Wstęp... V Wykaz skrótów... XXXI Rozdział I. Wiadomości wstępne i wprowadzenie do nauki postępowania cywilnego... 1 1. Wprowadzenie historyczne. Pojęcie i funkcja postępowania cywilnego... 2 I. Rys historyczny... 2 II. Pojęcie postępowania cywilnego... 4 2. Główne przeobrażenia prawa procesowego cywilnego w Polsce po 2000 r.... 6 3. Źródła prawa procesowego cywilnego... 9 I. Akty prawne... 9 II. Judykatura... 12 4. Prawo procesowe cywilne a prawo materialne cywilne... 13 5. Stosunek sądowego postępowania cywilnego do postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego... 17 I. Sądowe postępowanie cywilne a postępowanie administracyjne 17 II. Sądowe postępowanie cywilne a postępowanie sądowoadministracyjne... 20 6. Stosunek postępowania cywilnego do postępowania karnego... 22 7. Postępowanie cywilne a orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego... 25 8. Postępowanie cywilne a orzeczenia wstępne Trybunału Sprawiedliwości (TS)... 27 9. Pojęcie i kryteria wyodrębnienia sprawy cywilnej (materialne i formalne)... 30 10. Droga sądowa... 31 I. Pojęcie drogi sądowej... 31 II. Niedopuszczalność drogi sądowej... 31 III. Rodzaje niedopuszczalności drogi sądowej... 32 11. Przedmiot ochrony w postępowaniu cywilnym (przedmiot procesu cywilnego)... 33 I. Teorie dotyczące przedmiotu ochrony... 33 1. Koncepcja roszczeń materialnych... 33 2. Koncepcja roszczeń procesowych... 33
VIII Spis treści 3. Koncepcja sytuacji prawnej jako przedmiotu procesu cywilnego... 34 II. Żądanie zawarte w powództwie a przedmiot ochrony prawnej.. 35 1. Uwagi ogólne... 35 2. Żądanie o spełnienie świadczenia... 35 3. Żądanie ustalenia prawa lub stosunku prawnego... 35 4. Żądanie ukształtowania prawa lub stosunku prawnego... 36 Rozdział II. Przesłanki wymiaru sprawiedliwości... 37 12. Przesłanki procesowe... 40 I. Pojęcie przesłanek procesowych... 40 II. Rodzaje przesłanek procesowych... 42 1. Przesłanki dotyczące sądu... 43 2. Przesłanki dotyczące stron... 43 3. Przesłanki dotyczące przedmiotu sprawy... 44 4. Przesłanki procesowe bezwzględne i względne... 44 5. Przesłanki pozytywne i negatywne... 45 III. Sanowanie przesłanek procesowych... 45 1. Sanowanie przesłanek dotyczących sądu... 45 2. Sanowanie przesłanek dotyczących stron... 46 3. Sanowanie przesłanek dotyczących przedmiotu sprawy... 46 IV. Skutki braku przesłanek procesowych... 47 1. Skutki braku przesłanek procesowych bezwzględnych... 47 2. Skutki braku przesłanek procesowych względnych... 47 13. Przesłanki materialnoprawne... 48 Rozdział III. Rodzaje sądowego postępowania cywilnego... 49 14. Rozpoznawanie spraw cywilnych... 49 15. Rodzaje postępowań... 51 I. Tryby postępowania rozpoznawczego... 52 1. Proces... 53 2. Postępowanie nieprocesowe... 54 Rozdział IV. Zasady procesowe w postępowaniu cywilnym... 56 16. Pojęcie zasad procesowych i ich rodzaje w systemie prawa procesowego... 57 17. Zasady procesowe a konstytucyjne zasady wymiaru sprawiedliwości 62 I. Zasada sądowego wymiaru sprawiedliwości... 62 II. Zasada prawa do sądu... 63 III. Zasada niezawisłości sędziowskiej... 65 IV. Zasada jednolitości sądów... 66 V. Zasada udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości... 66 VI. Zasada nadzoru judykacyjnego Sądu Najwyższego... 67 VII. Zasada jawności... 67 VIII. Zasada instancyjności... 69
IX 18. Ogólna charakterystyka poszczególnych zasad procesowych... 70 I. Zasada równości (równouprawnienia) stron i uczestników postępowania... 70 II. Zasada dyspozycyjności... 73 III. Zasada kontradyktoryjności... 75 IV. Zasada swobodnej oceny dowodów... 78 V. Zasada formalizmu procesowego... 80 VI. Zasada koncentracji (skupienia) materiału procesowego... 82 VII. Zasada kierownictwa sędziowskiego... 85 VIII. Zasada bezpośredniości... 86 IX. Zasada ustności... 88 Rozdział V. Organ procesowy... 90 19. Sąd... 90 I. Organizacja sądów w sprawach cywilnych... 90 II. Skład sądu... 93 1. Skład sądu I instancji... 93 2. Skład sądu II instancji... 95 3. Skład Sądu Najwyższego... 96 20. Referendarze sądowi... 97 21. Właściwość sądu... 99 I. Uwagi ogólne... 99 II. Właściwość rzeczowa... 100 1. Zasada ogólna... 100 2. Sąd okręgowy jako sąd I instancji... 100 III. Właściwość miejscowa... 102 1. Właściwość ogólna... 102 2. Właściwość przemienna... 103 3. Właściwość wyłączna... 104 IV. Właściwość funkcjonalna... 105 1. Funkcje sądu rejonowego... 105 2. Funkcje sądu okręgowego... 106 3. Funkcje sądu apelacyjnego... 106 4. Funkcje Sądu Najwyższego... 107 V. Właściwość umowna... 107 22. Wartość przedmiotu sporu... 108 I. Uwagi ogólne... 108 II. Sposób obliczania wartości przedmiotu sporu... 108 III. Kontrola wartości przedmiotu sporu... 110 23. Wyłączenie sędziego... 110 I. Uwagi ogólne... 110 II. Iudex inhabilis... 111 III. Iudex suspectus... 112 1. Podstawy wniosku... 112 2. Podmioty uprawnione... 112 3. Rozstrzygnięcie wniosku... 113 IV. Wyłączenie innych podmiotów... 113
X Spis treści Rozdział VI. Uczestnicy postępowania... 115 24. Pojęcie strony procesowej... 116 25. Zdolność sądowa... 119 26. Zdolność procesowa... 122 27. Zdolność postulacyjna... 126 28. Legitymacja procesowa... 127 I. Pojęcie legitymacji procesowej... 128 II. Rodzaje legitymacji procesowej... 132 1. Legitymacja bezpośrednia i pośrednia... 132 2. Legitymacja zwykła i nadzwyczajna... 132 3. Legitymacja czynna i bierna... 134 4. Legitymacja indywidualna i grupowa... 134 5. Legitymacja publiczna i prywatna... 135 III. Źródła legitymacji procesowej... 135 IV. Skutki braku legitymacji procesowej... 136 V. Sposoby konwalidacji braku legitymacji procesowej... 137 29. Współuczestnictwo procesowe... 138 I. Pojęcie i rodzaje współuczestnictwa w sporze... 138 II. Charakterystyka poszczególnych rodzajów współuczestnictwa.. 139 1. Współuczestnictwo czynne i bierne... 139 2. Współuczestnictwo formalne... 139 3. Współuczestnictwo materialne... 140 4. Współuczestnictwo jednolite... 142 5. Współuczestnictwo konieczne... 143 6. Współuczestnictwo nienazwane... 144 III. Działania współuczestników w procesie... 145 30. Udział podmiotów na prawach strony w postępowaniu cywilnym... 146 I. Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym... 146 1. Wszczęcie postępowania przez prokuratora... 147 2. Udział prokuratora w toczącym się już postępowaniu... 150 II. Udział organizacji pozarządowych w postępowaniu cywilnym.. 150 III. Udział inspektorów pracy w postępowaniu cywilnym... 152 IV. Udział powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów w postępowaniu cywilnym... 152 V. Udział Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka i Rzecznika Praw Pacjenta w postępowaniu cywilnym... 153 31. Interwencja główna... 154 32. Interwencja uboczna... 155 33. Przypozwanie... 157 34. Reprezentacja stron i uczestników... 158 I. Pojęcie reprezentacji... 158 II. Przedstawicielstwo ustawowe... 159 III. Pełnomocnictwo procesowe... 161 IV. Działanie za stronę niebędącą osobą fizyczną jej organu... 165
XI V. Zastępca pośredni... 165 1. Teoria urzędowa... 166 2. Teoria zastępstwa... 167 VI. Zastępstwo sądowe Skarbu Państwa... 168 35. Następstwo procesowe... 170 I. Rodzaje przekształceń podmiotowych... 170 II. Sukcesja ogólna... 170 III. Sukcesja szczególna... 171 1. Nabywca przedmiotu lub prawa objętego sporem... 171 2. Interwenient uboczny... 172 3. Zstępni małżonka... 172 4. Kurator... 173 Rozdział VII. Przedmiot postępowania cywilnego... 174 36. Pojęcie powództwa... 174 37. Rodzaje powództw... 178 I. Powództwo o świadczenie... 179 1. Żądanie alternatywne... 180 2. Facultas alternativa... 181 3. Żądanie ewentualne... 182 II. Powództwo o ustalenie... 182 III. Powództwo o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego... 184 38. Kumulacja i rozdrobnienie roszczeń... 185 I. Kumulacja roszczeń... 185 II. Rozdrobnienie roszczeń... 187 39. Zmiana powództwa... 188 40. Cofnięcie pozwu... 190 Rozdział VIII. Dowodzenie faktów i inne sposoby dokonywania ustaleń faktycznych w postępowaniu cywilnym... 193 41. Wstępna kwalifikacja stanu faktycznego sprawy... 194 42. Przedmiot dowodu... 196 I. Fakty jako przedmiot dowodu... 196 II. Normy prawne jako przedmiot dowodu... 198 43. Ciężar dowodu... 199 I. Pojęcie ciężaru dowodu... 199 II. Ciężar dowodu w znaczeniu formalnym... 199 III. Ciężar dowodu w znaczeniu materialnym... 200 44. Termin przedstawiania twierdzeń i dowodów przez strony... 201 45. Pozadowodowe sposoby dokonywania ustaleń faktycznych... 203 I. Fakty notoryjne... 203 II. Fakty znane sądowi urzędowo... 204 III. Fakty przyznane... 204 IV. Domniemania prawne... 206 V. Domniemania faktyczne... 207 VI. Dowód prima facie... 208
XII Spis treści 46. Postępowanie dowodowe... 209 I. Ogólne reguły postępowania dowodowego... 209 II. Postanowienie dowodowe... 211 III. Zabezpieczenie dowodu... 212 47. Środki dowodowe... 213 I. Klasyfikacja środków dowodowych... 214 II. Zasada równorzędności środków dowodowych... 215 III. Dowód z dokumentu... 217 1. Pojęcie dokumentu... 217 2. Dokumenty urzędowe i prywatne... 218 3. Moc dowodowa dokumentów... 223 4. Zakazy dowodowe... 226 5. Przedstawianie dokumentów... 228 IV. Dowód z zeznań świadków... 229 1. Pojęcie dowodu z zeznań świadka... 229 2. Niemożność bycia świadkiem... 230 3. Prawo odmowy zeznań... 232 4. Prawo odmowy odpowiedzi na pytania... 233 5. Przeprowadzenie dowodu ze świadka... 233 6. Środki przymusu... 234 V. Dowód z biegłego... 236 1. Pojęcie dowodu z biegłego... 236 2. Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego... 237 3. Opinia instytutu naukowego lub naukowo-badawczego... 239 VI. Dowód z oględzin... 240 VII. Dowód ze stron... 241 1. Charakter dowodu ze stron... 241 2. Podmioty przesłuchiwane w charakterze strony... 243 3. Przeprowadzenie dowodu ze stron... 243 VIII. Inne środki dowodowe... 244 1. Dowód z grupowego badania krwi... 245 2. Dowód ze środków wizualnych i audialnych... 245 48. Uprawdopodobnienie... 246 Rozdział IX. Koszty w postępowaniu cywilnym... 248 49. Pojęcie kosztów postępowania cywilnego... 249 I. Definicja kosztów procesu... 249 II. Zasady orzekania o kosztach procesu... 249 1. Zasada odpowiedzialności za wynik procesu... 249 2. Zasada kosztów celowych... 250 3. Zasada zawinienia... 251 4. Zasada słuszności... 252 5. Zasada kompensaty... 252 50. Źródła prawa regulujące koszty postępowania... 254 51. Koszty sądowe... 255 I. Definicja kosztów sądowych... 255
XIII II. Rodzaje opłat sądowych... 255 1. Opłata stała... 256 2. Opłata stosunkowa... 256 3. Opłata podstawowa... 256 4. Opłata tymczasowa... 257 III. Rodzaje wydatków... 257 IV. Podmioty obowiązane do uiszczenia kosztów sądowych... 258 V. Sposoby uiszczania opłat sądowych... 259 52. Konsekwencje związane z zaniechaniem uiszczenia należnej opłaty sądowej... 260 I. Brak opłaty sądowej... 260 1. Brak opłaty w przypadku pisma procesowego wniesionego przez stronę niereprezentowaną przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego... 260 2. Brak opłaty sądowej od pisma procesowego wniesionego przez stronę reprezentowaną przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego... 260 II. Brak zaliczki na wydatki... 261 1. Zasady ponoszenia przez strony wydatków... 261 2. Skutki nieuiszczenia zaliczki na wydatki... 261 III. Tryb związany z orzekaniem o kosztach w procesie... 262 1. Orzekanie o kosztach... 262 2. Termin na zgłoszenie wniosku o przyznanie kosztów... 262 53. Zwolnienie od kosztów sądowych... 263 I. Zwolnienie od kosztów z mocy ustawy... 264 1. Całkowite zwolnienie od kosztów sądowych... 264 2. Częściowe zwolnienie od kosztów sądowych... 266 2.1. Częściowe zwolnienie o charakterze podmiotowym... 266 2.2. Częściowe zwolnienie o charakterze przedmiotowym... 267 II. Zwolnienie od kosztów sądowych na wniosek... 268 1. Podmioty uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych... 269 2. Termin, w jakim należy wystąpić z wnioskiem o zwolnienie od kosztów... 270 3. Wymogi formalne wniosku o zwolnienie od kosztów... 270 4. Rozpoznanie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych... 271 5. Cofnięcie zwolnienia od kosztów sądowych... 272 54. Szczególne przepisy dotyczące kosztów postępowania... 273 I. Koszty postępowania nieprocesowego... 273 II. Koszty postępowania zabezpieczającego... 273 1. Zasady orzekania o kosztach w postępowaniu zabezpieczającym... 273 2. Koszty należne obowiązanemu... 275 III. Koszty w postępowaniu egzekucyjnym... 276 1. Zasady orzekania o kosztach w postępowaniu egzekucyjnym 276
XIV Spis treści 2. Forma rozstrzygnięcia o kosztach postępowania egzekucyjnego... 277 IV. Zagadnienie kosztów w postępowaniu grupowym... 277 Rozdział X. Doręczenia i terminy... 278 55. Doręczenia... 278 I. Zasady dokonywania doręczeń... 278 II. Rodzaje doręczeń... 280 56. Terminy... 282 I. Rodzaje terminów... 282 II. Skutki uchybienia terminu... 282 III. Przywrócenie terminu... 283 1. Warunki przywrócenia terminu... 283 2. Decyzja sądu... 283 Rozdział XI. Czynności procesowe... 285 57. Pojęcie czynności procesowej... 285 I. Uwagi wstępne... 285 II. Wymagania czynności procesowych... 286 1. Wymagania wewnętrzne czynności procesowych... 287 1.1. Treść czynności procesowej... 287 1.2. Forma czynności procesowej... 288 1.3. Wymagania podmiotowe... 289 2. Wymagania zewnętrzne czynności procesowych... 290 2.1. Ogólne zewnętrzne warunki czynności procesowych... 291 2.2. Szczególne zewnętrzne warunki czynności procesowych 291 58. Wadliwości czynności procesowych... 292 I. Uwagi wstępne... 292 II. Czynności procesowe nieistniejące... 293 III. Czynności procesowe nieważne... 295 IV. Czynności procesowe bezskuteczne... 297 1. Względna bezskuteczność czynności procesowych... 297 2. Bezwzględna bezskuteczność czynności procesowych... 299 Rozdział XII. Postępowanie przed sądem I instancji... 301 59. Postępowanie pojednawcze. Ugoda... 301 I. Postępowanie pojednawcze... 302 II. Ugoda... 303 60. Wszczęcie postępowania... 306 I. Formy wszczęcia postępowania... 306 1. Wymogi pozwu... 306 2. Sposoby sporządzania i wnoszenia pozwu... 308 3. Ustne zgłoszenie powództwa... 308 II. Skutki prawne wytoczenia powództwa... 309 1. Uwagi ogólne... 309 2. Materialnoprawne skutki wytoczenia powództwa... 309
XV 3. Procesowe skutki wytoczenia powództwa... 310 III. Dekretacja pozwu... 310 IV. Skutki doręczenia pozwu... 313 61. Rozprawa... 314 I. Posiedzenia sądowe... 314 1. Rodzaje posiedzeń... 314 2. Organizacja posiedzenia... 315 II. Przygotowanie rozprawy... 316 III. Etapy rozprawy... 316 62. Obrona pozwanego... 319 I. Niepodjęcie obrony... 319 II. Formy obrony pozwanego... 319 1. Zaprzeczenia... 319 2. Zarzuty... 320 3. Powództwo wzajemne... 323 III. Uznanie powództwa... 325 63. Zawieszenie postępowania... 327 I. Podstawy zawieszenia postępowania... 327 1. Uwagi ogólne... 327 2. Obligatoryjne zawieszenie postępowania... 328 3. Fakultatywne zawieszenie postępowania... 329 4. Zawieszenie postępowania na wniosek... 331 II. Podjęcie zawieszonego postępowania... 331 64. Zasady orzekania w postępowaniu cywilnym... 332 I. Wiadomości ogólne... 332 II. Związanie sądu granicami dochodzonej ochrony prawnej... 333 1. Zakaz orzekania ponad żądanie... 333 2. Odstępstwa od zasady... 333 III. Zastrzeżenie na rzecz pozwanego prawa do powołania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności... 334 IV. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty i wyznaczenie terminu wykonania eksmisji... 335 V. Zasądzenie odpowiedniej sumy według oceny sądu... 336 65. Merytoryczne zakończenie postępowania cywilnego. Rodzaje wyroków... 337 I. Zagadnienia ogólne... 337 II. Wyrok... 338 1. Istota wyroku... 338 2. Podstawa faktyczna i prawna wyroku... 338 3. Rodzaje wyroków... 339 4. Wyroki ze względu na zakres rozstrzygnięcia... 340 5. Wyroki ze względu na zachowanie się pozwanego... 342 III. Wydanie wyroku... 345 IV. Budowa wyroku... 347 V. Skutki prawne orzeczeń... 348 1. Prawomocność... 348
XVI Spis treści 1.1. Formalna... 348 1.2. Materialna... 349 2. Wykonalność... 351 2.1. Z mocy ustawy... 351 2.2. Z mocy orzeczenia sądowego... 351 3. Skuteczność... 352 VI. Rektyfikacja orzeczeń... 353 1. Pojęcie... 353 2. Sprostowanie... 354 3. Uzupełnienie... 355 4. Wykładnia... 356 66. Formalne zakończenie postępowania cywilnego... 357 I. Sposoby zakończenia procesu... 357 II. Odrzucenie pozwu... 357 III. Umorzenie postępowania... 358 Rozdział XIII. Postępowania odrębne... 360 67. Zagadnienia ogólne... 360 I. Definicja sprawy gospodarczej... 362 II. Rodzaje postępowań odrębnych... 363 68. Postępowanie w sprawach małżeńskich... 366 I. Zakres przedmiotowy... 366 II. Właściwość sądu... 366 III. Przepisy wspólne... 367 IV. Postępowanie w sprawach o rozwód oraz o separację... 369 1. Mediacja... 369 2. Legitymacja procesowa... 370 3. Zawieszenie postępowania... 370 4. Postępowanie dowodowe... 370 5. Umorzenie postępowania... 371 V. Inne sprawy... 371 1. Unieważnienie małżeństwa... 371 2. Ustalenie istnienia albo nieistnienia małżeństwa... 372 3. Ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami 372 69. Postępowanie w sprawach ze stosunków między rodzicami a dziećmi... 372 I. Zakres przedmiotowy... 372 II. Właściwość sądu... 372 III. Legitymacja procesowa... 373 IV. Tok postępowania... 376 1. Zwolnienie od kosztów sądowych... 376 2. Niestawiennictwo stron... 376 3. Udział prokuratora... 376 4. Reprezentowanie strony... 376 5. Postępowanie dowodowe... 376 6. Zawieszenie i umorzenie postępowania... 377
XVII 7. Orzeczenia... 377 70. Postępowanie z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych... 378 I. Zagadnienia wspólne... 378 1. Właściwość sądu... 379 1.1. Właściwość sądu w sprawach z zakresu prawa pracy... 379 1.2. Właściwość sądu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych... 380 2. Podmioty uprawnione do wszczęcia postępowania... 380 3. Przebieg postępowania... 381 3.1. Wszczęcie postępowania... 381 3.2. Odrzucenie pozwu... 382 4. Badanie wstępne... 382 5. Czynności wyjaśniające... 383 6. Czynności dyspozytywne stron... 384 7. Termin wyznaczenia rozprawy... 384 8. Doręczenia... 384 9. Dyscyplinowanie stron... 385 10. Odrębności postępowania dowodowego... 385 II. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy... 385 1. Zakres przedmiotowy... 385 2. Zakres podmiotowy... 386 3. Właściwość miejscowa sądu... 386 4. Orzeczenia... 387 4.1. Zakres związania sądu zgłoszonym roszczeniem... 387 4.2. Rygor natychmiastowej wykonalności... 387 4.3. Dopuszczalność weryfikacji orzeczenia w drodze skargi kasacyjnej... 388 III. Postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.. 388 1. Zakres przedmiotowy... 388 2. Zakres podmiotowy... 388 3. Właściwość sądu... 389 3.1. Właściwość miejscowa sądu... 389 3.2. Właściwość rzeczowa... 389 4. Przebieg postępowania... 390 4.1. Wniesienie odwołania... 390 4.2. Czynności organu rentowego... 390 5. Orzeczenia sądu... 391 5.1. Odrzucenie odwołania... 391 5.2. Umorzenie postępowania... 391 5.3. Oddalenie odwołania... 392 5.4. Uwzględnienie odwołania... 392 5.5. Rozstrzygnięcia sądu II instancji... 392 5.6. Dopuszczalność weryfikacji orzeczenia w drodze skargi kasacyjnej... 393 71. Postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania... 393 I. Zakres przedmiotowy... 393
XVIII Spis treści II. Właściwość sądu... 393 III. Legitymacja procesowa... 394 72. Postępowanie nakazowe... 394 I. Charakter prawny postępowania nakazowego... 394 II. Podstawy do wydania nakazu zapłaty... 395 III. Charakter prawny nakazu zapłaty... 397 IV. Tryb zaskarżania nakazu zapłaty... 398 V. Przebieg postępowania po wniesieniu zarzutów... 399 VI. Rodzaje rozstrzygnięć wydawanych w postępowaniu nakazowym... 400 73. Postępowanie upominawcze... 401 I. Właściwość sądu w postępowaniu upominawczym... 401 II. Podstawy do wydania nakazu zapłaty... 402 III. Charakter prawny nakazu zapłaty... 402 IV. Forma i tryb zaskarżania nakazu zapłaty... 403 V. Przebieg postępowania po wniesieniu sprzeciwu... 403 VI. Rodzaje rozstrzygnięć wydawanych w postępowaniu upominawczym... 404 74. Postępowanie uproszczone... 405 I. Rodzaj spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym 405 II. Odmienności postępowania uproszczonego... 406 1. Postępowanie przed sądem I instancji... 406 2. Postępowanie przed sądem II instancji... 407 2.1. Zarzuty apelacyjne... 407 2.2. Rodzaje rozstrzygnięć sądu II instancji... 407 III. Relacje postępowania uproszczonego do innych postępowań odrębnych... 409 75. Europejskie postępowania w sprawach transgranicznych... 409 I. Rodzaj spraw rozpoznawanych w europejskich postępowaniach w sprawach transgranicznych... 409 II. Europejskie postępowanie nakazowe... 409 1. Podstawy zastosowania przez sąd przepisów o europejskim postępowaniu nakazowym... 410 1.1. Warunki uprawniające do zastosowania rozporządzenia Nr 1896/2006... 410 2. Wymogi formalne pozwu w europejskim postępowaniu nakazowym... 411 2.1. Wymogi pozwu... 411 2.2. Forma wniesienia pozwu... 411 2.3. Badanie i uzupełnianie wymogów formalnych pozwu... 412 3. Organy właściwe do wydania europejskiego nakazu zapłaty.. 412 4. Rozpoznawanie spraw w europejskim postępowaniu nakazowym... 412 4.1. Przekazanie sprawy do rozpoznania w innym postępowaniu... 413 5. Wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty... 413
XIX 6. Uchylenie europejskiego nakazu zapłaty... 414 III. Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń... 414 1. Podstawy do zastosowania europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń... 415 2. Właściwość sądów w sprawach drobnych roszczeń... 415 3. Sposób rozpoznawania spraw... 416 4. Zwrot pozwu w europejskim postępowaniu w sprawach drobnych roszczeń... 416 5. Przeprowadzanie środków dowodowych... 416 6. Rodzaje rozstrzygnięć... 416 7. Środki zaskarżenia... 417 7.1. Apelacja od wyroku wydawanego w europejskim postępowaniu w sprawach drobnych roszczeń... 417 76. Elektroniczne postępowanie upominawcze... 418 I. Charakter elektronicznego postępowania upominawczego... 418 II. Pozew i inne pisma w elektronicznym postępowaniu upominawczym... 419 Rozdział XIV. Postępowanie grupowe... 421 77. Charakter i miejsce postępowania grupowego w systemie postępowania cywilnego... 421 78. Zakres podmiotowy postępowania grupowego... 423 79. Zakres przedmiotowy postępowania grupowego... 425 80. Przebieg postępowania grupowego w ujęciu dynamicznym... 426 Rozdział XV. Postępowanie nieprocesowe... 430 81. Zagadnienia ogólne... 430 82. Wszczęcie postępowania... 432 I. Wniosek o wszczęcie postępowania... 432 II. Wszczęcie postępowania z urzędu... 433 83. Uczestnicy postępowania... 434 I. Pojęcie uczestnika postępowania... 434 II. Zdolność sądowa i procesowa uczestnika... 435 84. Właściwość i skład sądu... 436 I. Właściwość miejscowa i rzeczowa... 436 II. Skład sądu... 437 85. Przebieg postępowania... 437 I. Rozprawa... 437 II. Wysłuchanie... 438 III. Postępowanie dowodowe... 438 IV. Zawieszenie i umorzenie postępowania... 439 86. Orzeczenia... 439 I. Rodzaje orzeczeń... 439 II. Skutki orzeczeń... 440 1. Prawomocność... 440 2. Wykonalność... 441
XX Spis treści 3. Skuteczność... 442 III. Zaskarżanie orzeczeń... 442 1. Apelacja... 442 2. Zażalenie... 443 3. Skarga kasacyjna... 443 4. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 443 5. Wznowienie postępowania... 444 6. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego... 444 87. Postępowanie w poszczególnych rodzajach spraw... 446 I. Uwagi wstępne... 446 1. Ustawy szczególne... 446 2. Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego... 447 II. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa osobowego... 447 1. Sprawy o uznanie za zmarłego... 447 2. Sprawy o stwierdzenie zgonu... 448 3. Uchylenie postanowienia uznającego za zmarłego albo stwierdzającego zgon... 449 4. Sprawy o ubezwłasnowolnienie... 449 III. Postępowanie z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli... 452 1. Sprawy małżeńskie... 452 2. Sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi... 453 3. Sprawy o przysposobienie... 454 4. Sprawy z zakresu opieki... 455 5. Sprawy z zakresu kurateli... 455 6. Sprawy o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką... 456 7. Sprawy dotyczące wykonywania kontaktów z dzieckiem... 456 IV. Postępowanie z zakresu prawa rzeczowego... 456 1. Stwierdzenie zasiedzenia... 457 2. Przepadek rzeczy... 457 3. Zarząd związany ze współwłasnością i użytkowaniem... 458 4. Zniesienie współwłasności... 458 5. Ustanowienie drogi koniecznej i służebności przesyłu... 459 6. Postępowanie wieczystoksięgowe... 459 V. Sprawy z zakresu prawa spadkowego... 460 1. Jurysdykcja i właściwość sądu... 460 2. Zabezpieczenie spadku... 460 3. Spis inwentarza... 461 4. Przyjęcie albo odrzucenie spadku... 461 5. Ogłoszenie testamentu... 462 6. Wyjawianie przedmiotów spadkowych... 462 7. Przesłuchanie świadków testamentu ustnego... 463 8. Wykonawca testamentu... 463 9. Zarząd spadku nieobjętego... 463
XXI 10. Stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego... 463 11. Dział spadku... 465 VI. Sprawy z zakresu przepisów o przedsiębiorstwach państwowych i samorządzie załogi... 465 VII. Sprawy depozytowe... 466 VIII. Postępowanie rejestrowe... 467 Rozdział XVI. Środki weryfikacyjne w postępowaniu cywilnym... 470 88. Zaskarżanie orzeczeń sądowych... 471 I. Pojęcie środków zaskarżenia... 471 II. Klasyfikacja środków zaskarżenia... 475 89. Apelacja... 477 I. Ogólna charakterystyka apelacji... 477 II. Systemy apelacji... 477 III. Dopuszczalność apelacji... 479 IV. Wymogi apelacji... 480 1. Oznaczenie zakresu zaskarżenia... 481 2. Przedstawienie zarzutów i ich uzasadnienie... 482 3. Wniosek o zmianę lub uchylenie zaskarżonego orzeczenia... 486 V. Granice apelacji... 487 VI. Nieważność postępowania... 489 VII. Postępowanie wywołane wniesieniem apelacji... 491 VIII. Rodzaje orzeczeń wydawanych przez sąd II instancji... 496 90. Zażalenie... 501 I. Ogólna charakterystyka zażalenia... 501 II. Dopuszczalność zażalenia... 502 III. Wymogi zażalenia... 506 IV. Postępowanie wywołane wniesieniem zażalenia... 508 V. Postępowanie wywołane wniesieniem zażalenia do Sądu Najwyższego... 510 VI. Postępowanie wywołane wniesieniem zażalenia do innego składu sądu II instancji... 512 91. Skarga kasacyjna... 512 I. Dopuszczalność skargi kasacyjnej... 513 II. Legitymacja do wniesienia skargi kasacyjnej... 516 III. Wymogi skargi kasacyjnej... 517 1. Oznaczenie zakresu zaskarżenia... 518 2. Przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie... 518 3. Wniosek o zmianę lub uchylenie zaskarżonego orzeczenia... 521 4. Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania... 522 IV. Postępowanie wywołane wniesieniem skargi kasacyjnej... 523 V. Rodzaje orzeczeń wydawanych przez Sąd Najwyższy po rozpoznaniu skargi kasacyjnej... 527 92. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 529
XXII Spis treści I. Dopuszczalność skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 530 II. Legitymacja do wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 532 III. Wymogi skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 533 IV. Postępowanie wywołane wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 535 V. Orzeczenia wydawane po rozpoznaniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia... 537 93. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego... 538 94. Skarga o wznowienie postępowania... 542 I. Dopuszczalność skargi o wznowienie postępowania... 542 II. Podstawy skargi o wznowienie postępowania... 544 III. Wymogi skargi o wznowienie postępowania... 546 IV. Przebieg postępowania wywołanego skargą o wznowienie postępowania... 549 V. Rodzaje orzeczeń wydawanych we wznowionym postępowaniu 551 95. Skarga na przewlekłość postępowania... 552 Rozdział XVII. Alternatywne formy rozwiązywania sporów... 556 96. Pojęcie alternatywnych form rozwiązywania sporów... 556 97. Mediacja w Kodeksie postępowania cywilnego... 557 98. Sądownictwo polubowne (arbitraż)... 560 I. Istota sądownictwa polubownego... 560 II. Zapis na sąd polubowny... 561 1. Charakter zapisu na sąd polubowny... 561 2. Zapis na sąd polubowny a umowa główna... 562 3. Zdatność arbitrażowa sporu... 563 4. Forma zapisu na sąd polubowny... 563 5. Obligatoryjna i fakultatywna treść zapisu... 564 6. Skutki procesowe istnienia zapisu na sąd polubowny... 564 7. Nieważność, nieistnienie, bezskuteczność, wygaśnięcie (utrata mocy) zapisu na sąd polubowny... 565 III. Arbitrzy sądu polubownego... 566 1. Wybór arbitra... 566 2. Receptum arbitrii... 567 3. Wyłączenie, ustąpienie i odwołanie arbitra... 568 IV. Postępowanie przed sądem polubownym... 568 V. Zabezpieczenie roszczeń dochodzonych przed sądem polubownym... 573 VI. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego... 580 VII. Uznanie i stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego i ugody przed nim zawartej... 583 VIII. Uznanie i stwierdzenie wykonalności zagranicznych orzeczeń arbitrażowych w świetle postanowień konwencji nowojorskiej.. 587
XXIII Rozdział XVIII. Postępowanie zabezpieczające... 591 99. Charakter prawny i funkcja postępowania zabezpieczającego... 592 I. Charakter prawny postępowania zabezpieczającego... 592 II. Funkcja postępowania zabezpieczającego... 593 III. Pojęcie zabezpieczenia... 593 100. Zakres podmiotowy i przedmiotowy postępowania zabezpieczającego... 594 I. Podmioty uczestniczące w postępowaniu zabezpieczającym... 594 II. Przedmiot zabezpieczenia... 595 III. Okoliczności warunkujące udzielenie zabezpieczenia... 596 1. Warunki formalne... 596 2. Warunki dopuszczalności... 597 3. Warunki zasadności zabezpieczenia... 598 101. Przebieg postępowania zabezpieczającego... 599 I. Wszczęcie postępowania... 599 1. Właściwość sądu w postępowaniu zabezpieczającym... 600 2. Skład sądu w postępowaniu zabezpieczającym... 600 3. Tryb i etapy rozpoznania spraw w postępowaniu zabezpieczającym... 601 4. Termin rozpoznania wniosku o udzielenie zabezpieczenia... 602 5. Doręczenia w postępowaniu zabezpieczającym... 603 II. Zasady postępowania... 604 1. Zasada poszanowania interesów... 604 2. Zasada sprawności postępowania... 604 3. Zasada poszanowania minimum egzystencji... 604 III. Zakończenie postępowania... 605 102. Rodzaje zabezpieczeń... 606 I. Podział zabezpieczeń ze względu na cel zabezpieczenia... 606 1. Zabezpieczenie nowacyjne... 606 2. Zabezpieczenie konserwacyjne... 606 II. Podział zabezpieczeń ze względu na przedmiot zabezpieczenia 607 1. Zabezpieczenie poprzez zajęcie ruchomości... 608 2. Zabezpieczenie poprzez zajęcie rachunku bankowego... 609 3. Zabezpieczenie polegające na ustanowieniu zarządu nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym... 609 4. Zabezpieczenie na majątku małżonka obowiązanego... 610 103. Koszty postępowania zabezpieczającego... 610 104. Środki prawne w postępowaniu zabezpieczającym... 613 I. Zażalenie... 613 II. Wniosek o uchylenie lub zmianę... 614 Rozdział XIX. Postępowanie klauzulowe... 615 105. Charakter prawny i funkcja postępowania klauzulowego... 616 I. Charakter prawny postępowania klauzulowego... 616 II. Charakter prawny klauzuli wykonalności... 617
XXIV Spis treści III. Funkcja postępowania klauzulowego... 618 106. Tytuł egzekucyjny... 619 I. Pojęcie tytułu egzekucyjnego... 619 II. Rodzaje tytułów egzekucyjnych... 620 1. Sądowe tytuły egzekucyjne... 622 1.1. Orzeczenia wydawane przez sąd... 622 1.2. Ugody zawarte przed sądem... 622 1.3. Orzeczenia wydawane przez referendarza sądowego... 623 2. Inne tytuły egzekucyjne... 623 III. Unijne tytuły egzekucyjne jako szczególna postać tytułów egzekucyjnych regulowanych przepisami prawa unijnego... 632 107. Wszczęcie postępowania klauzulowego... 638 I. Wszczęcie postępowania klauzulowego na wniosek... 638 II. Wszczęcie postępowania klauzulowego z urzędu... 639 108. Tryb postępowania w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności.. 640 I. Właściwość... 640 II. Termin rozpoznania wniosku o nadanie klauzuli wykonalności.. 641 III. Rodzaje rozstrzygnięć... 641 IV. Wydanie dalszego tytułu wykonawczego... 642 V. Wydanie tytułu wykonawczego w miejsce utraconego... 643 109. Tryb weryfikacji rozstrzygnięć wydawanych w postępowaniu klauzulowym... 643 110. Nadawanie klauzuli wykonalności zagranicznym tytułom egzekucyjnym... 646 I. Regulacje przewidziane w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego... 646 II. Uregulowania dotyczące stwierdzenia wykonalności orzeczeń w państwach członkowskich Unii Europejskiej... 647 1. Regulacje zawarte w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 44/2001 647 1.1. Wymogi wniosku... 648 1.2. Warunki skutkujące odmową uznania lub stwierdzenia wykonalności... 648 1.3. Środki zaskarżenia... 649 2. Regulacje przewidziane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 805/2004... 650 Rozdział XX. Postępowanie egzekucyjne... 653 111. Zagadnienia wstępne... 655 I. Charakter prawny postępowania egzekucyjnego... 655 1. Pojęcie postępowania egzekucyjnego... 656 2. Rodzaje egzekucji... 656 3. Etapy postępowania egzekucyjnego... 658 4. Zasady prowadzenia postępowania egzekucyjnego... 658 112. Podmioty postępowania egzekucyjnego... 659 I. Organy egzekucyjne... 659 1. Sąd jako organ egzekucyjny... 659
XXV 2. Komornik sądowy jako organ egzekucyjny... 660 2.1. Status prawny komornika... 660 2.2. Zakres czynności wykonywanych przez komornika... 660 2.3. Nadzór nad działalnością komornika... 661 2.4. Odpowiedzialność komornika... 663 2.5. Ustalenie właściwości komorniczej... 664 3. Uczestnicy postępowania egzekucyjnego... 666 113. Warunki decydujące o dopuszczalności postępowania egzekucyjnego... 666 I. Wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego... 666 II. Tytuł wykonawczy... 668 114. Przebieg postępowania egzekucyjnego... 668 I. Czynności egzekucyjne... 668 II. Zbieg egzekucji... 669 1. Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej... 669 2. Zbieg egzekucji sądowych... 671 III. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego... 671 1. Przyczyny zawieszenia postępowania... 671 1.1. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego na wniosek.. 672 1.2. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego z mocy prawa... 672 1.3. Zawieszenie postępowania z urzędu... 673 2. Skutki zawieszenia postępowania... 673 3. Forma zawieszenia postępowania... 674 IV. Umorzenie postępowania egzekucyjnego... 674 1. Przyczyny umorzenia postępowania... 674 1.1. Umorzenie postępowania egzekucyjnego z mocy prawa 674 1.2. Umorzenie postępowania egzekucyjnego z urzędu... 675 1.3. Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek... 675 2. Skutki umorzenia postępowania egzekucyjnego... 676 V. Ograniczenia w prowadzeniu egzekucji... 676 115. Powództwa przeciwegzekucyjne... 677 I. Powództwo opozycyjne... 677 II. Powództwo ekscydencyjne... 679 116. Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym... 680 I. Skarga na czynności komornika... 681 1. Organ właściwy do rozpoznania skargi... 682 2. Podmioty uprawnione do wniesienia skargi... 682 3. Termin do wniesienia skargi... 682 4. Wymogi formalne skargi... 682 5. Tryb rozpoznania skargi... 683 II. Zarzuty przeciwko planowi podziału sumy uzyskanej z egzekucji... 683 117. Podział sumy uzyskanej z egzekucji... 684 I. Plan podziału... 684 II. Kolejność zaspokojenia wierzycieli... 685
XXVI Spis treści III. Wykonanie planu podziału... 686 118. Tryby służące wyjawieniu majątku przez dłużnika... 687 I. Wykaz majątku... 688 II. Postępowanie związane ze złożeniem wykazu majątku... 688 119. Egzekucja świadczeń pieniężnych... 690 I. Egzekucja z ruchomości... 690 1. Właściwość organu w przypadku egzekucji z ruchomości... 690 2. Etapy postępowania w przypadku egzekucji z ruchomości... 691 3. Sposoby zabezpieczenia ruchomości zajętych przez komornika... 693 4. Rodzaje sprzedaży ruchomości w postępowaniu egzekucyjnym... 695 4.1. Sprzedaż ruchomości z wolnej ręki... 695 4.2. Sprzedaż ruchomości szczególnego rodzaju... 695 4.3. Sprzedaż ruchomości w drodze licytacji publicznej... 696 4.4. Skutki nabycia ruchomości... 698 4.5. Umorzenie postępowania egzekucyjnego z ruchomości.. 698 II. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę... 699 III. Egzekucja z rachunków bankowych... 701 IV. Egzekucja z innych wierzytelności... 702 1. Właściwość organu egzekucyjnego... 702 2. Tryb związany z zajęciem wierzytelności... 702 3. Przebieg egzekucji z wierzytelności związanych z posiadaniem dokumentu... 704 V. Egzekucja z innych praw majątkowych... 705 1. Egzekucja z papierów wartościowych... 706 VI. Egzekucja z nieruchomości... 707 1. Przedmiot egzekucji... 707 2. Podmioty uczestniczące w postępowaniu... 708 2.1. Organy egzekucyjne... 708 2.2. Uczestnicy postępowania... 709 3. Etapy egzekucji z nieruchomości... 709 3.1. Zajęcie nieruchomości... 710 3.2. Skutki zajęcia nieruchomości... 711 3.3. Zarząd zajętą nieruchomością... 712 3.4. Pozycja prawna zarządcy nieruchomości... 712 3.5. Opis i oszacowanie nieruchomości... 714 4. Warunki licytacyjne dotyczące egzekucji z nieruchomości... 716 5. Licytacja nieruchomości... 717 6. Przejęcie nieruchomości... 719 6.1. Przejęcie nieruchomości rolnej... 719 6.2. Przejęcie prawa do lokalu mieszkalnego i innych praw.. 719 6.3. Przejęcie pozostałych rodzajów nieruchomości... 719 7. Udzielenie przybicia... 719 8. Przysądzenie własności nieruchomości... 720 9. Podział sumy uzyskanej przez egzekucję... 722
XXVII VII. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości... 724 VIII. Egzekucja z użytkowania wieczystego... 724 IX. Uproszczona egzekucja z nieruchomości... 725 X. Egzekucja ze statków morskich... 726 120. Egzekucja świadczeń niepieniężnych... 727 I. Wydanie ruchomości... 728 II. Opróżnienie pomieszczenia... 728 III. Wykonanie czynności... 730 IV. Wykonanie egzekucji zobowiązującej dłużnika do zaniechania czynności lub nieprzeszkadzania czynnościom wierzyciela... 731 V. Egzekucja świadczeń pieniężnych przeciwko Skarbowi Państwa... 732 VI. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych... 733 121. Wykonalność zagranicznych tytułów egzekucyjnych w Polsce... 734 I. Regulacje przewidziane w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego... 734 II. Uregulowania dotyczące wykonalności orzeczeń w państwach członkowskich Unii Europejskiej... 735 1. Regulacje zawarte w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 44/2001 735 2. Regulacje przewidziane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 805/2004... 735 2.1. Treść zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego... 738 2.2. Środki weryfikacji zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego... 740 2.3. Wykonalność orzeczeń, którym nadano zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego... 740 2.4. Wykonalność ugód, którym nadano zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego... 742 2.5. Wykonalność dokumentów urzędowych, którym nadano zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego... 742 3. Nadawanie zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego... 742 Rozdział XXI. Międzynarodowe postępowanie cywilne i unijne prawo procesowe... 745 122. Zagadnienia ogólne. Wprowadzenie... 746 123. Jurysdykcja krajowa... 747 I. Pojęcie jurysdykcji... 747 II. Rodzaje jurysdykcji krajowej... 748 III. Umowy procesowe... 750 124. Immunitet sądowy i egzekucyjny... 750 I. Pojęcie immunitetu... 750 II. Immunitet sądowy... 753 III. Immunitet egzekucyjny... 754
XXVIII Spis treści 125. Uznawanie i wykonywanie zagranicznych orzeczeń... 755 I. Pojęcie, przesłanki i przedmiot uznania... 755 II. Istota i warunki stwierdzenia wykonalności... 759 126. Inne wybrane zagadnienia związane z prawem międzynarodowego postępowania cywilnego... 760 I. Zabezpieczenie kosztów procesu (kaucja aktoryczna)... 760 II. Pomoc prawna... 761 III. Zabezpieczenie dowodów... 762 IV. Zagraniczne dokumenty urzędowe... 763 V. Stosowanie obcego prawa... 763 127. Unijne prawo procesowe... 763 I. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 44/2001 o jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych... 763 1. Zakres przedmiotowy... 764 2. Ustalanie jurysdykcji... 764 2.1. Jurysdykcja ogólna... 764 2.2. Jurysdykcja szczególna... 765 2.3. Jurysdykcja wyłączna... 766 2.4. Jurysdykcja umowna... 766 3. Uznawanie i wykonywanie orzeczeń... 767 II. Rozporządzenie Nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych ( doręczanie dokumentów ) oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) Nr 1348/2000 w sprawie doręczania w państwach członkowskich sądowych i pozasądowych dokumentów w sprawach cywilnych i handlowych... 768 III. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1206/2001 w sprawie współpracy między sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych... 770 IV. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 2201/2003 w sprawie jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej... 771 1. Zakres przedmiotowy... 772 2. Właściwość... 772 3. Zawisłość sporu... 773 4. Uznawanie orzeczenia... 773 V. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1346/2000 w sprawie postępowania upadłościowego... 774 VI. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 805/2004 w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych... 776
XXIX VII. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1896/2006 ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty... 778 1. Cel wprowadzenia... 779 2. Zakres przedmiotowy... 780 3. Postępowanie w sprawie wydania europejskiego nakazu zapłaty... 780 3.1. Właściwość sądu... 781 3.2. Wymogi pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty... 781 3.3. Dekretacja pozwu... 782 3.4. Zmiana pozwu... 783 3.5. Odrzucenie pozwu... 783 4. Wydanie europejskiego nakazu zapłaty... 783 5. Doręczenie europejskiego nakazu zapłaty... 784 5.1. Doręczenie za potwierdzeniem odbioru przez pozwanego... 784 5.2. Doręczenie bez potwierdzenia odbioru przez pozwanego... 785 6. Sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty... 785 6.1. Tryb związany z wniesieniem sprzeciwu... 785 6.2. Skutki wniesienia sprzeciwu... 786 7. Wykonalność europejskiego nakazu zapłaty... 786 V. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 4/2009 w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych... 787 Indeks rzeczowy... 791