Stan prac nad em Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły Warszawa, 27.03.2013 r. Powódź 2010 Geneza u Straty: ponad 12,8 mld zł 1% PKB Rozproszenie kompetencji, brak spójnego systemu ochrony przeciwpowodziowej Działania państwa Akcja ratownicza Realizacja u dla Odry - 2006 Propozycja opracowania u Bezpieczeństwa Powodziowego dla Dorzecza Wisły Środkowej Pomoc poszkodowanym, odbudowa infrastruktury Przyjęcie przez rząd u Ochrony przed Powodzią w Dorzeczu Górnej Wisły Implementacja Dyrektywy Powodziowej - Wstępna Ocena Ryzyka Powodziowego Region Wodny Środkowej Wisły 1
Planowanie oparte na produktach metodyka PRINCE2 Założenia październik 2011 r. Warsztaty (30) (19) Opracowanie u Konsultacje wojewódzkie (8) Projekt programu 1.0 Prognoza oddziaływania na środowisko Konsultacje społeczne Projekt programu 2.0 Studium wykonalności Ocena ex-ante Weryfikacja działań (modelowanie) Zakres u (121 stron, 29 załączników) Cel Zasięg terytorialny Czas Wartość realizacji Minimalizacja ryzyka 8 1035 województw gmin w zgodzie ze środowiskiem 121,7 tys. km 2 10 zlewni Warianty: strategia, zlewnie, zadania 2015 2020 2030 ok. 14 mld zł Cele szczegółowe Cele Wdrożenie rozwiązań przyjaznych Racjonalne wykorzystanie technicznych środków ochrony przed powodzią Wdrożenie systemu działań nietechnicznych Wzmocnienie systemu zarządzania kryzysowego, ostrzegania i prognozowania Szeroka edukacja prowadząca do zwiększenia świadomości społeczności lokalnych 2
Wyzwania Korelacja trzech programów dla Wisły Synergia z Dyrektywą Powodziową Operacyjność versus szczegółowość Zgodność ze strategiami krajowymi i europejskimi Rozproszone kompetencje w gospodarce wodnej - koordynacja Rozwiązania przyjazne ograniczenia stosowalności Synergia z Dyrektywą Powodziową Prawo wodne - implementacja 2011: wstępna ocena ryzyka 2012: wykorzystanie WORP w pracach eksperckich i redakcyjnych 2013: mapy ryzyka i mapy zagrożenia 2014: weryfikacja zapisów programu z zastosowaniem modelowania 2015: plany zarządzania ryzykiem powodziowym 2016: aktualizacja programu zgodna z cyklem aktualizacji planów Zgodność ze strategiami krajowymi i UE Strategie krajowe i UE (9 przeanalizowanych strategii) Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju - Polska 2030: rozwój mierzony poprawą jakości życia Strategia Sprawne Państwo: funkcjonalna struktura organizacyjna, skuteczne zarządzanie i koordynowanie Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko: ograniczenie ryzyk powodzi i ich skutków, zarządzanie zlewniowe Strategia Rozwoju Kraju 2020: infrastruktura techniczna i społeczna, zintegrowana wspólnota społeczna i jej bezpieczeństwo Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2030: zrównoważony rozwój kraju Minimalizowanie wystąpienia ryzyka (kombinacja prawdopodobieństwa wystąpienia powodzi i potencjalnych negatywnych skutków) poprzez zarządzanie nim: rozwiązania przyjazne, racjonalne techniczne środki ochrony przed powodzią, dostosowanie obszarów nadrzecznych do poziomu zagrożenia, wzmocnienie systemu zarządzania kryzysowego, prognozowania i ostrzegania, edukacja prowadząca do zwiększenia świadomości społeczności lokalnych. 3
Rozwiązania przyjazne Kierunki działań Ograniczenia Rozstaw wałów i budowa polderów oraz suchych zbiorników Zwiększanie retencji w zlewniach poprzez renaturyzację, obiekty małej retencji, systemy melioracji Poszukiwanie przestrzeni dla Wisły i jej dopływów poprzez dostosowanie sposobu gospodarowania do zagrożenia Edukacja społeczna, szkoła, mieszkańcy, użytkownicy terenów zagrożonych Budowa efektywnego systemu zarządzania kryzysowego Silne zagospodarowanie doliny Wisły, możliwe pojedyncze obiekty, niewielki efekt dla redukcji objętości fali powodziowej Brak narzędzi realizacji właściwej polityki przestrzennej w całych zlewniach, stałe obniżenie naturalnej referencyjności w obszarach urbanizujących się Presja na tereny zalewowe, nieuwzględnianie problematyki powodziowej w pzp, zanik standardów architektoniczno-budowlanych Brak świadomości zagrożenia, brak wzorców postępowania Niedostateczny system prognozowania i ostrzegania, brak danych z realizacji u Górnej Wisły Harmonogram działań Zadanie Redakcja projektu dokumentu Wybór propozycji zadań inwestycyjnych Konsultacje wojewódzkie Zatwierdzenie projeku dokumentu (wersja 1.0) Prognoza oddziaływania na środowisko Konsultacje społeczne Aktualizacja i zatwierdzenie projektu dokumentu (wersja 2.0) Weryfikacja z wykorzystaniem modelowania Studium wykonalności Ocena ex-ante Przekazanie projektu programu ministrowi administracji i cyfryzacji Konsultacje międzyresortowe Przyjęcie programu przez Radę Ministrów IV. I. II. III. IV. I. II. III. IV. 2012 2013 2013 2013 2013 2014 2014 2014 2014 inwestycyjne Ilość Lata realizacji Zlewnie Koszty 808 2015-2030 Bezpośrednia Wisły Bugu 13 526 mld zł Biebrzy Bzury Kamiennej Narwi Pilicy Pisy Wieprza Wkry 4
nieinwestycyjne Ilość Lata realizacji Zakres Koszty 19 2015-2030 Edukacja Zarządzanie kryzysowe ok. 700 mln zł Promocja Pomoc humanitarna Prognozowanie i ostrzeganie i opracowania priorytetu III w ramach gospodarki przestrzennej: Uaktualnienie charakterystyki terenów zagrożonych skutkami zalewania i szczegółowa identyfikacja tych terenów w skali lokalnej 100 tys. zł (2015); Współpraca ze służbami planistycznymi 150 tys. zł (2015); Podręcznik dobrych praktyk 300 tys. zł (2015); Warsztaty dla urbanistów i osób sporządzających opracowania ekofizjograficzne 1,6 mln zł (2015); Szkolenia dla władz gmin 1,6 mln zł (2015). Dziękujemy za uwagę wislasrodkowa@mazowieckie.pl www.mazowieckie.pl 5