PRAKTYKA RURALISTYCZNA 2018/2019 KATEDRA PROJEKTOWANIA ŚRODOWISKOWEGO OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA MODUŁ PROJEKTOWANIE RURALISTYCZNE dr hab. inż. arch. Anna Górka PROWADZĄCY ZAJĘCIA : dr inż. arch. Anna Górka dr inż. arch. Krzysztof Szarejko mgr inż. arch. Maura Zaworska mgr inż. arch. Kalina Juchnevič
Praktyka ruralistyczna służy zebraniu materiałów i obserwacji do ćwiczeń w semestrze Optymalny czas trwania 7 dni. Zadania w trakcie praktyki i Notatnik opracowują grupy 3-osobowe. Podstawowe informacje o wsi należy zgromadzić przed wyjazdem (mapy, książki, przewodniki turystyczne, strony www, opowieści rodzinne,itp.)
ZALICZENIE PRAKTYKI : - na pierwszych zajęciach w semestrze zimowym 2018/2019 - Notatnik i zgromadzone materiały są warunkiem dopuszczenia do zajęć z przedmiotu Projektowanie ruralistyczne
Kryteria WYBORU WSI: WIEŚ W POLSCE O ZWARTEJ ZABUDOWIE Z ZACHOWANĄ TRADYCYJNĄ ZABUDOWĄ NIEZBYT DUŻA: NIEGMINNA, KILKADZIESIĄT SIEDLISK, KILKUSET MIESZKAŃCÓW DOSTĘPNE MAPY W RÓŻNYCH SKALACH (W TYM ARCHIWALNE) ZNANE I LUBIANE MIEJSCE
Przykłady wsi w woj. pomorskim o skali przyjaznej praktyce Laureaci pomorskiej edycji konkursu Piękna Wieś 2014 Mściszewice, gm. Sulęczyno ; Lalkowy, gm. Smętowo ; Rekowo, gm. Bytów. Koszwały, gm. Cedry Wielkie; Międzybórz, gm. Rzeczenica; Lasowice Wielkie, gm. Malbork; 2013 Dąbrówka pow. Wejherowo; Piaszno pow. Bytów; Ciechocin pow. Chojnice; Kamienica Królewska pow. Kartuzy; Kolnik pow. Ziemski Gdańsk; 2012 Laskowice Wielkie pow. Malbork; Gwieździe pow. Człuchów; Krzywe Koło pow. Gdańsk; Reskowo pow. Kartuzy; Rekowo pow. Bytów; 2011 Ugoszcz pow. Bytów; Łebno pow. Wejherowo; Krojanty pow. Chojnice; Pączewo pow. Starogard Gd.; Stara Kościelnica pow. Malbork. 2015 uczestnicy Konkursu: Rokity, Brzeźno Wielkie, Nowa Cerkiew, Rybno, Stare Polaszki, Tujsk, Steblewo 2017 uczestnicy Konkursu: Brzeźno Szlacheckie, Mały Bukowiec, Nowe Polaszki, Straszewo, Świetlino, Węsiory, Starzyński Dwór
Jakie typy map będą potrzebne i gdzie można je znaleźć? - Mapy do opracowań planistycznych lub celów informacyjnych urzędy gmin, (1:1000, 1:2000, 1:5000), - Mapy tematyczne (np. turystyczne) - pomocniczo - Wydruki map z: www.geoportal.gov.pl http://igrek.amzp.pl/ - Mapy archiwalne Polski i Europy Środkowej / Mapster
WSZYSTKIE RYSUNKI I MAPY DO NOTATNIKA MUSZĄ BYĆ WYKONANE ODRĘCZNIE. W NOTATNIKU MOŻNA ZAMIEŚCIĆ SKANY PRAC TYLKO POD WARUNKIEM ODDANIA W ODRĘBNEJ TECZCE WSZYSTKICH ORYGINAŁÓW.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA PODKŁADÓW MAPOWYCH DO PRACY W TERENIE I DO ĆWICZEŃ W SEMESTRZE Należy wykonać odręczny (przy użyciu sprzętu kreślarskiego i czarnych cienkopisów), odrys na kalce wyskalowanych map z geoportalu lub map z urzędów gmin (ewidencyjnych 1:5000 i do celów informacyjnych 1:1000). Matryce powinny zawierać tylko wskazane, podstawowe, informacje. odrys w skali 1:5000 powinien obejmować zespół zabudowy wsi wraz z otaczającymi polami, lasami i wodami; treścią matrycy w skali 1:5000 są granice działek i granice użytkowania, drogi, zarysy budynków, odrys w skali 1: 1000 powinien obejmować zasadniczy zespół zabudowy wsi (bez rozproszonych siedlisk); treścią matrycy w skali 1:1000 są granice działek, obrysy budynków, krawędzie jezdni, dojść, dojazdów, wody, drzewa i krzewy, z kopiami matryc należy udać się w teren i nanieść informacje wg opisu kolejnych zadań
drogi budynki zieleń granice własności PRZYKŁADOWA MATRYCA MAPY W SKALI 1:1000
Najbliższa miejscowość gminna i powiatowa, sieć dróg Notatka przyrodniczogeograficzna, specyfika demograficzna i kulturowa miejscowości
HISTORIA WSI Kopie map archiwalnych (mapy datowane i wyskalowane) Historia miejscowości opis na pdst.: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego; Słownik historyczno-geograficzny Ziem Polskich w średniowieczu + inne dostępne publikacje Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 2
Należy zwrócić uwagę na zróżnicowanie krajobrazów oraz ich różną dostępność widokową Sfotografować widoki z wybranych i oznaczonych na mapie miejsc bez zoomu optycznego (zdjęcia powinny możliwie wiernie odzwierciedlać zakres i zasięg widzenia ludzkiego oka). Wykonać ujęcia z przybliżeniem jedynie dla porównania. ZADANIE TERENOWE NR 1 OTOCZENIE KRAJOBRAZOWE ZESPOŁU ZABUDOWY WSI (KARTY 3-4) Odnaleźć w terenie i zaznaczyć na wydruku mapy topograficznej w skali 1:10 000, miejsca odcinki dróg (ścieżek) z których dobrze widać zabudowę wsi wraz z otoczeniem krajobrazowym oraz szczególnie harmonijne oraz zdegradowane widoki.
OTOCZENIE KRAJOBRAZOWE ZESPOŁU ZABUDOWY WSI LEGENDA treść mapy wg opisu (rzeźba terenu, sieć rzeczna, sieć osadnicza, sieć komunikacyjna, pokrycie terenu) WYDRUK MAPY Z GEOPORTALU mapa topograficzna skala 1: 10 000 punkty widokowe, numery i kierunki zdjęć odcinki dróg, numer i kierunek sekwencji zdjęć Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 3
OTOCZENIE KRAJOBRAZOWE ZESPOŁU ZABUDOWY WSI LEGENDA treść mapy wg opisu (rzeźba terenu, sieć rzeczna, sieć osadnicza, sieć komunikacyjna, pokrycie terenu) punkty widokowe, numery i WYDRUK MAPY Z GEOPORTALU mapa topograficzna skala 1: 10 000 Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 3
OTOCZENIE KRAJOBRAZOWE ZESPOŁU ZABUDOWY WSI Ponumerowane wg oznaczenia na mapie (karta3) miniatury zdjęć i sekwencje zdjęć O ILOŚCI ZDJĘĆ DECYDUJE DOSTĘPNOŚĆ WIDOKOWA MIEJSCOWOŚCI. Autorzy opracowania rok akademicki 2015/2016 4
Na co zwrócić uwagę?
..kolor, faktura, kierunki, skala, złożoność,..
ZADANIE TERENOWE NR 2 Temat wolny (KARTA 5) MOJE/NASZE PIERWSZE WRAŻENIA Opracowanie na planszy A3 lub w dowolnym formacie złożonym do A3
ZADANIE TERENOWE NR 3 UŻYTKOWANIE TERENU (KARTA 6) Zebranie informacji do planszy w skali 1:5000 Użytkowanie terenu
UŻYTKOWANIE TERENU LEGENDA granice własności i użytkowania tereny zabudowy usługowej tereny zabudowy rolniczej tereny zabudowy jednorodzinnej drogi lasy (ciemna zieleń) łąki, pastwiska (jasna zieleń) grunty orne woda bagna, nieużytki, skala 1: 5000 Dla pozostałych rodzajów użytkowania (np. tereny składowe, sady itp.) należy przyjąć oznaczenia wg załączonych na stronie materiałów źródłowych Imiona i nazwiska autorów opracowania rok akademicki 2018/2019 6 MAPA w NOTATNIKU MOŻE BYĆ ZŁOŻONA DO FORMATU A3 LUB MOŻE BYĆ SKANEM MAPY W SKALI 1:5000
ZADANIE TERENOWE NR 4 INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI (KARTY 7-12) 1. Zebranie informacji do planszy w skali 1:1000 Inwentaryzacja zagospodarowania centrum wsi. 2. Wykonanie zestawów zdjęć: Budynki, Ulice i place, Ogrody i ogródki, Faktury Miejsca wykonania i kierunki wszystkich zdjęć powinny być naniesione na czystą matrycę w skali 1:1000 KARTA 8 Wszystkie zdjęcia muszą być ponumerowane zgodnie z opisem na planszy.
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI LEGENDA granice działek krawędzie dróg drzewa krzewy woda Korony drzew na mapie powinny być narysowane w skali skala 1:1000 budynki i ich funkcje (kolor lub opis): b. mieszkalne niskie (MN) b. mieszkalne wysokie (MW) b. gospodarcze (g) b. usługowe (kościół, szkoła, apteka) b. inwentarskie (i) inne sposoby zagospodarowania terenu (ozn. graficzne lub kolor): ogrodzenia, ogrody, sady, kapliczki, krzyże przydrożne, itp. Autorzy opracowania rok akademicki 2015/2016 7 MAPA w NOTATNIKU MOŻE BYĆ ZŁOŻONA DO FORMATU A3 LUB MOŻE BYĆ SKANEM MAPY W SKALI 1:1000
PRZYKŁADOWA LEGENDA DO INWENTARYZACJI ZAGOSPODAROWANIA Do uzupełnienia o: ogród ozdobny ogród warzywny sad mur płot sztachetowy ogrodzenie z siatki itp bramy i furtki kapliczka przydrożna i inne
Legenda Inwentaryzacji powinna być uzupełniona o niewymienione elementy obecne w terenie oraz uporządkowana wg kategorii: zabudowa, komunikacja, zieleń, ocena stanu zabudowy, inne Przykład czytelnej grafiki
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI BUDYNKI miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 TYP 1 CECHY TYPU 1 TYP 2 CECHY TYPU 2 TYP 3 CECHY TYPU 3 TYP 4 CECHY TYPU 4 Typy wg: funkcji / formy / dawności. ILOŚĆ TYPÓW BUDYNKÓW I ILOŚĆ KART ZALEŻNA OD ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 9
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI ULICE I PLACE miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 ULICA TYP 1 CECHY TYPU 1 ULICA TYP 2 CECHY TYPU 2 PLAC TYP 1 CECHY TYPU 1 PLAC TYP 2 CECHY TYPU 2 Typy wg: funkcji / formy pierzei. ZDJĘCIA POWINNY UKAZYWAĆ PRZESTRZEŃ NIE NAWIERZCHNIE ULIC I PLACÓW ILOŚĆ TYPÓW ULIC I PLACÓW I ILOŚĆ KART ZALEŻNA OD ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI Autorzy opracowania rok akademicki 2015/2016 10
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI OGRODY I OGRÓDKI miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 OGRÓD TYP 1 DOMINUJĄCE GATUNKI I ICH FORMY ARTEFAKTY Typy wg: funkcji / skali / Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 11 ILOŚĆ TYPÓW OGRODÓW I ILOŚĆ KART ZALEŻNA OD ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI
INWENTARYZACJA ZAGOSPODAROWANIA CENTRUM WSI FAKTURY/MATERIAŁY miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 np..: materiały dachów, scian, nawierzchni placów. KAŻDA FAKTURA/MATERIAŁ MUSI BYĆ OPISANA ILOŚĆ FAKTUR I ILOŚĆ KART ZALEŻNA OD ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 12
ZADANIE TERENOWE NR 6 ZAPIS WYWIADÓW Z MIESZKAŃCAMI i ZDJĘCIA CODZIENNYCH ZDARZEŃ (KARTY 13-15) 1. Przeprowadź wywiady z mieszkańcami na temat wsi. Wywiady najlepiej nagrywać i w późniejszym terminie dokonać ich transkrypcji z podaniem imienia, wieku i wykonywanego zawodu osoby pytanej. Można też poprosić o wykonanie szkicu wsi z zaznaczeniem ważnych miejsc. Zapisy wywiadów i rysunki mieszkańców powinny być integralną częścią Notatnika na dowolnej liczbie kart (karty 13,14, ). Przykładowe pytania: 1. Czym się na co dzień zajmujesz? 2.Gdzie i jak spędzasz wolny czas? 3. Jakie miejsca podobają ci się w twojej miejscowości/co ci się nie podoba? 4. Co ciekawego można zobaczyć w twojej miejscowości? 5. Co uprzykrza życie mieszkańcom? 6. Czego brakuje w miejscowości? 7.Czy często spotykasz się z sąsiadami? 8.W jakich wydarzeniach z życia wsi lubisz uczestniczyć? 9.Narysuj mapę wsi 2. Wykonaj zdjęcia ukazujące mieszkańców przy ich codziennych zajęciach (chodzenie i przystawanie to też zajęcia ).
CODZIENNE ZDARZENIA miniatury zdjęć ponumerowane wg oznaczeń na mapie Karta 8 KAŻDE UJĘCIE MUSI BYĆ OPISANE ILOŚĆ ZDARZEŃ ZALEŻNA OD WNIKLIWOŚCI OBSERWACJI AUTORÓW Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 15
ZADANIE TERENOWE NR 7 PLENER RYSUNKOWY (KARTY 16-19) Każdy z autorów Notatnika powinien wykonać minimum 6 PLENEROWYCH rysunków odręcznych. Powinny to być: widoki z daleka (zabudowy, zieleni, krajobrazu) widoki z bliska (architektury, zieleni, zespołu zabudowy) widoki charakterystycznych miejsc Rysunki nie mogą być odrysem ze zdjęć!!! Należy dołączyć oryginały.
Rysunki plenerowe Autorzy opracowania rok akademicki 2018/2019 16-19
ELEMENTY WYMAGANE DO ZALICZENIA PRAKTYKI: 1. NOTATNIK OPRACOWANY ODRĘCZNIE LUB KOMPUTEROWO + ORYGINALNA WERSJA RYSUNKOWA W OPISANEJ TECZCE 2. OPISANA PŁYTKA ZE ZDJĘCIAMI I INNYMI MATERIAŁAMI W WERSJI CYFROWEJ NP. Z WYWIADAMI (OPIS PŁYTKI: AUTORZY, ROK AKADEMICKI, MIEJSCOWOŚĆ, WOJEWÓDZTWO I POWIAT) 3. OŚWIADCZENIE : JESTEM AUTORKĄ/EM ZDJĘĆ/MATERIAŁÓW. WYRAŻAM ZGODĘ NA ICH PUBLIKOWANIE W CELACH DYDAKTYCZNYCH I NAUKOWYCH. Pdf instrukcji do opracowania Notatnika oraz informacje do legendy (użytkowanie terenu) są dostępne na stronie Katedry Projektowania Środowiskowego w zakładce projektowanie ruralistyczne, materiały do zajęć
ZADANIE DODATKOWE NR 8 INNE TEMATY WOLNE - DOZWOLONE 1.Sprawdzić jak smakuje papierówka prosto z sadu. 2.Poczuć jak pachnie świeże siano (uwaga alergicy!). 3.Rozróżnić odgłosy wsi o poranku i wieczorem. 4.Przemoczyć buty w wysokiej trawie, ale dzięki temu znaleźć pajęczynę z kroplami rosy (uwaga na kleszcze!). 5.Spojrzeć w rozgwieżdżone niebo i rozmarzyć się. itp. Można wykonać własne wersje jeszcze bardziej apetyczne. ZESPÓŁ PROJEKTOWANIA RURALISTYCZNEGO ŻYCZY INSPIRUJĄCYCH I BEZPIECZNYCH DOŚWIADCZEŃ