Spis treści OPIS TECHNICZNY 1. WSTĘP...4 1.1 Zakres projektu...4 1.2 Inwestor:...4 1.3 Podstawy opracowania...4 1.4 Zakres opracowania....4 2. INSTALACJA WODY UŻYTKOWEJ...4 2.1 Zapotrzebowanie wody dla celów socjalno bytowych...4 2.2 Obliczenia hydrauliczne...4 2.3 Instalacja wody zimnej i cieplej wody użytkowej...5 2.4 Badanie szczelności instalacji wody użytkowej...6 3. INSTALACJA KANALIZACJI SANITARNEJ...6 3.1 Przepływ obliczeniowy w instalacji kanalizacji sanitarnej...6 3.2 Instalacja kanalizacji sanitarnej...6 3.3 Badanie szczelności instalacji kanalizacyjnej...7 3.4 Istniejące instalacje wodno-kanalizacyjne...7 4. INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA WODNEGO...7 4.1. Zapotrzebowanie na ciepło...7 4.2. Rurociągi, grzejnik, armatura...7 5. INSTALACJA WENTYLACJI...8 5.1. Dobór ilości powietrza dla poszczególnych systemów wentylacyjnych...8 5.2. Opis instalacji...8 6. WYTYCZNE BRANŻOWE...8 Wytyczne dla branży budowlanej...8 Wytyczne dla branży elektrycznej...8 7. UWAGI KOŃCOWE...8 8. WYTYCZNE BIOZ...9 2
Spis rysunków Rys.1 S-01 RZUT PARTERU WC DAMSKI - INSTALACJE WOD.-KAN Skala 1:50 Rys.2 S-02 RZUT PIĘTRA WC DAMSKI - INSTALACJE WOD.-KAN Skala 1:50 Rys.3 S-03 RZUT 2 PIĘTRA WC DAMSKI - INSTALACJE WOD.-KAN Skala 1:50 Rys.4 S-04 ROZWINIĘCIE INSTALACJI WODY UŻYTKOWEJ CZ.1 - Rys.5 S-05 ROZWINIĘCIE INSTALACJI KANALIZACJI CZ.1 - Rys.6 S-06 RZUT PARTERU WC NIEPEŁN. - INSTALACJE WOD.-KAN Skala 1:50 Rys.7 S-07 RZUT PIĘTRA WC MĘSKI - INSTALACJE WOD.-KAN Skala 1:50 Rys.8 S-08 RZUT 2 PIĘTRA WC MĘSKI - INSTALACJE WOD.-KAN Skala 1:50 Rys.9 S-09 ROZWINIĘCIE INSTALACJI WODY UŻYTKOWEJ CZ.2 - Rys.10 S-10 ROZWINIĘCIE INSTALACJI KANALIZACJI CZ.2 - Rys.11 S-11 RZUT PARTERU WC DAMSKI INSTALACJE C.O., WENTYLACJA Skala 1:50 Rys.12 S-12 RZUT PIĘTRA WC DAMSKI - INSTALACJE C.O., WENTYLACJA Skala 1:50 Rys.13 S-13 RZUT 2 PIĘTRA WC DAMSKI - INSTALACJE C.O., WENTYLACJA Skala 1:50 Rys.14 S-14 ROZWINIĘCIE INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA CZ.1 - Rys.15 S-15 RZUT PARTERU WC NIEPEŁN. - INSTALACJE C.O., WENT. Skala 1:50 Rys.16 S-16 RZUT PIĘTRA WC MĘSKI - INSTALACJE C.O., WENTYLACJA Skala 1:50 Rys.17 S-17 RZUT 2 PIĘTRA WC MĘSKI - INSTALACJE C.O., WENTYLACJA Skala 1:50 Rys.18 S-18 ROZWINIĘCIE INSTALACJI CENTRALNEGO OGRZEWANIA CZ.2 - Rys.19 S-19 RZUT - ŁAZIENKA POWTARZALNA - INSTALACJE WOD-KAN, C.O., WENTYLACJA Skala 1:50 3
Opis Techniczny 1. WSTĘP 1.1 Zakres projektu Niniejszy projekt budowlany obejmuje instalacje wewnętrzne wodno-kanalizacyjne dla istniejącego budynku, położonego przy ul. Jagiellońskiej, nr budynku 52 w Nowym Sączu w zakresie remontu istniejących łazienek w ramach inwestycji: Modernizacja budynku biurowego przy ul. Jagiellońskiej 52 w Nowym Sączu modernizacja pomieszczeń higieniczno sanitarnych. 1.2 Inwestor: Inwestorem modernizacji budynku biurowego pomieszczeń higieniczno - sanitarnych jest: Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie ul. Basztowa 22, 31-156 Kraków 1.3 Podstawy opracowania - zlecenie Inwestora; - inwentaryzacja własna; - inwentaryzacja architektoniczna; - projekt budowlano architektoniczny przedmiotowego budynku; - obowiązujące normy i przepisy; - ustalenia międzybranżowe. 1.4 Zakres opracowania. Opracowanie obejmuje: Modernizację pomieszczeń higieniczno sanitarnych w zakresie: - instalacji kanalizacji sanitarnej; - instalację wody zimnej i ciepłej wody użytkowej - instalację centralnego ogrzewania - instalację wentylacji 2. INSTALACJA WODY UŻYTKOWEJ 2.1 Zapotrzebowanie wody dla celów socjalno bytowych Zapotrzebowanie wody dla celów socjalno bytowych stanu istniejącego. nie zmienia w stosunku do 2.2 Obliczenia hydrauliczne Przepływ obliczeniowy wody dla części budynku objętego modernizacją został określony wg PN-92 B-01706 wzór : Qn 0, 682 ( q n ) 0, 45 0,14 Przepływ obliczeniowy dla wody zimnej modernizowanych pomieszczeń higieniczno - sanitarnych wynosi: Bilans wypływów z punktów czerpalnych: 4
Rodzaj punktu czerpalnego Ilość Przepływ q n [dm 3 /s] Razem q n [dm 3 /s] Umywalka 14 0,07 0,98 WC 11 0,13 1,43 Pisuar 2 0,3 0,6 RAZEM 3,01 Przepływ obliczeniowy: q = 0,682*(3,10) 0,45 0,14 = 0,99 dm 3 /s = 3,56 m 3 /h Doprowadzenie wody zimnej, ciepłej i cyrkulacyjnej do projektowanych pionów wodociągowych nastąpi poprzez istniejące rurociągi. Przed przystąpieniem do prac wykonawca winien sprawdzić stan techniczny istniejącej instalacji. W razie stwierdzenie złego stanu technicznego należy wykonać niezbędne prace remontowe w celu doprowadzenia instalacji do stanu określonymi obowiązującymi przepisami. Dla poprawnego funkcjonowania układu na odejściu wody zimnej do pionów zasilających remontowane wc damskie i wc męskie należy zabudować zawory elektromagnetyczne sterowane sygnałem o pożarze (należy sprawdzić stan techniczny istniejących zaworów i w razie konieczności wymienić je na nowe). 2.3 Instalacja wody zimnej i cieplej wody użytkowej Źródłem wody zimnej dla budynku jest istniejący przyłącz wodociągowy. Remont nie wpływa na zwiększenie wydajności, ani zmianę ciśnienia w instalacji. W związku z powyższym nie przewiduje się przebudowy istniejących elementów przyłączeniowych. Źródłem wody ciepłej dla budynku jest istniejący zasobnik c.w.u. współpracujący z kotłem gazowym, zlokalizowany w istniejącej kotłowni. Całość instalacji wody użytkowej, w zakresie modernizowanych pomieszczeń higieniczno - sanitarnych, projektuje się z rur i kształtek PP-RCT np. Wavin z polipropylenu typu 3 łączonych ze sobą poprzez zgrzewanie polifuzyjne. Przewody wodne należy izolować otulinami np. Thermaflex FRZ B zgodnie z obowiązującymi przepisami. Należy stosować punkty stałe i przesuwne zgodnie z zaleceniami producenta rur. Rury z polipropylenu poprowadzono w bruzdach ściennych. Kompensację, wg wymogów producenta, należy zapewnić za pomocą stosowania ramion kompensacyjnych, kompensatorów U-kształtnych i odpowiedniemu rozmieszczeniu punktów stałych i przesuwnych. Przy każdym przyborze należy zamontować zawór odcinający. Przy przejściach przez stropy i ściany zakładać tuleje ochronne z rur stalowych o średnicy o dymensje większej od rury przewodowej. Przestrzenie między rurami a tulejami ochronnymi wypełnić materiałem izolacyjnym np. pianką izolacyjną. Przejścia instalacji przez strefy pożarowe należy wykonać w systemowych przejściach ogniowych. Należy przewidzieć rozbiórkę starych przyborów i rozbiórkę starych instalacji z zaślepieniem w zakresie remontowanych wc. 5
2.4 Badanie szczelności instalacji wody użytkowej Po wykonaniu prac należy przeprowadzić próbę szczelności instalacji wodociągowej. Badanie szczelności należy przeprowadzić przed zakryciem bruzd i kanałów, przed wykonaniem izolacji przewodów. Co najmniej trzy godziny przed i podczas badania, temperatura otoczenia powinna być taka sama (różnica temperatur nie powinna przekraczać ±3K). Badanie szczelności można rozpocząć po okresie co najmniej jednej doby od stwierdzenia gotowości instalacji do badani szczelności i nie wystąpienia w tym czasie przecieków wody lub roszenia. Wartość ciśnienia próbnego należy przyjmować w wysokości półtora krotnego ciśnienia roboczego, lecz nie mniej niż 10 barów. Czas próby powinien wynosić 2 godziny. Badanie należy przeprowadzić zgodnie z wytycznymi COBRTI INSTAL zeszyt 7. 3. INSTALACJA KANALIZACJI SANITARNEJ 3.1 Przepływ obliczeniowy w instalacji kanalizacji sanitarnej Przepływ obliczeniowy w instalacji kanalizacji sanitarnej, qs [dm³/s] obliczono wg wzoru: q s K AWs gdzie: K odpływ charakterystyczny, [dm 3 /s], zależny od przeznaczenia budynku, przyjęto K = 0,5 Aws równoważnik odpływu, zależny od rodzaju przyłączonego przyboru sanitarnego. Przybory Aws Ilość ΣAWs Umywalka 0,5 14 7,0 WC 2,5 11 27,5 Kratka ściekowa 1,5 6 9,0 SUMA 43,5 Przepływ obliczeniowy ścieków na instalacji kanalizacji sanitarnej wynosi: q s 0,5 43,5 3,30 [dm³/s] 3.2 Instalacja kanalizacji sanitarnej Ścieki sanitarne odprowadzone będą do istniejącej instalacji kanalizacji w budynku. Przed przystąpieniem do prac wykonawca winien sprawdzić stan techniczny istniejącej instalacji. W razie stwierdzenie złego stanu technicznego należy wykonać niezbędne prace remontowe w celu doprowadzenia instalacji do stanu określonymi obowiązującymi przepisami. Instalacja kanalizacji sanitarnej w całości została zaprojektowana z rur kanalizacyjnych PCV kielichowych, łączonych na uszczelkę, firmy np. Wavin. Podłączenie do przyborów należy wykonać w ścianach i przestrzeni stropu podwieszanego. Wszystkie przybory w budynku należy zasyfonować. Podejścia kanalizacyjne do przyborów wykonać ze spadkiem min 2%. Przejścia przez przegrody budowlane, konstrukcyjne (tj. ściany i stropy) należy wykonać w rurach stalowych ochronnych. Rury stalowe ochronne należy umieścić miejscach w trakcie wykonywania konstrukcji budynku. Przybory (umywalki oraz miski ustępowe) zgodnie z aranżacją wnętrz. Przybory montować za pomocą typowych elementów montażowych, właściwych dla danego systemu. 6
Uwaga: ze względu na brak dostatecznej inwentaryzacji istniejącej instalacji kanalizacyjnej na etapie wykonawstwa należy ocenić jej stan i w razie konieczności wymienić. 3.3 Badanie szczelności instalacji kanalizacyjnej Po zakończeniu prac, przed zakryciem przewodów, należy przeprowadzić badanie szczelności kanalizacji. Szczelność podejść i pionów odprowadzających ścieki bada się obserwując swobodny przepływ wody odprowadzanej z przyboru. Przewody odpływowe należy napełnić wodą powyżej kolana łączącego te przewody z pionem i poddać obserwacji. Badane przewody i ich połączenia nie powinny wykazywać przecieków. 3.4 Istniejące instalacje wodno-kanalizacyjne Przed przystąpieniem do robót należy sprawdzić i ocenić stan istniejących instalacji wodno-kanalizacyjnych. Jeżeli zajdzie taka konieczność należy je wymienić dostosowując do nowoprojektowanych rozwiązań instalacji jednocześnie zachowując parametry niezbędne do funkcjonowania istniejącej armatury i przyborów. Istniejące instalacje wodno-kanalizacyjne muszą odpowiadać aktualnym przepisom dotyczących instalacji sanitarnych. 4. INSTALACJA CENTRALNEGO OGRZEWANIA WODNEGO Przedmiotem opracowania jest modernizacja istniejącej instalacji centralnego ogrzewania w pomieszczeniach łazienek polegająca na wymianie istniejącej instalacji rurowej oraz grzejników. 4.1. Zapotrzebowanie na ciepło Całość obliczeń zapotrzebowania na ciepło w mieszkaniach została wykonana za pomocą oprogramowania Instal-OZC 4.9 oraz Instal-therm 4.9 HCR. Na podstawie obliczenia strat ciepła w programie Insal-therm 4.9 HCR zostały dobrane odpowiednie grzejniki (tab.1). TAB.1 ZESTAWIENIE GRZEJNIKÓW Symbol pomiesz. θi [ C] Φdane [W] Typ grzejnika L [mm] H [mm] D [mm] D-P 20 605 CV22-600 500 600 100 D-IP 20 605 CV22-600 500 600 100 D-IIP 20 635 CV22-600 500 600 100 N-P 24 640 CV22-600 500 600 100 M-IP 20 605 CV22-600 500 600 100 M-IIP 20 635 CV22-600 500 600 100 4.2. Rurociągi, grzejnik, armatura Modernizowane piony oraz podejścia wykonać z rur stalowych. Rurociągi układać w bruzdach ściennych. Przewody należy oczyścić i zaizolować pianką poliuretanową z powłoką tworzywową o gr. 20mm. Należy stosować punkty stałe i przesuwne zgodnie z zaleceniami producenta rur. Odpowietrzenie instalacji będzie następować poprzez odpowietrzniki grzejnikowe stanowiące standardowe wyposażenie grzejników. Grzejniki należy wyposażyć w głowice termostatyczne. 7
Instalacje c.o. przed zakryciem należy poddać próbie szczelności na zimno i gorąco zgodnie z wytycznymi zawartych w Warunkach Technicznych Wykonania i odbioru Robót Budowlanych Montaż cz. II oraz zgodnie z wytycznymi producenta rur. 5. INSTALACJA WENTYLACJI Zakres opracowania obejmuje modernizację istniejącej instalacji wentylacji wywiewnej z łazienek. Obecnie instalacja składa się z wentylatorów wywiewnych podłączonych do instalacji kanałowej wyprowadzonej do istniejących szachtów wentylacyjnych. Projektuję się wymianę wentylatorów oraz instalacji kanałowej. 5.1. Dobór ilości powietrza dla poszczególnych systemów wentylacyjnych. Doboru ilości powietrza wentylacyjnych dokonano w oparciu o obliczenia zapotrzebowania powietrza, krotności wymian oraz o przepisy. Ilości powietrza wywiewanego z poszczególnych mieszkań przyjęto na podstawie normy PN-83/B-03430 (Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej) wraz ze zmianą PN-83/B 03430/AZ3/ 2000). Według powyższej normy strumień objętości powietrza wentylacyjnego w budynku mieszkalnym jest określony przez sumę strumieni powietrza usuwanego z pomieszczeń pomocniczych. Biorąc pod uwagę projektowany obiekt strumienie te powinny wynosić min: - 50 m3/h z łazienki. Stosując powyższe wymagania normy, niezbędny strumień powietrza wywiewanego będzie wynosił 75 m3/h. 5.2. Opis instalacji Zastosowano system wentylacji mechanicznej wywiewnej. Powietrze z łazienek jest usuwane za pomocą wentylatorów wywiewnych do istniejących zbiorczych szachów wentylacyjnych wyprowadzonych ponad dach. Powietrze nawiewane będzie poprzez nawiewniki o regulowanym stopniu otwarcia usytuowane w górnej części okien. Instalacja zostanie wykonana z przewodów z blachy stalowej ocynkowanej typu spiro z fabrycznie zamontowanymi uszczelkami EPDM oraz za pomocą przewodów elastycznych. Zakłada się uruchamianie wentylatorów za pomocą czujnika ruchu z regulowanym opóźnieniem czasowym. 6. WYTYCZNE BRANŻOWE Wytyczne dla branży budowlanej Wykonawca budowlany zapewni wykonanie otworów w przegrodach budowlanych dla przewodów wodociągowych oraz kanalizacyjnych. Wytyczne dla branży elektrycznej Wykonawca instalacji elektrycznych zapewni zasilanie wszystkich urządzeń wodnokanalizacyjnych. 7. UWAGI KOŃCOWE Przed przystąpieniem do prac należy sprawdzić stan techniczny instalacji wodnokanalizacyjnej, centralnego ogrzewania i wentylacji. W razie stwierdzenie złego stanu technicznego, nieprawidłowości wykonawczych istniejącej instalacji, bądź 8
niezgodności istniejącej instalacji z obecnymi przepisami należy istniejącą instalację przebudować. Dopuszcza się zmianę zaprojektowanych materiałów lub urządzeń pod warunkiem zachowania wszystkich parametrów zaprojektowanych produktów i za zgodą inwestora i projektanta. Wykonawca instalacji wodno-kanalizacyjnej wykona montaż tzw. biały przyborów sanitarnych. Dobór i lokalizacja przyborów według projektu architektonicznego. Przestrzeń między rurą ochronną i rurą instalacyjną należy wypełnić materiałem izolacyjnym. Roboty wykonać zgodnie z warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót Przed przystąpieniem do robót wykonawca winien zapoznać się z obowiązującymi przepisami wykonywania przewodów. Wykonawca winien stosować się do obowiązujących przepisów BHP. Montaż, wykonanie i rozruch urządzeń zgodnie z DTR urządzenia i zgodnie z zaleceniami producenta. Wszystkie materiały zastosowane przy realizacji instalacji objętych niniejszym opracowaniem projektowym winny posiadać niezbędne certyfikaty, dopuszczenia, atesty i świadectwa sanitarne Roboty montażowe należy realizować zgodnie z: Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75, poz. 690) wraz z późniejszymi zmianami, Aktualnymi przepisami w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z uwzględnieniem przepisów dotyczących prac przy dźwiganiu i przenoszeniu ciężarów, Aktualnymi przepisami w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych i rozbiórkowych, Aktualnymi polskimi normami, normami branżowymi oraz innymi przepisami, dotyczącymi przedmiotowych instalacji, Warunkami techniczno-organizacyjnymi podanymi w Katalogach Norm Pracy dla tego rodzaju robót. Powszechnie znanymi zasadami wiedzy technicznej. Wszystkie materiały zastosowane przy realizacji instalacji objętych niniejszym opracowaniem projektowym winny posiadać niezbędne certyfikaty, dopuszczenia, atesty i świadectwa sanitarne Prace wykonać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania odbioru instalacji wodociągowych zeszyt 7. Wymagania techniczne COBRTI Instal Prace wykonać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania odbioru instalacji kanalizacyjnych zeszyt 12. Wymagania techniczne COBRTI Instal Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót Budowlano-Montażowych, część II - Instalacje Sanitarne i Przemysłowe, wydanymi przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Warszawa 1974 r. 8. WYTYCZNE BIOZ Wytyczne do sporządzania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dla inwestycji: Zamierzenie budowlane obejmuje wykonanie instalacji wodno-kanalizacyjnej. Zakres robót obejmuje : - instalację wodociągową - instalację kanalizacyjną 9
- instalację centralnego ogrzewania - instalację wentylacji Ewentualne zagrożenia występujące podczas realizacji robót budowlanych Roboty przy montażu instalacji sanitarnych: upadek z wysokości, upadek przedmiotów z wysokości, uraz oczu np. przy przebijaniu otworów, uraz ciała lub oczu np. przy ręcznym cięciu rur, porażenie prądem. Informacja o sposobie prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych Przed przystąpieniem do realizacji ewentualnych robót szczególnie niebezpiecznych wykonawca zobowiązany jest: zaznajomić pracowników z zakresem obowiązków i czynności, zaznajomić pracowników ze sposobem wykonywanej pracy, poinformować pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywana przez nich pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami, dostarczyć środki ochrony indywidualnej, określić zasady powiadamiania i ewakuacji w sytuacjach awaryjnych, wyznaczyć osobę do bezpośredniego nadzoru i udzielenia pierwszej pomocy. Sposób przechowywania i przemieszczania materiałów, wyrobów, substancji oraz preparatów niebezpiecznych na terenie budowy Materiały budowlane (cegły, pustaki, rury itp.) należy składować w miejscu wyrównanym i utwardzonym. Preparaty i substancje chemiczne magazynować w pomieszczeniach wentylowanych, zabezpieczonych przed dostępem osób niepowołanych. Środki techniczne i organizacyjne zapobiegające niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniające bezpieczną i sprawna komunikację, umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń Pracownicy wykonujący wszelkie prace muszą się legitymować odpowiednimi badaniami, wyposażeni w kaski i odpowiednią odzież ochronną. Robotnicy wykonujący prace sprzętem mechanicznym muszą posiadać uprawnienia do obsługi tych urządzeń. Sprzęt i urządzenia budowlane powinny charakteryzować się właściwą jakością i sprawnością techniczną, sprawdzaną przez kierownika budowy. Szczegółowe warunki bezpieczeństwa pracy precyzują: Warunki techniczne wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych, Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. Część II Instalacje sanitarne i przemysłowe : stosować drabiny oznaczone znakiem bezpieczeństwa B, miejsca niebezpieczne oznaczyć właściwymi znakami lub barwami, wyznaczyć ewentualne strefy niebezpieczne, używać odzieży ochronnej, np. okularów, rękawic ochronnych itp., używać tylko sprawne narzędzia i elektronarzędzia, oznaczyć i zapewnić wolne drogi ewakuacji, zorganizować stały nadzór. 10
Miejsce przechowywania dokumentacji budowy oraz dokumentów niezbędnych do prawidłowej eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych należy określić precyzyjnie w planie. Uwaga : Na terenie budowy należy umieścić w sposób trwały i zabezpieczony przed zniszczeniem ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia. Ogłoszenie to powinno zawierać: przewidywane terminy rozpoczęcia i zakończenia wykonywanych robót budowlanych maksymalną liczbę pracowników zatrudnionych na budowie w poszczególnych okresach informacje dotyczące planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Uwagi końcowe: Przy realizacji robót obowiązuje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych ( Dz.U. nr 47 poz. 401). Opracował: inż. Tomasz Capek 11