i: 39 r. dotyczące wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych (Dz. U.UE. L ),

Transkrypt

1 Wprowadzenie Bezpośredni wpływ światowego kryzysu gospodarczego na rozwój transportu drogowego nie był mocno odczuwalny. Na początku wystąpił krótki okres stagnacji i braku zleceń transportowych na ładunki. Obecnie ponownie rośnie liczba firm działających w przewozach międzynarodowych zwiększając swoje usługi transportowo-spedycyjne. Pomimo trudniejszej sytuacji niż w roku 2008 posiadana przez nie flota transportowa jest coraz nowocześniejsza (EURO 5) i spełnia wysokie wymogi techniczne przepisów międzynarodowych. Pomimo tego, skutki kryzysu objawiają się wciąż, chociaż w inny soosób, powodując problemy z płynnością finansową przedsiębiorstw czy terminowymi płatnościami za wykonane przewozy. Na kondycję przewoźników drogowych mają wpływ m.in. nieuregulowane. /zrosty cen paliw i wprowadzenie od roku e-myta na wybranych drogach krajowych. Paliwo w kosztach firm przewozowych stanowi ok proc. wydatków. Każdy ruch w jego renach ma natychmiastowy i duży wpływ na całość kosztów przewoźników. Od 1 lipca 2011 r. został uruchomiony już wspomniany system elektronicznego pobierania opłat rogowych za infrastrukturę liniową w Polsce, który zastąpił system winietowy. Jednak wzrost kosztów nie spowodował w znaczący sposób zahamowania w inwestycje, w tabor przewozowy, który w Polsce jest jeden z najlepszych w krajach europejskich. W momencie wejścia do Unii Europejskiej - eliśmy w transporcie międzynarodowym ok. 40 tys. samochodów. Obecnie jest ich ok. 140 tys. W kole -ych latach inwestycje w tabor będą zmierzały raczej w kierunku jego udoskonalenia niż samego po.mększenia floty. Jednak wysoki poziom kosztów sprawia również, że można obawiać się spadku «onkurencyjności polskich przewoźników w stosunku do firm z innych krajów. Problemem sąteżskomowane stosunki z Rosją (problemy z odpowiednią ilością zezwoleń zagranicznych), która jest tradyy m rynkiem dla polskich przewoźników. "ransport drogowy w Polsce uzyskał pozycję lidera na rynku europejskim. Świadczy o tym chociażto że w 2010 r. polskie samochody zapłaciły na niemieckich autostradach najwięcej myta, oczywi- Doza tamtejszymi pojazdami. Dd 4 grudnia 2011 roku wchodzą wżycie nowe przepisy prawne, w sposób istotny zmieniające lizację pracy przedsiębiorstw transportowych. Na przygotowanie do tych zmian firmy transporniiały 2 lata, ale nie wykorzystały go w odpowiedni sposób. Można z całą pewnością powiedzieć, tym kątem jest to rok zmian rewolucyjnych. Począwszy od zmian prawnych obowiązujących -stwach Unii Europejskiej do zmian w przepisach międzynarodowych (Umowa ADR ). - aj ważniejszych zmian prawnych wchodzących w życie w dniu r, należy zaliczyć: Trzy Rozporządzenia Unijne opublikowane 14 listopada 2009 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Euiej (Dz. Urz. UE L ) data wydania r., regulujące nowe zasady wykonywaisoortu drogowego w Europie. Są to: : rzporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października ;0 09 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika d' ogowego i uchylające dyrektywę Rady 96/26/WE (Dz. U. UE L ), : rzporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009 z dnia 21 października i: 39 r. dotyczące wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych (Dz. U.UE. L ), : ::oorządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009 z dnia 21 października 3DC 9 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych, ibusowych i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006 (Dz. U. UE L ).

2 Regulacje zawarte w tych aktach prawnych muszą być stosowane od dnia 4 grudnia 2011 r. w każdym państwie członkowskim. Ogromna skala zmian zwłaszcza dla nowo powstających podmiotów na rynku oraz wymagania stawiane państwom członkowskim w zakresie ujednolicenia przepisów krajowych z materią zawartą w pakiecie rozporządzeń, stawia cały polski obszar prawny przed dostosowaniem polskiego porządku prawnego do przepisów wspólnotowych Następnym bardzo ważnym aktem prawnym w transporcie drogowym - Unii Europejskiej jest Rozporządzenie 1266/2009 z dnia 16 grudnia 2009 roku (Dz. Urz. UE /2009). Rozporządzenie dostosowujące po raz dziesiąty do postępu technicznego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym. Niektórzy uważają, że są to zmiany rewolucyjne, podobne do roku Oprócz zmian prawnych bardzo ważna kwestią w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa transportowego staje się coraz bardziej znalezienie odpowiedniego pracownika, który będzie zajmował się zarządzaniem działalnością transportową przedsiębiorstwa. Od 4 grudnia 2011 roku taka osoba (zarządzający transportem) musi być zatrudniona w firmie transportowej. Jest to wymóg powyższych rozporządzeń unijnych. Następną bardzo ważną kwestią działalności firmy transportowej na rynku międzynarodowym i krajowym jest posiadanie odpowiednich spedytorów. Na rynku działa wiele firm spedycyjnych, dlatego wybór rzetelnego spedytora nie jest łatwy. Zależy on od potrzeb zleceniodawcy i kierunku działania oraz oczekiwań wobec firmy spedycyjnej. Istotną rzeczą, na którą należy zwracać uwagę przy zatrudnieniu spedytora jest jego staż oraz doświadczenie na rynku spedycyjnym. Znajomość rynku, na którym działa zleceniodawca decyduje o poczuciu bezpieczeństwa klienta. Równie ważnym elementem jest terminowość dostaw. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, gdy towar dostarczany jest na linie produkcyjne, gdzie opóźnienie w dostawie może skutkować zatrzymaniem produkcji, co naraża odbiorcę na olbrzymie straty finansowe. Decydując się na ofertę konkretnego spedytora, przedsiębiorstwo powinno również kierować się reputacją wśród klientów i ogólnym pozytywnym wrażeniem kontaktu i komfortu komunikacji z nim. O dobrej współpracy świadczy w szczególności ten drugi aspekt, który ważny jest w uzyskiwaniu bieżących informacji oraz rozwiązywaniu ewentualnych problemów. Kolejnym ważnym kryterium jest kompleksowość usługi logistycznej. Jeśli spedytor posiada doświadczenie zarówno w spedycji morskiej, kolejowej, drogowej, jak również lotniczej, to wybierając sposób dostawy będzie kierować się wyłącznie interesem klienta (czas, koszty dostawy) - wtedy zdecyduje się na najbardziej optymalne rozwiązania (transport intermodalny) dla zleceniodawcy, a nie na te, które jest w stanie wykonać. Bardzo ważnym elementem w tej kwestii jest możliwość skorzystania w usług giełd transportowych których wachlarz usług i produktów jest coraz większy. Wszystkie firmy biorą pod uwagę także cenę zawierającą stawki frachtu oraz dodatkowe ubezpieczenia przesyłek i przygotowanie dokumentacji przewozowej. Zdecydowanie złym pomysłem jest jednak wybór oferty z kilku czy kilkunastu porównywanych kierując się jedynie kryterium cenowym. Bardzo często zdarza się tak, że oferty nie zawierają wszystkich kosztów np. dodatków paliwowych u armatora, a zostają one ujawnione dopiero przy wystawianiu faktury za obsługę. Początkowa niska cena bez podania wszystkich kosztów może być myląca, a po wykonaniu zlecenia i zliczeniu wszystkich pozycji na fakturze okazuje się, że wybrany został niekoniecznie najtańszy spedytor. Często taka polityka prowadzi do podpisania zlecenia z nieuczciwym przewoźnikiem co niestety może skończyć się w drastycznym przypadku utratą ładunku i dużymi stratami finansowymi.

3 Spis treści Od Wydawcy X Wprowadzenie XI Symbole, oznaczenia oraz definicje XIII 1. Przepisy prawne Charakterystyka zunifikowanego pakietu rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) obowiązujące od dnia roku Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1071/2009 z 21 października 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uchylające dyrektywę Rady 96/26/WE Zakres stosowania Definicje Zarządzający transportem - Manager transportu Kwalifikacje zawodowe - certyfikat kompetencji zawodowej Uprawnienia (dokumenty) do wykonywania działalności przewozowej Katalog naruszeń przepisów wspólnotowych Zdolność finansowa Kontrole przedsiębiorstwa i system oceny ryzyka Sankcje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1072/2009 z 21 października 2009 r. dotyczące wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych (Dz. Urz. UE ) Zakres stosowania Definicje Licencja wspólnotowa Świadectwo kierowcy Przewóz kabotażowy Zasady karania w przypadku naruszeń przez przyjmujące państwo członkowskie Wpis do krajowego rejestru elektronicznego Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1073/2009 z 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/ ' Zakres stosowania 43 ' Przepisy szczegółowe 44 ' Warunki wykonywania usługi transportowej Definicje 45 ' Swoboda świadczenia usług 46 ' Licencja wspólnotowa i dostęp do rynku 46 ''.3.7. Warunki wykonywania usług regularnych 51 1' 3.8. Usługi okazjonalne i inne usługi nie wymagające zezwolenia 54 11'3.9. Wycieczki lokalne, 55 II' Zasady kabotażu 55 II Obowiązki przewoźników 56 ' Kontrole i kary 56 ' Wymiana informacji pomiędzy państwami członkowskimi 57

4 VI Samochodowy transport krajowy i międzynarodowy. Kompendium wiedzy praktycznej Zmiana rozporządzenia (WE) 561/ Rozporządzenie 1266/2009 z dnia 16 grudnia 2009 r. (Dz. Urz. UE /2009). Rozporządzenie dostosowujące po raz dziesiąty do postępu technicznego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym Zakres stosowania Definicje Zmiany wprowadzone przez rozporządzenie 1266/ Anulowanie trybu praca Rejestracja odpoczynku podczas jazdy Istotne zmiany w wymaganiach 60 Podsumowanie 64 Literatura Międzynarodowe reguły realizacji kontraktu handlowego Formuła Incoterms Formuła Incoterms Interpretacja formuł Incoterms Incoterms Edycja Incoterms Literatura Systemy pobierania opłat za infrastrukturę drogową w Europie Podstawy prawne funkcjonowania systemów opłat drogowych w Europie Zasady ustalania opłat drogowych Rodzaje systemów opłat drogowych Elektroniczny system opłat drogowych Rodzaje urządzeń służące do poboru opłat drogowych System pobierania opłat drogowych na terytorium Niemiec Podstawy prawne Pojazdy objęte obowiązkiem płacenia myta Pojazdy zwolnione od obowiązku płacenia myta Sieć dróg podlegająca opłacie Klasyfikacja myta [1] Kontrola płatności myta Charakterystyka systemu możliwości poboru myta firmy Toll Collect GmbH Zasady funkcjonowania automatycznego systemu księgowania myta Zasady funkcjonowania ręcznego systemu księgowania myta Czynności kierowcy przy opłacie myta przez terminal w systemie ręcznym Zasady funkcjonowania ręcznego księgowania myta przez Internet Awaryjny sposób opłaty myta w Niemczech System kontrolny dotyczący płacenia myta Inne opłaty za infrastrukturę w Niemczech System pobierania opłat drogowych (GO) na terytorium Austrii Podstawowe wiadomości o systemie Sieć dróg objęta systemem opłat drogowych Budowa systemu pobierania opłat (GO) Charakterystyka urządzenia GO-BOX Sposoby elektronicznego pobierania opłat [1] 109

5 Spis treści VII Zasada działania systemu Istotne informacje dla kierowcy z urządzenia GO-BOX w czasie jazdy (funkcjonowania systemu) Kontrola systemu opłat drogowych Kary dla przewoźników Różnice i podobieństwa w pobieraniu opłaty za korzystanie z infrastruktury liniowej pomiędzy Niemcami i Austrią Inne opłaty za infrastrukturę w Austrii System pobierania opłat drogowych na terytorium Republiki Czeskiej Elektroniczna opłata drogowa Zasady naliczania opłat Sposoby zapłaty myta Kontrola opłat drogowych Kontrola wykonania opłat drogowych Sieć dróg objęta systemem opłat drogowych System pobierania opłat drogowych na terytorium Francji Ramy prawne regulujące pobieranie opłat za przejazdy francuskimi autostradami Zarządcy francuskich autostrad Zasada działania systemu Pojazdy objęte obowiązkiem płacenia myta Pojazdy zwolnione z obowiązku płacenia myta Zalety systemu Sieć dróg objętych opłatą Wysokość należnych opłat Zasady naliczania opłat Postępowanie awaryjne Wysokość zniżek ustalonych przez poszczególnych operatorów System pobierania opłat drogowych na terytorium Słowacji Przepisy prawne regulujące pobieranie opłat Pojazdy objęte obowiązkiem płacenia myta Pojazdy zwolnione z obowiązku płacenia myta '10.4. Pojazdy zwolnione od opłat drogowych mające obowiązek rejestracji Stawki opłaty drogowej Sposoby płatności opłaty drogowej Zasada działania i budowa jednostki pokładowej System pobierania opłat drogowych na terytorium Włoch 151 BlII.1. Kategorie pojazdów 151 3" 2. Rodzaje dróg objętych mytem System pobierania opłat drogowych na terytorium Polski Geneza '2.2. Unijne Ustawodawstwo prawne 156 KJ 2.3. Ustawodawstwo krajowe 157 ŁI2.4. Podstawowe definicje Sieć płatnych odcinków dróg w Polsce 164 f 2.6. Klasyfikacja elektronicznego myta w Polsce 168 ' 2 7. Pojazdy objęte obowiązkiem płacenia e-myta w systemie viatoll Metody rozliczania płatności 172

6 VI11 Samochodowy transport krajowy i międzynarodowy. Kompendium wiedzy praktycznej Sposób działania systemu viatoll Kontrola płatności myta dla pojazdów na płatnych odcinkach dróg krajowych Podstawowe zasady korzystania z systemu viatoll przez kierowcę w czasie wykonywania operacji transportowych System pobierania opłat drogowych na terytorium Hiszpanii System pobierania opłat drogowych na terytorium Szwajcarii System pobierania opłat drogowych na terytorium krajów Beneluksu - Dania i Szwecja System pobierania opłat drogowych na terytorium Rosji Porównanie (podobieństwa i różnice) poszczególnych systemów opłat drogowych Planowane zmiany w elektronicznych opłatach drogowych w państwach europejskich 215 Literatura Giełdy transportowe Giełda Ofert Transportowych TC TRUCK & CARGO Europejska Giełda Transportowa TRANS Giełda transportowa Teleroute Giełda transportowa Benelog Giełda transportowa WTRANSNET Giełda transportowa OCX Kierunki rozwoju giełd transportowych 291 Literatura Ubezpieczenia transportowe Definicja ubezpieczenia Rodzaje polis ubezpieczeniowych Ubezpieczenia komunikacyjne Pojęcia związane z ubezpieczeniem komunikacyjnym Ubezpieczenia OC Pojęcie odpowiedzialności cywilnej (OC) Polisa ubezpieczeniowa OC Warunki prawne wypłaty odszkodowań Minimalna suma gwarancyjna System Zielonej karty Ubezpieczenie autocasco i jego zakres Regulacje prawne umowy ubezpieczenia autocasco Zasady i warunki ubezpieczenie autocasco (AC) Zakresy ubezpieczenia autocasco Ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków NW Rodzaje ubezpieczenia NW Przypadki w których zakład ubezpieczeń nie ponosi odpowiedzialności z tytułu NW Ubezpieczenie assistance komunikacyjne Ubezpieczenia związane z transportem drogowym Główne zakresy ubezpieczenia ładunków w transporcie drogowym Ubezpieczenie cargo Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika Wyłączenia w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika Odpowiedzialność przewoźnika drogowego w świetle przepisów krajowych Odpowiedzialność przewoźnika drogowego w świetle przepisów międzynarodowych Odpowiedzialność spedytora w świetle przepisów krajowych 317

7 Spis treści IX Odpowiedzialność kierowcy w świetle przepisów krajowych i międzynarodowych Inne ubezpieczenia Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej Odpowiedzialność deliktowa Odpowiedzialność kontraktowa Suma gwarancyjna Roszczenie Ubezpieczenie należytego wykonania kontraktu Gwarancja ubezpieczeniowa i jej rodzaje Rodzaje ubezpieczenia towaru - przykłady Ubezpieczenie kierowcy - przykłady Planowane zmiany w ubezpieczeniach komunikacyjnych w 2011 roku 327 Literatura 328