PEDAGOG ( fr. pédagogue, z łac. paedagogus, z gr. Paidag?gós ) Pedagog to osoba najczęściej pracująca w szkole, przedszkolu lub poradni psychologicznopedagogicznej, gdzie podstawowym celem jego pracy jest organizowanie pomocy i opieki pedagogicznej i psychologicznej dla dzieci, młodzieży i rodziców oraz dbanie o prawidłowy rozwój psychiczny uczniów. ZADANIA PEDAGOGA Pomoc w rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowaniu przyczyn niepowodzeń szkolnych i trudności wychowawczych, poprzez: o Obserwację zachowania pojedynczych uczniów. o Rozmowy indywidualne i uczestnictwo w godzinach wychowawczych oraz innych spotkaniach z klasą. o Diagnoza, analizowanie wyników nauczania i zajęcia kompensacyjne (w szczególności w specyficznych trudnościach w uczeniu się tj.dysleksja, dysgrafia, dyskalkulia, dysortografia, dyspraksja). o Rozmowy z rodzicami. 1 / 12
o Wywiady środowiskowe. o Udział w wywiadówkach i radach pedagogicznych. o Porady wychowawcze, ocena zachowania, pomoc: rozwój emocjonalny, poznawczy i językowy dziecka rozwój ruchowy: norma, zaburzenia, diagnoza w zakresie neuropsychologicznych podstaw rozwoju zachowania i uczenia się dziecka w zakresie zaburzeń rozwoju dziecka w systemie rodziny wspomagania rozwoju mowy wspomaganie rozwoju intelektualnego wspomaganie rozwoju psychoruchowego przez zabawę zaburzeniach zachowania. o Prowadzenie lub organizowanie prelekcji i dyskusji na tematy ważne i interesujące młodzież i rodziców, nauczycieli. Ponadto: Określenie form i sposobów udzielania pomocy uczniom, poprzez wydawanie opinii i zaleceń dotyczących stymulowania rozwoju lub pokonywania przez uczniów trudności rozwojowych, wyrównywania braków i luk w nauce. 2 / 12
Występowanie do dyrektora szkoły, po uzyskaniu zgody rodziców (opiekunów prawnych), o zorganizowanie zajęć dydaktycznowyrównawczych, korekcyjnokompensacyjnych lub socjoterapeutycznych dla dzieci wymagających takiej pomocy. Współorganizowanie zajęć dydaktycznych prowadzonych przez nauczycieli nauczania specjalnego dla uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych, w tym: klas specjalnych, form integracyjnych, nauczania indywidualnego. Udzielanie pomocy pedagogicznej uczniom realizującym indywidualny program lub tok nauki poprzez konsultacje dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Koordynacja działań podejmowanych na terenie szkoły z zakresu orientacji szkolnej i zawodowej, tj. organizowanie w odpowiednim czasie informacji (spotkania, prelekcje, wycieczki), ułatwiającej młodzieży wybór dalszego kierunku kształcenia i zawodu. Działanie na rzecz zorganizowania opieki i pomocy materialnej uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej, poprzez informowanie rodziców i uczniów o możliwościach i procedurze uzyskania zasiłków, stypendiów i innych form pomocy materialnej oraz współdziałanie z instytucjami i organizacjami pozaszkolnymi udzielającymi wsparcia materialnego. 3 / 12
Współpraca z poradniami psychologicznopedagogicznymi i innymi poradniami specjalistycznymi w zakresie konsultacji metod i form pomocy udzielanej uczniom oraz w zakresie specjalistycznej diagnozy w indywidualnych przypadkach. Współdziałanie z organami szkoły, policją, sądami w przypadkach wykroczeń uczniów (naruszenie regulaminu szkoły lub prawa). Prowadzenie dokumentacji, tj. dziennika pedagoga oraz teczek indywidualnych dzieci i młodzieży, zawierających dokumentację prowadzonych badań i czynności uzupełniających. Doskonalenia doskonalenia i swoich kwalifikacji poprzez uczestnictwo w różnych formach samokształcenia. DODATKOWE ZADANIA PEDAGOGA Prowadzenie zajęć specjalistycznych o charakterze terapeutycznym, o ile posiada przygotowanie specjalistyczne, z terapii pedagogicznej, logopedii, socjoterapii. Prowadzenie przedmiotów przygotowujących do życia w rodzinie (obecnie 4 / 12
również i tu trzeba mieć przygotowanie specjalistyczne). Pełnienie funkcji nauczycielakonsultanta, nauczycieladoradcy metodycznego opiekuna stażu, edukatora, eksperta. PEDAGOG SPECJALNY TERAPEUTA To pedagog profesjonalista, mający uprawnienia do diagnozy, edukacji i terapii (specyficzne trudności w uczeniu się oraz całościowe zaburzenia rozwoju np. autyzm dziecięcy, zespół Aspergera, zespół Retta). Zakres pracy to opieka wychowawczolecznicza nad osobami z zaburzeniami rozwoju, odchylonymi od normy w sposób taki i w takim stopniu, który utrudnia im wyraźnie prawidłowy rozwój i normalne funkcjonowanie w środowisku fizycznym i społecznym, co wymaga stosowania specjalnych metod, urządzeń, itp. Zajmuje się osobami w każdym wieku, starając się odpowiadać na ich szczególne potrzeby: rozwojowe w wieku niemowlęcym, edukacyjne i wychowawcze w wieku przedszkolnym i szkolnym oraz dorastania a także socjalizacyjne i zawodowe w wieku dojrzałym. Oprócz osób niepełnosprawnych pedagogika specjalna zajmuje się też ludźmi wybitnie zdolnymi. Główne działy pedagogiki specjalnej to: pedagogika rewalidacyjna, rehabilitacyjna, np. oligofrenopedagogika pedagogika zajmująca się upośledzeniami umysłowymi, surdopedagogika pedagogika zajmująca się upośledzeniami słuchu i mowy, tyflopedagogika pedagogika zajmująca się upośledzeniami wzroku, 5 / 12
pedagogika lecznicza lub inaczej pedagogika terapeutyczna pedagogika zajmująca się kalectwami i schorzeniami przewlekłymi, pedagogika zdolnych i uzdolnionych, pedagogika korekcyjna, pedagogika resocjalizacyjna pedagogika związana z zaburzeniami zachowania się na tle czynników organicznych i środowiskowych. PEDAGOGIKA Jest to wszechstronna nauka o wychowaniu, której istotę stanowi całożyciowy rozwój człowieka oraz wszelkie tak dodatnie jak i ujemne wpływy jednych ludzi na drugich oraz wpływy środowiska. Pedagogika bada zjawiska wychowawcze, w kontekście procesów społecznych i przy uwzględnieniu 6 / 12
jednostkowych procesów psychicznych. Ukazuje ona istotę wychowania: bios, etos, agos, los oraz miejsce aktywności jednostki. Pedagogika nauka o wychowaniu. Nazwa dyscypliny pochodzi od dwóch słów: pais chłopak, ago prowadzę, wiodę, paidagogos prowadzący chłopca. Pedagogika powstała z filozofii i jako nauka wyodrębniła się w II połowie XIX wieku. Dorobek pedagogiki do XIX wieku to przede wszystkim praktyka dotycząca wychowania. Mówiąc o tym, że pedagogika zajmuje się procesem wychowania myślimy o : warunkach wychowania, celach wychowania, treściach wychowania, metodach i formach wychowania. Pedagogika jest dyscypliną naukową ponieważ posiada: 1. przedmiot badań (wychowanie) oraz podmiot badań (człowiek, wychowanek), 7 / 12
2. metody badań, 3. teorię, czyli dorobek. Funkcje pedagogiki : funkcja diagnostyczna określa stan rzeczy, funkcja prognostyczna przewiduje rozwój danej sytuacji, funkcja instrumentalnotechniczna obejmuje konkretne działania. Zadania pedagogiki : wyjaśnienie przyczyn danego stanu rzeczy, np.: zachowania, przewidywanie skutków, opisywanie formy pracy, praca z daną jednostką. Nauki pomocnicze : psychologia, medycyna z uwzględnieniem psychiatrii, socjologia, demografia, ekonomia. 8 / 12
Pedagogika jest nauką o procesach wychowawczych, czyli teorią działalności wychowawczej; samo postępowanie wychowawcze nazywa się natomiast często pedagogia (gr. paidagogia), któremu to pojęciu bliskie jest określenie "sztuka wychowania" (łac. ars educandi ). Pedagogika należy do nauk społecznych, stanowi zespół nauk o wychowaniu, teorię działalności wychowawczej. Na jej gruncie formułuje się istotę, cele, treści, metody, środki i formy organizacyjne procesów wychowawczych. Pedagogika odnosi się głównie do młodego pokolenia, które dzięki oddziaływaniom wychowawczym winno osiągnąć optymalny rozwój osobowości, ukształtować wiedzę o rzeczywistości, przygotować się do funkcjonowania w życiu społecznym. Do głównych instytucji takiego wychowania zalicza się: rodzinę, przedszkole i szkołę. Obecnie zakres zainteresowań pedagogiki jest o wiele szerszy i obejmuje: samowychowanie i samokształcenie młodzieży 9 / 12
i dorosłych, oddziaływanie wychowawcze instytucji wychowania pozaszkolnego, głównie: środków masowej komunikacji, organizacji młodzieżowych, placówek kulturalnych (teatrów, klubów, muzeów i in.), instytucji wychowania religijnego itp. Jej polska nazwa pochodzi od greckiego paidagogos "prowadzący dziecko". Początkowo termin obejmował opiekę, nauczanie i wychowanie dzieci, z czasem pedagogami zaczęto nazywać osoby zajmujące się wychowaniem zarówno praktycznym jak i teoretycznym. Zajmuje się ona formułowaniem teorii, celów, treści, metod, środków i form procesu wychowania, a także stanowi zasób wiedzy praktycznej na ten temat. Zadaniem pedagogiki jako nauki jest wyposażenie tych, którzy organizują przebieg nauczania i wychowania w wiedzę o skuteczności różnego rodzaju zabiegów dydaktycznowychowawczych. Towarzyszą temu celowi następujące zadania: 10 / 12
gromadzenie wychowawczej; wiadomości o rzeczywistości analiza tej rzeczywistości, wykrywanie związków i zależności między elementami owej rzeczywistości i wyjaśnianie ich; dostarczanie wiedzy potrzebnej do przekształcania rzeczywistości wychowawczej. Pojęcie "pedagogika" według B. Hoffmanna określa dyscyplinę nauki zajmującej się wychowaniem rozumianym jako świadomie i celowo zorganizowany proces kształtowania osobowości wychowanka zgodnie z ideałem wychowawczym. Z kolei termin "pedagogika 11 / 12
specjalna" określa jedną z dyscyplin pedagogiki, której przedmiotem jest wychowanie osób odchylonych od normy psychofizycznej. Bibliografia: 1. http://pl.wikipedia.org/wiki/pedagogika 2. http://pedagogszkolny.pl/viewpage.phppage_id=1 12 / 12