Wymagania edukacyjne z fizyki dla klasy 3 poziom rozszerzony

Wymagania edukacyjne z fizyki dla klasy 3 poziom rozszerzony Podstawa opracowania: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dzienniku Ustaw RP, Nr 4, z dnia 15 stycznia 2009) Uwaga: Realizacja podstawy programowej z fizyki na poziomie rozszerzonym na IV etapie edukacyjnym (liceum) zakłada opanowanie przez ucznia treści nauczania przewidzianych na III etapie edukacyjnym (gimnazjum) i na poziomie podstawowym IV etapu edyukacyjnego. Mimo, że treści te zasadniczo nie są wymienione w poniższym zestawieniu ich opanowanie jest niezbędne i może podlegać ocenie. Cele kształcenia wymagania ogólne I. Znajomość i umiejętność wykorzystania pojęć i praw fizyki do wyjaśniania procesów i zjawisk w przyrodzie. II. Analiza tekstów popularnonaukowych i ocena ich treści. III. Wykorzystanie i przetwarzanie informacji zapisanych w postaci tekstu, tabel, wykresów, schematów i rysunków. IV. Budowa prostych modeli fizycznych i matematycznych do opisu zjawisk. V. Planowanie i wykonywanie prostych doświadczeń i analiza ich wyników. Wymagania PP Wymagania szczegółowe Ocena dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Uczeń Pole elektryczne 7.1) wykorzystuje prawo stosuje prawo Coulomba Coulomba do obliczania siły dla układów zło żonych z dla układu złożonego z stosuje prawo Coulomba w oddziaływania nie więcej niż trzech dla układów złożonych nieskończonej liczby sytuacjach problemowych elektrostatycznego pomiędzy ładunków punktowych lub ładunków punktowych ładunkami punktowymi sferycznie symetrycznych zna i stosuje pojęcia: pole 7.2) posługuje się pojęciem elektrostatyczne (centralne i natężenia pola jednorodne), linie pola, elektrostatycznego natężenie pola elektrycznego, potencjał 7.3) oblicza natężenia pola oblicza natężenia pola stosuje natężenie pole pochodzące od ładunku

centralnego dla centralnego dla punktowego do pochodzącego od jednego pochodzącego od jednego rozwiązywania zadań rozwiązuje złożone, ładunku punktowego ładunku punktowego rachunkowych nietypowe zadania rachunkowe i problemowe 7.4) analizuje jakościowo analizuje jakościowo pole związane z polem pole pochodzące od układu pochodzące od układu elektrostatycznym ładunków ładunków wyznacza pole stosuje natężenie pola elektrostatyczne na centralnego do 7.5) wyznacza pole zewnątrz rozwiązywania zadań elektrostatyczne na zewnątrz naelektryzowanego ciała rachunkowych, stosuje.. dla układów złożonych z naelektryzowanego ciała sferycznie symetrycznego zasadę superpozycji pól dla większej liczby ładunków sferycznie symetrycznego posługując się pojęciem dwóch ładunków sferycznie natężenia pola, potencjału symetrycznych 7.6) przedstawia pole elektrostatyczne za pomocą zna pojęcie linii pola linii pola 7.7) opisuje pole zna pojęcie kondensatora kondensatora płaskiego, (także płaskiego), jego oblicza napięcie pomiędzy budowę, pojemność, okładkami ładowanie i zastosowanie 7.8) posługuje się pojęciem pojemności elektrycznej kondensatora rysuje je dla pola centralnego i jednorodnego, opisuje pole kondensatora płaskiego, oblicza jego napięcie pól złożonych oblicza rozkład napięć i posługuje się pojęciem ładunków w układach w układach złożonych z analizuje złożone układy pojemności kondensatora zawierających do trzech wiekszej liczby kondensatorów kondensatorów kondensatorów 7.9) oblicza pojemność kondensatora płaskiego, znając jego cechy geometryczne stosuje zależność pojemności kondensatora od jego rozmiarów geometrycznych w sytuacjach typowych i problemowych 7.10) oblicz pracę potrzebną wskazuje na zastosowania oblicza pracę ładowania oblicza zmiany energii do naładowania i układu kondensatorów energii gromadzonej w kondensatora kondensatora kondensatora kondensatorze

7.11) analizuje ruch cząstki analizuje ruch ładunku w wyjaśnia zastosowania wyjaśnia zachowawczy naładowanej w stałym polu jednorodnym po torze po paraboli, stosuje zasadę ruchu cząstek w polu charakter pola jednorodnym polu prostoliniowym, zachowania energii elektrycznym elektrostatycznego elektrycznym 7.12) opisuje wpływ pola analizuje rozmieszczenie elektrycznego na się ładunku elektrycznego posługuje się pojęciem planuje doświadczenia rozmieszczenie ładunków w w przewodniku i wpływ gęstości ładunku ilustrujące rozkład ładunku przewodniku, wyjaśnia zewnętrznego pola elektrycznego i powierzchni w przewodniku działanie piorunochronu i elektrycznego na rozkład ekwipotencjalnej siatki Faradaya ładunku w przewodniku Prąd stały wyjaśnia przepływ prądu w 8.1) wyjaśnia pojęcie siły zna różne typy źródeł obwodzie elektrycznym odwołuje się do procesów elektromotorycznej ogniwa i napięcia stałego i parametry wyjaśnia pojęcia SEM i odwołując się do SEM i przemian energii w źródle oporu wewnętrznego je charakteryzujące opór wewnętrzny oporu wewnętrznego napięcia ogniwa 8.2) oblicza opór stosuje wiedzę o zależności przewodnika, znając jego oporu od rozmiarów oblicza wartości oporu na opór właściwy i rozmiary geometrycznych podstawie danych geometryczne przewodnika 8.3) rysuje charakterystykę rysuje charakterystykę prądowo-napięciową prądowo-napieciową na lub na podstawie uwzględnia niepewność dokonuje analizy błędu opornika podlegającego eksperymentu pomiaru pomiaru podstawie danych zadania prawu Ohma stosuje prawo Ohma dla odcinka obwodu 8.4) stosuje prawa stosuje prawa Kirchhoffa dla obwodów z opornikami Kirchhoffa do analizy dla obwodu elektrycznego z...dla obwodów połączonymi w sposób obwodów elektrycznych nie więcej niż czterema posiadających więcej...dla obwodów z niestandardowy, oblicza dla odwodów z opornikami w części kondensatorami opór elektryczny obwodu kondensatorami oporników zewnętrznej połączonymi na podstawie praw szeregowo i równolegle Kirchhoffa

oblicza opór zastępczy 8.5) oblicza opór zastępczy na podstawie schematów sieci elektrycznych: oporników połączonych oporników połączonych więcej niż 10 oporników zapisanych w sposób przestrzennych, szeregowo i równolegle (do szeregowo i równolegle niestandardowy, nieskończonych 10 oporników) 8.6) oblicza pracę wykonaną oblicza sprawność źródła podczas przepływu prądu oblicza moc i pracę prądu porównuje ze zmianą uwzględnia sprawność napięcia i analizuje przez różne elementy elektrycznego energii wewnętrznej procesu przyczyny różnic obwodu oraz moc sprawności-optymalizacja rozproszoną na oporze opisuje i wyjaśnia wpływ podaje zastosowania 8.7) opisuje wpływ zna różne typy temperatury na opór wyjaśnia budowę wpływu temperatury na temperatury na opór metali i przewodników.półprzewodników półprzewodników i ich półprzewodników opór metali i półprzewodników metalicznych zastosowania półprzewodników

Wymagania PP Ocena dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Uczeń: Magnetyzm, indukcja magnetyczna 9.1) szkicuje przebieg linii pola magnetycznego w pobliżu magnesów trwałych i przewodników z prądem rysuje linie pola rysuje magnetycznego w pobliżu magnesów i przewodników z prądem, wskazuje bieguny magnetyczne oblicza wartość wektora B 9.2) oblicza wektor oblicza wartość wektora B dla odcinka obwodu, okręgu dla półokręgu, układów analizuje odstępstwa indukcji magnetycznej dla nieskończonych dla zwolnicy (model (punkt odległy od złożonych z przewodników sytuacji rzeczywistych od wytworzonej przez przewodników idealny), pętli, płaszczyzny okręgu), o ró żnym kształcie. idealnego modelu przewodniki z prądem prostoliniowych, korzysta z prawa Biota- Savarta analizuje ruch cząstki w 9.3) analizuje ruch jednorodnym polu cząstki w stałym magnetycznym ( prędkość analizuje zastosowania..gdy prędkość nie jest wyjaśnia zastosowania jednorodnym polu prostopadła do linii pola), zjawiska prostopadła do linii pola zjawiska magnetycznym oblicza parametry ruchu cząstki 9.4) opisuje wpływ opisuje wpływ materiałów na pole ferromagnetyków na pole magnetyczne magnetyczne 9.5) opisuje zastosowania materiałów ferromagnetycznych opisuje i wyjaśnia zastosowania ferromagnetyków wyjaśnia rolę badań podstawowych w historii poznania podaje przykłady...wpływ wszystkich zachowania różnych wyjaśnia mechanizm analizuje petlę histerezy materiałów materiałów w polu ferromagnetyzmu magnetycznej magnetycznym

analizuje siłę 9.6) analizuje siłę elektrodynamiczną elektrodynamiczną działającą na przewodnik z.na przewodnik ułożony wyjaśnia zależność działającą na prądem ułożony prostopadle. w układach złożonych nieprostopadle do linii pola pomiędzy siłą Lorentza a przewodnik z prądem do linii pola magnetycznego elektrodynamiczną w polu magnetycznym magnetycznego, wykonuje obliczenia 9.7) opisuje zasadę opisuje zasadę działania wskazuje zastosowania oblicza moment obrotowy wymienia, charakteryzuje analizuje różnice pomiędzy działania silnika silnika elektrycznego i jego silników elektrycznych silnika rodzaje silników nimi elektrycznego budowę elektrycznych 9.8) oblicza strumień oblicza strumień indukcji analizuje różnice Φ strumień indukcji magnetycznej przez..przez powierzchnię pomiędzy polem...przez solenoid magnetycznej przez powierzchnię - układy zamkniętą elektrycznym a powierzchnię płaskie magnetycznym 9.9) analizuje napięcie analizuje i oblicza napięcie uzyskane na końcach uzyskane na końcach.wykazując jego związek odcinka przewodnika przewodnika podczas jego z działaniem siły Lorenza - i ilościowo podczas jego ruchu w ruchu w polu jakościowo polu magnetycznym magnetycznym 9.10) oblicza siłę elektromotoryczną oblicza SEM powstającą w powstającą w wyniku wyniku zjawiska indukcji zjawiska indukcji elektromagnetycznej elektromagnetycznej 9.11)stosuje regułę stosuje regułę Lenza w celu Lenza w celu wskazania kierunku wykazuje związek reguły i ruchowych wskazania kierunku przepływu prądu dla analizuje obwody sprzężone Lenza z zasadą zachowania przewodników przepływu prądu ruchomych źródeł pola energii indukcyjnego magnetycznego

9.12) opisuje budowę i opisuje budowę i zasadę omawia różne typy prądnic, zasadę działania działania prądnicy, wykorzystuje do obliczeń oblicza SEM prądnicy uwzględnia sprawność wskazuje na różnice transformatora i transformatora przekładnię transformatora transformatora, w budowie i zastosowaniu prądnicy opisuje prąd przemienny, stosuje parametry prądu 9.13) opisuje prąd stosuje w obliczeniach uwzględnia sprawność analizuje obwody prądu przemiennego do przemienny parametry prądu procesu przemian energii przemiennego obliczania pracy, mocy przemiennego opisuje zjawisko wskazuje związek pomiędzy 9.14) opisuje zjawisko samoindukcji, wykonuje zjawiskiem samoindukcji a zna i wyjaśnia skutki zna sposoby zapobiegania samoindukcji obliczenia indukcją zjawiska samoindukcji skutkom samoindukcji elektromagnetyczną analizuje obwody 9.15) opisuje działanie opisuje działanie diody jako wymienia i opisuje inne elektryczne z diodami diody jako prostownika prostownika zastosowania diody prostowniczymi Fale elektromagnetyczne i optyka 10.1) opisuje widmo fal opisuje widmo fal elektromagnetycznych i elektromagnetycznych, podaje sposoby podaje źródła fal w podaje zastosowania podaje określenie fali wytwarzania różnych zna sposoby ochrony przed poszczególnych elektromagnetycznej i jej falami różnych rodzajów fal, rodzajów fal zakresach z własności elektromagnetycznymi wskazuje szkodliwe dla elektromagnetycznych omówieniem ich zdrowia zastosowań

zna wartość prędkości 10.2) opisuje jedną z światła w próżni, wyjaśnia opisuje jedną metodę omawia doświadczenie wyjaśnia założenia metod wyznaczania znaczenie skończonej wyznaczanie prędkości Michelsona-Morleya Szczególnej Teorii prędkości światła światła Względności wartości prędkości światła 10.3) opisuje doświadczenie Younga opisuje doświadczenie Younga odwołując się zjawisk falowych wyjaśnia znaczenie doświadczenia Younga wyjaśnia znaczenie spójno ści fal w doświadczeniu Younga, wskazuje żródła fal spójnych 10.4) wyznacza wyjaśnia doświadczenie z omawia widmo dyfrakcyjne długość fali świetlnej siatką dyfrakcyjną dla światła...dla nieprostopadłej przy pomocy siatki prostopadłej wiązki światła, monochromatycznego i wiązki światła dyfrakcyjnej wykonuje obliczenia polichromatycznego 10.5) opisuje i wyjaśnia zjawisko wyjaśnia mechanizm omawia warunki polaryzacji wyjaśnia znaczenie omawia zastosowania analizuje układy polaryzacji światła przy polaryzacji światła przy przez odbicie, wykonuje odbiciu i przy przejściu przejściu przez polaryzator obliczenia zjawiska polaryzacji zjawiska polaryzacji światła polaryzacyjne przez polaryzator 10.6) stosuje prawa odbicia do wyznaczenia biegu promienia w pobliżu granicy dwóch ośrodków stosuje prawo odbicia i załamania

10.7) opisuje zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia i wyznacza kąt graniczny analizuje całkowite wewnętrzne odbicie, oblicza kąt graniczny wyjaśnia zastosowania zjawiska całkowitego wewnętrznego odbicia 10.8) rysuje i wyjaśnia rysuje i wyjaśnia wykorzystuje konstrukcje konstrukcje tworzenia konstrukcje tworzenia do wyznaczania: biegu rozwiązuje zadania obrazów rzeczywistych obrazów rzeczywistych i promieni rysuje konstrukcje obrazów graficzne dla układów i pozornych za pomocą pozornych za pomocą niecharakterystycznych, dla układów optycznych optycznych soczewek skupiających soczewek skupiających i wyznaczania ogniska i rozpraszających rozpraszających soczewki stosuje równanie soczewki i wzór soczewkowy do 10.9) stosuje równanie obliczeń związanych z soczewki wyznacza położeniem przedmiotów...dla zmieniających się dla układów optycznych...dla układów optycznych położenie i lub obrazów i parametrów obrazu i złożonych z soczewek i złożonych z soczewek, powiększenie powiększeniem przedmiotu zwierciadeł otrzymanych obrazów otrzymanych obrazów, posługuję się pojeciem zdolności skupiającej analizuje zjawisko aberracji chromatycznej Fizyka atomowa i kwanty promieniowania elektromagnetycznego opisuje założenia wyjaśnia współczesny 11.1) opisuje założenia kwantowego modelu pogląd na naturę światła kwantowego modelu światła, podaje dowody odwołując się do wyników światła słuszności tego modelu doświadczeń

11.2) stosuje zależność pomiędzy energią fotonu a częstotliwością i długością fali do opisu fotoelektrycznego zewnętrznego, wyjaśnia zasadę działania fotokomórki stosuje zależność pomiędzy energią fotonu a wyjaśnia zasadę działania analizuje charakterystykę stosuje charakterystykę I(U) zjawiska częstotliwością i długością fotokomórki prądowo-napięciową w rozwiązywaniu fali do opisu zjawiska (zdejmowanie, analiza) problemów fotoelektrycznego 11.3) stosuje zasadę stosuje zasadę zachowania zachowania energii do energii do wyznaczania wyznaczania częstotliwości częstotliwości wyjaśnia założenia budowy oblicza energię elektronu w wyjaśnia zastosowanie promieniowania promieniowania atomu wodoru Bohra atomie wodoru wg Bohra widm atomowych emitowanego i emitowanego i absorbowanego przez absorbowanego przez atomy atomy wyjaśnia i analizuje ograniczenia stosowania teorii Bohra, opisuje jakościowo późniejsze teorie budowy atomu 11.4) wyjaśnia wyjaśnia mechanizm mechanizm powstawania wyjaśnia zastosowanie omawia budowę lampy powstawania promieniowania promieniowania rentgenowskiej promieniowania rentgenowskiego, oblicza charakterystycznego rentgenowskiego parametry

wyjaśnia probabilistyczny 11.5) określa długość określa długość fal de charakter mikroświata, zna opisuje korelacje pomiędzy fal de Broglie dla Broglie dla poruszających wyjaśnia koncepcję fal omawia zastosowania fal zasadę nieoznaczoności, filozofią a fizyką w poruszających się materii i jej weryfikację materii posługuję się pojęciami pierwszej połowie XX się cząstek determinizm i cząstek indeterminizm wieku praw przyrody Wymagania przekrojowe 12.1) przedstawia jednostki wielkości przedstawia jednostki zna jednostki wielkości ocenia trafność fizycznych wymienionych fizycznych wielkości fizycznych przeprowadza analizę w otrzymanego wzoru na wymienionych w PP, wymienionych w PP, wymiarową złożonych PP stosowane w podstawie analizy opisuje ich związek z opisuje ich związek z wzorów fizycznch przeszłości, przelicza je na wymiarowej jednostkami jednostkami podstawowymi podstawie definicji podstawowymi samodzielnie wykonuje 12.2) samodzielnie analizuje otrzymany wykres ocenia zgodność wykresy na podstawie zaznacza niepewność wykonuje poprawne ze względu na niepewność otrzymanego wykresu z informacji słownych, pomiaru wykresy pomiaru modelem teoretycznym równa ń, tabel 12.3) przeprowadza przeprowadza złożone złożone obliczenia obliczenia liczbowe liczbowe posługując się posługując się kalkulatorem kalkulatorem

12.4) interpoluje, ocenia orientacyjnie wartość pośrednią miedzy danymi w tabeli i za pomocą wykresu interpoluje, ocenia ocenia zgodność orientacyjnie wartość uzyskanych szacunków z pośrednią miedzy danymi w ocenia uzyskane dane modelem obliczeniowym, tabeli i szacuje za pomocą wykresu szacunkowe dokonuje korekty modelu obliczeniowego 12.5) dopasowuje prostą y=ax+b do dopasowuje prostą y=ax+b wykresu i ocenia do wykresu, oblicza ocenia trafność trafność postępowania, wartości współczynników dopasowania prostej oblicza wartości a,b współczynników a, b 12.6) opisuje podstawowe zasady niepewności pomiaru rozumie pojęcie niepewności pomiaru i zna jej przyczyny, stosuje podstawowe zasady niepewności pomiaru dla pomiarów prostych stosuje podstawowe zasady niepewności pomiaru dla pomiarów złożonych analizuje problem minimalizacji niepewności 12.7) szacuje wartość spodziewanego wyniku obliczeń, krytycznie ocenia realność otrzymanego wyniku szacuje wartość wyniku ocenia trafność dobranej krytycznie ocenia wartość obliczeń metody szacowania otrzymanego wyniku

12.8) przedstawia własnymi słowami główne tezy poznanego artykułu popularnonaukowego z dziedziny fizyki lub astronomii przedstawia własnymi słowami tezy poznanego artykułu popularnonaukowego z dziedziny fizyki lub astronomii przetwarza informacje wykorzystując informacje z poznanego artykułu popularno-naukowego z dziedziny fizyki lub astronomii krytycznie ocenia trafność poznanego artykułu popularno-naukowego z dziedziny fizyki lub astronomii Wymagania doświadczalne przeprowadza doświadczenia polegające na wykonaniu pomiarów, opisie i analizie wyników oraz jeśli to możliwe, wykonaniu i interpretacji wykresów dotyczących 13.4) kształtu linii pola bada linie pola magnetycznego magnetycznego 13.5) charakterystyki pradowo-napieciowej opornika, żarówki ewentualnie diody Zdejmuje charakterystykę prądowo-napięciową dla opornika, układu oporników, Zdejmuje charakterystykę prądowo-napięciową żarówki, wyznacza opór elektryczny na podstawie charakterystyki pradowo-napięciowej Zdejmuje charakterystykę prądowo-napięciową diody, uwzględnia niepewność pomiaru optymalizuje metodę ilustruje doświadczalnie interpretację strumienia pola magnetycznego 13.7) dyfrakcji światła na siatce dyfrakcyjnej analizuje dyfrakcję na na płycie CD optymalizuje metodę optymalizuje metodę lub płycie CD siatce dyfrakcyjnej wyznacza współczynnik załamania - przejście wyznacza współczynnik wyznacza współczynnik demonstruje zjawisko uwzględnia niepewność światła przez płytkę załamania - bieg 13.8) załamania światła odbicia i załamania światła załamania światła (prawo pomiaru równoległo ścienną, symetryczny światła w załamania, kąt graniczny) optymalizuje metodę pryzmacie pomiaru 13

13.9) obrazów wyznacza ogniskową optycznych bada własności, obrazów i bada własności układów soczewki rozpraszającej, otrzymanych za soczewek optycznych uwzględnia niepewność pomocą soczewek pomiaru optymalizuje metodę 14

Sposoby sprawdzania edukacyjnych osiągnięć uczniów z fizyki Sposoby oceniania: 1. Odpowiedzi ustne. 2. Oceniana będzie praca ucznia w czasie procesu uczenia: jego praca w grupie uczniowskiej podczas planowania i wykonywania doświadczeń, rozwiązywania zadań rachunkowych i problemowych, udział w zbiorowej dyskusji. 3. Ocenie mogą podlegać prace lub prezentacje przygotowane na podstawie dostępnych źródeł informacji. 4. Testy wyboru jednostopniowe i wielostopniowe (nauczycielskie lub standaryzowane). 5. Sprawdziany zbudowane z pytań zamkniętych lub otwartych teoretycznych, problemowych i rachunkowych. 6. Kartkówki z trzech ostatnich tematów. 7. Karty pracy 8. Testy w kursach e-lerning 9. Badanie wyników nauczania oraz mała matura (klasy drugie) i matura próbna (klasy trzecie) W przypadku nieobecności ucznia na sprawdzianie lub kartkówce w dzienniku lekcyjnym w miejscu oceny wpisuje się "0". Ocena śródroczna i roczna nie jest średnią z ocen bieżących. Wynika ona z głębokiej analizy wszystkich otrzymanych ocen ze szczególnym zwróceniem uwagi na postęp edukacyjny ucznia. Ocena roczna jest ustalana w oparciu o oceny zdobyte w całym roku szkolnym. Warunki i tryb uzyskania wyższej niż przewidywana roczna ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych określa Statut Szkoły 44 p. 8-9. 15