UKŁAD MIĘŚNIOWY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 MIOLOGIA OGÓLNA BUDOWA MIĘŚNIA



Podobne dokumenty
KOŃCZYNA GÓRNA. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Położenie mm przedramienia

MIĘŚNIE GOLENI. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Powięzie goleni. Na goleni wyróżnia się trzy grupy mięśni działających głównie na staw skokowogoleniowy.

MIĘŚNIE Czynności i fizjologia mięśni

Slajd 1 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY. Slajd 2. Slajd 3 MM WEWNĘTRZNE

1. Funkcje układu mięśniowego:

Układ ruchu, skóra Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka.

MIĘŚNIE UDA. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3

Układ ruchu Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka.

Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Podział mięśni uda przywodziciele prostowniki zginacze Prostowniki

Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.

UKŁAD RUCHU (UKŁAD KOSTNY, UKŁAD MIĘŚNIOWY)

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU MIĘŚNIE GRZBIETU POWIERZCHOWNE

Budowa i rola części czynnej układu ruchu

MIĘŚNIE STOPY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Stopa (pes) Różnice i podobieństwa w budowie stopy i ręki

SIŁA Rodzaje skurczów mięśni: SKURCZ IZOTONICZNY ZDOLNOŚĆ KONDYCYJNA

biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski

WYBRANE RUCHY W STAWACH KOŃCZYNY GÓRNEJ - ZARYS CZYNNOŚCI MIĘŚNI

Ruch i mięśnie. dr Magdalena Markowska

MIĘŚNIE RĘKI. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Ręka (manus) Palce (digiti)

Zdzisław Marek Zagrobelny Woźniewski W ro c ła w iu

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ ŻEBRO

Funkcjonowanie narządu ruchu. Kinga Matczak

Spis treści. Wstęp... 7

Ruch i mięśnie. dr Magdalena Markowska

SZKIELET KOŃCZYNY DOLNEJ

Wskaziciel środkowy obrączkowy mały kłębikiem

Tablica 18. Głowa szyja tułów. 18 Mięśnie właściwe (głębokie) grzbietu ( ryc , , 2.96) I Pasmo boczne

PIR poizometryczna relaksacja mięśni

mgr Grzegorz Witkowski Układ mięśniowy

MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ

OBWODOWY UKŁAD NERWOWY

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka

Spis treści. Wstęp. I. Plan budowy ciała ludzkiego 9 Okolice ciata ludzkiego Układy narządów *P. Określenie orientacyjne w przestrzeni

Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 2 :

MECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY

Kinezjologiczna analiza łucznictwa

Trener mgr Michał Ficoń. Wyższa Szkoła Edukacja w Sporcie Warsztat Trenera Przygotowania Motorycznego Zakopane 2016

SZKIELET KOŃCZYNY GÓRNEJ

ZOFIA IGNASIAK WYDANIE II ELSEYIER URBAN&PARTNER

OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ

GIMNASTYKA KOMPENSACYJNO -

Wykłady Anatomia Funkcjonalna

Wielkością i kształtem przypomina dłoń zaciśniętą w pięść. Położone jest w klatce piersiowej tuż za mostkiem. Otoczone jest mocnym, łącznotkankowym

SZKIELET KOOCZYNY DOLNEJ

Temat: Budowa i działanie narządu wzroku.

Układ szkieletowy i mięśniowy człowieka

MODUŁ II Kolano, stopa. Neurologia kliniczna cz. 1.

DYSFUNKCJE STAWU RZEPKOWO-UDOWEGO ROZDZIAŁ 3.2 ROZDZIAŁ 3

Układ szkieletowy Iza Falęcka

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku

POŁĄCZENIA KRĘGOSŁUPA

2 Taping Rehabilitacyjny - taping w rehabilitacji i sporcie

POZYCJE WYJŚCIOWE I DWICZEBNE. dwiczenia kompensacyjno - korekcyjne

POŁĄCZENIA KOŚCI KOŃCZYNY DOLNEJ

Układ nerwowy. Centralny układ nerwowy Mózg Rdzeń kręgowy Obwodowy układ nerwowy Nerwy Zwoje Zakończenia nerwowe

SZKIELET KOOCZYNY GÓRNEJ

Przeanalizuj 12 obrazów tkanek z otrzymanego katalogu od prowadzącego zajęcia i opisz każde zdjęcie w tabeli zgodnie z podanym wzorem:

(musculus) poprzecznie prążkowane. mięsień sercowy. mięśnie szkieletowe. gładkie. przyczep do kości

SKOLIOZY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 RODZAJ SKOLIOZY. BOCZNE SKRZYWIENIE KRĘGOSŁUPA (scoliosis)

Zdolności KOMPLEKSOWE ZWINNOŚĆ

Czynność rdzenia kręgowego Odruch

a/ narząd słuchu b/ narząd statyczny

Przygotowanie motoryczne do jazdy na nartach. mgr Jakub Saniewski

Siła absolutna / siła bezwzględna - to maksymalna siła jaką jest w stanie osiągnąć dany zawodnik bez względu na jego masę ciała.

OSTEOPATIA GINEKOLOGICZNA OSTEOPATA EWELINA TYSZKO-BURY

Skóra. - jest dużym i rozległym narządem, osiąga powierzchnię około 2 m 2. - u dorosłego człowieka waży 4-5 kg, co stanowi 6% masy ciała

Zastosowanie rolki stabilizacyjnej EVA (club core roller) w doskonaleniu umiejętności sportowych.

Somatosensoryka. Marcin Koculak

Pozycja sondy Pozycja kończyny Widoczne struktury Test czynnościowy. Oporowany wyprost Równoległa do długiej

Autonomiczny układ nerwowy - AUN

BI MECHANIKA UKŁADU KUCHU CZŁOWIEKA

Statyka Cieczy i Gazów. Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał

Powięź charakterystyka ogólna. Marcin Brzozowski, Marcin Szkolnicki

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

OCENA SPRAWNOŚCI I CECH MOTORYCZNYCH STUDENTÓW POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ W OPARCIU O POMIARY MAKSYMALNYCH MOMENTÓW SIŁ MIĘŚNIOWYCH KOŃCZYNY DOLNEJ

Układ kostny jest strukturą żywą, zdolną do:

POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ

TERAPIA FALĄ UDERZENIOWĄ

Marzysz, aby Mieć idealny

KONCENTRYCZNY TRENING SIŁOWY METODĄ 5-15 KURS TRENERÓW I KLASY WARSZAWA 2008 SŁAWOMIR DYZERT

Fitness. Sprawność ciała + sprawność umysłu + sprawność psychiki. mgr Katarzyna Gilla

GIMNASTYKA KOMPENSACYJNO - KOREKCYJNA

140 ROZDZIAŁ 4 KOŃCZYNA DOLNA

MIĘŚNIE KOŃCZYNY GÓRNEJ

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2013/2014

Temat: Tkanki roślinne. 1. Tkanki miękiszowe.

Wpływ pozycji siedzącej na organizm człowieka

ANATOMIA. Flashcards. Mięśnie Lars Bräuer. Wydanie 8. Redakcja wydania polskiego Grzegorz Żurek POLSKIE MIANOWNICTWO ANATOMICZNE

ŚCIANY KLATKI PIERSIOWEJ ŻEBRA

W części brzuszno-przyśrodkowej somity różnicują się w sklerotomy; a w części grzbietowo-bocznej w dermomiotomy.

Opracował: Arkadiusz Podgórski

Biomechanika mechanika organizmów Ŝywych w szczególności mechanika ciała człowieka. Biomechanika ogólna. Biomechanika medyczna. Biomechanika sportu

BIOMECHANIKA RUCHÓW BALISTYCZNYCH

Ćwiczenia w autokorektorze

PROGRAM KURSU. Terapia Manualna Holistyczna Tkanek Miękkich

Staw skroniowo-żuchwowy - ewolucja, neurofizjologia, tensegracja. Dr n. med. Małgorzata Chochowska

warsztat trenera Siła

Wybrane zagadnienia. ANATOMIA CZYNNOŚCIOWA UKŁADU RUCHU CZŁOWIEKA Autor; dr Ida Wiszomirska

Transkrypt:

Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 MIOLOGIA OGÓLNA UKŁAD MIĘŚNIOWY Mięśnie tworzą czynny narząd ruchu. Zbudowane są z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej sterowanej przez ośrodkowy układ nerwowy. Ze względu na ich przyczepy do kości szkieletu noszą nazwę mięśni szkieletowych. Naukę o mięśniach dzieli się na miologię ogólną i szczegółową. Miologia ogólna dotyczy budowy, kształtu i czynności mięśni, natomiast szczegółowa rozpatruje grupy mięśni w różnych okolicach ciała. BUDOWA MIĘŚNIA Mięsień (musculus) stanowi jednostkę strukturalną czynnego narządu ruchu. Składa się z części zbudowanej z włókien mięśniowych otoczonych łącznotkankową omięsną wewnętrzną, a całość otoczona jest osłoną zwaną omięsną zewnętrzną oraz ze ścięgien przymocowujących mięsień do kości. Mięsień przyczepiony jest w dwóch punktach początkowym, który jest bardziej stały (położony bliżej tułowia) i końcowym, który jest bardziej ruchomy. Odcinek między początkiem a końcem mięśnia nazywany jest brzuścem i zwykle leży na powierzchni kości.

Slajd 4 Slajd 5 Slajd 6 KSZTAŁTY MIĘŚNI Wzajemny stosunek części mięsnej (brzuśca) do ścięgnistej (wąskich ścięgien lub szerokich rozcięgien) jest różny i w związku z tym mięśnie mają różne kształty, stąd ich różne nazwy, np.: mięsień wrzecionowaty ma brzusiec w kształcie wrzeciona, środkową część szerszą, zwężającą się w kierunku obu końców, które następnie przechodzą w ścięgna. Włókna mięśniowe przebiegają równolegle do siebie i do osi długiej mięśnia. KSZTAŁTY MIĘŚNI c.d. Mięsień może mieć jeden brzusiec lub więcej i stąd wyróżnia się mięśnie dwubrzuścowe, w których między brzuścami znajduje się ścięgno międzymięśniowe, lub mięśnie, których brzuśce łączą się z jednej strony we wspólne ścięgno. W zależności od liczby brzuśców (głów) wyróżnia się mięśnie: dwugłowe, trójgłowe, czworogłowe. Jeżeli brzusiec jest płaski KSZTAŁTY MIĘŚNI c.d. i rozłożony na większej przestrzeni, to nosi nazwę: mięsień płaski. Jego część ścięgnista jest szeroka i nosi nazwę: rozcięgno.

Slajd 7 Slajd 8 Slajd 9 Mięśnie okrężne stanowią odrębny rodzaj ze względu na czynność zwężającą lub zamykającą jakiś przewód. Znajdują się w grupie mięśni skórnych twarzy w otoczeniu szpary ustnej i powiekowej, a także w otoczeniu takich przewodów jak cewka moczowa i odbyt. Nie przyczepiają się do kości i noszą nazwę zwieraczy. PRZEBIEG MIĘŚNI Może być prosty, skośny lub okrężny. 1 m. okrężny oka 2 m. okrężny ust UKŁAD WŁÓKIEN MIĘŚNIOWYCH Układ przebiegu włókien mięśniowych w stosunku do ścięgna jest różny. W mięśniu wrzecionowatym włókna ułożone są równolegle względem siebie, a ścięgna są przedłużeniem kierunku włókien. W mięśniu pierzastym włókna mięsne biegną skośnie do ścięgien, jedno ścięgno jest pojedyncze, a drugie rozdwojone. W mięśniu półpierzastym włókna biegną skośnie w stosunku do obu ścięgien. m. pierzasty URZĄDZENIA POMOCNICZE MIĘŚNI Zbudowane są z tkanki łącznej i odnoszą się do pojedynczego mięśnia lub do grupy mięśni. Do pojedynczego mięśnia odnosi się pochewka jest to tkanka otaczająca jego ścięgno. Składa się z części włóknistej (zewnętrznej) i maziowej (wewnętrznej). Pochewka maziowa zbudowana jest również z dwóch warstw jedna bezpośrednio pokrywa ścięgno i jest z nim ściśle złączona, druga wyściela pochewkę włóknistą. W przestrzeni między nimi znajduje się maź, która nie wypływa, ponieważ przestrzeń na obu końcach jest zamknięta. Pochewki znajdują się na ścięgnach mięśni kończyn. ścięgno 1 2

Slajd 10 Slajd 11 Slajd 12 URZĄDZENIA POMOCNICZE MIĘŚNI c.d. Do pojedynczych mięśni odnoszą się także troczki. Troczki są to pasma tkanki łącznej biegnące nad zagłębieniami kości. Powstają w ten sposób kanały dla przebiegu ścięgien. troczek boczny rzepki URZĄDZENIA POMOCNICZE MIĘŚNI c.d. Urządzenia wspólne dla grup mięśniowych to: powięzie, kaletki maziowe i przegrody międzymięśniowe. Powięź to silna błona zbudowana z tkanki łącznej włóknistej, która otacza pojedynczy mięsień lub grupę mięśni. Powięzie otaczają grupy mięśni odpowiadających za te same czynności i oddzielają je od mięśni powięź o czynnościach przeciwstawnych. piersiowo - lędźwiowa Występują także powięzie wspólne dla pewnej części ciała, np. powięź szeroka uda. Powięzie są także miejscem przyczepu włókien mięśniowych. URZĄDZENIA POMOCNICZE MIĘŚNI c.d. Przegrody międzymięśniowe są to pasma łącznotkankowe troczek przyśrodkowy rzepki odchodzące od powięzi i dochodzące do kości kończyn. Oddzielają od siebie grupy mięśni antagonistycznych. Dzięki ich obecności powstają loże mięśniowe (przestrzeń między powięzią, przegrodami międzymięśniowymi i kością), w których mięśnie mogą się swobodnie przesuwać, a ich ściany stanowią osłonę grupy mięśniowej i przeszkodę w rozszerzaniu się procesów chorobowych. Kaletki maziowe znajdują się pod ścięgnami w otoczeniu stawów, zawierają maź, ułatwiającą ślizganie się ścięgien.

Slajd 13 Slajd 14 Slajd 15 CZYNNOŚĆ MIĘŚNI Mięsień reaguje na bodźce płynące z układu nerwowego skurczem. Podczas skurczu wytwarza się energia cieplna i mechaniczna, dzięki której możliwy jest ruch. Podstawowym warunkiem pracy mięśnia jest jego łączność z ośrodkowym układem nerwowym. Jednostkę motoryczną tworzy 1 komórka nerwowa i unerwione przez nią komórki mięśnia. Liczba włókien mięśniowych w jednostce motorycznej jest różna w zależności od wielkości mięśnia: im mięsień jest większy, tym większa jest ich liczba. Włókno mięśniowe pod wpływem bodźca kurczy się maksymalnie, ale mięsień jako całość kurczy się z różną siłą, która zależy od liczby włókien pobudzonych do skurczu. Przy pobudzeniu wszystkich włókien skurcz jest maksymalny i dalsze pobudzanie nie zwiększa siły skurczu. WŁASNOŚCI MIĘŚNI Cechami charakterystycznymi mięśnia są: sprężystość, pobudliwość, kurczliwość Sprężystość jest to zdolność mięśnia, po znacznym wydłużeniu jego włókien, do powrotu do jego pierwotnej długości. Systematycznie stosowane ćwiczenia rozciągające (do granicy ruchu) pobudzają włókna mięśniowe do wzmożonego wzrostu na długość, co prowadzi do zwiększania możliwości ruchowych stawów. Największą zdolność do pracy mięsień osiąga wtedy, gdy może się skurczyć od stanu swego największego rozciągania do największego skurczu, ponieważ siła skurczu wzrasta przez rozciąganie. WŁASNOŚCI MIĘŚNI c.d. Pobudliwość to zdolność mięśnia do odpowiadania skurczem na różnego rodzaju bodźce działające na mięsień bezpośrednio lub za pośrednictwem nerwu ruchowego. Kurczliwość jest efektem pobudliwości. Jest to zdolność mięśnia do skrócenia włókien. Mięsień kurcząc się zmniejsza swoją długość i zbliża do siebie oba punkty przyczepu, przekształcając jednocześnie energię chemiczną na ciepło i energię mechaniczną (czego wyrazem jest ruch). Zdolność skrócenia się mięśnia (wielkość ruchu, jaki mięsień może spowodować) jest proporcjonalna do długości włókien mięśniowych. Siła mięśniowa wyzwalająca się podczas skurczu mięśniowego zależy od liczby włókien mięśniowych ułożonych równolegle w jednym szeregu.

Slajd 16 Slajd 17 Slajd 18 RODZAJE PRACY MIĘŚNIOWEJ Siła mięśni zmienia się w zależności od wykonywanej pracy. Systematycznym treningiem można doprowadzić do zwiększenia siły mięśnia. Dochodzi wówczas do przerostu czynnego, którego wyrazem jest zgrubienie poszczególnych włókien. Następstwem tego jest zwiększenie objętości mięśnia przy nie zmienionej długości. Efektem pracy umięśnienia szkieletowego może być ruch kości w stawach (przemieszczanie ciała lub jego odcinka w przestrzeni), który jest efektem pracy dynamicznej. Podczas tego rodzaju pracy występują skurcze izotoniczne mięśni, podczas których występuje skrócenie długości mięśnia bez zmiany napięcia mięśniowego. Innym przejawem pracy mięśni szkieletowych może być utrzymywanie pozycji ciała lub jego części (ustalenie stawów). W takim przypadku mięśnie wykonują pracę statyczną nie skracają swojej długości (nie zbliżają swoich punktów przyczepów) i nie wywołują ruchu. Tego rodzaju skurcze noszą nazwę izometrycznych, podczas których występuje jedynie zmiana napięcia mięśniowego. FORMY DZIAŁANIA MIĘŚNI W zależności od wielkości wyzwalanej siły wyróżnia się trzy formy działania mięśni: koncentryczne, stabilizujące, ekscentryczne Działanie koncentryczne zachodzi, gdy siła mięśniowa (moment siły mięśniowej) jest większa od momentu siły oporu. W takiej sytuacji mięsień pełni swoją właściwą funkcję (podstawową): zginacz zgina, prostownik prostuje. FORMY DZIAŁANIA MIĘŚNI c.d. Działanie stabilizujące występuje wówczas, gdy moment siły mięśniowej jest równy momentowi siły oporu.

Slajd 19 FORMY DZIAŁANIA MIĘŚNI c.d. Podczas działania ekscentrycznego moment siły mięśniowej jest mniejszy od momentu siły oporu. Zachodzący w takich warunkach ruch jest zgodny z kierunkiem działania siły oporu, a przeciwdziałająca siła mięśniowa wpływa na zmniejszenie prędkości wykonywanego ruchu.