PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W GIMNAZJUM NR 9 Przedmiotowy system oceniania uwzględnia: I. Regulamin pracy II. Formy podlegające ocenianiu III. Zasady oceniania IV. Kryteria wymagań na poszczególne oceny V. Kryteria wypowiedzi ustnych i pisemnych I. Regulamin pracy na języku polskim 1. Wszyscy wzajemnie się słuchają i szanują. 2. Uczeń ma obowiązek przynosić na lekcje podręcznik do kształcenia literackiego i do gramatyki. 3. Każdy uczeń ma obowiązek mieć tekst lektury. Dopuszczalny jest tekst na czytniku PDF. 4. Zeszyt do przedmiotu jest obowiązkowy. 5. Ocenianiu podlegają wiadomości i umiejętności ucznia. 6. Obowiązuje średnia ocena ważona. 7. Dyktanda nie są zapowiadane. 8. Po każdym dyktandzie, napisanym źle przez co najmniej 50% uczniów w klasie, będzie jego poprawa. 9. Odpytywanie obejmuje wiadomości z trzech ostatnich tematów. 10. Kartkówki jak w punkcie 9 (bez zapowiedzi). 11. Prace klasowe, sprawdziany, kartkówki, karty ucznia są obowiązkowe. 12. Dłuższe formy pisemne (np. prace klasowe, sprawdziany) są zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem. 13. Uczeń nieobecny na sprawdzaniu wiedzy i umiejętności za pomocą form wymienionych w punkcie 11 (oprócz kartkówek z trzech ostatnich tematów) ma obowiązek napisać je na polecenie prowadzącego przedmiot w terminie uzgodnionym z nauczycielem, nie później niż 7 dni od daty pracy, poza lekcjami ucznia. 14. W przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności ucznia zostanie ona odnotowana w dzienniku, a uczeń nie będzie miał możliwości napisania danej pracy.
15. W przypadku, gdy uczeń nie dotrzymuje terminu i uchyla się przed sprawdzeniem jego wiedzy i umiejętności, o sposobie i terminie przeprowadzenia kontroli zdecyduje sam nauczyciel (w terminie do dwóch tygodni). 16. Uczeń ma obowiązek na bieżąco uzupełniać wiedzę i notatki (w tym zadania domowe) z zajęć, na których był nieobecny. Ich brak będzie skutkował negatywną oceną. 17.Uczeń jest zobowiązany do obecności na minimum 70% wszystkich prac pisemnych. W przypadku niespełnienia tego warunku ocena semestralna i końcowa nie musi być wypadkową oceny ważonej. 18. Uczeń ma prawo dwa razy w semestrze (na początku zajęć) zgłosić nieprzygotowanie do lekcji lub brak zadania domowego, co zostanie odnotowane w dzienniku. Sytuacja ta nie dotyczy jednak braku pisemnego wypracowania domowego, nieprzeczytania lektury oraz form wskazanych w punkcie 11. 19. Uczeń powinien być zapoznany przez nauczyciela z kryteriami oceniania prac pisemnych. 20. Każdy uczeń ma prawo prosić nauczyciela o dodatkowe wyjaśnienia, wskazówki lub skorzystać z konsultacji. 21. Uczeń samodzielnie poszerza swoje wiadomości i umiejętności. Korzysta z różnych źródeł informacji. 22. Praca na lekcji jest uzupełniana samodzielną pracą w domu. 23. Uczeń ma obowiązek, po uzgodnieniu z nauczycielem, poprawienia oceny niedostatecznej z pracy klasowej, sprawdzianu i kartkówki ze znajomości treści lektury w terminie 7 dni od otrzymania sprawdzonej pracy. 24. Każda poprawa ma wagę niższą o jeden punkt w stosunku do kryterium oceny ważonej. 25. Ocenę można poprawiać tylko jeden raz. 26. Na jednych konsultacjach można poprawiać tylko jedną ocenę niedostateczną. 27. Po omówieniu wyników prac pisemnych uczniowie oddają je nauczycielowi, u którego są one przechowywane do końca roku szkolnego. Zainteresowani rodzice mają prawo wglądu do prac swoich dzieci w czasie wywiadówek. 28. Na napisanie dłuższej pracy pisemnej w domu uczeń ma 7 dni. Nieoddanie pracy w terminie skutkuje oceną niedostateczną za brak zadania domowego. 29. Uczeń ma trzy dni na doniesienie zaległej pracy domowej. 30. Wypracowania domowe mogą być napisane na komputerze tylko
przez dysgrafików. 31. Każde wypracowanie domowe musi być podpisane, zatytułowane, z datą na marginesie. 32. Uczeń nie może używać w pracach korektora. 33. Każda praca uczniowska musi być samodzielna. W przypadku plagiatu (dosłownego wykorzystania materiału z mediów: Internetu, prasy, opracowań itp.) uczeń podlega regulaminowi dyscyplinarnemu określonemu przez WSO szkoły (obecnie ocena ndst. bez możliwości poprawy oceny). 34. W przypadku identycznych prac pisemnych (w całości lub części) lub rażąco podobnych nauczyciel jest zobowiązany ocenić powyższe prace na ocenę niedostateczną. 35. Ocena niedostateczna z pracy domowej, kartkówki z trzech ostatnich tematów lub odpowiedzi ustnej nie podlega poprawieniu (wyjątek stanowi wypracowanie domowe). 36. Uczeń nie ma prawa pod koniec semestru do zaliczania materiału na ocenę wyższą od tej, na którą zapracował przez cały semestr. 37. Ustalona przez nauczyciela ocena końcowa może być zmieniona przez specjalną komisję do tego powołaną. USTALENIA PORZĄDKOWE 1. Uczniom nie wolno przynosić kurtek na lekcje. Odesłany uczeń do szatni będzie miał odnotowane w dzienniku spóźnienie. 2. Nie wolno uczniom na lekcjach jeść i żuć gumy. 3. Uczniowie mogą na lekcji pić wodę z niedużych, zakręcanych naczyń. 4. Uczniom nie wolno mieć na lekcjach włączonej komórki lub włączonych innych urządzeń elektronicznych. W przypadku złamania zasady tego punktu obowiązuje procedura, ustalona przez dyrekcję szkoły. 5. Uczniowie po pierwszym dzwonku na lekcję są ustawieni pod klasą, w której mają zajęcia. II. Formy aktywności 1. FORMY PISEMNE: - praca klasowa - test
- sprawdzian wiadomości i umiejętności - praca w klasie (ćwiczenia redakcyjne) - praca z tekstem - karta ucznia - kartkówka - dyktando - notatka - praca domowa (wypracowanie, ćwiczenie) - inne nietypowe formy wypowiedzi 2. FORMY USTNE: - analiza przekazów medialnych (dzieła literackiego, filmu itd.) - udział w dyskusji (wnioskowanie, argumentowanie) - recytacja - odpowiedzi - prezentacja efektów pracy (z komentarzem) - inne, nietypowe formy wypowiedzi ustnych 3. FORMY SPRAWNOŚCIOWE: - umiejętność pracy zespołowej - inscenizacja - aktywność na lekcji - realizacja projektu - inne, nietypowe formy aktywności 4. ZESZYT 5. ZESZYT ĆWICZEŃ III. Zasady oceniania w szkole obowiązuje średnia ocena ważona 1. Kryteria oceny ważonej WAGA OCENY
4 PUNKTY - praca z tekstem - test kompetencji - sprawdzian - praca klasowa - konkurs międzyszkolny - realizacja projektu 3 PUNKTY - wypracowanie domowe - kartkówka - odpowiedź - dyktando - znajomość lektur - praca na lekcji (aktywność): 4 plusy (+) = bdb., 4 minusy (-) = ndst. - udział w konkursach pozaszkolnych 2 PUNKTY - recytacja - projekt multimedialny - projekt w formie plakatu wykonany na lekcji - prezentacja efektów pracy z komentarzem - zeszyt; zeszyt ćwiczeń - udział w konkursach szkolnych - umiejętność pracy zespołowej 1 PUNKT - zadanie domowe - notatka - inscenizacja - czytanie WZÓR NA OBLICZANIE ŚREDNIEJ WAŻONEJ OCEN
OW W gdzie: = suma W = waga oceny (1 4) O = ocena Przykład: Formy podlegające ocenie: sprawdziany, kartkówki, odpowiedzi Ocena: 4 3 3 3 4 3 Waga oceny: 4 4 3 3 3 3 np. 4*4+3*4+ 3*3+3*3+4*3+3*3 = 3,35 dostateczny 4+4+3+3+3+3 w tym: + = + 0,5 np. 4+ (za 3p.) = 12,5 Ocena końcowa (semestralna): np. średnia 3,75 = dobry średnia 3,74 = dostateczny IV. Wymagania na poszczególne oceny Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą.
Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: - słucha uważnie krótkiej wypowiedzi i dokumentuje to odpowiedzią na pytanie, - rozumie mowę ciała (język niewerbalny), - samodzielnie buduje jedno lub dwuzdaniowe wypowiedzenia na temat lektur, zjawisk kulturowych, zainteresowań, - wygłasza z pamięci krótkie teksty poetyckie i fragmenty prozy, - zna problematykę lektur i dokumentuje to odpowiadając na pytania, - przy pomocy nauczyciela tworzy wypowiedzenia wielozdaniowe, - czyta płynnie, aczkolwiek zdarzają się nieliczne błędy, - potrafi odczytać znaczenie dosłowne i symboliczne niektórych wyrażeń i zwrotów, - odczytuje treści przekazów medialnych i innych tekstów kultury, - podejmuje próby redagowania tekstów w formach wypowiedzi określonych w podstawie programowej, - zna zasady organizacji tekstu pisanego i stara się je stosować, - potrafi zredagować niektóre teksty użytkowe, - uczeń, tworząc własne teksty, posługuje się wiedzą z zakresu fleksji ( stosuje poprawne formy wyrazów, rozwija tekst, dodając do rzeczowników i czasowników właściwe określenia, składni ( przekształca tekst, tworząc ze zdań pojedynczych- złożone, z równoważników-zdania, z konstrukcji czynnych- bierne), słowotwórstwa (stosuje synonimy, wyrazy nacechowane emocjonalnie), - zna zasady ortograficzne i interpunkcyjne, dopuszcza się pięć błędów ortograficznych w tekście dyktanda. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia następujące wymagania: - słucha uważnie wypowiedzi i dokumentuje to, wskazując główną myśl i odpowiadając na pytania, - zna treść lektur, umie odtworzyć najważniejsze wydarzenia, - buduje krótkie, logiczne wypowiedzi na temat lektury, filmu, różnych problemów codziennego życia, posługując się pojęciami literackimi
i kulturowymi, - potrafi określić swoje stanowisko i uzasadnić je, - wygłasza z pamięci fragmenty prozy i poezji, - umie zadawać pytania, znając wartość pytań otwartych i zamkniętych, - odróżnia fakty od opinii, - mówi zgodnie z ogólnopolską normą językową, - potrafi odczytać znaczenie dosłowne i przenośne związków i wyrażeń wpisanych w teksty kultury, - czyta płynnie, ze zrozumieniem, - zauważa i prawidłowo odczytuje intencje nadawcy (manipulację, perswazję), - dostrzega konteksty: biograficzny, historyczny i aksjologiczny i potrafi je wykorzystać do interpretacji tekstów kultury, - zna środki wyrazu właściwe różnym tekstom kultury i umie je nazwać, - odczytuje bliskie mu wartości wpisane w teksty, - redaguje krótkie teksty w formach wypowiedzi określonych w podstawie programowej, - przestrzega zasad organizacji tekstu (wstęp, rozwinięcie, zakończenie, akapity), - potrafi przekształcić tekst streszczając, rozwijając lub zapisując go w formie planu, - tworzy teksty użytkowe: instrukcje, zawiadomienia, ogłoszenia o pracę, ogłoszenia drobne, podanie, telegram, CV, list prywatny, tekst życzeń, - podejmuje próby przekładu intersemiotycznego dzieł literackich, malarskich i muzycznych, - tworząc różne formy wypowiedzi, posługuje się wiedzą z zakresu fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne), składni (zdania pytające, oznajmujące, rozkazujące, złożone, równoważniki zdania, wypowiedzenia wielokrotnie złożone), słowotwórstwa (wyrazy podstawowe, pochodne, budowa słowotwórcza wyrazu, zapożyczenia, wulgaryzmy, synonimy, antonimy, homonimy), frazeologii (zna znaczenie popularnych mitologizmów, wyrażeń i zwrotów zaczerpniętych z Biblii i świadomie stosuje je w swoich wypowiedziach), - zna zasady ortograficzne i interpunkcyjne, dopuszcza się dwa błędy ortograficzne, - poprawnie przenosi wyrazy.
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: - słucha uważnie wypowiedzi i potrafi dokonać selekcji przekazywanych informacji, - tworzy poprawne składniowo i merytorycznie wypowiedzi wielozdaniowe, - bierze udział w dyskusji, popierając własne zdanie trafnie dobranymi argumentami, - poprawnie posługuje się wymaganymi programowo formami wypowiedzi, - dobrze zna treści lektur, wykorzystuje konteksty niezbędne do ich interpretacji, - bezbłędnie wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy, - czyta płynnie i bezbłędnie, ze zrozumieniem, - zna środki wyrazu literatury, teatru, filmu, mediów i umie odczytać ich funkcje, - czyta teksty kultury na poziomie dosłownym, symbolicznym i przenośnym, - dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury, - dostrzega wartości wpisane w teksty kultury, - poprawnie redaguje pisemne formy wypowiedzi: opis, opowiadanie, streszczenie, rozprawka, sprawozdanie, charakterystyka, pamiętnik, wywiad, - tworzy teksty użytkowe: regulamin, list motywacyjny, list otwarty, - umiejętnie dokonuje operacji przekształcenia tekstu: streszcza, rozwija, dokonuje adaptacji i stylizacji, - dokonuje przekładu intersemiotycznego dzieła literackiego, plastycznego i muzycznego, - świadomie i sprawnie posługuje się groteską, absurdem, komizmem, patosem, tworząc własne teksty, - uczeń, tworząc własne teksty, sprawnie posługuje się wiedzą z zakresu fleksji (zna odmienne i nieodmienne części mowy i ich funkcje w zdaniu, składni (stosuje różne rodzaje wypowiedzeń i umie je nazwać), słowotwórstwa (złożenia, zrosty, zestawienia, neologizmy, zapożyczenia), frazeologii (zna znaczenie powszechnie przyjętych frazeologizmów i poprawnie je stosuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych), - zna reguły ortograficzne i interpunkcyjne, dopuszcza się jeden błąd ortograficzny w tekście dyktanda,
- zna mechanizm procesów fonetycznych (upodobnienia, uproszczenia, utrata dźwięczności w wygłosie wyrazu) i dokumentuje to bezbłędnym zapisem. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: - buduje logiczne, spójne i poprawne merytorycznie wypowiedzi na określone tematy, - dyskutuje, polemizuje, przytacza trafne argumenty na uzasadnienie własnego stanowiska, - dostrzega problem, zgłasza propozycje rozwiązania, wyciąga wnioski, - wykazuje się bardzo dobrą znajomością wszystkich lektur programowych, - wygłasza z pamięci fragmenty prozy lub poezji, dokonując głosowej interpretacji poprzez odpowiednią barwę głosu i intonację, - samodzielnie i krytycznie analizuje i interpretuje teksty, posługując się terminologią z teorii literatury, - sprawnie posługuje się wymaganymi programowo formami wypowiedzi: opis, opowiadanie, charakterystyka, streszczenie, sprawozdanie, głos w dyskusji, - wygłasza przemówienia, stosując figury retoryczne, - stosownie do sytuacji buduje wypowiedzenia mające charakter perswazji, parafrazy, komentarza, - płynnie i bezbłędnie czyta, interpretując tekst poprzez właściwą intonację, - zna środki wyrazu typowe dla różnych dziedzin sztuki i umie odczytać ich funkcje, - potrafi krytycznie odczytać treść przekazów medialnych, w tym reklam, - sprawnie odczytuje informacje zawarte w aktach normatywnych, mapach, tabelach, wykresach, - sprawnie redaguje pisemne formy wypowiedzi: notatka, opis, opis przeżyć wewnętrznych, charakterystyka, opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, list, dziennik, pamiętnik, streszczenie, rozprawka, wywiad, - wprowadza cytaty i poprawnie je zapisuje, - tworzy wzorcowe teksty użytkowe: ogłoszenie, instrukcja, zawiadomienie, regulamin, CV, list motywacyjny, - tworzy przypisy i bibliografię, - dokonuje oryginalnego przekładu intersemiotycznego dzieła literackiego, plastycznego i malarskiego, - sprawnie dokonuje różnorodnych operacji na tekście: streszcza, rozwija, dokonuje adaptacji, stylizacji, parafrazy, - tworząc teksty mówione i pisane, sprawnie i funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę z zakresu fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości
w odmianie, funkcje części mowy), składni (zdania, równoważniki, zdania pojedyncze, złożone, wielokrotnie złożone), słowotwórstwa (budowa słowotwórcza wyrazu, zrosty, złożenia, zestawienia, wulgaryzmy, neologizmy, zapożyczenia), frazeologii (rozumie znaczenie związków frazeologicznych, stosuje je w różnych formach wypowiedzi), fonetyki, - zna zasady ortograficzne i interpunkcyjne i potwierdza to bezbłędnym zapisem. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą a ponadto wykazuje się wiedzą i umiejętnościami znacznie wykraczającymi poza program nauczania, - potrafi w trakcie zajęć zbudować i wygłosić kilkuminutową wypowiedź poprawną językowo i charakteryzującą się wysokim poziomem merytorycznym, - celnie argumentuje, wykazując się erudycją interdyscyplinarną, - wykazuje się umiejętnością głosowej interpretacji tekstu w ramach konkursów zewnętrznych: recytatorskich, krasomówczych, - samodzielnie i krytycznie analizuje i interpretuje teksty pozaprogramowe, dzieła ikonograficzne, muzyczne, - bezbłędnie odczytuje symbole kulturowe i aluzje literackie wpisane w teksty pozaprogramowe, - podejmuje próby tworzenia wyżej zorganizowanych form wypowiedzi: eseju, recenzji, - tworzy własne teksty i publikuje je w gazetce szkolnej, na stronach internetowych lub w pismach młodzieżowych, - podejmuje próby tworzenia własnych tekstów w ramach ogłaszanych konkursów zewnętrznych, - współtworzy gazetkę szkolną, dokonując korekty językowej zamieszczonych w niej artykułów, - samodzielnie przygotowuje zadania konkursowe lub ciekawe ćwiczenia utrwalające kształcone umiejętności, - zna zasady ortografii i interpunkcji i dokumentuje je bezbłędnym zapisem, - samodzielnie przygotowuje ćwiczenia, krzyżówki, diagramy, - dokumentuje swą sprawność ortograficzną czołowym miejscem w konkursach zewnętrznych. VI. Kryteria oceniania wypowiedzi ustnych i pisemnych Wypowiedzi ustne oceniane są według kryteriów: - zgodność z tematem i stopień rozwinięcia, - kompozycja (spójna, poprawnie zbudowana wypowiedź),
- poprawność językowa (bogate słownictwo, związki frazeologiczne, synonimy, poprawne formy gramatyczne, właściwe akcentowanie), - tempo mówienia (wypowiedź płynna, odpowiednia intonacja). Ogólne kryteria wypowiedzi pisemnej 1. Temat (0-2) Praca całkowicie zgodna z tematem. 2 Praca częściowo zgodna z tematem. 1 2. Rozwinięcie tematu. (0-4) Temat poparty argumentami, przykładami, cytatami (przynajmniej 2). 1 Logiczne uzasadnienie przywołanych treści kultury lub doświadczeń życiowych. 1 Własne spostrzeżenia, wnioski, poglądy. 1 Całość zaplanowana, logicznie uporządkowana, brak chaosu. 1 3. Zastosowanie właściwej formy wypowiedzi. (0-2) Forma zgodna z poleceniem. 1 Oryginalne ujęcie, prawidłowy tok rozumowania. 1 4. Kompozycja wypracowania. (0-2) Tekst ma kompozycję trójdzielną z zachowaniem właściwych proporcji. 1 Tekst jest spójny, występują wskaźniki zespolenia- językowe nawiązania pomiędzy poszczególnymi częściami pracy. 1 5. Estetyka pracy. (0-1) 6. Bogactwo słownictwa. (0-3) Słownictwo bogate, dojrzałe, brak powtórzeń. 3 Słownictwo wystarczające, nieliczne powtórzenia. 2 Słownictwo przeciętne, nieliczne powtórzenia. 1 7. Poprawność językowa i stylistyczna. (0-3) Język zgodny z normą, brak błędów, bardzo dobry styl. 3
Nieliczne błędy stylistyczne (do 2 błędów), dobry styl. 2 3-4 błędy stylistyczne, poprawny styl. 1 8. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna. (0-3) Praca bez błędów ortograficznych. 3 Praca zawierająca 1-2 błędy ortograficzne. 2 Praca zawierająca 2-4 błędów ortograficznych. 1 Uwaga: 4 błędy interpunkcyjne traktujemy jako 1 błąd ortograficzny. Kryteria oceniania poszczególnych form wypowiedzi Wszystkie formy wypowiedzi pisemnej oceniane są wg kryteriów, zaproponowanych przez wyd WSiP z dostosowaniem ich do powyższych kryteriów ogólnych. Kryterium procentowe dotyczące wszelkich form sprawdzających wiedzę i umiejętności 100 % - 95% - celujący 94% - 85% - bardzo dobry 84% - 73% - dobry 72% - 50% - dostateczny 49% - 35% - dopuszczający 34% i mniej - niedostateczny