dr Małgorzata Fleischer Katedra Mikrobiologii UM we Wrocławiu
Rodzaj Acinetobacter: 33 gatunki największe znaczenie kliniczne: A. baumannii, ściśle spokrewniony z A. calcoaceticus, genogatunkiem 3 i 13 - określane razem jako A. baumannii calc. complex Gram (-) ziarenko-pałeczki: nieruchome, tlenowe, katalazo (+), oksydazo (-) wzrost na standardowych podłożach w 20 0 C - 37 0 C (optymalnie: 33-35 0 C); A.baumannii może wzrastać w 44 0 C Zaliczane do patogenów oportunistycznych
Postaci kliniczne zakażeń: szpitalne zapalenia płuc zakażenia krwi zakażenia miejsca operowanego zakażenia układu moczowego Clin Infect Dis 2005; 41:848 854 W grupie szczepów odpowiedzialnych za HAI udział szczepów MDR może przekraczać 30% J Infect Chemother 2007; 13:400 404 Wśród A. baumannii odpowiedzialnych za CLA-BSI, CA-UTI, VAP i SSI w 2009 2010 szczepy MDR stanowiły 65% Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 55
Pacjenci w stanach zagrożenia życia na OIT: VAP: 5-25% wszystkich VAP BSI: 1.6% BSI na OIT Śmiertelność: 20 60% Zakażenia ran u pacjentów po urazach Wisplinghoff H, Edmond MB et al. Clin Infect Dis. 2004 Aug 1;39(3):309-17 Coraz częstsze występowanie zakażeń z udziałem A.baumannii u pacjentów innych oddziałów niż OIT
Pseudomonas aeruginosa Gram-ujemna, tlenowa, ruchliwa pałeczka Oligotrof; przeżywa w wodzie destylowanej Namnaża się w zakresie temperatur 4-42 0 C Występuje powszechnie w środowisku (woda, ścieki, surowe warzywa) Patogen oportunistyczny
Pseudomonas aeruginosa Czynniki wirulencji: Fimbrie: adhezja alginianowa otoczka: ochrona przed fagocytozą; tworzenie biofilmu [376, 377]. toksyny i enzymy, w tym: egzotoksyna A, piocyjanina, piowerdyna, enzymy Las A i LasB, proteaza alkaliczna, fosfolipaza C, egzoenzym S, egzoenzym T
Pseudomonas aeruginosa Postaci kliniczne zakażeń: zapalenia płuc u pacjentów wentylowanych mechanicznie zakażenia układu moczowego u chorych cewnikowanych zakażenia ran, zwłaszcza oparzeniowych sepsa, najczęściej u chorych w immunosupresji 15% izolatów opornych na co najmniej 3 grupy antybiotyków; 5% opornych na 5 grup antybiotyków Wzrost oporności na karbapenemy w latach 2008-2011 w krajach Europy Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 55
18,0% 16,6% 16,0% 14,0% 12,7% 12,0% 10,0% 9,7% 9,1% 8,0% 7,8% 6,0% 4,0% 4,1% 3,7% 3,3% 2,0% 0,0% STAPHYLOCOCCUS AUREUS ENTEROCOCCUS SPP. ENTEROBACTER SPP. ESCHERICHIA COLI KLEBSIELLA SPP. PROTEUS SPP. ACINETOBACTER SPP. PSEUDOMONAS AERUGINOSA Wg. Point prevalence survey of healthcare-associated infections and antimicrobial use in acute care hospitals; 2012
Dlaczego patogeny oportunistyczne tak częstym czynnikiem etiologicznym HAI? 1. Oporność na antybiotyki 2. Zdolność przetrwania w środowisku szpitalnym
Ampicylina Amoksycylina Kw.klawulanowy Tikarcylina Kw.klawulanowy Piperacylina tazobaktam Cefotaksym Ceftriakson Ceftazydym Ertapenem Imipenem Meropenem Ciprofloksacyna Aminoglikozydy Tetracykliny/ tigecyklina Trimetoprim /sulfametoksazol Polimyksyna B/ Kolistyna A. baumannii R* R R R R B. cepacia compfex R R R R R R R R P.aeruginosa R R R R R R** R R*** S. maltophilia R R R R R R R R R R www.eucast.org
Zdolność szczepów P.aeruginosa i A.baumannii do wytwarzania karbapenemaz V. Miriagou i wsp. Clin Microbiol Infect 2010
Patogen Skażenie rąk personelu Czas przeżywania na skórze rąk Czas przetrwania w środowisku Acinetobacter spp. 3-15% > 150 min 3 dni 5 mies C.difficile 14-59% nieznany >24 h ; > 5 mies (S) Proteus vulgaris nieznane >30 min 1-2 dni S.marcescens 15-24% > 30 min 3 dni 2 mies Pseudomonas spp. 1-25% 30-180 min 6 h 16 mies MRSA >16% nieznane 4 tyg 7 mies VRE >40% >60 min 5 dni 4 mies Wirus grypy nieznane 10-15 min 12-48 h Rotawirus 19-78% >260 min 6-60 dni Candida spp. 23-80% 1 h 1-150 dni Kampf G. i wsp. Clin Microbiol Rev., 2004, p. 863 893
Zalecenia dotyczące postępowania ograniczającego występowanie A.baumannii i P.aeruginosa u pacjentów hospitalizowanych
http://www.hpa.org.uk
Zalecenia dotyczące kontroli zakażeń i ognisk epidemicznych wywołanych przez wielooporne szczepy Acinetobacter spp. opracowane przez ekspertów: Association of Medical Microbiologists (AMM), British Society for Antimicrobial Chemotherapy (BSAC), Health Protection Agency (HPA), Hospital Infection Society (HIS), Infection Control Nurses Association (ICNA) Department of Health UK (DH) Acinetobacter: working party guidance on the control of multi resistant Acinetobacter outbreaks. http://www.hpa.org.uk
Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 5
Higiena rąk: procedura oparta na zaleceniach WHO; monitorowanie przestrzegania procedury z informacją zwrotną dla personelu Izolacja kontaktowa zakażonych/skolonizowanych pacjentów; monitorowanie przestrzegania zaleceń izolacji; brak zaleceń dotyczących czasu trwania izolacji, ewentualnego stosowania masek Izolacja w oddzielnym pomieszczeniu pacjenta skolonizowanego lub zakażonego A.baumannii MDR; do rozważenia w przypadku P.aeruginosa MDR, mimo braku dostatecznych dowodów na zasadność takiego postępowania Dekontaminacja środowiska i sprzętu: monitorowana poprawność procesów; rozważenie jednorazowego sprzętu dla pacjentów objętych izolacją kontaktową Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 55
Edukacja: epidemiologia zakażeń, zasady zapobiegania rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów, aktualne raporty epidemiologiczne Kontrola antybiotykoterapii - do rozważenia Kod alarmowy: w przypadku pacjentów wcześniej skolonizowanych lub zakażonych A.baumannii MDR zalecane przy przyjęciu: zapobiegawczo izolacja kontaktowa + badania przesiewowe Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 5
Higiena rąk monitorowanie przestrzegania procedury z informacją zwrotną dla personelu Dekontaminacja środowiska i sprzętu monitorowana poprawność procesów; rozważenie jednorazowego sprzętu dla pacjentów objętych izolacją kontaktową Izolacja kontaktowa - monitorowanie przestrzegania zaleceń izolacji; izolacja w oddzielnym pomieszczeniu mimo braku dostatecznych dowodów na zasadność takiego postępowania Kohortowanie pacjentów; wydzielenie personelu do opieki nad zakażonymi/skolonizowanymi pacjentami : rozważyć Edukacja Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 5
Uwagi : Zgodnie z polskim prawem ognisko zakażeń należy zgłosić w ciągu 24 godzin właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2008 nr 234 poz. 1570) W rekomendacjach ESCMID brak zaleceń dotyczących konieczności rozpoczęcia dochodzenia epidemiologicznego; zalecenia takie znalazły się w rekomendacjach angielskich Working party guidance on the control of multi resistant Acinetobacter outbreaks
Rozpoczęcie dochodzenia epidemiologicznego; zebranie informacji: definicja przypadku, data przyjęcia i wypisu, oddział, lokalizacja łóżka, analiza aktywności pacjenta w czasie hospitalizacji : pobyt na bloku operacyjnym, w gabinecie bronchoskopii itp. Przegląd i ewentualna weryfikacja wszystkich procedur związanych z profilaktyką zakażeń (higiena rąk, stosowanie rękawiczek, odsysanie wydzieliny, stosowanie sprzętu). Acinetobacter: working party guidance on the control of multi resistant Acinetobacter outbreaks. http://www.hpa.org.uk
Badania przesiewowe pacjentów*: kał, wymaz z odbytu lub okolicy okołoodbytniczej, pachwin, uszkodzonej skóry, ran itp.; rozważyć badania: przy przyjęciu u pacjentów z grupy ryzyka (np. pobyt na OIT, onkologii); cotygodniowe u pacjentów hospitalizowanych z wysokim ryzykiem nabycia szczepu epidemicznego (pacjenci OIT, długo leczeni antybiotykami, długo hospitalizowani, z predysponująca do zakażeń chorobą podstawową, z cewnikiem, drenem itp.; przed przekazaniem pacjenta do innego oddziału Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 5 * zalecane, mimo braku wystarczających dowodów w badaniach naukowych
Badania przesiewowe uwagi Czułość badań przesiewowych niska Zalecany nieco inny dobór materiałów: W przypadku A.baumannii : aspiraty tchawicze lub plwocina; rzadziej skóra J. Clin. Microbiol. 2007; 45:1551 1555 materiały z takich miejsc jak: nos, gardło, odbyt, krocze, rany, wydzielina dróg oddechowych, miejsce tracheostomii, linia włosów, dół łokciowy Working party guidance on the control of multiresistant Acinetobacter outbreaks. http://www.hpa.org.uk
40-70% pacjentów w ognisku epidemicznym; najczęstsza: paluch (40%), pachwina (38%), małżowina uszna (35%), czoło, nos, pacha, krocze (20%) gardło (15%) u 55% ze świeżą (<10 dni) kolonizacją i/lub infekcją A.baumannii w >1 miejscu u ~30% kolonizacja utrzymuje się > 6 mies. (średnio 17,5 mies.) głównie na skórze i błonie śluzowej gardła. Avats i wsp. J Hosp Infec 1997;37:287-295. Marchaim i wsp. J Clin Microbiol 2007;45:1551-1555. Corbella i wsp.1996 Clin Infect Dis 1996; 23:329 Seifert H i wsp. J Clin Microbiol 1997; 35:2819-2825.
Kolonizacja: przewód pokarmowy, rzadziej gardło, nos, skóra pach i krocza; spojówki Najczęściej skolonizowane są: drogi oddechowe pacjentów wentylowanych mechanicznie, przewód pokarmowy osób z chorobą nowotworową przewód pokarmowy i skóra pacjentów oparzonych Smulders i wsp. Neth J Med 1999; 55:106-109
Badania środowiska rozważyć badanie powierzchni w środowisku pacjenta (materac, łóżko, szafki, umywalki itp.) Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 5
Badania środowiska uwagi Przed podjęciem decyzji o badaniach środowiska należy: przeprowadzić szczegółową kontrolę poprawności stosowania preparatów dezynfekcyjnych: rozcieńczenia, czas kontaktu; sprawdzić sposób dekontaminacji sprzętu niekrytycznego w przypadku P.aeruginosa szczególną uwagę należy zwrócić na poprawność dekontaminacji endoskopów, sprzętu do terapii oddechowej Dobór miejsc objętych kontrolą mikrobiologiczną: na podstawie wiedzy o prawdopodobnym miejscu bytowania A.baumannii lub P.aeruginosa w środowisku szpitalnym
Skażony sprzęt do terapii oddechowej; szczególnie często kolonizowany mankiet rurki dotchawiczej Hartstein i wsp. Am J Med 1988;85: 624-631. Medina i wsp. J Crit Care 2007;22:18-26. Środowisko wokół pacjenta: możliwość przeniesienia Acinetobacter na odległość 3-7 metrów Brooks i wsp. Infect Control Hosp Epidemiol 2000;21:304. Sprzęt elektroniczny: w tym telefony komórkowe, komputery Borer i wsp. Emerg Infect Dis 2005;11: 1160-1161. Lu i wsp. BMC Infect Dis 2009; 9:164.
W czasie trwania ogniska epidemicznego, A.baumannii izolowany między innymi z takich miejsc jak: kranik przy cewniku centralnym pompa strzykawkowa maska do tlenoterapii wózek opatrunkowy taca na leki Jednocześnie w badaniu tym nie stwierdzono obecności A.baumannii na powierzchniach często dotykanych, takich jak: ramy łóżka, stoliki, klamki itp. Badania własne, 2015
Udowodniono obecność szczepów P. aeruginosa: w 10% do 68% losowo pobranych próbek wody z kranu na OIT Trautmann i wsp. Am J Infect Control 2005; 33 : S41-49. w dejonizowanej lub destylowanej wodzie Favero i wsp. Science 1971; 173: 8368. w wodnych roztworach preparatów stosowanych w opiece nad chorym i jego środowiskiem (antyseptyki, mydła, płyny irygacyjne, krople do oczu, płyny dializacyjne, dezynfektanty) Burden i wsp. Br Med J 1967; 2: 153-155. Chuanchuen i wsp. Am J Infect Control 2003; 31: 124-127. Newman i wsp. Infect Control 1984; 5: 219-222. Russell i wsp. J Hosp Infect 2004; 57: 97-104. Brooks i wsp. Infect Control Hosp Epidemiol 2002;23:692-95. Oie i wsp. Am J Infect Control 1996; 24: 389-395.
Badania personelu brak rekomendacji dla P.aeruginosa; rozważyć dla A.baumannii, jeżeli prawdopodobny związek epidemiologiczny z ogniskiem zakażeń Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 5
Badania personelu uwagi Znaczenie kolonizacji personelu wieloopornym szczepem A.baumannii (przedsionki nosa, pacha) w rozprzestrzenianiu się zakażeń z udziałem tych drobnoustrojów kontrowersyjny Szczep epidemiczny A.baumannii przenoszony jest głównie przez ręce personelu i odzież ochronną (fartuchy, niewłaściwie stosowane rękawiczki) Patterson i wsp. Am J Med 1991; 91:479-483 Riley i wsp. Pathology 1996; 28:359-363. Wagenvoort i wsp. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2002;21:326-327
Kontrola antybiotykoterapii: rozważyć Kąpiel z użyciem chlorheksydyny brak rekomendacji Clin Microbiol Infect 2014; 20 (Suppl. 1): 1 5
Gruntowna dekontaminacja sali po jej opuszczeniu przez pacjenta: zgromadzone a niewykorzystane pakiety zawierające np. rękawiczki jednorazowe, igły itp. powinny być wyrzucone; poduszki, kołdry, pokrowce i materace poddane dezynfekcji; łóżka poddane dezynfekcji; rozważyć dezynfekcję przewodów wentylacyjnych. Acinetobacter: working party guidance on the control of multi resistant Acinetobacter outbreaks. http://www.hpa.org.uk Podobne zalecenie należy rozważyć w odniesieniu do wieloopornych P.aeruginosa
Nieprawidłowa dekontaminacja pościeli i łóżka pacjenta; epidemiczny szczep izolowany z poduszek; z ramy łóżka pacjenta z zakażeniem 9 dni po jego wypisie Catalano i wsp. J Hosp Infect 1999; 42:27-35. Grupa badana: 511 pacjentów OIT; sale 1-osobowe u 16% nowoprzyjętych: P. aeruginosa MDR ; niezależny czynnik ryzyka: pobyt w sali, w której poprzednio przebywał pacjent zakażony lub skolonizowany MDR-PA Nseir i wsp. Clin Microbiol Infect 2011;17:1201-8.
Skuteczna dekontaminacja sali, w której przebywał pacjent zakażony/skolonizowany wieloopornym A.baumannii może wymagać zastosowania metody zamgławiania nadtlenkiem wodoru Ray A. i wsp. Infect Control Hosp Epidemiol.2010 Dec;31(12):1236-41. Chmielarczyk A. i wsp.j Hosp Infect. 2012 Aug; 81(4):239-45.
Ocena wskaźnika zatrudnienia pielęgniarek i personelu sprzątającego; ogniska epidemiczne wynikiem zaniedbań powstałych w następstwie nadmiernego obciążenia pracą. Nowe przypadki zakażeń lub kolonizacji: wydzielić obszar kohortacji zakażonych/skolonizowanych pacjentów z wejściem przez śluzę, wydzielonym sprzętem, w tym sprzętem do sprzątania i wyznaczonym oddzielnym personelem, zwłaszcza pielęgniarskim rozważyć zamknięcie oddziału; Acinetobacter: working party guidance on the control of multi resistant Acinetobacter outbreaks. http://www.hpa.org.uk
Regularne spotkania zespołu (ZKZ) z personelem i przedstawicielami administracji: przekazanie informacji o sytuacji epidemiologicznej, ewentualne wprowadzenie nowych zaleceń Przekazanie informacji o ryzyku przeniesienia wieloopornego A.baumannii w każdym przypadku przekazania pacjenta do innego oddziału lub szpitala. Acinetobacter: working party guidance on the control of multi resistant Acinetobacter outbreaks. http://www.hpa.org.uk
Przykłady wygaszania ognisk epidemicznych zakażeń A.baumannii i P.aeruginosa
Szpital Uniwersytecki w Cambridge Oddziały intensywnej opieki medycznej: neurologiczny (21łóżek) ogólny (14 łóżek) Liczba skolonizowanych/zakażonych pacjentów odpowiednio: 16 i 3. wszyscy pacjenci wentylowani mechanicznie, 10. pacjentów z drenem zewnątrzkomorowym lub zestawem do pomiaru ciśnienia wewnątrzczaszkowego. u 4. pacjentów bakteriemia z jednym przypadkiem dodatkowego zapalenia komór 9. pacjentów bez klinicznych objawów infekcji; obecność A.baumannii u 4. wykryta w pierwszych badaniach przesiewowych. 10. pacjentów z zakażeniem; 8 zmarło J Hosp Infect., 2008, 70: 109-118.
Etap 1 (1-20 dni); po wystąpieniu 3. przypadku zakażenia na neurologicznym OIOM izolacja kontaktowa; dodatkowo maski przy wykonywaniu procedur związanych z powstawaniem aerozolu ograniczenie ruchu międzyoddziałowego pacjentów. Analiza przypadków zakażeń: pierwszy pacjent przyjęty z innego oddziału, pacjent drugi korzystał z tego samego sprzętu do dializy a trzeci leżał w pobliżu pacjenta drugiego.
Etap 2 (20-36 dni): po kolejnych 3 przypadkach wydzielenie stref w oddziale pacjenci zakażeni lub skolonizowani w separatkach, nieskolonizowani, hospitalizowani w obszarze brudnym nowoprzyjęci kierowani do obszaru czystego Obszar czysty utworzony po gruntownej dekontaminacji Stała kontrola procedur, edukacja personelu Badania przesiewowe: 3-krotnie w ciągu tygodnia; bez badań przy przyjęciu, (A.baumannii nie występował na innych oddziałach) Badania środowiskowe (n=22): A.baumannii na aparacie USG do wprowadzania CVC, na stoliku z zestawem do wykonywania procedur inwazyjnych, na sprzęcie monitorującym, w szafce na leki, na aparacie do utlenowania krwi, na dwóch komputerach.
Etap 3 (36-159 dni): po 3 tyg. od ostatniego nowego przypadku zakażenia likwidacja podziału na strefy z zachowaniem zwiększonego reżimu sanitarnego Kontynuacja izolacji zakażonych/skolonizowanych badanie środowiska, w tym przewodów wentylacyjnych (jeden posiew dodatni) przez 6 miesięcy comiesięczna dekontaminacja przewodów wentylacyjnych Wzmożona kontrola stosowania antybiotyków. Ustalono, że przeniesienie epidemicznego szczepu A.baumannii z neurologicznego na ogólny OIOM było wynikiem niezgodnego z procedurami przemieszczenia personelu i sprzętu J Hosp Infect., 2008, 70: 109-118.
Ogniska epidemiczne: Acinetobacter baumannii - przykłady Źródło Postępowanie Uwagi Piśmiennictwo - ambu - wzmożony nadzór nad przestrzeganiem procedur dekontaminacji Worek ambu w tym samym dniu użyty do 3 pacjentów OIT; identyfikacja źródła w ciągu tygodnia; brak innych przypadków Mirza i wsp. J Coll Physicians Surg Pak 2011; 21:176-8. - nieustalone - zamgławianie (VHP) - wzmożony reżim sanitarny MDR-AB u10 pacjentów OIT w ciągu 6 miesi.; po VHP ujemne posiewy ze środowiska (po 1 i 7 dniach); brak nowych przypadków Ray i wsp. Infect Control Hosp Epidemiol.2010 ; 31:1236-41 - nieustalone - wzmożony reżim sanitarny - izolacja pacjentów z AB - wydzielenie personelu MDR-AB u 15 pacjentów OIT w ciągu 4 miesięcy; skuteczne dopiero przeniesienie chorych na pododdział z wydzielonym personelem Orsi i wsp. J Chemother 2008;20:219-24. - nieustalone - zamknięte systemy do odsysania; - poprawa higieny rąk; jasne procedury dekontaminacji 136 przypadków zakażenia lub kolonizacji MDR-ABC na OIT w I.2001 XII 2002; maks. 15 w II.2002; powolny spadek liczby nowych przypadków (9 mies.) Wilks i wsp. Infect Control Hosp Epidemiol 2006; 27:654-8.
OIT szpitala w Leiden, Holandia X. 2010: cztery zakażenia/kolonizacje P.aeruginosa MDR Interwencja: badania przesiewowe pacjentów; badania środowiska re-edukacja personelu w zakresie procedur higienicznych; kontrola przestrzegania procedur Do stycznia 2012 r. 44 pacjentów MDR-PA pozytywnych zidentyfikowane czynniki ryzyka: pobyt w określonej sali OIT (OR 6,1), zabieg operacyjny (OR 5,7), użycie koca rozgrzewającego (OR 3,6) trzy tury badań środowiskowych, w tym umywalek bez pozytywnych rezultatów, czarta tura badań srodowiskowych: badanie aeratotów kranów - dwa z nich z MDR-PA Wymiana baterii: brak nowych przypadków zakażeń w okresie 7 miesięcy Clin Microbiol Infect. 2014 Apr;20(4):O207-15
Proponowana metoda dekontaminacji, w sytuacji większej liczby skażonych kranów: podgrzanie wody w sieci do 70 0 C odłączenie dopływu zimnej wody do kranów bezdotykowych uruchomienie czujnika na podczerwień plastikową przesłon (jak na fotografii obok) utrzymanie przepływu gorącej wody przez 30 minut van der Mee-Marquet i wsp. Non-touch fittings in hospitals: a procedure to eradicate Pseudomonas aeruginosa contamination. J Hosp Infect 2005; 60: 235-239.
Ogniska epidemiczne: Pseudomonas aeruginosa - przykłady Źródło zakażenia - bronchoskopy, - wymiana myjek; Postępowanie Uwagi Piśmiennictwo - edukacja personelu awaria myjek do bronchoskopów ; nieodpowiednie wyszkolenie personelu Schelenz i wsp. J Hosp Infect 2000; 46: 23 30 - sprzęt do intubacji - jednorazowe bite blocks ; 20.pacjentów OIT zakażonych/skolonizow. - umywalki - regularne dekontaminacja umywalek; - higiena rąk nieskuteczna dezynfekcja wielorazowych biteblocks przyczyną zakażenia/ skolonizow. 20.pacjentów OIT mycie rąk i sprzętu w skontaminowanej umywalce; krzyżowe przenoszenie szczepów Kikuchi i wsp. J Hosp Infect 2007; 65: 54-57 Berthelot i wsp. Intensive Care Med 2001; 27: 503 512.2001 - nieprawidłowa konstrukcja i lokalizacja umywalki - dekontaminacja umywalki, odpływu, kranu (efekt nietrwały); - wymiana kranu i umywalki; utworzenie ścianki odgradzającej umywalkę od blatu zbyt płytka umywalka usytuowana w pobliżu blatu do przygotowywania leków; rozprysk wody powodował skażenie powierzchni co najmniej 1 m od umywalki; zakazenia u 36 pacjentów; 47% zmarło Hota i wsp. Infect Control Hosp Epidemiol 2009; 30: 25-33
Postępowanie w przypadku ognisk zakażeń wywołanych przez Acinetobacter baumannii i Pseudomonas aeruginosa jest standardowe w zakresie podstawowym i wymaga: przeprowadzenia dochodzenia epidemiologicznego wzmożonego nadzoru nad przestrzeganiem procedur związanych z higieną rąk, dekontaminacją środowiska i sprzętu wprowadzenia izolacji kontaktowej/kohortacji pacjentów, zwłaszcza w sytuacji zwiększonego ryzyka rozsiewu drobnoustrojów monitorowania sytuacji epidemiologicznej z informacja zwrotną dla personelu zgłoszenia ogniska epidemicznego przez Kierownika ZOZ właściwemu inspektorowi sanitarnemu.
Badania mikrobiologiczne wykonane w ramach dochodzenia epidemiologiczne: badanie środowiska zalecane, zwłaszcza w przypadku P.aeruginosa, z doborem próbek opartym na możliwych źródłach zakażenia badania przesiewowe pacjentów do rozważenia badania personelu tylko w przypadku prawdopodobnego związku z ogniskiem epidemicznym Ze względu na zdolność przetrwania drobnoustrojów w środowisku szpitalnym szczególnie istotna jest właściwa dekontaminacja sali po zakończonej izolacji: dezynfekcja powierzchni, w tym łóżek, pościeli; rozważenie dodatkowych metod np. VHP
W każdym przypadku przekazania pacjenta zakażonego lub skolonizowanego wieloopornym szczepem do innego oddziału lub szpitala należy przekazać informację o ryzyku przeniesienia szczepu MDR Zamknięcie oddziału lub ograniczenie przyjęć kontrowersyjne: skutki pozytywne: ułatwia prowadzenie dekontaminacji sprzętu i powierzchni; odciążony personel skuteczniej stosuje się do zaleceń skutki negatywne: ograniczenie dostępności łóżek