Odbiór domu: jak zakończyć budowę domu jednorodzinnego? Zakończenie budowy domu wymaga przeprowadzenia końcowych formalności budowlanych. W przypadku domów jednorodzinnych najczęściej wystarcza złożenie zawiadomienie o zakończeniu budowy z dołączonymi wymaganymi dokumentami. Sprawdź, o czym musisz pamiętać. (Uwaga! Użytkowanie domu bez zawiadomienia o zakończeniu budowy bądź uzyskania wymaganego pozwolenia na użytkowanie jest samowolą budowlaną!) Dziennik budowy W czasie budowy domu należy zwrócić uwagę na prawidłowe prowadzenie dziennika budowy, gdyż jego oryginał będziemy musieli złożyć przy zawiadomieniu o zakończeniu prac budowlanych. Wszystkie prace budowlane, na wykonanie których wymagane jest pozwolenie na budowę, muszą być dokumentowane w dzienniku budowy. To dokument urzędowy, w którym zapisuje się przebieg robót budowlanych i zdarzenia, które zachodzą w page 1 / 13
toku ich wykonywania. Odbiory prac budowlanych i instalacyjnych, umowy z dostawcami mediów, a także protokoły związane z budową lub sporządzane w trakcie wykonywania robót budowlanych wpisuje się do dziennika budowy. Można sporządzać protokoły na oddzielnych arkuszach, ale koniecznie należy je dołączyć w sposób trwały do oryginału dziennika budowy i jego kopii lub zamieścić w oddzielnym zbiorze, dokonując w dzienniku budowy wpisu o fakcie ich prowadzenia. Świadectwo charakterystyki energetycznej Kolejnym dokumentem niezbędnym przy formalnościach kończących budowę, jest ważne świadectwo charakterystyki energetycznej. Dokument ten określa jakość budynku lub mieszkania z punktu widzenia zużycia energii. Świadectwo ma na celu wykazanie rozwiązań, które w perspektywie czasu pozwolą zmniejszyć wydatki na eksploatację budynków oraz wpłyną na znaczną redukcję zużycia energii. Certyfikat jest ważny 10 lat od dnia sporządzenia. Mogą go sporządzić upoważnieni specjaliści z branży architektonicznej, budowlanej i instalacyjnej, którzy mają aktualne uprawnienia do projektowania w budownictwie, absolwenci kierunkowych studiów podyplomowych organizowanych przez wyższe uczelnie oraz absolwenci specjalistycznych kursów. Inwentaryzacja geodezyjna powykonawcza Domy jednorodzinne (i inne obiekty budowlane, które wymagały pozwolenia na budowę) a także urządzenia podziemne, czyli np. przyłącza wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, elektroenergetyczne itd., przed oddaniem do użytkowania wymagają wykonania inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej. Inwentaryzację należy zlecić firmie geodezyjnej geodecie z uprawnieniami, który zbierze aktualne dane o przestrzennym rozmieszczeniu elementów zagospodarowania działki i naniesie je na mapę zasadniczą. Geodeta przekazuje kierownikowi budowy kopię mapy, którą wykonał podczas geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej. Jest on również zobowiązany do przekazania oryginału dokumentacji geodezyjno-kartograficznej do wydziału dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej. Na podstawie przekazanych danych, zostaną zaktualizowane informacje zawarte w ewidencji gruntów i budynków oraz ewidencji sieci uzbrojenia terenu. Kierownik budowy Przed złożeniem zawiadomienia o zakończeniu budowy bądź wniosku o pozwolenie na użytkowanie, musimy uzyskać niezbędne dokumenty również od kierownika budowy. Zamyka on dziennik budowy, za który był odpowiedzialny przez cały proces budowlany, składając jednocześnie oświadczenia o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym, warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami obowiązującego prawa. Konieczne będzie również oświadczenie kierownika budowy o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także w razie korzystania drogi, ulicy, nieruchomości sąsiada oraz oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego domu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania. Zawiadomienie o zakończeniu budowy page 2 / 13
Zawiadomienie o zakończeniu budowy składa się w Powiatowym bądź Wojewódzkim Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. Dołącza się do zawiadomienia wspomniane wyżej dokumenty, czyli: - oryginał dziennika budowy, - kopię świadectwa charakterystyki energetycznej, - inwentaryzację geodezyjną powykonawczą, - oświadczenia kierownika budowy, oraz - protokoły odbiorów przyłączy oraz protokoły sprawdzeń wewnętrznych instalacji, dokonanych przez uprawnione osoby, - protokół kontroli przewodów kominowych, - kopię decyzji o pozwoleniu na budowę. Jeżeli podczas budowy domu zaistniała sytuacja, która wymagała zmian nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu lub warunków pozwolenia na budowę, do zawiadomienia o zakończeniu prac budowlanych musimy dołączyć kopie rysunków wchodzących w skład zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w razie potrzeby także uzupełniający opis. Jeżeli w ciągu 21 dni od dnia złożenia zgłoszenia zakończenia budowy właściwy organ nie wniesie sprzeciwu, budynek można zacząć użytkować. Aby dokonać formalności związanych z zameldowaniem czy nadaniem numeru budynku, konieczne będzie pismo z urzędu o braku zastrzeżeń, co do użytkowania budynku. Pozwolenie na użytkowanie W niektórych przypadkach wydana decyzja o pozwoleniu na budowę nakłada na inwestora obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie. W tej sytuacji, oprócz wniosku o pozwolenie na użytkowanie i załączenia doń wszystkich wyżej wymienionych dokumentów, inwestor musi liczyć się z obowiązkową kontrolą nadzoru budowlanego. Podczas kontroli sprawdzane jest, czy budynek powstał zgodnie z ustaleniami i warunkami, jakie określało pozwolenie na budowę. Inspektor nadzoru budowlanego sprawdzi m.in. zgodności budynku z projektem zagospodarowania i z zatwierdzonym projektem domu. Kontrola ma być przeprowadzona przed upływem 21 dni od dnia doręczenia wezwania inwestora (wniosek o pozwolenie na użytkowanie budynku stanowi właśnie wezwanie do przeprowadzenia kontroli). O terminie obowiązkowej kontroli zostaniemy powiadomieni w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Pamiętajmy, że mamy obowiązek uczestniczenia w kontroli w wyznaczonym terminie. page 3 / 13
Uwaga! Pozwolenie na użytkowanie będzie konieczne również w przypadku, gdy legalizowana jest samowola budowlana. Zameldowanie Od 2016 roku zniknie całkowicie obowiązek meldunkowy. Do tego czasu jednak zmieniając miejsce zamieszkania musimy się zameldować, przekładając w gminie stosowny wniosek, do którego należy przedstawić: - dowód osobisty, - akt własności nieruchomości, - zaświadczenie z urzędu o braku przeciwwskazań do użytkowania domu lub pozwolenie na użytkowanie, Dotychczas obowiązywała konieczność wcześniejszego wymeldowania się w urzędzie, zanim złożyło się wniosek o nowy meldunek. Od 2011 roku procedura jest prostsza wspomniana wyżej ustawa przywiduje bowiem, że meldując się będzie można jednocześnie dokonać wymeldowania z poprzedniej nieruchomości, dzięki czemu unikniemy dwukrotnej wizyty w urzędzie. Numer porządkowy nowego budynku Aby nadać numer porządkowy naszej nowej nieruchomości, musimy złożyć wniosek do Urzędu Gminy wraz z wymaganymi dokumentami oraz opłatą skarbową na podanie i od załączników. Gminy mogą mieć różne oczekiwania względem załączników do wniosków, najlepiej więc sprawdzić w swoim urzędzie, jakie dokumenty będą nam potrzebne. Najczęściej do wniosku dostarczana jest: - kopia mapy zasadniczej z naniesioną inwentaryzacją powykonawczą budynku - kopia zawiadomienia powiatowego lub wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy Wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany o fakcie oznaczenia nieruchomości numerem porządkowym. W terminie dwóch tygodniu od otrzymania zawiadomienia, musimy zamieścić w widocznym miejscu na budynku lub na ogrodzeniu, tabliczkę z numerem porządkowym. W miastach czy miejscowościach, które mają ulice czy place z nazwami na tabliczce z numerem również powinna znaleźć się taka nazwa. Jeżeli zaś budujemy dom na wsi, w miejscowościach, w których nie ma konkretnych ulic na tabliczce z numerem powinna znaleźć się nazwa miejscowości. Jeżeli nasz nowy budynek jest położony w głębi nieruchomości, odgrodzonej od ulicy, tabliczka z numerem porządkowym umieszczona powinna być również na ogrodzeniu. Jeżeli nasz nowy dom jednorodzinny jest kolejnym budynkiem na tej samej nieruchomości, wówczas nadaje mu się numer porządkowy całej nieruchomości z dodatkowym oznaczeniem kolejnymi wielkimi literami alfabetu łacińskiego, z wyłączeniem polskich liter (np. 16B). Jeżeli zaś budynek został podzielony na dwie nieruchomości (np. rodzice oddali całkowicie część budynku do zamieszkania swoim dzieciom) można wprowadzić do istniejącej już numeracji dodatkowe oznaczenie dla nowo utworzonej nieruchomości, poprzez dodanie do istniejącego numeru małych liter alfabetu łacińskiego, z wyłączeniem polskich liter (np. 16b). page 4 / 13
Jeżeli na naszej działce znajduje się nie tylko dom jednorodzinny, ale również dodatkowy budynek gospodarczy nieprzeznaczony na stały pobyt ludzi nie ma konieczności nadawania im numeru porządkowego, chyba że na nasz wniosek jeśli np. w budynku prowadzimy działalność gospodarczą (warsztat samochodowy itp.). Wpisanie nieruchomości do ksiąg wieczystych Księgę wieczystą prowadzi Sąd Rejonowy (tzw. wydział wieczystoksięgowy) i tam osoba uprawniona powinna złożyć wniosek o założenie księgi wieczystej oraz załączyć wymagane dokumenty: - oznaczenie nieruchomości, miejsca jej położenia, obszaru oraz sposobu korzystania z nieruchomości, a także dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości, - informacja o wszystkich uprawnionych, na których rzecz własność ma być wpisana, - powołanie tytułu własności nieruchomości, - wyszczególnienie obciążających nieruchomość ograniczonych praw rzeczowych lub ograniczeń w jej rozporządzaniu albo oświadczenie wnioskodawcy, że nie wie o istnieniu takich praw lub ograniczeń. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, sąd wydaje postanowienie o założeniu księgi wieczystej. O założeniu księgi wieczystej zawiadomieni są wszyscy zainteresowani, a także właściwy organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków. Do zawiadomienia dołączony jest odpis postanowienia o założeniu księgi wieczystej. Zobacz także: Kierownik budowy czy inspektor? Kto jest potrzebny na budowie? Budowa domu i inne roboty budowlane, na których wykonanie potrzebne jest pozwolenie na budowę, wymagają zatrudnienia tzw. uczestników procesu budowlanego. Zgodnie z Prawem budowlanym każdy z nich ma na placu budowy swoje obowiązki i prawa. Zatrudnienie ich i powierzenie obowiązków leży po stronie inwestora. page 5 / 13
page 6 / 13
Jakie są obowiązki inwestora na placu budowy? Zanim staniemy się gospodarzem swojego domu, w świetle prawa na placu budowy jesteśmy page 7 / 13
inwestorem, czyli jednym z uczestników procesu budowlanego. Jakie prawa i obowiązki ma inwestor? O czym musimy pamiętać rozpoczynając budowę i na co zwracać uwagę w trakcie jej trwania? page 8 / 13
page 9 / 13
Jak uzyskać zmianę decyzji o pozwoleniu na budowę? Decyzja o zmianie pozwolenia na budowę jest niezbędna, jeżeli w czasie procesu budowlanego dokonuje się istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu budowlanego. page 10 / 13
page 11 / 13
Ile kosztuje legalizacja samowoli budowlanej? Legalizacja samowoli budowlanej jest procesem długotrwałym i kosztownym. Ważne, że samowolą może stać się nie tylko sama budowa domu, ale również dobudówka, zmiana przeznaczenia budynku, budowa przyłączy czy nawet budowa tarasu. Ile kosztuje legalizacja samowoli budowlanej? page 12 / 13