Opis parametru Modbus Adres 0...247 Adres regulatora w sieci Bit/s 2400 4800 9600 19200 Prêdkoœæ transmisji [bity/sek] Tryb Brak ASCII8n1 ASCII7E1 ASCII7o1 RTU 8n2 RTU 8E1 RTU 8o1 RTU 8n1 Tryb transmisji: transmisja wy³¹czona ASCII, 8 bitów danych, bez kontroli parzystoœci, 1 bit stopu ASCII, 7 bitów danych, kontrola parzystoœci, 1 bit stopu ASCII, 7 bitów danych, kontrola nieparzystoœci, 1 bit stopu RTU, 8 bitów danych, bez kontroli parzystoœci, 2 bity stopu RTU, 8 bitów danych, kontrola parzystoœci, 1 bit stopu RTU, 8 bitów danych, kontrola nieparzystoœci, 1 bit stopu RTU, 8 bitów danych, bez kontroli parzystoœci, 1 bit stopu Sygna³.reg We1 (kana³ I) We2 (kana³ II) We3 We1+We2 We1+We3 We2+We3 Kana³ 1 Kana³ 2 Numer wejœcia, z którego odczytywany jest sygna³ regulowany w kanale. Dla sygna³u pochodz¹cego z dwóch wejœæ nale y dodatkowo podaæ wspó³czynniki przez które s¹ mno one poszczególne sygna³y wejœciowe Mno nika -9.9...1.0...9.9 Wspó³czynnik,przez który mno ony jest pierwszy sk³adnik sygna³u regulowanego Mno nikb - 9.9...1.0...9.9 Wspó³czynnik przez który mno ony jest drugi sk³adnik sygna³u regulowanego 26
Parametr Zakres zmian Opis parametru TypRegulacji Rodzaj regulacji realizowanej w kanale Brak Grzanie Ch³odzenie Grzan.-ch³odz. 5) Regul.krokowa Kana³ nie jest wykorzystywany Regulacja odwrotna Regulacja wprost Regulacja z dwoma torami (grzanie i ch³odzenie) Regulacja trójstawna krokowa (tylko w RE19V) DolnyPrógReg -999.9...0...5553.62) Parametry te okreœlaj¹ zakres regulacji i zakres zmian wartoœci zadanej w kanale -999.9... 100...5553.62) [jednostki fizyczne] GórnyPrógReg Wart.zadana SP1 (kana³ I) SP2 (kana³ II) SP3 SP4 WE3 PRG 5) Wartoœæ zadana przydzielona do kana³u (WE3 - z wejœcia dodatkowego; PRG-wartoœæ zadana z programu-tylko RE19P) NrProgramu 1...15 Pr.narostu 0.00...99..99 Prêdkoœæ narostu wartoœci zadanej podczas miêkkiego startu [jednostki fizyczne/minutê], - tylko dla SP1...SP4 0.00 oznacza, e miêkki start jest wy³¹czony Zestaw PID Zestaw PID(1) 8) Zestaw PID(2) 8) PID1 (kana³ I) PID2 (kana³ II) PID3 PID4 Numer programu wartoœci zadanej przydzielony do kana³u (tylko w RE19P) Zestaw parametrów PID przydzielony do kana³u Rozsuniêcie 0.0..1.0..999.9 Rozsuniêcie pomiêdzy dwoma torami podczas regulacji typu grzanie-ch³odzenie [jednostki fizyczne] strefamartwa 0.0..1.0..999.9 Strefa nieczu³oœci w regulacji krokowej [jednostki fizyczne] SygnZwrotny nie tak Algorytm dla regulacji trójstawnej krokowej (tylko w RE19V) 27
Parametr Zakres zmian 1) Opis parametru Wejœcia bin. Dobór nastaw Kod 1 Kod 2 Kod 3 Nieu ywane We.bin1 We.bin2 We.bin 1+2 Brak 5) Identyfikacja Oscylacje 0...9999 0 oznacza brak zabezpieczenia Przydzia³ wejœæ binarnych do kana³u Algorytm doboru parametrów PID Wy³¹czony Na podstawie identyfikacji obiektu Na podstawie oscylacji wokó³ wartoœci zadanej Kody dostepu Kod bezpieczeñstwa dla menu Wejœcia/ Wyjœcia i Modbus oraz funkcji pomiaru rezystancji linii dwuprzewodowej PomRezystLinii Kod bezpieczeñstwa dla menu Parametry PID i Alarmy Kod bezpieczeñstwa dla menu Kana³ 1 i Kana³ 2 oraz wywo³ania funkcji automatycznego doboru nastaw Dobór PID Funkcje specjalne Dobór PID 6) Kana³ 1 Kana³ 2 PomRezystLinii 7) We.analog. 1 We.analog. 2 Uruchamia algorytm doboru nastaw okreœlony w konfiguracji kana³u Mierzy rezystancjê linii dwuprzewodowej na wskazanym wejœciu Ust. fabryczne Przywróæ Po naciœniêciu regulator przywraca nastawy fabryczne parametrów Prze³¹czanie 0...20 0..2 - naprzemienne wyœwietlanie jest wy³¹czone 3..20 - czas prze³¹czania kana³ów w sekundach 1) Wartoœci fabryczne s¹ wyró nione pogrubion¹ czcionk¹ 2) Wartoœæ ma przecinek na pozycji okreœlonej przez parametr Poz. kropki 3) Parametr pojawia siê w zale noœci od funkcji wyjœcia 4) Zakres zmian parametrów zale y od tego, jaka wielkoœæ jest retransmitowana: - dla odchy³ki regulacji: od -100.0 do 100.0 - dla sygna³u regulowanego i pomiarowego: w zakresie pomiarowym wejœcia - dla wartoœci zadanej: w zakresie regulacji 5) Dla regulacji z dwoma torami grzanie-ch³odzenie i dla regulacji programowej nie jest mo liwy automatyczny dobór parametrów PID, dlatego parametr Dobór nastaw przyjmuje wartoœæ Brak i nie mo na go zmieniæ 6) Funkcja pojawia siê tylko wtedy, gdy podczas konfigurowania kana³u parametr Dobór nastaw ustawiono na wartoœæ ró n¹ od Brak 7) Funkcja pojawia siê tylko wtedy, gdy podczas konfiguracji wejœæ wybrano wejœcie rezystancyjne z lini¹ dwuprzewodow¹ 8) Pozycje pojawiaj¹ siê, gdy w kanale realizowana jest regulacja grzanie-ch³odzenie 28
6. KONFIGUROWANIE WEJŒÆ I WYJŒÆ 6.1. KONFIGUROWANIE WEJŒÆ I WYJŒÆ Regulator RE19 ma standardowo dwa wejœcia uniwersalne i opcjonalnie wejœcie dodatkowe liniowe oraz dwa wejœcia binarne. 6.1.1. Wejœcia g³ówne Regulator RE19 ma dwa wejœcia uniwersalne, do których mo na pod³¹czyæ dowolny sygna³ - patrz tabela 9. Podczas konfiguracji wejœæ (menu Wejœcia/Wyjœcia podmenu We. analog. 1 i We. analog. 2) nale y podaæ jaki typ sygna³u jest pod³¹czony do wskazanego wejœcia (parametr Czujnik) i nastêpnie parametry zale - ne od wybranego sygna³u: dla wejœæ termorezystancyjnych: typ linii doprowadzaj¹cej - parametr Typ linii; w przypadku linii dwuprzewodowej podaæ rezystancjê linii RezystLinii (lub skorzystaæ z funkcji specjalnej pomiaru rezystancji linii PomRezystLinii) dla termoelementów: sposób kompensacji temperatury zimnych koñców - parametr Kompensacja wartoœæ Auto oznacza automatyczn¹ kompensacjê; wartoœæ Rêczna oznacza sta³¹ temperaturê zimnych koñców, okreœlon¹ w parametrze Temp.spoin dla wejœæ liniowych: rozdzielczoœæ wyœwietlania wielkoœci mierzonej - parametr Poz.kropki; okreœliæ wartoœci parametrów MinWeAnalog i MaxWeAnalog odpowiadaj¹cych odpowiednio zakresowi sygna³u wejœciowego. 6.1.2. Wejœcie dodatkowe liniowe W menu Wejœcia/Wyjœcia, podmenu We.analog.3., nale y podaæ: typ wejœcia (parametr Czujnik) rozdzielczoœæ wyœwietlania wartoœci mierzonej (parametr Poz.kropki) wartoœci odpowiadaj¹ce zakresowi pomiarowemu (parametry MaxWeAnalog i MinWeAnalog) 29
Wejœcie dodatkowe mo e byæ wykorzystane jako: sygna³ regulowany dla dowolnego kana³u (jako wejœcie samodzielne lub jako sk³adnik dla sygna³u regulacyjnego z³o onego, np. suma lub ró nica sygna³ów) wartoœæ zadana dla dowolnego kana³u - wówczas podczas konfiguracji kana³u parametr Wart.zadana nale y ustawiæ na WE3 dodatkowy punkt pomiarowy - wartoœæ zmierzon¹ na wejœciu mo na obejrzeæ na ekranie pomiarowym sygna³ zwrotny z zaworu w oparciu, o który realizowany jest algorytm regulacji krokowej (tylko w RE19V). 6.1.3. Wejœcia binarne Funkcje wejœæ binarnych s¹ okreœlone podczas konfigurowania wejœæ (menu Wejœcia/Wyjœcia) parametrami We. binarne 1 i We. binarne 2. Nastêpnie w menu Kana³1 i/lub Kana³2 nale y przydzieliæ wejœcia binarne do poszczególnych kana³ów regulacji. Do jednego kana³u mo e byæ przydzielone jedno lub oba wejœcia binarne. Funkcje wejœæ binarnych: Nieu ywane stan wejœcia binarnego nie wp³ywa na pracê regulatora STOP zwarcie styków oznacza wy³¹czenie wyjœæ regulacyjnych i alarmów. Rozwarcie wejœcia powoduje powrót do regulacji automatycznej. Kasow.Alarmów Blokow.Param SP+1 zwarcie styków powoduje skasowanie zapamiêtanych alarmów zwarcie styków powoduje blokadê zmian parametrów podczas konfiguracji regulatora - po naciœniêciu przycisku pojawia siê komunikat Blokada zmian! Blokada nie dotyczy wartoœci zadanych SP1...SP4 dla regulacji sta³owartoœciowej - zwarcie styków powoduje prze³¹czenie wartoœci zadanej na nastêpn¹ ze zbioru wartoœci {SP1, SP2, SP3, SP4}. Dla wartoœci zadanej SP4 30
PID+1 SPiPID+1 SP+2 PID+2 SPiPID+2 BlokowPrg nastêpn¹ wartoœci¹ jest SP1. Prze³¹czenie wartoœci zadanej uwzglêdnia prêdkoœæ narostu wartoœci zadanej w kanale (miêkki start). Rozwarcie styków powoduje powrót do pierwotnej wartoœci zadanej. zwarcie styków powoduje prze³¹czenie zestawu parametrów PID na nastêpny ze zbioru {PID1, PID2, PID3, PID4}. Dla zestawu PID4 nastêpnym jest PID1. Prze³¹czenie pomiêdzy zestawami parametrów jest bezuderzeniowe (sygna³ steruj¹cy zmienia siê p³ynnie). zwarcie styków powoduje prze³¹czenie wartoœci zadanej na nastêpn¹ i zestawu parametrów PID na nastêpny. zwarcie styków powoduje prze³¹czenie wartoœci zadanej o dwie pozycje ze zbioru wartoœci {SP1, SP2, SP3, SP4}. Np. SP1 zostanie prze³¹czone na SP3, SP4 na SP2, itd. Rozwarcie styków powoduje powrót do pierwotnej wartoœci. zwarcie styków powoduje prze³¹czenie zestawu parametrów PID o dwie pozycje ze zbioru {PID1, PID2, PID3, PID4}. zwarcie styków powoduje prze³¹czenie wartoœci zadanej i zestawu PID o dwie pozy cje z odpowiednich zbiorów. zwarcie styków powoduje wstrzymanie naliczania wartoœci zadanej. Regulacja odbywa siê wg ostatnio naliczonej wartoœci. Rozwarcie styków powoduje kontynuacjê programu (tylko w RE19P). StartowPrg zmiana stanu styków z rozwartych na zwarte powoduje powrót programu na pocz¹tek (tylko w RE19P). SkokDoNastOdc zmiana stanu styków z rozwartych na zwarte powoduje przeskok do nastêpnego odcinka w programie (tylko w RE19P). 31
6.2. KONFIGUROWANIE WYJŒÆ Regulator RE19 ma 4 wyjœcia okreœlone kodem wykonania. Wyjœcia s¹ konfigurowalne, tj. dla ka dego wyjœcia nale y okreœliæ przydzia³ i funkcjê. Dla wyjœæ ci¹g³ych nale y dodatkowo okreœliæ typ sygna³u - napiêciowy lub pr¹dowy. 6.2.1. Wyjœcia regulacyjne Wyjœcie o funkcji Grzanie jest wyjœciem rewersyjnym (odwrotnym). Jest to wyjœcie wykorzystane w regulacji, podczas której wzrost wartoœci sygna³u regulowanego powoduje spadek wartoœci sygna³u wyjœciowego. Wyjœcie o takiej funkcji zostanie przydzielone podczas konfiguracji kana³u do regulacji typu grzanie lub do toru grzania w regulacji typu grzanie+ch³odzenie lub do otwierania zaworu w regulacji krokowej. Wyjœcie o funkcji Ch³odzenie jest wyjœciem nierewersyjnym (wprost). Jest to wyjœcie wykorzystane w regulacji, podczas, której wzrost wartoœci sygna³u regulowanego powoduje wzrost wartoœci sygna³u wyjœciowego. Wyjœcie o takiej funkcji zostanie przydzielone podczas konfiguracji kana³u do regulacji typu ch³odzenie, do toru ch³odzenia w regulacji typu grzanie-ch³odzenie lub do zamykania zaworu w regulacji krokowej. W regulacji nieci¹g³ej, w której do sterowania urz¹dzeniem wykonawczym stosuje siê wyjœcia przekaÿnikowe lub tranzystorowe istotnym parametrem jest okres impulsowania. Jest to czas jaki up³ywa pomiêdzy kolejnymi za³¹czeniami wyjœcia podczas regulacji proporcjonalnej. D³ugoœæ okresu impulsowania nale y dobraæ zale nie od w³asnoœci dynamicznych obiektu i odpowiednio do urz¹dzenia wyjœciowego. Dla szybkich procesów zaleca siê stosowaæ przekaÿniki SSR. Wyjœcie przekaÿnikowe stosowane jest do sterowania styczników w procesach wolnozmiennych. Zastosowanie du ego okresu impulsowania do sterowania procesów szybkozmiennych mo e daæ niepo ¹dane efekty w postaci oscylacji. Teoretycznie, im mniejszy okres impulsowania tym lepsza regulacja, jednak dla wyjœcia przekaÿnikowego powinien byæ tak du y jak to mo liwe w celu wyd³u enia ycia przekaÿnika. 32
Parametr okres impulsowania to podaje siê podczas definiowania parametrów PID w menu Zestaw PIDk. Zalecenia dotycz¹ce okresu impulsowania: Wyjœcie Okres Obci¹ enie impulsowania to przekaÿnik elektromagnetyczny wyjœcie tranzystorowe zalecany >20 s min. 10 s min. 5 s 1...3 s 2 A/230 V a.c. lub stycznik 1 A/230 V a.c. przekaÿnik pó³przewodnikowy (SSR) 6.2.2. Wyjœcia alarmowe Konfigurowanie alarmów odbywa siê dwustopniowo: 1. W podmenu Wyjœcie nr k- gdzie k=1...4 (menu Wejœcia/Wyjœcia) nale y ustawiæ: w parametrze Przydzia³, numer kana³u lub wejœcia, do którego przydzielone jest konfigurowane wyjœcie w parametrze Funkcja nale y wybraæ pozycjê Alarm 2. W menu Alarmy dla ka dego z wyjœæ zdefiniowanych jako Alarm nale y ustawiæ: Rodzaj alarmu - (patametr TypAl.- patrz rys.6.1.) Wyjœcie alarmowe przydzielone do kana³u mo e dzia- ³aæ jako alarm bezwzglêdny lub wzglêdny; wyjœcie alarmowe przydzielone do wejœcia pomiarowego mo e dzia³aæ tylko jako alarm bezwzglêdny. 33
Wartoœæ zadan¹ - SP.Al. - dla alarmów bezwzglêdnych jest to wartoœæ sygna³u regulowanego lub pomiarowego, która powoduje za³¹czenie wyjœcia; dla alarmów wzglêdnych- jest to wartoœæ odchy³ki regulacji, która powoduje za³¹czenie wyjœcia. Histerezê za³¹czania wyjœcia - Hi.Al. - jest to strefa wokó³ wartoœci SP.Al, w której stan wyjœcia nie jest zmieniany. Pamiêæ alarmu (parametr Pamiêæ) - Tak - oznacza, e wyst¹pienie alarmu zostanie zatrzaœniête dopóki operator nie potwierdzi jego wyst¹pienia. WskaŸnik diodowy zapamiêtanego alarmu miga. Rys. 6.1. Rodzaje alarmów a) bezwzglêdny górny d) wzglêdny dolny b) bezwzglêdny dolny e) wzglêdny zewnêtrzny c) wzglêdny górny f) wzglêdny wewnêtrzny SP- wartoœæ zadana SP.A1. - wartoœæ zadana alarmu 34
Potwierdzanie zapamiêtanych alarmów Wyjœcia alarmowe, dla których parametr Pamiêæ ustawiony jest na Tak, nie s¹ wy³¹czne pomimo, e warunki ich wyst¹pienia s¹ nieaktualne.wyjœcia regulatora s¹ aktywne (wskaÿniki odpowiednich wyjœæ migaj¹) dopóki operator ich nie potwierdzi. Alarmy mo na potwierdziæ na 2 sposoby: 1. Z klawiatury - przez jednoczesne naciœniêcie przycisków i. W ten sposób kasowane s¹ wszystkie zapamiêtane alarmy. 2. Wejœciem binarnym - je eli jedno z wejœæ binarnych zostanie skonfigurowane jako Kasow.Alarmów i przydzielone w kanale w parametrze Wejœcia bin. to zwarcie tego wejœcia powoduje skasowanie alarmów zwi¹zanych z tym kana³em. 35
6.2.3. Wyjœcia retransmisyjne Wyjœcia ci¹g³e mog¹ byæ wykorzystane do retransmisji wybranej wielkoœci, np. w celu rejestracji temperatury w obiekcie lub powielenia wartoœci zadanej w piecach wielostrefowych. W tym celu, podczas konfiguracji wyjœcia ci¹g³ego nale y: w parametrze Funkcja wybraæ wartoœæ Retransmisja. dla wyjœæ przydzielonych do kana³u w parametrze Ÿród³oSygn. wybraæ sygna³ retransmitowany: - Sygna³ regul. - sygna³ regulowany, - Odchy³ka - odchy³ka regulacji, - Wart.zadana - wartoœæ zadana, wybraæ typ i zakres wyjœcia ci¹g³ego: 0-20 ma, 4-20 ma, 0-10 V, 0-5 V okreœliæ wartoœci sygna³u regulowanego odpowiadaj¹ce zakresom wyjœcia - patrz rys.6.2. Pozwala to na retransmisjê wybranej wielkoœci w interesuj¹cym zakresie z zadawalaj¹c¹ dok³adnoœci¹. Rys. 6.2. Skalowanie wyjœcia ci¹g³ego retransmisyjnego 36
6.2.4. Wyjœcia sygnalizacyjne Dowolne wyjœcie w regulatorze RE19 mo e byæ wykorzystane do sygnalizacji uszkodzenia wejœcia pomiarowego lub do retransmisji stanu wskazanego wejœcia binarnego. W tym celu, podczas konfiguracji wyjœcia nale y w parametrze Przydzia³ wybraæ pozycjê: - We1 - przekroczenie zakresu wejœcia nr 1 powoduje aktywnoœæ wyjœcia - We2 - przekroczenie zakresu wejœcia nr 2 powoduje aktywnoœæ wyjœcia - We3 - przekroczenie zakresu wejœcia nr 3 powoduje aktywnoœæ wyjœcia - We1+We2+We3 - przekroczenie zakresu dowolnego wejœcia powoduje aktywnoœæ wyjœcia - We.bin1 - zwarcie wejœcia binarnego nr 1 powoduje aktywnoœæ wyjœcia - We.bin2 - zwarcie wejœcia binarnego nr 2 powoduje aktywnoœæ wyjœcia - We.bin1neg - rozwarcie wejœcia binarnego nr 1 powoduje aktywnoœæ wyjœcia - We.bin2neg - rozwarcie wejœcia binarnego nr 2 powoduje aktywnoœæ wyjœcia W regulatorach RE19P wyjœcia sygnalizacyjne maj¹ dodatkowe funkcje wykorzystywane podczas regulacji programowej. W parametrze Przydzia³ nale y wybraæ Kana³1 lub Kana³2, w parametrze Funkcja wybraæ pozycjê Sygnalizator. W parametrze Ÿród³oSygn. okreœliæ warunki zadzia³ania wyjœcia: - Odcinek - za³¹czone we wskazanych odcinkach w programie patrz rozdz. 8 - KoniecPrg - za³¹czone po zakoñczeniu programu w kanale - TrwaPrg - za³¹czone podczas realizacji programu w kanale - BlokadaSP - za³¹czone, gdy jest aktywna blokada naliczania wartoœci zadanej w programie 37
7. KONFIGUROWANIE KANA ÓW 7.1. SYGNA REGULOWANY Sygna³em regulowanym w kanale mo e byæ pomiar ze wskazanego wejœcia (We1, We2, We3) lub kombinacja wartoœci pomiarów z dwóch wejœæ. Z³o ony sygna³ regulowany wyliczany jest przez regulator wed³ug ze wzoru: Sygna³ regulowany = Mno nika*(pomiar X) + Mno nikb*(pomiary), gdzie pomiar X i pomiar Y, s¹ odpowiednio pierwszym i drugim sk³adnikiem sumy Przyk³ad 1 Aby regulowaæ ró nicê sygna³ów z wejœcia 2 i wejœcia 3 nale y wpisaæ: Sygna³.reg. = We2+We3; Mno nika = 1.0 Mno nikb = -1.0 Przyk³ad 2 Aby regulowaæ œredni¹ arytmetyczn¹ sygna³ów z wejœcia 1 i wejœcia 2 nale y wpisaæ: Sygna³.reg.= We1+We2; Mno nika = 0.5 Mno nikb = 0.5 7.2. RODZAJE REGULACJI Oprócz podstawowych rodzajów regulacji tj. grzanie lub ch³odzenie, dostêpna jest regulacja z dwoma torami, a w regulatorach RE19V - regulacja krokowa. Regulacja typu grzanie Regulator realizuje ten typ regulacji, gdy parametr TypRegulacji w menu Kana³ 1 lub Kana³ 2 jest ustawiony na Grzanie. Jest to 38
regulacja rewersyjna (odwrotna), podczas której wzrost wartoœci sygna³u regulowanego powoduje spadek wartoœci sygna³u wyjœciowego. Podczas konfiguracji wyjœcie przydzielone do kana³u musi mieæ ustawion¹ funkcjê Grzanie. Regulacja typu ch³odzenie Regulator realizuje ten typ regulacji, gdy parametr TypRegulacji w menu Kana³ 1 lub Kana³ 2 jest ustawiony na Ch³odzenie. Jest to regulacja nierewersyjna (wprost), podczas której wzrost wartoœci sygna³u regulowanego powoduje wzrost wartoœci sygna³u wyjœciowego. Podczas konfiguracji wyjœcie przydzielone do kana³u musi mieæ ustawion¹ funkcjê Ch³odzenie. Regulacja z dwoma torami grzanie-ch³odzenie Regulator realizuje ten typ regulacji, gdy parametr TypRegulacji jest ustawiony na Grz.-ch³odz. Do ka dego toru regulacji nale y przypisaæ zestaw parametrów PID - parametry ZestawPID(1) i ZestawPID(2). Ponadto nale y ustawiæ Rozsuniêcie - parametr, przy pomocy którego okreœlana jest wartoœæ zadana dla drugiego toru. Podczas konfiguracji wejœcia przydzielone do kana³u musz¹ mieæ ustawion¹ funkcjê Grzanie i Ch³odzenie. Rys.7.1. Regulacja z dwoma torami grzanie-ch³odzenie 39
Regulacja trójstawna krokowa (RE19V) W regulatorach RE19V s¹ dostêpne dwa algorytmy regulacji krokowej do sterowania si³ownikami. Aby realizowaæ ten typ regulacji, parametr TypRegulacji nale y ustawiæ na Reg.krokowa, oraz okreœliæ strefê nieczu³oœci wokó³ wartoœci zadanej, w której zawór nie zmienia swego po³o enia - parametr StrefaMartwa. Otwieranie zaworu odbywa siê przez wyjœcie o funkcji Grzanie, a zamykanie przez wyjœcie o funkcji Ch³odzenie. Do wyboru s¹ dwa algorytmy regulacji krokowej: 1. bez sygna³u zwrotnego z zaworu - otwieranie i zamykanie zaworu odbywa siê na podstawie parametrów PID i odchy³ki regulacji 2. z sygna³em zwrotnym z pozycjonera zaworu - otwieranie i zamykanie zaworu odbywa siê na podstawie parametrów PID, odchy³ki regulacji i pozycji zaworu odczytanej z wejœcia dodatkowego We3. Dla tego typu regulacji na ekranie informacyjnym wyœwietlane w procentach s¹ wyliczona pozycja zaworu U i faktyczna pozycja zaworu Z. Regulator d¹ y do ustawienia zaworu w pozycji U. Gdy odchy³ka regulacji jest w zakresie nieczu³oœci, to zamiast sygna³u steruj¹cego wyœwietlany jest napis STOP. 7.3. ZAKRES REGULACJI Zakres regulacji zdefiniowany parametrami DolnyPrógReg i GórnyPrógReg okreœla zakres zmian wartoœci zadanej w kanale (tj. podczas szybkiej zmiany wartoœci zadanej) oraz warunki uruchomienia algorytmu identyfikacji obiektu. 40
7.4. WARTOŒÆ ZADANA W KANALE Wartoœci¹ zadan¹ w kanale mo e byæ jedna z czterech wartoœci zdefiniowanych pod nazwami SP1, SP2, SP3, SP4 wartoœæ odczytana z wejœcia dodatkowego WE3 lub jeden z programów PRG (tylko w RE19P). Je eli wartoœæ zadana nie mieœci siê w zakresie regulacji w danym kanale, wówczas ustawiana jest na odpowiednio dolny lub górny zakres, a wyœwietlacz wartoœci zadanej miga. Miêkki start Je eli w kanale wartoœæ jest regulowana wg SP1, SP2, SP3 lub SP4, to mo na okreœliæ dopuszczaln¹ prêdkoœæ zmian sygna³u regulowanego (tzw. miêkki start) podczas uruchamiania obiektu lub podczas zmiany wartoœci zadanej. Pozwala to na ³agodne dojœcie do docelowej wartoœci zadanej bez przeregulowania. Chwilowa wartoœæ zadana zmienia siê od wartoœci zmierzonej w momencie rozpoczêcia naliczania do przypisanej do kana³u wartoœci zadanej (lub do progu regulacji). Szybkoœæ narostu chwilowej wartoœci zadanej okreœla siê w parametrze Pr.narostu (w jednostkach na minutê). Na wyœwietlaczu znakowym pojawia siê symbol ä, gdy wartoœæ zadana roœnie, a symbol æ, gdy wartoœæ zadana maleje. 41
7.5. PARAMETRY PID Cztery zestawy parametrów PID: PID1,PID2, PID3,PID4 tworz¹ bank parametrów, z którego mo na korzystaæ podczas pracy kana³ów. Algorytmy regulacji Tabela 2 Parametr Algorytm XP ti td Y0 1) H Za³¹cz/wy³¹cz 0.0 Bez znaczenia Bez znaczenia Bez znaczenia ³ 0.0 P >0.0 0.0 0.0 ³ 0.0 2) Bez znaczenia PI >0.0 >0.0 0.0 Bez znaczenia Bez znaczenia PD >0.0 0.0 >0.0 ³ 0.0 2) Bez znaczenia PID >0.0 >0.0 >0.0 Bez znaczenia Bez znaczenia 1) parametr jest uwzglêdniany, gdy ti=0 2) wartoœæ parametru nie jest uwzglêdniana dla regulacji krokowej bez sygna³u zwrotnego z zaworu Regulator mo e automatycznie dobraæ parametry PID (patrz rozdz.9.1.). 42
8. REGULACJA PROGRAMOWA 8.1. DEFINIOWANIE PROGRAMÓW Programy wartoœci zadanej definiuje siê w menu Programy. Ka - dy program sk³ada siê z parametrów dotycz¹cych ca³ego programu oraz z parametrów dotycz¹cych poszczególnych odcinków (nie wiêcej ni 15). Poni sza tabela podaje parametry dotycz¹ce definicji programu. Definicja programu Tabela 3 Nazwa Zakres zmian Objaœnienie parametru KonfigurPrg - parametry programu StartPrg Jednostka czasu TypNachylenia Blokada Kontynuacja StartSP StartWM min:sek godz:min Czas Prêdkoœæ Nie Tak Nie Tak Definiowanie od jakiej wartoœci rozpoczyna siê program start od wartoœci zadanej okreœlonej w parametrze StartoweSP start od bie ¹cej wartoœci mierzonej Jednostki czasu dla odcinków, dla których nale y podaæ czas trwania minuty:sekundy godziny:minuty Sposób definiowania odcinków, w których wartoœæ zadana jest zmienna Czas trwania odcinka Prêdkoœæ narostu wartoœci zadanej Okreœlenie czy w programie jest kontrolowana odchy³ka regulacji po przekroczeniu której, naliczanie wartoœci zadanej jest wstrzymane Program nie kontroluje odchy³ki regulacji Dla ka dego odcinka nale y podaæ wielkoœæ dopuszczalnej odchy³ki (parametr Odchy³ka) Okreœlenie zadzia³ania regulatora po zaniku zasilania Regulator czeka na decyzjê operatora Program jest kontynuowany 43
Nazwa Zakres zmian Objaœnienie parametru IloœæPowtórzeñ StartoweSP Pr. zmian (n) n = 1...15 n - numer odcinka CzasOdcinka(n) 1...99-9999... 0.0...55536 Liczba cykli do wykonania Pocz¹tkowa wartoœæ zadana w programie, gdy parametr StartPrg jest ustawiony na Start SP Odcinek 1...15 - parametry dotycz¹ce odcinków 00:00...99:59 DoceloweSP(n) -9999...55536 Odchy³ka (n) 0...99.9 StanWyjœcia (n): Stan wyjœcia k k=1...4 0.00...99.99 Czas trwania odcinka w jednostkach podanych w JednostkaCzasu Wartoœæ zadana na koñcu odcinka Wartoœæ odchy³ki regulacji w odcinku, po przekroczeniu której nast¹pi blokada naliczania wartoœci zadanej (gdy parametr Blokada = Tak) 1) Wartoœæ 0 oznacza, e w odcinku odchy³ka regulacji nie powoduje blokady programatora Podczas przegl¹dania programu stan wyjœæ w odcinku jest sygnalizowany symbolami: - dla wyjœcia wy³¹czonego, - dla wyjœcia za³¹czonego Wy³¹czone Za³¹czone Prêdkoœæ zmian wartoœci zadanej [jednostki fizyczne/minutê]; 0.00 oznacza odcinek o sta³ej wartoœci zadanej Stan wyjœcia k w odcinku (gdy w regulatorze s¹ wyjœcia skonfigurowane jako sygnalizacyjne i parametr Ÿród³oSygn. = Odcinek) 1) - dla odcinków, w których wartoœæ zadana roœnie realizowana jest blokada od dodatniej odchy³ki (obiekt nie nad¹ a za grzaniem) - dla odcinków, w których wartoœæ zadana maleje realizowana jest blokada od ujemnej odchy³ki (obiekt nie nad¹ a za ch³odzeniem) - dla odcinków, w których wartoœæ zadana jest utrzymywana na sta³ym poziomie realizowana jest blokada od dodatniej i ujemnej odchy³ki Program mo e mieæ mniej ni 15 odcinków. Wówczas po zdefiniowaniu ostatniego wykorzystywanego odcinka nale y podaæ 0 dla parametrów CzasOdcinka i Nachylenie w nastêpnym odcinku. 44
Przyk³ad programu Zdefiniujmy program 1 dzia³aj¹cy wg rysunku 8.1, w którym regulacja rozpoczyna siê od wartoœci mierzonej w obiekcie. W odcinkach w których wartoœæ zadana roœnie nale y kontrolowaæ wielkoœæ odchy³ki regulacji (10.0 o C i 5.0 o C) i sygnalizowaæ, gdy dopuszczalna odchy³ka zostanie przekroczona. W ostatnim odcinku nale y za³¹czyæ wentylator. Program ma byæ uruchamiany wejœciem binarnym. Do regulacji bêdziemy wykorzystywaæ kana³ 1. Tabela 4 zawiera wartoœci parametrów w przyk³adowym programie oraz parametry konfiguracji wejœæ i wyjœæ. Rys.8.1. Przyk³ad programu wartoœci zadanej i wyjœcia binarnego 45
Wartoœci parametrów dla przyk³adowego programu Tabela 4 Podmenu Nazwa Wartoœæ Objaœnienie parametru We.binarne 1 StartowProg Zwarcie wejœcia uruchomi program od pocz¹tku Wyjœcie 1 Wyjœcie 2 Wyjœcie 4 Program 1/ KonfigurPrg Przydzia³ Kana³ 1 Funkcja Grzanie Przydzia³ Kana³ 1 Funkcja Sygnalizator Ÿród³oSygna³u BlokadaSP Przydzia³ Kana³ 1 Funkcja Sygnalizator Ÿród³oSygna³u Odcinek Wyjœcie jest aktywne, gdy jest za³¹czona blokada od odchy³ki regulacji Stan wyjœcia w poszczególnych odcinkach programu StartPrg StartWM Program rozpoczyna siê od aktualnej wartoœci regulowanej w obiekcie Jednostka- Czasu Programy godz:min Czas trwania odcinków jest podawany w godzinach i minutach TypNachylenia czas Dla odcinków ze zmienn¹ wartoœci¹ zadan¹ podany jest czas dojœcia do wartoœci docelowej Bokada Tak Nale y kontrolowaæ czy obiekt nad¹ a za programem Kontynuacja Tak Po zaniku zasilania program nale y kontynuowaæ IloœæPowtórzeñ 1 Program nale y wykonaæ raz Odcinek 1 2 3 4 5 6 CzasOdcinka 00:30 00:30 01:00 04:00 01:00 00:00 SP docelowe 80.0 80.0 120.0 120.0 20.0 0.0 Odchy³ka 10.0 0.0 5.0 0.0 0.0 bez Stan wyjœcia 4 Wy³¹czone Wy³¹czoneWy³¹czoneWy³¹czoneZa³¹czone znaczenia 46
Nazwa parametru Wartoœæ Objaœnienie Kana³ 1 Sygna³.reg. We1 TypRegulacji Grzanie Wart.zadana PRG NrProgramu 01 Zaakceptowanie numeru programu powoduje wy³¹czenie regulacji w kanale; uruchomienie regulacji programowej opisano w rozdz. 8.2 Sterowanie programami Wejœcia bin. We.bin1 Podczas przegl¹dania programu stan wyjœæ w odcinku jest sygnalizowany symbolami - dla wyjœcia wy³¹czonego, - dla wyjœcia za³¹czonego. 8.2. STEROWANIE PROGRAMAMI Podczas regulacji programowej, na wyœwietlaczu znakowym (nazywanym dalej ekranem kana³u) s¹ nastêpuj¹ce informacje o wybranym kanale: numer programu wg którego realizowana jest regulacja w kanale stan wejœcia binarnego zestaw parametrów PID wartoœæ zadana programowa PRG1 PID1 H=50.0% E= 0.6 sygna³ steruj¹cy: H - grzanie, C - ch³odzenie odchy³ka regulacji 47
Dalsze informacje o realizowanym programie znajduj¹ siê na ekranie (nazywanym dalej ekranem programu), który wyœwietlony jest po naciœniêciu. numer realizowanego programu numer realizowanego odcinka PRG1 odc02 Lc1 STOP 00:30 01:00 liczba cykli jaka zosta³a do wykonania pole statusu programu aktualny czas trwania odcinka ca³kowity czas trwania odcinka lub wartoœæ zadana na koñcu odczinak Znaczenie komunikatów w polu statusu programu Pole statusu STOP BlkE BlkWe BlkRS Objaœnienie program w toku regulacja jest wy³¹czona np. po zakoñczeniu programu lub przez operatora przyciskami i. W tym trybie wyjœcie regulacyjne jest wy³¹czone. odchy³ka regulacji jest wiêksza od dopuszczalnej w danym odcinku program jest blokowany przez wejœcie binarne o funkcji Blokow.Prg program jest blokowany przez interfejs Tabela 5 48
Podczas realizacji programu obok numeru wykonywanego odcinka jest wyœwietlany symbol, który informuje jak zmienia siê wartoœæ zadana w odcinku: - wartoœæ zadana roœnie - wartoœæ zadana maleje _ - wartoœæ zadana nie zmienia siê Sterowanie programem z klawiatury, tj. uruchamianie od wskazanego odcinka, zatrzymywanie programu i jego wznawianie odbywa siê, gdy aktywny jest ekran programu (patrz diagram 8.2). Funkcje przycisków podczas regulacji programowej. Tabela 6 Przycisk Funkcja Przyk³adowy ekran Wywo³anie ekranu programu PRG1 odc01 Lc1 04:06 90.0 i i Zmiana odcinka startowego i uruchomienie programu Wstrzymanie lub wznowienie programu OdcinekStart v 01 PRG1 odc01 Lc1 STOP 04:06 90.0 Powrót do ekranu podstawowego PRG1 H=26.5% PID1 E=0.5 Blokada programu oznacza wstrzymanie naliczania wartoœci zadanej do momentu ust¹pienia przyczyny blokady. Podczas aktywnej blokady miga wskaÿnik P, a regulacja odbywa siê wed³ug ostatnio wyliczonej wartoœci zadanej i czas odcinka jest zatrzymany. 49
Sterowanie - regulacja programowa Ekran kana³u PRG1 PID1 STOP REGULACJI Ekran programu PRG1 odc01 Lc1 STOP 00:00 50.0 i PRG1 odc01ä Lc1 00:01 50.1 uruchomienie programu i zatrzymanie programu PRG1 odc01ä Lc1 STOP 01:51 75.0 PRG1 PID1 H=26.5% E=0.5 i zmiana odcinka OdcinekStart v05 i wznowienie programu PRG1 odc01ä Lc1 01:52 75.1 PRG1 odc05- Lc1 01:52 150.0 koniec programu PRG1 odc01 Lc1 STOP 00:00 50.0 Rys.8.2. Przyk³ad sterowania prac¹ programu 50
9. FUNKCJE SPECJALNE Z menu Funk.Specjalne mo na wywo³aæ funkcje: dobór nastaw, pomiar rezystancji linii dwuprzewodowych, powrót do nastaw fabrycznych i prze³¹czanie kana³ów. 9.1. DOBÓR NASTAW REGULATORA PID Podczas konfiguracji kana³u nale y okreœliæ, który z dwóch algorytmów doboru nastaw (Identyfikacja lub Oscylacje) mo na zastosowaæ dla tego kana³u lub zablokowaæ wywo³anie funkcji wpisuj¹c do parametru Dobór nastaw wartoœæ Nie stosowaæ. Gdy wybrana jest regulacja wed³ug programu, wówczas parametr Dobór nastaw mo e przyj¹æ tylko wartoœæ Brak. Parametr Dobór nastaw ustawiony na Identyfikacja oznacza, e parametry PID bêd¹ obliczone na podstawie charakterystyki obiektu inercyjnego - rys 9.1. Parametr Dobór nastaw ustawiony na oscylacje oznacza, e parametry PID bêd¹ obliczone na podstawie oscylacji wokó³ wartoœci zadanej - rys.9.2. Rys.9.1. Dobór parametrów PID metod¹ identyfikacji obiektu 51
Rys.9.2. Dobór parametrów PID metod¹ oscylacji Funkcja specjalna Dobór PID wywo³uje algorytm automatycznego doboru parametrów PID wybrany podczas konfiguracji kana³u. Nale y podaæ, w którym kanale funkcja bêdzie wywo³ana (Kana³ 1 lub Kana³ 2). Podczas aktywnej autoadaptacji dioda A jest zapalona. Po zakoñczeniu funkcji nowe nastawy PID s¹ zapamiêtywane w w przydzielonym do kana³u zestawie PID. Regulator wraca do trybu sterowania z komunikatem Nowe nastawy! - dioda A miga. Naciœniêcie dowolnego przycisku przywraca ekran sterowania automatycznego. Proces doboru nastaw mo e zostaæ przerwany bez obliczenia nastaw PID, gdy nast¹pi jedna z przyczyn opisanych w tabeli 7. 52
Przyczyny przerwania funkcji doboru parametrów PID Komunikat Dobór przerwany za ma³a odchy³ka Dobór przerwany brak stabilnoœæi Dobór przerwany brak reakcji Dobór przerwany z klawiatury Tabela 7 Przyczyna W momencie uruchomienia funkcji wartoœæ zadana jest zbyt blisko wartoœci mierzonej tj. - dla algorytmu identyfikacji odchy³ka regulacji jest mniejsza od 15% zakresu regulacji w kanale (GórnyPrógReg - DolnyPrógReg), a dla algorytmu oscylacji odchy³ka regulacji jest mniejsza od 1% zakresu regulacji Dla algorytmu identyfikacji wielkoœæ regulowana jest niestabilna (zmiany wiêksze od 1% zakresu regulacji na minutê) przez ponad 2 godziny Dostêpna moc grzejna jest zbyt ma³a do osi¹gniêcia wartoœci zadanej - dla algorytmu identyfikacji: je eli po up³ywie 50 minut wartoœæ regulowana nie wzros³a o co najmniej 3% zakresu regulacji. Naciœniêto przycisk. Dobór przerwany b³¹d na wejœciu Wyst¹pi³ b³¹d na wejœciu W ka dym powy szym przypadku, regulator wraca do regulacji automatycznej i wyœwietla odpowiedni komunikat do momentu do naciœniêcia dowolnego przycisku. Je eli z jakiegoœ powodu nie mo na skorzystaæ z zaproponowanych algorytmów lub obliczone parametry w trakcie autoadaptacji 53