Usługi weterynaryjne co z podatkiem od towarów i usług
Usługi weterynaryjne co z podatkiem od towarów i usług Przepisy ustawy o VAT są często niejasne i mylące, zwłaszcza jeżeli chodzi o wybór odpowiedniej stawki opodatkowania. Podobnie jest w przypadku lekarzy weterynarii przedsiębiorców świadczących usługi weterynaryjne. Powstaje zatem pytanie, jaką wartość VAT przypisać danemu rodzajowi usług weterynaryjnych? Uwagi wprowadzające Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt zakład leczniczy dla zwierząt jest placówką ochrony zdrowia i dobrostanu zwierząt utworzoną w celu świadczenia usług z zakresu medycyny weterynaryjnej, zwanych dalej usługami weterynaryjnymi, z zastrzeżeniem art. 4 ust. 3, wyposażoną w środki majątkowe, a w szczególności w pomieszczenia, aparaturę i sprzęt dostosowane do zakresu świadczonych usług. W myśl art. 2 ust. 1 ww. ustawy usługa weterynaryjna jest czynnością mającą na celu zachowanie, ratowanie lub poprawę zdrowia zwierząt i ich produkcyjności, polegającą w szczególności na: 1) badaniu stanu zdrowia zwierząt, 2) rozpoznawaniu, zapobieganiu i zwalczaniu chorób zwierząt, 3) leczeniu zwierząt, 4) udzielaniu porad i konsultacji, 5) pielęgnacji zwierząt, 6) wydawaniu opinii i orzeczeń, 7) wykonywaniu czynności związanych z określeniem zdolności rozrodczych zwierząt i ich zaburzeń oraz biotechniką rozrodu, 8) wykonywaniu detalicznego obrotu produktami leczniczymi weterynaryjnymi, paszami leczniczymi oraz wyrobami medycznymi przeznaczonymi dla zwierząt, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, 9) wykonywaniu badań laboratoryjnych i innych badań diagnostycznych, zwanych dalej usługami laboratoryjnymi. Także w Sekcji M Polskiej Klasyfikacja Wyrobów i Usług w Dziale 75 ujęto Usługi weterynaryjne, przy czym w objaśnieniach wskazano, że sekcja ta nie obejmuje m.in. usług schronisk dla zwierząt domowych, bez zapewnienia opieki weterynaryjnej, sklasyfikowanych w 96.09.11.0. Podstawowa stawka podatku od towarów i usług, stosownie do treści art. 41 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), wynosi 22%. Jednak zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2018 r. wynosi 23%. Zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o VAT dla towarów i usług wymienionych w Załączniku nr 3 do ustawy o VAT stawka podatku wynosi 8%. Zwolnienie podmiotowe Weterynarz, który świadczy usługi weterynaryjne, ma możliwość skorzystania z tzw. zwolnienia podmiotowego (oczywiście pod pewnymi warunkami). Zgodnie bowiem z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Co istotne, do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Zwalnia się również od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w cytowanym wyżej przepisie (stosownie do art. 113 ust. 9 ustawy o VAT). Zwolnienie podmiotowe traci moc, począwszy od czynności, którą przekroczono kwotę limitu. Innymi słowy, prawo do zwolnienia podmiotowego z VAT wygasa dokładnie w dniu, w którym przekroczono ustawowy limit 200.000 zł obrotu. Nie dzieli się czynności, aby dokładnie ustalić limit równy 200.000 zł, a opodatkowuje się całą czynność, która spowodowała przekroczenie limitu sprzedaży określonego ustawą. Należy więc na bieżąco kontrolować wielkość obrotu w danym roku. Oczywiście przepisy dają też weterynarzom moż- 2
liwość podjęcia decyzji o rezygnacji ze zwolnienia podmiotowego jeszcze przed przekroczeniem limitu obrotu. W tym celu konieczne jest złożenie do właściwego urzędu skarbowego formularza rejestracyjnego VAT-R. Wniosek o rezygnację ze zwolnienia należy złożyć przed miesiącem, od którego rezygnacja ma nastąpić. Usługi weterynaryjne W przypadku weterynarzy, którzy nie zdecydują się na skorzystanie ze wspomnianego zwolnienia podmiotowego, świadczenie usług weterynaryjnych opodatkowane jest podatkiem od towarów i usług według obniżonej stawki w wysokości 8%. (na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 173 załącznika nr 3 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT). Możliwość stosowania obniżonej stawki VAT potwierdzają także w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe. Przykładem może być interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 8 grudnia 2014 r. (IPTPP1/443-702/14-4/ŻR), w której czytamy, że: świadczone przez wnioskodawcę usługi weterynaryjne w zakresie rehabilitacji zwierząt, polegające w szczególności na wykonywaniu różnego rodzaju zabiegów fizykoterapeutycznych, sklasyfikowane przez wnioskodawcę pod symbolem PKWiU 75 Usługi weterynaryjne, będą podlegały opodatkowaniu stawką 8% na podstawie art. 41 ust. 2 w związku z poz. 173 załącznika nr 3 do ustawy. Kluczowy w analizowanym kontekście jest załącznik nr 3 do ustawy o VAT, a dokładniej poz. 173, z której wprost wynika, że przedmiotowe usługi weterynaryjne zostały sklasyfikowane w dziale 75 PKWiU z 2008 r. stosowanego na potrzeby VAT. Jest to istotne z punktu widzenia samej ustawy o VAT, ponieważ art. 42 ust. 2 przewiduje możliwość zastosowania 8% stawki podatku dla towarów i usług wymienionych w przywołanym załączniku nr 3. W załączniku tym w poz. 173 wymienione zostały usługi weterynaryjne prowadzone przez lekarzy weterynarii w klinikach weterynaryjnych, w prywatnych gabinetach lekarzy weterynarii, w formie wizyt w gospodarstwach rolnych, domach, schroniskach dla zwierząt lub innych miejscach (PKWiU 75). Oceny, jakie usługi należą do usług weterynaryjnych, należy dokonywać na podstawie przepisów o statystyce publicznej (art. 5a ustawy o VAT). Aktualnie klasyfikacją stosowaną do celów podatkowych (do której odwołują się przepisy ustawy o VAT) jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług, wprowadzona w życie rozporządzeniem Rady Ministrów z 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). I tak, zgodnie z wyjaśnieniami do PKWiU dział ten obejmuje: opiekę zdrowotną dla zwierząt gospodarskich i domowych, czyli: usługi związane z tresurą zwierząt, usługi związane z wyżywieniem i opieką nad zwierzętami, usługi schronisk dla zwierząt, usługi związane z pielęgnowaniem i tatuowaniem zwierząt, usługi związane z wyłapywaniem bezpańskich zwierząt; usługi świadczone przez asystentów weterynaryjnych i pozostałego pomocniczego personelu weterynaryjnego; usługi kliniczno-patologiczne oraz pozostałe usługi związane z rozpoznaniem i ustalaniem przyczyn chorób zwierząt; usługi pogotowia dla zwierząt. PRZYKŁADY A. Usługi badania zwierząt rzeźnych i mięsa Warto zwrócić uwagę, że usługi badania zwierząt rzeźnych i mięsa, wykonywane przez lekarzy weterynarii, jako wymienione w poz. 13 załącznika nr 1 do rozporządzenia ministra finansów z 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych, podlegają, na mocy 3 ust. 1 pkt 1, opodatkowaniu stawką podatku obniżoną do wysokości 8%. B. Wspomaganie chowu i hodowli Stawka 8% ma zastosowanie również do świadczenia przez weterynarzy usług wspomagających chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, np. usług inseminacji. W tym zakresie stosowanie 8% stawki VAT wynika z art. 41 ust. 2 w związku z poz. 135 załącznika nr 4w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT. Z kolei usługi nienależące do usług weterynaryjnych to: usługi wspomagające chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, sklasyfikowane w 01.62.10.0, usługi związane z wydawaniem atestów dla artykułów konsumpcyjnych oraz usługi w zakresie badań i analiz związanych z jakością żywności (włączając badanie zwierząt rzeźnych przed ubojem i mięsa po uboju), sklasyfikowane w 71.20.11.0. 3
PRZYKŁAD A. Usługi rehabilitacji zwierząt W Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) w podklasie 96.09.Z Pozostała działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana mieści się m.in.: Działalność usługowa związana z opieką nad zwierzętami domowymi w zakresie wyżywienia, pielęgnowania, strzyżenia, pilnowania i tresury. Oczywiście można się zastanawiać, czy rehabilitacja mieści się np. w pielęgnacji. W Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) jest to symbol PKWiU 96.09.11.0 Usługi związane z opieką nad zwierzętami domowymi. Jednak usługi związane z opieką nad zwierzętami domowymi nie zostały wskazane jako korzystające z obniżonej stawki VAT, zatem stawką właściwą dla nich będzie stawka 23%. PRZYKŁAD B. Zabiegi pielęgnacyjne Z opodatkowania VAT według stawki 8% nie korzystają także, świadczone niekiedy przez weterynarzy, usługi pielęgnacji zwierząt, np. usługi groomerskie (przycinanie sierści psów i kotów, mycie, pielęgnacja, czyszczenie uszu, usuwanie insektów i inne zabiegi pielęgnacyjne). Świadczenie takich usług korzysta z opodatkowania VAT według stawki 23%. Warto w tym miejscu wspomnieć, że o odmienne stanowisko w tej kwestii zajęła jednak izba skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 21 lipca 2011 r. (ITPP1/443-553/11/TS). Wydając tę interpretację, organ podatkowy związany był jednak klasyfikacją statystyczną wskazaną przez wnioskującego o jej wydanie lekarza weterynarii (lekarz wskazał, że usługi pielęgnacyjne, które wykonuje, należą do usług sklasyfikowanych w dziale 75 PKWiU z 2008 r.). Dlatego weterynarze, którzy chcieliby stosować stawkę 8% do świadczonych usług pielęgnacyjnych, powinni najpierw uzyskać opinię statystyczną, że świadczenie tych usług jest klasyfikowane w dziale 75 PKWiU z 2015 r. PRZYKŁAD C. Sprzedaż leków, pasz i produktów leczniczych Za świadczenie usług weterynaryjnych w rozumieniu VAT nie można również uznać detalicznego obrotu produktami leczniczymi weterynaryjnymi, paszami leczniczymi oraz wyrobami medycznymi przeznaczonymi dla zwierząt, ponieważ takie czynności stanowią z punktu widzenia VAT dostawy towarów. Mimo to bardzo często czynności takie są opodatkowane stawką VAT w wysokości 8% na podstawie: art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 88 lub 89 załącznika nr 3 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT w przypadku produktów leczniczych (należy bowiem zauważyć, że produktami leczniczymi są również substancje posiadające właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u zwierząt zob. art. 2 pkt 32 ustawy Prawo farmaceutyczne), art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 49 lub 50 załącznika nr 3 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT w przypadku pasz leczniczych (na tej podstawie z opodatkowania stawką 8% korzystają również pasze dla zwierząt niebędące paszami leczniczymi), art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 105 załącznika nr 3 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT w przypadku wyrobów medycznych. PRZYKŁAD D. Wydawanie atestów Z opodatkowania stawką VAT 8% nie korzystają także świadczone przez weterynarzy usługi związane z wydawaniem atestów dla artykułów konsumpcyjnych oraz usługi w zakresie badań i analiz związanych z jakością żywności (włączając badanie zwierząt rzeźnych przed ubojem i mięsa po uboju), tj. usługi sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU z 2008 r. o symbolu 71.20.11.0. Świadczenie przez weterynarzy takich usług jest opodatkowane VAT według stawki podstawowej 23%. 4
Na koniec podkreślić należy, że to na usługodawcy ciąży odpowiedzialność za prawidłowe sklasyfikowanie świadczonej przez niego usługi lub sprzedawanego towaru. W razie wątpliwości wskazane jest wystąpienie z wnioskiem o opinię do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi (ul. Suwalska 29, 93 176 Łódź). Ponadto, w przypadku dalszych wątpliwości co do określenia prawidłowej stawki VAT dla świadczonej usługi na podstawie obowiązujących przepisów, warto skorzystać z pomocy organów podatkowych, zwracając się z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych. W składanym wniosku weterynarz musi dokładnie opisać stan faktyczny, który ma być przedmiotem interpretacji, oraz własne stanowisko w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego. Podstawa prawna: art. 1 ust. 1 ustawy z 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 188), art. 41 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1221), rozporządzenie Rady Ministrów z 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz.U. nr 207, poz. 1293 ze zm.). M marzena Pytlarz prawniczka w Kancelarii PPC Legal 5
Kierownik Grupy Tematycznej: Hanna Komorowska Wydawca: Marlena Prószyńska Redaktor prowadząca: Marta Strupińska ISBN 978-83-269-7434-2 Nr produktowy 2YW0003 Copyright by Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2018 Skład i łamanie: Triograf Dariusz Kołacz Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 Niniejszy e-book chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Wszelkie materiały zawarte w niniejszej publikacji mają charakter wyłącznie popularyzacyjno-informacyjny i nie mogą być traktowane w sposób prawnie wiążący pomiędzy Czytelnikiem a wydawcą lub redakcją. Redakcja dokłada wszelkich starań, aby informacje i dane zamieszczone w tych materiałach były poprawne merytorycznie i aktualne. Jednakże decyzja odnośnie zastosowania w szczególności określonych metod leczenia czy technik medycznych należy do podmiotu uprawnionego do wykonywania działalności w tym zakresie. Informacje zawarte w niniejszej publikacji nie mają także, w aspekcie poruszanych na jej łamach zagadnień prawnych, charakteru porady czy opinii prawnej, jako że wydawca ani redakcja nie świadczą jakichkolwiek usług prawnych. Informacje tego rodzaju nie mogą być również traktowane jako oficjalne stanowisko organów lub urzędów państwowych. Zastosowanie tych informacji w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji lub opinii prawnej. Wobec powyższego wydawca, redakcja, redaktorzy ani autorzy ww. materiałów nie ponoszą odpowiedzialności prawnej, w szczególności za skutki zastosowania lub wykorzystania w jakikolwiek sposób informacji zawartych w niniejszej publikacji.
ISBN 978-83-269-7434-2