Typ A (przemocowy), Typ B (uwodzący)
SPRAWCA STOSUJE WOBEC DZIECKA PRZEMOC FIZYCZNĄ, EMOCJONALNĄ I SEKSUALNĄ; SPRAWCA MOŻE BYĆ DLA DZIECKA OSOBĄ OBCĄ, BĄDŹ BLISKĄ (RODZIC, KREWNY, DZIADKOWIE ITP.)
ODCZUWA BÓL, STRACH, LĘK O SIEBIE I BLISKICH; KSZTAŁTUJE NEGATYWNY OBRAZ SFERY SEKSUALNEJ; MOŻE ODCZUWAĆ LĘK PRZED UJAWNIENIEM W ZWIĄZKU ZE SPODZIEWANĄ KARĄ; BEZRADNOŚĆ VS AGRESJA; POCZUCIE OSAMOTNIENIA; ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI.
PRZEMOC FIZYCZNA NIE WYSTĘPUJE; ROZSZERZANIE ZAKRESU CZYNNOŚCI SEKSUALNYCH NASTĘPUJE STOPNIOWO; JEST UWAŻNY NA REAKCJE DZIECKA, OKAZUJE MU UCZUCIA I NAGRADZA DZIECKO ZA CZYNNOŚCI SEKSUALNE; WPROWADZA DZIECKO W ŚWIAT DOROSŁYCH ORAZ IZOLUJE JE OD ŚRODOWISKA RÓWIEŚNICZEGO; MA DOBRY KONTAKT EMOCJONALNY Z DZIECKIEM
DOŚWIADCZA PRZYJEMNYCH DOZNAŃ Z CIAŁA I ROZBUDZENIA SEKSUALNEGO; MA POCZUCIE BYCIA KIMŚ WYJĄTKOWYM, WYBRANYM ; PRZEŻYWA LĘK PRZED UTRATĄ KORZYŚCI EMOCJONALNYCH, MATERIALNYCH; ODCZUWA POZYTYWNE UCZUCIA DO SPRAWCY I MA Z NIM SILNY ZWIĄZEK EMOCJONALNY, W TYM AMBIWALENCJĘ;
Rodzaj aktywności Charakterystyka zachowań Zachowanie Sfera werbalna Relacje z innymi Zainteresowania autostymulacja (masturbacja, wkładanie przedmiotów w organy rozrodcze); naśladowanie stosunków seksualnych częste mówienie o sprawach dotyczących seksu; wydawanie dźwięków naśladowczych w trakcie zabaw agresywne próby nawiązania kontaktów seksualnych z innymi dziećmi; przekraczanie granic cielesnych dzieci i dorosłych nadmierne i nieadekwatne do wieku zainteresowania nagością
Wiek przedszkolny Wiek szkolny Adolescencja zachowania seksualne i wiedza nieadekwatne do wieku; obnażanie się; prowokowanie kontaktów o char. seksualnym; zabawa w odgrywanie; rysowanie postaci z organami płciowymi; nadmierna masturbacja; powtarzanie słów związanych z seksem; zachowania seksualne wobec dzieci i dorosłych zachowania seksualne nieadekwatne do wieku; obsceniczność zachowań; rysunki o charakterze seksualnym; zaburzenia identyfikacji z płcią; częste wypowiedzi na temat seksu. zachowania uwodzące; molestowanie seksualne rówieśników lub rodzeństwa; błędna identyfikacja; silne tendencje homoseksualne; zachowania seksualne wobec dorosłych
Wiek przedszkolny Wiek szkolny Adolescencja zaburzenia poczucia bezpieczeństwa; przywieranie do opiekuna; silny lęk przed niektórymi osobami; gwałtowny płacz przy zmianie pieluch lub ubrań; nagły regres do wcześniejszych zachowań; nagłe obniżenie nastroju; moczenie się, zanieczyszczanie; utrata apetytu; powtarzające się koszmary senne; negatywne wypowiedzi na swój temat; nadmierna czujność; okrucieństwo wobec zwierząt; objawy dysocjacyjne nagłe niewytłumaczalne zmiany nastroju; stany depresyjne; myśli, próby samobójcze; niska samoocena; zachowania regresywne; nadmierna czujność; impulsywność vs apatyczność; poczucie winy; sny na jawie ; zachowania obsesyjne (rytuały); niezdolność do empatii próby samobójcze, samookaleczenia; chroniczne stany depresyjne; uzależnienia; nienawiść do siebie; epizody utraty pamięci; zaburzenia jedzenia; koszmary senne; lęki; trudności w koncentracji uwagi; wybuchy agresji, gniewu; głębokie problemy związane z kryzysem tożsamości; zaburzenia obrazu siebie
Wiek przedszkolny Wiek szkolny Adolescencja wycofywanie się z zabaw z rówieśnikami; niechęć do dzielenia się swoimi przeżyciami i doświadczeniami; agresywność; tendencja do ranienia innych trudności w kontaktach z rówieśnikami; absencja szkolna; słabe uczestnictwo w zabawach zespołowych; kradzieże; kłamstwa; zaprzestanie wykonywania lubianych wcześniej czynności; odmowa rozbierania się na lekcjach wfu; niechęć do kontaktu z wybranymi osobami; zachowania nadmiernie dojrzałe społecznie; przyjmowanie roli rodzica wobec młodszych dzieci izolowanie się w relacjach; mówienie o przemocy wobec kolegi ; kradzieże; konflikty z prawem; prostytucja; angażowanie się w toksyczne związki; dążenie do panowania nad otoczeniem
Wiek przedszkolny Wiek szkolny Adolescencja regres w funkcjonowaniu poznawczym; zabawa uboga w symbole; zabawa stereotypowa; wyciąganie błędnych wniosków; opóźnienie rozwoju manipulacji; słaby rozwój mowy; zahamowanie eksploracji poznawczej konieczność bezpośredniego nagradzania przy wykonywaniu zadań; stereotypowość w rozwiązywaniu zadań; nastawienie na negatywne rozwiązania; trudności w rozwoju myślenia symbolicznego; rysunki nieadekwatne do wieku; błędna atrybucja przyczyn; słabe mechanizmy obronne zależne od inteligencji nagłe pogorszenie wyników w nauce; trudności w myśleniu abstrakcyjnym; trudności w rozumieniu ról; trudności w rozpoznawaniu emocji innych
Wiek przedszkolny Wiek szkolny Adolescencja uszkodzenia w okolicach genitalnych lub analnych; uszkodzenia w okolicach oralnych; upławy; dyskomfort przy chodzeniu i/lub siedzeniu zakażenia układu moczowego; przewlekłe dolegliwości (np. bóle brzucha, głowy itp.); przewlekłe zaparcia; odwodnienie ciąża; choroby weneryczne; HIV, AIDS
Przywiązanie bezpieczne, ambiwalentne, unikowe i zdezorganizowane
Zachowanie dziecka Zachowanie matki Bezpieczne Ambiwalentne Unikowe responsywna; wrażliwie i adekwatnie odpowiada na sygnały dziecka; stabilna i przewidywalna; dostępna; szybko reaguje na dyskomfort dziecka; jest bezpieczną przystanią dla dziecka brak stabilności w postawie; brak spójności zachowań; nieprzewidywalna w pewnych sytuacjach rsponsywna, w innych niedostępna; często bezradna w zaspokajaniu potrzeb dziecka niedostępna; nieresponsywna; utrzymuje dystans wobec dziecka; przekierowuje uwagę dziecka na inne osoby lub przedmioty; czasem intruzywna; tłumiona złość pewne siebie, towarzyskie; odważnie eksploruje otoczenie; swobodnie odnosi się do matki; wyróżnia matkę; reaguje niepokojem na odejście matki, jej powrót wita entuzjastycznie; swobodnie utrzymuje kontakt wzrokowy i fizyczny niepewność w kontakcie z matką; silny lęk przed separacją; brak swobodnej eksploracji; lękowe przywieranie do matki vs opór przed kontaktem z nią; częste ataki złości, grymaszenie pozorna niezależność emocjonalna od matki; niezależność fizyczna, unikanie bliskiego kontaktu z matką; pozytywna reakcja na obcych; brak dystresu w sytuacji rozłąki z matką; słaba preferencja matki; nie zwraca się do matki w sytuacji dystresu
Wzorzec przywiązania Charakterystyka WMO Regulacja emocji Bezpieczny figura przywiązania jako bezpieczna przystań ; swobodna eksploracja; dobry kontakt z otoczeniem; swobodne zwracanie się do opiekuna po wsparcie przekonanie o własnej wartości; pozytywna atrybucja wydarzeń; pozytywna atrybucja intencji różnych ludzi zdolność do diadycznej, a później do samodzielnej regulacji emocji; skuteczność w obniżaniu nadmiernego napięcia; zdolność do rozróżniania stanów emocjonalnych i adekwatnej ekspresji emocji Ambiwalentny niepewność w kontakcie z figurą przywiązania; brak swobodnej eksploracji; silny lęk przed separacją; zmienność nastrojów Unikowy pozorna niezależność od figury przywiązania; unikanie bliskiego kontaktu z fp; brak bezpośredniego poszukiwania wsparcia w sytuacjach dystresu niepewność co do własnej wartości; przekonanie o nieprzewidywalności świata zewnętrznego; sprzeczna atrybucja wydarzeń i intencji przekonanie o własnej niskiej wartości; negatywna atrybucja zachodzących wydarzeń; negatywna atrybucja intencji innych ludzi rozszczepienie stanów emocjonalnych (złość, strach, pożądanie); manipulacyjne wykorzystywanie ekspresji emocjonalnej; dostosowywanie własnej emocjonalności do otoczenia; niebranie odpowiedzialności za regulowanie własnych stanów emocjonalnych hamowanie uczuć dystresu i złości; prezentowanie fałszywego afektu; trudności w rozpoznawaniu własnych emocji