Czy jesteś już naszym subskrybentem? To najprostszy i najszybszy sposób otrzymywania naszych raportów. Bezpłatnie. http://www.analizy.pl/subskrypcja.shtml www.analizy.pl Nowa oferta na rynku funduszy 29-07-2005 Pioneer Małych i Średnich Spółek Rynku Polskiego Podstawowe informacje o ofercie 25 lipca 2005 roku Pioneer Pekao TFI S.A. rozpoczęło sprzedaż jednostek uczestnictwa otwartego funduszu inwestycyjnego Pioneer Małych i Średnich Spółek Rynku Polskiego. Inwestorom mogą nabywać dwie kategorie jednostek uczestnictwa: A oraz I. Różnica między nimi dotyczy wielkości pobieranej opłaty za zarządzanie. Początkowa wartość każdej ustalona została na poziomie 10 zł. Pierwsza minimalna wpłata za jaką można nabyć jednostki uczestnictwa kategorii: A wynosi 1000 PLN I wynosi 300.000 PLN Każda następna minimalna wpłata w przypadku obu typów jednostek to 500 PLN. W przypadku gdy wartość aktywów netto przekroczy 150 mln zł, fundusz będzie miał możliwość zawieszenia zbywania jednostek uczestnictwa. Pozwala mu na to Ustawa o Funduszach Inwestycyjnych, mówiąca, że statut funduszu może określać wartość aktywów netto, po przekroczeniu której możliwe jest zawieszenie zbywania jednostek uczestnictwa. Do tej pory fundusze nie korzystały z tej opcji. Wprowadzając ograniczenie Towarzystwo chce zabezpieczyć portfel przed zbyt dużym napływem środków, co z kolei mogłoby ograniczać możliwości doboru papierów udziałowych do portfela. Polityka inwestycyjna Pioneer Małych i Średnich Spółek Rynku Polskiego zaliczał się będzie do grupy funduszy akcyjnych. Docelowo przynajmniej 67% aktywów lokować ma w papiery udziałowe, pozostałą zaś część przede wszystkim w dłużne papiery wartościowe, w tym w polskie papiery skarbowe oraz depozyty bankowe. Fundusz ma też możliwość dokonywania inwestycji w papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego denominowane w walutach innych niż PLN. Nie będzie to jednak typowy polski fundusz akcyjny, który w zasadzie nie ma ograniczeń jeśli chodzi o wybór papierów udziałowych. Statut ogranicza jego politykę inwestycyjną do akcji spółek, które aktualnie dopuszczone są do publicznego obrotu na terytorium Polski a ich kapitalizacja nie przekracza 250 mln euro. W chwili obecnej warunku tego nie spełnia 37 największych przedsiębiorstw giełdowych. Fundusz nie będzie miał zatem możliwości inwestowania w akcje np. TP SA, Pekao S.A. czy PKN Orlen. Udziały, które wejdą do portfela funduszu Pioneer Małych i Średnich Spółek Rynku Polskiego mają mieć dodatkowo ponadprzeciętny potencjał wzrostu zysków i przychodów w długim i średnim horyzoncie czasu. Na zbudowanie portfela fundusz będzie miał aż 18 miesięcy. Do tego czasu statut zezwala mu na zainwestowanie nawet 10 aktywów w dłużne papiery wartościowe o terminie wykupu do jednego roku oraz instrumenty rynku pieniężnego. Benchmark, do wyników którego porównywane będą stopy zwrotu funduszu, składa się w 2 z indeksu WIRR i w 8 z indeksu MIDWIG. Jego skład pozwala przypuszczać, że w modelowym portfelu funduszu znajdzie się około 8 akcji średnich spółek z indeksu MIDWIG, i 2 małych spółek wchodzących w skład WIRR. Koszty i opłaty Przy zakupie jednostek uczestnictwa pobrana zostanie opłata manipulacyjna, której wysokość dla obu kategorii jednostek: A oraz I wynosi 5,5%. Publikowana codziennie wycena wartości jednostku uczestnictwa zawiera również w sobie koszty związane z funkcjonowaniem funduszu. Składają się na nie opłaty za zarządzanie, z których pokrywana jest znaczna cześć tzw. kosztów limitowanych oraz koszty nielimitowane. Początkowe wysokości rocznych opłat za zarządzanie, dla części wprowadzanych produktów, ustalane są przez Zarząd TFI Pioneer Pekao S.A. na bardzo niskim poziomie. W przypadku analizowanego funduszu roczny koszt funkcjonowania ma wynieść 0,2% w skali roku. Najprawdopodobniej w krótkim Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 1 z 5
czasie wartość ta zostanie jednak podwyższona. Analogiczny mechanizm znajdujemy w istniejącym od czerwca 2004 roku funduszu Pioneer Ochrony Kapitału. Maksymalna statutowa roczna stawka wynagrodzenia dla TFI w tym funduszu wynosi 2,5%, a uchwałami Zarządu jej poziom ustalany był w różnych okresach następująco: 0,2% początkowa wysokość (od 15 czerwca 2004) 1, wysokość od 28 września 2004 1,75% aktualna stawka Koszt ten coraz bardziej zbliża się zatem do poziomu stawki maksymalnej. Sprawdźmy więc jaka wysokość kosztów dla Pioneer Małych i Średnich Spółek Rynku Polskiego przewidziana jest w statucie. Każdego miesiąca Towarzystwo pobierać będzie z aktywów opłatę za zarządzanie, której wysokość nie może przekroczyć: 4% rocznie dla jednostek kategorii A 2,5% rocznie dla jednostek kategorii I. Obecnie średnia wartość maksymalnego kosztu zarządzania w grupie funduszy akcji polskich (AKP) jest niższa i wynosi 3,6%. Największa maksymalna opłata to 4% (pobiera ja kilka funduszy), a najniższa to 2% (np. ING Akcji2). Dość wysokie koszty zarządzania mogą być konsekwencją specyfiki lokat jakich dokonuje fundusz. Konieczność przeprowadzenia dużej ilości analiz, jakich wymagają inwestycje w mniejsze przedsiębiorstwa, mogą zwiększyć koszty funduszu. Przykład produktu o bardzo zbliżonym profilu - DWS Top 25 Małych Spółek, którego maksymalna roczna opłata za zarządzanie wynosi 3,5%, pokazuje jednak, że koszty nawet przy inwestycjach w takim segmencie mogą być niższe. Z wynagrodzenia dla TFI pokrywane będą koszty limitowane. Wśród nich najważniejsze to wynagrodzenie: depozytariusza, prowadzących dystrybucję jednostek uczestnictwa oraz biegłego rewidenta. W każdym funduszu istnieje również grupa kosztów nielimitowanych. Najważniejsze wśród nich to opłaty maklerskie, prowizje bankowe oraz podatki. Koszty te pokrywane są bezpośrednio z aktywów funduszu a ich wielkość może być znacząca w przypadku np. bardzo aktywnej polityki inwestycyjnej (częste dokonywanie transakcji zakupu i sprzedaży papierów wartościowych). Na przykład fundusz DWS Top 25 Małych Spółek w roku 2004 poniósł koszty prowizji maklerskich w wysokości 1266,5 tyś PLN, co stanowiło 0,84% aktywów funduszu. Ocena polityki inwestycyjnej funduszu Jeszcze do niedawna fundusze inwestycyjne na polskim rynku mogliśmy podzielić na cztery podstawowe grupy: rynku pieniężnego papierów dłużnych zrównoważone i stabilnego wzrostu akcyjne Obecnie obserwujemy pojawianie się produktów bardziej wyspecjalizowanych takich jak: fundusz akcji małych spółek, fundusze szukające dochodów z innych niż papiery wartościowe instrumentów np. nieruchomości albo inwestujące na rynkach zagranicznych. Pioneer Małych i Średnich spółek Rynku Polskiego specjalizował się będzie w inwestycjach w segmencie przedsiębiorstw, których kapitalizacja nie przekracza 250 mln euro. Fundusz nie będzie zatem kupował akcji tzw. polskich blue chips. Jakie mogą być konsekwencje takiej polityki? Siła spółki zależy przede wszystkim od jej wielkości i udziału w rynku. Mniejsze firmy są bardziej podatne na zmiany w otoczeniu. Poważny wpływ na ich sytuację może mieć np. pojawienie się konkurencji, wzrost cen produktów czy też zmiana zarządu. Przenosi się to na wyniki spółek i nastroje inwestorów, a w konsekwencji na stopy zwrotu z akcji, które mogą być bardzo zmienne. Małe przedsiębiorstwa są jednak jednocześnie dużo bardziej elastyczne i łatwiej przystosowują się do otoczenia, co często pozwala im generować wysokie zyski. Na rynku finansowym istnieje pojęcie stopy procentowej bez ryzyka. Określamy nim dochód, który możemy osiągnąć nie narażając się przy tym na utratę zainwestowanego kapitału. Przyjmuje się, że stopą wolną od ryzyka może być oprocentowanie depozytów bankowych albo obligacji skarbowych. Każda inwestycja o wyższym ryzyku musi stwarzać możliwość uzyskania wyższego dochodu. Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 2 z 5
Inaczej trudno byłoby znaleźć na nia chętnych. Różnicę pomiędzy stopą dochodu z wybranego instrumentu i stopą bez ryzyka nazywa się premią za ryzyko. Inwestycje w małe spółki są bardziej ryzykowne od inwestycji w akcje dużych firm. Premia za ryzyko w przypadku tych pierwszych powinna być zatem wyższa. Potwierdzają to dane historyczne dla których w długim okresie czasu zysk z portfela złożonego z małych i średnich spółek przewyższa Stopy zwrotu z indeksu WIRR at 20 15 10 5-5 -10 0,7% 164,2% 23,4% -49, 24,6% 31,8% -35,8% -22,6% 100,7% 72,9% 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 zyski z akcji blue chips. Jednak w krótkim okresie, ze względu na dużą zmienność cen papierów, bardzo trudno jest oszacować stopę zwrotu z takiej inwestycji. Roczne stopy zwrotu z indeksów WIG20 i WIRR 8 7 6 5 4 3 2 1 1 999 72,9% 2 000 2 001 2 002 24,6 32-36 -22,57 46,2% 24,6% 32,8% 31,1% 22,3% 23,8% 14,5% Ostatni rok Ostatnie 3 lata Ostatnie 5 lat Ostatnie 10 lat WIG20 WIRR Tyle teoria. Pytanie czy na polskim rynku znajdziemy potwierdzenie tych tez? Przyjmijmy, że dobrym wzorem dla analizy zachowania się dużych spółek w Polsce jest indeks WG20. Odzwierciedleniem segmentu małych przedsiębiorstw może być natomiast WIRR indeks złożony z akcji 75 firm o bardzo niskiej kapitalizacji. Przedstawione na wykresie stopy zwrotu z WIRR cechuje znaczna zmienność, a różnica pomiędzy najniższą i najwyższą wartością w ciągu ostatnich 10 lat wyniosła aż 213%. Zmienność indeksu WIG20 była dużo mniejsza. W tym samym okresie maksymalna i minimalna roczną stopą zwrotu różniła się o 115,5%. Z jednej strony małe spółki dawały zatem możliwość uzyskania większego dochodu z drugiej zaś stwarzały wyższe ryzyko dla inwestora. Decyzja o ulokowaniu środków w tym segmencie w ciągu ostatnich dwóch lat dawała szansę na bardzo wysoki zarobek. Jednak taka sama inwestycja w latach 2001-2002 wiązała się z poniesieniem dużych strat. Ryzyko lokat w mniejsze spółki zmniejsza długi horyzont czasowy. Jednocześnie nawet w długim okresie stopy zwrotu z małych spółek (WIRR) są wyższe niż ze firm dużych.(wig20) Potwierdzenie teorii dotyczącej zachowania się akcji małych spółek znaleźć możemy również na wielu innych rynkach np. w Stanach Zjednoczonych. Firma Morningstar istniejący od 1984 roku niezależny dostawca informacji dotyczących przede wszystkim rynku akcji i funduszy inwestycyjnych, działający na rynkach 16 krajów, publikuje trzy indeksy: małych, średnich Roczne stopy zwrotu z indeksów Morningstar 2 1 999 16,4% 2 000 15, 2 001 2 002 15,2% 15% 11,3% 24,6 32-36 -22,57 11,1% 10,9% 8,3% 9,2% 1 7,6% 6,7% 5,8% 5% -4,5% -5% -1 WIRR Ostatni rok Ostatnie 3 lata Ostatnie 5 lat Ostatnie 10 lat Indeks Małych Spółek Indeks Średnich Spółek Indeks Dużych Spółek Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 3 z 5
oraz dużych spółek, notowanych na rynku amerykańskim. Porównanie ich wyników to kolejny dowód większej opłacalności inwestycji w małe i średnie firmy w długim horyzoncie czasu. W każdym z przedstawionych na wykresie okresów, wyniki małych i średnich spółek były lepsze, często nawet kilkukrotnie niż wyniki dużych przedsiębiorstw. Na skonstruowanie docelowego portfela fundusz Pioneer Małych i Średnich Spółek Rynku Polskiego będzie miał aż 18 miesięcy, dopiero po tym okresie przekonamy się w co tak naprawdę zarządzający ulokuje aktywa. Benchmark sugeruje, że fundusz koncentrował się będzie przede wszystkim na inwestycjach w spółki z indeksu MIDWIG. Jeżeli zarządzający zdecyduje Stopy zwrotu z indeksów WIG20 i MIDWIG się na inwestycje w akcje średnich firm, 5 43,8% 41,4% 1 999 2 000 2 001 2 002 33,9% 2 003 36,3% wówczas jego wyniki nie 4 33,6% 24,6 32-36 powinny się w -22,57 100,69 3 24,6% znaczącym stopniu 2 różnić od wyników 1 3,4% 1,6% funduszy inwestujących w segmencie spółek -1 1 998 1 999 2 000 2 001 2 002 2 003 2 004 dużych. Na wykresie -8,6% -2,7% -2 widać, że stopy zwrotu z -16,2% -6,9% indeksu WIG20 są zwykle -3-22,3% porównywalne ze -4-33,5% stopami zwrotu z indeksu MIDWIG. W przypadku jednak, gdy WIG20 MIDWIG fundusz większy nacisk położyłby na inwestycje w mniejsze spółki, możemy spodziewać się większej, niż w tradycyjnym funduszu akcyjnym, długookresowej stopy zwrotu i większej zmienności w poziomie dochodu. Pod koniec 2002 roku, na polskim rynku powstał już fundusz, inwestujący w małe spółki DWS Top 25 Małych Spółek. Patrząc na jego, krótką jeszcze historię widzimy jak zmienne mogą być dochody takiego produktu. W roku 2003 wartość jego jednostki uczestnictwa wzrosła o 51%, a w 2004 o kolejne 2. Pierwsze półrocze 2005 roku przyniosło spadek wartości jednostki o - 13%. Jak zatem powinno się inwestować w fundusze małych i średnich spółek aby wykorzystać ich potencjał do generowania wysokich dochodów i jednocześnie uchronić się przed dużym ryzykiem? Najlepszą metodą jest ulokowanie pieniędzy na długi okres. Odpowiedni horyzont czasowy zmniejszy ryzyko i znacznie zwiększy prawdopodobieństwo uzyskania oczekiwanego dochodu. Zresztą sam fundusz nie będzie nastawiony na uzyskiwanie dochodów w krótkim okresie. Zarządzający mają poszukiwać spółek o ponadprzeciętnym potencjale wzrostu zysków i przychodów w długim i średnim horyzoncie czasu. Jeżeli jednak inwestor zechce ulokować pieniądze w funduszu małych i średnich spółek na krótszy czas, powinien zabezpieczyć portfel przed ewentualnymi stratami z inwestycji poprzez jego dywersyfikację. Za część pieniędzy może na przykład nabyć obligacje skarbowe albo jednostki uczestnictwa w funduszu papierów dłużnych za resztę zaś jednostki uczestnictwa w funduszu Pioneer Małych i Średnich Spółek Rynku polskiego. Przy dobrej koniunkturze taka konstrukcja pozwoli podnieść ostateczną stopę zwrotu z inwestycji i jednocześnie zminimalizuje straty w okresie dekoniunktury. Anna Pałka ap@analizy.pl Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 4 z 5
Spółka Analizy Online jest niezależną firmą analityczną zajmującą się monitoringiem rynku polskich i zagranicznych instytucji zbiorowego lokowania środków: funduszy inwestycyjnych, emerytalnych oraz ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych). W zakres analiz rynku funduszy wchodzą między innymi rankingi funduszy, ocena efektywności działań zarządzających oraz analiza ich wpływu na polski rynek finansowy. Zakres działalności firmy obejmuje również monitoring zmian akcjonariatu polskich spółek publicznych oraz analizę rynku polskich papierów dłużnych. Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym zgodnie z najlepszą wiedzą i starannością autorów. Dane wykorzystane przy tworzeniu opracowania pochodzą ze źródeł uważanych przez firmę Analizy Online Sp. z o.o. za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, iż są one kompletne i odzwierciedlają stan faktyczny. Opinie zawarte w niniejszym opracowaniu częściowo bazują na wartościach szacunkowych, wyznaczanych zgodnie z metodologią stosowaną przez Analizy Online Sp. z o.o., które mogą odbiegać od danych rzeczywistych. Spółka Analizy Online Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody spowodowane wykorzystaniem opinii i informacji zawartych w niniejszym opracowaniu. Niniejsze opracowanie jest przeznaczone do wyłącznego, własnego użytku Klientów spółki Analizy Online Sp. z o.o., którzy otrzymali je bezpośrednio od spółki Analizy Online Sp. z o.o. Publikowanie niniejszego opracowania w prasie, internecie i innych środkach masowego przekazu w całości bądź w części, jak również przytaczanie zawartych w nim opinii wymaga pisemnej zgody spółki Analizy Online Sp. z o.o. Copyright by Analizy Online Sp. z o.o. strona 5 z 5