FUNDACJA ROZWOJU UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO Andrzej Letkiewicz Prezes Zarządu oraz zespół BIAS
Baltic Sea Information on the Acoustic Soundscape / Informacja o Poziomie Dźwięków Podwodnych Morza Bałtyckiego Program: LIFE + Komponent: Polityka i zarządzanie w ochronie środowiska Numer projektu: BIAS LIFE11 ENV/SE/841 Beneficjent koordynujący: Swedish Defence Research Agency FOI (Szwecja) Budżet projektu: 4 577 315 487 465 Dofinansowanie LIFE: 2 215 567 240 152 Dofinansowanie NFOŚiGW: 216 159 Wkład własny Fundacji: 31 335 Termin realizacji projektu: 01.09.2012 31.12.2016
Współpraca międzynarodowa - partnerzy w projekcie Finnish Environmental Institute (SYKE), Finlandia Swedish Defence Research Agency (FOI), Szwecja Aarhus University, Dania Tallin University of Technology (TUT), Estonia German Maritime and Hydrographic Agency (BSH), Niemcy Institute for Technical and Applied Physics (itap), Niemcy Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego (FRUG), Polska
Problemy i potrzeby stanowiące przesłankę do realizacji projektu Na Bałtyku w każdej chwili porusza się ok. 2000 statków dużych rozmiarów, które znacząco wpływają na wzrost natężenia podwodnego hałasu w morzu. Natężenie podwodnego hałasu w wyniku działalności człowieka zwiększa się dwukrotnie co 10 lat. Statki oraz inne źródła podwodnego hałasu wytwarzają dźwięki w zakresie częstotliwości, które nakładają się na zakresy częstotliwości dźwięków wykorzystywanych przez zwierzęta morskie. (źródło: BIAS za Scholik-Schlomer 2015) Kolor czerwony - monitorowane w projekcie zakresy częstotliwości dźwięków.
Problemy i potrzeby stanowiące przesłankę do realizacji projektu Implementacja zapisów Ramowej Dyrektywy w sprawie Strategii Morskiej ustanawiającej ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego, w których państwa członkowskie podejmują niezbędne działania na rzecz osiągnięcia lub utrzymania dobrego stanu ekologicznego środowiska morskiego (GES) najpóźniej do 2020 roku: 11 wskaźników jakości dotyczących określania dobrego stanu środowiska Wskaźnik 11 dotyczy podwodnego hałasu i stanowi: Wprowadzenie energii, w tym hałasu podwodnego, utrzymuje się na takim poziomie, że nie powoduje ono negatywnego wpływu na środowisko morskie. BIAS jest pierwszą próbą stworzenia ram dla zarządzania podwodnym hałasem w skali regionalnej w Unii Europejskiej. Wcześniej nie podejmowano żadnych działań w tym kierunku, nie istniały żadne wytyczne ani żadne doświadczenia, które można było wykorzystać w trakcie realizacji projektu BIAS.
Cel oraz schemat ideowy projektu Określenie poziomu i charakterystyki hałasów podwodnych pochodzenia antropogenicznego w Bałtyku oraz opracowanie modelu rozprzestrzeniania się dźwięku w Bałtyku z uwzględnieniem częstotliwości szczególnie ważnych dla funkcji życiowych ryb i ssaków morskich. Schemat ideowy projektu BIAS. (źródło: BIAS)
Punkty pomiarowe na Morzu Bałtyckim 1. Zatoka Gdańska- 71 m, 3. Łeba- 16,4m, 5. Świnoujście- 12 m 2. Zatoka Pucka -30m, 4. Darłowo-Ustka- 40 m, Łącznie 36 boi pomiarowych rejestrujących dźwięki podwodne przez cały 2014 rok. Boje pomiarowe z systemem kotwiczącym.
Wyniki: Opracowanie standardów i metodologii umożliwienie transgranicznego opracowania danych i wyników niezbędnych do skutecznego i wspólnego zarządzania podwodnym hałasem 1. Standardy dotyczące specyfikacji sprzętu pomiarowego 2. Standardy obsługi aparatury pomiarowej 3. Standardy projektowania zestawu pomiarowego wraz z systemem kotwiczenia 4. Standardy metodologii umieszczania na dnie sprzętu pomiarowego 5. Standardy przetwarzania danych 6. Standardy analizy sygnałów akustycznych STANDARDY BYŁY STOSOWANE PRZEZ CAŁY OKRES REALIZACJI PROJEKTU
Wyniki: Określenie poziomu i charakterystyki hałasów podwodnych pochodzenia antropogenicznego w Bałtyku uzyskanie wiedzy o obecnym poziomie podwodnego hałasu oraz wartości wyjściowych do przyszłych porównań Przykładowa rejestracja podwodnego hałasu generowanego przez przepływające statki Stacja 1. Zatoka Gdańska, 71 m, czerwiec 2014. hałas statków Podwodne ciśnienie akustyczne wyrażone w paskalach, zarejestrowane w pobliżu hałasujących statków na Zatoce Gdańskiej. Niska wartość ciśnienia, oscylująca w okolicy zera oznacza naturalne tło akustyczne pod wodą.
Wyniki: Stworzenie map poziomu hałasu podwodnego w Bałtyku dla częstotliwości charakterystycznych dla statków rozszerzenie monitoringu podwodnego hałasu na cały Bałtyk Luty 2014 Z = 10 m 3 częstotliwości 3 głębokości styczeń 2014 Maj 2014 Z = 10 m Lipiec 2014 Z = 10 m
Wyniki: Wdrożenie narzędzia planistycznego opartego o GIS umożliwiającego łatwe zarządzanie źródłami hałasu pod wodą - Określenie poziomu podwodnego hałasu na wybranych obszarach zainteresowania - Ułatwienie podejmowania decyzji środowiskowych
Wyniki: Wsparcie decyzyjności instytucji wdrażających przepisy UE Plan wdrożeniowy (BIAS Implementation Plan): - stanowi niespecjalistyczne podsumowanie zdobytych wiedzy i doświadczenia na każdym etapie realizacji projektu, - proponuje rozwiązania we wdrażaniu zapisów Ramowej Dyrektywy w sprawie Strategii Morskiej w nawiązaniu do kwestii podwodnego hałasu, - zawiera wskazówki dotyczące monitorowania i oceny podwodnego hałasu niskich częstotliwości w Morzu Bałtyckim, - opisuje regionalny program monitorowania podwodnego hałasu w Morzu Bałtyckim, - jego część została już przyjęta przez HELCOM.
Wyniki: Raport laika lepsze zrozumienie problematyki przez szerokie grono odbiorców
Podsumowanie badań w polskiej części Morza Bałtyckiego Poziom hałasu emitowanego przez statki w polskiej części Morza Bałtyckiego przekracza 145 db zarówno dla częstotliwości 63 Hz i 125 Hz. Największy poziom podwodnego hałasu zanotowano w Zatoce Pomorskiej szlak żeglugowy do Świnoujścia i Szczecina. Wysoki poziom podwodnego hałasu pochodzenia antropogenicznego zmierzonego w niektórych częściach polskiego wybrzeża może być szkodliwy dla zwierząt morskich.
Ścieżka jaką przeszła Fundacja wraz z partnerami aby zrealizować projekt Złożenie wniosku do NFOŚiGW Podpisanie umów grantowych Raport końcowy do NFOŚiGW Ogłoszenie naboru Realizacja projektu Złożenie wniosku do KE Decyzja Doświadczony zespół administracyjny Specjaliści w dziedzinie, zatrudnieni przez Fundację w celu właściwej realizacji merytorycznej części projektu Raport końcowy do KE
https://biasproject.wordpress.com/ http://www.frug.ug.edu.pl/pl/projekty/projekty-realizowane/bias/