PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA NR 5 im. M Dąbrowskiej w Radomiu PROGRAM ZAJĘĆ Z DORADZTWA ZAWODOWEGO W KLASIE 7 SZKOŁY PODSTAWOWEJ Kim jestem, kim będę moje wybory, moje decyzje Autor: Beata Morka-Malicka
Wprowadzenie Zreformowana szkoła, to szkoła, która ma za zadanie skutecznie przegotować uczniów do radzenia sobie we współczesnym świecie. Rynek pracy i występujące zjawiska bezrobocia, reorientacji i mobilności zawodowej oraz kształcenie ustawiczne przez całe życie, stawiają coraz większe wymagania młodym ludziom. Każdy uczeń, wybierając zawód, powinien zdać sobie sprawę z posiadanych uzdolnień i umiejętności. Stanowią one potencjał, który właściwie wykorzystany i prawidłowo kształtowany stworzy szerokie możliwości zawodowe. Uzdolnienia w połączeniu z zainteresowaniami daną dziedziną i dobrą motywacją do jej zgłębiania pomagają w osiąganiu powodzenia w karierze zawodowej. W programie ujęte są zawierać treści dotyczące informacji o zawodach, kwalifikacjach i stanowiskach pracy oraz możliwościach uzyskania kwalifikacji zgodnych z potrzebami rynku pracy i predyspozycjami zawodowymi a zatem informacje edukacyjno zawodowe, informacje dotyczące rynku pracy i informacje dotyczące samopoznania. Akty prawne zawierające zapisy dotyczące organizacji doradztwa zawodowego Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz.U. 2016 poz. 1943 z późn. zm.), Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 poz. 59), Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 poz. 60), Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół z dnia 31 marca 2017r., (Dz.U. 2017, poz. 03); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 2
Cele programu Celem organizowania działań w zakresie doradztwa zawodowego jest udzielanie uczniom wsparcia w osiągnięciu umiejętności planowania własnej ścieżki edukacyjno - zawodowej i inspirowanie do tworzenia długofalowych planów życiowych. Cele ogólne programu: poznawanie samego siebie; analiza informacji na temat systemu edukacji i rynku pracy; poszerzanie własnych: wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych; kształtowanie gotowości do wejścia na rynek pracy; rozwijanie umiejętności uczenia się przez całe życie. W programie ujęte zostały cele szczegółowe w poszczególnych obszarach 1 : W obszarze POZNANIE SIEBIE uczeń: rozpoznaje swoje zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe); charakteryzuje wartości z uwzględnieniem wartości pracy; określa aspiracje i potrzeby związane z własnym rozwojem i możliwe sposoby ich realizacji. W obszarze ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY uczeń: wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody; wskazuje drogi zdobycia wybranych zawodów; uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka; 1 Koncepcję obszarów celów szczegółowych zaczerpnięto z programów preorientacji i orientacji zawodowej oraz doradztwa zawodowego przygotowywanych w projekcie Efektywne doradztwo edukacyjno-zawodowe dla dzieci, młodzieży i dorosłych. 3
konfrontuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy oraz oczekiwaniami pracodawców. W obszarze RYNEK EDUKACYJNY uczeń: charakteryzuje strukturę systemu edukacji; analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości dalszego kształcenia; określa znaczenie uczenia się przez całe życie. W obszarze PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU uczeń: określa marzenia, cele i plany edukacyjno-zawodowe na bazie własnych zasobów; planuje ścieżkę kariery, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów; identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery. Metody i formy pracy zajęcia warsztatowe (grupowe) spotkania z przedstawicielami różnych zawodów, wycieczka, dyskusja, pogadanka, burza mózgów, odgrywanie ról i scenek, ekspresja plastyczna, gry dydaktyczne 4
Środki dydaktyczne: materiały biurowe tablica, flipchart kwestionariusze, karty pracy filmy, sprzęt multimedialny gry - w tym interaktywne informatory, katalogi, broszury, ulotki teksty źródłowe bazy i analizy, statystyki akty prawne Odbiorcy Program przeznaczony jest dla uczniów klasy 7a i 7b. Realizatorzy programu Program realizowany jest przede wszystkim przez doradcę zawodowego we współpracy z innymi pracownikami szkoły (pielęgniarka szkolna, pedagog szkolny, bibliotekarz) oraz zaproszonymi gośćmi (przedstawiciele różnych zawodów). Czas trwania programu Program obejmuje 3 moduły realizowane podczas 10 godzin zajęć w roku szkolnym 2017/2018. 5
Kim jestem? Poznajemy siebie. Plan realizacji programu Ze względów organizacyjnych zajęcia odbywają się w I semestrze dla klasy 7b, a w II semestrze dla klasy 7a, raz w tygodniu po 45 minut. Szczegółowy opis działań Bloki Tematy zajęć Sposoby realizacji Spodziewane efekty Termin realizacji tematyczne Uczeń: kl. 7b kl. 7a 1. Moje zainteresowania - Test zainteresowań - ma świadomość roli samooceny i uzdolnienia KOWEZiU w trafnym wyborze szkoły i - ekspresja plastyczna, zawodu 05.10.17 01.02.18 - odgrywanie ról i scenek, - potrafi określić swoje zainteresowania i uzdolnienia, 2. Predyspozycje - burza mózgów - potrafi ocenić swój stan fizyczny zdrowotne i ich wpływ - ankieta Mój stan i zdrowotny, na wybór zawodu zdrowia - zna znaczenie wymagań 12.10.17 08.02.18 - pogadanka zdrowotnych w wykonywaniu określonego zawodu, 3. Moje mocne - odgrywanie ról i scenek, - potrafi określić swoje mocne i i słabe strony - gra dydaktyczna słabe strony oraz szanse i Scenariusz zajęć Załącznik nr 1 zagrożenia dla własnego rozwoju - umie rozpoznać swoje słabe 19.10.17 22.02.18 strony jako ograniczenia do wykonywania zawodów 6
Kim mogę być? Poznajemy zawody 4. Szkoła, zawód, praca - pogadanka, - zna podstawowe podziały - burza mózgów, - odgrywanie scenek i ról zawodów - zna zawody z przeszłości, 26.10.17 01.03.18 współcześnie rzadko lub nie 5. Poznajemy zawody. - zajęcia warsztatowe wykonywane, Człowiek człowiek (grupowe) - poznaje zawody, które będą Człowiek technika potrzebne w przyszłości 09.11.17 08.03.18 Człowiek przyroda - zna wymagania, środowisko pracy i czynności interesujących 6. Zawody z przeszłości, - prezentacja go zawodów zawody przyszłości multimedialna, - orientuje się w szansach Scenariusz zajęć Załącznik nr 2 - ekspresja plastyczna, zatrudnienia w zawodach, - wie gdzie może się kształcić, aby wykonywać dany zawód, 16.11.17 15.03.18 7. Wycieczka do zakładu pracy lub spotkanie z przedstawicielami - wycieczka, - pogadanka, - dyskusja, - potrafi skorzystać z wybranego przez siebie źródła informacji dotyczącego dalszego kształcenia. różnych zawodów 23.11.17 22.03.18 7
Kim będę? Planujemy dalszą edukację 8. Dlaczego warto się - pogadanka - rozumie, jak ważne dla własnego uczyć? - Quiz Czy umiesz się rozwoju teraźniejszego i Scenariusz zajęć Załącznik nr 3 uczyć? przyszłego jest ciągłe kształcenie, - zna rodzaje motywacji: 30.11.17 05.04.18 wewnętrzną i zewnętrzną i ich znaczenie dla procesu uczenia się 9. Drogi prowadzące do - wie jak rozwijać zawodu: szkolny zainteresowania, jakie zajęci i pozaszkolny system dodatkowe, koła zainteresowań kształcenia- wybrać w szkole, 07.12.17 12.04.18 - zna możliwości bezpłatnych i płatnych zajęć dodatkowych 10. Gdzie odnosimy - pogadanka, -zna problematykę motywacji, sukcesy? - burza mózgów, - wie, że optymizm jest - ekspresja plastyczna, czynnikiem wspomagającym w - ćwiczenie herb osiąganiu celu. -wie jak ważne są umiejętności 14.12.17 19.04.18 społeczne w każdym zawodzie jak również życiu 8
Ewaluacja Źródła informacji: uczniowie rodzice Metody: Ustna: pytania i odpowiedzi, zdania niedokończone, wywiad swobodny; Pisemna: ankieta dotycząca nabytej wiedzy, portfolio dotyczące znajomości samego siebie, w tym wypełnione testy, kwestionariusze, ćwiczenia, zgromadzone materiały; Obserwacja. Przewidywane efekty programu Realizacja założonego programu uświadomi uczniom potrzebę rozpoznawania własnych zainteresowań i predyspozycji do wykonywania określonych zawodów. Umożliwi uczniom prawidłowy wybór kierunku dalszego kształcenia i drogi zawodowej. W związku z powyższym uczeń dokona właściwej oceny własnych możliwości psychofizycznych Efektem końcowym realizacji Programu Kim jestem, kim będę moje wybory, moje decyzje jest przygotowanie ucznia do podejmowania trafnych decyzji w wyborze drogi edukacyjno zawodowej w przyszłości. 9