SYSTEMY CERTYFIKACJI ELEMENTÓW I TECHNOLOGII PODSYSTEMU Z UWZGLĘDNIENIEM POLIGONÓW BADAWCZYCH

Transkrypt

1 SYSTEMY CERTYFIKACJI ELEMENTÓW I TECHNOLOGII PODSYSTEMU Z UWZGLĘDNIENIEM POLIGONÓW BADAWCZYCH Rafał Frączek Biuro Dróg Kolejowych Warszawa, 17 marca 2014 r.

2 WPROWADZENIE 2

3 ZAGADNIENIA PORZĄDKOWE Określenia: POLIGON DOŚWIADCZALNY czy też BADANIA NOWYCH SKŁADNIKÓW na sieci zarządzanej przez PKP PLK S.A. [pismo MIiR z 19lutego br] dotyczą w istocie DOPUSZCZEŃ DO STOSOWANIA przez danego zarządcę nowych lub zmodyfikowanych produktów i technologii. Dla ułatwienia dalszych rozważań: Pod pojęciem CERTYFIKACJA rozumie się wszelkie dopuszczenia na gruncie prawa krajowego, wspólnotowego oraz przepisów (procedur) wewnętrznych zarządcy infrastruktury produkty, konstrukcje, technologie itp. przedmiotem certyfikacji (rozwiązania techniczne) zwane będą dalej Elementami i technologiami podsystemu - w skrócie EITP

4 RODZAJE POLIGONÓW POLIGONY PORÓWNAWCZE (wielu dostawców) POLIGONY DEDYKOWANE (jednemu dostawcy)

5 PRZYKŁADOWE POLIGONY 5

6 2 x Rz 1200 koltram Krzyż. ruch. 2 x Rz 1200 COGIFER krzyż. ruch. 2 x Rz 500 VAE AG Krzyż. ruch. Rz 500 BWG/WBG krzyż.ruch. Rz 500 KolTram krzyż.ruch. VAE 2 x Rz 1200 KolTram krzyż.ruch. VAE Rz 1200 KolTram Krzyżow. stała Rz 1200 BWG/WBG Krzyżow. ruch. 2 x Rz 1200 VAE AG Krzyż. ruch. PSARY I-sza stacja pilotażowa CEL SPRAWDZENIE KONSTRUKCJI ROZJAZDU GWARANTUJĄCEJ: bezpieczeństwo przejazdu taboru, niezawodność eksploatacyjną rozjazdów, dostateczną spokojność biegu pociągów, optymalny koszt eksploatacji i utrzymania rozjazdów, wystarczającą odporności części stalowych na zużycie. CERTYFIKACJA ROZJAZDÓW DO V 250 km/h

7 KolTram Rz 60E :18.5 KolTram Rz 60E :18.5 KolTram Rz 60E :12 KORYTÓW II stacja pilotażowa COGIFER Rz 60E :12 Integrde road COGIFER Rz 60E :18.5 Integrde road VAE GmbH Rz 60E :18.5 VAE GmbH Rz 60E :18.5 VAE GmbH Rz 60E :12 COGIFER Rz 60E :12 STANDARD 2 x Rz 1200 VAE AG Krzyż. ruch. COGIFER Rz 60E :18.5 STANDARD CEL SPRAWDZENIE KONSTRUKCJI ROZJAZDU GWARANTUJĄCEJ: bezpieczeństwo przejazdu taboru, niezawodność eksploatacyjną rozjazdów, CERTYFIKACJA ROZJAZDÓW dostateczną spokojność biegu pociągów, DO V 200 km/h optymalny koszt eksploatacji i utrzymania rozjazdów, wystarczającą odporności części stalowych na zużycie.

8 POLIGONY BADAWCZE (IAT) Lp Typ urządzenia Firma Upoważniony terenowo IZ Zgoda udzielona 1 Półprzewodnikowa lampa LED typu TLT-12/K Telko Olsztyn IZ Olsztyn marzec Sygnalizator drogowy typu SD-1M MONAT IZ Gdynia lipiec Aparat telefoniczny typu AMB System komputerowych urządzeń stacyjnych typu MOR-3E System zdalnego sterowania i kierowania ruchem kolejowym typu MOR-2lcsr Samoczynna sygnalizacja przejazdowa typu RASP-4.4Ft Zamienniki elektroniczne przekaźników kontaktowych typu PRu zastosowanych w zestawach ERL 4004 i ERL 4005 urządzeń SSP typu COB-63A Telkom Telos Kraków Kombud Kombud Kombud IZ Częstochowa czerwiec 2009 IZ Skarżysko- Kamienna IZ Skarżysko- Kamienna IZ Skarżysko- Kamienna październik 2009 październik 2009 październik 2009 MONAT IZ Rzeszów grudzień System telewizji przemysłowej TVP-1M MONAT IZ Gdynia marzec System stwierdzania niezajętości torów i rozjazdów SOL-3 System sterowania i kierowania ruchem kolejowym EBI Screen 300 System liczenia osi typu ACS 2000 z funkcją współpracy z samoczynna blokadą liniową Eac95 Bombardier Transportation Bombardier Transportation IZ Częstochowa marzec 2010 IZ Sosnowiec marzec 2010 SIG-MONT IZ Poznań maj 2010

9 POLIGONY BADAWCZE (IAT) Lp Typ urządzenia Firma 12 Radiotelefon typu MAXON PM Interfejs FM3 zastosowany pomiędzy czujnikiem koła RSR 180, a SSP typu COB-63A, SPA-1, SPA-2 i SPA-2A System samoczynnej sygnalizacji przejazdowej typu RBUT-PL NUUXE RADIOTON Sp z o.o. MONAT 15 System cyfrowej blokady liniowej typu CBL 2010 SIG-MONT Upoważniony terenowo IZ Zgoda udzielona IZ Siedlce grudzień 2010 IZ Rzeszów, IZ Szczecin, IZ Bydgoszcz grudzień 2010 THALES Polska IZ Poznań sierpień 2011 IZ Sosnowiec, IZ Skarżysko- Kamienna, IZ Częstochowa sierpień Kolejowy system teleinformatyczny DGT IP R DGT Sp z o.o. IZ Gdynia listopad Rejestrator Pyrylandia VR-M3 Pyrylandia Sp. zo.o. IZ Siedlce grudzień Urządzenia zerowania odcinków (UZO) dla systemu AzLM Napęd zwrotnicowy L826H do współpracy z urządzeniami przekaźnikowymi typu E THALES Polska IZ Rzeszów grudzień 2011 THALES Polska IZ Kraków styczeń Manipulator typu 3066/2 Radmor S.A. IZ Siedlce maj System sterowania ruchem kolejowym ACC-M. Sirti IZ Łódź sierpień Cyfrowy rejestrator KSRC 332 TRX Krzysztof Kryński IZ Białystok grudzień 2012

10 POLIGONY BADAWCZE (IAT) Lp Typ urządzenia Firma Upoważniony terenowo IZ Zgoda udzielona 23 Nastawnica stacyjna ESA-11PL AŻD Praha IZ Kraków grudzień Powiązanie systemu ESTW L 90 5 z blokadą Eap 25 Radiotelefon przenośny MAXON SL 7102 THALES Polska IZ Kraków luty 2013 NUUXE RADIOTON Sp z o.o. IZ Siedlce marzec Napęd zwrotnicowy EP600 AŻD Praha IZ Częstochowa maj System liczenia osi UniAC1 Voestalpine TENS IZ Gdynia maj Powiązanie systemu ESTW L 90 5 (modułu blokady liniowej) z urządzeniami stacyjnymi IZH- 111 Terminale przenośne GSM-R: Sagem TiGR 155R, Sagem TiGR 350R, Sagem TiGR 550R, terminal stały GSM-R Frequentis FTS 3020, radiotelefon pokładowy dwusystemowy GSM- R/VHF typu Koliber Komputerowy System Sygnalizacji Przejazdowej typu KSSP -1 THALES Polska IZ Rzeszów czerwiec 2013 Bombardier Transportation IZ Wrocław wrzesień 2013 MONAT IZ Sosnowiec listopad System telewizji przemysłowej SABEL IPTVk SABEL IZ Wrocław grudzień Komputerowo sterowany system zabezpieczenia ruchu na przejazdach kolejowych kategorii A, typu RBUT-PL-A THALES Polska IZ Poznań grudzień 2013

11 POLIGONY BADAWCZE (IEN) Lp Przedmiot dopuszczenia Firma Upoważniony terenowo IZ Data zawarcia porozumienia 1 Oprawy oświetleniowe VARSOVIA LED ERFURD LED KRULEN Sp z o.o. Warszawa Zabezpieczenie antykorozyjne i chemoodporne dla konstrukcji stalowych, betonowych oraz na styku dwór różnych materiałów. Oprawa oswietleniowa firmy GOCCIA, typ MULTIPLA W Urządzenia EOR typu WHV, System izolacji termicznej WD-S do szyn ogrzewanych 1. Izolator trakcyjny cięgnowy z kompensatorem skrętu (kompozytowy) 2. Kompensator skrętu. 1) Lugsan 2, Lugsan 3; 2) Lugsan 4 Premium Glass, Lugsan 4 Premium Mini, Lugsan Premium LED; 3) Powerlug 2, Powerlug 1000As, Powerlug 1000Sm. Oprawy oświetleniowe 1) LED typ AQUARIUS AQ-13 2) LED typ PEGAZ P-120 3) LED typ BERENIKA B-114 ISISYSTEM Sp. z o.o. Ostrów Wlkp FEROCO S.A. Olsztyn Slider Technologies Sp. z o.o. Fabryka Urządzeń Kolejowych Mocek, Rzeźnik sp.k. LUG LIGHT FACTORY SP. Z O.O. Olsztyn Poznań Zielona Góra HSK-DATA Ltd. Sp. z o.o. Warszawa Oprawa oświetleniowa LED typ LEO L-66 HSK-DATA Ltd. Sp. z o.o. Warszawa Fundamenty palowe B-I, B-II, B-III, B-iA, B-IIIA przeznaczone do posadowienia konstrukcji wsporczych sieci trakcyjnej BS SYSTEM SP. Z O.O. SPÓŁKA KOMANDYTOWA Szczecin

12 POLIGONY BADAWCZE (IEN) Lp Przedmiot dopuszczenia Firma Oprawy oświetleniowe 1) NEPTUN PC 2) NEPTUN LED PC 3) SPARTA 2 4) SPARTA 3 5) STREETPARK LED 6) GALAXY LED Oprawy oświetleniowe 1) ART 2) ARCUS MINI 3) ARCUS 4) DOMINO 5) ASTER Elektryczne Ogrzewanie Rozjazdów (wzajemna współpraca 3 różnych systemów). Fundamenty palowe B-I, B-II, B-III, B-iA, B-IIIA sieci trakcyjnej 14 Urządzenie do lutowania S30 X/C/EP30 SAFETRACK Słupy trakcyjne z kratą trójkątną; Słupy trakcyjne dwuteowe; Konstrukcje wsporcze bramowe i wysięgnikowe. Linki wieszakowe L10 z nanokrystalicznych drutów kompozytowych LUXIONA POLAND S.A. Jacentów Sadowie LUXIONA POLAND S.A. Jacentów Sadowie 1. Z.A.P.i.U.P. AREX Sp. z o.o. 2. ELESTER-PKP Sp. z o.o. 3. SESTO Sp. z o.o. KAPRIN Sp z o.o. ul. Zielona, Krzeszowice Piab Polska Sp. z o.o. ul. Astronomów Gdańsk BAROSZ GWIMET Konstrukcje Sp. z o.o. Instytut Metali Nieżelaznych w Gliwicach Upoważniony terenowo IZ Data zawarcia porozumienia Warszawa Warszawa Kielce Wrocław Kielce Sosnowiec Tarnowskie Góry

13 POLIGONY BADAWCZE (IEN) Lp Przedmiot dopuszczenia Firma preparat przeciwoblodzeniowy i przeciwoszronieniowy Oprawy oświetleniowe: 3275 MINI STELIVIO 3276 MINI STELIVIO Oprawy oświetleniowe: 3270 STELIVIO 1 PLUS L 3273 STELIVIO STELIVIO 2 20 Oprawa przemysłowa NOVELINE 21 Oprawa świetlówkowa szczelna Pacific Performer WT360C. 22 transformatory separacyjne ST-1T, ST-1G. AREX Upoważniony terenowo IZ Data zawarcia porozumienia PAMAR PO Częstochowa TechnoLight Warszawa TechnoLight Warszawa LUXIONA POLAND S.A. Jacentów Sadowie PHILIPS Lighting Poland S.A. Warszawa Poznań Izolator trakcyjny cięgnowy do dużych naciągów (kompozytowy) Ciężar napręzający żeliwno-betonowy 305x100 Ciężar napręzający żeliwno-betonowy 400x57 Fabryka Urządzeń Kolejowych Mocek, Rzeźnik sp.k. Fabryka Urządzeń Kolejowych Mocek, Rzeźnik sp.k. Poznań Poznań

14 POLIGONY BADAWCZE (ILK) Lp Nazwa badanego elementu podsystemu Infrastruktura 1 Podkłady PS-94C i PS-94D 2 Podkłady PS-94P Precon 3 Przekładki podszynowe PKV 6094 w systemie przytwierdzenia SB4VK 4 Przyrząd wyrównawczy typu SA60-500BF 5 Podpory blokowe do rozjazdów Edilon Cokelast EBS TINES 6 Rozjazdy typu S60-1: Firma RailOne, Durtrack (wnioskodawca ThyssenKrupp) 1. Vossloh Skamo 2. Andrzej Kaczmarek Voestalpine (wnioskodawca ThyssenKrupp) VAE, KZN Bieżanów, KZN Cogifer, Koltram Lokalizacja Linia nr 274 odc. Imbramowice Jaworzyna Śląska Linia nr 274 odc. Imbramowice Jaworzyna Śląska Linia nr 274 odc. Imbramowice Jaworzyna Śląska Linia nr 9 most w Modlinie Linia nr 440 (tunel do lotniska Warszawa Okęcie) Termin zakończenia badań Sierpień Luty 2012 Linia nr 9 st. Pszczółki 2013

15 PODSTAWY I RÓŻNE CELE URZĄDZANIA POLIGONÓW BADAWCZYCH 15

16 ŹRÓDŁA/PODSTAWY CERTYFIKACJI A. PRAWO WSPÓLNOTOWE (certyfikacja wspólnotowa) Celem jest zapewnienie swobody przepływu towarów ale z zachowaniem wymagań niekwestionowalnych takich jak bezpieczeństwo Ustawa o systemie ocen zgodności ustanawia system oparty o tzw. WYMAGANIA ZASADNICZE dla interop. kolei wg dyrektywy 2008/57 PODSTAWOWE wg 89/106 zm. rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr 305, związane w wyrobami budowlanymi Jest to system mający zapewniać deklaratywne spełnienie wymagań zasadniczych pod rygorem poważnych sankcji karnych (deklaracja zgodności) W tym systemie funkcjonują specyfikacje TSI, normy zharmonizowane. Ten system daje domniemanie zgodności potwierdzane deklaracją (np. WE) B. PRAWO KRAJOWE (certyfikacja krajowa) Krajowy system certyfikacji obejmuje w kolejnictwie system oparty o ŚWIADECTWA TYPU BUDOWLI. Nigdy jednak nie dookreślono w aktach prawa krajowego domniemanie czego zostaje uzyskane świadectwem czyli jakie aspekty nie musza być przez zarządcę infrastruktury analizowane np. bezpieczeństwo bezpośrednie Powstaje pytanie co to jest bezpieczeństwo (np. ustawa o transporcie kolejowym, kodeks karny, PN-EN ) C. REGULACJE WEWNĘTRZNE (certyfikacja wewnętrzna) Celem jest uwzględnić cały LCC a w tym dostępne technologie utrzymania

17 CERTYFIKACJA a BEZPIECZEŃSTWO Certyfikacja oparta o regulacje wspólnotowe daje dowód spełnienia wymagań Zasadniczych/podstawowych określonej dyrektywy (w tym bezpieczeństwa) Konkretnych ustalonych w dokumencie odniesienia (np. w normie Certyfikacja oparta o regulacje krajowe (świadectwa) nie stanowi dowodów gdyż: Nie odnosi się do wymagań zasadniczych/podstawowych Nie odnosi się do dokumentu odniesienia Od lat ustawodawca wpisuje jedynie, że posiadanie świadectwa jest wymagane a zakres badan ustala jednostka badawcza. Świadectwo krajowe nie jest zatem dowodem lecz jedynie bliżej nieustalonym zezwoleniem. W nowym systemie od 31 marca (wejście zmiany u.o.t.k.) ma być kolejno: certyfikat typu i ten ma potwierdzać spełnienie wymagań w konkretnym dokumencie odniesienia, następnie świadectwo dopuszczenia, następnie certyfikat zgodności z typem a na końcu deklaracja zgodności z typem. Zostanie zatem zainstalowany w trybie świadectwowym aspekt dokumentów odniesienia. W dalszym jednak ciągu brak odniesienia do wymagań zasadniczych/podstawowych. Certyfikacja oparta o regulacje wewnętrzne Zarządca Infrastruktury jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo ale nie w zakresie objętym certyfikacją wspólnotową bo tu obowiązuje stosowanie domniemania zgodności. Certyfikacja krajową TRUDNO ODPOWIEDZIEĆ o czym świadczy świadectwo

18 CHARAKTERYSTYKA Certyfikacja oparta o regulacje wspólnotowe Metodyczna Dynamiczna Słabo rozumiana Certyfikacja oparta o regulacje krajowe (świadectwa) : Zawiła (reagowanie na dynamikę dyrektyw) Zmienna W dużej mierze oparta o dawne praktyki Certyfikacja oparta o regulacje wewnętrzne Nowy obszar wymagający innowacyjności Musi posiadać silne podstawy prawne Zainicjowano w 2011 roku (PW17)

19 UDZIAŁ PKP PLK S.A W CERTYFIKACJI W systemie wspólnotowym: zarządca nie bierze udziału W systemie krajowym (świadectw porozumienia trójstronne): dokonywanie wstępnej oceny przydatności i rozwiązań, udostępnianie poligonów ale i współodpowiedzialność za nie, Wydawanie opinii eksploatacyjnej W systemie wewnętrznym: W dniu r. Zarząd Spółki przyjął do stosowania procedurę Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem SMS-PW-17 Dopuszczanie do stosowania na liniach kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. produktów niepodlegających dopuszczeniu do eksploatacji przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego.

20 PW I NOWELIZACJA (PW17BIS) 20

21 CERTYFIKACJA ELEMENTÓW I TECHNOLOGII PODSYSTEMÓW Projekt NOWELIZACJI procedury SMS-PW17bs Celem procedury jest podstawowo stosowanie w podsystemach rozwiązań technicznych zapewniających bezpieczeństwo i efektywność systemu, z uwzględnieniem dostępnych zarządcy infrastruktury środków obejmujących: finanse, środki produkcji, a w tym technologie diagnostyczne, poziom kompetencji, procedury reakcji i innych działań w sytuacjach normalnych i nadzwyczajnych, występujących w toku użytkowania obiektu budowlanego w rozumieniu ustawy prawo budowlane. Istotą proponowanego systemu jest objęcie certyfikacją wszystkich obszarów, gdzie pojawia się wpływ na bezpieczeństwo użytkowania podsystemów tj.: Obszar certyfikacji zasadniczej określony przepisami odrębnymi, obejmujący w ogólności procesy ocen zgodności z wymaganiami zasadniczymi/podstawowymi i innymi w rozumieniu przepisów odrębnych w sprawie systemu ocen zgodności; Obszar certyfikacji funkcjonalnej obejmujący wstępną ocenę funkcjonalności pod względem potrzeb zarządcy infrastruktury; Obszar certyfikacji RAMS obejmujący szczegółową ocenę niezawodności, dostępności i podatności na utrzymanie wraz z wynikającymi z nich aspektami bezpieczeństwa; Obszar certyfikacji jakościowej obejmujący ocenę jakościową dostaw elementów i technologii oparty na zasadach zarządzania jakością; Obszar certyfikacji użytkowej obejmujący potwierdzanie przydatności dopuszczonych elementów i technologii podsystemu do dalszego użytkowania.

22 INNE ASPEKTY PROCESU CERTYFIKACJI 22

23 RELACJE MIĘDZY ZARZĄDCĄ INFRASTRUKTURY A DOSTAWCĄ EITP W PROCESACH CERTYFIKACJI Podstawy prawne współdziałania z dostawcami: OPCJA 1: Spółka posiada szczególne uprawnienia w stosunku do dostawców zawarte w aktach prawa krajowego (?) OPCJA 2: Spółka tworzy relacje z dostawcami w trybie UMÓW! Zarządca Infrastruktury jest z jednej strony odpowiedzialny za powierzoną mu sieć kolejową ale z drugiej jest spółką prawa handlowego a nie organem administracji rządowej. Tym samym system certyfikacji pozbawiony silnych podstaw prawnych może zostać zakwestionowany Podobnie ma się z przepisami zarządcy nie są one aktami prawa powszechnie obowiązującego

24 CERTYFIKACJA A PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH W 2013 roku zmiany w ustawie prawo zamówień publicznych wprowadziły możliwość ustanowienia systemu certyfikacji wykonawców. Wynika to z art. 134a-e PZP w brzmieniu: Art. 134a. 1. Zamawiający może ustanowić system kwalifikowania wykonawców, do udziału w którym dopuszcza wykonawców spełniających warunki wskazane przez zamawiającego w publicznym ogłoszeniu dotyczące określonej kategorii zamówień sektorowych, i wpisuje ich do wykazu zakwalifikowanych wykonawców. 2. System kwalifikowania wykonawców ustanawia się na czas oznaczony, w sposób umożliwiający wykonawcom składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w systemie i ich aktualizację przez cały okres trwania systemu Certyfikacja wg PZP nie dotyczy jednak produktu lecz Wykonawcy! Certyfikacja wg PZP nie została jednak dookreślona aktami wykonawczymi ani też nie została skojarzona z zarządzaniem bezpieczeństwem i dlatego ryzykowne jest brać PZP jako podstawę do certyfikacji EITP w aspektach wymagań zasadniczych oraz wymagań na gruncie u.o.t.k.

25 WNIOSKI 25

26 Konieczne jest stworzenie jednoznacznych podstaw prawnych do certyfikacji produktów i technologii przez zarządcę infrastruktury Za tym powinny zostać ustanowione szczegółowe regulacje Zarządcy (PW17bis) Regulacje zarządcy powinny być akceptowane przez UTK w ramach nadzoru nad bezpieczeństwem Poligony badawcze stanowią jedynie element całego procesu certyfikacji Certyfikacja krajowa oparta o świadectwa powinna obejmować ustanawianie i odniesienie do wymagań podstawowych adekwatnych dla transportu kolejowego w Polsce

27 Dziękuję za uwagę