PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA UCZNIÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO W GIMNAZJUM NR 2 W OBLĘGORKU w roku szkolnym 2016/2017

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA UCZNIÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO W GIMNAZJUM NR 2 W OBLĘGORKU w roku szkolnym 2016/ Ocenianie przedmiotowe osiągnięć ucznia z języka polskiego polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu postępów w opanowywaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności z języka polskiego w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej i programu nauczania wybranego przez nauczyciela. 2. Ocenianie umiejętności i poziomu wiedzy uczniów dokonywane będzie przez nauczyciela systematycznie. 3. Sposoby sprawdzania umiejętności i poziomu wiedzy ucznia. a) W semestrze będą przeprowadzane: - co najmniej jedna (lub więcej) praca kontrolna sprawdzająca stopień opanowania sprawności językowych oraz dłuższe formy wypowiedzi, związane z życiem codziennym, kulturowym i lekturą, - co najmniej jeden (lub więcej) test sprawdzający rozumienie czytanego tekstu, - co najmniej jedna (lub więcej) praca kontrolna oceniająca wiadomości i umiejętności z zakresu nauki o języku, - co najmniej jedna (lub więcej) praca kontrolna ze znajomości lektury, - dyktando (jedno lub więcej, jeżeli nauczyciel uzna za konieczne). Pozyskane oceny będą wpisywane do dziennika lekcyjnego czerwonym kolorem. b) Ponadto w ciągu semestru ocenie będzie podlegać: - wypowiedź ustna lub test na temat lektury, - recytacja utworów poetyckich lub prozatorskich, - pisemna praca domowa z nauki o języku, krótka forma użytkowa, - dłuższa forma wypowiedzi pisemnej, - estetyka zeszytu (w tym poprawność ortograficzna). c) Dodatkowo uczniowie będą mogli pozyskać oceny, wykazując się swoimi umiejętnościami i posiadaną wiedzą podczas prezentacji referatów i projektów, biorąc udział w grach dramatycznych i pracy grupowej oraz biorąc aktywny udział w zajęciach lekcyjnych.

2 d) Ocenie mogą podlegać również samodzielnie przygotowane przez ucznia prace pisemne, ustne wypowiedzi lub prezentacje artystyczne dotyczące zagadnień wykraczających poza zakres podstawy programowej i wymagań programu nauczania. e) Przewiduje się także przeprowadzanie bez zapowiedzi dziesięciominutowych kartkówek obejmujących zagadnienia poruszane na 3 ostatnich lekcjach. f) W miarę potrzeb nauczyciel może przeprowadzić tzw. dyktando interpunkcyjne sprawdzające umiejętność stosowania zasad interpunkcyjnych. Zasady oceny ustalane są każdorazowo z danym zespołem klasowym. g) Przewiduje się również przeprowadzanie prac klasowych obejmujących materiał z całego semestru/roku szkolnego. 4. Prace kontrolne i pisemne prace domowe będą opatrywane dodatkowo recenzją zawierającą opinię nauczyciela oraz wskazówki do dalszej pracy ucznia. 5. Test sprawdzający rozumienie czytanego tekstu może zostać przeprowadzony bez zapowiedzi. 6. Kryteria oceny. a) Kryteria oceny wypowiedzi ustnej: - sprawność i poprawność językowa, - adekwatność odpowiedzi do pytania, - jakość wiadomości zawartych w odpowiedzi i umiejętność ich wykorzystania. b) Kryteria oceny wypowiedzi pisemnej (wypracowania klasowe i domowe): - w zakresie treści: właściwe zrozumienie i ujęcie tematu, znajomość materiału i umiejętność posługiwania się nim, umiejętność wnioskowania i motywacji, samodzielność i oryginalność ujęcia tematu, umiejętność podporządkowania tematowi wszystkich elementów wypracowania, zwłaszcza wstępu i zakończenia, - w zakresie formy: zgodność z wyznaczoną formą, umiejętności kompozycyjne, bogactwo i poprawność językowa, walory stylistyczne komunikatywność, zharmonizowanie z treścią, jasność, ortografia i interpunkcja, graficzne rozplanowanie, 2

3 dokonywanie celowych zabiegów redakcyjnych w zakresie poprawiania i parafrazowania tekstów własnych i cudzych. c) Kryteria oceny recytacji: - zrozumienie treści, - wyraźne wymawianie, - właściwe przestankowanie, - logiczne akcentowanie, - odpowiednia barwa dźwiękowa głosu (modulacja), - stopień opanowania pamięciowego, - trafność interpretacji głosowej. d) Kryteria oceny sprawdzianów z zakresu nauki o języku, testów sprawdzających rozumienie czytanego tekstu, sprawdzianów ze znajomości lektury, kartkówek. Do oceny stosuje się skalę punktową. Przy przeliczaniu punktów na ocenę obowiązuje skala: 0% - 30% niedostateczny 31% - 37% - (minus) dopuszczający 38% - 44% dopuszczający 45% - 50% + (plus) dopuszczający 51% - 58% - (minus) dostateczny 59% - 69% dostateczny 70% - 75% + (plus) dostateczny 76% - 79% - (minus) dobry 80% - 85% dobry 86% - 90% + (plus) dobry 91% - 92% - (minus) bardzo dobry 93% - 95% bardzo dobry 96% - 97% + (plus) bardzo dobry 98% - 100% celujący e) Kryteria oceny dyktand: - praca bezbłędna celujący - jeden błąd bardzo dobry - dwa lub trzy rażące błędy dobry - cztery lub pięć rażących błędów dostateczny - sześć lub siedem rażących błędów dopuszczający - osiem i więcej rażących błędów niedostateczny. 3

4 Za błędy rażące (zasadnicze) uważa się błędy w zakresie rz, ż, ó, u, ch, h; pisowni nie z osobowymi formami czasownika, z przymiotnikiem rzeczownikiem. Oznacza się je skrótem ort. Pozostałe błędy uważa się za błędy drugorzędne i przyjmuje się dla nich oznaczenie o. Dwa błędy drugorzędne traktuje się w ocenie jako jeden rażący. Trzy błędy interpunkcyjne, oznaczane skrótem int., traktuje się w ocenie jako jeden rażący. Ten sam błąd powtarzający się kilkakrotnie liczy się jako jeden. f) Kryteria oceny zeszytu przedmiotowego: - systematyczność zapisów, - zawartość treściowa samodzielnie sporządzonych notatek, - poprawność ortograficzna i interpunkcyjna, - estetyka (uczniowie nie używają korektora). g) Kryteria oceny referatów, projektów, pracy grupowej oraz udziału w grach dramowych będą ustalane każdorazowo przed podjęciem zadania. h) Kryteria oceny aktywności ustalane są odrębnie z danym zespołem klasowym. 7. W zeszytach lekcyjnych, w pracach kontrolnych, kartkówkach, dyktandach, testach uczniowie nie używają korektora. 8. Uczeń ma prawo być zwolniony przez nauczyciela z bieżącej formy sprawdzania i oceniania w wyjątkowych sytuacjach losowych. 9. Uczeń jest zobowiązany uzupełnić braki w zeszycie w okresie nie dłuższym niż cztery dni. 10. Uczeń może dwa razy w semestrze zgłosić, że jest nieprzygotowany do lekcji bez podania konkretnej przyczyny. Uczeń ma prawo zgłosić nieprzygotowanie na początku lekcji zanim nauczyciel przystąpi do odpytywania lub przeprowadzania kartkówki. Uczeń nie może zgłosić nieprzygotowania podczas zapowiedzianej lekcji podsumowującej partię materiału, pracy kontrolnej, testu sprawdzającego rozumienie czytanego tekstu, dyktanda, recytacji. 11. Jeżeli uczeń nie opanował na pamięć utworu wyznaczonego do recytacji, wówczas otrzymuje ocenę niedostateczną i ma prawo do poprawienia oceny niedostatecznej w ciągu tygodnia. Obie oceny będą uwzględniane przy wystawianiu oceny śródrocznej (rocznej). 12. Jeżeli uczeń odmówi udzielenia odpowiedzi ustnej na wskazany przez nauczyciela temat lub odmówi przystąpienia do pisemnej formy sprawdzenia umiejętności, nauczyciel ma prawo wystawić ocenę niedostateczną. 13. Jeżeli nauczyciel stwierdzi, iż pisemna praca nie została wykonana samodzielnie przez ucznia lub zawiera duże partie przepisane z Internetu bądź opracowań, ma prawo wystawić uczniowi ocenę niedostateczną. Jeżeli pisemna praca została przepisana od innego ucznia z klasy lub 4

5 ucznia równoległej klasy, to obie osoby otrzymują ocenę niedostateczną. W obu przypadkach uczniowie zobowiązani są do przedłożenia samodzielnie zredagowanej wypowiedzi pisemnej w terminie nie dłuższym niż cztery dni. 14. Jeżeli nauczyciel stwierdzi niesamodzielną pracę ucznia (korzystanie z podpowiedzi innych uczniów, ściąganie) podczas przeprowadzania kontrolnej pracy pisemnej, przerywa uczniowi pisanie pracy i wystawia ocenę niedostateczną. Uczeń nie ma prawa poprawy uzyskanej oceny. 15. Dostosowanie wymagań edukacyjnych w stosunku do możliwości uczniów posiadających opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej stwierdzającą dysgrafię dotyczy: a) nie uwzględniania przy ocenie wypowiedzi pisemnych strony graficznej pisma, b) nie uwzględniania przy ocenie estetyki zeszytu lekcyjnego strony graficznej pisma (ocenie podlega systematyczność wpisów i ich zawartość merytoryczna), c) pozostawiania uczniowi więcej czasu na zadania oparte na pisaniu, d) możliwości wykonywania prac pisemnych w domu przy pomocy komputera. 16. Dostosowanie wymagań edukacyjnych w stosunku do możliwości uczniów posiadających opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej stwierdzającą dysortografię, dysleksję dotyczy: a) odstąpienia od pisania przez ucznia dyktand i wprowadzenia w zamian prac kontrolnych polegających na sprawdzaniu stopnia przyswojenia przez ucznia ortogramów wyznaczonych do opanowania, b) umożliwienie w trakcie pisania prac kontrolnych korzystania ze słownika ortograficznego, c) stosowania klasyfikacji błędów dostosowanej do możliwości uczniów, u których stwierdzono dysortografię lub dysleksję, d) pozostawiania uczniowi więcej czasu na zadania oparte na pisaniu. 17. Dostosowanie wymagań edukacyjnych w stosunku do możliwości uczniów posiadających opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej stwierdzającą konieczność dostosowania wymagań edukacyjnych do aktualnych możliwości ucznia, jak również wobec uczniów, u których stwierdzono dysleksję dotyczy: a) wydłużenia czasu na odpowiedź i prace pisemne, b) unikania czytania na głos zbyt długich tekstów, c) wyznaczania do opanowania pamięciowego krótkich utworów, d) porządkowania wypowiedzi ucznia i naprowadzania go na właściwy tok rozumowania. 18. Dostosowanie wymagań edukacyjnych w stosunku do możliwości uczniów posiadających orzeczenie o konieczności kształcenia specjalnego dla uczniów upośledzonych w stopniu lekkim dotyczy: a) wydłużenia czasu na odpowiedź i prace pisemne, 5

6 b) zachęcania ucznia do samodzielności przy łatwiejszych zadaniach, udzielanie mu pomocy i dodatkowych wyjaśnień przy treściach o większym stopniu trudności, c) odnoszenia się do konkretów przy wprowadzaniu nowych treści i ukazywania praktycznego ich zastosowania, d) uwzględniania problemów z funkcją pamięci logicznej i abstrahowania, e) oceniania wkładu pracy w wykonanie ćwiczenia, f) stosowania klasyfikacji błędów dostosowanej do możliwości ucznia posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego dla osób upośledzonych w stopniu lekkim. 19. Kryteria klasyfikacji błędów w pracach uczniów, u których stwierdzono dysortografię lub dysleksję oraz u uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego dla osób upośledzonych w stopniu lekkim. a) Do błędów ortograficznych w pracach uczniów zalicza się: - nieznajomość pisowni wyrazów z u-ó, ż-rz, h-ch, - nieznajomość pisowni wyrazów z zakończeniami - ów, - ówka, - rozpoczynanie zdania z małej litery, - zapis imion, nazwisk, popularnych nazw własnych, nazwy własnego kraju i nazwy jego mieszkańców z małej litery, - pisownię łącznie nie z czasownikami. b) Do błędów graficznych w pracach uczniów zalicza się: - dodawanie, opuszczanie, przestawianie liter, sylab lub całych wyrazów, - mylenie liter, - ominięcie drobnych elementów graficznych, w tym ogonków przy literach ą lub ę, - błędy dotyczące podziału wyrazów, - utratę dźwięczności. 20. Kryteria oceny sprawdzianów z zakresu nauki o języku, testów sprawdzających rozumienie czytanego tekstu, sprawdzianów ze znajomości lektury, kartkówek dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego dla osób upośledzonych w stopniu lekkim. Do oceny stosuje się skalę punktową. Przy przeliczaniu punktów na ocenę obowiązuje skala: 0% - 20% niedostateczny 21% - 25% - (minus) dopuszczający 26% - 30% dopuszczający 31% - 35% + (plus) dopuszczający 36% - 40% - (minus) dostateczny 41% - 55% dostateczny 6

7 56% - 65% + (plus) dostateczny 66% - 70% - (minus) dobry 71% - 80% dobry 81% - 86% + (plus) dobry 87% - 92% - (minus) bardzo dobry 93% - 95% bardzo dobry 96% - 97% + (plus) bardzo dobry 98% - 100% celujący 21. Zakres wymagań z języka polskiego na III etapie edukacyjnym dla uczniów z upośledzeniem w stopniu lekkim zawiera załącznik nr Sposoby informowania rodziców o osiągnięciach i postępach ucznia. Wpisy w zeszycie przedmiotowym informujące o osiągnięciach ucznia i pozyskanej ocenie w zakresie: - pisemnych prac domowych, - estetyki zeszytu przedmiotowego, - ustnej odpowiedzi. 23. Kryteria wymagań na poszczególne oceny. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: 1. Słuchanie i mówienie: Uczeń potrafi w trakcie zajęć zbudować i wygłosić kilkuminutową wypowiedź poprawną językowo i charakteryzującą się wysokim poziomem merytorycznym. Celnie argumentuje, wykazując się erudycją interdyscyplinarną. Jest laureatem szkolnych konkursów recytatorskich. Wykazuje się umiejętnością głosowej interpretacji tekstu w ramach konkursów zewnętrznych: recytatorskich, krasomówczych. 2. Czytanie tekstów literackich i innych tekstów kultury. Samodzielnie i krytycznie analizuje i interpretuje teksty z zakresu literatury pięknej, teksty publicystyczne, popularnonaukowe, dzieła ikonograficzne, muzyczne. Bezbłędnie odczytuje symbole kulturowe i aluzje literackie wpisane w różne teksty kultury. 3. Tworzenie własnego tekstu. - Podejmuje próby tworzenia wyżej zorganizowanych form wypowiedzi: eseju, recenzji. 7

8 - Tworzy własne teksty i publikuje je w gazetce szkolnej, na stronach internetowych lub w pismach młodzieżowych. Potrafi opracować projekt monograficzny lub badawczy. Podejmuje próby tworzenia własnych tekstów w ramach ogłaszanych konkursów zewnętrznych. 4. Praktyczne posługiwanie się wiedzą z nauki o języku. Współtworzy stronę internetową szkoły, przekazując samodzielnie przygotowane artykuły. Samodzielnie przygotowuje zadania konkursowe lub ciekawe ćwiczenia utrwalające kształcone umiejętności. - Poprawnie stosuje imiesłowy przysłówkowe. 5. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna. Zna zasady ortografii i interpunkcji i dokumentuje je bezbłędnym zapisem. Samodzielnie przygotowuje ćwiczenia, krzyżówki, diagramy. Jest laureatem szkolnych konkursów ortograficznych. Dokumentuje swą sprawność ortograficzną czołowym miejscem w konkursach zewnętrznych np. Gminnym Konkursie Ortograficznym Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: 1. Słuchanie i mówienie: Buduje logiczne, spójne i poprawne merytorycznie wypowiedzi na określone tematy. Dyskutuje, polemizuje, przytacza trafne argumenty na uzasadnienie własnego stanowiska Dostrzega problem, zgłasza propozycje rozwiązania, wyciąga wnioski. Wykazuje się bardzo dobrą znajomością wszystkich lektur programowych. Wygłasza z pamięci fragmenty prozy lub poezji, dokonując głosowej interpretacji poprzez odpowiednią barwę głosu i intonację. Samodzielnie i krytycznie analizuje i interpretuje teksty, posługując się terminologią z zakresu teorii literatury. Sprawnie posługuje się wymaganymi programowo formami wypowiedzi: opis, opowiadanie, charakterystyka, streszczenie, sprawozdanie, głos w dyskusji. Wygłasza przemówienia, stosując figury retoryczne. Stosownie do sytuacji buduje wypowiedzenia mające charakter: perswazji, parafrazy, komentarza. 2. Czytanie tekstów literackich i innych tekstów kultury. Płynnie i bezbłędnie czyta, interpretując tekst poprzez właściwą intonację. 8

9 Zna środki wyrazu typowe dla różnych dziedzin sztuki i umie odczytać ich funkcje. Potrafi krytycznie odczytać treść przekazów medialnych, w tym reklam. Sprawnie odczytuje informacje zawarte w aktach normatywnych, mapach, tabelach, wykresach. 3. Tworzenie własnego tekstu. Sprawnie redaguje pisemne formy wypowiedzi: notatka, opis, opis przeżyć wewnętrznych, charakterystyka, opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, list, dziennik, pamiętnik, streszczenie, rozprawka, wywiad. Wprowadza cytaty i poprawnie je zapisuje. Tworzy wzorcowe teksty użytkowe: ogłoszenia, instrukcje, zawiadomienia, regulaminy, CV, list motywacyjny. Tworzy przypisy i bibliografię. Dokonuje oryginalnego przekładu intersemiotycznego dzieła literackiego, plastycznego i malarskiego. Sprawnie dokonuje różnorodnych operacji na tekście: streszcza, rozwija, dokonuje adaptacji, stylizacji, parafrazy. 4. Praktyczne posługiwanie się wiedzą z nauki o języku. Uczeń, tworząc teksty mówione i pisane, sprawnie i funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę z zakresu: fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy), składni (zdania, równoważniki, zdania pojedyncze, złożone, wielokrotnie złożone), słowotwórstwa (budowa słowotwórcza wyrazu, złożenia, zestawienia, zrosty, wulgaryzmy, neologizmy, zapożyczenia), frazeologii (rozumie znaczenie związków frazeologicznych, stosuje je w różnych formach wypowiedzi), fonetyki; 5. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna. Uczeń zna zasady ortograficzne i interpunkcyjne i potwierdza to bezbłędnym zapisem. Jest zwycięzcą szkolnych konkursów ortograficznych. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: 1. Słuchanie i mówienie. Słucha uważnie wypowiedzi i potrafi dokonać selekcji przekazywanych informacji. Tworzy poprawne składniowo i merytorycznie wypowiedzi wielozdaniowe. Bierze udział w dyskusji, popierając własne zdanie trafnie dobranymi argumentami. Poprawnie posługuje się wymaganymi programowo formami wypowiedzi. Dobrze zna treści lektur, wykorzystuje konteksty niezbędne do ich interpretacji. 9

10 Bezbłędnie wygłasza z pamięci wiersze i fragmenty prozy. 2. Czytanie tekstów literackich i innych tekstów kultury. Uczeń czyta płynnie i bezbłędnie, ze zrozumieniem. Zna środki wyrazu literatury, teatru, filmu, mediów i umie odczytać ich funkcje. Czyta teksty kultury na poziomie dosłownym, symbolicznym i przenośnym. Dostrzega konteksty niezbędne do interpretacji tekstów kultury. Dostrzega wartości wpisane w teksty kultury. 3. Tworzenie własnego tekstu. Poprawnie redaguje pisemne formy wypowiedzi: opis, opowiadanie, streszczenie, rozprawka, sprawozdanie, charakterystyka, pamiętnik, wywiad. Tworzy teksty użytkowe: regulamin, list motywacyjny, list otwarty. Umiejętnie dokonuje operacji przekształcenia tekstu: streszcza, rozwija, dokonuje adaptacji i stylizacji. Dokonuje przekładu intersemiotycznego dzieła literackiego plastycznego i muzycznego. Świadomie i sprawnie posługuje się groteską, absurdem, komizmem, patosem tworząc własne teksty. 4. Praktyczne posługiwanie się wiedzą z nauki o języku. Uczeń, tworząc własne teksty, sprawnie posługuje się wiedzą z zakresu: fleksji(zna odmienne i nieodmienne części mowy i ich funkcje w zdaniu, składni (stosuje różne rodzaje wypowiedzeń i umie je nazwać), słowotwórstwa (złożenia, zrosty, zestawienia, neologizmy, zapożyczenia), frazeologii (zna znaczenie powszechnie przyjętych frazeologizmów i poprawnie je stosuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych). 5. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna. Zna reguły ortograficzne i interpunkcyjne, tworzy poprawny zapis. Zna mechanizm procesów fonetycznych (upodobnienia, uproszczenia, utrata dźwięczności w wygłosie wyrazu) i dokumentuje to bezbłędnym zapisem. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: 1. Słuchanie i mówienie: Słucha uważnie wypowiedzi i dokumentuje to, wskazując główną myśl i odpowiadając na pytania. Zna treść lektur, umie odtworzyć najważniejsze wydarzenia. Buduje krótkie, logiczne wypowiedzi na temat lektury, filmu, różnych problemów codziennego życia, posługując się pojęciami literackimi i kulturowymi. 10

11 Potrafi określić swoje stanowisko i uzasadnić je. Wygłasza z pamięci fragmenty prozy i poezji. Umie zadawać pytania, znając wartość pytań otwartych i zamkniętych. Odróżnia fakty od opinii. Mówi w sposób zgodny z ogólnopolską normą wymowy. 2. Czytanie tekstów literackich i innych tekstów kultury. Potrafi odczytać znaczenie dosłowne i przenośne związków i wyrażeń wpisanych w teksty kultury. Czyta płynnie, ze zrozumieniem. Zauważa i prawidłowo odczytuje intencje nadawcy (manipulację, perswazję). Dostrzega konteksty: biograficzny, historyczny i aksjologiczny i potrafi je wykorzystać do interpretacji tekstów kultury. Zna środki wyrazu właściwe różnym tekstom kultury i umie je nazwać. Odczytuje bliskie mu wartości wpisane w teksty. 3. Tworzenie własnego tekstu. Redaguje krótkie teksty w formach wypowiedzi określonych w podstawie programowej. Przestrzega zasad organizacji tekstu (wstęp, rozwinięcie, zakończenie, akapity). Potrafi przekształcić tekst, streszczając, rozwijając lub zapisując go w formie planu. Tworzy teksty użytkowe: instrukcje, zawiadomienia, ogłoszenia o pracę, ogłoszenia drobne, podanie, telegram, CV, list prywatny, tekst życzeń. Podejmuje próby przekładu intersemiotycznego dzieł literackich, malarskich i muzycznych. 4. Praktyczne posługiwanie się wiedzą z nauki o języku. Uczeń, tworząc różne formy wypowiedzi, posługuje się wiedzą z zakresu: fleksji ( części mowy odmienne i nieodmienne), składni ( zdania pytające, oznajmujące, rozkazujące, złożone, równoważniki zdania, wypowiedzenia wielokrotnie złożone), słowotwórstwa (wyrazy podstawowe, pochodne, budowa słowotwórcza wyrazu, zapożyczenia, wulgaryzmy, synonimy, antonimy, homonimy), frazeologii ( zna znaczenie popularnych mitologizmów, wyrażeń i zwrotów zaczerpniętych z Biblii i świadomie stosuje je w swoich wypowiedziach). 6. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna. Zna zasady ortograficzne i interpunkcyjne. Poprawnie przenosi wyrazy. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych spełnia poniższe wymagania: 1. Słuchanie i mówienie. 11

12 Słucha uważnie krótkiej wypowiedzi i dokumentuje to odpowiedzią na pytanie. Rozumie mowę ciała (język niewerbalny). Samodzielnie buduje jedno lub dwuzdaniowe wypowiedzenia na temat lektur, zjawisk kulturowych, zainteresowań. Wygłasza z pamięci krótkie teksty poetyckie i fragmenty prozy. Zna problematykę lektur i dokumentuje to odpowiadając na pytania. Przy pomocy nauczyciela tworzy wypowiedzenia wielozdaniowe. 2. Czytanie tekstów literackich i innych tekstów kultury. Czyta płynnie, aczkolwiek zdarzają się nieliczne błędy. Potrafi odczytać znaczenie dosłowne i symboliczne niektórych wyrażeń i zwrotów. Odczytuje treści przekazów medialnych i innych tekstów kultury. 3. Tworzenie własnego tekstu. Podejmuje próby redagowania tekstów w formach wypowiedzi określonych w podstawie programowej. Zna zasady organizacji tekstu pisanego i stara się je stosować. Potrafi zredagować niektóre teksty użytkowe. 4. Praktyczne posługiwanie się wiedzą z nauki o języku. Uczeń, tworząc własne teksty, posługuje się wiedzą z zakresu: fleksji (stosuje poprawne formy wyrazów, rozwija tekst, dodając do rzeczowników i czasowników właściwe określenia), składni (przekształca tekst, tworząc ze zdań pojedynczych - złożone, z równoważników -zdania, z konstrukcji czynnych - bierne), słowotwórstwa (stosuje synonimy, wyrazy nacechowane emocjonalnie). 5. Poprawność ortograficzna i interpunkcyjna. Zna zasady ortograficzne i interpunkcyjne. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie kompetencji polonistycznych nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. 12